FIETSBOEK Brussel

FIETSBOEK Brussel

FIETSKAARTEN DOWNLOADENWil je een print maken van een van de routes uit dit Fietsboek Brussel?

Dat kan, in een paar muisklikken.Ga naar de website www.lannooshop.be/dichtbijhuisgidsen

en klik in de lijst Fietsgids Brussel aan. Op de productpagina van deze gids heb je een link naar de 50 fietskaarten uit deze gids. Download het zip-bestand naar je computer en geef bij het uitpakken van de fietskaarten volgende code ‘fbrus2016’ in.

Veel fietsplezier!

Deze fietsgids verschijnt met de steun van

TEKSTEN André Van der Elst, Jean Lammertyn COVERBEELDEN Jacek Chabraszwski - Shutterstock.com, Generator, Pierre Havrenne – MRBC/MBHG, Alexandra Lande - Shutterstock.com, Andrii Malkov - Shutterstock.com, Skyfish - Shutterstock.com CARTOGRAFIE Tatjana Matysik ONTWERP Keppie & Keppie, Varsenare ZETWERK Keppie & Keppie, Varsenare

©Uitgeverij Lannoo nv, Tielt 2016 D/2016/45/506 – NUR 501 – ISBN 978-94-014-2863-7

© www.atomium.be – SABAM 2016

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand en/of openbaar gemaakt

in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch of op enige andere manier zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

www.lannoo.com

Registreer je op onze website en we sturen je regelmatig een nieuwsbrief met informatie over nieuwe boeken en met interessante, exclusieve aanbiedingen.

13 GEZINSVRIENDELIJKE TOCHTEN DOOR DE HOOFDSTAD ANDRÉ VAN DER ELST

JEAN LAMMERTYN

FIETSBOEK Brussel

Eerst even dit doorfietsen… 6

Overzichtskaart 14

1. Het Brussel van Leopold II en Expo 58 162. Brussel, stad aan het water 363. Langs de kaaien en sluizen van Brussel 60

4. Fietsen in hartje Brussel 76

5. Het Brussel van de stripverhalen 102

6. Een groene tocht langs parken, bossen en tuinwijken 128

7. Langs parken, vijvers en windmolens 142

8. Parken, serres en een plantentuin in de hoofdrol 156

9. Een tocht door de Woluwevallei 172

10. Fietsen langs de Groene Wandeling 186

11. Gevarieerde tocht tussen Laken en Schaarbeek 198

12. Neder-Over-Heembeek, een dorp in de stad 214

13. In de schaduw van de basiliek 232

Fotoverantwoording 246

INHOUD

10

VOORBEREID OP WEG – WAT NEEM JE MEE? EEN PAAR VUISTREGELS ALVORENS MET DE FIETS EROPUIT TE TREKKEN

D Neem in elk geval voldoende drinken (best water), want niet langs alle tochten zijn er winkels of drankgelegenheden in de buurt. En een tussendoortje doet wonderen bij een energiedip!

D Een kleine reparatiekit is beslist een goede voorzorg. Zorg er verder voor dat de banden van je fiets hard opgepompt zijn en dat de remmen perfect functio-neren. Het spreekt voor zich dat je tweewieler reglementair in orde is alvorens je je op pad begeeft. Iedere fiets moet uitgerust zijn met een fietsbel die op minstens 20 meter afstand hoorbaar is, reflectoren en een degelijk wit voor- en rood achterlicht. Voor VTT-fietsen waarmee overdag wordt gereden zijn de verlichting en de reflectoren niet verplicht (maar als zo’n fiets voorzien is van spatborden, moeten de witte en rode reflectoren dan weer wel). Een klassieke stadsfiets moet voorzien zijn van minstens tien reflectoren: een witte vooraan, een rode reflector achteraan, vier gele/oranje reflectoren op de pedalen en twee reflectoren in beide wielen. Wil je nog beter opvallen? Voorzie dan reflecterende strippen op je kleding of bevestig een knipperende ledverlichting aan je jas of tas.

D Zorg ervoor dat je aangepaste kledij draagt. Er is vandaag de dag een bijzonder breed assortiment aan lichte, ademende en soepel zittende fietskleding te koop die niet hoeft in te boeten inzake stijl of look. Houd zeker rekening met de kans op weersverandering. En denk er vooral aan dat het van levensbelang is dat je goed zichtbaar bent: helgekleurde of fluorescerende truitjes, hesjes en jasjes zijn een slimme investering voor wie graag en regelmatig fietst. En dit is al evenzeer het geval voor een degelijke fietshelm – al is die nog altijd niet verplicht.

D Ten slotte vinden we een kleine verrekijker zeker nuttig. Zo’n toestel weegt haast niets en hij komt beslist van pas wanneer je de fauna en flora of bijvoorbeeld architecturale details van dichterbij wilt bekijken. En zo no-dig kun je je verrekijker gebruiken bij het zoeken naar een referentiepunt voor het vervolg van de tocht.

11

Eerst even dit doorfietsen…

LEGENDA VAN DE GEBRUIKTE PICTOGRAMMEN

Veel bezienswaardigheden

Stad

Veel natuur

2 Moeilijkheidsgraad (1 = gemakkelijk; 2 = gemiddeld; 3 = moeilijk / voor geoefende fietsers)

12 jaar

Haalbaar voor kinderen? Vanaf welke leeftijd

2 � uDuur

Zeker zien

Erfgoed, museum

145 m

Hoogteverschil (0 = plat; 1 = weinig hellingen; 2 = heuvelachtig / uitgesproken reliëf; 3 = met behoorlijke klimmen)

