FILOSOFIEINTERNATIONALE SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTEISVW.NL

INTERNATIONALESCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE

ISVW KALENDER

bijvoorbeeld de nieuwe opleidingen oostersefilosofie, humanistische filosofie of moreelberaad.Zo’n filosofische fieldtrip is een van die dingendie een mens echt nodig heeft. Je bevrijdt jevan wat de Britse filosoof Francis Bacon de idolafori noemde, de voor-oordelen die op de marktvitale projecten bemoeilijken. Door je te latenscholen en met anderen te praten, word jemeester over je eigen denkbeelden. Dat oefen jebij de ISVW of op een van de ISVW-reizen. Zo iser een meesterschapsreis naar de Bohemen eneen ethiekreis naar Griekenland, met eenwandeling over die befaamde agora vanSokrates. Wat u ook kiest, u bereikt altijd uwbestemming.

Wilt u meer weten over onze cursussen enopleidingen? Kom naar een van onze opendagen op 6 januari of 26 mei. Zie pagina 2/3.

December 2012 | Leusden

Domweg gelukkigaan de Dodeweg

Baby’s zijn snoeperige immo-biele wolballetjes. Ze liggen eenjaar hulpeloos op hun zachtematrasjes, weten niet wat zehoren, kunnen niet gericht grij-pen en zien pas na enige tijdhet licht met hun veel te grote

Bambi-ogen. Langzaam maar zeker herkennen ze huntrotse ouders die, gedreven door geheime krachten, hetzorgen niet kunnen laten. Als wij de juiste rare geluidjesmaken, verwaardigen ze zich af en toe naar ons teglimlachen. De glimlach van een kind doet je beseffendat je leeft!

Maar wat beseft dat kind zelf eigenlijk? Datherinneren we ons meestal niet uit eigen ervaring,maar met een beetje empathie zien we dat de kleinewordt gedreven door ambitie. Hoewel het kleintje nogniet eens kan lopen, tast het al ongericht rond. Het ver-langt zonder te weten waarnaar. Het kan nergens ac-tief op af, het verstaat niets. Het ‘begrijpt’ alleen demoederborst en het kommetje Olvarit. De huiselijkekring is de wereld. Dan wervelt het steeds sneller insteeds bredere kring. De voetbalclub is rond, de vrien-dencirkel groeit en de studiekring dijt uit, de huiselijkesfeer wordt iets voor vakantie en kerstdiner. Volwassen-heid dreigt en het leven is onzeker. Sluit je een bond forbetter and worse? Vind je een werkkring? Komt er ietsmaatschappelijk verantwoords op je pad?

Zelf heb ik de gebruikelijke overmoed gehadme in al die onwaarschijnlijke mogelijkheden tegelijkte storten, maar ik heb geluk gehad, van moederborsttot Internationale School voor Wijsbegeerte. Alles bij el-kaar omzwervingen met de meest eigenaardige Wan-dervögel, soms struikelend, soms vliegend, maarzonder restloos te verdwalen.

Bij mijn afscheid als directeur van de ISVW inapril 2013 is het niet verstandig om nostalgisch te zijn.Oh die ratio, ach die emotie. Mij staat een afronding ingoede sfeer voor ogen. Wat is de ISVW? Een virtueuzecirkel, gestart door illustere voorgangers in 1916,gaande gehouden door talloze weldenkenden en on-vermoeibaar opslingerend naar haar eerste eeuwfeestin 2016. Er is cultuur gemaakt, absoluut bovenindividu-eel, maar blijkbaar niet bovenmenselijk. Had ik beter bijmoeders borst kunnen blijven verwijlen? Ik denk hetniet. Wat passief was, zal actief worden. Vrij naar J.C.Bloem: ‘Natuur is voor tevredenen of legen. Wat is cul-tuur nog in dit land? Een stukje bos ter grootte van eenkrant, een heuvel met schoolgebouw ertegen. Alles isveel voor wie niet veel verwacht. Het leven houdt zijnwonderen verborgen tot het ze, opeens, toont in hunhogen staat. Dit alles heb ik bij mijzelven overdacht,uitkijkend, op een stralende morgen ….. domweg ge-lukkig aan de Dodeweg.’

René Gude

Reacties graag naar: afscheidrene@isvw.nl

Voorjaarsprogramma 2013

Summerschools 2013

Basis- en beroepsopleidingen

Het verblijf: Landgoed ISVW

2

5

7

8

Wegwijs in defilosofie

DECEMBER27 t/m 30 NRC academie: vijf filosofische disciplinesJANUARI 6 Open dag met nieuwjaarsbrunch en sokratisch café12/13 Filosofie in de moderne tijd (17e en 18e eeuw)13 Senior Academy: vitaliteit19/20 Levensverhalen19/20 Over de actualiteit van het schone20 Willen, kiezen, handelen26 Vrouwelijke filosofen26/27 Een rechtvaardige samenleving26/27 Start basisopleiding humanistische filosofie26/27 Veerkracht (geestelijke weerbaarheid)FEBRUARI 2/3 Start basisopleiding oosterse filosofie3 Senior Academy: beleving van het eigen ouder worden en

geestelijk welzijn15/16 Nationale filosofie olympiade18 t/m 22 NRC academie praktische filosofie24 Filosoferen met jongeren in lager en middelbaar

beroepsonderwijs25/26 Start beroepsopleiding moreel beraadMAART2/3 Filosofie in de moderne tijd (19e eeuw)2/3 Over het sublieme in de kunst2/3 Humanistische filosofie: gelijkheid & het bestaande 3 Senior Academy: nieuwe ritmes van en voor senioren9/10 Het schone; esthetica9/10 Spinoza’s Brieven over het kwaad16/17 Leven als een vlinder: de Chinese weg naar

zelfverwerkelijking16/17 Machiavelli: waarom je politiek en moraal moet scheiden23 Frederik van Eedenlezing: Frans de Waal over moraliteit en

religie bij mensen en primaten23/24 Sprekende denkers: Plato23/24 Schopenhauer-kuur24 Filosofisch ConsulentschapAPRIL5 t/m 7 Ware liefde6/7 Impressionistisch schilderen en plein air7 Senior Academy: kunst en ambitie12 Filosofie Nacht in Amsterdam13/14 Geld en waarde: denkers op het raakvlak van economie

en filosofie13/14 Het schuldgevoel van Coen Simon 13/14 Filosofie van onze tijd (20ste en 21ste eeuw)13/14 Humanistische filosofie: natuurlijkheid en het ervaarbare20/21 Het menselijke; van filosofische antropologie tot

neurofilosofie20/21 Over het einde van de kunst21 Sokratische gespreksvoering en sokratische cafés28 Senior Academy: zingeving en levensverlenging28 Filosofisch café: We zijn nog nooit zo romantisch geweestMEI1 t/m 5 Cultuurgeschiedenis11/12 Overtuigend speechen11/12 Als een dauwdruppel op het gras: Japanse inzichten voor

waardevol leven11/12 Humanistische filosofie: verbondenheid en het dynamische12 Radicale filosofische manier van werken aan problematische

emoties26 Senior Academy: waardigheid26 Open dag met informatie over summerschools en reizen29 t/m 2 juni ISVW-reis naar Bohemen: meesterschap en het goede levenJUNI1/2 Filosofie en de kunst van het boogschieten8 t/m 18 ISVW-reis naar Griekenland: ethiek in Athene en op Amorgos15/16 Humanistische filosofie: Redelijkheid en het toevallige16 Ethisch stappenplan en morele dilemma trainingJULI 13/14 Licht uit het Oosten? Moderne oosterse denkers als inspiratie

SUMMERSCHOOLSJULI 29 Amor Fati: Over levenskunst, werkelijkheidszin en idealen29 De essays van Montaigne 29 Met het oog op de dood AUGUSTUS5 t/m 9 Een beeld van de mens. De filosofie van Emmanuel Levinas 5 t/m 9 Socratisch gesprek12 t/m 16 Van Aristoteles tot Sartre; denkers die de wereld veranderden12 t/m 16 Filosofie en de moderne kunst 12 t/m 16 Op zoek naar de verloren tijd van Marcel Proust 19 t/m 23 Waartoe leef ik? Zes elementen om je eigen leven vorm te

geven 19 t/m 23 Paragoni: muziek in relatie met andere kunsten 23 t/m 26 Bouwstenen van het denken. Stap voor stap de filosofie in. 23 t/m 26 Wat je schrijft ben jezelf; verhalen die je leven vormen 26 t/m 30 Geloof je het zelf: de religieuze bronnen van onze seculiere

identiteit 26 t/m 30 Waarheidsvinding31 t/m 10 sept. ISVW-reis naar Griekenland: ethiek in Athene en op Amorgos

OPEN DAG ISVWZondag 6 januari 2013 | 14.00-17.00 uur

Filosoof Coen Simon schrijft dit jaar het essay bijde Maand van de filosofie (april). De titel vanzijn essay is veelzeggend: Schuldgevoel : over debehoefte aan de dingen die we niet nodighebben. Het klinkt als Sokrates’ ironischeopmerking: Wat zijn er toch ongelooflijk veelzaken die we eigenlijk niet nodig hebben.’ AlsSokrates over de agora van Athene browsde,hóórde hij wat het waardevolste is: het gesprek. Op de markt vergaar je nieuws, vorm je jemening in pittige debatten en bepaal je jelevenshouding.Maar daarmee ben je niet klaar. Het is zaak omaf en toe je levenshouding engesprekstechnieken in afzondering tebeproeven. Dat deed de citoyen in Sokrates’ tijdaan de bosrijke rand van de stad, in deAcademie van Plato of in het Lyceum vanAristoteles. Tegenwoordig kun je ervoor terechtbij de ISVW in Leusden: zo dicht bij huis en tochzo ver van dagelijkse beslommeringen. Volg er

Frans de Waal geeft de 3e Frederik van Eeden-lezing

De eminente etholoog prof.dr. Frans de Waal spreekt op zaterdag 23 maart 2013 over de morele en religieuze neigingen bij mensen en primaten. Hij verzorgt de jaarlijkse Frederik van Eeden-lezing, die eerder door Francis Fukuyama en Martha Nussbaum is gehouden.

Frans De Waal is een van de meest vooraanstaande wetenschappers van dit moment. Time schaarde hem enkele jaren geledentussen de 100 meest invloedrijke personen op de wereld. De Waal bestudeert primaten en keert zich tegen wat hij ‘antropo-denial’ noemt: de neiging om bij dieren emoties en vaardigheden te miskennen omdat deze ‘typisch menselijk’ zouden zijn. Zijnonderzoek laat zien dat eigenschappen als altruïsme, empathie en aanleg tot politiek ook bij primaten zijn waar te nemen. Ster-ker nog, door naar deze dieren te kijken, kunnen wij veel over onszelf leren. In zijn nieuwe boek De bonobo en de tien geboden,dat rond lezing uitkomt, onderzoekt De Waal wat primaten ons kunnen leren over religieuze en humanistische gevoelens.

FREDERIK VAN EDEN

2013

INTERNATIONALESCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE

Frans de Waal

ISVW.NL

FILOSOFIE | INTERNATIONALE SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE2

FILOSOFIE | VOORJAAR 2013

• Docenten: Catharina de Haas en Klaas SoesbeekArrangement 1: € 302,- (incl. 2 x lunchbuffet, diner met wijn, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 347,- (arr. 1+ standaard hotelkamer met ontbijt).

