F82015-AW-2783-L1924 Postbus 1431 Baarn€¦ · Inspectie Leefomgeving en Transport Ministerie van...
Transcript of F82015-AW-2783-L1924 Postbus 1431 Baarn€¦ · Inspectie Leefomgeving en Transport Ministerie van...
Inspectie Leeomgeving en TransportMinisterie van Infrastructuur en Milieu
> Fletouracires Postbus 107 3740 AC Baarn
L1924 Inspectie Leefomgeving enTransportStichting VestiaAutoriteit woningcorporatiestav. het bestuur Oude Utreciitseweg 19BaarnPostbus 1431Postbus 1073000 81< ROTTERDAM 3140 AC Ilaarn
www. iie ii Lii
Contactpersoondrs. A. de Jong
arjan .de.joncy@ iient. ei
Ons kenmerkF82015-AW-2783-L1924
Datum 4 december 2015Betreft Toezichtbrief 2015
Geacht bestuur,
Sinds 1 juli 2015 valt zowel het financiële als het toezicht op rechtmatigheid,governance en integriteit onder de verantwoordelijkheid van de Autoriteitwoningcorporaties (Aw). Op grond van artikel 61 lid 3 van de Woningwet 2015,beoordeelt de Aw jaarlijks uw corporatie en doet u dit oordeel toekomen.Met de inwerkingtreding van de nieuwe Woningwet is ook de saneringstaak vanhet voormalig CFV overgedragen aan de minister voor Wonen en Rijksdienst. Deminister heeft de saneringsbevoegdheden vanaf die datum gemandateerd aan hetWaarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW).
In deze toezichtbrief treft u de resultaten van de monitoring van deherstelmaatregelen en het financiële onderzoek bij uw corporatie aan. Debeoordeling op rechtmatigheid, governance en integriteit ontvangt u separaat.
1. ManagementsamenvattingVestia heeft besloten om de succesvolle verkoopstrategie af te bouwen. De Awonderschrijft de nieuwe verkoopstrategie. Door de huidige lage rentestand is demarktwaarde van de leningenportefeulile Vestia te hoog. Doorzetten van deverkoopstrategie en de vrijgekomen liquide middelen inzetten om leningenvervroegd af te lossen, leidt tot een verslechtering van de financiële situatie.
Vestia heeft succesvol inhoud gegeven aan de eerste fase van duurzaam financieelherstel. Op dit moment wordt door uw bestuur een aangepaste strategieverbeterplan Vestia ontwikkeld. Eerder is geconstateerd dat het financiële herstelVestia vele jaren gaat duren. De Aw vraagt Vestia in deze fase de kwaliteit vanhaar volkshuisvestelijk bezit op voldoende niveau te houden teneinde aan haarvolkshuisvestelijke opgave te voldoen en om tegelijkertijd zekerheid te blijvenbieden aan haar financiers en het WSW.Nieuwe ambities, in prestatie-afspraken met gemeentes, hoewel volkshuisvestelijkwellicht wenselijk, kunnen geen onderdeel uitmaken van het komendemeerja renbel eid.
Pagina 1 van 6
> Retouracires Postbus 107 3740 AC LCsirii
Inspectie LeeFomgeving en TransportMinisterie van lnftastructuur en Milieu
De financiële beoordeling 2015 geeft de Aw aanleiding tot het formuleren van devolgende twee verbetermaatregelen:- Het eerder gestarte traject van waarclesturing (ook wel strategische
portefeuillesturing), behoeft verdere versterking en spoedige implementatie.- De eerder gemaakte werkafspraken over de externe verantwoording richting
voormalig CFV moeten worden herijkt, zodanig dat de voortgang van degeformLileerde verbetermaatregelen en ontwikkeling van de financiële ratio’sbeter kan worden gemonitorcl. De geformLlleerde verbetermaatregelen makenintegraal onderdeel uit van de interne verantwoordingsrapportage van bestuuraan RvC.
Daarnaast geldt dat in geval van een stijging van de rente Vestia haar nieuweverkoopstrategie herijkt.
