Friction, Citizenship and adult education - a presentation

102
05 november 2013 Paul Blondeel (UAntwerpen OASeS   ontwerpwetenschappen) voor Vormingplus Antwerpen Burger schap, frictie en vormingswerk in de stad De laatste 13 slides (van #89 tot #102) heb ik de avond zelf niet meer toegelicht; ik heb ze wel laten staan in deze pdf

description

A lecture for "Vorming Plus" (Antwerp Belgium) on the overlap between citizenship, adult education and community development, especially in disadvantaged neighborhoods. The lecture tries to point to dissensus and local conflict as specific bearers of relevant and area specific information

Transcript of Friction, Citizenship and adult education - a presentation

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 1/102

05 november 2013

Paul Blondeel (UAntwerpen OASeS – ontwerpwetenschappen)voor Vormingplus Antwerpen

Burgerschap, frictie en vormingswerk in de stad

De laatste 13 slides (van #89

tot #102) heb ik de avond zelf

niet meer toegelicht; ik heb ze

wel laten staan in deze pdf

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 2/102

Burgerschap, frictie en vormingswerk in de stad

1991- 1994 : the journey of Boabdil: intercultural exchangesbetween Belgian – Moroccan and Spanish youngsters in Andalucía(  Jint – CBWE – Youth for Europe program…)

1993 – 1998  Brussels (Molenbeek)

1998  Brussels (Vorst Anderlecht – Kuregem)

1998 – 1999

 Ghent (Rabot Brugse Poort)2000 – 2003  Antwerp (railway station district)

2003  Rotterdam (Zevenkamp – prins Alex.)

2003 – 2007   Rotterdam (Tussendijken/Spangen)

2003 – 2005  Dordrecht (Crabbehof/Krispijn)

2004  Leiden (Leiden Noord)

2003 – 2005  Schiedam (Nieuwland)

2006 – 2008 Three districts in Antwerp

2009

 Lommel and other projects2010 – 2015

 PhD ‘area specificity – habitus and local DNA inprocesses of urban renewal’ - OASeS –  UA –  artesis design sciences

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 3/102

Burgerschap, frictie en vormingswerk in de stad

05 november 2013

Paul Blondeel (UAntwerpen OASeS – ontwerpwetenschappen)voor Vormingplus Antwerpen

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 4/102

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 5/102

Burgerschap = ruimte voor frictie

1. Kennis & competenties van burgers:

A. Wat moeten mensen ‘kunnen’ om mee te doen participatie

& gewenste competentiesB. Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al doen sociaal

leren & feitelijke competenties

C. Wat doen mensen gezien de plaats waar ze wonen en leven 

aan de omgeving gebonden praktijken (en competenties) 

2. Specifieke fricties in een specifieke wijk: wat vertelt de omgeving over wat mensen

(kunnen) doen?A. Aan de omgeving gebonden fricties; aan de omgeving gebonden aannames en competenties

B. Ruimtelijke breuken en sociale fricties zichtbaar maken en houden: de wijk Rabot in Gent

C. Andere voorbeelden uit andere wijken

3. Waarom (her)kennen mensen eigen en andermans competenties zo slechtA. Werkers bij burgers

B. Burgers bij burgers

C. De samenleving bij haar burgersD. Sociaal leren – consensus en dissensus

4. Hoe elkaars competenties aansprekenA. Reële en andere solidariteit

B. Ecologie en de stad

C. Enkele projecten

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 5

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 6/102

Burgerschap = ruimte voor frictie

1. Kennis & competenties van burgers:

A. Wat moeten mensen ‘kunnen’ om mee te doen participatie

& gewenste competentiesB. Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al doen sociaal

leren & feitelijke competenties

C. Wat doen mensen gezien de plaats waar ze wonen en leven 

aan de omgeving gebonden praktijken (en competenties) 

2. Specifieke fricties in een specifieke wijk: wat vertelt de omgeving over wat mensen

(kunnen) doen?A. Aan de omgeving gebonden fricties; aan de omgeving gebonden aannames en competenties

B. Ruimtelijke breuken en sociale fricties zichtbaar maken en houden: de wijk Rabot in Gent

C. Andere voorbeelden uit andere wijken

3. Waarom (her)kennen mensen eigen en andermans competenties zo slechtA. Werkers bij burgers

B. Burgers bij burgers

C. De samenleving bij haar burgersD. Sociaal leren – consensus en dissensus

4. Hoe elkaars competenties aansprekenA. Reële en andere solidariteit

B. Ecologie en de stad

C. Enkele projecten

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 6

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 7/102

Burgerschap = ruimte voor frictie

1. Kennis & competenties van burgers:

A. Wat moeten mensen ‘kunnen’ om mee te doen participatie

& gewenste competentiesB. Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al doen sociaal

leren & feitelijke competenties

C. Wat doen mensen gezien de plaats waar ze wonen en leven 

aan de omgeving gebonden praktijken (en competenties) 

2. Specifieke fricties in een specifieke wijk: wat vertelt de omgeving over wat mensen

(kunnen) doen?A. Aan de omgeving gebonden fricties; aan de omgeving gebonden aannames en competenties

B. Ruimtelijke breuken en sociale fricties zichtbaar maken en houden: de wijk Rabot in Gent

C. Andere voorbeelden uit andere wijken

3. Waarom (her)kennen mensen eigen en andermans competenties zo slechtA. Werkers bij burgers

B. Burgers bij burgers

C. De samenleving bij haar burgersD. Sociaal leren – consensus en dissensus

4. Hoe elkaars competenties aansprekenA. Reële en andere solidariteit

B. Ecologie en de stad

C. Enkele projecten

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 7

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 8/102

Burgerschap = ruimte voor frictie

1. Kennis & competenties van burgers:

A. Wat moeten mensen ‘kunnen’ om mee te doen participatie

& gewenste competentiesB. Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al doen sociaal

leren & feitelijke competenties

C. Wat doen mensen gezien de plaats waar ze wonen en leven 

aan de omgeving gebonden praktijken (en competenties) 

2. Specifieke fricties in een specifieke wijk: wat vertelt de omgeving over wat mensen

(kunnen) doen?A. Aan de omgeving gebonden fricties; aan de omgeving gebonden aannames en competenties

