Folia Magazine #32

44
nr. 32 23/05/2012 weekblad voor HvA en UvA FoliaMagazine Kennis als wapen

description

* Soldaat in de klas - Cadetten van de Koninklijke Militaire Academie volgen hun master aan de UvA *Jeugdfoto’s - Studenten van Domein Onderwijs & Opvoeding willen de beeldvorming over de jeugd verbeteren * In de eredivisie - De bètafaculteiten van UvA en VU gaan fuseren. Om samen aan de top te komen * Hoger Beroeps Onderzoek - Lectoraten moeten de wetenschappelijke kennis op de HvA op peil houden. Maar of dat lukt? * Afval om je schouder - HvA-studenten maken van afgedankt materiaal gewilde tassen

Transcript of Folia Magazine #32

Page 1: Folia Magazine #32

nr. 32 23/05/2012weekblad voor HvA en UvA

Folia Magazine

Kennis als wapen

Page 2: Folia Magazine #32

Alles wat je wilt weten over Dijkgraaf

Folia Live geeft je iedere week nieuws en informatie over het hoger onderwijs in Amsterdam.

Luister iedere woensdag van 16.00 - 17.00 naar Folia Live op Amsterdam FM (106.8 inde ether en 103.3 op de kabel).

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam

Ter ere van het vertrek van KNAW-president Robbert Dijkgraaf naar Princeton, verschijnt Folia Magazine op 6 juni inclusief een extra Dijkgraaf-special, in samenwerking met Het Parool.

Folia Magazine_Dijkgraaf ad_1-1 pagina_vpascal.indd 1 21-05-12 17:06

(advertentie)

Page 3: Folia Magazine #32

inhoud #32

en verder en verder de week/het moment/navraag 4-5 passie 11 op de tong 17 opinie 18-20

Robbert Dijkgraaf 19 Fatihya Abdi 20 promoties 21 objectief 22-23 Folia maakt kennis 28 drift 35 lezingenladder 36 overigens 37 prikbord 38-39

wasdom 40-41 stage 41 toehoorders 42 de lezer/deining 43

Open houdingVorige week was ik door het Amsterdam Centre for Entre-preneurship (ACE) uitgenodigd om bij de VU een debat te leiden over ondernemerschap. Hoewel het in Buitenveldert plaatsvond, waren er ook veel studenten van de UvA en HvA. Ook was afgelopen week de deadline voor de Folia Startup Award, een stimuleringswedstrijd voor jonge ondernemers. Zowel bij het ACE-debat als bij onze eigen Startup Award viel op dat er ongelofelijk veel studenten met talent voor ondernemerschap zijn. Daarnaast heerst er zowel bij docenten als bij de besturen van de verschillende Amster-damse hogeronderwijsinstel-lingen op dit gebied een open en constructieve houding. Waar de VU en Inholland door UvA en HvA voorheen als concurrenten werden gezien, wordt er nu volop samengewerkt. Dat is ook te zien aan de finalisten van de Startup Award: van alle vier de instellin-gen zijn studenten vertegenwoor-digd. Op 6 juni bent u van harte welkom in Pakhuis De Zwijger voor de finale.

Jim Jansen, hoofdredacteur Folia

Magazine, [email protected], @jimfjansen

(twitter)

redactioneel

Soldaat in de klas 6Cadetten van de Koninklijke Militaire Academie

volgen hun master aan de UvA.

Jeugdfoto’s 12Studenten van Domein Onderwijs & Opvoeding

willen de beeldvorming over de jeugd verbeteren.

In de eredivisie 24De bètafaculteiten van UvA en VU gaan fuseren.

Om samen aan de top te komen.

Hoger Beroeps Onderzoek 30Lectoraten moeten de wetenschappelijke kennis

op de HvA op peil houden. Maar of dat lukt?

Afval om je schouder 32HvA-studenten maken van

afgedankt materiaal gewilde tassen.

3Folia Magazine

Page 4: Folia Magazine #32

Terwijl de Kunduz-coalitie in Den Haag de laatste hand legde aan het Lenteakkoord en de Nederlandse burger zich afvroeg welke lijsttrek-

kersslogan meer ergernis wekt – ‘BAM!’ of toch ‘Heerlijk, Helder, Henk’? – was het ook op de UvA en de HvA een week vol consternatie en gesteggel.Te beginnen met de Faculteit der Geestes-wetenschappen, waar de discussie rondom de beruchte vijfjesmaatregel een dieptepunt bereikte. Decaan Frank van Vree zag zich, als laatste redmiddel, genoodzaakt een procedure aan te spannen tegen de Facultaire Studenten-raad. Die weigert namelijk in te stemmen met de nieuwe Onderwijs- en Examenregeling. In een tijd waarin het hele hoger onderwijs erop gericht is studenten zo snel mogelijk af te laten studeren, gaat het compenseren van een onvol-doende met een voldoende er bij de raad niet in. Van Vree is echter optimistisch gestemd en hoopt dat de volgens hem zuiver pedagogische maatregel – ‘In Oxford doen ze het ook zo!’ – binnen een beperkt aantal weken alsnog kan worden ingevoerd.Maar niet alleen de Faculteit der Geestesweten-schappen van de UvA, de hele universiteit en hogeschool zullen eraan moeten gaan geloven. De profileringsrapporten van de UvA en de HvA die afgelopen week werden gepresen-teerd – met daarin de prestatieafspraken die met Halbe Zijlstra zijn gemaakt – laten er geen twijfel over bestaan: studeren wordt sappelen. Op de UvA wordt de klaplopende student uitgeroeid met proefstudeerweken en bindende studieadviezen, studies die economisch niet ‘vatbaar’ zijn – kunstgeschiedenis bijvoorbeeld – komen op de tocht te staan. Op de HvA moet het aantal studenten dat binnen vier jaar afstu-deert over vijf jaar met tien procent gestegen zijn. ‘De vrijblijvenheid moet eraf,’ zei HvA-

de week

rector Jet Bussemaker over de maatregelen. Alle aankomende eerstejaarsstudenten aan wie altijd is verteld dat je studententijd de leukste tijd van je leven is, doen er dus goed aan hun verwach-tingspatroon een béétje bij te stellen. Wie behoedt ons voor al dit kwaad? Misschien wel studentenpartij Mei, die afgelopen week met een grote meerderheid van stemmen de studentenraadsverkiezingen van de UvA heeft gewonnen. Die liters sinaasappelsap die afgelopen weken werden geperst om mensen te verleiden een stem uit te brengen, hebben dus – letterlijk en figuurlijk – vrucht afgewor-pen. ‘Hoppa!’ twitterde Mei-voorzitter Nikolai

Drie letters en een uitroepteken. BAM! Met die kreet hoopt Tofik Dibi het lijsttrekkersschap bij GroenLinks te veroveren. Op de UvA pakken ze het iets subtieler aan. ‘Hoppa,’ twitterde Mei-voorzitter Nikolai Jacobs toen duidelijk werd dat zijn partij gewonnen had.

Jacobs over de overwinning van zijn partij. Mei staat voor kwaliteit, zo is te lezen in het partijprogramma. Wie weet: over een tijdje is ‘Hoppa’ misschien wel het nieuwe ‘BAM!’. yyy Gijs van der Sanden

‘Hoppa’ wordt het nieuwe ‘BAM!’

tweet vande week

@imBennyBenny

16 mei 2012

Alle deadlines voor dit blok zitten in 1 week. Ze zijn niet helemaal goed bij hun paasei. #cmd #hva hehttps://twitter.com/#!/imBenny/

4 Folia Magazine

Page 5: Folia Magazine #32

Gefeliciteerd, hebben jullie het al een beetje gevierd?‘Absoluut. Vorige week zijn we met mensen van de partij uit eten gegaan. Vanavond hebben we een borrel, in café De Gaeper, waar we onze eigen bierviltjes presenteren. Dat was eigenlijk campag-nemateriaal, maar werd iets te laat geleverd.’

Het maakte voor de campagne weinig uit. Waarom was die zo succesvol?‘Wij waren met heel veel en konden zo veel men-sen bereiken. Tijdens onze paasactie stonden we drie dagen lang op de UvA om studenten te vertellen dat de verkiezingen er aankwamen. Je hoort dan ook heel goed wat er leeft. Zo vertelde iemand me dat ze door verkeerde studievoor-

lichting een jaar studievertraging heeft.’

De opkomst was met 21 procent niet bepaald hoog.‘Klopt. Omdat de verkiezingen net na de vakantie en tijdens een tentamenweek plaats-vonden, hebben we veel studenten niet kunnen bereiken. En onlangs is de UvA overgestapt op een nieuw mailprogramma, dat veel studenten nog niet hebben ingeschakeld. Daardoor heb-ben veel mensen de mails over de verkiezingen waarschijnlijk niet ontvangen.’

Jij bent het stemmenkanon. Wat is jouw geheim?‘Allereerst natuurlijk dat ik een vrouw ben. Het

schijnt dat mensen ook bij de landelijke verkie-zingen eerder op een vrouw stemmen. Verder werd ik breed gedragen binnen de partij, waar-door veel leden stemmers hebben geadviseerd op mij te stemmen. Zelf heb ik een Facebook-actie gehouden waarbij ik al mijn vrienden een berichtje heb gestuurd. En die hebben dat allemaal weer doorgestuurd.’

Wat wordt je eerste actiepunt?‘Betere studievoorlichting vind ik heel belang-rijk, dus daarvoor ga ik me inzetten. Ook het invoeren van de seniorkwalificatie voor docen-ten blijven we hoog op de agenda zetten. En we willen meer gaan samenwerken met de Asva, om nog zichtbaarder te worden.’ yyy Clara van de Wiel

Een verpletterende overwinning behaalde partij Mei bij de studentenraadsverkiezingen. Afgelopen week werd bekend dat zij maar liefst vijf van de zeven zetels in de Centrale Studentenraad (CSR) hebben veroverd. Mei-lijsttrekker Lucie Gooskens was met 900 voorkeursstemmen verreweg de populairste kandidaat.

navraag Lucie Gooskens

Dit is de cockpitview vanuit de H2A, de op waterstof rijdende eco-auto van het HvA-team tijdens de Shell Eco-marathon in Rotterdam, een jaarlijkse race in het teken van brandstofbesparing. Het is voor de deelnemers de uitdaging om zo ver mogelijk te rijden met zo min mogelijk brandstof. Het HvA-team, dat bestaat uit zestien studenten van Domein Techniek, vestigde een nieuw Nederlands zuinigheidsrecord. Zij verbraken het oude record van de TU Delft met veertig kilometer door gemiddeld 1 op 2320 te rijden. yyy tekst Max Lange / foto Danny Schwarz

5Folia Magazine

Page 6: Folia Magazine #32

‘Kennis is macht, karakter is meer,’ zo luidt het motto van de Koninklijke Militaire Academie in

Breda. Dat mag zo wezen, toch volgt jaarlijks nog een tiental officieren een master aan de UvA.

‘Je krijgt altijd de vraag of je iemand hebt doodgeschoten.’ tekst Anouk Kemper / foto’s Daniël Bosschieter

Acht uur ’s ochtends, het verkeer in Breda komt langzaamaan op gang. Frans Boersma (26, Landmacht) zit op de fiets. Uniform en kistjes

aan, baret op het hoofd en grote rugtas op de rug. Plotseling stapt hij van zijn fiets: een rood stoplicht. Hij wordt ingehaald door scholieren en studenten, die allemaal al lang gezien heb-ben dat er in geen velden of wegen een auto te bekennen is. ‘Kijk, dit is dus heel vervelend’, zegt Boersma, terwijl hij staat te wachten. ‘Ik kan het echt niet maken om door rood te fietsen. Als militair heb je een voorbeeldfunctie. Een poli-tieagent zal je ook nooit door rood zien fietsen. In uniform dan, hè.’Boersma is nu, na ruim vijf jaar studie aan de Koninklijke Militaire Academie (KMA), offici-eel cadet-af en moet alleen nog zijn ‘VTO’ doen in de Amersfoortse kazerne. Deze vaktechni-sche opleiding is het laatste deel van de oplei-ding en houdt in dat Boersma negen maanden lang getraind wordt in het leiden van pelotons. Dit studiejaar kreeg Boersma de mogelijkheid om een master te volgen. Hoewel veel KMA’ers in dat geval voor een master militaire geschie-denis (krijgswetenschappen) kiezen, voltooide Boersma onlangs de master Midden-Oostenstu-dies. ‘Het leek me interessant, omdat dat vaak het gebied is waar je naartoe gaat op uitzending. Daarom wil ik er meer over weten,’ vertelt hij verder fietsend. Boersma mag dan klaar zijn

met zijn studie aan de KMA, hij wil best een rondleiding geven over het terrein. Eerste stop: de hindernisbaan. Die ligt een kleine tien minu-ten fietsen van de basis op het Kasteelplein.

Drie keer AfGHAnistAnDe KMA is al sinds 1828 gevestigd in het Oude Kasteel, in hartje centrum van Breda. Hier worden elk jaar zo’n duizend cadetten (Landmacht en Luchtmacht) en adelborsten

(Marine) opgeleid. De meesten wonen intern. Wie naar de KMA wil, wordt zowel fysiek als mentaal getest en moet minstens een vwo-diploma hebben. Eenmaal toegelaten zit je voor minimaal elf jaar vast aan defensie, met een proeftijd van maximaal zes maanden. Dit geldt voor de helft van de studenten. De andere helft volgt namelijk een opleiding van ander-half jaar en tekent voor vijf jaar. Zij krijgen wel een militaire opleiding, maar doen geen erkende bachelorstudie.Voor een opleiding aan de KMA hoef je niet te betalen. Je wordt er zelfs voor betaald, omdat je in feite al in dienst bent. Die investering moet zich vervolgens terugverdienen, vandaar het contract. In de vier tot vijf jaar die de univer-

sitaire bachelor duurt, worden de studenten klaargestoomd voor een baan als pelotonleider of instructiecommandant. Zo kan het zijn dat iemand van 23 jaar leiding geeft aan een peloton van ruim veertig man. Mannen – en vrouwen – met soms veel meer praktijkerva-ring. ‘Er zitten gasten tussen die al drie keer in Afghanistan zijn geweest,’ weet Boersma, die zelf nog niet is uitgezonden. Hij parkeert zijn fiets bij de kleedruimte van de hindernisbaan. Die bevindt zich midden in een woonwijk, niks modderig bos of middle of nowhere. Op het moment dat Boersma zijn fiets wegzet, zijn de cadetten en adelborsten zich al aan het inspannen op de hindernisbaan. In marstempo zijn ze in hun groene overall vanaf het kasteel hier naartoe gelopen, mannen en vrouwen apart, onder leiding van een sergeant-majoor. Geen enkele sergeant-majoor doet ook maar enigszins denken aan de agressieve drillin-structeur uit de film Full Metal Jacket. Het zou-den net zo goed ietwat fanatieke gymleraren kunnen zijn. De officieren in opleiding moeten met een kistje van twintig kilo een parcours afleggen in tweetallen. De hardlopende studen-ten kijken nog redelijk blij, de mensen met de zware kistjes niet bepaald. ‘Er zijn genoeg men-sen die je geen plezier doet met die acht uurtjes sporten per week,’ zegt Boersma. Zelf vindt hij het wel leuk. Op zijn gemak demonstreert hij hoe een paar hindernissen genomen moeten

De eeuwige soldaat

6 Folia Magazine

‘Als militair heb je een voorbeeldfunctie’

Page 7: Folia Magazine #32

worden. De verslaggever durft er niet eens aan te beginnen; te hoog, te zwaar voor de armen, te grote kans op een verzwikte enkel. Het is opvallend dat er ook een paar jongens rond-joggen die er, op z’n zachtst gezegd, niet heel afgetraind uitzien. ‘Die zijn van de marine,’ zegt Boersma. ‘Die hoeven niet zo veel te bewegen.’ Per slot van rekening zit men bij de marine voornamelijk op een schip. Volgens hem zijn de cadetten van de landmacht het meest fit. Zij worden ingezet voor voetpatrouilles.

net een cOmputerspelTerug naar de basis, naar gebouw D. Ook wel het Uiltje genoemd. ‘Want er hangt een uiltje boven de ingang.’ Het is rustig op het terrein. Veel van de collegereeksen zijn al afgelopen of de studenten zijn op excursie. Boersma: ‘Op de KMA zit je behoorlijk vaak in de bus, soms weet je niet eens meer precies waarheen. Er zijn heel vaak buitentrainingen of excursies naar oude slagvelden, bijvoorbeeld Verdun.’ De weinige studenten die er nog wel rondlopen, uiteraard in

uniform, groeten elkaar allemaal. Niet met ‘hé man’, maar met ‘goedemorgen’. Het wachten is op sergeant-majoor Koemans. Koemans, klein van stuk en lang van stof, zal laten zien hoe een simulatiewapentraining in zijn werk gaat. Eerst vertelt hij waar de toiletten en de nooduitgangen zijn, op een toon alsof hij uitlegt waar de vijandelijke troepen zich ophou-den. Voordat de simulator mag worden betre-den, moet eerst het volgende gezegd worden: ‘Ik ben niet in het bezit van munitie of delen van munitie, sergeant-majoor.’ De simulator is een grijze ruimte met een groot videoscherm en zes verschillende wapens. Van een 9 mm Glock tot de semi-au-tomatische Diemaco C7. De wapens zijn echt, maar speciaal omgebouwd voor de simulator. ‘Ze zitten vol elektronica,’ zegt Koemans. ‘Zo kunnen we op deze computer precies zien hoe iemand het wapen vasthoudt, richt, afdrukt, herlaadt enzovoort.’Schieten in een simulator is leuk, haast als een

computerspel. Hoe is dat straks in een reële oorlogssituatie? ‘Natuurlijk wil ik liever niet schieten, maar zodra er op mij geschoten wordt, schiet ik wel terug’, zegt Boersma. ‘Een groot deel van het schieten is erop gericht dat de ander dekking moet zoeken en niet kan terug-schieten. Dan nog zou ik het er niet makkelijk mee hebben. Er zijn genoeg militairen die het even moeten verwerken na terugkomst.’

