Fragment Heksenkind

PROLOOG

mijn schetsboek kreeg ik op een dag dat ik vroeg inde ochtend de hond uitliet. Met mijn gedachten al bij schoolslenterde ik over het modderpaadje achter ons huis in Hou-ten. Er hing mist boven de weilanden en mijn adem kwam inwolkjes uit mijn mond. Sasha droeg haar lelijke roze hon-denjasje, de kou leek haar niet te deren. Nuffig drentelde zelangs het hek van de buurvrouw, alsof ze er niets mee te ma-ken wilde hebben. Geen wonder, want het stonk daar altijdnaar kattenpis.

Ik bleef juist staan. Het was altijd leuk om te zien wat daarnu weer in de tuin stond. In het halfduister zag ik een oudejukebox, drie Afrikaanse afgodsbeelden, een tuinbankje volverregende en verkleurde teddyberen, en natuurlijk voor hethek de roestige bakbromfiets waarmee ze al die troep verza-melde.

We noemden haar ‘buurvrouw’, ook al woonde ze niet di-rect naast ons huis. Haar vervallen woonboot lag een stukverder van de weg, in de richting van de weilanden. Ik was ernog nooit binnen geweest, maar maakte soms een praatjemet haar bij het hek.

11

LS_Adelmund_Heksenkind-DEF 23-10-14 14:47 Pagina 11

Een gebulder deed me schrikken. De vrouw stapte bloots-voets op me af over het plaveisel met een kliko aan elke hand.Ze had een witte onderbroek aan en een verschoten HardRock Cafe-t-shirt. Ze had het vast koud.

‘Goedemorgen,’ zei ze, alsof het de normaalste zaak van dewereld was om zo over straat te gaan. Haar haar stond allekanten op. Toen zei ze: ‘Hé, Nikkie, jij bent het! Ik heb ietsvoor je. Wacht. Jij houdt toch van tekenen?’

‘Ja,’ antwoordde ik.Ze hobbelde naar binnen en kwam hijgend weer terug met

een in zwart leer gebonden boek. ‘Kijk! Deze vond ik bij hetoud papier in het dorp. Ik moest meteen aan jou denken. Jekunt er vast wel wat mee.’

‘Dank je,’ zei ik.Vreemd dat iemand zoiets wegdeed: het was nog helemaal

nieuw en onbeschreven, met een schone, glanzend-lerenkaft.

Ik wilde nog een praatje maken, maar ze moet zich tochwat opgelaten gevoeld hebben in haar onderbroek, want zebrak het gesprek af en ging snel weer naar binnen. Wat mijnouders ook zeiden, ik vond haar geweldig.

Met het boek in mijn verkleumde handen liep ik terugnaar huis. Binnen maakte ik Sasha los, waarna ze bij mijnmoeder op schoot sprong.

‘Wat had dat mens nu weer?’ vroeg mijn moeder meteen.Ze had me vast zien praten door de glazen uitbouw aan deachterkant van ons huis. ‘Dat die boot van haar nog niet ge-zonken is van ellende…’

Die boot, daar begon ze steeds over. Dat was ook gemakke-lijk scoren. Wij hadden zelf ook een bootje, een keurig bijge-houden familieboot aan de Reeuwijkse plassen.

Ik voelde steken in mijn buik, zoals altijd als ze in zo’n kri-

12


tische bui was. Starend naar de vloer vermeed ik oogcontact.‘Ik ga naar boven,’ mompelde ik. ‘Spullen pakken voor

school. Is papa al klaar?’‘Ja, hoor,’ hoorde ik hem zeggen. ‘Als jij zover bent, dan ver-

trekken we.’ Hij zat in de keuken de krant te lezen. Op wegnaar zijn werk in Oudewater zou hij me op school afzetten.Niet helemaal op het plein natuurlijk, dan ging ik nog lieverdood. Ik vond het al gênant genoeg dat ik niet alleen naarschool mocht fietsen.