B. Ruimtelijke breuken en sociale fricties zichtbaar maken en houden: de wijk Rabot in Gent

C. Andere voorbeelden uit andere wijken

3. Waarom (her)kennen mensen eigen en andermans competenties zo slechtA. Werkers bij burgers

B. Burgers bij burgers

C. De samenleving bij haar burgersD. Sociaal leren – consensus en dissensus

4. Hoe elkaars competenties aansprekenA. Reële en andere solidariteit

B. Ecologie en de stad

C. Enkele projecten

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 8

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 9/102

Burgerschap = ruimte voor frictie

1. Kennis & competenties van burgers:

A. Wat moeten mensen ‘kunnen’ om mee te doen participatie

& gewenste competentiesB. Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al doen sociaal

leren & feitelijke competenties

C. Wat doen mensen gezien de plaats waar ze wonen en leven 

aan de omgeving gebonden praktijken (en competenties) 

2. Specifieke fricties in een specifieke wijk: wat vertelt de omgeving over wat mensen

(kunnen) doen?A. Aan de omgeving gebonden fricties; aan de omgeving gebonden aannames en competenties

B. Ruimtelijke breuken en sociale fricties zichtbaar maken en houden: de wijk Rabot in Gent

C. Andere voorbeelden uit andere wijken

3. Waarom (her)kennen mensen eigen en andermans competenties zo slechtA. Werkers bij burgers

B. Burgers bij burgers

C. De samenleving bij haar burgersD. Sociaal leren – consensus en dissensus

4. Hoe elkaars competenties aansprekenA. Reële en andere solidariteit

B. Ecologie en de stad

C. Enkele projecten

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 9

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 10/102

Burgerschap =

ruimte voor frictie1.

Kennis &

competenties

van burgers 

A.

Participatie &

gewenste

competenties

B.

Sociaal leren &

feitelijke

competenties

C.

Aan de

omgeving

gebonden

praktijken (en

competenties) 

Kennis & competenties

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 10

h

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 11/102

Burgerschap =

ruimte voor frictie1.

Kennis &

competenties

van burgers 

A.

Participatie &

gewenste

competenties

B.

Sociaal leren &

feitelijke

competenties

C.

Aan de

omgeving

gebonden

praktijken (en

competenties) 

Kennis & competenties

“Laat ze maar eens elk kot dat

daar staat, doorlichten.Mogelijk zal dat een bom onder

die buurt leggen,

maar er is geen alternatief .“

Regeringsadviseur Brice De Ruyver

De Morgen 22 – 09 – 2009over Kuregem

Als samenleving op een bepaaldemanier willen kijken =

basisvoorwaarde

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 11

B h

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 12/102

 

1.

Kennis &

competenties

van burgers 

A.

Participatie &

gewenste

competenties

B.

Sociaal leren &

feitelijke

competenties

C.

Aan de

omgeving

gebonden

praktijken (en

competenties) 

Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al

doen

Burgerschap =

ruimte voor frictie

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 12

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 13/102

Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al

doenWat hebben mensen minimaal nodig om

te kunnen meedoen? Basis vaardigheden: expertise bij vormingplus zelf

 basis inkomen

 basis zekerheid & -veiligheid

 … ( sociabiliteit )

 … ( huisvesting ) 

 … [ … … … … … … … … … ]

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 13

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 14/102

Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al

doenWat hebben mensen minimaal nodig om

te kunnen meedoen? Basis vaardigheden: expertise bij vormingplus zelf

 basis inkomen

 basis zekerheid & -veiligheid

 … ( sociabiliteit )

 … ( huisvesting ) 

 … [ … … … … … … … … … ]

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 14

k d d d l

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 15/102

Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al

doen

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 15

k i d di di l

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 16/102

Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al

doen

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 16

W k i d di di l

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 17/102

Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al

doen

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 17

W t k i d di di l

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 18/102

Wat kunnen  mensen gezien de dingen die ze al

doen

“Wonen” = OMGAAN

MET MOEILIJKHEDEN:

Routineuze praktijken(van burgers)

-Laten betijen

- Herkennen

-(af)wachten

-Hulp vragen

-Netwerken

-Aanpakken zoalsaltijd

-Plannen

-… 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 18

W t k i d di di l

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 19/102

Wat kunnen  mensen gezien de dingen die ze al

doen

“Wonen” = OMGAAN

MET MOEILIJKHEDEN:

Routineuze praktijken(van burgers)

-Laten betijen

- Herkennen

-(af)wachten

-Hulp vragen

-Netwerken

-Aanpakken zoalsaltijd

-Plannen

-… 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 19

W t k i d di di l

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 20/102

OMGAAN METPROBLEMEN:

Probleem strategieën(van professionals)

-Plannen

-Zich de toekomst

voorstellen

-Berekenen

-Analyseren-Diagnosticeren

-Afwegen

-Organiseren

-Toewijzen

-Netwerken

-Hulp zoeken

-… 

Wat kunnen  mensen gezien de dingen die ze al

doen

“Wonen” = OMGAAN

MET MOEILIJKHEDEN:

Routineuze praktijken(van burgers)

-Laten betijen

- Herkennen

-(af)wachten

-Hulp vragen

-Netwerken

-Aanpakken zoalsaltijd

-Plannen

-… 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 20

Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 21/102

Wat kunnen  mensen gezien de dingen die ze al

doen

“Wonen” = OMGAAN

MET MOEILIJKHEDEN:

Routineuze praktijken(van burgers)

-Laten betijen

- Herkennen

-(af)wachten

-Hulp vragen

-Netwerken

-Aanpakken zoalsaltijd

-Plannen

-… 

OMGAAN METPROBLEMEN:

Probleem strategieën(van professionals)

-Plannen

-Zich de toekomst

voorstellen

-Berekenen

-Analyseren-Diagnosticeren

-Afwegen

-Organiseren

-Toewijzen

-Netwerken

-Hulp zoeken

-… 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 21

Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 22/102

 

Handelen Effecten

Probleem oplossing

programma (beleids)

doel

Analyse

therapieObjectief

uitkomst

OMGAAN METPROBLEMEN:

Probleem strategieën(van professionals)

-Plannen

-Zich de toekomst

voorstellen

-Berekenen

-Analyseren-Diagnosticeren

-Afwegen

-Organiseren

-Toewijzen

-Netwerken

-Hulp zoeken

-… 

“Wonen” = OMGAAN

MET MOEILIJKHEDEN:

Routineuze praktijken(van burgers)

-Laten betijen

- Herkennen

-(af)wachten

-Hulp vragen

-Netwerken

-Aanpakken zoalsaltijd

-Plannen

-… 

Wat kunnen  mensen gezien de dingen die ze al

doen

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 22

Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 23/102

 

Handelen Effecten

Probleem oplossing

programma (beleids)

doel

Analyse

therapieObjectief

uitkomst

OMGAAN METPROBLEMEN:

Probleem strategieën(van professionals)