Kapitein Bas van Mansom (28) heeft het zelf meegemaakt. In 2006 verliet hij de KMA en inmiddels is hij in 2008 en 2009 op uitzending geweest in Uruzgan. Daarna, in februari 2011, begon hij met de master militaire geschiede-nis. In deeltijd, want ondertussen werkt hij als

Bas van Mansom

7Folia Magazine

‘Ik ben al twee keeruitgezonden’

Page 8: Folia Magazine #32

plaatsvervangend commandant instructiepe-loton tactiek bij het Opleidings- en Trainings-centrum Vuursteun, bij Zwolle. Hij is met name verantwoordelijk voor het materiaal, steunver-leningen en lopende zaken van zijn peloton. Van Mansom leeft een beetje in twee werelden. ‘Ik ben al twee keer uitgezonden. De andere studenten hebben daar weinig beeld bij. Ze vonden het wel leuk en interessant, maar het is toch gek om er met hen over te praten.’ Vooral bij het vak ‘Gezicht van de oorlog’, waarin het op een gegeven moment ging over het doden op een slagveld en de uitwerking daarvan op de militair. ‘Dan wordt er meteen naar mij gekeken. Maar ze gingen er op een respectvolle

manier mee om, er werd op een volwassen toon over gesproken.’ Dat is op het gemiddelde verjaardagsfeestje wel anders. ‘Veel mensen vragen meteen of ik ie-mand heb doodgeschoten. Stom dat mensen dat willen weten, wat zegt dat dan over mij? Alsof ze dan weten wat voor persoon ik ben. Soms denken mensen dat ik er plezier in heb. Onzin, het is gewoon onderdeel van je werk.’ Op de UvA waren studenten dan een stuk ‘respectvoller’, Van Mansom is wel verbaasd over hun gebrekkige werkhouding. Het stoort hem dat medestudenten vaak hun huiswerkop-drachten niet doen en dat de docent daar vrij weinig over zegt. ‘Raar. Dat is in mijn bedrijf wel anders. Als je je werk niet doet, krijg je een berisping. Of een “douw”, zoals wij dat noemen, een tuchtrechtelijke strafmaatregel. De KMA is veel gestructureerder en rechtlijniger dan de UvA. Hier heerst een militaire hiërarchie.’

richtingen binnen kmADe KMA biedt vier studierichtingen aan op universitair bachelorniveau. Elke richting duurt ongeveer vierenhalf jaar. Sinds januari 2012 zijn alle opleidingen officieel geaccrediteerd. Dit maakt de doorstroom naar een master eenvoudiger.1. Militaire bedrijfswetenschappen2. Krijgswetenschappen 3. Militaire systemen & technologie 4. Civiele techniek

Frans Boersma

8 Folia Magazine

‘Natuurlijk wil ik lieverniet schieten’

8

Page 9: Folia Magazine #32

In de statige Grote Zaal van het Kasteel – de sociëteitsruimte voor cadetten en adelborsten – vertelt Jeroen Koenraadt (28) over zijn eigen ervaringen op de UvA. Ook hij is nog bezig met zijn master militaire geschiedenis. Tegelijkertijd is hij vluchtcommandant en leidt hij cadetten op van de luchtmacht. Koenraadt is onder VN-vlag uitgezonden naar het Midden-Oosten en heeft onder meer in Libanon en Israël gewerkt. Hij noemt de UvA een ‘leuke, verfrissende omge-ving’. ‘Omschakelen van de ene naar de andere wereld is niet lastig. Ik doe mijn uniform uit, stap in de trein en ben alweer gewend. Ik weet ongeveer wel hoe het eraan toegaat op een uni-versiteit, het voldoet aan mijn verwachtingspa-

troon.’ Aan de werkhouding van medestudenten stoort Koenraadt zich niet. ‘Iedereen zit daar voor zichzelf, het is veel zelfstudie. Sommigen doen er iets langer over, omdat ze hun werk niet doen. Tja.’ De vluchtcommandant heeft weinig met vervelende vooroordelen. ‘Ze zijn juist heel geïnteresseerd naar mijn ervaringen en ik vind het leuk om daarover te vertellen. Het is na-tuurlijk een specifieke groep studenten, ze zijn sowieso geïnteresseerd in de militaire wereld.’

De uitgebreide rondleiding over het terrein van de KMA eindigt in de gigantische kantine. Cadetten en adelborsten eten gescheiden van hun docenten. Koenraadt: ‘Dat is omdat we een voorbeeldfunctie hebben, daar moet je je continu bewust van zijn.’ Met een vaderlijke glimlach: ‘Zij kunnen daar over ons roddelen, wij hier over hen.’ Net de UvA. yyy

Jeroen Koenraadt

Jargonkikadewado Kind kan de was doen.smev Vrijstelling van Sporten, Marsen, Exercitie en Velddienst, meestal in verband met een blessure. ‘Hij heeft smev, dus hij doet niet mee met sport.’chinese vrijwilliger Een ‘vrijwilliger’ die aangewezen wordt.Operatie stofwolk Het begin van het weekend, als iedereen naar huis gaat.

Guppen Rare dingen doen of zien door vermoeidheid.spijkerbroek Iemand die vanuit de burgermaatschappij aan een militaire opleiding begint.Helapika Helaas pindakaas.Hiba Hindernisbaan.stompen/stoempen Fysiek afzien, bijvoorbeeld tijdens een lange mars met uitrusting.

9Folia Magazine

‘De KMA is veel gestruc-tureerder en rechtlijniger dan de UvA’

9

Page 10: Folia Magazine #32

(advertenties)

filmvoorstelling ‘zero silence’ 24 mei, 18.00 -20.00, Kohnstammzaal Zero Silence laat zien hoe hoogopgeleide jongeren in de Arabische wereld via inter-net de bevolking oproepen om in opstand te komen. Presentatie Jim Jansen, gesprek met vluchtelingestudente Yalda Walinezjad en Niels ten Oever (Free Press Unlimited).

social Work in india 25 mei, 15.00 -17.00, Arena Sr. Lucy is oprichtster en directrice van Maher en komt speciaal uit India om hier meer over te vertellen. Een unieke kans om haar te ontmoeten.

deBat ‘het groene optimisme’ 29 mei, 17.00 -18.00 Kohnstammzaal Debat over klimaatpolitiek in Nederland.

Dilemma’s rond duurzaamheid. Een gesprek over dilemma’s die we in de uitvoering van duurzaamheidsbeleid tegenkomen. Gasten: Wijnand Duyvendak, Kees Lammers, Ineke Veenstra en Willem Baumfalk.

amstelcampusrun 31 mei, start 19.30 bij Kohnstammhuis Loopwedstrijd van 5 kilometer door de Wibautstraat. Maak kans op mooie prijzen! Inschrijven en meer informatie op www.hva.nl/amstelcampusrun

Volg Floor op twitter @floorHvA en Like Floor op www.facebook.com/floorHvA, hier blijf je ook op de hoogte van het laatste nieuws over de debatten en bijeenkomsten.

FLOOR AGENDA KOHNSTAMMHUIS, WIBAUTSTRAAT 2-4 | WO 23 MEI - DO 31 MEI

CREATING TOMORROW

Folia is het platfom voor hoger opgeleid Amsterdam. We maken wekelijks het blad Folia Magazine, twee uur radio, filmpjes,

organiseren debatten, hebben een zeer uitgebreide site ( FoliaWeb.nl ), en we gaan televisie maken.

Per 1 september 2012 hebben wij plaats voor twee

leerlingredacteurenAls leerlingredacteur werk je drie dagen per week (0,6 fte). Je draait mee op de redactie, je schrijft nieuwsberichten en andere artikelen voor de site en het blad,

zoals rubrieken, interviews en achtergrondstukken. Daarnaast zul je af en toe worden ingezet bij onze andere activiteiten. Om in aanmerking te komen voor deze

functie moet je ten eerste student zijn aan de HvA of de UvA. Verder verwachten we dat je nieuwsgierig, ondernemend en vasthoudend bent. Een goede neus

voor nieuws, een vlotte pen en kennis van en belangstelling voor de UvA/HvA en alles wat daarmee samenhangt strekken tot aanbeveling.

Meer informatie: Paul van de Water, [email protected] of 06 39478895

Je krijgt een contract tot en met 21 december 2012. Een eenmalige verlenging is in overleg mogelijk. Sollicitatiebrieven voorzien van een cv en een korte

motivatie kun je richten aan [email protected]. Je mag voorbeelden van eigen werk meesturen. De sollicitatietermijn sluit 11 juni 2012.

Page 11: Folia Magazine #32

11Folia Magazine

passieKaaseveline De smit (24, sociologie) kan zich een week zonder kaas niet voorstellen.‘Vroeger begon ik al te huilen als ik met mijn moeder in de buurt van de kaasboer kwam. Die stank, dat moet wel vies zijn, dacht ik. Hoe anders is dat nu. Ik raakte verliefd op kaas toen ik bij Abraham Kef kwam werken, de eerste Fransekaaszaak van Nederland. Al die complexe smaken, de mooie vormen. Rauwmelkse kaas is echt een kwaliteitspro-duct. Een wereld van verschil met gewone Hollandse kazen, al zitten daar ook wel een paar lekkere bij. Zolang ze maar niet van gepasteuriseerde melk gemaakt worden. Dat proef je meteen. Ik neem mijn werk vaak mee naar huis. Bij elke familiebijeenkomst tover ik een kaasplankje tevoorschijn. Soms trekt de geur wel behoorlijk in je kleren. Reblochon bijvoorbeeld, een gewassen-korstkaas die echt waanzinnig stinkt. Ik ging een keer direct uit werk naar een concert, dat hebben volgens mij wel wat mensen geweten. Een lievelingskaas heb ik niet echt. Dat hangt een beetje van het seizoen af. Een goede kaas heeft ook geen vaste smaak. Hij proeft elk jaar weer net iets anders. Op dit moment staat de Lingot hoog op mijn lijstje. Een Noord-Frans geitenkaasje met een heel frisse smaak. De productie is in de handen van een aantal nonnen die dat echt nog op de oude ambachtelijke manier doen. Achter elke kaas schuilt zo’n verhaal en dat is wat het zo’n mooi product maakt. Kaas leeft. Ik ben op het moment veel aan het experimen-teren om kaas te combineren met drank of ander eten. Zo drink ik graag een Belgisch speciaalbier bij een roodflorakaas. Dat is in België heel gebruikelijk. Nederlanders hebben wat dat betreft nog veel te leren over kaas.’ yyy tekst Max Lange / foto Fred van Diem

Page 12: Folia Magazine #32

12 Folia Magazine

Ze zijn lui, tot op het bot verwend, hebben geen ambitie, hangen maar wat rond en hebben geen enkel verantwoordelijkheidsgevoel. Ze

zitten vastgeplakt aan hun mobiel, hebben meer interesse in hun Xbox dan in een boek en hun sociale leven speelt zich vooral af op Hyves, Facebook of MSN. Klagen over de jeugd gebeurt al eeuwen. Zo schreef Socrates al in 399 voor Christus: ‘De jeugd van tegenwoordig houdt van luxe, heeft slechte manieren, heeft minach-ting voor alle gezag en heeft geen eerbied voor ouderdom.’ En ook in The Winter’s Tale van Sha-kespeare gaat de loper niet uit voor de jonge ge-neratie: ‘De jeugdperiode kan beter overgeslagen worden. Sliepen ze er maar doorheen.’ Kortom: tussen generatie ‘Grieks gewaad’ en ‘Generatie X’ of ‘Y’ of ‘Einstein’ lijkt er wat betreft beeldvor-ming over de jeugd weinig veranderd.

Met de fototentoonstelling De Jeugd van Tegenwoordig is… benaderen dertig studenten van het programma Studium Excellentie van het Domein Onderwijs & Opvoeding – een programma voor studenten die meer verdieping zoeken naast hun gewone studieprogramma – het eeuwenoude thema in de module Jeugdcul-tuur & Beeldvorming op een beeldende manier. In februari begon de groep met de voorberei-dingen, donderdag 10 mei werd het keuzepro-gramma afgesloten met de zelf samengestelde

tentoonstelling in de grote centrale hal van het Kohnstammhuis. Student Menno Lagerweij (18, lerarenopleiding wiskunde) is ‘prettig gespan-nen’. ‘Dit is na vier maanden, zeven avondvullen-de colleges en tal van discussies en gesprekken over het thema het einde van de rit. Ik ben heel benieuwd wat bezoekers ervan vinden.’ De tentoonstelling bestaat uit ruim zeventig fo-to’s die een divers beeld laten zien: forse collages met tientallen Facebookprofielfoto’s, een enkel verstild beeld van een vroeg volwassen meisje met een teddybeer in haar armen, moeders met hun dochters in Artis. Van bewerkte foto’s tot kiekjes gemaakt met een wegwerpcamera. Nie-mand in de groep had noemenswaardige kennis

van fotografie. Menno: ‘Soms kregen we uitleg van een docent die er meer verstand van had. In de colleges onderzochten we jeugdliteratuur en kregen we college van gastsprekers uit de kunst- en fotografiewereld of jeugdcultuuronderzoekers van de HvA en UvA.’ Er werd volgens Menno behoorlijk gediscus-sieerd over het thema: ‘Het bleek al heel lastig om te bepalen wat we eigenlijk onder jeugd verstaan. Wat is jeugd eigenlijk? Daar verschil-den we al over van mening. Uiteindelijk zijn we

voor deze expositie uitgekomen op de categorie jongeren tussen de 8 en 23 jaar. We hebben ook vroegere generaties bestudeerd en hoe zij over jeugd dachten. Dan blijkt dat elke generatie zich negatief uitlaat over de generatie jongeren erna. De jeugd in de jaren tachtig werd bekritiseerd, maar doet dat op hun beurt net zo goed met de jongeren van nu. Een negatief beeld over de jeugd van tegenwoordig is van alle jaren. Dat is een beetje de conclusie. De gedachten achter de foto’s hebben we in statements gegoten, die we als fotobijschrift presenteren.’

Menno is zelf na zo lang intensief met jeugd en beeldvorming bezig te zijn geweest anders naar jongeren gaan kijken. ‘Ik heb geleerd dat jeugd veelal sterk stereotype wordt neergezet. Neem vmbo-leerlingen, daar dacht ik door alle media-aandacht vrij negatief over, juist door die beeld-vorming. Maar een van de gastsprekers liet ons zien dat er naast de veel getoonde onderlaag die we voorgeschoteld krijgen, ook een enorme mid-dengroep bestaat, waar je nooit wat over hoort. Dat was voor mij heel verhelderend.’ Een ander nieuw gezichtspunt dat Menno opdeed tijdens de module is dat de jeugd van nu vrij monotoon is. ‘Iedereen lijkt steeds meer op elkaar. Vroeger waren de subcultuurtjes strikter afgebakend, je had de punkers, de rockers of de kakkers. Nu is die scheiding meer diffuus, omdat jongeren zich makkelijker in meerdere cultuurtjes bewegen.’

Klagen over de jeugd van tegenwoordig is van alle tijden, dus moet het daar afgelopen mee

zijn, vinden studenten van Domein Onderwijs & Opvoeding. Zij willen met een foto-expositie

een positief beeld van de jeugd laten zien. ‘Het is wel de groep met wie je later moet werken.’

tekst Annemarie Vissers / foto’s Studium Excellentie / bewerking Pascal Tieman

De jeugd in beeld

‘Ik zie een heel andere, leuke jeugd’

Page 13: Folia Magazine #32

13Folia Magazine

Een van de studenten die jongeren zelf op pad stuurde met een wegwerpcamera, is Marthe Scheffer (18, lerarenopleiding Nederlands). Scheffers groepje deed literatuuronderzoek naar wat hedendaagse jongeren belangrijk vinden. Net als Lagerweij ziet ze weinig verschil tussen vroeger en nu: vrienden, geld, merken en net-werken zijn de zaken waar jongeren zich vooral mee bezighouden. Marthe: ‘Het verrassende was

dat we dat ook terugzagen in de foto’s waarmee de scholieren terugkwamen. Daarop stonden ze met vrienden, met aan hun voeten All Stars of Vans en met hun telefoon in beeld. Theorie en praktijk sloten naadloos op elkaar aan.’ Marthe: ‘Er wordt zo veel geklaagd over de jeugd. Ik loop stage en ik zie een heel andere, leuke jeugd. Dat lijkt me voor studenten aan een lerarenopleiding ook een must, want het wordt later wel de groep met wie je moet werken. Het idee van de wegwerpcamera kwam voort uit het thema “Alles is vervangbaar”. We leven in een tijd waarin alles heel makkelijk te vervangen is, zeker wat fotografie betreft. Sta je niet leuk op een foto, dan wis je die meteen. Je kunt door alle digitale hulpmiddelen een perfect beeld van je-zelf neerzetten. Photoshop, retoucheren of snel wissen. Met een wegwerpcamera kan dat niet. Je weet van tevoren niet of de foto gelukt is, je weet niet of je er mooi opstaat. Dat is puur.’ yyy

De tentoonstelling De Jeugd van Tegenwoordig is…. hangt in het Theo Thijssenhuis. Daarna zal de collectie een plek vinden op de bovenste etage van het Kohnstammhuis, waarbij de foto’s op glas worden gedrukt. Daar zullen ze perma-nent hangen.