Op mijn kamer nam ik even een moment om naar hetschetsboek te kijken. Het was prachtig. Noem het een afwij-king, maar ik kon echt genieten van een mooi, compact ge-bonden boek. Het formaat was heerlijk: klein genoeg om al-tijd bij me te dragen, groot genoeg om over de vouw eenuitgewerkte tekening te maken. Het papier was zacht, nietvan dat koude wit, maar lichtgetint en met dikke pagina’s.Dit zou mijn nieuwe schetsboek worden.

Ik legde het onder mijn kussen. Daarna pakte ik mijn les-boeken en mijn telefoon van de lader. Op naar school.

Pas aan het eind van de dag dacht ik er weer aan. Geen won-der, want ik had tijd te doden. In de avonden moest ik mezelfvermaken en doorgaans ging ik dan tekenen. Terwijl ik be-neden de geluiden van de televisie hoorde, ging ik naar bo-ven waar het nieuwe schetsboek lag.

Mijn kamer moet in die tijd een typische tienerkamer zijngeweest. Posters aan de muur, kleding meestal in de rondtegeslingerd. Alleen waren de posters niet van popgroepen,maar van kunstexposities. Ook verzamelde ik schedeltjes,vreemde takjes en allerlei snuisterijen, die ik kocht op rom-melmarkten om na te tekenen. Ik was anders dan mijn leef-tijdsgenoten.

13


Toen ik mijn kamer in kwam, schrok ik. De kleding was op-geruimd, terwijl die vanochtend nog in een onoverzichtelij-ke chaos uitgespreid lag over de hele kamer. Mijn bedden-goed was verschoond en het bed was strak opgemaakt. Bij dewasbak stonden al mijn spulletjes netjes op een rij.

Ik vreesde het ergste. En terecht: mijn schetsboek bleek tezijn verdwenen.

Nijdig liep ik naar de kamer van mijn ouders. Daar stondhet oude dressoir, met houtsnijwerk dat al drie keer was af-gebroken en weer vastgelijmd. Die kast was als een ekster-nest: alles wat in huis zoekraakte en wat enigszins waardevolwas, belandde uiteindelijk daar. Het sleuteltje van het dres-soir haalde ik uit het nachtkastje van mijn ouders.

En inderdaad: daar lag het, bij mijn moeders plakboekenmet naaipatronen en haar voorraad Russische sigaretten.Echt smerig dat ze die nog stiekem rookte. Typisch mijnmoeder: schone schijn aan de buitenkant, maar ondertus-sen… Ik pakte het schetsboek, ging vlug weer naar mijn ka-mer en plofte daar op mijn bed.

Door het dakraam keek ik omhoog naar buiten. Mijn nijdzakte langzaam weg terwijl ik de lucht roze en paars zag kleu-ren. Een troep ganzen vloog van de lichte avondhemel naarde ontluikende sterren in het noordoosten. Hoe vaak had ikhier al fantaserend omhooggestaard? Gestaard tot de inspi-ratie kwam, tot ik alles kon vergeten wat me tegenhield inhet dagelijks leven.

Ik draaide me om, opende mijn nieuwe schetsboek op deeerste pagina en begon te tekenen. Dit lege papier was mijnvrijheid. Hier kon alles. Vanavond tekende ik vogels in aller-lei vormen, bestaand en gefantaseerd. Het liefst zou ik methen wegvliegen, naar een plek ver van hier.

14


1Soms komen je wensen uit op de minst aantrek-kelijke manier die je je kunt voorstellen. Hier zitik dan na alle ellende. Tegenwoordig weet ikzelfs niet meer wat echt is, en wat verbeelding.

– Uit de notities van Nikkie Zeevenslooten

de lucht was ijl en helder. er lag een matras vanwolken onder ons, als een eindeloos sneeuwlandschap dattot aan de horizon reikte. De motor ronkte.

Ons luchtschip heette Queen Svetlana, naar de koninginvan de heksen. Dat had Balthus me verteld. Natuurlijk zou hijhet woord ‘heksen’ nooit in de mond nemen. De juiste termwas ‘nornir’. Ik wilde vertrouwd raken met de gewoontenvan dat vreemde volk, ik was immers zelf een norn. Daar wasik pasgeleden achter gekomen.