Over de actualiteit van hetschoneZATERDAG 19 EN ZONDAG 20 JANUARI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UUR MET AFSLUITENDE LUNCH

Wat bedoelt Kant met zuivere schoonheid?Welke rol spelen verbeelding en verstand inde ervaring van mooie kunstwerken. In de20ste eeuw verschaft Hans-Georg Gadamerinzicht in de hermeneutische structuur vande esthetische ervaring. Hij zet vraagtekensbij Kants idee van zuivere schoonheid, maarhij gebruikt datzelfde idee ook om te latenzien hoe schoonheid verbonden is met eenervaring van gemeenschappelijkheid. • Docent: Arthur D ’AnsembourgArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader). Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Willen, kiezen en handelenZONDAG 20 JANUARI 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Keuzeproblemen –twijfel, onzekerheid,angst vooraf enschuldgevoel en frus-tratie achteraf – vor-men een belangrijke

categorie van de problemen waarmee cliën-ten bij een filosofisch consulent komen. Epi-curus wist er met zijn ‘hedonistische calculus’wel raad mee.• Docent: dr. Miriam van ReijenToegang: € 107,- (incl. lunchbuffet, koffie/theeen reader).

Vrouwelijke filosofenZATERDAG 26 JANUARI 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Door de eeuwen heenhebben talloze vrouwenzich weliswaar verdieptin een veelheid aan filo-sofische thema’s, maarvaak zijn deze denkersonzichtbaar gebleven.Van de twaalf-de-eeuwse filosofe Hilde-

gard van Bingen zullen de meesten welhebben gehoord, maar wat van haar tijdge-note Mechtild van Magdeburg? Uit recenteretijden is Hannah Arendt inmiddels wereld-beroemd, maar is het niet eens tijd om ken-nis te maken met Gloria Anzaldúa?• Docenten: Caroline Ceton, dr. Annemie Halsema, dr. Veronica Vasterling en dr. KarenVintges Toegang: € 107,- (incl. lunchbuffet, koffie/theeen reader).

Op zoek naar verlichting: levenskunst in de Indiase filosofieZATERDAG 2 EN ZONDAG 3 FEBRUARI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UUR MET AFSLUITENDE LUNCH

Maak kennis met de belangrijkste stromin-gen uit het Indiase denken: het hindoeïsmeen boeddhisme. Aan de hand van een work-shop over kernteksten wordt duidelijk datbeide stromingen naar de verlichting streven:het loslaten van alle gehechtheden. U kijktnaar de film Altar of Fire van Sanskritist FritsStaal. Daarnaast komt aan bod de verhou-ding tussen 19e eeuwse filosoof ArthurSchopenhauer en de Indiase filosofie. Kun-nen we zijn inzichten gebruiken om onze ei-gen houding ten opzichte van hethindoeïsme en boeddhisme te bepalen? • Docenten: Michel Dijkstra en dr. Bruno NagelArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Senior Academy: beleving vanhet eigen ouder worden en geestelijk welzijn

ZONDAG 3 FEBRUARI 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Gerben Westerhof,universitair hoofddo-cent psychologie aande Universiteit Twentespreekt in de middagover de ervaring vanhet ouder worden en

het geestelijke welzijn. ’s Ochtends geeft prof.Joep Dohmen een toelichting bij het werkvan Gerben Westerhof. Hij gaat verder in opde kunst van het ouder worden, met nameop de rol van narrativiteit (verhalen) vanuitfilosofisch perspectief. • Docenten: prof. Joep Dohmen en dr. GerbenWesterhofArrangement 1: € 45,50 (middaglezing incl. koffie/thee).Arrangement 2: € 107,- (ochtend- en middag-lezing incl. lunchbuffet en koffie/thee).

Nationale Filosofie OlympiadeVRIJDAG 15 EN ZATERDAG 16 FEBRUARI 2013 AANVANG VRIJ. 16.00 UUR – EINDE ZA. 16.30 UUR

Filosofische essaywedstrijd voor scholierenvan HAVO, atheneum en gymnasium. Dewinnaar wordt namens Nederland afgevaar-digd naar de internationale filosofie olympi-ade. Het wedstrijdgedeelte bestaat uit hetschrijven van een Engelstalig essay over eenfilosofische stelling, thema of vraag. Het ove-rige deel van het weekend wordt aangekleedmet filosofische activiteiten voor de leerlin-gen, zoals debatten, lezingen en een sympo-sium.De deadline voor de aanmelding van deelne-mers is 12 december 2012 bij het secretari-aat van de VFVO: info@vfvo.nl.Onkostenvergoeding: € 95,- pp.

JANUARI FEBRUARI

Humanistische filosofie: vrijheid en het volledigeZATERDAG 26 EN ZONDAG 27 JANUARI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UUR MET AFSLUITENDE LUNCH

Kennismaking met dehumanistische filoso-fie. De postulaten vrij-heid en het volledigestaan centraal in ditcursusweekend. Vrij-heid is een centrale

waarde in het humanisme (de mens is vrij)maar staat ook centraal als ‘probleem’ in defilosofie (heeft de mens een vrije wil?). Wekijken met filosofische blik naar het actueledebat over gedetermineerdheid (‘we zijn onsbrein’). We staan stil bij de humanistische ca-non en gaan in op Erasmus’ humor. Tot slotvergelijken we Plato – die zich richtte op een‘achterwereld’ –met Aristoteles voor wie deaardse wereld al volledig was.• Docent: Martijn Rozing. Gastdocenten: ErnoEskens e.a.Arrangement 1: € 265,- (incl. 2 x lunchbuffet, diner met wijn, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 310,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Een rechtvaardige samenle-ving; politieke filosofieZATERDAG 26 EN ZONDAG 27 JANUARI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UUR MET AFSLUITENDE LUNCH

De juiste verhouding tussen macht en recht-vaardigheid is de kernkwestie van de politieksinds de Atheners een democratische ‘pu-blieke ruimte’ inrichtten. Moderne filosofenals Hobbes, Spinoza en Rousseau wijzen opde noodzaak van een maatschappelijk ver-drag dat dient te zorgen voor vrede, veilig-heid en gemeenschappelijk welzijn. Verderaandacht voor Machiavelli, Carl Schmitt, Han-nah Arendt, John Rawls en Chantal Mouffe.• Docent: Jan FlamelingArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 xlunchbuffet, koffie/thee en reader). Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Veerkracht (geestelijke weerbaarheid)ZATERDAG 26 EN ZONDAG 27 JANUARI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Wat is geestelijke weerbaarheid of veer-kracht (in het Engels: resilience)? In dit week-end onderzoeken we dit. Aan de orde komen:autonomie en autografie, geweldloze weer-baarheid (in de traditie van Gandhi), opvoe-ding en vorming tot geestelijke weerbaar-heid, de rol van levensbeschouwing en religieen de kracht van voorbeeldfiguren.• Docenten: Joachim Duyndam e.a.Arrangement 1: € 254,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 299,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

NRC academie: vijf filosofischedisciplinesDONDERDAG 27 T/M ZONDAG 30 DECEMBER 2012AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 16.00 UUR

Filosofie is de kunst van het analyseren envan het trekken van grenzen. De Griekennoemden dat krinein (letterlijk: snijden ofonderscheiden). Ons woord ‘kritiek’ is hiervanafgeleid. In deze NRC academie oefenen weom kritisch onderscheid te maken tussenzin/onzin, ethisch/onethisch, gezond idealis-tisch/gevaarlijk utopisch en schoonheid/kitsch.• Docenten: prof. Hans Achterhuis, Arthur d’ Ansembourg, prof. Jan Bransen, prof. Martin van Hees en Erno EskensArrangement 2: € 825,- (incl. 4 x standaard hotelkamer met ontbijt, 4 x diner met wijn, 5 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).

Open dag met nieuwjaars-brunch & sokratisch caféZONDAG 6 JANUARI 2013AANVANG 11.00 UUR – EINDE 17.00 UUR

Op zondag 6 januari 2013 combineert deISVW een open dag met een nieuwjaars-brunch en een filosofisch café. Kortom eenheerlijke filosofisch begin van het jaar. Vanaf11:00 uur bent u van harte welkom om hetnieuwe jaar tijdens een brunch met ons te

vieren. Daarna krijgt u uitleg over de nieuwecursussen, opleidingen en reizen van deISVW. Vervolgens is er een sokratisch café on-der leiding van Kristof van Rossem, naar aan-leiding van Sandra Aerts’ nieuwe boek Hetfilosofische café in acht vragen.Brunch: € 9,50. Aanmelden verplicht. Indien uvanaf 13.00 uur alleen de open dag en het filosofi-sche café wilt bijwonen, is de toegang gratis.

Filosofie in de moderne tijd(17e en 18e eeuw)ZATERDAG 12 EN ZONDAG 13 JANUARI 2013 AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UUR MET AFSLUITENDE LUNCH

De moderne wetenschappelijke verklaringvan de natuur als wetmatig van aard plaatstde filosofie voor een nieuwe uitdaging. Metaandacht voor René Descartes, de ‘vader vande moderne filosofie’, David Hume, een ver-tegenwoordiger van het Brits empirisme, enImmanuel Kant. Tevens komen Thomas Hob-bes en Jean-Jacques Rousseau aan de orde.Dr. Miriam van Reijen behandelt het werkvan Spinoza, die commentaar levert op Des-cartes’ onderscheid van lichaam en geest,een Ethica schrijft en een eigen variant vaneen maatschappelijk verdragsleer presen-teert. • Docent: Jan Flameling. Gastdocent: dr. Mi-riam van Reijen Arrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader). Arrangement 2: € 325,50- (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Senior Academy: vitaliteitZONDAG 13 JANUARI 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Rudi Westendorp,hoogleraar ouderen-geneeskunde en in-ternist – ouderen-geneeskunde aan hetLUMC (Leids Universi-tair Medisch Cen-

trum), spreekt in de middag over vitaalouder worden. Joep Dohmen geeft ’s och-tends een toelichting bij het werk van RudiWestendorp. Hij gaat verder in op de kunstvan het ouder worden, met name op het be-grip vitaliteit vanuit filosofisch perspectief. • Docenten: prof. Joep Dohmen en prof. RudiWestendorpArrangement 1: € 45,50 (middaglezing incl. koffie/thee).Arrangement 2: € 107,- (ochtend- en middag-lezing incl. lunchbuffet en koffie/thee ).

LevensverhalenZATERDAG 19 EN ZONDAG 20 JANUARI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 17.00 UUR

Jean-Jacques Rousseau begint zijn autobio-grafische Bekentenissen met ‘Ik ga iets on-dernemen dat nooit eerder is gedaan en dat,als het eenmaal is uitgevoerd, niet zal wor-den nagevolgd. Ik wil aan mijn medemenseen mens laten zien zoals hij werkelijk is endie mens, dat ben ik zelf.’ Rousseau zou ver-rast zijn over de navolging die zijn Bekente-nissen hebben gekregen. We willen onszelflaten zien. We willen herkend en erkend wor-den. Tijdens de interactieve workshops gaanwe onder meer in op de betekenissen dieverhalen kunnen hebben voor elk individu enhun omgeving.

ISVW.NL

INTERNATIONALESCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE

OVER DE CURSUSSEN

De meest recente en gedetailleerdeinformatie over de programma’s treft uop www.isvw.nl. Hier treft u ook infor-matie over onze digitale leeromgeving.• Via de digitale leeromgeving krijgt u,

direct na inschrijving, toegang toteventuele teksten die bij uw cursushoren. De teksten worden u bij aan-vang van de cursus ook als readeruitgereikt. Via de digitale leerom-geving kunt u ook in contact komenmet uw docenten.

• Upgraden naar een comfort kamer(met o.a. flatscreen en balkon) is,onder voorbehoud van beschikbaar-heid van kamers, mogelijk door bij-betaling van €17,50 per nacht. Indienu dit wenst, kunt u dit vermelden ophet aanmeldformulier.

• Alle cursussen en opleidingen van deISVW hebben een CEDEO-keurmerk.Deze onafhankelijke organisatie doetonderzoek naar de kwaliteit vanopleidingsen cursusinstituten. Tevensis de ISVW geaccrediteerd door deNederlandse Raad voor Training enOpleiding (NRTO), een koepelorgani-satie van private, kwalitatief hoog-waardige opleidingsinstituten. Tot slothebben alle cursussen en opleidingenhet keurmerk van de Algemene Ne-derlandse Vereniging voor Wijsbe-geerte (ANVW).