-Plannen

-Zich de toekomst

voorstellen

-Berekenen

-Analyseren-Diagnosticeren

-Afwegen

-Organiseren

-Toewijzen

-Netwerken

-Hulp zoeken

-… 

Problemen zijn moeilijke doelen waarvoor geen routineuze neerslag (meer ) bestaat [of nog niet bestaat] 

Omgang

met situatie Situatie

Specifieke

routines en

gedragingen

Specifieke omgeving

& levens-

omstandigheden

Specifieke

manier van

wonen

Specifieke woon-

omgeving

“Wonen” = OMGAAN

MET MOEILIJKHEDEN:

Routineuze praktijken(van burgers)

-Laten betijen

- Herkennen

-(af)wachten

-Hulp vragen

-Netwerken

-Aanpakken zoalsaltijd

-Plannen

-… 

Wat kunnen  mensen gezien de dingen die ze al

doen

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 23

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 24/102

Omgeving en wat mensen er zelf doen, stuurt het werk

Omgang

met situatie Situatie

Specifieke

routines en

gedragingen

Specifieke omgeving

& levens-

omstandigheden

Specifieke

manier van

wonen

Specifieke woon-

omgeving

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 24

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 25/102

Eigenlijke

doelen

bespreken

Feitelijke & moge-

lijke vaardigheden

inzetten

Feitelijke en

mogelijke acties

benoemen

Feitelijke

situatie zoals

 ze nu is

Omgeving en wat mensen er zelf doen, stuurt het werk

Omgang

met situatie Situatie

Specifieke

routines en

gedragingen

Specifieke omgeving

& levens-

omstandigheden

Specifieke

manier van

wonen

Specifieke woon-

omgeving

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 25

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 26/102

Omgeving en wat mensen er zelf doen, stuurt het werk

Omgang

met situatie Situatie

Specifieke

routines en

gedragingen

Specifieke omgeving

& levens-

omstandigheden

Specifieke

manier van

wonen

Specifieke woon-

omgeving

Handelen Effecten

Probleem oplossing

programma (beleids)

doel

Analyse

therapieObjectief

uitkomst

Eigenlijke

doelen

bespreken

Feitelijke & moge-

lijke vaardigheden

inzetten

Feitelijke en

mogelijke acties

benoemen

Feitelijke

situatie zoals

 ze nu is

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 26

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 27/102

Omgeving en wat mensen er zelf doen, stuurt het werk

Omgang

met situatie Situatie

Specifieke

routines en

gedragingen

Specifieke omgeving

& levens-

omstandigheden

Specifieke

manier van

wonen

Specifieke woon-

omgeving

Handelen Effecten

Probleem oplossing

programma (beleids)

doel

Analyse

therapieObjectief

uitkomst

Doel en oplossingen sturen het werkBestaande

situatie is

ongewenst

Vaardigheden

en middelen

inzetten

Adequate

acties

ontplooien

Ge-

wenste

situatie

Eigenlijke

doelen

bespreken

Feitelijke & moge-

lijke vaardigheden

inzetten

Feitelijke en

mogelijke acties

benoemen

Feitelijke

situatie zoals

 ze nu is

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 27

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 28/102

Omgeving en wat mensen er zelf doen, stuurt het werk

Omgang

met situatie Situatie

Specifieke

routines en

gedragingen

Specifieke omgeving

& levens-

omstandigheden

Specifieke

manier van

wonen

Specifieke woon-

omgeving

Handelen Effecten

Probleem oplossing

programma (beleids)

doel

Analyse

therapieObjectief

uitkomst

Doel en oplossingen sturen het werkBestaande

situatie is

ongewenst

Vaardigheden

en middelen

inzetten

Adequate

acties

ontplooien

Ge-

wenste

situatie

Sociaal leren betekent altijd dat de

‘groene balk’ tijdelijk of

herhaaldelijk voorrang krijgt op de

‘blauwe balk’

Eigenlijke

doelen

bespreken

Feitelijke & moge-

lijke vaardigheden

inzetten

Feitelijke en

mogelijke acties

benoemen

Feitelijke

situatie zoals

 ze nu is

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 28

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 29/102

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel

Vragen en discussie na dit deel 1

29

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 30/102

Burgerschap = ruimte voor frictie

1. Kennis & competenties van burgers:

A. Wat moeten mensen ‘kunnen’ om mee te doen participatie

& gewenste competentiesB. Wat kunnen mensen gezien de dingen die ze al doen sociaal

leren & feitelijke competenties

C. Wat doen mensen gezien de plaats waar ze wonen en leven 

aan de omgeving gebonden praktijken (en competenties) 

2. Specifieke fricties in een specifieke wijk: wat vertelt de omgeving over wat

mensen (kunnen) doen?A. Aan de omgeving gebonden fricties; aan de omgeving gebonden aannames en competenties

B. Ruimtelijke breuken en sociale fricties zichtbaar maken en houden: de wijk Rabot in Gent

C. Andere voorbeelden uit andere wijken

3. Waarom (her)kennen mensen eigen en andermans competenties zo slechtA. Werkers bij burgers

B. Burgers bij burgers

C. De samenleving bij haar burgersD. Sociaal leren – consensus en dissensus

4. Hoe elkaars competenties aansprekenA. Reële en andere solidariteit

B. Ecologie en de stad

C. Enkele projecten

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 30

2 A – B – C : Aan de omgeving gebonden fricties, aannames en competenties // ruimtelijke en sociale fricties zichtbaar

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 31/102

Mensen in de wijken

weten en kennen specifieke zaken omtrent de wijk

(zijn structuur en cultuur/samenhang) waardoor – 

als wij als professionals daarop inspelen – 

het beleid / ons werk

duurzamer / effectiever wordt (objectieve

bondgenoten)

Sociale precies werk= nadruk op mensen / civiele samenleving =

Gebiedsspecifiek werken= insteek via mechanismen eigen aan (specifiek voor) het werkgebied / wijk

UAntwerpen OASeS nov.2013

houden // voorbeelden

… maar meestal doen we het net andersom, zeker in de

stadsvernieuwing en het lokaal ruimtelijk beleid

frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 31

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 32/102

“De armste wijk

van Vlaanderen”

 Alle heil komt van buiten

 – lokale initiatieven

deugen niet Alle lokale initiatief  bloedt dood – wijkwordt extreemafhankelijk van steun

1982

1998

‘82-’98 

UAntwerpen OASeS nov.2013

Bestaande

situatie is

ongewenst

Vaardigheden

en middelen

inzetten

Adequate

acties

ontplooien

Ge-

wenste

situatie

frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 32

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 33/102

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 33

1998:1982 -1998:

