3e leerjaar

Les 1 Ik en mijn familie

focusthema 11

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

Naam: __________________________________________ Klas: ___________________________

Begonnen op _________ / _________ / _________ Klaar op _________ / _________ / _________

Maand(en): ______________________________________ Seizoen(en): _____________________

1 Mijn eigen voornaamZoek op wat jouw naam betekent. Vind je geen uitleg, verzin er dan zelf een!

Voornaam: ______________________________________

Betekenis: ________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________________________

_______________________________________________________________________________________________________

2 Mijn stamboom

19301931

19401941

19501951

19601961

19701971

19801981

19901991

20002001

20102011

20202021

Kle

ur d

e ho

kjes

van

de

jare

n di

e in

je s

tam

boom

sta

an.

Schrijf de namen en het geboortejaar van jouw broers en zussen, ouders en grootouders op. Je kunt in elk kadertje een foto kleven of een leuke tekening maken. Plooi en kleef hierop.

Eigen situatie

Eigen situatie

3e leerjaar

focusthema 12

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

3 De stamboom van AnnaZoek in de tekst naar alle namen van Anna’s familie. Schrijf ze op de juiste plaats.

Extra! Kleur de hokjes van de geboortejaren van de personen in Anna’s stamboom. Tel terug!

1930

1931

1940

1941

1950

1951

1960

1961

1970

1971

1980

1981

1990

1991

2000

2001

2010

2011

2020

2021

66 jaar

40 jaar

12 jaar

62 jaar

35 jaar

8 jaar

56 jaar

32 jaar

9 jaar

30 jaar

9 jaar

58 jaar

34 jaar

4 maanden

groo

toud

ers

oude

rski

nder

en

++

+ +

Eigen situatie

Mark

Nick

Ben Anna Ella Josse Seppe

Mieke

Karel

Jan

Sofie

Lut

Marijke Bart

3e leerjaar

focusthema 13

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

4 Kun je het vinden?Kijk goed naar de stamboom van Anna. Vul aan.

- Lut en Jan hebben ____________________________________________ kleinkinderen.

- Mieke en Mark hebben ____________________________________________ kleinkinderen.

- Karel is de ____________________________________________ van Anna.

- Sofie is de ____________________________________________ van Marijke.

- Ben is de ____________________________________________ van Mark.

- Josse is de ____________________________________________ van Ben.

- Ella en Anna zijn de ____________________________________________ van Josse en Seppe.

- Mark is de ____________________________________________ van Anna.

- Lut is de ____________________________________________ van Ella.

- Marijke is de ____________________________________________ van Anna.

5 Wat betekent het?Lees de uitspraken van opa Mark en oma Mieke. Schrijf op wat ze ermee bedoelen.

Wat bedoelt opa Mark daarmee?

________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________

Wat bedoelt oma Mieke daarmee?

________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________

De goeie oude tijd!

Wat gaat de tijd snel!

Ben

Ben

Anna

Anna

Ella

Ella

Josse Seppe

papa

zus

kleinzoon

neef

nichten

opa

oma

tante

Vroeger, toen opa jong was, was het allemaal veel beter.

De kinderen worden zo snel groot. Het lijkt voor oma nog niet zo lang geleden wat de

kleine Karel en Nick uitspookten.

3

5

1 Enkele jaartallen op de eeuwbandDuid aan op de eeuwband. Kleur het passende hokje: - groen: het jaar waarin het verhaal van Jef zich afspeelt - blauw: het jaar waarin we nu leven - oranje: het geboortejaar van Jef (1904)

2 Het leven van toen en nuBedenk een andere titel voor het verhaal in het bronnenboek. Vergelijk jezelf met Jef. Vul het schema aan.

Jouw mening! Vind je dat er veel is veranderd? Ja./Neen. Zou je graag in de klas van Jef hebben gezeten? Ja./Neen. Leg straks uit waarom.