• Alle cursussen zijn te volgen in hetkader van persoonlijke of professio-nele ontwikkeling.

Alle programma’s ondervoorbehoud van wijzigingen.

SENIORACADEMY

�

SENIORACADEMY

�

‘Vriendelijke medewerkers, ook tijdensde cursusdagen is ze niets teveel.’Bron: CEDEO-kwaliteitsonderzoek 2012

‘ISVW is een bijzondere organisatie, zijpakken de zaken op een eigenzinnigemaar vooral ook op een praktijkgerichtemanier aan.’Bron: CEDEO-kwaliteitsonderzoek 2012

FILOSOFIE | INTERNATIONALE SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE 3

FILOSOFIE |VOORJAAR 2013

NRC Academie: Praktische filosofieMAANDAG 18 T/M VRIJDAG 22 FEBRUARI 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

In deze week leert u hoe filosofie uw levenkan verrijken. Thema’s: handig worden(denkvaardigheden), een stevig persoonworden (stoïcijnse levenskunst), keuzes ma-ken (de karaktertest van Simone de Beauvoiren existentialisme) en denken over jezelf.• Docenten: dr. Miriam van Reijen, MichelDijkstra, Daan Roovers, prof. Jan Bransen enHarm van der GaagArrangement 2: € 895,- (incl. 4 x standaard hotelkamer met ontbijt, 4 x diner met wijn, 5 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).

Filosoferen met jongeren inlager en middelbaar beroeps-onderwijs

ZONDAG 24 FEBRUARI 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Goedele de Swaef, docent filosofie van hetVlaams netwerk voor Eigentijds Filosofie On-derwijs (VEFO) over filosoferen met jongerenin het lager en middelbaar technisch be-roepsonderwijs in Vlaanderen.Toegang: € 107,- (incl. lunchbuffet, koffie/theeen reader).

Filosofie in de moderne tijd(19e eeuw)ZATERDAG 2 EN ZONDAG 3 MAART 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

De denkers van deRomantiek (zoalsSchelling) wijzen opde rol van het ver-beeldingsvermogen,Arthur Schopenhauerschrijft zijn De wereld

als wil en voorstelling en Søren Kierkegaardroept op tot een terugkeer naar het warechristendom. Na de Franse Revolutie wordtde strijd tegen onvrijheid en ongelijkheidvoortgezet door de grondleggers van het li-beralisme (John Stuart Mill) en van het soci-alisme (Karl Marx). In 1859 verschijnt CharlesDarwins Het ontstaan van soorten. Met deevolutietheoretische benadering en het werkvan Friedrich Nietzsche kondigt zich het den-ken van onze tijd aan. • Docent: Jan Flameling. Gastdocent: prof.Maarten DoormanArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader). Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Humanistische filosofie: gelijkheid en het bestaandeZATERDAG 2 EN ZONDAG 3 MAART 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Lucretius (De natuur van de dingen) en Epi-curus gingen uit van het idee dat er niets isdan een materiële, reëel bestaande wereld.

Op basis van dit ervaringsfeit ontwikkeldeonder anderen Epicurus zijn gelijkheidside-aal. We onderzoeken de betekenis van ge-lijkheid in de periode van Franse enAmerikaanse revolutie. We lezen onder meereen tekst van de soms vergeten denker Tho-mas Paine. Zondagochtend neemt LeonHeuts, redacteur van Filosofie Magazine, onsmee in de emancipatiestrijd van Mary Woll-stonecraft. • Docent: Martijn Rozing, Leon Heuts e.a.Arrangement 1: € 265,- (incl. koffie/thee, 2 x lunchbuffet, diner met wijn en reader).Arrangement 2: € 310,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Over het sublieme in dekunstZATERDAG 2 EN ZONDAG 3 MAART 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Onderzoek naar de rol van het sublieme inhet werk van Caspar David Friedrich en Bar-nett Newman, vraagt om exercities in hetwerk van Kant en Lyotard. En om aandachtvoor de samenhang tussen het sublieme eneen ethisch appel. • Docent: Arthur D’ Ansembourg. Gastdocent:Ike KamphofArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader). Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Senior Academy: nieuwe ritmes van en voor seniorenZONDAG 3 MAART 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Marli Huijer, bijzonder hoogleraar filosofievan cultuur, politiek en religie aan de Eras-mus Universiteit Rotterdam, spreekt in demiddag over levensritmes van en voor seni-oren. Joep Dohmen geeft ‘s ochtends eentoelichting bij het werk van Marli Huijer. Hijgaat verder in op de kunst van het ouderworden, met name op het concept tijd en decomplexe rol die tijd volgens actuele auteursspeelt in de late moderniteit.• Docenten: prof. Joep Dohmen en prof. MarliHuijerArrangement 1: € 45,50 (middaglezing met koffie/thee).Arrangement 2: € 107,- (ochtend- en middag-lezing met lunchbuffet en koffie/thee).

Spinoza’s Brieven over hetkwaadZATERDAG 9 EN ZONDAG 10 MAART 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Spinoza’s Brieven over hetkwaad zijn in boekvormverschenen. Dr. Miriamvan Reijen, die de uitgaveverzorgde, licht de inhoudvan de brieven toe. Hetcentrale thema van dezebriefwisseling is de al ofniet verantwoordelijkheid

van God voor het kwaad in de wereld.• Docent: dr. Miriam van ReijenArrangement 1: € 273,90,- (incl. koffie/thee, 2 x lunchbuffet, diner met wijn en het boek Brieven over het kwaad t.w.v. 19,90).Arrangement 2: € 318,90 (arr. 1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

MAART APRIL

Het schone; estheticaZATERDAG 9 EN ZONDAG 10 MAART 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Hoe hebben filosofen door de eeuwen heen(de rol van) het kunstwerk opgevat? In deOudheid ruziën Plato en Aristoteles al overhet onderwerp. Later schrijft Immanuel Kant:‘Schoon is wat belangloos, zonder begrip ofdoel, door een gemeenschappelijke zin be-valt’. Maar in onze tijd wordt er anders overgedacht. • Docent: Jan Flameling. Gastdocent: Renéevan der VallArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader). Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Leven als een vlinder: de Chi-nese weg naar zelfverwerkelijkingZATERDAG 16 EN ZONDAG 17 MAART 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

‘Confucius’ filosofie,draait om het hier ennu en heeft geenboodschap aan meta-fysische speculaties.Centraal in dit denkenstaat de vraag ‘Wat is

de Weg?’ Tijdens dit cursusweekend maakt ukennis met Confucius’ visie op zelfverwerke-lijking door het ontwikkelen van de deugd.Ook leest u poëtische teksten van taoïstenzoals Lao Zi en zenboeddhisten zoals mees-ter Linji, die beide op een unieke manier denadruk leggen op spontaniteit en vrijheid.Een workshop Chinees kalligraferen geeft ude mogelijkheid om de sfeer van deze le-venskunst te ervaren.• Docent: Michel Dijkstra. Gastdocent: dr.René RansdorpArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Machiavelli: waarom je politiek en moraal moet scheidenZATERDAG 16 EN ZONDAG 17 MAART 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 17.00 UUR

Was Machiavelli eenimmorele, scrupuleuzepoliticus, die geen mid-del schuwde om zijnmacht te behouden? IlPrincipe van Machiavelliis een handleiding voor

politieke leiders, waarin de wereld wordt be-schreven zoals die is, en niet zoals die zoumoeten zijn.Hans Achterhuis, hoogleraar po-litieke filosofie en Denker des Vaderlands enLeon Heuts, redacteur van Filosofie Maga-zine, leren u Machiavelli, een bruisende geestvan de Renais- sance, te begrijpen. • Docenten: prof. Hans Achterhuis en LeonHeutsArrangement 1: € 337,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en het boek Machiavelli. Een biografie).Arrangement 2: € 382,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).NGC-donateurs ontvangen een korting van € 75,-

Frederik van Eeden-lezingdoor Frans de Waal ZATERDAG 23 MAART 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

De internationaal ge-renommeerde etho-loog prof. Frans deWaal geeft de jaar-lijkse Frederik van Ee-den-lezing. Hij spreektover moraliteit en reli-

gie bij mensen en primaten. Zijn onderzoeklaat zien dat eigenschappen als altruïsme,empathie en aanleg tot politiek ook bij pri-maten zijn waar te nemen. Sterker nog, doornaar deze dieren te kijken, kunnen wij veelover onszelf leren. Toegang: 145,- (incl. lunchbuffet en koffie/thee).

Sprekende denkers: PlatoZATERDAG 23 EN ZONDAG 24 MAART 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Met zijn leraar Sokra-tes en zijn leerlingAristoteles behoortPlato (427-347 voorChristus) tot de grotedrie van het klassiekedenken. Vanuit de

Atheense Academie, het eerste instituut voorhoger onderwijs in de westerse cultuur, ver-spreidden zijn opvattingen over de ziel, depolitiek, over vriendschap en liefde zich in dewesterse cultuur. Vooral de Ideeënleer bleekinvloedrijk. Het maakte Plato tot de grond-legger van het filosofisch idealisme.• Docent: prof. Frans de HaasArrangement 1: € 254,-(incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet en koffie/thee).Arrangement 2: € 299,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

De Schopenhauer-kuur: watgeluksonderzoek zegt over de filosofie van het goede leven

ZATERDAG 23 EN ZONDAG 24 MAART 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Waarom kom je op congressen over gelukweinig vrolijke mensen tegen? Laat gelukzich soms niet dwingen en strijkt geluk al-leen op de schouder neer van de mensen dieer niet naar zoeken? Wat is geluk eigenlijk, inhoeverre heb je het in eigen hand en waarliggen de grenzen van het geluk? Op welkemanier kan je geluk verhogen?• Docent: Ad Bergsma en gastdocentenArrangement 1: € 294,- (incl. koffie/thee, 2 x lunchbuffet, diner met wijn en reader).Arrangement 2: € 339,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Filosofisch consulentschapZONDAG 24 MAART 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Wat houdt filosofisch consulentschap in? Watmoet je weten, wat moet je kunnen? Vanuitjarenlange ervaring vertelt Catharina deHaas hoe gesprekken kunnen verlopen. Nade inleiding ’s morgens zal er ’s middags ge-legenheid zijn om op vragen die door het le-zen van de uitgereikte teksten zijn opge-komen met elkaar te behandelen. • Docent: Catharina de Haas.Toegang: € 107,- (incl. lunchbuffet, koffie/theeen reader).

Ware liefdeVRIJDAG 5 T/M ZONDAG 7 APRIL 2013.AANVANG VRIJ. 19.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Bestaat ware liefde? En zo ja, wat is het dan?Is liefde rationeel, irrationeel of een stofje inde hersenen? Welke redenen hebben we omvan iemand te houden? Tijdens dit weekendwordt de liefde vanuit allerlei filosofischeperspectieven belicht. Door middel van dis-cussie wordt de deelnemer uitgenodigd zelfeen mening te vormen over de zin en onzinvan ware liefde.• Docenten: dr. Frank Hindriks, prof. Martinvan Hees en prof. Frans JacobsArrangement 1: € 302,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet en koffie/thee). Arrangement 2: € 392,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

ISVW.NL

INTERNATIONALESCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE

DEVERTRAAGDE

TIJD(verzend) antiquariaat

Woestijgerweg 523817 SL Amersfoort

Telefoon: 033 461 77 16

E-mail: pjotr.jansen@planet.nl

Eigenaar:

Peter Jansen

Specialisaties:

• Filosofie

• Literatuur

• Rusland

Boekenzoekdienst:

Laat mij weten (mail, telefoon)

welk boek u zoekt!

advertentie

‘De manier waarop je denkt bepaalt ingrote mate de manier van handelen, hoe jebepaalde problemen benadert en oplost. Indeze cursus kom je erachter waarom je be-paalde handelingen hebt gedaan en of jede juiste beslissing hebt genomen.’