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 34/102

Voor alles wat aangenaam is, gaan we buiten de wijk

(maar zo zeggen mensen dat niet!) 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 34

Rabot Gent

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 35/102

1983 - 1998

1982 -1998:

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 35

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 36/102

“De armste wijk

van Vlaanderen”

 Alle heil komt van buiten

 – lokale initiatieven

deugen niet Alle lokale initiatief  bloedt dood – wijkwordt extreemafhankelijk van steun

1982

1998

‘82-’98 

UAntwerpen OASeS nov.2013

Bestaande

situatie is

ongewenst

Vaardigheden

en middelen

inzetten

Adequate

acties

ontplooien

Ge-

wenste

situatie

frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 36

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 37/102

Verwachte /

verhoopte uitkomst

Wat we vervolgens nog

kunnen zien als effect en

realiteit

Wat we eerst als

probleem, opdracht of

doel gedefinieerd hebben

Wat we vervolgens – 

gezien deze definitie – nog

kunnen doen (en wat

allemaal niet)

De woorden

De dingen /omgeving

De praktijken

“De armste wijk

van Vlaanderen”

 Alle heil komt van buiten

 – lokale initiatieven

deugen niet Alle lokale initiatief  bloedt dood – wijkwordt extreemafhankelijk van steun

1982

1998

‘82-’98 

UAntwerpen OASeS nov.2013

Bestaande

situatie is

ongewenst

Vaardigheden

en middelen

inzetten

Adequate

acties

ontplooien

Ge-

wenste

situatie

frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 37

2 A – B – C : Aan de omgeving gebonden fricties, aannames en competenties: SOCIAAL LEREN NIET VERWAARLOZEN

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 38/102

Bestaande

situatie is

ongewenst

Gewenste situatie

(verhoopte

uitkomst)Diagnose &

 behandeling

Vaardigheden &

middelen

inzetten

Geschikte acties

& programma’s

3.

“de wereld =

een platte schijf” 

doelrationeel

Elke monomaan - probleemgerichte

opstelling vertrekt van een definitie over de

wereld  /complexiteit zoals die benaderd

moet worden

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 38

2 A – B – C : Aan de omgeving gebonden fricties, aannames en competenties

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 39/102

Bestaande

situatie is

ongewenst

Gewenste situatie

(verhoopte

uitkomst)Diagnose &

 behandeling

Vaardigheden &

middelen

inzetten

Geschikte acties

& programma’s

3.

“de wereld =

een platte schijf” 

2.

niet voorbij de

horizon varen 

doelrationeel

Waardoor proces afbuigt en alleen nog doet wat

doelrationele kijk voorstelde: we pakken alleen

iets op voor zover het binnen de benaderingpast, binnen de probl.definitie

Elke monomaan - probleemgerichte

opstelling vertrekt van een definitie over de

wereld  /complexiteit zoals die benaderd

moet worden

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 39

2 A – B – C : Aan de omgeving gebonden fricties, aannames en competenties

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 40/102

Bestaande

situatie is

ongewenst

Gewenste situatie

(verhoopte

uitkomst)Diagnose &

 behandeling

Vaardigheden &

middelen

inzetten

Geschikte acties

& programma’s

1. … 

De wereld blijft

een schijf. 

3.

“de wereld =

een platte schijf” 

2.

niet voorbij de

horizon varen 

doelrationeel

Elke monomaan - probleemgerichte

opstelling vertrekt van een definitie over de

wereld  /complexiteit zoals die benaderd

moet worden

Waardoor proces afbuigt en alleen nog doet wat

doelrationele kijk voorstelde: we pakken alleen

iets op voor zover het binnen de benaderingpast, binnen de probl.definitie

Waardoor we een realiteit zien en

produceren die gehoorzaam is aan ons

doel / probleem / aanpakUAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 40

2 A – B – C : Aan de omgeving gebonden fricties, aannames en competenties

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 41/102

Bestaande

situatie is

ongewenst

Gewenste situatie

(verhoopte

uitkomst)Diagnose &

 behandeling

Vaardigheden &

middelen

inzetten

Geschikte acties

& programma’s

1. R =

meer aangewezen

op hulp van

Buitenaf (1998) 

3. R = de armstewijk van

Vlaanderen (1982)

2.

Alle recreatieve en

endogene initiatieven

vertrekken uit de wijk

doelrationeel

Waardoor we een realiteit zien en produceren die gehoorzaam is aan ons doel /

probleem / aanpak bij al wie in dat proces wil geloven (dus ook buiten de

wijk !)

UAntwerpen OASeS nov.2013

De “platte schijf” in 16

 jaar stadsvernieuwing in

Gent. 

frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 41

2 B : Ruimtelijke breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 42/102

Wat men meende te moeten doen in Gent:

BRUGGEN NAAR RABOT 2003 -2009

Meervoudig bekroond stadsvernieuwingsproject… 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 42

2 B : Ruimtelijke breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 43/102

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 43

Zoom uit in de tijd: wat in de gebouwde omgeving is

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 44/102

DE PRAKTIJKE

DE DINGEN

een stolling van eerdere keuzes, eerdere relaties,

eerdere investeringen van eerdere generaties 

Wat niet in de stad hoort/mag, komt in deze wijk

Het niet bebouwen van wat in verval raakt

Meersen, natte gronden, rest gebied

Overkant - Buitengebied

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 44

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 45/102

patronen in de gebouwde omgeving – de gestolde investeringsroutines van vorige generaties

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 46/102

Wat niet in de stad hoort/mag, komt in deze wijk

Het niet bebouwen van wat in verval raakt

Meersen, natte gronden, rest gebied

Overkant - Buitengebied

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 46

patronen in de gebouwde omgeving – de gestolde investeringsroutines van vorige generaties

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 47/102

Wat niet in de stad hoort/mag, komt in deze wijk

Het niet bebouwen van wat in verval raakt

Meersen, natte gronden, rest gebied

Overkant - Buitengebied

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 47

patronen in de gebouwde omgeving – de gestolde investeringsroutines van vorige generaties

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 48/102

EERSTE FORMULERINGEN VAN EEN (NEGATIEF OGENDE)

SAMENHANG:

•  “Al het goede komt van buiten (de wijk)” 

•  “Gent is niet hier, de stad is niet hier” 