Titel:

Jef jijzelf

vrije tijd- ________________________________________________

________________________________________________

- ________________________________________________

________________________________________________

- ________________________________________________

________________________________________________

- ________________________________________________

________________________________________________

straffen op school- ________________________________________________

________________________________________________

- ________________________________________________

________________________________________________

- ________________________________________________

________________________________________________

- ________________________________________________

________________________________________________

de weg naar

school- ________________________________________________

________________________________________________

- ________________________________________________

________________________________________________

kleding- ________________________________________________

________________________________________________

- ________________________________________________

________________________________________________

3e leerjaar

Les 2 Honderd jaar geleden

focusthema 14

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie1900

1901

1910

1911

1920

1921

1930

1931

1940

1941

1950

1951

1960

1961

1970

1971

1980

1981

1990

1991

2000

2001

2010

2011

2020

2021

helpen op de boerderij

vliegeren, bikkelen, spelen

met de tol of de katapult

in de hoek staan

een draai rond de oren

vijf kilometer wandelen

korte broek in de winter,

klompen

Eigen situatie

1914

3 De school vroeger en nuKleef wat met elkaar te maken heeft naast elkaar.

school

100 jaar geledenschool nu

school

100 jaar geledenschool nu

school

100 jaar geledenschool nu

school

100 jaar geledenschool nu

school

100 jaar geledenschool nu

school

100 jaar geledenschool nu

school

100 jaar geledenschool nu

school

100 jaar geledenschool nu

school

100 jaar geledenschool nu

3e leerjaar

focusthema 15

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

3e leerjaar

focusthema 16

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

4 De leerplichtwetLees en markeer wat je belangrijk vindt.

Vroeger gingen veel kinderen vaak helemaal niet naar school.Ze moesten meehelpen in de fabriek, op de boerderij of in de mijn.Zo verdienden ze een beetje geld voor het gezin. Dat was zeker nodig om te overleven.Kinderen van vijf of zes jaar oud werden aan het werk gezet! Ze werkten soms van 5 uur ’s morgens tot 8 uur ’s avonds en dat zes dagen per week.

Om de kinderarbeid tegen te gaan, keurde België op 19 mei 1914 de leerplichtwet goed. Vanaf dan werd elke vader, moeder of voogd verplicht om zijn of haar kinderen te laten onderwijzen van hun 6 tot 14 jaar.Vandaag moet je zelfs onderwijs krijgen tot je 18 jaar.

Vul dit schema zelf verder aan.

VROEGER

> kinderen van ____________________________________________ of ____________________________________________ jaar

moeten ook werken

› in de ____________________________________________ , de ____________________________________________ of

op de ____________________________________________

› soms van ________________________________ ’s morgens tot ________________________________ ’s avonds

1914

> komst van de ____________________________________________

› daardoor moesten de ouders hun kinderen van __________________ tot __________________ jaar oud

onderwijs laten volgen

VANDAAG

> iedereen krijgt les tot __________________ jaar

Zet een pijltje bij het jaar 1914 op de eeuwband van pagina 4.

vijf zes

fabriek mijn

boerderij

5 uur 8 uur

leerplichtwet

6 14

18

bv.

3e leerjaar

focusthema 17

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

5 Speelgoed vroeger en nuDuid de jaartallen aan op de eeuwband. Knip de prenten uit en kleef ze in het juiste vakje.

In welke eeuw was het nu ook alweer?

Wii in 2005 > ___________ eeuw speelgoed uit blik 1820 > _________________ eeuw

barbiepop 1959 > ___________ eeuw playmobil 1974 > ________________ eeuw

NIET MEER VERGETEN: 1 eeuw = ____________________________________________ jaar

1900

1901

1910

1911

1920

1921

1930

1931

1940

1941

1950

1951

1960

1961

1970

1971

1980

1981

1990

1991

2000

2001

2010

2011

2020

2021

spelconsole Wii (2005)

eerste barbiepop (1959) playmobil (1974)

speelgoed uit blik (1820)

21e

20e

19e

20e

100

1 De grote koninklijke quizWat weet je al over onze koning en zijn familie?

Je hebt tien minuten om dit op te lossen. Dus start om _______ . _______ u.

en klaar op _______ . _______ u.