‘Theorie en praktijk sloten naadloos op elkaar aan’

Page 14: Folia Magazine #32

De DSM is het heilige handboek van psychiaters en psychologen, en bevat richtlijnen voor

de diagnose van geestesziekten. De veranderingen in de nieuwste editie, DSM-5, zijn vol-

gens hoogleraar persoonlijkheidsstoornissen Roel Verheul zo ingrijpend dat ze gevaarlijke

gevolgen kunnen hebben. Daarom weigert hij er verder aan mee te werken. ‘Je maakt het

vak op deze manier ongeloofwaardig.’Clara van de Wiel

Diagnoses met een natte vinger

Een maand geleden was de maat voor Roel Verheul vol. Op 23 april schreef hij zijn ontslagbrief, gericht aan de voorzitters van de stuurgroep van de

vijfde editie van Diagnostic and Statistical Manu-al of Mental Disorders (DSM-5). Per direct stapte hij daarmee uit de internationale werkgroep per-soonlijkheidsstoornissen, die sinds 2008 werkt aan het hoofdstuk over persoonlijkheidsstoor-nissen in de nieuwe DSM-5. Expert Verheul, directeur van centrum voor persoonlijkheids-stoornissen De Viersprong, voelde zich binnen de werkgroep al langer ongemakkelijk. ‘Ik heb me echt verbaasd over de processen in zo’n werkgroep. In Nederland praat je eindeloos door tot je het met elkaar eens bent. Maar de voorzit-ter van deze werkgroep constateerde dat ik het er niet mee eens was en legde dat vervolgens ge-woon naast zich neer. En ook kritische geluiden van buiten werden genegeerd.’ Onbegrijpelijk, vindt hij, want los van zijn eigen bezwaren uitte recent ook een groep van 29 specialisten op het

gebied van persoonlijkheidsstoornissen zware kritiek op de voorstellen. Reden voor de hoog-leraar persoonlijkheidsstoornissen om definitief uit de werkgroep te stappen. ‘Ik vond het linke soep om er deel van uit te blijven maken. Voor

je het weet worden die voorstellen gelegitimeerd onder het mom van: dat heeft een internationale groep van experts al goedgekeurd.’

cOntrOversieel HAnDBOekHet is niet de eerste keer dat er kritiek komt op de nieuwe DSM. De wijzigingen in het Ameri-kaanse handboek voor het diagnosticeren van psychische stoornissen zijn al vanaf het begin controversieel. De invloed ervan op de medi-sche praktijk is dan ook groot. Met de DSM in de hand stellen psychiaters en psychologen

psychische stoornissen vast. In de huidige DSM-4 gebeurt dat door het afvinken van kenmerken van een ziektebeeld bij de patiënt. Zijn er bij een patiënt minstens vijf van de negen criteria van bijvoorbeeld borderline te constateren, dan mag de diagnose gesteld worden. Maar die methode is te rigide en te weinig genuanceerd, vinden veel psychiaters. Dat er een nieuwe versie van het handboek uit 2000 moet komen, daar is men het inmiddels ook wel over eens. Door de invoering van de zogenaamde dimensionale diagnosticering moet in DSM-5 onderscheid gemaakt gaan worden gemaakt tussen milde en zwaardere varianten van een ziekte. De voorge-stelde wijzingen stuiten echter op groot verzet. Centraal punt van discussie is de invoering van de zogenaamde dimensionale diagnosticering. Die houdt in dat er onderscheid gemaakt gaat worden tussen milde en zwaardere varianten van een ziekte. Ook iemand die slechts een paar kenmerken van een ziektebeeld vertoont kan zo worden gediagnosticeerd met een stoor-

‘Kritische geluiden van buiten werden genegeerd’

14 Folia Magazine14 Folia Magazine

Page 15: Folia Magazine #32

nis. Waardoor er vrees is dat straks nóg meer mensen het label van een geestesziekte kan worden opgeplakt.Volgens Verheul is er met de dimensionale benadering an sich niet veel mis. ‘Met psychi-sche stoornissen is het net zoals bij lichamelijke aandoeningen: dat gaat op een glijdende schaal. Er is bijvoorbeeld ook altijd een bepaalde mate waarin je bloeddruk hoog is, of een bepaalde heftigheid van een kankervorm.’ Des te meer kritiek heeft hij op de uitwerking die er in het nieuwe hoofdstuk persoonlijkheidsstoornissen aan wordt gegeven. Veel te complex, aldus Ver-heul. ‘Van psychologen en psychiaters worden kennis en vaardigheden gevraagd die ze nog niet hebben. De niveaus moeten bijvoorbeeld worden gemeten aan de hand van een omslach-tige tabel met hele ingewikkelde en diffuse ter-men.’ Met een onbegrijpelijke en onhanteerbare methode tot gevolg, volgens Verheul. ‘De ge-middelde professional heeft vijf of tien minuten voor een diagnose. Die gaat dat hele proces niet

doorlopen en gaat dus veel meer zelf interprete-ren. Het risico is dat het meer nattevingerwerk wordt.’ Volgens Verheul blijkt dit ook uit de betrouwbaarheidsscore van de methode tijdens trials die in het veld zijn uitgevoerd: ‘Volstrekt

ontoereikend; alleen al om die reden kun je het voorstel naar de prullenbak verwijzen.’

DevAluAtie Ook het feit dat niet getest is wat de nieuwe methode in de praktijk voor gevolgen zal heb-ben, beschouwt Verheul als onverantwoord. ‘We weten helemaal niet wat het gaat doen met de prevalentie. Nu al voldoet tien tot vijftien procent van de mensen aan de criteria van een persoon-lijkheidsstoornis. We kunnen verwachten dat

straks nog meer mensen zo’n diagnose krijgen. Dat willen we helemaal niet in de geestelijke ge-zondheidszorg, want we hebben echt wel genoeg werk.’ Ook het feit dat er door de ingewikkeld-heid straks onder professionals onduidelijkheid kan ontstaan over diagnoses beschouwt Verheul als gevaarlijk. ‘Je maakt het vak van psychiatrie op deze manier ongeloofwaardig. Het grote pu-bliek heeft nu al het idee dat iedereen maar wordt geëtiketteerd. Een risico van het nieuwe systeem is dat de winst die we in de afgelopen decennia hebben geboekt ten aanzien van de diagnostiek en behandeling van persoonlijkheidsstoornissen, in de waagschaal wordt gelegd.’Zolang er geen beter alternatief is gevonden, pleit Verheul ervoor het oude systeem te blijven gebruiken. ‘Wat je wilt met een clas-sificatiesysteem, is dat je de mensen die echt zorg nodig hebben, duidelijk kunt onderschei-den van mensen die dat niet hebben. Dat is ook de basis van ons bekostigingssysteem. Dat moeten we koesteren.’ yyy

‘Het risico is dat hetnattevingerwerk wordt’

15Folia Magazine 15Folia Magazine

Page 16: Folia Magazine #32

welzijn en cultuur

GO

EDE DOELEN

TR

O U W 2 0 111e

Mede mogelijk gemaakt door het UAF

Het UAF helpt al 60 jaar hoger opgeleide vluchtelingen om zich hier te ontwikkelen door studie. Voor duizenden getalenteerde vluchtelingen hebben we dat al mogelijk gemaakt: artsen, ingenieurs, economen, juristen en vele anderen. We zijn trots dat dit is beloond met de 1e plaats in het Trouw-onderzoek naar de prestaties van 800 goede doelen. Ook nieuw gevlucht talent willen wij de kans geven zich te ontwikkelen. En dat kun jij mede mogelijk maken! Kijk op www.uaf.nl

Folia-100x128mm.indd 1 30-01-12 10:35

Folia het platform voor hoger opgeleid AmsterdamAmsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

Folia maakt kennis ......met SimonGribling Directeur bedrijfsvoering DBSV

Woensdag 23 mei tussen 16.00 en17.00 uur in de OBA (Oosterdokskade 143)

Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel)

Vanaf 24 mei terug te luisteren opwww.foliaweb.nl

30 mei • Michiel Boere(student Economie, chairman Room for discussion)

Luister naarRadio AmsterdamFM:De stem van de hoofdstad!Van 07:00 tot 19:00 uur op 103.3 op de kabel,106.8 in de ether.

En 24 per dag op www.amsterdamfm.nl

Als het in Amsterdam gebeurt, hoor je het hier!

Radio AmsterdamFM:De stem van de hoofdstad!is de publieke radio van Amsterdam. Nieuws, kunst en cultuur en politiek: als het in Amsterdam gebeurt hoor je het op AmsterdamFM.

Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

Kijk voor meer informatie op www.amsterdamfm.nl

(advertenties)

Page 17: Folia Magazine #32

17Folia Magazine

‘Een moderne, stijlvolle zaak met een tijdloze uitstraling,’ zo valt te lezen op de website van Van Har-te en daar is geen woord te veel

van gezegd. Midden in het oude hart van Am-sterdam, in de Negen Straatjes, ligt restaurant

Van Harte, sinds kort heropend na een lange periode van renovatie. De sfeer is er gemoedelijk en doet aan als een mix tussen een comfortabele loungebar en een authentieke luxezaak. Maar dan wel met een leuke prijs. Voor € 25,- eet je hier een driegangenmenu, maar je kunt ook

à la carte bestellen. En wat voor een kaart. De linzensalade met parelhoenbout en eendenkrul-len klinkt wat chic, maar smaakt voortreffelijk. Vergezeld van een glas rode huiswijn (€ 4,-) of een glas van de uitgebreide wijnkaart blijkt dit een uitstekende keuze als voorgerecht. Het menu biedt de keuze uit negen hoofdgerechten waar-van twee vegetarische. Ik kies de geroosterde lamsrumpsteak met jus van Maroc-specerijen, crème fraîche en komkommer; mijn tafelpartner neemt de hertenbiefstukjes. Ook hier geldt weer dat Van Harte bij beide gerechten een uitste-kende prijs-kwaliteitverhouding biedt. Het enige wat ontbreekt zijn aardappels of patat, maar dat nemen we graag voor lief. Het dessert dat we beiden kiezen is ietwat simpel: chocolademousse met citroenijs, maar ook daarover zijn we zeker niet ontevreden. De bediening oogt jong en studentikoos, maar is uiterst vriendelijk en absoluut bereid om speciale wensen tegemoet te komen. Na enkele uren te hebben gedineerd bij Van Harte zijn we beiden verkocht en gaan we met een voldaan gevoel naar huis. Van harte! yyy Ferdinand Vroon

op de tong

Van Harte Hartenstraat 24 (Centrum)

FCFIn februari steunt Van Harte de Female Cancer Foundation (FCF): van elke 25 euro per menu, gaat er één naar FCF. FCF zet zich in voor

de bestrijding van baarmoederhalskanker. Wereldwijd overlijdt iedere twee minuten een vrouw aan deze ziekte, waarvan 85 procent in ontwikkelingslanden. En dat terwijl baarmoe-derhalskanker voor honderd procent voorko-men kan worden, mits je er op tijd bij bent. FCF zet screeningsprogramma’s op, traint gezondheidswerkers en doet onderzoek.

Ontstaan 9 straatjesIn de zeventiende eeuw kwamen duizenden mensen naar Amsterdam om handel te drijven of een nieuw bestaan op te bouwen. Voor de zo

broodnodige stadsuitbreiding ontwierp men de grachtengordel. Zo ontstonden rondom de oude middeleeuwse stadskern de drie hoofdgrachten, Herengracht, Keizersgracht en Prinsengracht. Deze werden door dwarstraat-jes met elkaar verbonden en gaven het gebied van de 9 Straatjes in de eerste helft van de zeventiende eeuw zijn definitieve vorm.

Winkels 9 straatjesDe 9 Straatjes staan bekend als een van de boeiendste winkelge-bieden van Amsterdam. Uniek vanwege de diversiteit, de mix van

verleden, heden en toekomst. Van kaas tot chocolade, couture tot vintage, antiek tot design. Maar ook tea- en lunchrooms, res-taurants en bars, van luxe, retro en lounge tot bruin en authentiek. En ook ’s nachts kun je er terecht, Café de Doffer in de Runstraat is doordeweeks tot 3.00 en in het weekend zelfs tot 4.00 uur geopend.

foto

War

d K

uipe

rs

Folia Magazine ontvangt graag je restaurant recensie

en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden,

(suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet

verplicht. Mail je recensie naar [email protected]. Stuur

je bon naar Folia Magazine, t.a.v. Stephanie Gude,

Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD, Amsterdam.

Page 18: Folia Magazine #32

Gehaktdag viel dit jaar op 16 mei: de Universiteit van Amsterdam moest toen op mondeling examen bij de reviewcommissie Hoger Onder-

wijs. Onderwerp: prestatieafspraken. Examen-vragen: veel. De academische gemeenschap van de UvA zou zeer gebaat zijn bij een onmiddel-lijke vernietiging van de ingediende voorstellen. Zowel procedureel als inhoudelijk is zij namelijk volledig buiten het profileringsschaakspelletje van de UvA gehouden en dat is te merken aan het resultaat. Het gaat om afspraken die moeten leiden tot verbetering van het studiesucces en de kwaliteit van het onderwijs, tot meer profilering en dif-ferentiatie in het onderwijs en tot een scherper onderzoeksprofiel en een betere benutting van de resultaten van het onderzoek, aldus de Vereniging van Universiteiten (VSNU). Kortom, afspraken die een grote input hebben op het onderwijs- en onderzoeksprofiel van een instel-ling. Normaliter worden dit soort afspraken opgenomen in het instellingsplan van een universiteit. Dat is een communistisch ogend vierjarenplan vol met torenhoge ambities, waar uitgebreid met alle gremia over wordt overlegd. De centrale medezeggenschapsorganen hebben er zelfs vetorecht over. Dit keer was dat echter niet het geval. De UvA

De profileringsplannen van de UvA zijn vaag, niet onderbouwd

en zeker niet breed gedragen, volgens Nikolai Jacobs.

illustratie Marc Kolle

stelde een binnen twee maanden tot stand ge-komen veertig pagina’s tellend document op ter versturing aan het ministerie, en consulteerde de belangrijkste centrale medezeggenschaps-

opinie

Geen afspraak zonder achterban

18 Folia Magazine

Page 19: Folia Magazine #32

organen pas zes dagen voor de deadline. Cruciale informatie bleef daarbij uit en de in allerijl opgestelde kritische reacties werden door het Maagdenhuis door de shredder gehaald zonder dat een letter aan de voor-stellen werd aangepast. Opmerkelijk was het dan ook om vervolgens in de begeleidende brief aan het ministerie te lezen dat de UvA ‘het profiel en de voorgestelde afspraken als vanzelfsprekend in breed overleg met de academische gemeenschap’ heeft gefor-muleerd. Dat is wel een erg optimistische invalshoek van breed overleg. Juist deze keer was overleg cruciaal. De

plannen behelzen namelijk niet niks. Vier bachelors en negentien masters worden op-gedoekt omdat zij niet langer bij het profiel van de UvA passen. Wat dat profiel van de UvA precies is en waarom juist deze studies er niet bij horen blijft echter volkomen onduidelijk. Dat is geen profilering, maar selectief snoeien. Voorts wordt er nog meer druk op do-centen en studenten gezet om te zorgen dat studenten sneller én excellenter afstuderen. Er komt een universiteitsbreed bindend studieadvies, de uitval in het eerste jaar moet significant omlaag en zeventig procent van de studenten moet zijn studie binnen vier jaar afronden. Tegelijkertijd moet het aantal ‘excellente’ studenten groeien van 280 naar 400 per jaar. De maatregelen klinken sympathiek, maar zonder duidelijk uitvoer-baar plan ligt het gevaar van normvervaging en kwaliteitsdaling op de loer. Opleidingen moeten studenten sneller (en beter) door hun programma’s jagen zonder dat ze daar iets voor terugkrijgen. Dit probleem speelt

nu al en leidt tot ‘no cure, no pay’-principes bij scripties (FMG) en het compenseren van onvoldoendes met andere vakken (FGw) en wordt met de voorgestelde maatregelen alleen maar erger. Het door de UvA opgestelde onderzoeks-profiel ten slotte, lijkt grotendeels geba-seerd te zijn op het aantal publicaties in ‘belangrijke’ internationale tijdschriften en het aantal behaalde citaties van de verschil-lende onderzoeksgroepen. Het aflezen van de kwaliteit van onderzoek aan dergelijke normen is arbitrair en onwetenschappelijk. De reviewcommissie meldt dat zij gefor-muleerde ambities primair in relatie tot de context en historie van de betreffende instel-ling zal bezien. Afspraken dienen primair betrekking te hebben op doelen en resultaten. Dat vereist dat de prestatieafspraken zo veel mogelijk concreet en specifiek, meetbaar, ac-ceptabel, realistisch en tijdgebonden geformu-leerd zijn. De UvA voldoet geenszins aan deze eisen. De context van de ‘brede stadsuniver-siteit’ die de UvA altijd heeft gepretendeerd te zijn wordt weggevaagd. De afspraken zijn vaag, de noodzaak wordt niet onderbouwd en de haalbaarheid is twijfelachtig. Vrijdag 4 mei zat de brievenbus van het ministerie om halfvijf vol met profilerings-voorstellen van alle Nederlandse univer-siteiten en hogescholen. Het pakket met profileringsvoorstellen vanuit de UvA paste er om kwart voor vijf met veel moeite nog net bij. Het was beter geweest als het niet had gepast. Daarom is het te hopen dat de reviewcommissie nu doet waar de academi-sche gemeenschap van de UvA de kans niet voor heeft gekregen: het pakket onbestel-baar retour sturen. yyy

Nikolai Jacobs studeert sociale geografie en planologie en is voorzitter van studentenpartij Mei, de grootste en oudste medezeggenschaps-partij aan de Universiteit van Amsterdam.