  “Ik leef hier niet” UAntwerpen OASeS nov.2013 48

2006/007 Rocsa – Desite –Episodes

i hBestaande

i

Vaardigheden

dd l

Adequate Ge-

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 49/102

voor 1982 - de woon-werk-wijk is stilgevallen 

1998 – 2001 - SIF OSA onderzoek (PB- AL- …)

2003 – 2007 - Bruggen naar Rabot 

2006/007 … Rocsa – Desite – … in het

lokale

beleid

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 49

situatie is

ongewenst

en middelen

inzetten

acties

ontplooien

wenste

situatie

2006/007 Rocsa – Desite –episodes

Bestaande

i i i

Vaardigheden

idd l

Adequate

i

Ge-

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 50/102

voor 1982 - de woon-werk-wijk is stilgevallen 

1998 – 2001 - SIF OSA onderzoek (PB- AL- …)

2003 – 2007 - Bruggen naar Rabot 

2006/007 … Rocsa   Desite   …

  Ontdekking van Rabot als “armste wijk van

Vlaanderen” 

  Omgevinganalyse (sociale kaart)

  Begin kansarmoede bestrijding (fondsen)

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 50

situatie is

ongewenst

en middelen

inzetten

acties

ontplooien

wenste

situatie

2006/007 Rocsa – Desite –episodesBestaande

it ti i

Vaardigheden

idd l

Adequate

ti

Ge-

t

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 51/102

voor 1982 - de woon-werk-wijk is stilgevallen 

1998 – 2001 – periode SIF OSA onderzoek (PB- AL- …)

2003 – 2007 - Bruggen naar Rabot 

2006/007 … Rocsa   Desite   …

  In goed overleg { Buurtraad }

  het welzijn en het wonen in de wijk

  proberen te verbeteren

  Ontdekking van Rabot als “armste wijk van

Vlaanderen” 

  Omgevinganalyse (sociale kaart)

  Begin kansarmoede bestrijding (fondsen)

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 51

situatie is

ongewenst

en middelen

inzetten

acties

ontplooien

wenste

situatie

2006/007 Rocsa – Desite –episodesBestaande

it ti is

Vaardigheden

idd l

Adequate

ti

Ge-

t

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 52/102

voor 1982 - de woon-werk-wijk is stilgevallen 

1998 – 2001 - SIF OSA onderzoek (PB- AL- …)

2003 – 2007 - Bruggen naar Rabot 

2006/007 … Rocsa   Desite   …

  Stadsvernieuwingsfonds

  geïntegreerd (meerdere projecten)

  30% private gelden

  mits stedenbouwkundige analyse (jury’s) 

  In goed overleg { Buurtraad } het welzijn

en het wonen in de wijk proberen te

verbeteren

  Ontdekking van Rabot als “armste wijk van

Vlaanderen” 

  Omgevinganalyse (sociale kaart)

  Begin kansarmoede bestrijding (fondsen)

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 52

situatie is

ongewenst

en middelen

inzetten

acties

ontplooien

wenste

situatie

2 B : EN ruimtelijke EN sociale breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 53/102

UAntwerpen OASeS nov.2013

Eigenlijke

doelen

bespreken

Feitelijke & moge-

lijke vaardigheden

inzetten

Feitelijke en

mogelijke acties

benoemen

Feitelijke

situatie zoals

 ze nu is 53

2 B : Ruimtelijke & sociale breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 54/102

Welke lokaal gegroeide en steeds weer

gereproduceerde samenhang kunnen we zien?

=

welke patronen herkennen wein erg uiteenlopende manieren van doen, spreken

zowel actuele patronen als patronen in de lange duur (decennia, eeuwen)?

EERSTE FORMULERINGEN VAN EEN (NEGATIEF OGENDE)

SAMENHANG:

•  “Al het goede komt van buiten (de wijk)” 

•  “Gent is niet hier, de stad is niet hier” 

•  “Ik leef hier niet” 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 54

2 B : Ruimtelijke & sociale breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 55/102

Opeens merken we:

Winkeliers bussen reclame

alleen nog buiten de wijk

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 55

2 B : Ruimtelijke & sociale breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 56/102

Ze verwachten quasi niets meer van de

wijk(bewoners) “allemaal arme sloebers” ( en

krachtiger termen)

Opeens merken we:

Winkeliers bussen reclame

alleen nog buiten de wijk

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 56

2 B : Ruimtelijke & sociale breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 57/102

Het jaarlijks wijkfeest wordt opgeblazen / winkeliers (dekenij) haakt af.

Doen geen zaken meer met lokale actoren (soc.

Sector), alleen met het stadhuis (B&W)

Stemmen hun assortiment niet af op Turkse

gezinnen

Ze verwachten quasi niets meer van de

wijk(bewoners) “allemaal arme

sloebers” ( en krachtiger termen) 

Opeens merken we:

Winkeliers bussen reclame

alleen nog buiten de wijk

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 57

2 B : Ruimtelijke & sociale breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 58/102

Is beter ingeplant in wijk- en buurtleven

Heeft betere omzet

Het jaarlijks wijkfeest wordt opgeblazen / winkeliers haken af.

Doen geen zaken meer met lokale actoren (soc.

Sector), alleen met het stadhuis (B&W)

Stemmen hun assortiment niet af op Turkse

gezinnen

Ze verwachten quasi niets meer van de

wijk(bewoners) “allemaal arme

sloebers” ( en krachtiger termen) 

Opeens merken we:

Winkeliers bussen reclame

alleen nog buiten de wijk

Eén winkelier, Mr. Borlo, stemt assortiment wel af op

wijk, op Turken en op studenten van de industriële

hogeschool

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 58

2 B : Ruimtelijke & sociale breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 59/102

TWEE BASIS-SCHEMA’S IN DE OMGANG MET WIJK EN STAD 

Al het goede komt van

buiten

[ van de wijk hier valt

niets te verwachten]

Al het goede is hier al

[ bemoeienis van

buiten leidt tot sociale

verdringing ]

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 59

2 B : Ruimtelijke & sociale breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 60/102

Al het goede komt van

buiten[ van de wijk hier valt

niets te verwachten]

Al het goede is hier al

[ bemoeienis van

buiten leidt tot sociale

verdringing ]

Twee praktijkgemeenschappen 

diametraal tegenover elkaar:

Boven de handelaars en beter

gesitueerde bewoners, die niets

meer van de zittende (wantarme) bewoners verwachten.

BEHALVE MR. BORLO

Onderaan de ‘sociale sector’ die

zich quasi uitsluitend op lokale en

kwetsbare bevolking richt.