Bron: CEDEO-kwaliteitsonderzoek 2012

FILOSOFIE | INTERNATIONALE SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE4

Impressionistisch schilderenen plein air ZATERDAG 6 EN ZONDAG 7 APRIL 2013 AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

In deze cursus trekken we er op uit om opimpressionistische wijze naar de natuur tekijken en om en plein air te schilderen. Webeginnen met een college over de impressi-onisten, Barbizon en andere schilders(groe-pen) die in de openlucht werkten. Na degezamenlijke lunch en praktische instructiesworden de mouwen opgestroopt voor eenmiddag schilderen in het veld. Na het dinervolgt nog een avondlezing en op zondag-ochtend gaat u met ezel en palet opnieuwnaar buiten. Organisatie ISVW i.s.m. VrijeAcademie. • Docenten: Aldwin Kroeze en Ingrid JansenArrangement 2: e 350,- (incl. standaard hotelka-mer met ontbijt, diner met wijn, 2 x lunchbuffet,koffie/thee en alle schilders benodigdheden).

Senior Academy: kunst en ambitieZONDAG 7 APRIL 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Joep Dohmen en Roe-lof Hortulanus buigenzich over kunst enambitie bij het ouderworden. Roelof Hortu-lanus is directeur vanhet Landelijk Experti-

secentrum Sociale Interventie & bijzonderHoogleraar ‘Sociale interventies en lokaal so-ciaal beleid’ aan de UvH. Hij gaat in op dekunst van het ouder worden, met name ophet concept kunst met betrekking tot le-venskunst voor ouderen.• Docenten: prof. Joep Dohmen en prof. Roe-lof HortulanusArrangement 1: € 45,50 (middaglezing metkoffie/thee).Arrangement 2: € 107,- (ochtend- en middag-lezing incl. lunchbuffet en koffie/thee ).

Filosofie NachtVRIJDAG 12 APRIL 2013AANVANG 20.00 UUR – DIEP IN DE NACHT

De jaarlijkse Filosofie Nacht vindt dit keerplaats in de beurs van Berlage in Amsterdam.Uiteraard weer met de uitreiking van de So-crates-wisselbeker, de nieuwe Denker desVaderlands, essayist Coen Simon en veelmeer. Thema van dit jaar is ‘Schuld en boete’.Organisatie: Filosofie Magazine. Zie maand-vandefilosofie.nl

Het schuldgevoel van CoenSimon ZATERDAG 13 EN ZONDAG 14 APRIL 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Filosoof Coen Simon buigt zich over de be-hoefte aan dingen die we niet nodig hebben.Hij schreef over dit thema het essay van deMaand van de filosofie 2013. Coen Simon,winnaar van de Socrates wisselbeker 2012,benadert de economie vanuit een filosofie

van de oppervlakkig-heid . Hij gaat ervanuit dat alle pogingenom te zien hoe de we-reld ‘echt’ in elkaar ziteerder gevaarlijk dannuttig zijn. Als de eco-nomie tot een meet-bare werkelijkheid

wordt gereduceerd, dan gaat het mis. Wemoeten terug naar de oorspronkelijke bete-kenis van economie: een huishouding vanlusten en lasten. Deze huishouding is het be-ste te begrijpen als een spel met onze onuit-puttelijke en tegenstrijdige verlangens.• Docent: Coen Simon. Inleiding: prof. PetranKockelkorenArrangement 1: € 254,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet en koffie/thee).Arrangement 2: € 299,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Humanistische filosofie: na-tuurlijkheid & het ervaarbareZATERDAG 13 EN ZONDAG 14 APRIL 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

We staan stil bij de belangrijke omwentelingin het westerse denken: de ontdekking vande evolutietheorie. We verkennen de mo-derne erfgenamen van Darwin – zoalsNietzsche en Huxley – die de nadruk leggenop de natuurlijkheid van de mens. Hoe ver-houdt deze natuurlijkheid zich tot de ‘cul-tuurgegevenheid’ van de mens. De jongeMarx, Erich Fromm en Richard Sennett vra-gen zich af de moderne cultuur (van o.a.werk) tot vervreemding leidt. Tevens aan-dacht voor Michel de Montaigne, voor wiehet natuurlijke en de ervaring de basis vanzijn filosofie vormden. Op zondag behande-len we het begrip duurzaamheid. • Docent: Martijn Rozing met gastdocentenArrangement 1: € 265,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader). Arrangement 2: € 310,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Geld en waarde: Denkers op hetraakvlak van economie en filosofieZATERDAG 13 EN ZONDAG 14 APRIL 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Volgens econoom JohnMaynard Keynes (1883–1946) hebben deideeën van economi-sche denkers een enor-me invloed op ons alle-

daags praktische leven. Waar komt geldvandaan en hoe wordt waarde gecreëerd?Waarom zijn er recessies? Welke morele waar-den staan aan de basis van ons kapitalistischesysteem? Maakt geld gelukkig? Hoe gaan weom met overvloed? Hoe wordt welvaart ver-deeld, zowel binnen landen als tussen lan-den? We bespreken filosofische en economi-sche kernideeën aan de hand van korteteksten van Galbraith, Marx, Krugman, Taleb,Lietaer, Epicurus, Smith, Weber, Schama,Campbell, Bataille, Keynes, Simon, Pen, Singer,Van Parijs, De Soto en Yunus.• Docent: Karim BennamarArrangement 1: € 254,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet en koffie/thee).Arrangement 2: € 299,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt). NGC-donateurs ontvangen een korting van € 75,-

APRIL MEI

Het menselijke; van filosofischeantropologie naar neurofilosofieZATERDAG 20 EN ZONDAG 21 APRIL 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 METAFSLUITENDE LUNCH

Filosofische antro-pologie heeft zichaltijd bezig ge-houden met vra-gen als ‘Wat is hetwezen van demens?’ en ‘Watkenmerkt het

menselijk bestaan?’. De hedendaagse filoso-fie – zowel in existentiefilosofische als inneurofilosofische gedaante – beantwoordtdeze vragen op eigentijdse wijze. Met gast-lezing van Heleen Pott over een hedendaagsfilosofische interpretatie van de plaats van demens in de kosmos. • Docent: Jan Flameling. Gastdocent: prof. Heleen PottArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader). Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Sokratische gespreksvoeringen sokratische cafésZONDAG 21 APRIL 2013 AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Cursusdag over sokratische gespreksvoeringen sokratische cafés. Het ontstaan van depraktische filosofie en daarbinnen de sokra-tische methode en houding komt aan deorde. We focussen ons op een bijzondere ma-nier van sokratische gespreksvoering, name-lijk met grotere groepen en in een anderesetting: het filosofisch café ofwel een caféphilo. In het middagprogramma vindt eensokratisch democratisch filocafé plaats, waar-bij deelnemers ook de gelegenheid krijgenzelf als begeleider op te treden. • Docent: dr. Miriam van Reijen€ 107,- (incl. lunchbuffet, koffie/thee en reader).

Over het einde van de kunstZATERDAG 20 EN ZONDAG 21 APRIL 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Arthur Danto knooptin zijn analyse van demoderne kunst aanbij de door Hegel ge-formuleerde stellingover het ‘einde van dekunst’. Het einde van

de kunst treedt op als het kunstwerk nietmeer verwijst naar iets buiten zichzelf, maareen auto-referentieel en reflexief karakterkrijgt. • Docent: Arthur d ’Ansembourg. Gastdocent:Renée Ridgway (kunstenares en freelance cu-rator)Arrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Senior Academy: zingeving enlevensverlengingZONDAG 28 APRIL 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Tijdens de middaglezing zal Peter Derckx,hoogleraar humanisme en levensbeschou-wing aan de UvH, een lezing houden overzingeving en levensverlenging. In de ochtendeen inleiding door prof. Joep Dohmen overhet werk van Peter Derckx. Verder zal JoepDohmen ingaan op de relatie tussen goedouder worden en zingeving vanuit actueel fi-losofisch perspectief. • Docenten: prof. Joep Dohmen en prof. PeterDerkxArrangement 1: € 45,50 (middaglezing metkoffie/thee).Arrangement 2: € 107,- (ochtend- en middag-lezing incl. lunchbuffet en koffie/thee ).

Filosofisch café: We zijn nognooit zo romantisch geweestZONDAG 28 APRIL 2013AANVANG 15.00 UUR – EINDE 17.00 UUR

Wat hebben ‘jezelfzijn’, ambachtelijketen, de liefde, on-schuldige kinderen,rebellerende pubers,nationalisme en we-reldberoemde kun-stenaars met elkaarte maken? Ze vindenallemaal hun oor-

sprong in de Romantiek. Deze achttiende-eeuwse stroming betekende de grootsteomwenteling van de westerse cultuur ooit. Jezou kunnen zeggen dat de romantiek onge-merkt de grootste religie van de westersewereld is geworden. Aan de hand van zijnnieuwe boek We zijn nog nooit zo romantischgeweest gaat filosoof Hans Kennepohl met uop zoek naar de invloed van de Romantiekop ons dagelijks leven. • Spreker: Hans KennepohlToegang € 25,-(incl. hapjes en drankjes). Ledenvan de vereniging van Vrienden hebben gratis toe-gang. Als u ter plekke Vriend van de ISVW wordt, isde entree gratis.

CultuurgeschiedenisWOENSDAG 1 T/M ZONDAG 5 MEI 2013AANVANG: WO. 10.30 UUR – EINDE ZO. 16.30 UUR

Samen met de Vrije Academie organiseert deISVW een cursus waarin filosofie en cultuur-geschiedenis bij elkaar komen. In de ochtendlezingen over schilderkunst, muziek, archi-tectuur en literatuur uit verschillende tijd-perken, vanaf de Oudheid tot aan dePostmoderniteit. In de middag uitleg over degrote filosofische lijnen zijn in deze kunst-vormen. In de avond kijken we hoe de filoso-fie en de kunsten elkaar hebben beïnvloed.Een zoektocht naar de tijdgeest in schilde-rijen, gebouwen, boeken, muziekstukken enveel meer. • Docenten: Albert van der Schoot, KarinBraamhorst en gastdocentenArrangement 1: € 815,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 995,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

FILOSOFIE | VOORJAAR 2013 ISVW.NL

INTERNATIONALESCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE

Reserveer via de bon opde achterpagina of ganaar www.isvw.nl

Humanistische filosofie: ver-bondenheid & het dynamischeZATERDAG 11 EN ZONDAG 12 MEI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UUR MET AFSLUITENDE LUNCH

Dit weekend werken we de Humanistischekernbegrippen uit rond het essentiële begripbildung. Met een inleiding waarin de bron-nen van bildung en humanistisch/filosofi-sche vorming (padeia) toelicht worden. Indat licht verkennen we de vriendschap enideeën van de romantische denkers Goetheen Schiller. Bildung anno 2013, hoe ziet dater uit? We kijken de film Detachment (2011)waarin de vraag aan bod komt of verbon-denheid wel mogelijk is in een wereld diebetekenisloos is. Tot slot houden we een so-kratisch gesprek over vriendschap.• Docent: Martijn Rozing. Gastdocent: DickKleinlugtenbeltArrangement 1: € 265,- (incl. koffie/thee, 2 x lunchbuffet, diner met wijn, reader).Arrangement 2: € 301,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Ontdek hoe een overtui-gende speech in elkaar zit enschrijf er zelf een!