Balthus lag te slapen, languit op een houten bank in de pas-sagiersruimte recht tegenover mij. Hij hield een lappenpopvast, het enige wat hij had meegenomen bij onze vlucht uitKoterije. Zachtjes kreunde hij in zijn slaap. De jonge nornwerd al geplaagd door nare dromen sinds we het domeinhadden verlaten.

15


In zijn nek zag ik beurse plekken met rode randen erom-heen. Het waren de vingerafdrukken van zijn voormaligemeesteres, barones Devoura Grimwitch. In gedachten zag iknog hoe de heks hem probeerde te wurgen, hoe ze hem op-tilde en wegwierp alsof hij zo licht was als een veertje.

Ik drukte die gedachte weg.Het liefst vergat ik wat er allemaal gebeurd was. Zodra dit

luchtschip weer aan de grond stond ging ik terug naar huisen verder met mijn normale leven, voor zover dat kon na-tuurlijk.

Ik vroeg het me af: zou ik ooit nog terug kunnen naar hetleven dat ik had? Mijn problemen van toen, zoals het gerod-del in de klas, en mijn overbezorgde ouders, ze leken alle-maal zo ver weg nu, en zo onbelangrijk. Toen ik gevlucht wasuit Koterije was ik al blij om simpelweg in leven te zijn na al-les wat ik had meegemaakt.

Inmiddels was het laat in de ochtend. De zon liet zijn hel-dere stralen door de ronde raampjes vallen op de bodem vande passagiersruimte.

‘Daar komen ze… ze komen…’ mompelde Balthus.‘Rustig maar. Alles is goed,’ zei ik tegen hem. ‘Je hebt een

kwade droom. Het luchtruim is al leeg sinds de zon op is.’Toen hij merkte dat het veilig was, ontspande hij. Hij druk-

te zijn pop weer dicht tegen zich aan en draaide zich om. Aanzijn ademhaling hoorde ik dat hij niet sliep. Hij snoof wat, enkrabde achter een van zijn flaporen. Uiteindelijk ging hij zit-ten. Hij veegde denkbeeldig kwijl van zijn wang, stopte depop weg achter zijn broekriem en zette de vliegenierspet opdie zijn oren nog sterker deed uitkomen. Hij zag er andersuit hier buiten de vouwen, menselijker.

Ik forceerde een lach en merkte daardoor dat ik zelf ge-spannen was. Balthus’ angstdromen waren terecht. Ze zou-

16


den komen. We werden opgejaagd, daar had de barones voorgezorgd. Tot nu toe hadden de nornir ons laten ontsnappen,maar ik vroeg me af hoelang dat nog zou duren.

‘Bethel, de gezant van de Schaduwraad, kan toch niet ach-ter ons aan komen?’ vroeg ik. ‘Wij hebben het luchtschip.’

Balthus zag de angstige blik op mijn gezicht. ‘Maak je geenzorgen, mejuffrouw. Ik denk dat ze ons al hadden onder-schept als ze dat hadden gewild.’ Hij ging me voor naar destuurhut, waar uitzicht was op de wolken rondom. Er wasgeen land meer te zien, daar vlogen we te hoog voor.

Het kompas gaf aan dat we in oostelijke richting vlogen.Naast het kompas stond de barograaf: een apparaat dat meteen pennetje een lijn tekende op een rol papier. Balthus hadme verteld dat die lijn aangaf hoe hoog we ons gedurende dereis in de lucht bevonden.

‘Bah, ik voel me ellendig,’ zei Balthus. Met een zucht ginghij in de pilotenstoel zitten.

Vreemd. Deze zeppelin was iets waar hij altijd van had ge-droomd. Een paar uur geleden kon niets hem achter datstuurwiel vandaan krijgen. Maar nu had hij er minder ple-zier in. Hij leek wel ziek.

Ik probeerde hem op te vrolijken. ‘Heb je dit gezien, Bal-thus? We gaan weer naar beneden, helemaal vanzelf!’

De barograaf gaf aan dat het schip een kleine daling had in-gezet. Balthus haalde zijn schouders op. ‘Logisch,’ zei hij.‘Wat omhooggaat, komt altijd weer naar beneden.’