Sociale werkers over de aanwezige winkeliers: : jullie zijn de enigen aan deze tafel die

in de wijk wonen en er ook nog in investeren (o.a. woningen opknappen en

verhuren). belang om blinde routines te bespreken

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 60

2 B : Ruimtelijke & sociale breuken zichtbaar maken en houden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 61/102

Al het goede komt van

buiten

[ van de wijk hier valt

niets te verwachten]

Al het goede is hier al

[ bemoeienis van buiten

leidt tot sociale

verdringing ]

Ook ruimtelijke programma's

en voorstellen bevestigen

een van die tweebasispraktijken.

Voorstellen die zich nietsaantrekken van de zware

scheiding tussen wijk en

kernstad, bevestigen het

script van der sociale

werkers [onderaan links].

Visies en voorstellen die

koste wat kost de wijk aan destad willen “lijmen” [ een

deel van BRUGGEN NAAR RABOT

? ] versterken het script van

de winkeliers [onderaan

rechts]

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 61

Het opdelven van lokale competenties (oude en nieuwe vormen van samenhang ):”Het goede van buiten moet zich hechten aan het goede dat hier al is”

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 62/102

omgeving aanpassen doel / behoeften / wensen

Niet zozeer

Maar…  De ervaren maar nog niet

verwoorde “wijk” inzetten voor de ontdekking van oude en

nieuwe patronen

die oude en nieuwe vormen van

samenhang aanwenden

bij de verdere ontwikkeling van de

wijk

Het goede van buiten moet zich hechten aan het goede dat hier al is

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 62

Het opdelven van lokale competenties (oude en nieuwe vormen van samenhang ):”Het goede van buiten moet zich hechten aan het goede dat hier al is”

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 63/102

 Waar  woon ik, werk ik, leef ik, … 

Wat doe ik feitelijk  (gezien de plaats, de

wijk, de kinderen, het inkomen, …) 

Wat kan ik doen (gezien wat ik nu al doe, gezien de

plaats waar ik woon, werk...) en hoe doe ik dat?

Wat wil ik eigenlijk ( gezien dat wat ik kennelijk reeds

doe…) : waarom en waartoe. 

omgeving aanpassen doel / behoeften / wensen

Niet zozeer

Maar…  De ervaren maar nog niet

verwoorde “wijk” inzetten voor de ontdekking van oude en

nieuwe patronen

die oude en nieuwe vormen van

samenhang aanwenden

bij de verdere ontwikkeling van de

wijk

Het goede van buiten moet zich hechten aan het goede dat hier al is

De pijlen en de vragen omkeren

Ik wij Nu & vorige generaties

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 63

2006/010 … Rocsa – Desite – …episodes

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 64/102

voor 1982 - de woon-werk-wijk is stilgevallen 

1998 – 2001 - SIF OSA onderzoek (PB- AL- …)

2003 – 2007 - Bruggen naar Rabot 

  competentiegerichte (o.a., sociaalartistieke)

werkvormen

  amenderen stenen stadsvernieuwing

stadstuinen; directe interventies; grand café=

buurtcafé; stedelijke programmatie in het Rabot

zelf (bijv. tijdens Gentse feesten)

  Projectsubsidies stadsvernieuwingsfonds

  30% private gelden

  gejureerd

  In goed overleg { Buurtraad } het welzijn

en het wonen in de wijk proberen te

verbeteren

  Ontdekking van Rabot als “armste wijk van

Vlaanderen” 

  Omgevinganalyse (sociale kaart)

  Begin kansarmoede bestrijding (fondsen)

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 64

2006/010 … Rocsa – Desite – …episodes

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 65/102

voor 1982 - de woon-werk-wijk is stilgevallen

1998 – 2001 - SIF OSA onderzoek (PB- AL- …)

2003 – 2007 - Bruggen naar Rabot

  competentiegerichte (o.a., sociaalartistieke)

werkvormen

  amenderen stenen stadsvernieuwing

stadstuinen; directe interventies; grand café=

buurtcafé; stedelijke programmatie in het Rabot

zelf (bijv. tijdens Gentse feesten)

  Projectsubsidies stadsvernieuwingsfonds

  30% private gelden

  gejureerd

  In goed overleg { Buurtraad } het welzijn

en het wonen in de wijk proberen te

verbeteren

  Ontdekking van Rabot als “armste wijk van

Vlaanderen” 

  Omgevinganalyse (sociale kaart)

  Begin kansarmoede bestrijding (fondsen)

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 65

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 66/102

Missie

Wie zijn we

dat we deze

dingen doen,

willen en

kunnen

zoals we die doen, kunnen en willen?

Intentie:

Wat willen we

gezien

wat we kennelijk

kunnen en doen?

Competentie:

Wat kunnen we

gezien

wat we

kennelijk doen?

Actie:

Wat doen we

gezien

de plaats waar we wonen?

Locatie:

Waar zijn we

Hoe leven we?

De vragen zijn dus net andersom !

Bestaande

situatie is

ongewenst

Vaardigheden

en middelen

inzetten

Adequate

acties

ontplooien

Gewenste

situatie

66

Opnieuw de omstandigheden (de dingen, wat er nu eenmaal is) voorrang geven op dewoorden (de normen de doelen de problemen )

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 67/102

“De armste wijk van

Vlaanderen”

 Alle heil komt van

buiten – lokale

initiatieven deugen

niet

 Alle lokale initiatief  bloedt dood – wijkwordt extreemafhankelijk van

steun

woorden (de normen, de doelen, de problemen,…) 

De pijlen omkeren; vertrekken van “wat er

nu eenmaal is”  

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 67

Opnieuw de omstandigheden (de dingen, wat er nu eenmaal is) voorrang geven op dewoorden (de normen, de doelen, de problemen,…)

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 68/102

“een zeer Gentse wijk

van Turken, jongeren,

studenten en starters”

Meer en andere jongeren in

de wijk – studenten meer

zichtbaar – wijk weer op

gewone routes in de stadLeegstaande lokalen / terreinen – ondergebruikte voorzieningen – veel

studenten – pionierende jongeren – 

internationale theaterscène

“De armste wijk van

Vlaanderen”

 Alle heil komt van

buiten – lokale

initiatieven deugen

niet

 Alle lokale initiatief  bloedt dood – wijkwordt extreemafhankelijk van

steun

woorden (de normen, de doelen, de problemen,…) 

De pijlen omkeren; vertrekken van “wat er

nu eenmaal is”  

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 68

Opnieuw de omstandigheden (de dingen, wat er nu eenmaal is) voorrang geven op dewoorden (de normen, de doelen, de problemen,…)