‘Kritische reacties werden door de shredder gehaald’

Geen afspraak zonder achterban George Dyson is de zoon van de fysicus Freeman

Dyson. Vader en zoon staan bekend om hun humor, bescheidenheid en dwarsheid. Waar de vader het niet nodig vond te promoveren om een van de invloed-rijkste denkers van de laatste vijftig jaar te worden, had de zoon geen behoefte aan een highschool-diploma en vertrok hij op z’n zestiende vanuit het beschermde Princeton naar de westkust van Canada om daar twintig jaar in een boomhut te leven en traditionele kano’s te bouwen. Maar op een gegeven moment kun je zo dwars zijn dat je toch in de wereld terechtkomt die je probeerde te vermijden. Freeman Dyson is de laatste tijd in het nieuws om zijn kritiek op de klimaatwetenschap en sympathie voor amateuronderzoekers en spirituele verschijnselen. George Dyson heeft een prachtig boek geschreven over de geschiedenis van de eerste programmeerbare computer zoals die letterlijk onder zijn ogen ontwikkeld is, in de vroege jaren vijftig aan het Institute for Advanced Study waar zijn vader nog steeds werkt. Het boek heet Turing’s Cathedral. Waarschijnlijk een idee van de marketingafdeling van de uitgeverij, want dit jaar is de honderdste geboortedag van Alan Turing, de geestelijk vader van de computer. Turing mag de kathedraal dan getekend hebben, gebouwd is hij door John von Neumann, vader van een nog veel grotere ideeënfamilie, waaronder de economische speltheorie, kunstmatig leven, de waterstofbom, weervoorspel-lingen, de grondslagen van de quantumtheorie en de ‘architectuur’ van de moderne computer. Met een dwarse blik kun je pas echt ver kijken. Von Neumann bouwde zijn computer om de explosies van de waterstofbom te berekenen, maar als de ingenieurs ’s avonds naar huis gingen, probeerde hij het weer te voorspellen. Zestig jaar geleden zag hij al dat het mondiale klimaatprobleem de landsbelangen uiteindelijk meer zal verstrengelen dan kernbewa-pening. Freeman Dyson zal het daar roerend mee oneens zijn. yyy Robbert Dijkgraaf

Vader en zoon

Dijkgraaf

19Folia Magazine

Page 20: Folia Magazine #32

20 Folia Magazine

Op 7 mei stelde ASVA-voorzitter Eline Peters op FoliaWeb dat iedereen een excellente student kan zijn. Ze hanteerde een tweele-

dige omschrijving van de excellente student: de crème de la crème en diegene die het meest mo-gelijke uit zijn of haar studie haalt. Als student op het Amsterdam University College (AUC) ben ik ervan overtuigd dat de wisselwerking met je omgeving van grote invloed is op de mogelijk-heid om het beste uit jezelf te halen. Om deze stelling te onderbouwen moet je je eerst afvragen wat de ingrediënten voor acade-misch excelleren zijn. Allereerst is er een pan nodig om te kunnen koken: het intellectuele vermogen waarmee het excelleren kan begin-nen. Het eerste ingrediënt is de motivatie waar-mee studenten dit vermogen willen inzetten. Op dit gebied is er ruimte voor verbetering bij veel studenten: ze benutten hun middelen maar in beperkte mate. Maar wat is een excellente student zonder medestudenten, studieboeken, universiteit, en bovenal docenten? Daarom is het tweede ingrediënt de mogelijkheid om te excelleren. Hierin is verandering mogelijk en daarop zou een universiteit zich moeten richten.‘Maar hoe dan?’ hoor ik menig rector magnifi-cus verzuchten. Wat het merendeel van de ma-nagers van een universiteit in de zoektocht naar kostenvoordelen vergeet, is dat studenten baat hebben bij intensieve lessen op kleine schaal. Failure is the Mother of Success, maar daarvoor moet een student wel inzage krijgen in wat er precies fout wordt gedaan en hoe het beter kan.

Daarvoor is persoonlijke feedback nodig, die docenten bij massale studies onmogelijk kunnen verschaffen. Bovendien zouden studenten veel actiever bezig moeten zijn met hun vakken. Het schrijven van essays en geven van presentaties zet aan tot kritisch en analytisch denken, wat je door het maken van louter tentamens nauwe-lijks bereikt. Ook hier is de grootschalige opzet van veel academisch onderwijs het struikelblok.En die wisselwerking met de omgeving dan? Ook daar draagt een kleinschalige opzet aan bij. Door ruimte te geven aan discussie tijdens werkcolleges leren studenten van elkaar. Bo-vendien motiveren studenten elkaar zo. Ook de interactie tussen docent en student is van groot belang. In een kleinschalige opzet ziet de docent de voortgang van een student en kan hierop inspelen. De interne motivatie wordt verder verhoogd door selectie aan de poort. Doordat het doel (studeren aan een instelling) lastiger te bereiken is, wordt het uiteindelijke resultaat (toelating) meer gewaardeerd. Dat aan deze vorm van onderwijs een prijskaartje hangt ontken ik niet, maar ik heb een onderwijs-klimaat proberen te schetsen waarin excelleren de norm wordt. Eline Peters had een goed punt door te zeggen dat we allemaal kunnen excelleren, maar daar hebben we wel elkaar, docenten en een Raad van Bestuur voor nodig. Excelleren doe je niet alleen. Excelleren doe je samen. yyy

Dico van DisselLid AUC Student Council als verantwoordelijke voor Externe Communicatie

Behalve motivatie en intellectueel vermogen heeft een student

zijn omgeving nodig om te kunnen excelleren, en daar wringt de

schoen, vindt Dico van Dissel.

opinie

Tofik Dibi, oud-student media en cultuur aan de UvA is kandidaat-lijstrekker voor GroenLinks. En hoe? BAM! is de slogan waarmee hij de strijd aangaat met zittend partijleider Jolande Sap. Het was pijnlijk voor GroenLinks, want waarom nu? Denkt hij wel aan het partijbelang? Het gaat toch goed! Toch?! Partijgenoten, mastodonten, columnisten. Ze waren er als de kippen bij om Tofik volledig de grond in te boren. Te jong, te onervaren, te populistisch, te opportunistisch, noem het maar op. Ik was niet verbaasd over de negatieve reacties die hij kreeg. Immers, we wonen in een land waar ambitie taboe is. Dat doe je maar lekker thuis. Nee, ik verbaasde me over de grétigheid waarmee het gebeurde. Want blijkbaar lijden de meeste mensen, hypocriete GroenLinksers voorop, aan collectief geheugen-verlies. Tot een paar weken geleden vond iedereen dat Jolande Sap maar beter de eer aan zichzelf kon houden. Ze had moeite met debatteren en belang-rijker nog: ze was niet bevlogen. Het tij is inmiddels gekeerd. Sap moet zich bewijzen en dat vinden ze bij GroenLinks doodeng. Het blijft dapper van Tofik dat hij doorzet, ondanks alle negatieve reacties. Hij heeft ambitie en durft verder te kijken dan peilingen en kranten. Wij, studenten, kunnen veel leren van Tofiks actie. Op de universiteit zie je veel studenten rondlopen die zo snel mogelijk een diploma willen binnen slepen. Nog een opleiding daarnaast? Ben je gek. Honoursprogramma? Wat is dat? We gaan braaf samen naar college en leren braaf samen, delen samenvattingen en oude tentamens zodat we een genade zesje kunnen halen. Cijfers worden anoniem bekendgemaakt, want lullig voor Anne dat iedereen hoort dat ze een vier heeft. We dagen elkaar niet uit omdat we niet in onze eigen intelligentie geloven. Een partijgenoot noemde Tofiks actie ‘overmoed’. Ik zou willen dat meer studenten, net zoals Tofik Dibi, overmoed hadden. yyy Fatihya Abdi

Ode aan overmoed

Abdi

Samen excelleren

Page 21: Folia Magazine #32

21Folia Magazine

promotiesDinsDAG 29/0510.00 uur: Zhengyuan Gao – EconometrieEssays on Empirical Likelihood in Economics (Agnietenkapel)14.00 uur: Caroline Drieënhuizen – CultuurgeschiedenisKoloniale collecties, Nederlands aanzien. De Europese elite van Nederlands-Indië belicht door haar verzamelingen, 1811-1957 (Agnietenkapel)

WOensDAG 30/0510.00 uur: Mattia Maroso – GeneeskundeThe Role of IL-1 Receptor/Toll-like Receptor Signaling in Seizures (Agnietenkapel)12.00 uur: Mart Rutjes – GeschiedenisDoor gelijkheid gegrepen. Democratie, burgerschap en staat in Nederland 1795-1801 (Agnietenkapel)14.00 uur: Eleni Tsingou – PoliticologieClub Model Politics and Global Financial Governance: The Case of the Group of Thirty (Agnietenkapel)16.00 uur: Lijkele Beimers – GeneeskundeSubtalar Joint Kinematics and Arthroscopy. Insight in the Subtalar Joint Range of Motion and Aspects of Subtalar Joint Arthroscopy (Agnietenkapel)

DOnDerDAG 31/0510.00 uur: Tammy Castelein – FilosofieNo More Heroes: Heidegger Between the Wars (Agnietenkapel)12.00 uur: Levent Yilmazok – MediastudiesEurimages and Turkish Cinema: History, Identity, Culture (Agnietenkapel)14.00 uur: Albert Logtenberg – OnderwijskundeQuestioning the Past. Student Questioning and Historical Reasoning (Agnietenkapel)15.00 uur: Channa Al – PedagogiekFamily Crisis Intervention (Aula)

vrijDAG 1/0610.00 uur: Navtej Nainan – Internationale ontwikkelingsstudiesLakshmi Raj: Shaping Spaces in Post Industrial Mumbai: Urban Regimes, Planning Instruments and Splintering Communities (Agnietenkapel)11.00 uur: Tim Willems – EconomieEssays on Optimal Experimentation (Aula)12.00 uur: Margriet de Haan – GeneeskundeCT-Colonography in Population-Based Colorectal Cancer Screening (Agnietenkapel)14.00 uur: Marlies Elfrink – TandheelkundeDeciduous Molar Hypomineralisation, its Nature and Nurture (Agnietenkapel)

afscheidscollege vrijDAG 1/0615.30 uur: Prof. dr. ir. Frans Groen, hoogleraar specifieke toepassingen van de informaticaVan autonome systemen naar intelligente assistenten (Aula)

Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/agenda.

21Folia Magazine

(advertenties)

Koop geen KiloKnaller!

Een kilo vlees is een kilo dier, geen stuntartikel

www.wakkerdier.nl

Page 22: Folia Magazine #32

22 Folia Magazine

objectiefBedrieglijk leegMarie Muller-Lulofs (1854-1954) richtte in 1899 de eerste School voor Maatschappelijk Werk op. Dat werd de Sociale academie, die weer opging in de Hogeschool van Amsterdam. Kortom, we zijn mevrouw Muller-Lulofs dank verschuldigd. Volgend jaar mag het Domein Maatschappij & Recht daarom zijn intrek nemen in het Muller-Lulofshuis, maar er moet nog heel wat aan gebeuren voor het zover is. Op een relatief klein bouwterrein worden palen de grond in geheid, collegezalen en appartementen uit de grond gestampt en overwon één fotograaf haar hoogtevrees om een foto te maken. Op de bouwplaats wordt dit jaar een sporthal gebouwd, pas daarna kan de oude zaal (uiterst rechts) worden afgebroken. Het lijkt erg rustig op de bouwput, maar schijn bedriegt: het spannendste werk vindt plaats onder de grond. Dwars onder de oude en de nieuwe hal komt een enorme kelder, waar nu hard aan wordt gewerkt. ‘Meestal vier je feest als het hoogste punt van een gebouw is bereikt, maar je zou beter het laagste punt kunnen vieren,’ aldus projectmanager Tom Looman. ‘Alles wat je in de grond doet kan tegenvallen.’ Maar het zal het werk meer dan waard zijn. Als het nieuwe Wibauthuis (af in 2014) en het Muller-Lulofshuis straks staan, biedt de Amstelcampus niet alleen ruimte voor onderwijs, maar ook studentenwonin-gen en een fietsenkelder voor 2700 fietsen. Marie Muller-Lulofs kan trots zijn – hopelijk worden er straks niet te veel grapjes over haar naam gemaakt. yyy tekst Bob van Toor /

foto Danny Schwarz

Page 23: Folia Magazine #32

23Folia Magazine

Page 24: Folia Magazine #32

Links de binnenplaats van de Oudemanhuispoort, rechts het hoofdgebouw van de VU

24 Folia Magazine

‘Het is een fenomenale, histori-sche stap. Een groot compli-ment voor de collegevoorzit-ters Louise Gunning en René

Smit.’ Burgemeester Eberhard van der Laan is erg enthousiast over de fusie van de bètafacultei-ten van de UvA en de VU. In een tot de nok toe gevulde collegezaal op het Science Park sprak hij woensdag 16 mei kopstukken van het Amster-damse bedrijfsleven, de universiteiten en de gemeente toe. Die drie spelers komen samen in

de Amsterdam Economic Board. Want de gefu-seerde faculteit moet ook de huisleverancier van toptalent en kennis worden voor Amsterdamse ondernemingen. Reden van het samenzijn is de handtekening die die dag is gezet onder de intentieverklaring waarin de UvA en de VU hun samenwerkingsplannen ontvouwen.Een beetje historisch is de stap ook wel. ‘Tussen de twee Amsterdamse universiteiten heerste jarenlang strijd,’ brengt Gunning in herinnering als ze eerder die ochtend de bètamedewerkers

van de UvA toespreekt. ‘Over wie een millime-ter hoger op de ladder van welk onderzoeksge-bied stond.’ Niet voor niets was het woord fusie in de mond nemen de afgelopen jaren als vloe-ken in de kerk. Zowel VU-voorzitter René Smit als waarnemend collegevoorzitter van de UvA Paul Doop bezweerden keer op keer dat van een fusie tussen de twee universiteiten absoluut geen sprake was. Samenwerken was het sleutelwoord. Ondertussen gonsde het in de wandelgangen van de geruchten.

Het is officieel: de UvA en de VU gaan fuseren. Althans, de bètafaculteiten van beide

instellingen moeten de krachten bundelen en de grootste bètafaculteit van Europa worden.

Om zo samen de top te kunnen halen die op eigen kracht onbereikbaar blijft. ‘Alleen als je

tot de eredivisie hoort, trek je topwetenschappers aan.’ tekst Marieke Buijs en Eva Rooijers / foto’s Danny Schwarz

Samen naar de top

Page 25: Folia Magazine #32

Van linksboven, met de klok mee; De centrale hal in het hoofdgebouw van de VU, de entree van de Oudemanhuispoort, eetzaal van het Atrium op het Binnengasthuisterrein, de kantine in het hoofdgebouw van de VU

25Folia Magazine

Nu de intentieverklaring op de deurmat van het ministerie ligt, wordt voorlopig duidelijk wat waar is van die geruchten. De fusie van de bètafaculteiten is het meest ingrijpende deel van drie ‘proefprojecten’ waar de universiteit nu mee begint. De andere twee zijn het samengaan van kleine opleidingen bij geesteswetenschappen en het oprichten van een postmasteropleidingsin-stituut op het gebied van economie en recht. Uit die proefprojecten moeten de ‘spelregels’ voor andere samenwerkingsplannen worden gedestil-leerd, volgens Gunning. Alle samenwerkings-plannen vallen onder de noemer ‘Amsterdam Academic Alliance’ (AAA). Om de AAA van een vliegende start te verzekeren wordt de eerste jaren vijftien tot twintig miljoen euro per jaar begroot voor het aantrekken van internationale toponderzoekers, de ‘Triple A Fellows’.

AmsterDAm institute Of scienceHet fusietraject van de bètafaculteiten wordt in sneltreinvaart ingezet. In 2012 moet blijken hoe de samenwerking concreet tot stand komt: welke opleidingen samengaan, in wat voor ver-banden het gezamenlijk onderzoek vorm krijgt

en hoe de ondersteunende diensten als ICT en studentenzaken in elkaar worden geschoven. En natuurlijk moet er een naam worden verzon-nen voor de nieuwe faculteit, die voorlopig als

Amsterdam Institute of Science (AIS), door het leven gaat. Bart Noordam, decaan van de Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica (FNWI) van de UvA, benadrukt dat de plannen nog niet definitief zijn, dat de universiteiten slechts de intentie voor een fusie hebben uitgesproken en dat de hele operatie kan worden afgeblazen. December 2012 is het moment waarop de knoop definitief moet worden doorgehakt. Maar dat het plan sneu-velt kan Noordam zich niet voorstellen, omdat de intentie ‘heel breed wordt gedragen door alle betrokkenen’.Als voornaamste voordeel van de krachtenbun-

deling noemt Noordam de mogelijkheid voor meer interdisciplinair onderzoek, ten behoeve van maatschappelijke vraagstukken als glo-balisering en klimaatverandering. Noordam: ‘Tussen welke disciplines er moet worden sa-mengewerkt in de toekomst weet je nu nog niet. Maar als je een discipline niet hebt val je buiten de boot wanneer je aanspraak wilt maken op bepaalde onderzoeksgelden. Samen met de VU zijn er meer combinaties mogelijk.’ De wetenschappers van beide instellingen wisten in ieder geval wel raad met de nieuwe combi’s. Noordam vertelt over een prijsvraag voor het beste interdisciplinaire vraagstuk. Daarbij kwam een sterrenkundige op de prop-pen met de vraag ‘Are we alone in the universe?’ Om die vraag te beantwoorden moeten sterren-kundigen nieuwe planeten opsporen. Daarbij hebben ze hulp nodig van de telescopie-experts van de Stichting voor Ruimteonderzoek Neder-land (Sron), een NWO-instituut dat zich op het Science Park gaat vestigen. Daarnaast moeten ze weten of de gevonden planeten een atmosfeer hebben, want zonder atmosfeer is sowieso geen leven mogelijk. Daar hebben ze goede planeet-

Kosten van de samen-werking: vijftig tot zestig miljoen euro

Page 26: Folia Magazine #32

26 Folia Magazine26 Folia Magazine

wetenschappers voor nodig, en die zitten juist bij aardwetenschappen op de VU. Ten slotte moeten ze met microbiologen en scheikundigen van beide universiteiten aan de slag om te be-oordelen of de samenstelling van die atmosfeer leven zou kunnen ondersteunen. Dat is ook precies wat hoogleraren sterren-kunde Lex Kaper en Alex de Koter als grootste voordeel van een fusie zien. ‘De samenwerking met aardwetenschappen van de VU kan heel interessant nieuw onderzoek opleveren,’ zegt De Koter. Volgens Kaper komt Sron speciaal naar het Science Park vanwege al die verschillende disciplines die de VU en UVA samen hebben. ‘Ze hadden echt niet voor Amsterdam gekozen als we hier geen aardwetenschappen hadden.’ De komst van Sron naar het Science Park biedt de sterrenkundigen weer toegang tot de telesco-pen en andere instrumenten van Sron.

een rOl vAn BetekenisDe interdisciplinaire samenwerking moet van Amsterdam een groot bèta-cluster maken, waar niet alleen de beide universiteiten, maar ook andere onderzoeksinstellingen als het NWO, de KNAW en het Nederlands Kankerinstituut inspringen. Dat moet het AIS tot een innovatief instituut maken dat aan de top van het interna-tionale wetenschapsveld staat. ‘Volgens mij kun-nen op de lange termijn maar een paar spelers

in Europa echt een rol van betekenis vervullen en wij hebben de ambitie daarbij te horen,’ aldus collegevoorzitter Louise Gunning, bij de presen-tatie van de plannen aan de Amsterdam Econo-mic Board. ‘Want alleen als je tot de eredivisie hoort, trek je topwetenschappers aan.’ Ten slotte maakt de fusie het AIS met negendui-zend studenten, drieduizend medewerkers en een jaarlijks budget van 250 miljoen euro tot de grootste bètafaculteit van Europa. Dat moet het

makkelijker maken Europese onderzoeksgelden binnen te slepen. FNWI-decaan Noordam: ‘Stel je voor dat je op de pot met subsidiegelden zit in Brussel. Wie bel je dan op om je te helpen de spelregels voor verdeling van dat geld te for-muleren? De grootste bètafaculteit van Europa.’ Ook de sterrenkundigen Kaper en De Koter zien meer kansen om Europese subsidies binnen te halen als ze straks de grootste bètafaculteit zijn. En, last but not least, die schaalvergroting moet er ook toe leiden dat er meer specialistische op-leidingsprogramma’s geboden kunnen worden, ook voor de kleine opleidingen waar dat nu niet rendabel is. Welke opleidingen dat zijn moet het komende jaar duidelijk worden.