ZATERDAG 11 EN ZONDAG 12 MEI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Barack Obama werd president van de VSdankzij zijn speeches. Steve Jobs maakte Ap-ple groot door spraakmakende presentaties.Wat maakte hun toespraken zo doeltreffend?Onze workshop behandelt deze vraag vanuitfilosofisch perspectief. Deelnemers krijgeninzicht in de grondslagen van de retorica, aande hand van de grootste filosofen op dit ter-rein; Aristoteles en Cicero en Quintilianus. Webekijken video’s van geslaagde en mindergeslaagde speeches. Stap voor stap schrijft ueen speech volgens de regels der welspre-kendheid. Ten slotte wordt u uitgedaagd omhiermee het podium te betreden. • Docenten: Rita Muilwijk en René BurgerArrangement 1: € 254,-(incl. koffie/thee, 2 x lunchbuffet, diner met wijn).Arrangement 2: € 299,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Verdieping van de radicale filosofische manier van werken aan problematischeemotiesZONDAG 12 MEI 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Dag over de radi-cale filosofie overde passies van de‘filosoof onder defilosofen’, Spinoza.Zijn metafysicablijkt verregaandeen ingrijpende

consequenties te kunnen hebben voor depraktijk van alledag. De invloed van taal, vanverbeelding, van gevoel en van de eigen ma-nier van denken over het (samen)leven

SENIORACADEMY

�

FILOSOFIE | INTERNATIONALE SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE 5

JUNI

WEES MENSCH

ISVW.NL

INTERNATIONALESCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE

Kijk voor alle informatieover de cursussen opwww.isvw.nl

‘Ik heb verschillende opleidingen gevolgd en ben zeer tevreden over dekwaliteit, vooral de betrokken docentenzijn erg goed en de cursussen zijn tenminste betaalbaar bij ISVW.’

Bron: CEDEO-kwaliteitsonderzoek 2012

ISVW -reis naar Griekenland:‘Ethiek en het dagelijks leven

ZATERDAG 8 T/M DINSDAG 18 JUNI 2013

U vliegt naarAthene, wandeltover de agora enmaakt kennis metde antieke filoso-fie van Plato, So-krates en Aristote-les. Per boot reist

u door naar het heerlijke eiland Amorgoswaar u zes dagen verblijft en waar docentJan Flameling u, aan de rand van het strand,laat zien hoe de ethiek zich na Aristotelesheeft ontwikkeld, en vooral ook, hoe wij er-over denken.In de cursus maken we kennis met drie be-langrijke ethische benaderingen van Aristo-teles, Kant en Levinas. Wat hebben wij - inons eigen leven - aan de opvattingen vandeze belang rijke denkers? De bruik baar heidvan hun opvattingen onderzoeken we metbehulp van de werkwijze van het dilemma-beraad aan de hand van casuïstiek (voor-beelden uit het dagelijks leven).Na Amorgos reist u per boot verder naar hetpittoreske vulkaaneiland Santorini voor eenontspannen verblijf. Vanaf Santorini vliegt uterug. Uw groep bestaat uit 8 à 12 personen.(Deze reis wordt herhaald van 31 aug. t/m 10sept.). Meer informatie op onze site! Reissom: € 2475,- incl. btw (incl. heen- en te-rugvluchten, ferry’s, hotelkamers met ontbijt encursus). Deze reis wordt georganiseerd doorRiksja-Travel (aangesloten bij brancheorganisatieANVR) en inhoudelijk verzorgd door de ISVW.

Amor fati: liefde voor het lot!Over levenskunst, werkelijk-heidszin en idealen

MAANDAG 29 JULI T/M VRIJDAG 2 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Is het mogelijk omhet leven onvoor-waardelijk te beamenzoals het is? Zo ja, watvoor levensinstellingis daarvoor nodig? Enwanneer we dit doen,

welke plaats geven we dan aan het lijden?Wat gebeurt er met streven en idealen? Indeze summerschool onderzoeken we levens-aanvaarding en het spanningsveld tussenwerkelijkheid en idealen. We doen dit aan dehand van Aristoteles, Spinoza, Nietzsche enSloterdijk. Ook komt het boeddhisme aanbod. We zullen teksten lezen en bespreken,en een koppeling maken met de eigen erva-ring. • Docent: Dries BoeleArrangement 1: € 746,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 926,- (arr. 1 + standaard ho-telkamer met ontbijt).

Met het oog op de doodMAANDAG 29 JULI T/M VRIJDAG 2 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Teksten van filosofenen kerkvaders, rouw-platen, grafmonu-menten, testamenten,schilderijen en muzi-kale composities ver-schaffen ons boeiende

informatie over hoe de mens vroeger af-

SUMMERSCHOOLS 2013

Ook in 2013 organiseert de ISVW weer summerschools. Tij-dens de summerschools verblijft u meerdere dagen op hetprachtige Landgoed ISVW. Diners, lunch en ontbijt zijn bijde prijzen inbegrepen. De summerschools kennen verschil-lende werkvormen, variërend van hoorcolleges tot werk-groepen en groeps- gesprekken. Hieronder treft u eenvooraankondiging van het nog onvolledige zomerpro-gramma. Houd de website in de gaten voor recente infor-matie en aanvullingen.

wordt geïllustreerd aan de hand van o.a.korte teksten van Spinoza uit de Ethica. Te-vens komt een meer diepgaande vergelijkingvan de filosofische methode met de RET (aande hand van psycholoog Gidia Jacobs) aan deorde. • Docent: dr. Miriam van ReijenToegang: € 107,- (incl. lunchbuffet, koffie/theeen reader).

Als een dauwdruppel op hetgras: Japanse inzichten voor eenwaardevol leven

ZATERDAG 11 EN ZONDAG 12 MEI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

‘Met wat zal ik de wereld vergelijken?/Maanlicht, gereflecteerd/ In een dauwdrup-pel/ Vallend van een/ Kraanvogelsnavel.’ Indit korte gedicht probeerde de grote der-tiende-eeuwse zenmeester Dogen deschoonheid en de kwetsbaarheid van hetmenselijk bestaan te vatten. Zijn filosofie, dietijdens dit cursusweekend centraal staat, be-vat unieke en poëtische inzichten in de le-venskunst. U verdiept u zowel in de theorievan Dogens geschriften als in de praktijk vande zitmeditatie. Tevens komen enkele mo-derne zenfilosofen uit de Kyoto-school aande orde, die actief de dialoog met het Westenzochten. • Docent: Drs. Michel Dijkstra. Gastdocent:Drs. Annewieke VroomArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 xlunchbuffet, koffie/thee en reader)Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Senior Academy: WaardigheidZONDAG 26 MEI 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Met Frits de Lange,hoogleraar Ethiek aande Protestantse Theo-logische Universiteitin Kampen, buigen weons over waardig ou-der worden. In de och-

tend geeft prof. Joep Dohmen een toelichtingbij het werk van Frits de Lange. Hij gaat ver-der in op de kunst van het ouder worden, le-vensvervulling en goed ouder worden vanuitfilosofisch perspectief. • Docenten: prof. Joep Dohmen en prof. Fritsde LangeArrangement 1: € 45,50 (middaglezing metkoffie/thee).Arrangement 2: € 107,- (ochtend- en middag-lezing incl. lunchbuffet en koffie/thee).

Open dag ZONDAG 26 MEI 2013AANVANG 14.00 – EINDE 17.00 UUR

Open middag bij de ISVW met uitleg over desummerschools en de reizen van de ISVWnaar de Bohemen en Griekenland. Tevensaandacht voor de nieuwe Basisopleidingethiek en de eveneens nieuwe Basisoplei-ding filosofie en literatuur. Daarnaast uitlegover de basisopleiding filosofie in de praktijken o.a. de beroepsopleidingen tot sokratischgespreksleider, filosofisch consulent en filo-soferen met kinderen en jongeren. De mid-dag wordt afgesloten met een borrel. Toegang gratis, aanmelden niet nodig.

ISVW-reis naar Bohemen:Meesterschap en het goede levenWOENSDAG 29 MEI T/M ZONDAG 2 JUNI 2013

Filosofisch reis on-der leiding van JosKessels en VictorMüller naar deBohemen (Tsje-chië). Centraalstaat de muzieken de filosofie

achter het meesterschap. Meesterschap is jekunnen afstemmen op een onderliggendepartituur, je eigen stem weten in te voegenin een groter geheel. Leiderschap is het ver-mogen mensen te verbinden rond een idee.Net als de dirigent van een orkest weet deleider alle stemmen tot een harmonische enmelodische eenheid te smeden, in een juistemaat en ritme. Dat geldt ook voor de indivi-duele persoon. Je bent pas één geheel, of uitéén stuk, als je alle krachten in jezelf (buik,hart en hoofd) in een evenwichtig verbandweet te brengen. Dat is waar Socrates steedsnaar op zoek was. In een bijzonder fraai gelegen landhuis in debossen van de Bohemen brengen we de oor-spronkelijke harmonieleer, een integratie vanmuziek en filosofie, in praktijk. Een deel be-staat uit koorzang en praktische oefeningenmet de verschillende krachten in de muziek:maat en ritme, harmonie, melodie en direc-tie. Een ander deel bestaat uit filosofische re-flecties, over meesterschap en leiderschap,over de vier kardinale deugden die daaraanten grondslag liggen: maat, moed, verstan-digheid en rechtvaardigheid. De workshop vindt plaats in Humpolec, Tsje-chië. De organisatie van de reis is in handenvan Eidoskoop. Reissom: € 1.800,- (incl. vlucht, vervoer in de Bohemen, cursuskosten, accommodatie (vol pen-sion), verblijfkosten en BTW. NB: De ISVW-Gold-Card is niet geldig bij reizen).

Filosofie en de kunst van hetboogschieten: Tao, Zen en Heidegger

ZATERDAG 1 EN ZONDAG 2 JUNI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

In de kunst vanhet boogschietenzijn noch het los-sen van het schot,noch het rakenvan het doel opzichzelf belangrijk.Het gaat om hou-

ding, ademhaling en aandacht. In de oos-terse filosofie (het taoïsme, het Chinesechan-boeddhisme en het Japanse zenboed-dhisme) en in de westerse filosofie (in bij-zonder het denken van de late Heidegger)vinden we overeenkomstige opvattingenover levenskunst.• Docenten: Jac Rongen en Jan Flameling.Arrangement 1: € 254,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet en koffie/thee). Arrangement 2: € 299,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

SENIORACADEMY

�

Humanistische filosofie: rede-lijkheid & het toevalligeZATERDAG 15 EN ZONDAG 16 JUNI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Dit weekend staat in het teken van redelijk-heid en het toevallige. Omdat de wereld toe-vallig is – wij mensen moeten haar zelfbetekenis geven – opent zich ook de moge-lijkheid van zinloosheid en nihilisme. Eenthema dat we zullen verdiepen aan de handvan het denken van Jaap van Praag en Rudi-ger Safranski. Verder verdiepen we ons in deaard van de redelijkheid: hoe redelijk zijn wij? • Docent: Martijn Rozing met gastdocentenArrangement 1: € 265,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader). Arrangement 2: € 310,- (arr.1 + standaard hotelkamer met ontbijt.)

Ethisch stappenplan en morele dilemma trainingZONDAG 16 JUNI 2013AANVANG 10.30 UUR – EINDE 17.00 UUR

Zowel in organisaties van zorg, welzijn en ge-zondheid als in het bedrijfsleven zijn ethischedilemma’s aan de orde van de dag. ‘Ingrijpenof niet’ is een groot dilemma voor veel wer-kers, bijvoorbeeld in de zorg voor mensenmet een verstandelijke of psychiatrische be-perking. Deze ‘gewetensvraag’ kan niet al-leen tot twijfel aanleiding geven, maar ooktot slapeloze nachten, en zelfs tot burn-out. • Docent: dr. Miriam van Reijen.Toegang: € 107,- (incl. lunchbuffet, koffie/theeen reader).

Licht uit het Oosten? Moderneoosterse denkers als inspiratie voorhet Westen

ZATERDAG 13 EN ZONDAG 14 JULI 2013AANVANG ZA. 10.30 UUR – EINDE ZO. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Dankzij de diep-zinnige lezingenvan Krishnamurti(1895-1986) raak-ten veel wester-lingen overtuigdvan de waardevan het oosterse

denken. Krishnamurti is een van de centraledenkers uit dit cursusweekend, waarin de in-vloed van moderne oosterse denkers op hetWesten wordt onderzocht. Hebben wester-lingen door deze filosofen een te romantischbeeld van het Oosten gekregen? Of schijnthet licht werkelijk uit de Oriënt? • Docent: drs. Michel Dijkstra. Gastdocent: dr.Bert van BaarArrangement 1: € 277,- (incl. diner met wijn, 2 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 325,50 (arr.1 + standaardhotelkamer met ontbijt.)