Dossier

Natuur

32 kmAfstand

12

ROI BAUDOUINK. BOUDEWIJN

LAERBEEKLAARBEEK

DILBEEKNINOVE

WESTLANDSHOPPING

BASTOGNEBASTENAKENPLEIN

REINE ASTRIDKONINING ASTRID

ITTERBEEKNINOVE

LENNIKGAASBEEK

AZ VUB

BERCHEM

SCHWEITZER

VAN HUFFELMETTEWIE

LIEDTS

MACHTENS

GARE DE L'OUESTWESTSTATION

ARTS ET METIERSKUNSTEN EN AMBACHTEN

VANDERVELDE

WIEL'S

CHURCHILL

BASCULE

ULB-VUB

BLYCKAERTS

JOURDAN

PEDE

HALLE

RUISBROEK

ST PIETERS LEEUW

ERASMEERASMUS

CERIACOOVI

FOREST-MIDIVORST-ZUID

JETTE

BEMPT MERLO

STALLE

ST. JOB

HARAS

CALEVOETKALEVOET

CIMETIERE DE ST. GILLESKERKHOF VAN ST. GILLIS

CIMETIERE D'IXELLESKERKHOF VAN ELSENE

PRINCE D'ORANGEPRINS VAN ORANJE

COIN DU BALAISBEZEMHOEK

ROUGE CLOITREROOD KLOOSTER

STE. ALIXST. ADELIS

SAINT LUCUCL

CIMETIERE DE BRUXELLESKERKHOF VAN BRUSSEL

HOPITAL MILITAIREMILITAIR HOSPITAAL

ST. VINCENTST. VICENTIUS

ST. LAMBERTST. LAMBERTUS

MUSEE DU TRAMTRAM MUSEUM

BIENFAITEURSWELDOENERS

BOTANIQUEKRUIDTUIN

PL. ST JOSSEST. JOSSTPL.

PL ALBERT PL

CHASTELAINKASTELIJN

PARC FORESTPARK VORST

ALTITUDE 100HOOGTE 100

SQ. DES HEROSHELDEN SQ.

CHAPELLE DE STALLESTALLEKAPEL

ABBAYE DE FORESTABDIJ VAN VORST

OBSERVATOIRESTERRENWACHT

ARTS-LOIKUNST-WET

LUXEMBOURGLUXEMBURG

STOCKELSTOKKEL

HIPPODROMERENBAAN

ARBALETEKRUISBOOGSQUARE

BEERSELLINKEBEEK

LINKEBEEKHUIZINGEN

ST. GENESIUS RODEWATERLOO

HOEILAARTLA HULPE

JEZUS EIKOVERIJSE

LA HULPE

GROENENDAEL

HERMANN-DEBROUX

PETILLON

ROODEBEEK

MERODE

CRAINHEMKRAAINEM

TERVUREN

WEZEMBEEK OPPEM

THIRY

CONSTELLATION

MEUDON

ST. JULIEN

KEYM

WIENER

REYERS

MADOU

BARA PL.

MEISER

CHAZAL

HAREN

VERBOEKHOVEN

JOSAPHATJOSAFAT

HEEMBEEK

MUTSAARD

BUDA

ZAVENTEMST. STEVENS WOLUWE

VILVOORDEWILLEBROEK

VILVOORDEWILLEBROEK

GRIMBERGENSTROMBEEKMEISELONDERZEEL

WEMMELMERCHTEM

EVERE

BORDET

VILVOORDE

VAN PRAET

DE TROOZ

SCHAERBEEKSCHAARBEEK

TRONETROON

LOUISELOUIZA

P. DE HALHALLE P.

MIDIZUID P. DE NAMUR

NAAMSE P.

OSSEGEMOSSEGHEM

ST. GUIDONST. GUIDO

ETTERBEEK

PAEPSEM

SQ. LEOPOLD II SQ.

DELTA

ROGIER

SIMONIS

BELGICA

YSERIJZER

BOCKSTAEL

SAINCTELETTE

HEISELHEYSEL

WEMMEL

11b

12b

12a

11a

3a

6a

5a

5b

4

6b

9b

10b

3b

8

7

16Km

2b

2a

1a

1b

MM

SZb

CK

CK

SZ

MMb

PP

A

B

C

C

C

ZELLIKASSE

GROOT BIJGAARDENTERNAT

ST ULRIKS KAPELLE

10a

9a

MMa

C URBISsch. éch

FLAGEY

WEGWIJS IN FIETSBORDENWie voor het eerst in Brussel fietst, wordt overweldigd door de veelheid aan signalisa-tieborden. Je ziet ze in diverse kleuren, met letters, met cijfers of met een cijfer-letter-

combinatie… je zou er zowaar het hoofd bij verliezen. Een woordje uitleg is hier zeker op zijn plaats.

DE VERSCHILLENDE FIETSROUTES IN BRUSSEL Het netwerk omvat:

D 12 ontsluitingsroutes die steevast vertrekken vanuit het hart van de stad en die, met de klok meedraaiend, genummerd zijn van 1 tot 12. Een aantal routes hebben een vertakking: een ‘a’- en een ‘b’-variant.

D Vier dwarswegen – die letterlijk door het centrum snijden – maken het fietsnetwerk fijnmaziger. Het betreft de routes: PP: Palais/Paleis - MM: Maelbeek/Maalbeek - SZ: Senne/Zenne – CK: Canal/Kanaal

D Het netwerk wordt vervolledigd met 3 rondwegen (die rond het centrum gaan): de routes A, B en C

13

Eerst even dit doorfietsen…

VERKEERSBORDEN HERKENNEN EN ‘LEZEN’

WEGWIJZERSDwarswegen en ontsluitingswegen Rondwegen

Kruising van routes

Tussenliggende bestemming

Eindbestemming 1

Eindbestemming 2

Wijkinformatie

Kruising van routes

Tussenliggende bestemming 1

Kruising van routes

Tussenliggende bestemming 2

Wijkinformatie

Tussenliggende bestemming

Eindbestemming

KRUISINGSBORDEN

54

2

3

1

7

6

8

9

10

13

12

11

VLAAMS-BRABANT

VLAAMS -BR ABANT

VLAAM S- B RAB ANT

BRUSSEL

JETTE

ANDERLECHT

SCHAARBEEK

BRUSSELS

HOOFDSTEDELIJK

GEWEST

UKKEL

ELSENE

SINT-GILLIS

VORST

ASSE

SINT-PIETERS-LEEUW

WATERMAAL-BOSVOORDE

SINT-PIETERS-WOLUWE

SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE

VILVOORDE

ZAVENTEM

BRUSSELS

HOOFDSTEDELIJK

GEWEST

Zoniënwoud

TERNAT

DILBEEK

SINT-AGATHA-BERCHEM B

russ

el-C

har

lero

i

Zenne

Zenn

e

Zen

ne

MEISE

WEMMEL

Zoniënwoud

TERVUREN

Kana

al

E19

E411

E40

R0

E19

E40

N8

R0

A12

R0

R0

NR. KM ALT.