1 Hoe heet onze huidige koning? ❏ Albert II ❏ Filip ❏ Boudewijn

2 Hoe heet zijn echtgenote, onze koningin? ❏ Paola ❏ Mathilde ❏ Claire

3 Welke kleuren heeft onze Belgische vlag? ❏ geel - rood - zwart ❏ rood - geel - zwart ❏ zwart - geel - rood

4 Hoeveel kinderen heeft de koning? ❏ 3 ❏ 4 ❏ 5

5 Hoe heten de kinderen van ons koningspaar? ❏ prinses Elisabeth – prins Joachim – prins Emmanuel – prinses Maria Laura ❏ prinses Elisabeth – prins Gabriël – prins Emmanuel – prinses Eléonore ❏ prinses Elisabeth – prins Gabriël – prins Amadeo – prinses Eléonore ❏ prinses Elisabeth – prins Gabriël – prins Emmanuel – prinses Louise

6 Waar werkt onze koning? ❏ in het paleis in Brussel ❏ in het paleis in Gent ❏ in het paleis in Laken

7 Wat is een kroonprins(es)? ❏ Hij (zij) die elke dag de kroon draagt. ❏ Hij (zij) die de baas is van alle prinsen en prinsessen. ❏ Hij (zij) die de koning opvolgt.

Wie is onze kroonprinses? __________________________________________________________________________________

3e leerjaar

Les 3 De koninklijke familie

focusthema 18

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

prinses Elisabeth

✗

✗

✗

✗

✗

✗

✗

2 De koning en zijn familieGebruik de stamboom uit je bronnenboek.

1 Vul aan:

Koning Filip is de zoon van koning ________________________ en koningin ________________________

Koning Albert II - Leg uit wat dat betekent.

____________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

2 Hoe heet de echtgenote van koning Filip? ____________________________________________

3 Geef de naam van hun vier kinderen.

prinses _____________________________________________________

prins _____________________________________________________

prins _____________________________________________________

prinses _____________________________________________________

4 Wie is onze kroonprinses? (= diegene die onze koning zal opvolgen)

_____________________________________________________

5 Hoeveel kleinkinderen hebben koning Albert I en koningin Paola? ____________________

6 Wat moet prins Amadeo zeggen tegen koning Albert II? ____________________________

7 Wat zegt prinses Louise tegen koning Filip? ______________________________________

8 De broer van prins Laurent is _____________________________________________________.

9 De zus van koning Filip is _____________________________________________________.

10 Prins Gabriël en Aymeric zijn _____________________________________________________.

11 Prinses Elisabeth en Louise Maria zijn _____________________________________________________

12 Prinses Astrid is de ________________________________________________ van Louise, Nicolas en Aymeric.

13 Prinses Astrid en haar man Lorenz zijn de _________________________________ van Amedeo, Maria

Laura, Joachim, Luisa Maria en Laetitia Maria.

14 Wie zal wellicht koning Filip opvolgen? ___________________________________________

Wat zal daar speciaal aan zijn? _________________________________________________

__________________________________________________________________________

3e leerjaar

focusthema 19

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

Albert Paola

Hij is al de tweede koning met de naam Albert.

koningin Mathilde

Elisabeth

Gabriël

Emmanuel

Eléonore

prinses Elisabeth

12

opa / grootvader

oom / nonkel

koning Filip

prinses Astrid

neven

nichten

tante

ouders, papa en mama

prinses Elisabeth

Ze zou de eerste vrouw kunnen zijn die aan het hoofd van

ons land komt.

Dit groepswerk doe ik samen met _____________________________________________________________________________________

1 Lees de juiste tekst in je bronnenboek.2 Bekijk daarna de vragen die je moet oplossen.3 Zoek samen naar de antwoorden. Overleg steeds met elkaar!

We plannen klaar te zijn tegen _______ . _______ u. Dat lukte ❏ wel ❏ niet.

Deel 1 WONEN EN WERKEN

1 Waar of niet waar?Kruis aan wat klopt.

waarniet

waar

1 Het koninklijk paleis staat in Brussel.

2 De koning en de koningin wonen in het paleis van Brussel.

3 Als de koning in het land is, wappert de vlag op het paleis.

4 Het paleis is niet zo groot en er is enkel een grote zaal.

5 Het paleis kun je nooit bezoeken.

6 De nationale feestdag van België valt op 21 juli.

2 Het huis van de koningVul aan.

Het _____________________________ in ________________________________

> hier wonen ________________________________________________ en

__________________________________________

> Bij het paleis zijn er _________________________________________

die slechts drie weken per jaar te bezoeken zijn.

3 Doe-opdrachtTeken het grondplan van het paleis van Brussel op een tekenblad. Jullie tekening moet niet echt kloppen met de werkelijkheid. Maar zorg dat de plaatsen uit de tekst erop staan.

