@ vooruitkiiken en streven naar productontwikkeling en innovatie. Waar liggen deuitdagingen en kansen voor Nederland? En op welke wijzeis de overheid hierbii betrold<en?

MEDIAPLANET

EXPERTS

Door Nienke Hoek

Maurice van RooijenManager Búsiness strategy en development

N,4ovares en oprìchter Jonge Geesten@

Karin SluisAlgemeen Directeur Wìtteveen+Bos

Ingrid de BondtGedeputeerde Provincie Zuid-Holland

Maurice van Rooijen ¡s bus¡ness stra-teeg bij Movares, strategisch ad-viseur Duurzame Leverancier enfounder van Jonge Geesten. Met Jon-ge Geesten biedt hij een label dat deverschillende generaties met elkaarverbindt en laat co-creëren.

'De Bouw & Infra moetbereid zijn om een ra-dicale omslag te maken. Het gesloten sys-teemvan de sectorleent zich primavoorcirculair denken. Dat besef lijkt langzaam tekomen. Zo heeft Nlingenieurs hetTijdelijkInnovatieteam Circulaire Economie Bouwopgericht. Bouwend Nederland heeft onlangssteun toegezegd voor de pilot 'circulaire'marktplaats van de Duurzame Leverancier.Op de circulaire marklplaats kunnen par-tijen þondstofferi en resþroducten, zoals

gebruikt zand, gratis aanbieden. Het moetnog bliiken ofhet initiatief, onder de naamcirculaire leverancier, kans van slagen heeft.Vanuit de marktwordt er in ieder geval en-thousiast op gereageerd.'

Omslag naar duurzaamheidltet is namelijk niet langer een keuze hoe ermet duurzaam entransparant zijnwordt om-gegaan. Hetbepaalt de toekomstvan de on-geboren generatie. De sector is nog te sterkgericht op een goedverdienmodel en te wei-nig op eenbeterewerelcl. Daamaast moethetbesef komen dat de sector de omslag naarmeer duurzaamheid niet alleen kan maken.Partijenbinnen maar ookbuiten de sectormoeten elkaar gaan helpen om totbetereoplossingen te komen. Daar ziin formele eninformele leiders voor nodig. De co-creatie

NEDERLANDMVO.NL 1-1

'stappen' van theory U ert/of creatiespiraalkunnen helpen met die bewrrstwording.

Daarnaast kunnen de verschillende gene-raties veel beter met elkaar samenwerken.Benut elkaars kwaliteiten om bedriifspro-cessen te optimaliseren. Laat de nieuwe ge-neratie de huidige generaties biivoorbeeldhelpen met nieuwe technologieën. Zorg er-voor dat huidige generaties de nieuwe ge-neratie on-the-fob blijven trainen. Op diemanier ontstaat er een proactieve uitwis-selingvan informatie, kennis en wiisheid.Wacht men tot de babyboomers met pensi-oen zijn, dan lopen organisaties het risicohun kemwaarden te verliezen. Je kunt geentoekomst creëren zonder'revolutionair'denken, ofwel met meer respect gaan kiikennaar wat was en met compassie naar wiegaankomen.'

Drie experts praten ons bii'Laat de nieuwe generatie de huidige generaties helpen'

'Hoe blijven we de concurrentie wereldwijd voor'

Karin Sluis is algemeen directeurvan Witteveen+Bos en werd onlangsverkozen tot rMeest krachtige per-soon in de lnfrasector'.

'Het besef van het belang van duurzaam-heid is erbinnen de sector, getuige GreenDeal Duurzaam GWW (Grond-, Weg- enWaterbouw) waarin overheid, kennisin-stituten en markt samen de Gww-sectorduurzamerwillen maken. We zien dat deduurzaamheidsprincipes er wel zijn, bij-voorbeeld dat je de hele levenscyclus moetbekijken als ie een weg ontwerpt. Hoe ie dieprincipes vertaalt naar echt duurzame ont-werpen, is nogvolop in ontwikkeling. Bin-nen Witteveen+Bos werken we volgens eenaantal ontwerpregels waardoor onze ont-werpen bijvoorbeeld klimaatbestendig ziin.In de universiteiten ziin dit soort ontwer-

pregels nog in onderzoek en daardoor vindje ze biivoorbeeld in de handboeken vanRijkswaterstaat nog niet terug. Een mooivoorbeeld hoe overheid, kennisinstitu-ten en bedriiven in de praktijk bezig ziin isBuildingwith Nature. De Zandmotor illus-treert prachtig hoe natuurliike stroompro-cessen voor de kust kunnen worden benut.Een ander aspect is: hoe rnaak je de proiec-ten duurzaam voor alle stakeholders, bij-voorbeeld weggebruikers én omwonenden?