BRUSSEL 1 Metrostation de Brouckère 17,4 2 Metrostation Beurs 22,6 3 Metrostation Beurs 21,1 27,4 4 Metrostation Sint-Katelijne 9,7 5 Metrostation Beurs 11,2 6 Metrostation Weststation 12,8 7 Metrostation Graaf van Vlaanderen 22,1 8 Metrostation Bockstael 21,2 9 Metrostation Stockel 11,9 10 Metrostation Weststation 16,6 11 Metrostation Bockstael 18,4 14,7 12 Metrostation Heizel 14,3 13 Metrostation Bockstael 15,1

0 3 km

54

2

3

1

7

6

8

9

10

13

12

11

VLAAM S- B RAB ANT

VLAAM S- B RAB ANT

VLAAMS-BRABAN T

BRUSSEL

JETTE

ANDERLECHT

SCHAARBEEK

BRUSSELS

HOOFDSTEDELIJK

GEWEST

UKKEL

ELSENE

SINT-GILLIS

VORST

ASSE

SINT-PIETERS-LEEUW

WATERMAAL-BOSVOORDE

SINT-PIETERS-WOLUWE

SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE

VILVOORDE

ZAVENTEM

BRUSSELS

HOOFDSTEDELIJK

GEWEST

Zoniënwoud

TERNAT

DILBEEK

SINT-AGATHA-BERCHEM B

russ

el-C

har

lero

i

Zenne

Zenn

e

Zen

ne

MEISE

WEMMEL

Zoniënwoud

TERVUREN

Kana

al

E19

E411

E40

R0

E19

E40

N8

R0

A12

R0

R0

NR. KM ALT.

BRUSSEL 1 Metrostation de Brouckère 17,4 2 Metrostation Beurs 22,6 3 Metrostation Beurs 21,1 27,4 4 Metrostation Sint-Katelijne 9,7 5 Metrostation Beurs 11,2 6 Metrostation Weststation 12,8 7 Metrostation Graaf van Vlaanderen 22,1 8 Metrostation Bockstael 21,2 9 Metrostation Stockel 11,9 10 Metrostation Weststation 16,6 11 Metrostation Bockstael 18,4 14,7 12 Metrostation Heizel 14,3 13 Metrostation Bockstael 15,1

0 3 km

15,1 km

2 u

3

3

12 jaar

Breed panorama vanaf de Basiliek van Koekelberg

233

In de schaduw van de basiliek

OMGEVING VAN DE BASILIEK VAN KOEKELBERGELISABETH- EN ZAVELENBERGPARK

13

Deze tocht in de omgeving van de basiliek van Koekelberg en het Elisabethpark is vrij kort maar telt enkele flinke beklimmingen. De tocht begint in Laken en loopt achtereenvolgens door Jette, Koekelberg, Sint-Agatha-Berchem en Ganshoren, allemaal dichtbevolkte gemeenten. Je ontdekt er evenwel onvermoede groene ruimten, zoals de Zavelenberg en het populierenbos van Nestor Martin. Door de keuze voor rustige straten en fietspaden wordt dit toch een autoluwe fietslus.

HET ELISABETHPARK, EEN PLAATS VOOR HEERLIJKE WANDELINGEN

Het Elisabethpark, een groot openbaar wandelpark van 17 ha aan de voet van de basiliek, werd in 1868 op initiatief van koning Leopold II aangelegd. De koning wou hiermee het esthetisch karakter van de stad op het landelijk karakter van de omgeving afstemmen. Het park biedt een verbluffend vergezicht over Brussel: van de basiliek over de Leopold II-laan tot aan de Kruidtuin. De hoofdassen die zich aan weerszijden van het park bevinden vormen een ‘L’, symbool van het koninklijk monogram. Voor de basiliek was gebouwd en voor de aanleg van het park kwamen op deze plek de herders en boeren uit het hogergelegen gedeelte van de gemeente hun schapen hoeden.In het langgerekte wandelpark, te vergelijken met het Jubelpark, wisselen grasvelden af met boompartijen en struiken. Je vindt er ook een muziekkiosk.

HET POPULIERENBOS VAN NESTOR MARTIN

Nestor Martin, een fabriek van kachels en elektrische huishoudapparaten, werd in 1929 opgericht. Het was een moderne fabriek, verbonden met de spoorweg. Er werden ca. 1500 arbeiders en bedienden tewerkgesteld. Eind jaren 1980 werd de fabriek gesloten en afgebroken. Momenteel bevindt er zich op de oude fabriekssite een industriezone die van de hoge flatgebouwen wordt afgescheiden door een populierenbos, een wat onver-wacht stukje groen.