3e leerjaar

Les 4 Groepswerk over de koninklijke familie

focusthema 110

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

kasteel Laken

koning Filip

koningin Mathilde

tuinen

✗

✗

✗

✗

✗

✗

Deel 2 ONS KONINGSPAAR

1 Het vorige koningspaarVul de tekst aan. Kies uit: 21 juli 2013 – koningin Paola – koning Albert II – Filip – Mathilde (2x) – Paola

Koning Albert II is getrouwd met ______________________________________ .

Ze hebben drie kinderen.

Op _____________________________ deed koning Albert II troonsafstand.

De nieuwe koning ____________________ is getrouwd met ____________________ .

Ons land heeft twee koninginnen: koningin ________________________ en koningin ________________________.

2 Het huidige koningspaarKruis het juiste antwoord aan.

• Kroon prins Filip leert jonkvrouw Mathilde kennen nadat hij haar zus ontmoette op ❏ een sportwedstrijd. ❏ de foor in Brussel. ❏ een dansfeest.

• Ze trouwden op ❏ 2 december 1999. ❏ 4 december 1999. ❏ 4 december 1997.

• Ze kregen vier kinderen: ❏ kroonprinses Elisabeth, prins Gabriël, prins Joachim en prinses Eléonore. ❏ kroonprinses Elisabeth, prins Gabriël, prins Emmanuel en prinses Eléonore. ❏ kroonprinses Elisabeth, prins Nicolas, prins Aymeric en prinses Eléonore.

• Wat is de volledige naam van koningin Mathilde?

____________________________________________________________________________________________________________________

• De hoeveelste koning van België is Filip? _______________________________________________________________

3 Doe-opdrachtTeken kroonprins Filip en prinses Mathilde op hun trouwdag.

3e leerjaar

focusthema 111

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

© B

elga

Mathilde d'Udekem d'Acoz

de zevende

✗

✗

✗

koningin Paola

21 juli 2013

Filip Mathilde

Mathilde Paola

3e leerjaar

focusthema 112

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

Deel 3 DE HOBBY’S VAN HET KONINGSPAAR

1 De koning en zijn vrije tijdZet een kruisje in de juiste kolom.

hobby van koningin Mathilde

hobby van koning Filip

hobby van allebei

boeken lezen

met de helikopter vliegen

zwemmen en hardlopen

spelen met de kinderen

de mode op de voet volgen

wie het moeilijk heeft helpen

verhalen vertellen

2 Jouw vrije tijdGeef een antwoord op de vragen. Noteer.

Wat zijn je hobby’s?

________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________

Welke hobby’s van de koning en de koningin vind ook jij leuk?

________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________

Zie jij een verschil? Welk? Wat denk je daarover?

________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________

© B

elga

✗

✗

✗

✗

✗

✗

✗

3 Doe-opdrachtSchrijf bij elke letter een leuke, passende zin.

KONING

F __________________________________________________________________________

I __________________________________________________________________________

L __________________________________________________________________________

I __________________________________________________________________________

P __________________________________________________________________________

Deel 4 EEN DAG UIT HET LEVEN VAN DE KONING

1 De taken van de koningZoek het op. Vul aan of kruis aan.

1 De koning woont in ❏ het paleis in Laken. ❏ het kasteel in Belvédère.

2 De koning werkt in ❏ het kasteel Stuyvenberg. ❏ het koninklijk paleis in Brussel.

3 Hij brengt een deel van zijn dag door met audiënties.

>Hij ________________________________________ mensen en _________________________________________ naar ze.

> De koning ontmoet veel belangrijke mensen, zoals _____________________________________________ .

4 De koning heeft ook veel raadgevers. Wat is hun taak?

____________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

5 De koning bezoekt altijd de slachtoffers van een grote ramp. Waarom doet hij dat?

____________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

3e leerjaar

focusthema 113

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

✗

✗

ontvangt luistert

sportlui, wetenschappers of

ambassadeurs

Zij helpen de koning bij het nemen van belangrijke beslissingen.

Ze houden hem ook op de hoogte van wat er in de wereld gebeurt.

Hij probeert de slachtoffers te helpen en te troosten.

6 Er is maar één koning. Wat een speciale job! Hoe zou je de taak van de koning kunnen beschrijven?

❏ De koning is de baas van het land. Hij beslist alles. ❏ De koning is het gezicht van ons land. Als mensen hem zien, moeten ze aan ons land denken. ❏ De koning doet een beetje waar hij zelf zin in heeft.