Zo vanzelfsprekend was dat niet. Vannacht dacht ik dat wenooit zouden landen. De lijn die met de barograaf was vast-gelegd beschreef ons geklungel bij de pogingen om te dalen:omhoog, omlaag – omhoog, omlaag – omhoog… Daarnasteeds hoger tot de lijn weer stabiel werd hier boven het wol-kendek, precies op de hoogte waarop we hadden gevlogen

17


voordat we een poging deden om te dalen.Nu schommelden we in de wind, min of meer stabiel. Uit

de raampjes keek ik neer op de witte deken onder ons. Er bra-ken zonnestralen door de nevel heen, als een waaier van lichtlangs de goudomrande wolken.

Ik was benieuwd waar we naartoe gingen.

18


2Dit is mijn schetsboek, mijn verhaal aan dewereld. Het vertelt van mijn ontvoering en alleswat daarop volgde. Ik weet geen betere manierom vast te leggen wat ik heb ontdekt. Zonderdeze gedetailleerde beschrijvingen en illustratieszou niemand me geloven.

– Uit de notities van Nikkie Zeevenslooten

we daalden steeds dieper de wolken in, tot we dooreen wereld van wit en grijs vlogen. Door de ronde raampjeskon ik het blauw van de hemel boven ons niet zien, en ookhet landschap onder ons was niet te onderscheiden. Mijnzicht was maar een paar meter door de dichte nevel die onsschip omhulde. Het had een wonderlijk effect: het leek alsofwe ons niet meer voortbewogen.

‘We staan stil,’ zei ik tegen Balthus. ‘Midden in de lucht.’Hij keek uit het raampje. ‘Dat lijkt maar zo, mejuffrouw.

Hoor je de motoren niet? We vliegen met de wind mee, waar-door het wolkendek om ons heen dezelfde snelheid heeft alsons schip.’

‘Ik weet onderhand niet meer wat ik moet geloven,’ zei ik.

19


Dat gevoel gold niet alleen voor de gekke wolkenland-schappen waar we nu doorheen vlogen, maar voor alles. In-middels wist ik dat magie, nornir en saters een plaats had-den in onze wereld. Ik had gezien hoe de lucht zich splitsteom een andere werkelijkheid bloot te geven; ik had gespro-ken met de zielen van gestorven kinderen. De wereld waswonderlijker en gruwelijker dan ik ooit vermoed had.

Ik was er behoorlijk van in de war.Om niet gek te worden legde ik alles wat ik tegenkwam

vast in mijn schetsboek. Door terug te zien en te lezen wat ikhad meegemaakt kon ik de wereld bij elkaar puzzelen, pro-beren er een logica in te ontdekken. Maar waar ik vooral be-hoefte aan had, was betrouwbare kennis, zoals de informatiedie ik kon aflezen aan het kompas en de barograaf hier aanboord.

Ik keek naar het ouderwetse apparaat, toen me ineens ietsopviel. ‘Waarom is deze papierrol al beschreven?’ vroeg ik.

‘Huh?’ Balthus kwam bij me staan. ‘Verrek, je hebt gelijk!Dat ik dat niet eerder heb opgemerkt…’

Door een kier van het apparaat zag ik hoe het koperen pen-netje geen lijn tekende op de staande rol papier – het volgdeeen lijn die vooraf was genoteerd, zoals een naald in de groefloopt van een platenspeler.

‘Wat zou dat zijn?’ vroeg ik.Balthus bekeek het apparaat nog eens. ‘Dat betekent dat

dit geen normale barograaf is, maar een magische. Mijnmentor heeft me daar vroeger eens over verteld. Het is oudemensentechnologie, verbeterd door de nornir. Vandaar datwe niet van de koers konden afwijken! De barograaf is ma-gisch gekoppeld aan het roer en de luchtzakken.’

‘Dus als ik het goed begrijp,’ vroeg ik, ‘vliegt dit schip eenroute die vooraf is vastgesteld en op de rol is genoteerd?’