IN DE SCHADUW VAN DE BASILIEK

234

HET ZAVELENBERGPARK, EEN RUSTIGE PLEK ZOALS VROEGER

Natuurreservaat Zavelenberg is een landelijk gebied van 16 ha, homogeen en nog steeds gestructureerd zoals in het verleden. Hagen, afsluitingen, bosjes, bomen en weiden met grazend vee, staan in schril contrast met de Keizer Karellaan, de drukke verkeersader van en naar Brussel. In de middeleeuwen werden hier zandsteenlagen ontgonnen, vandaar ook de naam. De beboste heuvel wordt omringd door weiden met rondom levende hagen. Acacia’s en gewone essen bedekken de vroegere steengroeve en verbergen de achterliggende stadsbebouwing. In het benedendeel tref je een beekje en natte weiden met bosjes populieren en knotwilgen en een rijke onderhoutflora aan. Hazen, kikkers, grijze reigers en ijsvogels behoren tot de fauna van dit reservaat. Qua flora pakt het reservaat uit met een vijftiental van de opmerke-lijkste boomsoorten van het Brussels Gewest, waaronder haagbeuk en Noorse esdoorn. Tot voor kort graasde hier het vee van Theo, de allerlaatste boer van het Brussels Gewest.

235

In de schaduw van de basiliek

Het Zavelenbergpark, een stukje platteland bij de grootstad

Het Elisabethpark is een echt wandelpark.

R20

1

2

3

4

5

N9

N9

N289

R20a

N291

N290

Metro Bockstael

StationBockstael

Pannenhuis

N290

Elisabeth-park

Zavelenbergpark

VLAAN DEREN

BRUSSEL

Sint-Jans-Molenbeek BRUSSEL

R20

6 Huybrechts-park

1 . L A N E A U S T R A AT/ R U E L A N E A U 2 . R I C H A R D N E Y B E R G H L A A N / A V E N U E R I C H A R D N E Y B E R G H 3 . C H A R L E S D E M E E R S T R A AT/ R U E C H A R L E S D E M E E R 4 . O N Z E - L I E V E - V R O U W V A N L O U R D E S L A A N / A V E N U E N O T R E - D A M E D E L O U R D E S 5 . L É V I S M I R E P O I X L A A N / A V E N U E L É V I S M I R E P O I X 6 . C O R N E I L L E D E C L E R C Q S T R A AT/ R U E C O R N E I L L E D E C L E R C Q

6

7

8

9

101114

1516

17

1213

234

5

1

18

19

26

23

25

22

21

24

720

27 28

29

1 6 . H U B E R T B L A U W E T S T R A AT/ R U E H U B E R T B L A U W E T 1 7. B L O E M K W E K E R S S T R A AT/ R U E D E S F L E U R I S T E S 1 8 . B R O E K W E G / S E N T I E R D U B R O E K 1 9 . B R O E K S T R A AT/ R U E D U B R O E K 2 0 . A Z U U R S T R A AT/ R U E D E L’ A Z U R 2 1 . L U S T H U I Z E N S T R A AT/ R U E D E S C H Â L E T S 2 2 . K L I S S E N L A A N / A V E N U E D E S B A R D A N C E S 2 3 . Z A V E L B E R G G A A R D E / C L O S D U Z A V E L E N B E R G

7. H O N O R É L O N G T I N S T R A AT/ R U E H O N O R É L O N G T I N 8 . D E N E C K S T R A AT/ R U E D E N E C K

2 4 . M A R I A V A N H O N G A R I J E L A A N / A V E N U E D E M A R I E D E H O N G R I E 2 5 . N E S T O R M A R T I N S T R A AT/ R U E N E S T O R M A R T I N 2 6 . V A N D E R V E K E N S T R A AT/ R U E V A N D E R V E K E N 2 7. A L B E R T D E B A S T S T R A AT/ R U E A L B E R T D E B A S T 2 8 . A L F R E D D O U L C E R O N / R U E A L F R E D D O U L C E R O N 2 9 . O U D E P A S T O R I E S T R A AT/ R U E L’A N C I E N P R E S B Y T È R E

3 0 . V A N O V E R B E K E L A A N / A V E N U E V A N O V E R B E K E 3 1 . L O U I S D E L H O V E S T R A AT/ R U E L O U I S D E L H O V E 3 2 . H E R T O G J A N S L A A N / A V E N U E D U D U C J E A N 3 3 . V I TA L R I E T H U I S E N L A A N / A V E N U E V I TA L R I E T H U I S E N 3 4 . J E T S E S T E E N W E G / C H A U S S É E D E J E T T E 3 5 . S P R U Y T S T R A AT/ R U E S P R U Y T 3 6 . U Y T E N H O V E S T R A AT/ R U E R . U Y T E N H O V E

9 . B A S I L I E K L A A N / A V E N U E D E L A B A S I L I Q U E 1 0 . G A N S H O R E N S T R A AT/ R U E D E G A N S H O R E N 1 1 . G O R G E S R E M Y S T R A AT/ R U E G O R G E S R E M Y 1 2 . O P E N L U C H T S T R A AT/ R U E D U G R A N D - A I R 1 3 . D E N D E R M O N D E S T R A AT/ R U E D E T E R M O N D E 1 4 . O P E N V E L D S T R A AT/ R U E O P E N V E L D 1 5 . S T R I J D E R S T R A AT/ R U E D E S C O M B AT TA N T S

3031

3233

34

34

35 36

0 M • • 550 M

REFERENTIEPUNTEN SITUERING

2

1

3

4

5

Metrostation Bockstael

Elisabethpark

Pirsoulpark

Zavelenbergpark

Basiliek van Koekelberg

1

6

1

Huybrechtspark

Bockstaelplein

Bockstael

237

13

AFSTAND 15,1 km

STARTPLAATSBockstaelplein, metrostation Bockstael

HOE KOM JE BIJ DE START? MET DE METRO

Via het station Bockstael: lijn 6. Via de lijnen 1, 2 en 5 kun je in het Weststation en in Beekkant op lijn 6 rich-ting Koning Boudewijn overstappen.

MET DE TRAM Via metrolijn 94: stap af aan het Bockstaelplein. Via lijn 19 die het parcours van de fietstocht meermaals

kruist.

MET DE TREIN Via het station Bockstael.