Aan al die prachtige ambities hangt een stevig prijskaartje: vijftig tot zestig miljoen euro. Een deel van dat geld hoopt het College van Bestuur binnen te halen door prestatieafspraken te maken met staatssecretaris Halbe Zijlstra. Die kort dit jaar twee procent, zo’n 38 miljoen euro, op het totale overheidsbudget voor universitei-ten. Die twee procent kunnen de universiteiten terugverdienen door plannen in te dienen die de staatssecretaris welgevallig zijn. De UvA zet voor het terugwinnen van dit bedrag stevig in op de samenwerking met de VU.

Actieve WeerstAnDOp de bètafaculteit mogen deze plannen positief ontvangen worden, zeker niet de hele universiteit staat juichend op de banken. ‘Het is heel goed dat de bètafaculteiten gaan fuseren, want het is hard nodig,’ zegt cultu-reel antropoloog Flip Lindo, die de ontwik-kelingen heeft gevolgd als lid van de Centrale Ondernemingsraad (COR). ‘Maar de UvA en de VU vragen om vijftien tot twintig miljoen euro. Dat is bijna de helft van het bedrag dat over alle universiteiten verdeeld moet worden. Bovendien willen ze héél dat bedrag – als ze het al krijgen – investeren in de samenwer-kingsplannen. En dan voornamelijk de fusie van de bètafaculteiten. Andere faculteiten zien dus niets terug van dat geld. Terwijl we wel

‘Andere faculteiten zien niets terug van dat geld’

samenwerking uit noodzaakDe UvA en VU bundelden eerder hun krachten in gezamenlijke instituten. Het bekendste voorbeeld is het Academisch Centrum voor Tandheelkunde Amsterdam (Acta). Acta is het product van een volledige fusie van de tandheelkundefaculteiten van de twee universiteiten in 1988. Aanleiding voor de fusie was de dreiging dat de Rijksoverheid niet langer twee tandheelkundefaculteiten in Amsterdam kon handhaven. In 2010 verhuisde Acta van een vestiging naast het Slotervaartziekenhuis naar een gloednieuw gebouw op de Zuidas. De fysieke locatie tegenover het VUmc moet samenwerking met het ziekenhuis faciliteren. 

Links een collegezaal in de Oudemanhuispoort, rechts een collegezaal op de VU

Page 27: Folia Magazine #32

27Folia Magazine

allemaal in moet leveren. Geesteswetenschap-pen staat bijvoorbeeld ernstig onder druk. Opleidingen dreigen daar te verdwijnen.’ Lindo staat niet alleen in zijn kritiek. Op 9 mei stuurde de Centrale Ondernemingsraad (COR) een ongevraagd advies aan het CvB waarin vergelijkbare bezwaren werden geuit. Geld dat door de hele universiteit wordt opge-bracht selectief toekennen aan de nieuwe bèta-faculteit en andere kleine samenwerkingspro-jecten ‘kan buiten het bètadomein op weinig bijval rekenen, waarschijnlijk zelfs op actieve weerstand’, aldus de COR. Noordam verdedigt de keuze voor investering in de bètafusie. Hij benadrukt dat ze de extra middelen vragen van de minster op basis van de fusieplannen. ‘Dan moet je het geld ook daar aan uitgeven. En die AAA-beurzen voor topstudenten worden aan alle faculteiten ingesteld.’ Louise Gunning zei in haar presentatie bovendien dat als er nog ergens geld valt te halen uit de prestatieafspraken, dat op het gebied van samenwerking is. Lindo: ‘De eredivisie-superlatieven waarmee de bèta-samenwerking in het zonnetje wordt gezet, werpen onbedoeld maar ook zeer onterecht een schaduw over faculteiten waar het niet direct nodig is om samen te werken omdat het daar al goed gaat.’ Naast geestes-wetenschappen noemt hij als voorbeeld zijn eigen Faculteit der Maatschappij en Gedrags-

wetenschappen. ‘Sociale wetenschappen doen het heel goed in internationale rankings. In de Times Higher Education ranking voeren we de Europese lijst aan.’ Bovendien is met die mogelijke bijdrage van vijftien tot twintig miljoen euro van het minis-terie het totale kostenplaatje voor de samenwer-king – vijftig tot zestig miljoen euro – nog niet rond. Uit het profileringdocument van de UvA blijkt dat de Amsterdam Academic Alliance

aanvullende financiering onder andere hoopt te halen bij de gemeente Amsterdam, de provincie, Brussel en de student. Hoger, zogeheten ‘boven-wettelijk’ collegegeld en contractonderwijs voor bedrijven moeten 25 miljoen euro per jaar op gaan leveren.

cultuurverscHillenEen ander punt van zorg is de organisatorische rompslomp die een fusie met zich meebrengt. Er moet één inschrijfsysteem komen, één administratie en één ICT-afdeling, een enorm complexe operatie. Op dit moment volgen zo’n 800 bètastudenten vakken aan beide universi-teiten. Dat loopt administratief niet op rolletjes.

Zo moet de voortgang van die studenten met de hand worden bijgehouden. Hoogleraar ster-renkunde Kaper die aan beide universiteiten doceert: ‘Daar gaat nogal eens wat mis. Cijfers die bijvoorbeeld wel bij de VU en niet bij de UvA worden geregistreerd.’ Volgens decaan Noordam worden dit soort problemen juist verholpen door de introductie van één systeem.Een ander veelgehoord argument tegen een fusie zijn de cultuurverschillen tussen de stadse UvA en de van oorsprong christelijke en meer dorpse VU. Nog steeds zijn die verschillen voel-baar. De VU is bijvoorbeeld veel meer multiculti dan de UvA. Je hebt er een kerk, meditatie-ruimte en gebedsruimtes voor moslims. Kaper ziet hier een obstakel. ‘Ik geef les aan beide universiteiten en de studentenpopulaties zijn echt verschillend. Er zijn studenten die heel be-wust voor de VU kiezen en niet voor de UvA en andersom. Die merknamen gaan nu verloren. Dat kan studenten afschrikken.’Volgens Noordam valt het in vergelijking met andere domeinen aan de bètafaculteiten wel mee met die cultuurverschillen. Wel erkent hij dat het verloren gaan van de merknamen UvA en VU ten koste kan gaan van het aantal bachelorstudenten. ‘Met het het verlies van de oude identiteiten zul je individuen verliezen, maar ook weer andere studenten aantrekken. Maar precies hetzelfde zal het nooit worden.’ yyy

‘De studentenpopulaties zijn echt verschillend’

samenwerking voor excellentie De plannen voor fusie van de bètafaculteiten gaan gepaard met jubelkreten over centres of excellence, topinstituten en win-winsituaties. De beide universiteiten hebben, samen met de Erasmus Universiteit Rotterdam, in de jaren tachtig op diezelfde gronden het Tinbergen Instituut opgericht. De wens daarbij was om economie, econometrie en financiën met elkaar te verbinden en een prestigieus onderzoeksinstituut te stichten. Dat is gelukt. De masteropleiding van het Tinbergen Instituut oefent grote aantrekkingskracht uit op (buitenlandse) studenten en plaatst ieder jaar slechts een fractie van de studenten die zich aanmelden.

Links een snackkar bij de ingang van de VU, rechts de Universiteitsbibliotheek van de UvA aan het Koningsplein

Page 28: Folia Magazine #32

28 Folia Magazine

Wie je ook vraagt om Simon Gribling in één of twee zinnen te typeren, er komen altijd antwoorden als ‘Simon is een

combinatie van veel dingen,’ ‘Simon kan op veel verschillende plekken opduiken’ en ‘Simon heeft uiteindelijk twee kanten’. ‘Simon is een man met veel verrassingen in zich,’ zegt ook Irma de Waal, communicatie-adviseur van het Domein Bewegen, Sport & Voeding, waar Gribling directeur bedrijfsvoe-ring is. ‘Hij is erg geaard, nuchter, rationeel en cijfermatig, maar ook intuïtief en emotioneel.’Hij heeft inderdaad een niet voor de hand liggende combinatie van karaktereigenschap-pen en misschien heeft hij daarom wel twee opleidingen gedaan die niet direct iets met elkaar gemeen lijken te hebben. Simon Gribling (Roosendaal, 1954) studeerde zowel voor docent dramatische vorming als wiskundige (met als afstudeeronderwerp de numerieke wis-kunde). Zelf vindt hij zijn opleidingen vooral complementair. ‘De combinatie wiskunde/drama klinkt misschien gek, maar om goed wiskunde te kunnen bedrijven moet je zowel

analytisch als creatief zijn en andersom: een toneelregisseur moet creatief zijn, maar ook kunnen analyseren.’ Zijn carrièreverloop ligt in het verlengde van zijn studiekeuzes: hij is zowel directeur van een kunstencentrum geweest als bureaudirecteur van de Koninklijke Neder-landse Schaakbond. Nu werkt hij als directeur bedrijfsvoering aan de HvA, maar is daarnaast

penningmeester (geweest) van verschillende Utrechtse kunstinstellingen.Een doortastend man, met gevoel voor zowel de cultuur als de centen. Zo staat Simon Gribling te boek bij Zimihc huis voor amateurkunst in Utrecht, waar hij penningmeester is. ‘Je zou kunnen zeggen dat Simon “een wijs beleid” voert,’ zegt directeur Appie Alferink van Zimihc. ‘En dat is niet eenvoudig in de kunsten-sector, waar de combinatie “verstand van kunst” en “verstand van geld” niet veel voorkomt. Hij

draalt niet als er een beslissing genomen moet worden. Zo hebben wij wel eens een muziek-festival georganiseerd waar de sponsor wegviel. Doordat Simon inzicht heeft in de sector en zicht op de financiële stromen daarbinnen ging hij direct op zoek naar een geschikte nieuwe sponsor en vond die ook.’Nog een paar grepen uit het veelkantige leven van Simon Gribling: hij zingt en speelt gitaar in een klezmerbandje, hij houdt van tafeltennissen en is gek op schaken. Dat laatste is natuurlijk niet verwonderlijk voor iemand die enige tijd bureaudirecteur is geweest van de schaakbond. Hoe kijken ze daar terug op Griblings directeur-schap? ‘Daar doen we liever geen uitspraak over,’ meldt een medewerker van het bondsbureau in Haarlem aan de telefoon. ‘Als we dat wel zouden doen, zouden we hem beschadigen en dat willen we liever niet.’ Wel wil men even opsnorren bij welke schaakclub Gribling speelt. ‘De Damrak-kers in Utrecht. Veel succes met uw verhaal.’ Voorzitter Joost Borm van De Damrakkers (een club die op de website van Chess Clubs World-wide staat omschreven als een club met ‘great atmosphere’) is niet alleen schaker, maar ook al

‘Hij is steeds op zoek naar echt contact metde ander’

Deze week in Folia maakt kennis: directeur bedrijfsvoeringvan het Domein Bewegen, Sport & Voeding: Simon Gribling.tekst Dirk Wolthekker / foto Danny Schwarz

Een kunstzinnige punaisepoetser

28 Folia Magazine

Page 29: Folia Magazine #32

29Folia Magazine

Folia maakt kennis

dertig jaar bevriend met Gribling. Hij weet wel iets meer over diens schaakbondperikelen te vertellen. ‘De schaakbond? Nee, dat was niet de gelukkigste periode uit Simons leven. Simon wil grip op de dingen krijgen en dat lukte hem daar onvoldoende, denk ik. Die bond draait groten-deels op vrijwilligers die moeilijk aan te sturen zijn en zich niet per se professioneel opstellen. Dat is lastig voor Simon, want die is erg perfec-tionistisch. Het kan heel vermoeiend zijn om met hem te moeten samenwerken. Hij legt op alle slakken zout en let erg op details. Ik heb wel eens parkettegels met hem gelegd. Hij kan dan erg zeuren als er ook maar één tegel in kleur

afwijkt van de rest. Dat verdraagt hij niet. Laat ik het zo zeggen: hij is een punaise-

poetser.’ Maar over die punaisepoetser is ook wel iets positiefs te vertellen, zegt schaakmaat Borm. ‘Hij is steeds op zoek naar echt contact met de an-

der. Hij wil weten wat mensen beroert, vraagt altijd door. Zeggen dat je geen zin

hebt in zo’n gesprek, daar kom je bij Simon niet mee weg. Hij is altijd op zoek naar de ziel van de mens.’ yyy

Folia Radio zendt op 23 mei een interview uit met

Simon Gribling. Het gesprek zal gaan over de wis-

kunde, dramatische vorming, de ziel van de mens

en schaken. Te beluisteren via Amsterdam FM, in

de ether op 106.8 en op de kabel op 103.3, tussen

16.00 en 17.00 uur. Vanaf de volgende dag terug te

luisteren via foliaweb.nl/radio.

Een kunstzinnige punaisepoetser

29Folia Magazine

Page 30: Folia Magazine #32

Lectoren, de ‘hoogleraren’ van het hbo, moeten zorgen voor meer onderzoek binnen het

beroepsonderwijs. Dat komt nog niet goed van de grond. tekst Floor Boon / illustratie Marc Kolle

Universiteitje spelen

Wetenschap bedrijven aan een hogeschool? Daar zijn de universiteiten toch voor? Het is kritiek die Huub Tous-

saint, lector bewegingswetenschappen, vaker hoort van docenten aan de Academie voor Lichamelijk Opvoeding (ALO). ‘Er zijn mensen die vinden dat we ons moeten concentreren op onderwijs. Dat is zo, maar wetenschappelijke kennis en onderzoeksmethoden horen daar wat mij betreft ook bij. Zo leren onze studenten niet alleen hoe ze lichamelijke opvoeding kunnen doceren, maar ook hoe ze kunnen bijhouden op welke terreinen leerlingen wel of niet beter worden – en waarom.’ Aan de HvA zijn 37 lectoren verbonden. De lector is de hogeschoolvariant van de univer-sitaire hoogleraar. Net als hoogleraren zijn lectoren gepromoveerd, en worden ze aange-steld om onderzoek te doen en onderwijs te geven. Een groot verschil met hoogleraren is dat lectoren niet het recht hebben om promovendi een doctorsgraad toe te kennen, het zogeheten ius promovendi. Wel doen ze, voornamelijk praktijkgericht, onderzoek. Zo zorgen ze dat er ook bij de hogescholen kennis van wetenschap-pelijke methodes en technieken in huis is, waar de studenten van kunnen profiteren.