2. Voortgang belangrijkste herstelmaatregelenDe hoofdlijnen uit het door CFV goedgekeurde verbeterplan (lees herstelplan) van19 augustus 2014 zijn:1. Het verbeterplan Vestia is gericht op duurzaam financieel herstel. Ultimo 2021
zal Vestia aan de kredietwaardigheidseisen van WSW voldoen.2. Het verbeterplan voorziet in een specifieke verkoop- en investeringsstrategie.
De aflossingsmogelijkheden in de leningenportefeuille zijn t/m 2017 aanwezigen reëel. Eventuele tijdelijke overliquiditeit als gevolg grootschalige verkopenwordt gestort op een aan WSW verpande rekening.
3. Vanaf jaar 2017 zijnde (reguliere) aflossingsmogelijkheden beperkt en is hetdoorzetten van de verkoopstrategie afhankelijk van de dan geldendemarktrente.
4. Eerst in jaar 2018 wordt op basis van de JV/JR 2017 bezien of een tweedesaneringsronde voor vermogensherstel wenselijk is.
De brief financiële beoordeling (EB) 2014 (16 oktober 2014) is in lijn metafspraken in het kader van het door CFV goedgekeurde verbeterplan.
De Aw heeft onderzoek gedaan op basis van uw ingediende dPi 2015-2019, uw dVi2014 en aanvullende informatie in het kader van het verscherpt toezicht EB 2014.
De Aw constateert dat Vestia in achterliggend jaar vol heeft ingezet op hetrealiseren van de verkoopstrategie, dit in combinatie met een gematigdeinvesteringsdoelstelling. Met de Patrizia-deal (verkoop van bezit in overigNederland in diverse tranches) is de verkoop van bijna 6000 vhe gemoeid.Daarnaast heeft Vestia op 30 april 2015 de portefeuille Stadswonen (ruim 7000vhe) verkocht aan Woonstad Rotterdam en zijn aanvullende complexgewijzeverkopen gerealiseerd (Sité (513 vhe) en Beter Wonen (219 vhe)). In de sfeer vanverkopen bestaand bezit zijn achterliggend jaar 834 individuele verkopengerealiseerd. Vestia is in omvang gekrompen van 96.461 vhe (79.173 woningen)ultimo 2013 naar 78.493 vhe (62.814 woningen) ultimo 2015 (prognose).
De verkoopopbrengsten zijn in belangrijke mate aangewend voor het aflossen vanbestaande leningen inclusief het vervroegd aflossen van her te Onancierenleningen in jaar 2016-2017. De leningenportefeuille (langlopende leningen enaflossingsverplichtingen) daalt in de periode 2014-2015 naar verwachting metruim € 1 miljard (nominaal). Als gevolg van gerealiseerde verkopen is deliquicliteitspositie versterkt. Vestia beschikt ultimo 2014 over bijna € 450 miljoenaan liquide middelen. Deze balanspost loopt verder op als gevolg van de
Inspectie Leefomgeving enTransportAutoriteit woningcorporaties
Contactpersoondrs. A. (le JOifij
a rjan . de.jo ng Iit Hen t. ni
Ons kenmerkEB2015-AW-2783-L1924
Datum4 december 2015
Pagina 2 van 6
Inspectie Leefomgeving en TransportMinisterie van Inftastructuur en Milieu
> Retouradres Postbus 107 3740 AC Baarn
Inspectie Leefomgeving enTransportgerealiseerde verkopen eerste helft 2015, waarmee sprake van een fors Autoriteit woningcorporatIes
liquiditeitsoverschot tot medio 20 19-2020 ook na het aflossen van aflopende Contactpersoonleningen in tussenliggende jaren. drs. A. de JongDe Aw is positief over de resUltaten van het verkoopbeleid afgelopen jaar (2014- arian.cte.iongcûileflt.nl
medio 2015). De verkoopinspanning heeft bijgedragen aan de balansverkorting, Ons kenmerkhet verkleinen van de schuldpositie en het versterken van de liquiditeitspositie van FB2015Aw-2783-L1924uw corporatie.