MET DE (HUUR)FIETS VILLO! Je vindt een Villo!-punt aan de startplaats, op het

Bockstaelplein (95). Verder zijn er nog Villo!-punten langs of dicht bij de fietsroute, met name Pannenhuis (82), Simonis (83), O.L.V.-van-Lourdeskerk (88), Basiliek (254), Zellik (101), Margaretha van Oostenrijkplein (257), Provincielaan/Vander Vekenstraat (298).

(Info over fietsverhuurpunten in de buurt wordt tussen ronde haken meegegeven in de fietsbeschrijving.)

CAMBIO Je vindt een Cambio-punt aan het Bockstaelplein, aan de

hoek met de Laneaustraat. www.cambio.be

PRAKTISCHE INFO

R20

1

2

3

4

5

N9

N9

N289

R20a

N291

N290

Metro Bockstael

StationBockstael

Pannenhuis

N290

Elisabeth-park

Zavelenbergpark

VLAANDEREN

BRUSSEL

Sint-Jans-Molenbeek BRUSSEL

R20

6 Huybrechts-park

1 . L A N E A U S T R A AT/ R U E L A N E A U 2 . R I C H A R D N E Y B E R G H L A A N / A V E N U E R I C H A R D N E Y B E R G H 3 . C H A R L E S D E M E E R S T R A AT/ R U E C H A R L E S D E M E E R 4 . O N Z E - L I E V E - V R O U W V A N L O U R D E S L A A N / A V E N U E N O T R E - D A M E D E L O U R D E S 5 . L É V I S M I R E P O I X L A A N / A V E N U E L É V I S M I R E P O I X 6 . C O R N E I L L E D E C L E R C Q S T R A AT/ R U E C O R N E I L L E D E C L E R C Q

6

7

8

9

101114

1516

17

1213

234

5

1

18

19

26

23

25

22

21

24

720

27 28

29

1 6 . H U B E R T B L A U W E T S T R A AT/ R U E H U B E R T B L A U W E T 1 7. B L O E M K W E K E R S S T R A AT/ R U E D E S F L E U R I S T E S 1 8 . B R O E K W E G / S E N T I E R D U B R O E K 1 9 . B R O E K S T R A AT/ R U E D U B R O E K 2 0 . A Z U U R S T R A AT/ R U E D E L’ A Z U R 2 1 . L U S T H U I Z E N S T R A AT/ R U E D E S C H Â L E T S 2 2 . K L I S S E N L A A N / A V E N U E D E S B A R D A N C E S 2 3 . Z A V E L B E R G G A A R D E / C L O S D U Z A V E L E N B E R G

7. H O N O R É L O N G T I N S T R A AT/ R U E H O N O R É L O N G T I N 8 . D E N E C K S T R A AT/ R U E D E N E C K

2 4 . M A R I A V A N H O N G A R I J E L A A N / A V E N U E D E M A R I E D E H O N G R I E 2 5 . N E S T O R M A R T I N S T R A AT/ R U E N E S T O R M A R T I N 2 6 . V A N D E R V E K E N S T R A AT/ R U E V A N D E R V E K E N 2 7. A L B E R T D E B A S T S T R A AT/ R U E A L B E R T D E B A S T 2 8 . A L F R E D D O U L C E R O N / R U E A L F R E D D O U L C E R O N 2 9 . O U D E P A S T O R I E S T R A AT/ R U E L’A N C I E N P R E S B Y T È R E

3 0 . V A N O V E R B E K E L A A N / A V E N U E V A N O V E R B E K E 3 1 . L O U I S D E L H O V E S T R A AT/ R U E L O U I S D E L H O V E 3 2 . H E R T O G J A N S L A A N / A V E N U E D U D U C J E A N 3 3 . V I TA L R I E T H U I S E N L A A N / A V E N U E V I TA L R I E T H U I S E N 3 4 . J E T S E S T E E N W E G / C H A U S S É E D E J E T T E 3 5 . S P R U Y T S T R A AT/ R U E S P R U Y T 3 6 . U Y T E N H O V E S T R A AT/ R U E R . U Y T E N H O V E

9 . B A S I L I E K L A A N / A V E N U E D E L A B A S I L I Q U E 1 0 . G A N S H O R E N S T R A AT/ R U E D E G A N S H O R E N 1 1 . G O R G E S R E M Y S T R A AT/ R U E G O R G E S R E M Y 1 2 . O P E N L U C H T S T R A AT/ R U E D U G R A N D - A I R 1 3 . D E N D E R M O N D E S T R A AT/ R U E D E T E R M O N D E 1 4 . O P E N V E L D S T R A AT/ R U E O P E N V E L D 1 5 . S T R I J D E R S T R A AT/ R U E D E S C O M B AT TA N T S

3031

3233

34

34

35 36

0 M • • 550 M

REFERENTIEPUNTEN SITUERING

2

1

3

4

5

Metrostation Bockstael

Elisabethpark

Pirsoulpark

Zavelenbergpark

Basiliek van Koekelberg

1

6

1

Huybrechtspark

Bockstaelplein

Bockstael

In de schaduw van de basiliek

Je kunt deze fietskaart downloaden via www.lannooshop.be/dichtbijhuisgidsen

MET DE AUTO Je kunt je auto parkeren op de parking aan het Bockstaelplein (behalve op zater-

dag, dan is er markt) of eventueel in een van de omliggende straten.

BEWEGWIJZERDE FIETSROUTES OP HET PARCOURS Deze fietslus volgt en/of kruist een aantal bestaande en bewegwijzerde fietsrou-

tes: de Groene Wandeling 01, de GFR 11b en 12 a en b. (De verwijzingen naar de signalisatie worden tussen ronde haken meegegeven in de fietsbeschrijving.)