ISVW | SUMMERSCHOOLS 2013

FILOSOFIE | INTERNATIONALE SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE6

ISVW.NL

INTERNATIONALESCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE

scheid nam van het zo begeerde leven. We kij-ken hoe verschillende kunstvormen de ver-gankelijkheid verbeelden en staan stil bij deculturele verschillen rond het omgaan met dedood.• Docent: Jean-Pierre DemoustiezArrangement 1: € 746,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 926,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

De Essays van MontaigneMAANDAG 29 JULI T/M VRIJDAG 2 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Michel de Montaigne(1533-1592) is de va-der van het essay alsliterair genre. Hijschreef zijn ‘Probeer-sels’ (Essais) waarinhij moeiteloos zowel

intellectuele thema’s als autobiografischeanekdotes aansnijdt. Nog steeds staat het es-say bekend als een niet al te lange uiteen-zetting over een onderwerp, dat met eenzekere losheid en zelfs met enige zwierwordt besproken, zonder dat de zaak argu-mentatief wordt dichtgetimmerd. Tijdens dezomerweek lezen we een gedeelte van de Es-sais en leren we Michel de Montaigne ken-nen. Aan de hand van een of meer van deEssais worden vijf thema’s besproken:waarom de Essais?; culturen en het respecte-ren ervan; opvoeding en de relatie tussen ou-ders en kinderen; de lichamelijke liefde; nuten noodzaak van het reizen. • Docent: prof. Frans JacobsArrangement 1: € 746,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 926,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Sokratisch gesprekMAANDAG 5 T/M VRIJDAG 9 AUGUSTUS 2013 AANVANG MA. 10.30 UUR - EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Het sokratisch ge-sprek is een oefeningin denken, goed luis-teren, samenvatten,inleven, vragen stel-len, geduld betrach-ten en het precies

formuleren van je gedachten. Onder leidingvan Loes de Jong of Sandra Aerts zoekt u ineen groep van tussen de 8 en 12 personenhet antwoord op een in uw groep geformu-leerde vraag. • Gespreksleider: Loes de Jong / Sandra AertsArrangement 1: € 815,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet en koffie/thee).Arrangement 2: € 995,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Een beeld van de mens. De filosofie van Emmanuel LevinasMAANDAG 5 T/M VRIJDAG 9 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 16.00 UUR

De geschriften vanLevinas herbergen demeest diepzinnigegedachten van de fi-losofie uit de 20steeeuw. Die gedachtenhebben niet betrek-

king op vrijblijvende abstracties, maar op hetconcrete existeren. Ze bieden een grondigeanalyse van de wereld en een goudmijn aangedachten waarmee ieders persoonlijke be-staan opnieuw kan worden ingericht. Vooriedereen die kennis wil maken met dit den-ken of die haar of zijn kennis over Levinas wilophalen, is deze week heel geschikt. Binneneen week ver-ander-en door de filosofie vande ander, binnen een week je leven laten op-schudden, je vastgelopen gewoontedenkenlaten laxeren, dat is opnieuw mogelijk in dezomer van 2013. • Docent: dr. Jan KeijArrangement 1: € 788,- (incl. 4 x diners metwijn, 5 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 968,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Filosofie en de modernekunstMAANDAG 12 T/M VRIJDAG 16 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

De moderne en he-dendaagse kunstheeft een reflexiefkarakter en is verbon-den met vragen om-trent het belang vankunst. Aandacht gaat

onder meer uit naar de vraag waarin eenkunstwerk zich onderscheidt van iets watniet kunst is? Kunnen we dat onderscheidbepalen en, als dat het geval is, hoe bepalenwe dat dan? In deze cursus maakt u kennismet de antwoorden van filosofen die be-langstelling hebben voor deze vragenrondom kunst. We behandelen de opvattin-gen van Heidegger, Derrida, Baudrillard, La-can en Kristeva. Wat hebben zij te zeggenover kunst en hoe spelen hun concepten eenrol in de werken van moderne en heden-daagse kunstenaars. • Docent: Arthur d ’AnsembourgArrangement 1: € 746,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet en koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 926,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Van Aristoteles tot Sartre;denkers die de wereld veranderdenMAANDAG 12 T/M VRIJDAG 16 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

In deze summer-school komen debelangrijkste ont-wikkelingen in hetdenken aan de orde.De mijlpalen uit 25eeuwen filosofieworden per tijdperk

besproken. U maakt kennis met filosofie vande Oudheid, Middeleeuwen Romantiek, Ver-lichting en de Moderne tijd. De cursussen be-vatten een deel hoorcolleges en een deelwerkcolleges. De nadruk bij deze cursus ligtop de hoorcolleges.• Docent: Jan FlamelingArrangement 1: € 746,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet en koffie/thee).Arrangement 2: € 926,- (arr. 1 + standaard hotelkamer en ontbijt).

Een filosofische lectuur. Op zoek naar de verloren tijd van Marcel Proust

MAANDAG 12 T/M VRIJDAG 16 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

À la recherche dutemps perdu (Op zoeknaar de verloren tijd)van de Franse schrij-ver Marcel Proust(1871-1922) staatcentraal tijdens deze

ISVW-summerschool. Onderstaande thema’sstaan deze keer op het programma: • de wetten van de liefde volgens Proust• de plaats van de muziek in de Recherche • de plaats van de schilderkunst in de Re-

cherche• de tijd bij Proust (zowel in de zin van deverloren tijd als van de teruggevonden tijd)Deze thema’s worden telkens aan de handvan teksten van Proust besproken. Daarbijworden tijdens de zittingen gezamenlijk tek-sten gelezen.• Docent: prof. Frans JacobsArrangement 1: € 746,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet en koffie/thee).Arrangement 2: € 926,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Waartoe leef ik? Zes elementenom je eigen leven vorm te gevenMAANDAG 19 T/M VRIJDAG 23 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Hoe geven we vormaan ons leven in eenwelvarende tijdwaarin bijna allesmag en kan? Hoe be-antwoorden we vooronszelf de vraag

waartoe we leven nu religieuze en maat-schappelijke structuren niet meer dwingendzijn? Energie, vrijheid, betekenis, gemeen-schap, projecten en schoonheid zijn de zeselementen om vorm te geven aan ons leven.We gebruiken ons overschot aan energie enmaken gebruik van onze vrijheid om te han-delen. We geven betekenis aan ons hande-len, en leven met dierbare anderen ingemeenschap. We werken aan projecten metschoonheid als ultiem doel. • Docent: Karim BennamarArrangement 1: € 746,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet en koffie/thee).Arrangement 2: € 926,- (arr. 1 + standaard hotelkamer en ontbijt).

Paragoni - muziek in relatie metandere kunstenMAANDAG 19 T/M VRIJDAG 23 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Paragone betekentvergelijking, en in deRenaissance werd hetbegrip onder anderegebruikt als aandui-ding voor de debat-ten waarin de ene

kunstvorm vergeleken werd met de andere.In deze cursus zal uiteraard de muziek cen-traal staan, en zal de vergelijking worden ge-

maakt met beeldende en poëtische aspec-ten. Een van de hoogtepunten is de mede-werking van schilderes Maryleen Schiltkamp,die een aantal schilderijen heeft gebaseerdop de uitvoering van diverse compositiesdoor celliste Pamela Smits en pianiste SabineSimon. Deze stukken worden tijdens het re-cital ten gehore gebracht. • Docenten: dr. Albert van der Schoot en Gerard van der Leeuw. Met gastdocenten eneen recital.Arrangement 1: € 746,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet en koffie/thee).Arrangement 2: € 926,- (arr. 1 + standaard hotelkamer en ontbijt).

De bouwstenen van het den-ken; Stap voor stap de filosofie inVRIJDAG 23 T/M MAANDAG 26 AUGUSTUS 2013AANVANG VRIJ. 10.30 UUR – EINDE MA. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Wie zijn wij menseneigenlijk? In wat voorwereld leven we?Ontstaat de indrukvan samenhang doorons denken of juistomdat alles geredu-

ceerd blijkt te kunnen worden tot natuur-kunde, scheikunde en biologie? Per dagbekijken we modellen die in de loop der eeu-wen zijn aangereikt, in o.a. wiskunde, ethieken natuurwetenschappen.Tussen de bedrij-ven door gaan we aan de hand van prakti-sche opdrachten in gesprek over debetekenis van dit alles voor ons leven van al-ledag. Voor filosofie en wetenschap is het be-gin van de 21ste eeuw een spannende tijd –de kans is groot dat u na deze week een heelander mens in de spiegel ziet!• Docent: prof. Frans de HaasArrangement 1: € 574,- (incl. lunchbuffetten,koffie/thee en diners met wijn).Arrangement 2: € 709,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Wat je schrijft ben jezelf; ver-halen die je leven vormen VRIJDAG 23 T/M MAANDAG 26 AUGUSTUS 2013AANVANG VRIJ. 10.30 UUR – EINDE MA. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Zelfkennis is in dezetijd onontbeerlijk:een cultuur van zelf-bepaling vraagt in-zicht in eigen verlan-gens, ambities envermogens. Via de

colleges , de schrijfopdrachten, de eigen re-flectie en de ogen en oren van docenten enandere deelnemers worden lijnen en thema’sin het eigen leven helderder, en ontstaat ereen verhaal: dit ben ik, dit is mijn verhaal.Maar verhalen kunnen mensen ook vastzet-ten. Gekeken wordt hoe je door een accent teverleggen het eigen verhaal een vitalerewending kunt geven. Want mensen makenverhalen, en verhalen maken mensen.• Docent: prof. Christien BrinkgreveArrangement 1: € 574,- (incl. lunchbuffetten,koffie/thee en diners met wijn).Arrangement 2: € 709,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

Geloof je het zelfMAANDAG 26 T/M VRIJDAG 30 AUGUSTUS 2013AANVANG MA. 10.30 UUR – EINDE VRIJ. 12.30 UUR MET AFSLUITENDE LUNCH

Volgens de Duitse fi-losoof Hans Blumen-berg markeert onzemoderne, seculierelevenshouding geenbreuk met het religi-euze verleden. In te-

gendeel. Het is er juist een voortzetting van.Zaken als vergeving, verzoening, beschei-denheid en bezinning komen rechtstreeks uitde bron van de religie. Wij hebben wellichteen seculier zelfbeeld – velen van ons noe-men zich agnost of atheïst – maar daarmeehebben we het oeroud, onderliggende, reli-gieuze zelfbeeld nog lang niet afgeschud. Indeze week lezen we delen van het boekBronnen van het zelf van de Canadese filosoofCharles Taylor.Ook besprekenwe de opvattingen van de Franse denkersGauchet, Derrida en Nancy over de funda-mentele verstrengeling van onze seculiere enreligieuze identiteit. Tot slot kijken we wat aldeze analyses betekenen voor de actualiteit.• Docent: dr. Laurens ten KateArrangement 1: € 746,- (incl. 4 x diner met wijn,5 x lunchbuffet en koffie/thee).Arrangement 2: € 926,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).