Datum
Gegeven het resultaat van de verkoopstrategie heeft Vestia verzocht om — bij de ‘1d 2015
blijvend lage rentestand en de ongelukkige opbouw van de restantleningenportefeuille - eerder te mogen overstappen naar de alternatieve strategieuit het goedgekeurde verbeterplan 2014. Voorafgaand aan dit verzoek is Vestiagevraagd om een analyse te maken van de opbouw van de leningenportefeuille ende aflossings- en herstructureringsmogelijkheden. Aflossen van de meestlanglopende leningen nu - tegen de thans geldende (negatieve) marktwaarde -
komt neer op een aanzienlijke weglek van maatschappelijk gebonden vermogen.Doorgaan met de complexgewijze verkoop leidt - bij het ontbreken van voldoendeaflossingsmogelijkheden — tot overliquiditeit.De uitkomsten van deze analyse (memo 27 mei 2015) wordt door de Aw gedeeld.
Met ingang van 1 juli 2015 is WSW verantwoordelijk voor de uitvoering van desaneringstaak. De Aw heeft uw verzoek voor een aangepaste verkoopstrategie;i.c. het tijdelijk stoppen met complexgewijze verkoop en temporiseren van hetverkopen bestaand bezit van half september van een positieve zienswijzevoorzien. WSW heeft op 28 september 2015 ingestemd met de nieuweverkoopstrategie.
3. Financiële beoordeling 2015Het onderzoek door de Aw op de zes velden van het financieel toezicht, vindtplaats aan de hand van signalen. In de Beleidsregels 2015 van de Aw staan designalen per toezichtterrein vermeld.Voor een toelichting op de toezichtaanpak en gehanteerde normen kunt u terechtop de website www.ilent.nl/autoriteitwoningcorporaties.
De financiële beoordeling van uw corporatie leidt tot de volgende opmerkingen.
• Veld 4: liguiditeitDe zorgelijke liquiditeitspositie in jaar 2013-2014 was bekend. Als gevolg vangrootschalige verkopen en afbouw van leningenportefeuille, verminderingrentelasten en forse reorganisatie (dalende netto bedrijfslasten) verbetert de 1CRkomende jaren 2015-2018 enigszins. De ratio blijft evenwel beneden de door Awen WSW gehanteerde norm. Het sociaal huurakkoord betekent een nieuweverslechtering in voorziene kasstromen. De Aw concludeert dat de 1CR kwetsbaarblijft als gevolg van de (veel) te hoge leningenportefeuille, waarbij deaflossingsmogelijkheden beperkt zijn. Ook de Loan to Value blijft als gevolg vanveel te hoge leningenportefeullle ver boven de signaleringsnorm.
• Veld 5, 6: solvabiliteit en draagkracht vermogen bil voorgenomen activiteitenDe vermogenspositie van Vestia is — zoals bekend - slecht. Vestia heeft eenaanzienlijk negatief volkshuisvestelijk vermogen. De leningenportefeuille vangrofweg C 5.650 miljoen is structureel te hoog. De nominale schuld per gewogenvhe bedraagt C 62.000,-. Dit is op langere termijn onhoudbaar hoog.
Pagina 3 van 6
Inspectie Leefomgeving en TransportMin isferie van Infrastructuur en Milieu
> Retouradres Postbus 107 3740 AC Baarn
Inspectie Leefomgeving enTransportIn jaar 2014 - eerste helft 2015 heeft Vestia belangrijke complexgewijze verkopen Autoriteit woningcorporaties
gerealiseerd, waarmee de beschikbare aflossingsmogelijkheden optimaal Zijfl Contactpersoonbenut. In jaar 2014 daalt de langlopende schuld met — C700 miljoen en in 2015 drs. A. de Jongaanvullend — C400 miljoen (prognose). De gerealiseerde complexgewijze verkopen [email protected]
verdient waardering voor het zittende bestuur.Ons kenmerkFB2O 1 5-AW-2 783- L1924
Uitkomst F8 2015 en interventiesDe succesvolle verkoopstrategie wordt afgebouwd. Door de huidige lage 4december2015rentestand is de marktwaarde van de leningenportefeuille Vestia te hoog.Doorzetten van de verkoopstrategie en de vrijgekomen liquide middelen inzettenom leningen vervroegd af te lossen, leidt tot een verslechtering van de financiëlesituatie. De Aw onderschrijft de nieuwe verkoopstrategie.