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 69/102

“een zeer Gentse wijk

van Turken, jongeren,

studenten en starters”

Meer en andere jongeren in

de wijk – studenten meer

zichtbaar – wijk weer op

gewone routes in de stadLeegstaande lokalen / terreinen – ondergebruikte voorzieningen – veel

studenten – pionierende jongeren – 

internationale theaterscène

“De armste wijk van

Vlaanderen”

 Alle heil komt van

buiten – lokale

initiatieven deugen

niet

 Alle lokale initiatief  bloedt dood – wijkwordt extreemafhankelijk van

steun

woorden (de normen, de doelen, de problemen,…) 

De pijlen omkeren; vertrekken van “wat er

nu eenmaal is”  

69

De grond waarop we

staan (register van de feitelijke

dingen / de omgeving / de stad)

De wereld die we

maken (register v.d.

competente praktijken)

De wereld die we (zeggen te)

willen (register v.d. woorden)

2 C : Ruimtelijke breuken zichtbaar maken en houden;andere voorbeelden en wijken

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 70/102

*2* Antwerpen:

“Marginal and poor people do not “enter the city” today

(UNDER), as they didn’t in the 18the century and probably

before (LEFT).

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 70

Strongest example:

“Marginal and poor people do not “enter the city” today

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 71/102

g p p p y y

(UNDER), as they didn’t in the 18the century and probably

before (LEFT).

Op het De Coninckplein komen beide trajecten elkaar

tegen:Rijk en arm (modaal en marginaal) blijven afzonderlijk

maar delen dezelfde stedelijke ruimte maar we gaan

verder niet met elkaar om

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 71

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 72/102

The open land oustside the

Spanish citywalls – no stonebuildings allowed

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 72

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 73/102

The main entrance – closing at 6 p.m.; opening again at 6 a.m.

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 73

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 74/102

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 74

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 75/102

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 75

 

Op het De Coninckplein komen beide trajecten elkaar

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 76/102

tegen:

Rijk en arm (modaal en marginaal) blijven afzonderlijk

maar delen dezelfde stedelijke ruimte maar we gaan

verder niet met elkaar om

= stedelijke kwaliteit en competentieDat moet je overal kunnen in Antwerpen maar hier in de

stationsbuurt heeft de stad zich daar het meest verregaand

in gespecialiseerd.

1911: Flanerende dagjes-

mensen ontmoeten een

gehandicapte bedelaar aan

de terrasjes van Meir

2001 - “Foto uiterst rechts: De

agenten zijn weg en daar is de

vrouw weer. Daarom heeft de

politie zaterdag 14 bedelaars

opgepakt en vastgehouden tot de

winkelende menigte weg was.” 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 76

3de voorbeeld

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 77/102

• Rotterdam: het door de buurt georganiseerde dagcentrum voor zwaar

verslaafde bewoners uit de buurt

Twee jaar laater overgenomen door ‘ begeleidende professionals’• Nog twee jaar later gesloten ( door die professionals en hun

leidinggevenden)

• Ghent: the lady passing by the bus shelter (“they stay there so silent”)  

story and multiple maps ::: >> multiple questions ::: >>> multiple positions

of the one doing research

1. My own wondermentUAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 77

2 C : Ruimtelijke breuken zichtbaar maken en houden;andere voorbeelden en wijken --=> *3* RotterdamWaar bevinden we ons – wat

zien we mensen doe gezien de

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 78/102

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel

zien we mensen doe gezien de

plaats waar ze wonen 

78

Waar bevinden we ons – wat

zien we mensen doe gezien de

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 79/102

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 79

zien we mensen doe gezien de

plaats waar ze wonen 

Waar bevinden we ons – wat

zien we mensen doe gezien de

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 80/102

   S   a   m   e   n   g   e   s   t   e    l    d   e   o   n    d   e

   r   z   o   e    k   s   t   e   c    h   n   i   e    k   e   n

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 80

zien we mensen doe gezien de

plaats waar ze wonen 

the community owned shelter for local junks (taken over by professionals who stop it two yearslater) - where are we – what are people doing – what can I see them doing ?

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 81/102

The metropolitan boulevards where the city invests

1. My own wondermentUAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 81

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 82/102

[ 2 ]

[ 1]

The actual use of the city in two groups of inhabitants: the formal public

space where the City invests (the two shopping streets being a part of the

metropolitan “boulevards”), disappear when we take the use-patterns of

both groups together (Map 4): daily use is not congruent with (and even

orthogonal to) the formal organization and investments [ “we live

beside the city” ]

[ 4 ]

a

  b

 

c

 

d

 e

  e

 

[ 3 ]

frictie en vormingswerk| Paul BlondeelUAntwerpen OASeS nov.2013 82

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 83/102

Wat zien we alswe de lange duur

toevoegen? … 

1. My own wondermentUAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 83

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 84/102

1500 - 1870 1900 1923

1. My own wondermentUAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 84

Wat zien we alswe de lange duur

toevoegen? … 

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 85/102

1500 - 1870 1900 1923

Rotterdam1910 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 85

Wat zien we alswe de lange duur

toevoegen? … 

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 86/102

1500 - 1870 1900 1923

Rotterdam1910  Actuele routines opgevoerd op een veel ouder podium ( de

‘lange duur’) 

Stedelijke routines en praktijken als signaalgevers van een

onderliggende structuur en samenhang (lokale

competenties?)

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel

Spangen Rotterdam: we

leven naast de stad – 

we moeten zelf

nieuwe wegen vinden

86

Actual urban form as ongoing lines of formerinvestments  petrification of the investments of earlier generations

Spangen Rotterdam: we levennaast de stad – we

moeten zelf nieuwe

wegen vinden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 87/102

Denoordoostelijkewijkrand

tijdensdeoorlogsjarenmet

opgespotenaardeenhet

botenhuisvandeRoei-enZeilvereniging"DeMaas" – op

devoorgrondderoutenaar

deSpaansepolder – decennia

langeenbevoorrechtspeelgebied. 

Dein1943weggebombardeerd

e.huizenblokken

blijvendriedecenniabraak

liggen.“DePuin”

wordteenheel

belangrijkeplek

voortwee,drie

generaties

Delfshavenaren

-eenleegteals

landmarkineen(te)dichtbebouwd

gebied!

 

Niet becommentarieerd is de

begraafplaats – de plek waar de grote

verkaveling van Spangen hapert (pas

in 1947 komt de grond definitief vrij)

en waar ook later eerder moeizaam

gebouwd en gewoond kan worden.