De ‘O’ vAn OnDerWijsOp deze constructie bestaat kritiek. Niet alleen docenten, ook prominenten vragen zich hardop af wat de waarde is van wetenschappelijk onder-zoek in het hbo. Zo verweet Frits van Oostrom,

oud-voorzitter van de KNAW, hbo’s twee jaar geleden ‘universiteitje te spelen’. In zijn keynote lezing uitgesproken op een congres over mas-ters, lectoren en onderzoek in het hbo, klaagde hij dat er voortdurend over onderzoek wordt gesproken, ‘terwijl de “o” in hbo toch echt voor “onderwijs” staat.’ Onterecht, meent onder andere HvA-rector Jet Bussemaker. ‘Niets voor niets heten hbo’s in het buitenland Universities of Applied Sciences – toegepaste wetenschappen. Waar de universiteit gericht is op fundamenteel wetenschappelijk

onderzoek, draait het in het hbo om beroeps-gericht wetenschappelijk onderzoek. Dat wil zeggen dat het onderzoek altijd gekoppeld is aan de beroepspraktijk.’Bovendien vindt Bussemaker dat een werkgever er bij een onlangs afgestudeerde hbo’er van uit moet kunnen gaan dat zijn kennis en vaardighe-den aansluiten bij de actualiteit in het vakge-bied. ‘Hbo-opleidingen moeten gestoeld zijn op de allerlaatste wetenschappelijke inzichten over een specifiek vakgebied. En onderzoek in het hbo is van groot belang om de beroepspraktijk te verbeteren.’ In het tienpuntenplanten Creating Tomorrow dat Bussemaker in september pre-senteerde en waarin zij haar doelstellingen voor de komende tijd uiteen zet, staat dat het huidige onderzoek nog beter in het onderwijs kan wor-

den geïntegreerd. Binnenkort verschijnt naar aanleiding daarvan een beleidsnota over onder-zoek, waarin de koppeling tussen onderzoek en onderwijs een belangrijke plaatsheeft.

eén Been in De prAktijkVeel lectoren vinden de koppeling tussen het onderzoek dat ze doen en het onderwijs dat ze geven nog niet optimaal. Uit een enquête die Folia Magazine uitstuurde naar de 37 lectoren (en van wie er in totaal negentien de vragen-lijst ingevuld terugstuurden), blijkt 58 procent te vinden dat de inbedding van onderzoek in onderwijs beter kan. Ruim 21 procent meent dat onderzoek al wel goed wordt ingezet in het onderwijs.In Nederland zijn nu in totaal 556 lectoren, waarvan ruim 70 procent gepromoveerden, actief op hogescholen. Het type aanstelling dat de lector heeft verschilt per hogeschool. Op sommige plekken krijgen lectoren een fulltime-aanstelling, aan de HvA zijn lectoren voor drie dagen per week aangesteld waarin ze geacht worden onderzoek te doen en onderwijs te geven. Daar zit een gedachte achter, namelijk dat lectoren op die manier met één been in de be-roepspraktijk kunnen blijven staan, maar tegelijk zit juist daar een pijnpunt. Lector netwerkcul-tuur Geert Lovink: ‘Ik ben voor drie dagen per week aangesteld als lector en in die tijd word ik geacht onderzoek te doen, onderzoek te bege-leiden, studenten te begeleiden en les te geven.’ Volgens Lovink is dat te veel. ‘Er is simpelweg geen tijd voor onderwijs. Op de dagen dat ik wel

‘Er is simpelweg geentijd voor onderwijs’

30 Folia Magazine

Page 31: Folia Magazine #32

tijd heb, word ik door de HvA niet betaald. Geen wonder dat ik mijn kennis dan maar aan de UvA doceer.’ Volgens de enquête van Folia Magazine besteden de lectoren aan de HvA gemiddeld 43 procent van hun tijd aan onderzoek, 22 procent aan onderwijs en 35 procent aan overige, vaak administratieve en organisatorische taken. In vergelijking met een landelijk onderzoek van de Stichting Kennisontwikkeling hbo (SKO) uit 2008 is dat helemaal niet slecht. Daar werd aan 169 lectoren die verbonden zijn aan Nederland-se hbo’s hetzelfde gevraagd: gemiddeld besteden lectoren in Nederland 13 procent van hun tijd aan onderwijs en 34 procent aan het direct doen van onderzoek.

in AAnrAkinG met WetenscHAp‘Wij leren studenten hoe ze met hun handen in de modder en hun hoofd in de boeken een beroep kunnen leren.’ Raoul Engelbert, lector fysiotherapie en voorzitter van de Raad van Lectoren (RvL), is ervan overtuigd. ‘Leren hoe je een artikel moet lezen, waar je kennis

kunt opzoeken en hoe je dingen kunt inter-preteren, is ook op het hbo van groot belang. Onze studenten leren inhoudelijk hetzelfde als universitaire studenten, alleen de diepgang is anders.’ Alex Straathof, lector management van cultuurverandering, probeert onderzoek en onderwijs bewust zo veel mogelijk met elkaar te vermengen. ‘Ik krijg vaak onderzoeksopdrach-ten van de gemeente om bijvoorbeeld te kijken naar de fusie van een nieuw gevormd stadsdeel. Daar probeer ik vervolgens grote groepen stu-denten bij te betrekken door ze het onderzoek te laten uitvoeren. Zo komen ze in aanraking met de wetenschap, leren ze hoe een onderzoek in elkaar steekt. Dat vraagt natuurlijk begeleiding, maar dat is ook wat je moet doen als lector: een organisatie bouwen waarin studenten veel en relevant maatschappelijk onderzoek doen.’ Ook Rick Kwekkeboom, lector Community Care, zet studenten in om onderzoeksmateriaal te verzamelen. Voor de publicatie Bijzondere mantelzorg, waarin de ervaringen van mantel-zorgers van mensen met een verstandelijke of

psychiatrische beperking wordt beschreven en die in januari verscheen bij het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP), verzorgden vierdejaarsstu-denten van verschillende opleidingen inter-views. Ze leverden daarmee een bijdrage aan het kwalitatieve deel van de studie. Kwekkeboom: ‘Ook hebben ze bijgedragen aan het maken van de analyse. Het was een hele klus om dat goed te begeleiden, maar dat hoort erbij.’

GODsGescHenkStudenten en docenten lijken overigens lang niet altijd het belang in te zien van het onder-zoek dat lectoren doen. Studentenbond Asva publiceerde in januari de resultaten van een enquête onder 3200 HvA-studenten, van wie slechts 1,5 procent het belangrijk vond dat een docent überhaupt een mastertitel heeft – laat staan dat ze wilden dat hij ook nog onderzoek verricht. De beroepspraktijk is veel belangrij-ker dan een wetenschappelijke achtergrond, meende zeventig procent van de ondervraag-

den. De vraag wat wetenschappelijke methodes kunnen toevoegen aan het hoger beroepson-derwijs komt niet alleen vanuit de hogescholen zelf. De kwaliteit van het hbo lag flink onder vuur de afgelopen anderhalf jaar. Dat leidde tot veel negatieve berichtgeving, waardoor het hbo onder een vergrootglas kwam te liggen. Hoge-scholen hebben er daarom des te meer belang bij om inhoudelijk sterke opleidingen aan te bieden. Toussaint: ‘Het is misschien niet netjes om het zo te zeggen, maar de gebeurtenissen bij Inholland zijn natuurlijk een godsgeschenk voor het hbo geweest. Iedereen staat weer op scherp en ziet het belang van goed afstudeeronderzoek. Voor de lectoren is dat een geweldige ontwik-keling. Zo wordt beter zichtbaar waar wij aan kunnen bijdragen.’ yyy

‘Iedereen staat weerop scherp’

31Folia Magazine

Page 32: Folia Magazine #32

32 Folia Magazine

In de centrale hal van de Leeuwenburg is het drietal makkelijk te herkennen: met hun opvallende tassen van spijkerstof met schouderbanden gemaakt van autogor-

dels en een smartphone met een slick hoesje in de hand zijn ze het lopende uithangbord van hun eigen onderneming NewLife Bags. Jimmy Meerhoff (21), Sean van Stenis (26) en Arlanco van Haeften (22) begonnen hun be-drijfje anderhalf jaar geleden, tijdens de minor ondernemerschap van het Amsterdam Center for Entrepeneurship (ACE), onderdeel van de HvA. Deelnemers aan dit studieonderdeel moe-ten binnen vier maanden een eigen onderne-ming uit de grond stampen. De drie studenten commerciële economie zochten het dicht bij huis: de ooit door Jimmy bestelde, maar nooit afgemaakte LOI-cursus ‘Zelf mode maken’ bleek een gouden inspiratie-bron. Jimmy: ‘Na talloze brainstormsessies en gesneuvelde plannen, besloten we dat we moes-ten doen wat we al konden.’ Jimmy maakt al een paar jaar zijn eigen kleding en de stap naar het naaien van tassen, sleeves en hoesjes was snel gezet. ‘Eigenlijk heel simpel dus,’ grinnikt hij.

slAApkAmer Als kAntOOrDe begeleidende coaches liepen in eerste in-stantie minder warm voor het idee. Jimmy: ‘Ze vroegen zich af hoe serieus we waren. In lessen volgen hadden we namelijk niet zo’n zin, we

wilden meteen aan de slag. Maar er moest toch ook echt een bedrijfsplan geschreven worden en een website gebouwd.’ Dat bedrijfsplan kwam er en de site met webwinkel ging online. Een blik op een rommelkast vol rotzooi en oude postzak-ken in het ACE-pand aan de Vijzelstraat gaf het idee een laatste zetje in de goede richting. In die kast zat genoeg materiaal om mee te beginnen. Rommelmarkten, de vuilstort en de autosloop zijn andere toeleveranciers. Sean: ‘Kijk, deze schouderband is gemaakt van een autogordel, die halen we zelf uit sloopauto’s.’ Via de bijbanen van Arlanco en Sean bij bioscoop Pathé krijgt

het drietal moviebanners (promotiemateriaal van zeil) waar ze sleeves voor iPads en andere tablets van maken. Het nieuwste materiaalidee – tassen van voetbalshirts – werd onlangs bedacht tijdens een liederlijke avond in de kroeg. ‘Daar gaan we nu mee aan de slag, het materiaal is makkelijk aan te schaffen.’ Arlanco: ‘De deal met de coaches was dat we mi-nimaal vijftig stuks moesten verkopen, dat werd het doel.’ Dat lukte. Inmiddels is hun complete vriendenkring en familie voorzien van een tas, een laptophoes en/of een smartphone-sleeve. Het trio, dat als een van de weinige minorgroep-

jes na de minor is doorgegaan met hun onder-neming, voert een strak marketingbeleid om de klantenkring te vergroten. Via socialemediaka-nalen als Facebook, Twitter en de eigen website met online winkel lukt dat langzaam, maar ge-staag. Met drukte tot gevolg. Jimmy: ‘Per dag zit ik ongeveer twee uur achter de naaimachine, ik maak rond de tien producten per week. Sean en Arlanco vergaderen en houden de site en online winkel bij. Zeker in het begin waren we er naast onze studie en andere bijbaantjes zo’n dertig uur per week mee bezig.’ Vooralsnog werken de ondernemers vanuit het ouderlijk huis van Jimmy – alle drie wonen ze nog bij hun ouders. Jimmy’s slaapkamer is vergaderruimte, naaiatelier en opslagplek tege-lijk, bij gebrek aan een kantoor. Jimmy: ‘Overal in huis liggen postzakken, rollen filmzeil en afgedankte spijkerbroeken. Mijn ouders klagen continu over de troep.’ Maar een kantoorruimte huren zit er nog niet in, dat is te duur. ‘We proberen de kosten zo veel mogelijk te drukken. Als het echt gaat lopen, dan zijn we van plan om zaken uit te besteden. Zo spelen we met het idee om contact te leggen met een sociale werkplaats en ook kennen we iemand met een naaiatelier.’

DreADs en GeitenkAAsDat de producten duurzaam zijn, was een vereis-te van de opleiding, niet bepaald een must voor het drietal. Sterker nog: ‘We kregen bij de term

Tassen, smartphone-hoesjes, sleeves voor laptops en tablets, allemaal gemaakt van afval. Elke

week struinen Jimmy, Sean en Arlanco stad, sloop en vuilnisbelt af voor de handgemaakte

producten van hun NewLife Bags. ‘We maken deze producten omdat wij ze zelf mooi vinden.’

tekst Annemarie Vissers / foto Marc Deurloo

Vuilnistassen

‘Mijn ouders klagen continu over de troep’

Page 33: Folia Magazine #32

33Folia Magazine

V.l.n.r.: Jimmy, Sean en Arlanco

duurzaam meteen een beeld van GroenLinks, vrouwen met dreads en mensen die geitenkaas eten.’ Inmiddels hebben ze dat beeld wat bijge-steld, maar NewLife Bags wordt niet gedreven vanuit een diepgewortelde ideologie. ‘Duurzaam is mooi, maar we eten ook nog steeds bij McDo-nald’s. We maken deze producten omdat wij ze zelf mooi vinden. Maar het had net zo goed een andere business kunnen zijn.’ Ondanks hun duurzame producten, verliest het drietal de zakelijke kant niet uit het oog. ‘Als we binnenlopen, stoppen we meteen,’ grinnikt Sean. ‘Dat is een flauwe grap, maar ik zou er uiteinde-lijk wel graag van kunnen leven. Dat je daarvoor eerst hard moet werken, een netwerk moet opbouwen en alles in eerste instantie zelf moet uitzoeken en regelen, hoort bij ondernemen.’ Het bedrijfje houdt de concurrentie nauwlettend

in de gaten. Eens in de zoveel tijd loopt een van de drie binnen bij de ‘concurrentie’: de Apple Store en het tassenmerk Freitag. Hun gebrek aan originaliteit wordt ze wel eens verweten, erken-

nen ze. Jimmy: ‘Wat wij doen is inderdaad niet vernieuwend. Alleen op Marktplaats al bieden honderden huisvrouwen soortgelijke tassen en hoesjes aan, maar die voldoen niet aan onze smaak, want ze hebben veel bloemetjes of stipjes. Wij richten ons op een andere doelgroep: jonge-ren en hippe twintigers en dertigers. Al hebben onze docenten ook al bestellingen geplaatst en promoten ze ons ook bij hun netwerk.’

Wie af wil van oude spijkerkleding, overtol-lig bouwzeil of ander geschikt materiaal, kan terecht op de site van de heren. Sean: ‘Mensen kunnen ons mailen, bellen of een bericht achterlaten en dan komen we het ophalen of we laten het opsturen.’ Echte restricties zijn er niet: ‘De enige eis die we hebben is dat het materiaal niet te vies is. Maar er mogen best gaten of wat vlekken in zitten,’ zegt Jimmy. Tot nog toe zijn Sean, Arlanco en Jimmy tevreden. Jimmy: ‘Laatst fietste er iemand voorbij met een toffe tas om de schouder. Ik dacht: wat een cool ontwerp. Bleek het er eentje van onszelf te zijn.’ yyy

www.newlifebags.nl Prijzen van tassen en hoezen variëren tussen€ 29,95 en € 59,95.

‘Als we binnenlopen, stoppen we meteen’

Page 34: Folia Magazine #32

(advertentie)

EK Voetbal FOLIA i.s.m. eetcafé Oerknal

Eetcafé Oerknal vind je in sportcentrum Universum, Science Park 306, Amsterdam. T. (020) 525 89 50

Wat: Nederland-Denemarken (aansluitend Duitsland – Portugal)

Wanneer: zaterdag 9 juni v.a. 16.00 uur in eetcafé Oerknal

Wedstrijd begint om 18.00 uur

Eten en drinken: Pitcher € 8* / daghap € 7,50

(*met deze kortingsbon uit Folia Magazine € 8)

Programma:van 16 - 22.30 uur met

veel voetbal op grootscherm,DJ’s, deskundigen, Freak-a-Dell,

& petje-op petje-af quiz

www.eetcafeoerknal.nl

Pitcher

€ 8,-*

Page 35: Folia Magazine #32

35Folia Magazine

Vincent (23), student marketing & communicatie aan de HvA: ‘Ik zag Klara ieder jaar op de verjaardag van een van mijn beste vrienden,

zij was zijn nichtje. Ik vond haar altijd al interes-sant, maar twee jaar geleden was er echt een connectie. Daarna hebben we een date gehad. Klara vertelde mij dat ze al sinds haar twaalfde verliefd op mij was. Om zes uur ’s ochtends kwa-men we katjelam bij mijn ouders aan. We waren meteen dol op elkaar.Het eerste jaar liep als vanzelfsprekend. Klara woonde pas kort in Amsterdam en daardoor was ze aanhankelijk, ze trok zich aan mij op. We sliepen bij mij, ze zag mijn vrienden, alles deden we samen. Ik vond dat helemaal niet erg trouwens. Op een gegeven moment kreeg ze een baantje in een kroeg. Ze had het daar erg naar haar zin en maakte nieuwe vrienden; ze kreeg een eigen leven. Dat is alleen maar goed, dacht ik in het begin. Maar er sloop iets in onze relatie. Klara leek minder gelukkig, ze was onte-vreden en dat maakte mij onzeker. Ik bleef maar geven: mijn aandacht, geld, familie en vrienden.

Maar zij had niets terug te geven. Ook de seks stelde niet zo veel meer voor.Na drie maanden ging het niet meer. We zaten op het stoepje bij mijn ouders, ik eiste een antwoord van haar: wat is er aan de hand? Zij vertelde dat ze verliefd was op een jongen van haar werk. Ik wist meteen wie het was. Ik was een keer langs het café waar ze werkte gefietst, en ik had gezien dat zij met hem hand in hand op het terras zat. Heel onprettig was dat, maar ik dacht ook: als er echt iets was dan had ze het

wel gezegd. Op het stoepje vertelde ze mij dat ze niks met die jongen wilde, dat ze met mij verder wilde. En ik wilde dat ook.Maar al snel merkte ik dat het niet lukte. Ze zat de hele tijd met haar hoofd bij die gast. Ze beloofde me dat ze zou stoppen met haar werk bij het café. Ik geloofde nog steeds dat het goed kon komen. Voor haar verjaardag zamelde ik bij iedereen die zij kende geld in voor een laptop;

een maand ben ik daarmee bezig geweest. Op haar verjaardagsfeest kwam die jongen opeens binnen. Kwaad en verdrietig was ik. Mijn vrien-den hebben die gast weggewerkt, en ik heb toch het cadeau gegeven. Daarna ben ik met mijn broer en een goede vriend dronken geworden in een heel foute kroeg. Die avond realiseerde ik me dat ik het uit moest maken. Het was een ontzettende kuttijd, maar na een vakantie met vrienden voelde ik me weer een stuk beter. Een tijdje heb ik haar niet gezien, op een gegeven moment – zij had mij heel vaak gebeld – besloot ik dat het wel weer kon. Dat was leuk, maar toen ik van een vriend hoorde dat ze iets met die jongen was begonnen kreeg ik toch weer een klap. Nu zijn we on speaking terms. We zien elkaar zelfs bijna dagelijks, als goede vrienden. Ik wil alleen niks met haar vriendje te maken hebben.’ yyy Roos Menkhorst

drift

‘Ze kreeg een eigen leven’

De naam van de geïnterviewde is op zijn verzoek ge-

fingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail

dan een korte motivatie naar [email protected].