Het financiële herstel zal vele jaren gaan duren. De Aw vraagt Vestia om dekwaliteit van haar volkshuisvestelijk bezit de komende jaren op voldoende niveaute houden, om aan haar volkshuisvestelijke opgave te voldoen en om tegelijkertijdzekerheid te blijven bieden aan haar financiers en WSW.De afgelopen maanden heeft Vestia het overleg met WSW en Aw gezocht overdenkrichtingen en hoofdlijnen in het kader van een nadere uitwerking van deaangepaste strategie uit het Verbeterplan Vestia 2016-2021.De Aw verwacht dat Vestia de komende jaren uitsluitend en alleen beleidontwikkelt dat gericht is om het duurzaam financieel herstel vorm te geven.Nieuwe ambities, in prestatie-afspraken met gemeenten, hoewel volkshuisvestelijkwellicht wenselijk, kunnen geen onderdeel uitmaken van het beleid.
Vestia heeft succesvol inhoud gegeven aan de eerste fase van duurzaam financieelherstel. Vestia heeft de achterliggende periode veel tijd en energie gestopt in hetuitvoeren van de verkoopstrategie en het versterken van de Organisatie. Op ditmoment wordt door uw bestuur een aangepaste strategie verbeterplan Vestiaontwikkeld. De Aw vindt dat met het formuleren van de aangepaste strategie dekwaliteit van de interne governance (van sturen tot beheersen) verder versterktmoet worden. Het voorgestane - gematigd - investeringsbeleid 2016-2021 wordtop dit moment nog onvoldoende onderbouwd door een gedegenportefeuillestrategie. Een door u nog vast te stellen strategisch voorraadbeleidmoet aansluiten op de vraag vanuit uw omgeving. Een pragmatische maar welgedegen uitwerking van het asset-management is naar de mening van de Aw eennoodzakelijke voorwaarde voor het maken van weloverwogen investerings- endesinvesteringsbeslissingen. Het noodzakelijk onderhoud, de energietransitie ende demografische ontwikkelingen in combinatie met de via de wet aangestuurdefocus op kerntaken, vragen dat Vestia “in control” is op haar vastgoedstrategie énrealisatie. Vestia moet hier komend jaar verdere stappen zetten.
Begin 2015 hebben CFV en WSW met Vestia werkafspraken gemaakt over dewijze waarop Vestia zich dient te verantwoorden over de voortgang van hetherstel en de monitoring door beide organisaties. Alhoewel Vestia deze afsprakennakomt, is de Aw van mening dat verdieping van het inzicht noodzakelijk is. Vestiamoet de hoogste prioriteit geven aan het verder duurzaam financieel herstel en deinrichting van de interne verantwoordingsrapportages moet hierop aansluiten.Omdat in de periodieke managementrapportages een geprognosticeerde,geconsolideerde balans en kasstroomoverzicht ontbreekt, wordt de monitoring vande verbetermaatregelen bemoeilijkt.
Pagina 4 van 6
> Reotiradres PostbLIs 107 3740 AC Birn
Inspectie Leefomgeving en TransportMinisterie van Inftastrucwui’ en Milieu
De financiële beoordeling geeft de Aw aanleiding tot het formuleren van devolgende twee verbetermaatregelen:1. De strategische portefeuillesturing behoeft aanmerkelijke versterking. In dit
kader vraagt de Aw:• Voor 1 februari 2016 een goedgekeurd plan van aanpak gericht op het
verder op orde brengen van het assetmanagement binnen Vestia, waarvantechnische beheerplannen op cornplexniveau een integraal onderdeeluitmaken.
• Voor 1 juli 2016 een vastgestelde en door de RvC goedgekeurdeportefeuillestrategie (strategisch voorraadbeleid).