20


‘Hmm.’ Balthus knikte terwijl hij gefascineerd het appa-raat bestudeerde. Hij priegelde met zijn vingers tot meer vanhet papier tevoorschijn kwam en volgde de lijn verder metzijn vinger naar beneden. ‘Een landing,’ mompelde hij. ‘Dezeppelin zal snel gaan landen.’

Eindelijk vielen er zaken op hun plaats. Dit verklaarde ookonze gemakkelijke ontsnapping uit Koterije! Dat betekendedat we geen seconde mochten verliezen. ‘Snel! Ga eens evenopzij,’ zei ik. ‘Ik wil iets proberen.’

Even aarzelde ik, maar daarna trok ik met een harde ruk derol van de barograaf. Meteen reageerde het schip door hevigte schommelen.

‘Hou op! Wat doe je?’ riep Balthus. Hij moest zich vasthou-den om niet om te vallen.

‘De koers verstoren. Snap je het dan niet? De Schaduwraadweet natuurlijk al waar we heen gaan. Ze wachten ons daarop!’ Ik rende naar het deurgat om de luchtzak handmatig tebedienen. We moesten nu in actie komen. ‘Het roer! Snel,neem jij het roer? Volgens mij werkt het.’

Terwijl Balthus het schip de andere kant op stuurde, trok ikaan de vochtige touwen die omhoogleidden naar de ballon.Nevelflarden jaagden langs het toestel. De klamme koudelucht waaide door mijn haren terwijl ik de luchtzakken sloot.We moesten dalen, maar nu nog niet – niet in de richting diede Schaduwraad had bedacht. Buiten keek ik nog steeds ineen kolkende zee van wit, maar aan het zwenkende lucht-schip voelde ik dat we van richting veranderden. ‘Het gaatlukken!’ hoorde ik Balthus zeggen. ‘Het lukt deze keer!’

De wolken verwaaiden langs ons schip, als uit elkaar getrokken watten. De witte deken werd dunner en doorzich-tiger, tot eindelijk het moment kwam dat we door het wol-kendek braken.

21


Het landschap beneden was een lappendeken van akkersen grasland, gescheiden door slootjes en wegen. Een scha-duw van het luchtschip bewoog met ons mee over de grond.We waren gedaald, maar op een plek die we zelf hadden uit-gekozen.

‘Wil je dat nooit meer doen?’ verzuchtte Balthus toen allesachter de rug was. Ik had inmiddels de kaart erbij gepakt enuitgevouwen op een van de houten tafeltjes. Het was de kaartvan de Landen van Genade die ik had meegenomen uit Kote-rije. De gebrekkige kennis die de nornir hadden van de men-senwereld werd er meteen uit duidelijk. De kustlijn van Ne-derland liep in Zeeland en Noord-Holland al eeuwen anders.De provincie Flevoland ontbrak en de steden droegen na-men die dreigend klonken en veel aan de verbeelding over-lieten, zoals ‘Koningsmeute’ en ‘Heksendoders’.

We moesten het ermee doen, want deze kaart en het kom-pas waren de enige instrumenten om te bepalen waar wezouden landen. Balthus had al eerder bedacht dat we richtingde Duitse grens vlogen. Nu hadden we de herkenningste-kens in het landschap om ons verder te helpen.

‘Zie je dat?’ zei ik. ‘Daar in de verte ligt een grote stad. Datmoet Keulen zijn. Redden we het tot daar?’

De stad. Dat betekende beschaving, de mensenwereld, devolgende stap. Ontsnappen uit Koterije was de eerste stapgeweest, mijn terugkeer naar de veilige samenleving moestde volgende zijn. Vanuit Keulen zou de reis terug naar mijnouders een stuk makkelijker worden.

Balthus schudde zijn hoofd en staarde naar de kaart. Voorhem was de mensenwereld minder aanlokkelijk. ‘Dat kun-nen we beter niet doen,’ zei hij. ‘Dat is te opvallend. We moe-ten hier in de buurt een landingsplek zoeken…’

22


Beneden waren de huizen inmiddels duidelijk herkenbaar.Het waren villa’s te midden van golfbanen en stukken bos.‘Zoals daar!’ Balthus wees op een van de daken, waarop in hetgrind van het platte dak een figuur te zien was, een soortNoorse rune. Het had de vorm van de letter P, maar dan inspiegelbeeld. ‘Daar wonen nornir,’ zei hij.