FIETSHERSTELLERS IN LAKEN Cicli Fransman – Fransmanstraat 20 (komt uit op het Bockstaelplein) –

tel. 02 427 62 90

NOG TE DOEN EN TE ZIEN De basiliek van Koekelberg en het prachtige uitzicht over Brussel en de (zeer)

wijde omgeving (bij helder weer!) Je kunt een aangename tijd doorbrengen in het Zavelenbergpark dat ook na-

tuurreservaat is. Je kunt je tegoed doen aan een lekkernij van patisserie Sirre (Avenue Emile

Bossaertlaan 2, 1081 Koekelberg, tel. 02 414 75 40, www.sirre.be).

238

Bij helder weer kun je kilometers ver zien.

239

In de schaduw van de basiliek

1 2  2,6 KM

Van het Bockstaelplein naar het Elisabethpark

 Wanneer je aan het Bockstael- plein 1 voor het gemeentehuis van Laken staat (metrostation en halte Bockstael, Villo!-punt, Cambio) ga je rechts over de parking (markt op zaterdag). Aan de hoek met de apotheek (WC) fiets je de Laneau- straat in (verboden rijrichting uitgezon-derd fietsers) waarna je links de Richard Neyberghlaan met de mooie herenhuizen neemt (Pannenhuis M 0,4 - Basiliek 2,2 - Jette B 2,2). Aan de 2de rotonde (metro Pannenhuis, Villo!-punt) neem je de tweede afslag, de Charles Demeerstraat (12b groen 0,4 -

DE FIETSTOCHT

De sfeer opsnuiven in het Chocolademuseum Victoria

Basiliek 1,7 - Jette B 1,7) en vervolg je via de Onze-Lieve-Vrouw van Lourdeslaan tot aan de kerk. Fiets rechts langs de kerk. Bij de verkeerslichten (zitbanken, Villo!-punt) steek je de Charles Woeste-laan over (Magrittemuseum 0,6 - Brug-mannziekenhuis 1,5 - Houba-Brugmann M 2,1). Ga even links en dan onmiddellijk rechts via de Lévis Mirepoixlaan. Bij het eerste kruispunt rijd je links de Corneille De Clercqstraat in. Aan het einde stuur je rechts en neem je iets verder links de Honoré Longtinstraat (je volgt even route 12a groen - B oranje 0,4 - Belgica M 0,4 - Centrum 2,9). Deze straat kruist eerst de Odon Warlandlaan en dan de Firmin Lecharlierlaan. Daar verlaat je route 12a groen en fiets je verder de vrij lange Honoré Longtinstraat in. Je kruist de Carton de Wiartlaan en komt uit op de Jetsesteenweg tegenover de Boogschut-tersstraat. Steek over, ga even naar links en neem dan rechts de De Neckstraat waar je de oude chocolaterie Victoria kunt bewonderen (km 2,3).

Deze voormalige fabriek werd tot lofts om-gebouwd, maar de oude gevel is bewaard gebleven. En voor de liefhebbers: er is een chocolademuseum in ondergebracht!

De straat eindigt ter hoogte van het Elisa-bethpark 2 . Steek over en fiets links, aan de ingang van een ondergrondse parking, het park in. Je bevindt je tegenover het Simonisplein (metro Simonis, Villo!-punt!). Je bent nu 2,6 km ver.

240

2 3  3,4 KM

Van het Elisabethpark naar het Pirsoulpark

 Volg naar rechts de verharde aarde-weg die langs de Landsroemlaan loopt (zit-banken). Aan de uitgang van het park rijst de indrukwekkende basiliek van Koekelberg voor je op (Villo!-punt, km 3,2). Steek aan de verkeerslichten de drukke Jacques Sermontlaan over en volg het fietspad naar links, langs het voorplein van de basiliek.

 Bij de tramhalte van lijn 19 fiets je aan de buitenzijde van de omheining links rond de basiliek (zitbanken, schaduwplaatsen) en stuur je de derde straat links in. Let op! Je kruist tramsporen! De tram rijdt er in een eigen bedding, en op de Pantheonlaan, die je oversteekt, verloopt het verkeer in beide richtingen. Daal de Basilieklaan af. Aan de rotonde ga je rechts (1ste afslag). Je volgt route 11b donker blauw over het rode fietspad

LEKKERE BENEDENSTAD

Koekelberg, de kleine gemeente ten noordoosten van Brussel, heeft met haar mooie herenhuizen een zekere charme. Daar waar het hoger gelegen, residentiële gedeelte van de gemeente zich pas later heeft ontwikkeld, ontplooide het benedendeel zich al vanaf het midden van de 19de eeuw rond een bloeiende industrie. Bekend zijn onder meer brouwerij De Boeck en de grote brouwerij van Koekelberg die in 1896 werd ge-sticht en internationale faam genoot. Maar Koekelberg verwierf ook naambekendheid door zijn chocolade-industrie. De vermaardheid, die met de jaren toenam, begon toen drie Brusselse banketbakkers in 1896 besloten om er de koekjes- en chocola-defabriek Victoria op te richten. Architect Pladet ontwierp de fabrieksgebouwen in art-decostijl. Een deel van deze gebouwen werd door de gemeente aangekocht en huisvest nu het chocolademuseum. Vandaag zet Godiva de Koekelbergse chocolade-traditie voort.Zoetekauwen moeten in Koekelberg zeker halt houden bij patisserie Sirre. Deze familiezaak opende in 1935 haar winkel en ateliers. Deze prestigieuze patisserie staat bekend voor haar ‘stokbrood op oude wijze’, de ruime keuze aan broden en de vermaarde ontbijtkoeken en gebak.