7 De koning is zelf een rijk man. Voor zijn taak als koning krijgt hij ook nog geld. Wat denk je daarover? Vertel er straks over. Schrijf enkele woorden op.

____________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

2 Doe-opdrachtHoe zou jouw droomdag eruitzien? Vertel wat jij allemaal zou doen als jij koning of koningin zou zijn.

• Ik sta op om ____________________________________________ .

• ’s Morgens zou ik _____________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________ .

• Als lunch eet ik ________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________ .

• In de namiddag zou ik _______________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________ .

• Als avondmaaltijd eet ik _____________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________ .

• ’s Avonds zou ik nog _________________________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________________________________________________ .

• Ik ga slapen om ____________________________________________ .

3e leerjaar

focusthema 114

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

✗

W = ik weet wat er staat, moet je kennen

B = ik begrijp wat er staat, moet je begrijpen

Les 1 Ik en mijn familie In een familie heeft iedereen een band met elkaar. Kijk op de stamboom van Anna op pagina 2 van het werkkatern. Vul aan met een naam of een woord.

• Marijke is de mama van Josse en ____________________ .

• Bart is de _____________ van Ben.

• Jan is de ____________________________ van Seppe.

• Anna heeft twee oma’s: Lut en _____________________________ .

• Oom Nick is de ____________________ van Mark en Mieke.

• Anna is de _____________________ van Josse en Seppe.

In het bronnenboek In het werkkatern

Les 2 Honderd jaar geleden Vul aan met het passende jaar.

- het laatste jaar van de 19e eeuw = ______________________

- het beginjaar van de 20e eeuw = ______________________

- het eindjaar van de 20e eeuw = _____________________

- het beginjaar van de 21e eeuw = _____________________

Kleur deze jaartallen op de eeuwband zoals gevraagd.

1895 1933 1971 1991 2005

In het bronnenboek In het werkkatern

3e leerjaar

We herhalen

focusthema 115

FOCUSTHEMA 1 | FAMILIE

Werkkatern 1 Familie

➊➊

➊➊

➋➋

➋➋

➌➌

➌➌

➍

➍

➎

➎

1900

1901

1910

1911

1920

1921

1930

1931

1940

1941

1950

1951

1960

1961

1970

1971

1980

1981

1990

1991

2000

2001

2010

2011

2020

2021

Seppe

oom

opa

Mieke

zoon

nicht

1900

1901

2000

2001

3e leerjaar

focusthema 116Werkkatern 1 Familie

We herhalen

Herdruk 2015/960ISBN 978 90 4861 119 5 - KB D/2011/0147/291Bestelnummer 60 1010 301 - NUR 193Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge - RPR 0405 108 325© Copyright die Keure, Brugge

Les 3 De koning en zijn familie Vul aan met de passende titel en naam. Zoek op in je bronnenboek.

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

_________________________

In het bronnenboek In het werkkatern

Les 4 De koning en zijn familie (2)Het Koninklijke kruiswoord! Vul aan met een letter per hokje. Zoek in je bronnenboek.

11 De koning bezoekt de slachtoffers van een ramp. Hij

laat zich ook vaak zien als er een groot _________ is.

22 De koning legt veel bezoeken af, zowel in het

_________ als in het buitenland.

3 3 De koning is de opperbevelhebber van het _______ .

44 De echte baas van het leger is de regering met de

_________.

55 Elk jaar ontvangt de koning een dotatie. Met dat geld betaalt hij het ________ .

In het bronnenboek Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4In het werkkatern Deel 1 Deel 2 Deel 3 Deel 4 Geef de bij de opdrachten in je werkkatern de juiste kleur.

➊➊

➊➊➊➊

➋➋

➋➋➋➋

➌

➌➌➌

➍ stamboom

www.educatief.diekeure.be/mundoleerling

9 7 8 9 0 4 8 6 1 1 1 9 5

© B

elga

- F

OD

Kan

sela

rij

van

de E

erst

e M

inis

ter

© B

elga

koning

Albert II

prinses

Elisabeth

M

B

F

L

P

I

I

E

G

R S O N E E L

N

T

R

E

E

E

N I S T E R S

N

S

E

E N L A N D

koningin

Mathilde

koning

Filip