2. De eerder gemaakte werkafspraken over de externe verantwoording richtingvoormalig CFV moeten zodanig worden herijkt dat de voortgang van degeformuleerde verbetermaatregelen en ontwikkeling van de financiële ratio’sbeter kan worden gemonitord. In dit kader vraagt de Aw:• In komend Jaarplan/begroting 2016 en verantwoordingsrapportages de
financiële ratio’s zoals gehanteerd door Aw en WSW op te nemen onder destrategische doelstelling: duurzaam financieel herstel.
• De geprognosticeerde, geconsolideerde balans en kasstroomoverzichtmaken evenals de functionele WenV-rekening standaard onderdeel uit vande begroting 2016 en de periodieke verantwoordingsinformatie aan RvC.
Mocht de rentestand zodanig wijzigen dat verkopen en aflossen tot een financiëleverbetering kunnen zorgen, dan verwacht cle AW dat Vestia dit weer actief terhand zal nemen.
4. Toezicht deelactiviteitenNaast de hiervoor genoemde onderzoeken houdt de Aw ook toezicht opdeelactiviteiten van corporaties zoals:- het gebruik van derivaten;- de exploitatierisico’s ten aanzien van het zorgvastgoed;- het gehanteerde beleggingsbeleid.
De in 2015 bij uw corporatie opgevraagde informatie heeft niet tot een selectievoor specifiek onderzoek geleid.
Tot slotDe Aw spreekt tot slot haar waardering uit voor het bestuur van Vestia voor deniet aflatende inzet om partijen aan te spreken op hun rol in het derivatendebacle. De recent afgesloten schikking met de ABN AMRO voor C 55 miljoen is tedanken aan deze vasthoudendheid.
Gegeven de nieuwe taakverdeling tussen WSW en Aw en gezien de geformuleerdeverbetermaatregelen treedt de Aw voor 1 januari 2016 met u in overleg om deeerder gemaakte ‘werkafspra ken’ te herij ken. In het kader van het verscherpttoezicht ontvangt de Aw de interne verantwoordingsrapportage twee weken nagereedkoming. Mochten er tussentijds substantiële tegenvallers optreden, dient umij onverwijld te informeren.
Inspectie Leefomgeving enTransportAutoriteft woningcorporaties
Contactpersoondrs. A. de Jongarjan.de.jong(cftIent.n
Ons kenmerkFB2O 15 -AW- 2783- L 1924
Datum4 december 2015
Pagina 5 van
> Retouradres Postbus 107 3710 AC Baurn
Inspectie Leefomgeving en TransportMinisterie van Infrastruceuur en Milieu
Ik zal voorts uw raad van commissarissen (RvC) informeren over de vorenstaancieresultaten van mijn onderzoek en de beoordeling. De Aw maakt het oordeelopenbaar. Ik verzoek ii de voor UW organisatie relevante stakehoiclers hierover teinformeren.
Voor nadere informatie kunt u met mij contact opnemen.