De kiosk van het Elisabethpark

241

In de schaduw van de basiliekDe uniforme huizen van de Cité Moderne

(Laarbeek 2,7 - UZ Brussel 3,5). Steek de Frans Hospitaallaan over (Villo!-punt, km 4,4) en volg route 11b donker blauw (Laar-beek 2,5; UZ Brussel 3,3) langs de Gansho-renstraat. Sla aan het volgende kruispunt links af, de Georges Remystraat in (11b donker blauw Laarbeek 2,2 - UZ Brussel 3,1). Ter hoogte van de sociale woonwijk Cité Moderne - met de witte huisjes - rijd je rechts de Openluchtstraat in (11b donker blauw). Vóór de verkeerslichten verlaat je 11b don-ker blauw om links verder te rijden langs de rustige Dendermondestraat die je tot aan het kruispunt met de Openveldstraat en de nieuwe witte sociale woningen volgt. Fiets links de rustige Openveldstraat in. Zo kom je bij de rotonde van het Oscar Reulens-plein (school, km 5,6). Fiets rechtdoor langs de Strijdersstraat (verplichte rijrichting) en steek de Gentse-steenweg over. Aan de overkant neem je

de nauwe Hubert Blauwetstraat (verfraaid met enkele bloembakken) die eindigt in de Bloemkwekersstraat waar je naar links fietst. Steek nu de Koning Albertlaan over (tram 19!) en daal de Bloemkwekersstraat af. Het Pirsoulpark 3 bevindt zich links. Op dit punt heb je 6 km op de teller.

In dit kleine park van 0,56 ha vind je grasvelden, moestuintjes, een speelplein, een voetbalveld met kunstgras, aanplan-tingen en petanquebanen (zitbanken, schaduwplaatsen).

3 4  1,6 KM

Van het Pirsoulpark naar het Zavelenbergpark

 Na ongeveer 150 meter rijd je ter hoogte van de Bloemengaarde het voetpad op en daal je even verder rechts de smalle, met asfalt verharde Broekweg af (verboden

242

EEN NATIONALE BASILIEK IN PATISSIERSTIJL

De basiliek van Koekelberg (de kerk ligt zowel in Ganshoren als in Koekelberg) is de jongere zus van de basiliek van Parijs en de 6de grootste kerk ter wereld. Ze werd gebouwd in art-decostijl, kwatongen spreken van ‘patissierstijl’.Na wat gekrakeel met de toenmalige katholieke burgerij stelde Leopold II voor om een nationale basiliek te bouwen die groter zou worden dan die van Parijs. In 1905 legde de koning de eerste steen van wat een gotisch bouwwerk moest worden. Na het overlijden van de koning stierf het project echter een stille dood. Na de Eerste Wereldoorlog wer-den de plannen voor de bouw van een gotische kerk opgeborgen en vervangen door het art-deco-ontwerp zoals we het vandaag kennen. De basiliek werd opgetrokken uit baksteen en gewapend beton, wat minder duur was en toeliet grotere ruimtes te over-spannen zonder het gebruik van tussensteunen. Door gebrek aan financiële middelen bleef de basiliek echter zeer lange tijd een bouwwerf en werd het koor pas in 1935 voltooid. Het kerkschip werd in 1951 ingewijd en de grote koepel met een diameter van 33 meter, de bekroning van het bouwwerk, werd pas in 1970 ingehuldigd. De basiliek is 93 meter hoog en bij goed weer loont een bezoek zeker de moeite. Een lift brengt je naar het 53 meter hoge terras aan de voet van de koepel. Vandaar kun je zowel het centrum van Brussel als het platteland ten noorden en ten oosten van de hoofdstad aanschouwen. Bij helder weer zie je de Sint-Romboutskathedraal van Mechelen en met een verrekijker spot je zelfs de Boerentoren van Antwerpen.De basiliek is dagelijks open. Panorama van 9.00 tot 17.15u. In de winter van 9.00 tot 16.15u - Inlichtingen: www.basilicakoekelberg.be

De Basiliek van Koekelberg, een reus in art-decostijl

243

In de schaduw van de basiliek

doorgang uitgezonderd fietsers). Dit wegje loopt onder het groen tot de rotonde en de nieuwe flatgebouwen aan de Sellier de Morenvillelaan. Fiets rechtdoor tot het einde van de straat en neem rechts achtereenvolgens de Broekstraat, de Azuurstraat en uiteindelijk, na een bocht, de Lusthuizenstraat.

Deze laatste straat biedt je uitzicht over het sportcomplex en een industriezone van Sint-Agatha-Berchem. Rechts ligt het kleine Jean Monnetpark met hoge appartementsgebouwen.

 Aan de verkeerslichten met de Zellikse-steenweg (km 7,3) stuur je rechts en volg je via de fietsstrook de Groene Wandeling 01 tot bij de verkeerslichten aan de Gentse-steenweg (Villo!-punt, café, tram 82). Over een afstand van bijna 2 kilometer volg je de bewegwijzering van de Groene Wandeling 01. Steek aan de verkeerslichten de Gent-sesteenweg over en rijd de Klissenlaan in (GW 01). De eerste straat rechts, de Zavelenberggaarde (GW01), brengt je bij de ingang van het Zavelenbergpark 4 . Op dit punt heb je 7,6 km in de benen. Via het pad GW01 doorkruis je het heuvelige park met zijn maaivelden, weiden en bosjes (zitbanken, schaduwplaatsen).

Grenzend aan de zeer drukke Keizer Karellaan en aan het grote winkelcentrum Basilix vormt het Zavelenbergpark een oase van rust, die wordt gedomineerd door een beboste heuveltop waar tot voor kort nog koeien vredig stonden te grazen.

4 5  3,5 KM

Van het Zavelenbergpark naar de basiliek van Koekelberg

 Volg de bewegwijzering Groene Wan-deling 01 en verlaat het park in de richting

van Koning Boudewijnpark, Moerassen van Jette en Ganshoren, Laarbeekbos, Populierenbos Nestor Martin. Steek aan de verkeerslichten de Keizer Karellaan over. Aan de hoek (GW 01) daal je het Marga-retha van Oostenrijkplein af (Villo!-punt!, apotheek, km 8,2) en neem je links de Maria van Hongarijelaan (GW01). Aan de volgende rotonde neem je rechts de Nestor Martinstraat (GW01) (1ste afslag). Na minder dan 100 meter volg je rechts het Guy Demanetwegje (GW01). Dit loopt door het Populierenbos van Nestor Martin en een kleine industriezone (zitbanken). Voorbij een bocht volg je de tuintjes en de spoorweg. De weg eindigt aan een rotonde net voor de bewaakte spoorwegovergang (km 9,1) (Opgelet trap! Je moet de weg bij de elektriciteitscabine naar rechts verlaten).