Niets meer te geven

illust

ratie

Den

ise

van

Leeu

wen

Page 36: Folia Magazine #32

WWW.CREA.UVA.NL

het cultureel studentencentrum

van de UvA & HvA

CREA RoeterSeiland Adres: Nieuwe Achtergracht 170Bereikbaar via de Sarphatistraat en de

Plantage Muidergracht

muziekdo 31/5 20.00 uurCREA KlassiekEen podium voor klassieke amateurmusici. Beleef

hun optredens in een informeel concert. Wil je zelf

optreden? Stuur dan een e-mail naar: klassiek@crea.

uva.nl. Plaats: CREA Muziekzaal. Toegang: gratis.

theaterdo 24, vr 25, za 26/5, 20.30 uurAdams Appels – STA!Adams Appels is een waanzinnig stuk over goed en

kwaad en de maakbaarheid van de mens. Een be-

werking van het scenario van A.T. Jensen. Plaats:

CREA Theater. Toegang: E 9-, studenten: E 6,-. Re-

serveren: 020 525 1400.

lezingdo 24/5, 20.00 uurNaar ons beeld en gelijkenisDierenrechten: een filosofische benadering

Berenice Bovenkerk (docent Ethiek, Universiteit

Utrecht) spreekt over de morele status van dieren

en haar onderzoek Aggression in African Catfish. Zij

betoogt dat wij ons niet langer moeten blindstaren

op abstracte vraagstukken, maar juist op zoek gaan

naar praktische oplossingen in onze omgang met

dierenwelzijn. I.s.m. AmFiBi. Plaats: CREA Muziek-

zaal. Toegang: gratis voor studenten, anderen: E 5,-.

theaterdi 29, wo 30 , do 31/5, 20.30 uurBacchus – STA!Bacchus is een moderne bewerking van Eurpides’

tragedie Bacchanten uit 406 voor Christus. Een

verhaal over godenwraak en narcisme. Over hoe

onbeantwoorde gevoelens van superioriteit kun-

nen leiden tot tragisch bloedvergieten. Over het

vage schemergebied tussen rechtschapen goden

en gevaarlijke sociopaten. Plaats: CREA Theater.

Toegang: E 9-, studenten: E 6,-. Reserveren: 020

525 1400.

lezingenladder

Broedplaatsendebatpakhuis de Zwijger WO 23/05, 20.00 uur Debat over broedplaatsen en atelierbeleid, met o.a. hoofd Bureau Broedplaatsen Jaap Schoufour.

Is Karl Marx nog actueel?spui 25 DO 24/05, 13.00 uurVier Marx-kenners spreken vanuit verschillende invalshoeken over de bruikbaarheid en onbruik-baarheid van zijn gedachtegoed.

Het raadsel van de bloemHortus Botanicus DO 24/05, 19.00 uur Bioloog Arend Wakker duikt samen met u in de bouwfabriek van de groeiende bloem, om aan de hand van DNA-analyses en evolutiestudies u nieuwe inzichten te geven over bloemen.

Sociale bevlogenheidAmsterdam Bright city DO 24/05, 19.30 uur NRC-journaliste Elsbeth Etty interviewt FNV-voorzitter Agnes Jongerius. Jongerius vertelt over haar fascinatie voor Thomas More’s Utopia.

Mijn idee voor NederlandDe Balie DO 24/05, 20.00 uur Meindert Fennema, vertrekkend hoogleraar politicologie aan de UvA, schrijver van o.a. Geert Wilders, tovenaarsleerling presenteert zijn visie op de toekomst van Nederland.

Spatial Experiences #2pakhuis de Zwijger DO 24/05, 20.00 uur Deel twee in een lezingenreeks over en door de interieurwereld in Nederland, ditmaal over het Nieuwe Werken.

We Play CultureDe Balie VR 25/05, 13.00 uur Nationale conferentie voor WO-mediastuden-ten. Lezingen, discussies, films en workshops rond het thema ‘Power to the People’.

Word stadsboertolhuistuin VR 25/05, 14.00 uur Voor de stadsbewoner die geen groene vingers heeft maar toch zijn eigen boontjes wil doppen, organiseert Farming The City de Pop-up Farm. Deze week het vervolg van zaaien en planten.

Aquaphonics workshopmediamatic fabriek ZA 26/05, 10.00 uurAquaphonics is een duurzaam ecosysteem voor voedselproductie, waarbij planten en vissen samen worden gekweekt. Leer hoe je thuis aan de slag kunt met je eigen aquaphonicssysteem.

Turkse pioniersA’dam museum ZO 27/05, 14.00 uurMehmet Ali Dayan, een van de eerste Turkse gastarbeiders in Amsterdam, vertelt over zijn avontuurlijke reis en zijn ervaringen in Nederland. De lezing is een voorproefje van de foto- en filmtentoonstelling ‘Turkse pioniers in Amsterdam’.

Maatschappelijk vastgoedpakhuis de Zwijger DI 29/05, 17.30 uur Seniorencomplexen lopen leeg. Wat gaan we doen met dit vastgoed? Welke transformatie moet een pand ondergaan om weer aantrekke-lijk te worden?

De bètacanonspui 25 DI 29/05, 20.00 uurAvond over wat we kunnen, maar ook over de grote open vragen. Begrijpen we klimaatver-andering? Hoe werkt het brein precies? Tot slot wordt er gedebatteerd over het belang van onderzoek voor de samenleving.

Voor eenieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine-lezingenladder. Wij

streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee

graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje

naar [email protected] onder vermelding van ‘Aanmel-

ding lezingenladder’.

36 Folia Magazine

Page 37: Folia Magazine #32

37Folia Magazine

overigens

marco snoek‘Ik ben het met de stelling eens. Bij de leraren-opleiding wordt bijvoorbeeld weinig tot geen alumnibeleid gevoerd, terwijl het hard nodig is. Studenten krijgen het na hun afstuderen vaak moeilijk op de arbeidsmarkt. De overgang van hogeschool naar werk is heel abrupt. En dat geldt zeker voor leraren, die meteen in hun eentje de volle verantwoordelijkheid dragen voor een klas. Je moet als opleiding nazorg leveren en alumni op weg helpen.Aan de andere kant ben je er als opleiding ook bij gebaat om contact met oud-studenten te onder-houden. Zij kunnen je van waardevolle feedback voorzien. In hun positie in de maatschappij kunnen ze je laten weten waar ze veel aan hebben gehad en wat ze in hun opleiding hebben gemist. Daar kun je als hogeschool veel van leren. Ten slotte heb je, zeker als hbo, de verantwoor-delijkheid te zorgen voor goede professionals. In het kader van “een leven lang leren” is het goed om je alumni, bijvoorbeeld via cursussen en masteropleidingen, te blijven voorzien van de nieuwste kennis uit het vakgebied.’

Arnoud Boot‘Eens. Dat de HvA geen alumnibeleid voert, heeft te maken met de onhandige fusie tussen HvA en UvA. Als een hogeschool en een universi-teit fuseren, delft de hogeschool het onderspit. Bestuurders van de instellingen identificeren zich liever met de universiteit dan met de hogeschool. Niet verwonderlijk dat alumnibeleid van de HvA dan geen prioriteit heeft. Dus we moeten de HvA uit de wurggreep van de UvA halen. Zij moet weer een zelfstandige instelling worden, met een eigen identiteit. Er is echt geen enkel schaalvoor-deel voor UvA of HvA om te fuseren. Gebrek aan alumnibeleid is een gemiste kans voor de HvA, maar de UvA, die wel mensen in dienst heeft om een alumnidag te organiseren en een alumniblad uit te brengen, moet het nog uitvinden. Ze moet zich realiseren dat alum-nibeleid integraal onderdeel moet zijn van de strategie. Dus niet louter iets voor een speciaal afdelinkje. Alumnibeleid is er om mensen te binden, privaat geld binnen te halen en life-long learning te promoten. Ik denk dat slechts vijf procent van het potentieel wordt gerealiseerd.’

cees vervoorn‘Helemaal mee eens. De HvA doet te weinig aan alumnibeleid. Als hogeschool is ze daarin ove-rigens niet uniek, in het hbo wordt überhaupt weinig effectief beleid gevoerd om oud-leerlin-gen te binden. Al wordt de waarde inmiddels wel erkend en komt er hier en daar iets op gang. Het binden van alumni is om twee redenen nuttig. Uit de Amerikaanse aanpak blijkt wel dat oud-leerlingen veel geld in het laatje kunnen brengen. Vaak voelen oud-studenten dankbaar-heid jegens hun oude onderwijsinstelling en wil-len graag iets voor haar terugdoen. Ze noemen haar zelfs de “alma mater”, of zorgende moeder. Naarmate ik ouder word merk ik ook hoe bepa-lend mijn opleiding voor mij is geweest. Daarnaast denk ik dat het voor de HvA heel goed is als je een groep afgestudeerden hebt die met je meedenkt en die je naam uitdraagt naar de bui-tenwereld. Afgestudeerden refereren nu meestal aan de opleiding die ze hebben gevolgd en niet aan de instelling waar ze dat hebben gedaan. Maar dat begint te veranderen. De HvA is een sterk merk dat veel mensen kennen.’ yyy Marieke Buijs

marco snoeklector leren en innoveren

cees vervoornlector topsport en

onderwijs

Arnoud Boot hoogleraar

ondernemingsfinanciering en financiële markten

Een hecht alumninetwerk is waardevol voor een onderwijsinstelling. Het is zonde dat de HvA dat niet stimuleert.

In deze rubriek reflecteren wetenschappers op een actuele stelling.

Page 38: Folia Magazine #32

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

DMR SlotenDe kantoren op de Leeuwenburg, waaronder het kan-toor van DMR, zijn voorzien van elektronische sloten. Op iedere deur wordt een paslezer geïnstalleerd die te openen is met de HvA-pas. Op termijn worden ook de lokalen op de Leeuwenburg voorzien van elektrische sloten. Om toegang te krijgen tot de ruimte wordt

medewerkers verzocht hun pas eenmalig te activeren bij de klantenser-vicebalie op de eerste etage van de Leeuwenburg. De deuren dienen ook bij vertrek afgesloten te worden met de pas; ze vallen niet automatisch in het slot.

HvA DuurzaamheidOp televisie, in de kranten en in de Tweede Kamer wordt er regelmatig over gesproken: duurzaamheid. Het begrip begin een lege huls te worden, maar minder belangrijk wordt het er volgens de hogeschool en de universiteit niet om. Op termijn heeft iedereen er wat aan als we goed omgaan met onze omgeving. Daarom

organiseren HvA en UvA 11 juni weer een speciale netwerkbijeenkomst. Geïnteresseerden worden bijgepraat over alle ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid in het onderwijs. Tijd en locatie worden later bekendgemaakt op hva.nl.

DOO VluchtelingenIn leercentrum Floor in het Kohnstammhuis wordt 24 mei de documentaire Zero Silence vertoond. De film laat zien hoe hoogopgeleide jongeren in de Arabi-sche wereld het internet gebruiken om in opstand te komen tegen de heersende regimes. De filmvertoning komt voort uit de samenwerking tussen de HvA en

vluchtelingenorganisatie UAF. De HvA stelt tijdelijke onderzoekplaatsen beschikbaar aan wetenschappers die hun eigen land moeten ontvluchten. Met de film wil de HvA studenten bewust maken van deze verhalen. De vertoning start om 18.00 uur, Wibautstraat 2-4.

prikbord HvADEM Voetbal

De maandelijkse lunchbijeenkomst van alumniver-eniging Hou’ en Trouw staat deze maand in het teken van voetbal. Sporthistoricus Jurryt van de Vooren zal dinsdag 29 mei op de Fraijlemaborg uitleggen waar-door voetbal een nationale volkssport is geworden. Met het oog op het Europees Kampioenschap voet-

bal, dat 8 juni start, zal Van Vooren de sociale ontwikkelingen en trends schetsen. Ook legt hij uit wat voetbal te maken heeft met WOI en WOII. Vanaf 13.00 uur op Fraijlemaborg in collegezaal 0.012. Meer informatie en aanmelden op www.houentrouw.nl.

DT SubsidieHet Software Energy Footprint Lab (SEFLab) heeft een subsidie van twintigduizend euro gekregen voor de verduurzaming van ict in het hoger onderwijs. Het SEFLab is een samenwerking tussen het HvA-onderzoeksprogramma CleanTech en de Software Improvement Group (SIG). In het lab staan computers

die uitgerust zijn met meetapparatuur om uit te zoeken hoe verschillende softwareoplossingen het stroomverbruik beïnvloeden. De subsidiegelden worden onder meer gebruikt om de meetopstelling te professionaliseren en te automatiseren.

DMCI JapanHet Domein Media, Creatie & Informatie van de HvA gaat intensief samenwerken met de Japanse Kyushu Universiteit. De samenwerking richt zich op de vakge-bieden interactieve media en game-ontwikkeling. De scholen hebben daarover aan het begin van de maand een akkoord gesloten in Japan. De komende jaren

zullen beide scholen op regelmatige basis studenten én docenten uitwis-selen. Ook worden er plannen gemaakt voor het opzetten van gezamenlijk onderzoek op het gebied van interactieve media en gameontwikkeling.

DBSV ParastarsEen sterrenteam bestaande uit paralympische sporters organiseert zondag 3 juni een speciale dag in club Trouw om de gehandicaptensport onder de aandacht te brengen. Een van Nederlands bekendste sportmar-keteers, Bob van Oosterhout, zal een lezing geven. Het team is samengesteld door rolstoeltennisster Esther

Vergeer. De sporters zijn onder meer: Barend Kol (zeilen), Anna Jochem-sen (skiën), Mike van der Zanden (zwemmen) en Ronald Hertog (atle-tiek). Zie voor meer informatie teamparastars.nl/fandag.

DG SnelkookpanweekendMedewerkers uit alle domeinen van de HvA en Hoge-school Inholland zijn uitgenodigd om in het weekend van 23 en 24 juni deel te nemen aan een ‘snelkook-prgramma’ in Studio HvA op het Kohnstammhof. Het weekend moet resulteren in een aantal bedrijfsideeën en bedrijven. Het weekend, vol workshops en gastspre-

kers, wordt afgesloten met een pitchronde voor een deskundige jury. De winnaars kunnen gedurende zes maanden één dag per week besteden aan het bedrijf. Meer informatie op www.snelkookpakweekend.nl.

38 Folia Magazine

Page 39: Folia Magazine #32

prikbord UvAKNAW Nieuwe leden

De Koninklijke Nederlandse Akademie van Weten-schappen (KNAW) heeft drie UvA-hoogleraren gekozen tot lid. Het gaat om psycholoog Carsten de Dreu, jurist André Nollkaemper en wiskundige Eric Opdam. Leden van de KNAW zijn vooraanstaande wetenschappers uit alle disciplines en worden gekozen op grond van

hun wetenschappelijke kennis en verdiensten. Zij kunnen lid worden op voordracht van andere wetenschappers. De KNAW telt vijfhonderd leden en een lidmaatschap is voor het leven. De drie maken deel uit van in totaal veertien nieuwe KNAW-leden en worden 10 september geïnstalleerd.

FGw ACGSOp 24 mei zal het Amsterdam Centre for Globalisation Studies (ACGS) worden gelanceerd tijdens een feeste-lijke bijeenkomst in het Allard Pierson Museum. Het ACGS wordt een multidisciplinair onderzoekscentrum gericht op globalisering en culturele transformatie. Naast onderzoek zal het ACGS ook seminars organise-

ren onder de titel ‘Re-imagining the global’; daar zal gedebatteerd worden over globaliseringsthema’s. Decaan Frank van Vree houdt een openings-toespraak. Aanvang 17.00 uur. Locatie: Nina van Leerzaal. Info bij Jeroen de Kloet: [email protected].

FGw Tekst & communicatieOp 25 mei vindt een door masterstudenten georga-niseerd symposium plaats onder de titel ‘Tekst en communicatie in beleid. Hoe woorden werkelijkheid worden’. Beleid saai? Na deze middag denk je daar vast anders over. Beleid richt onze samenleving in. Denk bijvoorbeeld aan de langstudeerboete en contracten die

niet verlengd worden. Hoe wordt beleid vertaald naar tekst? En wat is de rol van de tekstschrijver? Die vragen komen aan de orde. Locatie: PCH, zaal 1.05. Tijd: 14.30-17.30 uur. Meld je aan via [email protected].

FEB Tilburg rankingDe FEB scoort hoog in de Tilburg University Econo-mics Ranking. De UvA stijgt naar de 27e plaats op deze internationale ranglijst van de honderd beste onder-zoeksinstituten op het gebied van economie en is daar-mee zesde in Europa en tweede in Nederland. In de top 100 staan vier andere Nederlandse universiteiten: de

Universiteit van Tilburg (21), de Universiteit Maastricht (49), de EUR (52), en de VU (73). De ranglijst is gebaseerd op artikelen die de universiteiten van 2007 tot 2011 hebben gepubliceerd. Zie ook econtop.uvt.nl.

NWO MaGWNWO heeft in het programma MaGW Onderzoeksta-lent 2011 tien UvA-aanvragen gehonoreerd om promo-tieonderzoek te financieren van jonge talenten die de ambitie hebben om een carrière als wetenschapper op te bouwen. Elke subsidie vergoedt drie jaar het salaris van een promovendus. De subsidies gaan naar Denny

Borsboom, Reinout Wiers, Gerben van Kleef en Han van der Maas (allen psychologie), Nico van Eijk (rechtsgeleerdheid), Cars Hommes, Randolph Sloof en Arthur Schram (allen economie), Annemarie Mol (antropologie) en Herman van de Werfhorst (sociologie).

FGw Samuel Pallache-prijsDe stichting El Hizjra en Smapgroup hebben de Samu-el Pallache-Prijs ter bevordering van de vriendschap tussen Marokko en Nederland toegekend aan UvA-we-tenschapper en schrijver Fouad Laroui, werkzaam bij de afdeling Romaanse talen & culturen. De prijs gaat tevens naar de gepensioneerde Leidse wetenschapper

Herman Obdeijn en oud-UvA-geograaf Paolo de Mas. Samuel Pallache (1550-1616) was de eerste Marokkaanse ambassadeur in Nederland. Hij verwierf hier een grote reputatie vanwege zijn bijdrage aan de handelsrela-ties tussen Nederland en Marokko.

UB Vrouwelijke filosofenSinds 15 mei is in de UB een tentoonstelling te be-zichtigen over vrouwelijke filosofen. Vorige maand verscheen bij uitgeverij Atlas het boek Vrouwelijke filosofen. Een historisch overzicht. In dit boek worden 67 vrouwelijke denkers behandeld, van de oudheid tot onze eeuw. Het boek is samengesteld door Caro-

lien Ceton (hoofdredactie) en anderen. Naast portretten en belangrijke werken van of over de besproken filosofen bevat de tentoonstelling eerder verschenen naslagwerken over vrouwelijke filosofen. Locatie: Singel 425. Tijd: 09.30-18.00 uur.