WaarheidsvindingMAANDAG 26 T/M VRIJDAG 30 AUGUSTUS 2013AANVANG VRIJ. 10.30 UUR – EINDE MA. 12.30 UURMET AFSLUITENDE LUNCH

Wetenschapsfilosoofprof. Ton Derksen, be-kend van onder meerzijn baanbrekendeboeken Lucia de B.,De ware toedracht enLeugens over Louwes,

laat zien hoe makkelijk we ons vergissen bijhet zoeken naar de waarheid. We kijken ver-keerd, denken verkeerd, zien patronen waarze niet zijn en ontwikkelen al snel een tun-nelvisie. Vooral in de rechtspraak leidt totproblemen. Er zijn methoden om trouw teblijven aan de feiten.• Docent: prof. Ton Derksen.Arrangement 1: € 1071,- (incl. 4x diner metwijn, 5 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).Arrangement 2: € 1251,- (arr. 1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

ISVW-reis naar Griekenland:‘Ethiek en het dagelijks leven’ZATERDAG 31 AUG. T/M DINSDAG 10 SEPT. 2013

Herhaling van de reisdie ook van 8 t/m 18juni wordt verzorgd.Zie reisbeschrijvingbij de eerdere datum.Meer informatie oponze site!

• Docent: Jan FlamelingReissom: € 2475,- incl. btw (inclusief heen- enterugvluchten, ferry’s, verblijf in hotel, ontbijt encursus). Deze reis wordt georganiseerd doorRiksja-Travel (aangesloten bij brancheorganisatieANVR) en inhoudelijk verzorgd door de ISVW.Reserveer via de bon op

de achterpagina of ganaar www.isvw.nl

FILOSOFIE | INTERNATIONALE SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE 7

ISVW.NL

INTERNATIONALESCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE

■ BEROEPSOPLEIDING MOREEL BERAADGespreksleiderschap, theorie en imple-mentatie

Docenten: Dick Kleinlugtenbelt in samenwer-king met Bert Molewijk, Margreet Stolper enGuy Widdershoven

Moreel beraad is een overkoepelend begripvoor diverse vormen van systematische, ethi-sche reflectie op concrete ervaringen waarbijverschillende methodes gebruikt worden. Eris een groeiende behoefte om te reflecterenop de ethische kanten van het werk in aller-lei sectoren van de samenleving, zoals de ge-zondheidszorg en het onderwijs. Steedsmeer professionals en organisaties lopen te-gen diverse morele vraagstukken op en heb-ben behoefte om expertise op te bouwen omdaar methodisch mee om te kunnen gaan.De beroepsopleiding moreel beraad omvat intotaal tien dagen, bestaande uit vijf modulesvan twee dagen (maandag 3 dagdelen endinsdag 2 dagdelen). De opleiding bestaatuit een afwisselende combinatie van theore-tische achtergronden, van moreel beraad enhet zelf leren begeleiden van een moreel be-raad. Diverse vormen van moreel beraadworden getraind (zoals de processtappen inmoreel beraad, de morele dilemmamethodeen de sokratische dialoog). Voorts wordt in-gezoomd op vaardigheden als: doorvragen,dialogisch onderzoek, omgaan met emoties,verdieping van het onderzoek, en de houdingen rollen van een gespreksleider. Specifiekeaandacht zal gegeven worden aan organisa-tie, implementatie en evaluatie van moreelberaad.Na het volgen van de beroepsopleiding heeftu voldoende ervaring om groepen moreelberaad te begeleiden. Voorts beschikt u overvoldoende theoretische achtergrond infor-matie over moreel beraad en praktische in-

formatie over het inplannen van moreel be-raad in uw werksituatie.

Programma• Kennismaking en o.a. uitleg moreel beraad,

processchema, (video-)oefening, gespreks-regels, organiseren. Maandag 25 en dinsdag 26 februari 2013

• Huiswerkbespreking en o.a. dilemmame-thode, lezing over Sokrates e.a., rollen ge-spreksleider, (video-)oefening in vragenstellen. Maandag 25 en dinsdag 26 maart 2013

• Oefening moreel beraad volgens sokratischemethode en o.a. lezing over Aristoteles enNussbaum, emoties en timemanagement. Maandag 15 en dinsdag 16 april 2013

• Huiswerkbespreking en o.a. lezing parrhesia,de kunst van het vragen stellen, stoïcijnseoefening en persoonlijke leerdoelen. Maandag 13 en dinsdag 14 mei 2013

• Integreren morele dilemmamethode en so-kratische dialoog, valkuilen, implementatie,evaluatietraining e.a.. Maandag 10 en dinsdag 11 juni 2013

Over de docentenDick Kleinlugtenbelt is socioloog en filosoof. Hijwerkt als senior beleidsmedewerker kwaliteit enethiek in de geestelijke gezondheidszorg. Hij bege-leidt sokratische gesprekken en verzorgt trainin-gen gespreksleider moreel beraad, onder meer bijhet VU-Medisch Centrum. Hij is voorzitter van deVereniging voor Filosofische Praktijk. Hij publi-ceerde o.a. Levenskunst. Bevriend raken met jezelfen de ander.Bert Molewijk is hoogleraar moreel beraad enklinische ethiek. Hij is senior researcher en pro-grammaleider Moreel Beraad. Hij werkt halftijdsbij het VU Medisch Centrum in Amsterdam enhalftijds aan de University van Oslo.Margreet Stolper is verbonden aan het VU Medisch Centrum.Guy A.M. Widdershoven is hoogleraar filosofieen medische ethiek, hoofd van de afdeling Meta-medica van het VU-MC en senior researcher bijhet EMGO van VU-MC. Totaal € 4995,- bestaande uit € 3457,75 oplei-dingskosten voor vijf bijeenkomsten van elk vijfdagdelen en € 1583,75 voor logies en verblijf(incl. 5x diner met wijn, 5 x overnachtingen in eencomfortkamer met ontbijt, 10 x lunchbuffet, koffie/thee en reader).

Vooraankondiging nieuwe basisoplei-dingen ISVW

BASISOPLEIDING FILOSOFIE EN LITERATUURIn september 2013 start de nieuwe Ba-sisopleiding filosofie en literatuur. Opzes vrijdagavonden en zaterdagen on-derzoeken we de verhouding tussen fi-losofie en literatuur. Hoofddocent FrankMeester (filosoof en literatuurweten-schapper) laat zien hoe filosofie en li-teratuur samenhangen. We kijken hoede inhoudelijke thema’s in filosofie enliteratuur worden belicht en hebbenoog voor stijl en taalgebruik. Per week-end behandelen we een centraalthema. Zo spitten we het thema tijd uit.Het speelt onmiskenbaar een hoofdrolin Heideggers Zijn en tijd maar ook inProusts Op zoek naar de verloren tijd.Maar wat zegt Augustinus over tijd inzijn Bekentenissen? En wat is de rol vantijd in Shakespeares Hamlet of Mulisch’Ontdekking van de hemel?

BASISOPLEIDING ETHIEKIn januari 2014 start de nieuwe Basis-opleiding ethiek. Ethiek draait om devraag: hoe moreel verantwoord te han-delen? Vanaf de Griekse Oudheid heb-ben filosofen zich bezig gehouden metde zoektocht naar ethische richtlijnenvoor menselijk gedrag. Het leidde totverschillende ethische benaderingen.In deze nieuwe basisopleiding maakt uin vijf weekenden kennis met de be-langrijkste stromingen binnen deethiek. Zo is er aandacht voor Aristote-les’ eudaimonistische uitgangspunt(deugdenethiek), Kants deontologischebenadering (plichtethiek), Mills utilita-ristische standpunt (gevolgenethiek)en Levinas’ ethiek, waarin ‘de Ander’centraal staat. Per weekend kijken wenaar het begrippenkader van een ethi-sche stroming en behandelen we debelangrijkste filosofen. Bovendien on-derzoeken we aan de hand van casuï-stiek de bruikbaarheid van de verschil-lende benaderingen. Deze basisoplei-ding is de ideale kennismaking met hetvakgebied ethiek en is een goede voor-opleiding voor de BeroepsopleidingMoreel Beraad.

OVERIGE OPLEIDINGEN

Naast de bovenstaande nieuwe oplei-dingen starten in september weer en-kele vertrouwde opleidingen, teweten:• Basisopleiding systematiek van de

filosofie• Basisopleiding filosofie in de

praktijk• Basisopleiding esthetica en

kunstfilosofie• Beroepsopleiding tot filosofisch

consulent• Beroepsopleiding tot sokratisch

gespreksleider• Beroepsopleiding filosoferen met

kinderen en jongeren• Beroepsopleiding

visieontwikkeling• Beroepsopleiding moreel beraad

Houd onze site (www.isvw.nl) in de gaten voor meer informatie of komnaar een van de open dagen.

ISVW BASIS- EN BEROEPSOPLEIDINGEN

Over de basis- en beroepsopleidingen van de ISVW

• Alle basis- en beroepsopleidingen zijn geaccrediteerd door CEDEO, een onafhanke-lijke keuringsinstituut dat de kwaliteit van private opleidingen controleert. Daarnaastis de ISVW geaccrediteerd door Nederlandse Raad voor Training en Opleiding en doorde Algemene Nederlandse Vereniging voor Wijsbegeerte. Veelal hebben de afzon-derlijke opleidingen nog specifieke accreditaties.

• De weekenden van de basisopleidingen zijn ook los te volgen. Als losse deelnemervan weekends kunt u niet deelnemen aan eventuele studiebegeleiding en ontvangtu ook geen certificaat voor de opleiding.

• Upgraden naar een comfort kamer (met o.a. flatscreen en balkon) is, onder voorbe-houd van beschikbaarheid van kamers, mogelijk tegen bijbetaling van € 17,50 pernacht. Indien u dit wenst, dit graag vermelden op het aanmeldformulier.

• Alle opleidingen zijn geschikt voor mensen die filosofie in hun werk en leven willentoepassen en die willen genieten van een verblijf op het sfeervolle landgoed ISVW.

■ BASISOPLEIDING HUMANISTISCHE FILOSOFIE

Hoofddocent: Martijn Rozing. Gastdocenten:Leon Heuts, Dick Kleinlugtenbelt, Erno Eskense.a.

Het humanisme is stevig geworteld in dewesterse filosofie. In de loop der tijd hebbendiverse denkers (zoals Erasmus) zich huma-nist genoemd en tegenwoordig laten huma-nisten zich door klassieke en modernefilosofen (als Spinoza) inspireren. Zowel hethumanisme als de filosofie dragen bouwste-nen aan voor een authentieke levenshoudingdie past bij onze tijd. We onderzoeken de humanistische filosofieaan de hand van tien kernbegrippen (de zo-genaamde ‘postulaten van Van Praag ). Deeerste vijf betreffen het mensbeeld. Hier on-derscheiden we vrijheid, gelijkheid, natuur-lijkheid, verbondenheid en redelijkheid. Deoverige vijf kernbegrippen hebben met hetwereldbeeld te maken. Dat wereldbeeld gaatuit van het toevallige, het ervaarbare, hetbestaande, het volledige (geen werkelijkachter deze) en het dynamische (openheiden nieuwsgierigheid, wetenschappelijkehouding).Per weekend verdiepen we ons steeds in één ei-genschap van het mensbeeld en één kernbegripvan het humanistische wereldbeeld. Daarbij is eraandacht voor de belangrijkste denkers op ditgebied en hun historische achtergronden, voorde actualiteit en voor reflectie en oefening. Deweek- enden beginnen zaterdag om 10.30 uuren eindigen zondag om 15.00 uur.

Programma• Vrijheid en het volledige

Zaterdag 26 en zondag 27 januari 2013• Gelijkheid en het bestaande

Zaterdag 2 en zondag 3 maart 2013• Natuurlijkheid en het dynamische

Zaterdag 13 en zondag 14 april 2013• Verbondenheid en het ervaarbare

Zaterdag 11 en zondag 12 mei 2013• Redelijkheid en het toevallige

Zaterdag 15 en zondag 16 juni 2013

Over de hoofddocentMartijn Rozing is werkzaam als programmame-dewerker bij het Humanistisch Verbond. Daarnaastverzorgt hij cursussen over het humanisme en defilosofische levenskunst. Eerder werkte hij als on-derzoeker bij de UvH en gaf hij les op o.a. de VrijeHogeschool en de Hogeschool van Rijswijk, onderandere op het gebied van ethiek, levenskunst, filo-sofie, cultuur en psychologie.