Samen strevennaar productontwikkelingHet is lastig om innovaties in projecten tebrengen. Enerziids is dat een opgavevande overheid, die moet innovatie meer in deaanbestedingen brengen. Anderzijds moetde markt meer doen aaninnovatieve pro-ductontwikkeling. De overheid heeft wel-

iswaar een cmciale rol, zii zijn neestal deopdrachtgever. Maar diezelfde overheidkiest vaak voor zekerheid en dat is begrij-pelijk gezien de grote verantwoordelijk-heid die ze heeft. Daarom wordtbinnen decreen Deal Duurzaam GWW gezamenliikvastgesteld welke innovatieproiecten prio-riteit kriigen.

Tevens wil ik benadrukken dat er veel tewinnen valt als het gaat om duurzaam ge-bruik van hoog opgeleide professionals.Waar we in Nederland voor moeten waken,is dat we teveel tijd kwiit ziin aan het uit-voeren van controles en bureaucratie. Datstaat innovatie echt in de weg. Ik pleit voormeef duurzame samenwerking binnen entussen organisaties waarbii vertrouwen debasis is. Dat is echt nodigwillenwe de con-currentie wereldwiid voor bliiven.'

'Overheden halen meer kennis en kunde in huis'

lngrid de Bondt is gedeputeerde ver-keer, luchtvaart, grondzaken bijProvincie Zuid.Holland. Als provincie-bestuurder is zij onder andere verant-woordelijkvoor grote projecten als deRijnlandroute.

'Ik denk datwe in Nederland op een punt staandat we allemaal goede bedoelingen hebben alshet gaat om dtrurzaamheid, maar dat het in depraktijk toch lastig is om er echt mee aan deslag te gaan. Op dit moment is de tendens datrisico s steeds meerbij marktpartiienwordenneergelegd en dat staat innovatie in de weg.

Overheden zijn de afgelopen tien iaar kleùrergeworden, maar hoe kun ie als opdrachtgeverproiecten opduurzaamheid beoordelen als je

niet meer over de benodigde expertise beschikt?Op dit môment zie je dat overheden toch weermeer kennis en kunde in huis halen.

lnnovatiekracht inzettenContracten moeten dusdanig vorm krij-gen dat de kracht, kennis en kunde van demarkt er beter in benut kunnen worden. Intracébesluiten komt biivoorbeeld preciesvast te liggen wat er wordt gebouwd. Is hettracébesluit eenmaal onherroepelijk, danmoet de gekozen oplossing worden uitge-voerd, ook al komt de aannemer met slim-mere ideeën. Dat moet anders kunnen.Tegelijkertifd is een omschakeling lastig:tracébesluiten geven omwonenden meerrechtszekerheid en overheden kunnen errisico's mee afdekken.Willen we die inno-vatiekracht vanuit de markt kunnen in-zetten dan zullen we meer onzekerhedenmoeten inbouwen en meer openheid vanzaken moeten geven.

Maar ook nieuwe duurzame oplossin-gen durven in te zetten. Burgèrswillen

betrouwbare wegen en geen proeftuinen.Vasthouden aan het oude leidt echter niettot verduurzaming. Bij een nieuw t11re as-falt of nieuwe verlichting is van tevorenniet precies in te schatten waar het toeleidt. rerwiil het misschien wel leidt totextra kosten en overlast als bliikt dat de in-novatie niet werkt. Dat risico moeten wenemen.Willenwe echt sprongen maken ophêt gebied van duu¡zaamheid, dan zullenwe de infrastructuur beschikbaar noetenstellen voor nieuwe initiatieven enverdermoeten kifken dan ons eigen project. Daar-om heb ik in de provincie Zuid-Hollandtwee wegen aangewezen, een grote en eenkleine, waar innovaties getest mogen wor-den. Want het is doodzonde als bedriivenhun goede ideeën niet kunnen uitvoeren,omdat ze niet getest kunnen worden in depraktijk.'

Meer lezen over de ontwikkelingen in de infrastructuur? Ga dan naar nederlandmvo.nl