ASF StudentenfestivalHet Amsterdams Studentenfestival (ASF) is op zoek naar een nieuw bestuur. Altijd al willen meemaken hoe het is om een festival te organiseren? Meld je dan aan voor het ASF-bestuur 2012-2013. Het ASF wordt elk jaar nieuw leven ingeblazen door vijf bestuursleden. Een mooie ma-nier om bestuurservaring op te doen. Het bestuur bestaat

uit een voorzitter, twee festivalcoördinatoren, een promotiecoördinator en een penningmeester. Zin in deze creatieve uitdaging? Stuur dan voor 27 mei een mail met je motivatie en CV naar [email protected].

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

39Folia Magazine

Page 40: Folia Magazine #32

wasdom

peter Heerschopleeftijd: 51 (geboren op 7 september 1960)Beroep: Cabaretier, presentator, acteur, docentstudie: Academie voor Lichamelijke Opvoe-ding (ALO), HvAAfgestudeerd: 1982Docent: ‘Meneer Scholten, hij gaf pedagogiek en onderwees een voor mij nieuwe en andere manier van denken. Hij dwong studenten om over zichzelf na te denken en bracht je over alles aan het twijfelen. Dat was interessant, want daardoor bleef je denken over jezelf en je eigen stijl.’ locatie: ‘De ALO zat op de Willinklaan in Geuzenveld, een paar honderd meter van de huidige locatie. Het was buiten de stad en dat gaf ons het gevoel dat we met niets en niemand iets te maken hadden.’ café: ‘De Kroeg, op de Lijnbaansgracht, de officieuze soos van de ALO.’ Afknapper: ‘Na mijn opleiding bleek dat de basis goed was, maar dat ik als gymleraar nog onwaarschijnlijk veel in de praktijk moest leren, zoals het geven van mentorlessen en het vin-den van mijn plek binnen de school.’

Nog altijdgymleraar

40 Folia Magazine

Page 41: Folia Magazine #32

stage

Jelmer Hertog (22)studie Maatschappijleer stage Technisch college Velsenverdiensten 150 euro per maandBeoordeling JJJJJ

‘Dit is mijn tweede stage bij het Technisch Col-lege Velsen. Ik heb vorig jaar aan de onderbouw lesgegeven en nu doe ik de bovenbouw. Het is een vmbo-school met scholieren van de kaderbe-roepsgerichte en de basisberoepsgerichte leerweg. Ik geef acht uur per week les en doe daarnaast nog een aantal afdelingsuurtjes waarbij leerlingen onder mijn toezicht huiswerk maken. De school voldoet echt aan het stereotype van een technische school, want er zit geen enkel meisje op. Ik had de eerste lessen behoorlijke moeite om de klas een beetje in het gareel te krijgen. De jongens vertoonden nogal wat machogedrag en dat maakte het er niet makkelijker op. Pas toen ik wat strenger begon op te treden, gingen ze beter naar me luisteren. Gewoon aangeven dat je geen discussie met ze gaat voeren, dan worden ze ineens een stuk braver. Ik vind het superfijn dat ik hier als een volwaardig docent wordt behandeld. De leerlingen weten volgens mij niet dat ik stage loop. Van vmbo’ers wordt vaak gedacht dat ze weinig in hun mars hebben. Daar geloof ik niet zo in. Veel van die jongens komen uit milieus waar ze niet gestimuleerd worden om goed te preste-ren op school. Sommigen beseffen nog niet hoe belangrijk school is. We hielden laatst een project waarbij de leerlingen moesten aangeven wat ze van de gemeente Velsen vonden. Toen had er één opgeschreven dat hij het een “postapocalyptische wereld” vond. Dat verraste mij ook wel een beetje.’ yyy Max Lange

Hij deed de Academie voor Lichamelijke Opvoeding en peda-

gogiek aan de UvA en werd cabaretier, presentator, acteur

en docent: Peter Heerschop. tekst Julie de Graaf / foto Bob Bronshoff

‘Ik wilde heel graag de ALO doen. Al vanaf groep 3 wilde ik gymle-raar worden. Ik was altijd bezig met sport, vooral voetbal, maar

ook buiten spelen en rennen. Daarnaast vond ik gym gewoon een heel leuk vak. Na mijn eindexamen had ik me ingeschreven voor de opleidingen fysiotherapie, lichame-lijke opvoeding en scheikunde. Die andere twee studies hadden me ook leuk geleken, maar gelukkig werd ik aangenomen bij de ALO. Ik was er volledig op mijn plek. Het was een intensieve opleiding, die maar wei-nig te maken had met hoe de meeste studies tegenwoordig worden beleefd. Wij liepen twee ochtenden per week stage en verder waren we elke dag van halfnegen tot zes op school. Er heerste een bepaalde trots onder de studenten, want maar één op de tien mensen werd toegelaten tot de opleiding. We voelden ons verbonden met elkaar en met de ALO. Dat de studie veel meer was dan alleen sport, zie ik terug bij mijn studiegenoten. In mijn jaar zaten zestig man van wie er tegen-woordig nog maar een paar gym geven. Van de ALO komen mensen die zich overal wel op hun plek voelen; dat zegt denk ik wel iets over de breedheid van de studie. In mijn studententijd begon ik met cabaret. Al tijdens de introductieweek van de oplei-ding stond ik op de slotavond op de planken. Buiten het podium was ik toen misschien nog wat aftastend en verlegen, maar op het podium had ik al een behoorlijk grote bek. Op mijn studie leerde ik vervolgens Viggo Waas en Joep van Deudekom kennen, met wie ik nu al vijfentwintig jaar optreed met onze cabaretgroep Niet Uit Het Raam. Wij begonnen met een optreden op een ALO-

lustrum en dat beviel zo goed dat we beslo-ten ons in te schrijven voor een cabaretfes-tival. We hadden toen totaal niet het idee om van cabaret ons beroep te maken, maar stelden onszelf wel steeds nieuwe doelen. Eerst wilden we in de finale komen van een cabaretfestival, daarna wilden we in een jaar tien keer optreden. Vervolgens werd het ons doel om een keer in een theaterzaal te staan, in plaats van in een buurthuis, en daarna wilden we die zaal een keer uitverkopen. Op een gegeven moment werden we onderdeel van Jack Spijkermans radioprogramma Spij-kers met Koppen. We waren toen al zes jaar bezig, maar dat was de eerste keer dat we daadwerkelijk wat geld overhielden aan onze optredens. Vanaf dat moment ben ik lang-zaamaan minder gaan werken als docent.Na mijn afstuderen heb ik twaalf jaar als gymleraar gewerkt en nog een avondstudie pedagogiek aan de UvA gevolgd. Ik heb daar zes of zeven jaar over gedaan, want ik moest ook gewoon werken, sporten, optreden en de kroeg in. Uiteindelijk heb ik wel mijn eerstegraadslerarenbevoegdheid gehaald. Eigenlijk voel ik me nog altijd gymleraar. Ik vind het geweldig om les te geven; om contact te maken met leerlingen, hun wat bij te brengen, hun blik te verbreden en ze zin te geven om iets van hun leven te maken. Daarom geef ik tegenwoordig weer les aan de ALO, aan studenten van het excel-lentieprogramma. In mijn colleges ga ik samen met studenten dieper in op hun visie, het nemen van beslissingen, filosofische bespiegelingen en psychologie. Dat ik lesgeef op mijn oude opleiding maakt het extra bijzonder: het maakt voor mijn gevoel een cirkel rond.’ yyy

41Folia Magazine

Page 42: Folia Magazine #32

Weekblad voor de HvA en UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en Havana (1996).Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD Amsterdam, telefoon 020-5253981, e-mail: [email protected] Jim JansenChef redactie Mirna van DijkArt director Pascal TiemanRedactie (print/web) Femke Awater, Marieke Buijs, Luuk Heezen, Max Lange, Roel van Luijk, Wim de Jong, Jeff Pinkster, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Danny Schwarz, Bob van Toor, Annemarie Vissers, Clara van de Wiel, Dirk WolthekkerAan dit nummer werkten mee Fatihya Abdi, Daniël Bosschieter, Bob Bronshoff, Marc Deurloo, Fred van Diem, Robbert Dijkgraaf, Julie de Graaf, Anouk Kemper, Marc Kolle, Ward Kuipers, Denise van Leeuwen, Roos Menkhorst, Won Tuinema, Tjebbe Venema Eindredactie Harmen van der MeulenCorrectie Martien Bos Opmaak Hannah Weis, Carl ZevenboomUitgever Stichting Folia CivitatisRedactieraad Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas VeekeSecretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider)Zakelijke leiding Paul van de WaterDrukker Roularta Printing, Roeselare BelgiëAdvertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, [email protected]

coverPascal Tieman

colofon

42 Folia Magazine

nr. 32 23/05/2012

weekblad voor HvA en UvA

Folia MagazineKennis als wapenKennis

Folia Magazinenr. 32 23/05/2012

Folia Magazinenr. 32 23/05/2012

Folia Magazinenr. 32 23/05/2012

Folia Magazinenr. 32 23/05/2012

weekblad voor HvA en UvA

Folia Magazineweekblad voor HvA en UvA

Kennis toehoorders

Hoorcollege ‘Natuurrampen en toekomstige bedreigingen’ door Sebastiaan de

Vet, maandag 14 mei 15.00 uur, Science Park F1.02 tekst en foto’s Clara van de Wiel

Viola Bennink(21, student Future Planet Studies)

‘Dit vak doe ik als keuzevak, om wat meer bèta in mijn pakket te hebben. Het is vaak heel interes-sant, met veel goede gastsprekers. Deze is ook goed, hoewel hij met het planetengedoe soms wel snel ging. Het onderzoek naar rampen

is steeds heel oplossingsgericht. Op de toets moeten we bijvoorbeeld ook sommen maken, waarbij we de stroom-snelheid moeten berekenen bij een tsunami. Als je nog vijf uur hebt, wat kun je dan nog doen?’

Julia Stuyfzand(18, student rechten)

‘Ik loop een dagje mee met Future Planet Studies omdat ik misschien wil overstappen. Het bèta-onder-deel mis ik heel erg in mijn eigen studie. De kracht van de natuur, daar heb ik echt veel bewondering voor. Dit vak richt zich volgens

mij speciaal op wat we daar allemaal aan kunnen doen. Hoe zorgen we ervoor dat zo’n meteoriet niet fataal wordt? Dat vind ik ontzettend interessant.’

Ben van Meeteren(20, student Aardwetenschappen)

‘Eerder behandelden we al aardse rampen, zoals overstromingen, aardbevingen en vulkaanuitbar-stingen. Leuk dat nu ook eens een heel andere ramp aan bod komt. Bij de gevaren van zo’n ruimte-ramp sta je eigenlijk nooit echt

stil. Het verbaasde mij wel wat voor gevolgen er na zo’n inslag allemaal mogelijk zijn. De oplossingen hiervoor zijn volgens mij dan ook wel wat lastiger dan bij de voorgaande stof. Zelf zou ik wel verder willen in het watermanagement.’

Fear factor: 9 op de schaal van 10Aanwezige ruimtestenen: 4scrabblewoorden: protoplanetair, gasreuzen, initiaalstelsel, kraterwanden, inslagsdeken, contexthazard

Een zonnige maandagmiddag op het Science Park; wiens humeur zou er niet beter van worden? Knappe jongen die onze opper-beste stemming en levenslust kan temperen.

Aardwetenschapper Sebastiaan de Vet doet een serieuze poging. Zijn gastcollege start hij met de opmerking dat de aarde zojuist op een afstand van 190.000 kilometer gemist is door een verwoestende komeet. Welkom bij het meest letterlijke rampencollege mogelijk. Als slot van een serie hoorcolleges over allerlei aardse catas-trofes behandelen we deze keer de bedreigingen uit de ruimte. En dat zijn er nogal wat. Jaarlijks treft niet min-der dan 5000 ton aan meteoriet onze planeet en sinds 1790 zijn er maar liefst 62 geregistreerde gevallen van serieuze property destruction. In 1990 bijvoorbeeld nog, in het pittoreske Glanerbrug in Overijssel. Of in 1954 in de VS: een grapefruit-sized object, dat de nietsvermoe-dende mevrouw Hodges nota bene tijdens haar dage-lijkse middagdutje trof en een flinke bloeduitstorting op haar dijbeen opleverde. Terwijl de vertelde informatie steeds onheilspellender wordt, blijft de stemming onder de studenten opperbest. Ook wanneer De Vet overscha-kelt op de gevolgen die een inslag op de wijde omgeving kan hebben. Door de luchtdruk die op gang komt, zal alles in een straal van zestien kilometer bijvoorbeeld om het leven komen. Het wordt verteld met de vanzelfspre-kendheid van een willekeurig weeralarm van het KNMI. Kan gebeuren. Jaarlijks vindt er minstens één inslag plaats die de dubbele kracht heeft van de atoombom op Hiroshima. Er zijn mensen die om minder het aardse voor het hemelse hebben verruild. Conclusie van deze hedendaagse Nostradamus is na twee uur dan ook dat het gevaar groot genoeg is om er serieus onderzoek naar te doen. Hij kijkt er tevreden bij. Voor hoe lang de mooie zon buiten nog schijnt, lijkt opeens een zeer prangende vraag. Zeker is in elk geval dat het met de baangarantie van deze rampendeskundigen de komende jaren wel snor zit. yyy

Page 43: Folia Magazine #32

Startup AwardDe zes finalisten en hun ondernemingsplan

Extreem rechts in HongarijeWaarom zou je als student op een extreem rechtse partij stemmen? Folia Magazine trok naar Boedapest en maakte er een documentaire over.

de lezerIn de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via [email protected].

rOnnie De vries (27), lerArenOpleiDinG AArDrijkskunDe, HvA‘Folia Magazine ligt nogal opvallend bij de lift, dus ik pak het elke week mee. Het artikel dat op de cover staat, lees ik meestal als eerste. Verder lees ik de columns altijd en dingen over seks doen het ook altijd goed. Soms neem ik een Folia Magazine mee, maar vergeet ik hem te lezen. Als ik dan zie dat er al een nieuwe uit is, lees ik snel de oude nog even door. Toen ik het

blad deze week zag liggen, wilde ik meteen weten wat er stond. Het duurde een kleine tien seconden voor ik het doorhad, maar er bleek “Attention

Deficit Hyperactivity Disorder” te staan. Dit artikel, over ADHD, vond ik superinteressant. Ze zeggen dat iedereen tegenwoordig een beetje ADHD heeft, en ik herkende dan ook verrassend veel in mijzelf. Ik ben ook vrij druk en impulsief en ik heb ook moeite met plannen. De column van Asis Aynan vond ik deze week ook erg goed. Hij bekeek de

toespraak van Nasrdin Dchar van een andere kant en was er niet zo positief over als de rest van Nederland. Ik houd er van om meningen van anderen te lezen om zo aan het denken gezet te worden. Ik kan mij herinneren dat ik moest lachen

om “Op de tong”. Het was een recensie van restaurant 1e Klas op het Centraal Station, maar ik weet eigenlijk niet meer wat de grap was. Als ik iets moet noemen dat nog mist in het blad, is dat aandacht voor uitgaan. Dat is iets wat veel studenten interesseert, dus misschien is het een idee om een uitgaansagenda te plaatsen.’ yyy tekst en foto Roel van Luijk

deining‘Nog zo’n woord: kosmopolitisch. Je kunt wel kosmopoliet zijn, vind ik, maar dan moet je niet bang zijn voor mensen uit Diemen-Zuid.’ SP-ideoloog rOnAlD vAn rAAk is heus nog wel voor internationale solidariteit, in NRC Handelsblad.

‘Als je in de draaimolen zit te genieten, voel je op een gegeven moment dat die langzamer gaat. Hè jammer, denk je dan. Dat gevoel had ik ook elke keer als ik in de spiegel keek.’ Zangeres, presen-tatrice en plastische chirurgiepropagandist mylene De lA HAye betaalt met liefde voor nog een extra rondje, in Het Parool.

‘Je ontvangt dan prompt automatisch gege-nereerde berichtjes van “vrienden” die het zo jammer vinden dat je “hen verlaat”.’ Hoogleraar mediastudies JOsé vAn Dijck realiseerde zich de devaluatie van het begrip ‘vrienden’ voor Facebook toen ze ermee stopte, in NRC Han-delsblad.

‘Als je honderd man onder je hebt, kun je het je niet meer veroorloven elke nacht wakker te liggen van iemands zieke moeder of dode hond.’ Sociaal-psycholoog GerBen vAn kleef weet alles van de effectiviteit van emoties, in NRC Handelsblad.

‘De politiek heeft een tijdlang gedaan of er niks aan de hand was. Ik heb me daarover opgewon-den.’ Nog eenmaal maakt scheidend KNAW-president rOBBert DijkGrAAf zich boos om de bezuinigingen op wetenschap, in de Volkskrant.

‘Ik ben positief, vertel enthousiast. Dat komt mis-schien over als oppervlakkig.’ Managementgoeroe Ben tiGGelAAr weet waar zijn zwakke plekken liggen, in NRC Handelsblad.

MeisjesblaadjesHoe gaan Amerikaanse en Nederlandse meisjesblaadjes om met seks? Suchi Pradyumn Joshi deed er onderzoek naar.

Onze RobbertKNAW-president en universiteitshoogleraar Robbert Dijkgraaf vertrekt. Een afscheidsspecial voor ‘onze’ Robbert.

Opvallende quotes uit de afgelopen week van

(voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien,

mail het naar [email protected].

43Folia Magazine

over twee weken

Page 44: Folia Magazine #32

het platform voor hoger opgeleid Amsterdam

Startup AwardStartup Award

FINALE 6 JUNIPakhuis de Zwijger, Piet Heinkade 179, Amsterdam

aanvang 19:00, toegang gratis

folia_startup_award_A4_finale.indd 1 5/21/12 11:43 AM