Arrangement 1: € 1584,50 (5 weekeinden metleesinstructie, koffie/thee, 10 x lunchbuffet, 5 x diner met wijn, reader).Arrangement 2: € 1825,- (arr. 1 + standaard hotelkamer met ontbijt).* Leden van het Humanistisch Verbond krijgen opbeide arrangementen € 75,- korting.

Martijn Rozing

■ BASISOPLEIDING OOSTERSE FILOSOFIELevenskunst uit het Oosten

Hoofddocent: Michel Dijkstra. Gastdocenten:dr. Bruno Nagel, dr. René Ransdorp, drs. An-newieke Vroom, dr. Bert van Baar en em. prof.Heinz Kimmerle

Wat is het goede leven? Hoe kan ik gelukkigworden? Op welke manier moet ik omgaanmet de wereld en mijn medemens? Dezevragen staan van oudsher niet alleen cen-traal in het westerse denken, maar ook in dewijsbegeerte uit het Oosten. Grote denkersuit de oosterse tradities, zoals het taoïsme,boeddhisme en hindoeïsme hebben verfris-send eenvoudige en tegelijkertijd diepzin-nige antwoorden op deze kwestiesgeformuleerd.De ISVW-Basisopleiding oosterse filosofielaat u kennismaken met de belangrijkste le-venskunstige inzichten uit de oosterse denk-tradities. Tijdens elk weekend leert u dekernteksten uit een stroming kennen en be-studeert u de relatie tussen grote westerse fi-losofen, zoals Schopenhauer en Buber, en hetOosten. Bovendien is er volop ruimte voor re-flectie en gedachte-uitwisseling. Praktischeonderdelen, bijvoorbeeld de beoefening vanzen-meditatie, stellen u in staat om de oos-terse levenskunst aan den lijve te ondervin-den. De weekenden beginnen zaterdag om10.30 uur en eindigen zondag om 15.00 uur.

Programma• Op zoek naar verlichting: levenskunst in deIndiase filosofieZaterdag 2 en zondag 3 februari 2013• Leven als een vlinder: de Chinese weg naarzelfverwerkelijkingZaterdag 16 en zondag 17 maart 2013• Als een dauwdruppel op het gras: Japanseinzichten voor een waardevol levenZaterdag 11 en zondag 12 mei 2013• Licht uit het Oosten? Moderne oosterse den-kers als inspiratie voor het WestenZaterdag 13 en zondag 14 juli 2013• Oh East is East and West is West…Zaterdag 14 en zondag 15 september 2013

Over de hoofddocentDrs. Michel Dijkstra studeerde filosofie, journalis-tiek en Sanskriet in Groningen. Artikelen van zijnhand verschenen onder andere in Filosofie Maga-zine en het dagblad Trouw. Daarnaast publiceerdehij Oosterse Filosofie in een notendop, de bloem-lezing Bij Lao Tsé op de thee en Zenboeddhisme.Arrangement 1: € 1507,50 (5 cursusweekein-den, 5 x diner met wijn, 10 x lunchbuffet,koffie/thee, examen met certificaat en reader).Arrangement 2: € 1750,- (arr. 1 + standaardhotelkamer met ontbijt).

Michel Dijkstra

Dick Kleinlugtenbelt

‘De cursus was erg boeiend, de docenten ontzettend goed, de omgeving en de accommodatie zijn zeker een tien waard. Kortom: alles klopte.’Bron: CEDEO-kwaliteitsonderzoek 2012

ISVW.NL

LANDGOED

FILOSOFIE | INTERNATIONALE SCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE8

Dodeweg 8 3832 RD Leusden033 465 07 00 info@isvw.nlwww.isvw.nl

Welkom op Landgoed ISVW

Naam Voorletter(s) � m � v

Adres

Postcode Plaats

Geboortedatum Telefoonnummer

Email

� Ik reserveer graag een comfort hotelkamer, toeslag € 17,50 per nacht

� Dieetwensen:

� Ik ben lid van de Vrienden van de ISVW

� Ik krijg korting via een andere organisatie, namelijk:

� Ik bestel de volgende Filosofiebonnen:

Inschrijfformulier cursussen en opleidingen

� Ik machtig de Internationale School voor Wijsbegeerte eenmalig het totaalbedrag van mijn giro/bankrekening af te schrijven.

Bankrekeningnummer ���������Datum Handtekening

Stuur de ingevulde bon in een ongefrankeerde envelop naar: ISVW, Antwoordnummer 1048, 3800 WB Amersfoort. Of reserveer online via www.isvw.nl

��

� Arrangement 1 � Arrangement 2

� Arrangement 1 � Arrangement 2

VJK1212

ISVW.NL

INTERNATIONALESCHOOL VOOR WIJSBEGEERTE

�

Landgoed ISVW omvat zes hectareeigen bosgebied, aan de rand vanLandgoed Den Treek en is vanaf deA28 met de auto in twee minutenbereikbaar. Er is een shuttle-servicevan NS-station Amersfoort naar hetlandgoed. Het conferentieoord ligtvolop in het groen.

De ISVW heeft een maatschappelijke missie:alle inkomsten uit het horecabedrijf komenvolledig ten goede aan de filosofiebeoefeningwaarvoor de Internationale School voorWijsbegeerte bijna 100 jaar geleden isopgericht.

Complete accommodatieLandgoed ISVW biedt een completeaccommodatie voor trainingen, bezinnings-dagen, bijscholing en andere bijeenkomsten.Zowel het hoofdgebouw als het zalencentrumDe Kuilen zijn ideaal om u met een groep interug te trekken en ongestoord te werken. Er zijn 13 vergaderzalen in verschillendeafmetingen, allen voorzien van flip-over,beamer en een conference-box. Het gebruik vandraadloos internet is gratis.

Uitstekende keuken Tijdens uw verblijf geniet u van onzeuitstekende keuken. Behalve de ruim voorzieneontbijt- en lunchbuffetten, serveren wij onzegasten een dagelijks wisselend 3-gangenmenubestaande uit dagverse producten. We bestedenveel aandacht aan de ingredienten en deherkomst daarvan. Groenten en kruiden zijnmerendeels biologisch. Vis is of verantwoor-delijk gekweekt of lijngevangen. Gevogeltekomt van kleinschalige pluimveehouderijen.Varkensvlees is Iberico uit Spanje of Livar uitNederland. Beide scharrelvlees. Allemelkproducten zijn biologisch.

Kamers met balkonHet landgoed herbergt twee hotelgebouwenmet in totaal 50 standaard- en 39tweepersoons comfortkamers. Alle kamers zijnvoorzien van bad of douche. In de comfort-kamer geniet u daarnaast van een eigen balkonop het zuiden, veel daglicht dankzij de glazenschuifpui, een separaat toilet en een prachtiguitzicht op het bos. Ook zijn de comfortkamersvoorzien van een flatscreen TV. In alle hotel-kamers is draadloos internet beschikbaar.

Een schone en gezonde leefomgevingOnze vergader- en congreslocatie heeft degouden Green Key, het hoogst haalbareduurzaamheidskeurmerk. Directeur SarahJenny: ‘Een bedrijf met een Green Key keurmerkvoert een verantwoord milieuzorg beleid endoet meer aan het milieu dan de wet enregelgeving van haar verlangt. Het beleid isconsequent en overal in de organisatie toepasbaar. De milieuprestaties wordenvoortdurend verbeterd en er wordt getrachtblijvend zuinig en bewust om te gaan met hetmilieu.’

RecreatieLandgoed ISVW is het startpunt van diversefiets- en wandeltochten. In samenwerking metTreeker Treks biedt de ISVW fiets-events op enrond Den Treek aan als sportief, cultureel en/ofculinair onderdeel van uw training of vergadering. Wilt u liever niet per fiets, dankunnen we met Grondig een informatieve tochtper huifkar organiseren.Op tien minuten afstand bevindt zich het oudegezellige centrum van Amersfoort waar ookallerlei activiteiten te beleven zijn.

Alle informatie is te vinden opwww.landgoedisvw.nl

Doe eens wat denkkapitaal cadeau!

De filosofiebon is verkrijgbaar in waardesvan € 25,-, € 50,- en € 100,- en tebesteden voor een cursus of evenement vande ISVW naar keuze. Bestellen kan via het inschrijfformulier en de website.

€

Uitgave & copyrights: Internationale School Voor Wijsbegeerte | ISVW

Waarde [€]

Datum van afgifte

Geldig tot 1 jaar na datum van afgifte.

Bonnummer

vijfentwintig

Te besteden aan een cursus of evenement naar keuze

van de ISVW | Internationale School Voor Wijsbegeerte

Denkkapitaal verdubbelt als je het deelt

De Filosofiebon

Uitgave & copyrights: Internationale School Voor Wijsbegeerte | ISVW

Waarde [€]

Datum van afgifte

Geldig tot 1 jaar na datum van afgifte.

Bonnummer

honderd

€

Te besteden aan een cursus of evenement naar keuzevan de ISVW | Internationale School Voor Wijsbegeerte

Denkkapitaal verdubbelt als je het deelt

De Filosofiebon

Uitgave & copyrights: Internationale School Voor Wijsbegeerte | ISVW

Waarde [€]

Datum van afgifte

Geldig tot 1 jaar na datum van afgifte.

Bonnummer

vijftig

€

Te besteden aan een cursus of evenement naar keuzevan de ISVW | Internationale School Voor Wijsbegeerte

Denkkapitaal verdubbelt als je het deelt

De Filosofiebon

Uitgave: Internationale school voor wijsbegeerte | ISVWDodeweg 8, 3832 RD Leusden. Vormgeving: Henk Droog | Dvada Platland Druk: Dijkman OffsetLeusden 2012 © ISVW

Deze krant is gedrukt op FSC papier en geseald inBiofolie, gemaakt van o.a. maiszetmeel, 100% af-breekbaar en CO2 neutraal.

Colofon

Waar vrienden zijn,daar is rijkdomDe ‘Vrienden van de ISVW’ steunen de Inter-nationale School voor Wijsbegeerte bij hetvolbrengen van haar ideële taak: het organi-seren van hoogwaardige filosofische cursus-sen voor een geïnteresseerd publiek. Als uook de activiteiten van de ISVW wilt steunenen bevorderen, nodigen wij u graag uit lid teworden van de Vereniging van Vrienden. Uwvoordeel: • U krijgt € 13,50 korting op de prijzen

van meerdaagse cursussen. • U kunt zonder toeslag (€ 17,50) in ons

nieuwe hotel verblijven (op basis van beschikbaarheid).

• Gratis toegang tot de filosofiecafés. • U ontvangt de Vrienden nieuwsbrief en

heeft toegang tot inspirerende leden-vergaderingen.

• U kunt meedoen met de leesclubs die deVrienden in het hele land organiseren. Zie www.isvw.nl.

• Als Vriend kunt u met de Goldcard onbeperkt summerschools en regulierecursussen volgen

Het lidmaat-schap van deVerenigingVrienden kost € 35,- perjaar. ISVW.NL

VERENIGINGVRIENDEN

De Filosofiebon

Ik geef me op voor:

Shuttle service Landgoed ISVW en Keurmerk Taxi-bedrijf Bestax biedt ude gelegenheid meteen shuttle tussen

Landgoed ISVW en station Amersfoortte reizen.

Hoe werkt het?Via www.stationsshuttle.nl/ boekt uop voorhand uw rit van het stationnaar Landgoed ISVW. Ook de terugwegdient u op voorhand te boeken. Deshuttle is beschikbaar van maandagtot en met zondag van 08.00-10.00 uuren van 16.00-19.00 uur, daarnaast opzondag van 13.00-14.00 uur tegen eentarief van € 6,00 per persoon, u kuntdit afrekenen bij de chauffeur (dekosten van een reguliere tax bedragen€ 14,00 per rit). U vindt de shuttle bijde stationsuitgang aan de BarchmanWuytierslaan.