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 87

Kern praktijk Kernthema’s voor mogelijke Programmabeelden:

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 88/102

Kern praktijk Kernthema s voor mogelijke

programma’s 

Programmabeelden:

aanzetten en suggesties voor

vervolgcyclus 

Rabot Gent Wat van buiten

komt moet zichgoed afstemmen

op de kwaliteiten

die hier al bestaan

•Gent is al aanwezig in de wijk

•Stadsbreed jeugdcentrum zou goed zijn

• open de stad voor de buurt;’sten Gent af op

het Rabot

• maak nieuw (gebouwd) weefsel aan

vertrekkend van wat nu leeg staat of open

ruimte is – overlangs en niet centrifugaal (niet

op de breuk zelf)

• vul de breuk niet op maar hou ze open en

zichtbaar

De Site

 Toreken

Kopergietery

Railway

Station

Antwerp

Rijk en arm

(modaal en

marginaal) blijven

afzonderlijk maar

delen dezelfde

stedelijke ruimte

•  hoe op die manier de hoofdbibliotheek vorm

geven

•  hoe op die manier omgaan met prostitutie

•Hoe op die manier omgaan met nacht- en

dagcafés

• hoe op die manie omgaan met illegale

restaurants

Alleen een kleine groep

professionals neemt het

op; politici willen de

kernpraktijk niet oppakken

als een vraag aan heel de

stad; veiligheidsdiscourswint het… 

Spangen – 

DelfshavenHier leef je naast

de stad (en dat is

een kwaliteit)

•Wat kunnen we informeel tolereren en wat

tolereren we niet

•Als we zelf iets aanpakken, lukt het doorgaans

beter (en wanneer is dat niet het geval?)

• zelfbouw huizen

• Zelfhulp groep Utopia

pakt verloedering aan.

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 88

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 89/102

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel

Vragen en discussie na dit deeltje 2

89

3. 1. Waarom herkennen we eigen en andermans competenties (aannames & verlangens)zo slecht? 1ste door de schaalvergroting van het dagelijks leven

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 90/102

De woning = thuis

De directe woonomgeving = de ‘buurt’ 

De nabije buitenwereld = de wijk

De stad, de regio = het vertrouwde gebied

= concentrisch model in de verzuilde

welvaartstaat :

= grotendeels voorbij !

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 90

 Zgn. schaalvergroting van het dagelijks leven 

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 91/102

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 91

 Zgn. schaalvergroting van het dagelijks leven nieuwe

spanningsvelden

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 92/102

Concentrisch (vroegere

welvaartstaat)

Woning, thuis

Directe woonomgeving

Eigen buitenwereld – wijk

Stad, regio, vertrouwd gebied

Vandaag: niet-concentrisch (post nationaal)

Leef-/woonplek 1 Leef-/woonplek 2 … 

Peer group – milieu - ruimte van het dagelijks stadsgebruik

Vertrouwde buitenwereld

Niet vertrouwde buitenwereld

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 92

3. 2. Waarom herkennen we eigen en andermans competenties (aannames & verlangens)zo slecht? 2de Omdat mensen hun eigen verlangen niet (meer) herkennen

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 93/102

Gent: de vrouw die het

bushokje niet graag

passeert omdat diegasten daar zo staan

(te zwijgen)

-Ze staan daar zo te zwijgen (aan

het bushok) zodat ik niet weet

hoe hen te passeren.

Zo doen hier

Hier doen op die manier

Het hier zo doen ‘wij’ 

Hier (daar) Zo doen wij dat

“the

lady

passingthe bus

stop” 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 93

3. 2. Waarom herkennen we eigen en andermans competenties (aannames & verlangens)zo slecht? 2de Omdat mensen hun eigen verlangen niet (meer) herkennen

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 94/102

 

Zo doen hier

Hier doen op die manier

Het hier zo doen ‘wij’ 

Hier (daar) Zo doen wij dat

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 94

(place-)things

Word-

ings

Do-ings

3. 2. Waarom herkennen we eigen en andermans competenties (aannames & verlangens)zo slecht? 2de Omdat mensen hun eigen verlangen niet (meer) herkennen

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 95/102

 

Zo doen hier

Hier doen op die manier

Het hier zo doen ‘wij’ 

Hier (daar) Zo doen wij dat

UAntwerpen OASeS nov.2013

Ga terug en

documenteer de

plaats en de

praktijken

Is she crossing

the street at the

bus stop?

Is she able to

address her to

them?

Is the silence

difficult or the

glaring?

Always the same

kids?

95

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 96/102

 

Doing that way here

Doing here that way

Doing here that way ‘we’ 

Here (There) We do it that way

Go back and

document the

competent routines – 

the DO-ings

Is she crossing

the street at the

bus stop?

Is she able to

address her to

them?

Is the silence

difficult or the

glaring?

Always the same

kids?

document

the here &

there (theplace

things

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 96

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 97/102

 

Doing that way here

Doing here that way

Doing here that way ‘we’ 

Here (There) We do it that way

Go back and

document the

competent routines – 

the DO-ings

Is she crossing

the street at the

bus stop

Is she able to

address her to

them

Is the silence

difficult or the

glaring

Always the same

kids?

document

the here &

there (theplace

things

Wiens woordren

krijgen welke macht?

Wanneer in jouw

werkproces?

UAntwerpen OASeS nov.2013 97

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 98/102

Is she crossing

the street at the

bus stop

Is she able to

address her to

them

Is the silence

difficult or the

glaring

Always the same

kids?

document

the here &

there (the

place

things

1900 

1960 

2000 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 98

1850 - 1870 

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 99/102

1900 

1960 

2000 

UAntwerpen OASeS nov.2013 frictie en vormingswerk| Paul Blondeel 99

1850 - 1870 

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 100/102

1900 

1960 

2000 

UAntwerpen OASeS nov.2013 100

1850 - 1870 

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 101/102

1900 

1960 

2000 

UAntwerpen OASeS nov.2013 101

1850 - 1870 

7/18/2019 Friction, Citizenship and adult education - a presentation

http://slidepdf.com/reader/full/friction-citizenship-and-adult-education-a-presentation 102/102

1900 

1960 

2000 

Uitkomst van deze oefening:

- al die mensen hier in de wijk zijn bejaarden

(zoals ik)

-In het buurthuis zeuren ze altijd

- Wanneer ik jonge mensen wil zien, moet ik

naar de stad, naar de Hema, naar de unief

cafetaria

  Ik wil juist meer contact, maar hier

waar alle groepen samen komen, kan ik dat

contact niet maken = Nieuw Grensgebied 

in het schema op slide #92 aangeduid met

dikke rode lijn