Ik had kriebels in mijn buik. Het zou nu echt gaan gebeu-ren. We cirkelden om een mooie aanvliegroute te vinden,maar er stond een gevaarlijke wind, die het manoeuvrerenmoeilijker maakte.

‘Pak aan,’ riep Balthus. Hij schoof me een zak met zand toe,ballast om te laten vallen zodat we konden bijsturen. Daarnamaakte hij het anker klaar.

Ik keek uit het raam naar beneden. We lagen nu goed. Hetschip koerste recht op het dak af van het witte landhuis. Er la-gen gewelfde grasvelden omheen en aan de voorkant waseen weide met paarden. De dieren stoven angstig weg toenons schip naderde.

We moesten het roer bedienen. Eerst daalden we te snel,maar ik kon bijsturen. We mikten op een plat stuk dak, vlakboven de gevel, waar we konden uitstappen.

‘We zijn er bijna!’ riep Balthus. Geconcentreerd wierp hijhet anker uit, dat bleef haken achter de schoorsteen. Samentrokken we aan het touw, zodat de gondel dichter bij het ge-bouw kwam.

Eerst was het nog vijf meter.Toen twee.Het contact met het platte dak was beschaafd. ‘Ga jij maar

eerst,’ zei Balthus, terwijl hij het touw vastknoopte.Het leek een perfecte landing.Voorzichtig stapte ik uit op de kiezelstenen, waarna het ge-

beurde: het anker schoot los. Wat ik niet voorzien had was

23


dat het luchtschip door mijn uitstappen zo snel in gewichtafnam, dat het met een ruk omhoogbewoog. Daar was deschoorsteenpijp niet tegen bestand.

‘Balthus!’De wind kreeg vat op de zeppelin, waardoor het schip weg-

dreef. In een oogwenk was hij tientallen meters van me ver-wijderd. Vanuit de opening van het luchtschip kon ik nog netzien hoe hij zijn hand naar me uitstak, met een blik van pa-niek op zijn gezicht. Hij riep iets, maar ik verstond het niet.Daarna verdween het schip achter een rij bomen.

Ik vloekte binnensmonds. Wat nu? Verlaten stond ik ophet platte dak. Op zoek naar een manier om hier vandaan tekomen, zag ik dat zich aan de zijkant van de villa een glazentrappenhuis bevond. In het glas was een dakraam. Daar klomik naar binnen.

Wat zou er met het luchtschip gebeurd zijn? Hopelijk hadBalthus de landing in zijn eentje kunnen voortzetten envond ik hem zo meteen terug in een van de weilanden bij hetlandgoed.

Behoedzaam liep ik de trap af naar beneden. In het gebouw rook het onbestemd, als in een muffe keu-

ken. Halverwege hield ik halt. Er klonken stemmen beneden.Een groep oude mannen en vrouwen had zich in het trap-penhuis verzameld. Sommigen droegen een witte badjas enslippers, een enkeling was in joggingpak. Waar was ik be-land? Het leek wel een kuuroord voor bejaarden, de perfectedekmantel voor een woongemeenschap van oudere nornir.

‘Kijk, daar gaat-ie weer!’ zei een van de mannen. Zijn spier-witte haar lag keurig in een scheiding. Hij was tot vlak bij hetglas gelopen en wees naar de zeppelin, die nog altijd met ho-ge snelheid wegdreef van het huis. ‘Dat gaat verkeerd,’ zeieen vrouw. ‘Die gaat neerstorten…’ Ze sprak Duits, maar ik

24


kon haar perfect verstaan. Ik vroeg me af hoe dat kon.De oude vrouw had gelijk. In de verte zag ik hoe ons lucht-

schip net de grote boom miste die in het weiland stond. Hijhing helemaal scheef. De gondel sleepte een stuk over degrond en kwam daarna tot stilstand doordat de ballon bleefsteken in een boom verderop.

25


Fragment Heksenkind

Documents

Transcript of Fragment Heksenkind