Wil je de moerassen van Jette en Gansho-ren, het Laarbeekbos, de Chalet van Laarbeek met zijn brasserie en het Koning Boudewijnpark bezoeken? Steek dan de bewaakte overweg over en volg de Groene Wandeling 01.

 Volg de rijrichting van de rotonde en verlaat de Groene Wandeling 01. Neem de 2de afslag en fiets de Vander Vekenstraat in (doodlopende straat behalve voor voetgangers en fietsers, zone 30), langs een hoog, roodkleurig appartementsblok. Je volgt route 11b donker blauw (Bastogne 2,5 - Centrum 6,0) tot aan de rotonde met de Maria van Hongarijelaan.

Aan de Maria van Hongarijelaan bespeur je nog een aantal landelijke kenmerken. Zo bemerk je verderop een witte hoeve die nu dienstdoet als scoutslokaal en die herinnert aan het landelijk verleden van Ganshoren.

 Aan de rotonde verlaat je route 11b en neem je links de Albert De Baststraat (3de afslag) die langs het atheneum van

244Ganshoren loopt (km 10). Volg achtereenvolgens de Alfred Doul-ceronstraat en de Oude Pastoriestraat. Aan het einde, ter hoogte van het lagergelegen park, fiets je rechts de Van Overbekelaan in. Deze brede laan heeft een centraal gelegen en met berken omzoomde fietsstrook en komt uit op de basiliek. Na enkele tientallen meters, bij de zitbanken, stuur je links de Louis Delhovestraat in. Aan het einde van deze straat (apotheek, café) rijd je rechts de Hertog Janlaan in, een laan met een dubbele rij bomen. Vervol-gens stuur je rechts de Vital Riethuisenlaan (apotheek) in. Zo kom je opnieuw aan de basiliek 5 . Hier heb je 11,1 km gefietst. Steek de Landsroemlaan over en stuur het park van de basiliek in. Ga rechts rond de basiliek.

Aan de achterzijde van de basiliek fiets je langs een parking. In totaal zijn er zeven ingangen tot de site. Je vindt er een

restaurant en de ingang tot het panorama. Vanaf de esplanade krijg je een weids uitzicht over het Elisabethpark en de Leopold II-laan. In het verlengde van de Leopold II-laan zie je de Kruidtuin liggen.

5 6  2,7 KM

Van de basiliek van Koekelberg naar het Huybrechtspark

 Verlaat het park van de basiliek aan de uitgang rechts en steek aan de verkeers-lichten (halte tramlijn 19) de Jacques Sermonlaan over naar het Elisabethpark (brasseries, cafés, restaurant, winkels).

Voor de zoetekauwen: patisserie Sirre be-vindt zich rechts op de hoek, wanneer je ter hoogte van de halte van tramlijn 19 bent.

 In dat Elisabethpark kies je een van de centrale paden of de asfaltweg die zich aan de rechterkant door het groen

Uitkijken over de Vital Riethuisenlaan

245

slingert. Je blijft parallel aan de tramlijn en de Pantheonlaan. Langs het hele traject vind je zitbanken en schaduwplaatsen. Beneden ga je links naar de plaats waar je het park bent ingereden, om het langs daar ook weer te verlaten (metrostation Simonis, Villo!-punt, chocoladewinkel Godiva, km 12,6).De terugweg loopt grotendeels langs de-zelfde route als de heenweg. Steek aan de oversteekplaats de Jetselaan over, ga even links en volg dan rechts de De Neckstraat. Neem links de Jetsesteenweg; aan het volgende kruispunt ga je rechtsaf en rijd je de Honoré Longtinstraat volledig naar be-neden. Kies aan het einde rechts de Odon Warlandlaan en steek de Charles Woeste-laan over. Blijf de Odon Warlandlaan vol-gen die je langs het Huybrechtspark 6 brengt (schaduwplaatsen, kinderspelen). Nu heb je 13,8 km in de benen.Fiets via de Spruytstraat gedeeltelijk rond het park (rechts).

Dit kleine park met een oppervlakte van 1 ha draagt de naam van de Belgische componist Albrecht Huybrechts (1899-1938). Het werd enkele jaren geleden

In de schaduw van de basiliek

gerenoveerd. Je vindt er een houten pira-mide, wat kinderspelen, enkele petanque-banen en beschaduwde zitbanken. Hier zie je ook een opmerkelijke boom, een zilverlinde, met een omtrek van meer dan twee meter. Deze boom staat nabij de ingang van het park en is ongeveer 18 meter hoog. De diameter van zijn kruin bedraagt ongeveer 15 meter. Het is de 8ste grootste van zijn soort in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

6 1  1,3 KM

Van het Huybrechtspark naar het Bockstaelplein

 Aan het einde stuur je links de Uytten-hovestraat (verplichte rijrichting) in en rijd je verder langs de trein- en metrosporen tot aan de rotonde bij metrostation Pannenhuis (Villo!-punt, café, taverne, km 14,5). Neem nu de beboomde Richard Neyberghstraat (fietsbord Bockstael B M 0,7). Na de kleine rotonde stuur je de Laneaustraat in, die uitkomt op het Bock-staelplein 1 (metrostation Bockstael, Villo!-punt!, Cambio, WC, cafés, winkels). Je hebt in totaal 15,1 km gefietst.

Je fietst gedeeltelijk rond het Huybrechtspark.