Inspectie Leefomgeving enTransportAutoriteit wollliigcorporaties
Contactpersoondrs, A. de Jonqarjun .de.joncj@iilent. cl
Ons kenmerkFB2015-AW-2783-L1924
DE MINISTER VOOR WONEN EN RIJKSDIENST,namens deze,DE SENIOR INSPECTEUR ILT/AUTORITEIT WONINGCORPORATIES,
drs. A. de
Bijlage:
Datum4 december 2015
Pagina 6 van 6
Bij
lage
1
Sti
ch
tin
gV
est
ia(L
1924)
teR
ott
erd
am
-
Rati
os
1,2
0,9
__
__
___
__
__
__
0,9
0,9
0,8
0,7
0,9
116,6
118,9
-101,5
63,1
85,0
74,5
61,9
35,7
55,0
54,1
44
,925
,1
__
__
__
-42
,0
2014
2014
Nom
inal
esc
huld
per
gew
og
enver
huure
enhei
d(x
61.0
00,-
)M
ark
twaa
rde
lan
glo
pen
de_
sch
uld
enp
erver
huure
enhei
d(x
S1
.00
0,-
)M
odif
edd
ura
tio
nle
nin
gen
(jar
en)
Mod
ifie
dd
ura
tio
nv
ast
oed
(jar
en)
corp
ora
tie
secto
r
62,0
-35,3
105,6
______
45
,212
,18,9
13,3
11,4
Mar
ktri
sico
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
Mac
ro-e
conom
isch
risi
co
__
__
__
__
__
__
__
__
_
Oper
atio
nee
lri
sico
__________
Tot
aal
risi
coO
psla
gm
arktw
aard
ever
sus
vo
lksh
uis
ves
teli
jke
explo
itat
iew
aard
eV
pb-b
ekle
mm
ing
___________
__
__
__
__
__
Bu
ffer
tota
al
50
2.8
29
__
__
__
_
551.6
01
615.6
01
486.2
81
45
7.9
34
___________
431236
43
8.2
47
47
2.6
34
_______
553.6
91
—8
25
.45
08
53
.69
19
57
.66
2-
20
6.3
55
__
__
__
_
223.0
:2
Toezic
htv
eld
liquid
iteit
enfi
nan
cie
rin
g(i
n%
)
1CR
DS
CR
-WS
W
__________
DSC
R-C
FV
LTV
(volk
shuis
ves
teli
jke_
exp
loit
atie
waa
rde,
in%
)LT
V(m
arktw
aard
e,in
%)____________
LTV
(lee
gw
aard
e,in
%)
2013
20
14
pro
gnose
peri
ode
sig
nale
rin
gsn
orm
co
rpo
rati
ese
cto
rp
rog
no
sep
eri
od
e
1,3
-2,
01,
4
86
,6
63.3
1,4
1,3
1,0
1,0
Toezic
htv
eld
solv
ab
ilit
eit
en
dra
ag
kra
ch
tv
erm
og
en
2014
2017
20
19
Vo
lksh
uis
ves
teli
jkver
mo
gen
(x€
1.0
00,-
)-5
00
.04
7-2
13.C
58
-83
.52
1B
ufte
rto
taal
(x€
1.0
00,-
)825.4
50
1.5
65
.07
61
.16
5.6
54
Volk
shuis
ves
teli
jkver
mo
gen
per
gew
og
enver
huure
enhei
d(i
n6)
-6.0
42
-2.9
43
-1.1
76
Buf
ter
per
gew
ogen
ver
huure
enhei
d(i
n6)
9.9
73
14.7
13
16.5
13
Sp
ecif
icati
eb
uff
er
(XC
1.0
00
,-)
2014
2017
20
19
82
5.4
50
1.0
65.0
76
Toezic
htv
eld
beh
ou
dm
aats
chappeli
jkgebonden
verm
ogen
10 0 1 0 10 .0 01 .0 0 10 S
kass
troom
pro
gnose
(pri
jspeil
2014)
gem
iddeld
20
16
20
17
20
18
20
19
1.5
23
1.3
95
12
91
1.2
35
1.1
96
1.2
05
1.2
64
1.3
30
1.2
92
1.2
48
1.2
34
1.2
34
1.2
36
1.2
49
1.6
00
1.5
10
Dir
ect
rendem
ent
(in
%)
Mar
ktw
aard
eni
et-
DA
EB
-bez
it_c
orpo
rati
eM
ark
twaa
rde
niet
-DA
EB
-bez
itS
ecto
r-
20
14
20
15
_________________
4,3
84,5
2
________
3,6
94,0
1
pro
gno
seperi
ode
co
rpo
rati
eB
ruto
stic
hti
ng
skost
en
nie
uw
bo
uw
woongele
genheden
per
eenheid
DA
EB
secto
rA
anta
lee
nhed
en21
18
8.7
31
Als
%va
np
ort
efeu
ille
DA
E8
20
14
0,3
3,9
Sti
chti
ng
sko
sten
per
een
hei
d(x
61.0
00,-
)1
67
154
Bru
tov
erk
oo
pp
rijs
DA
EB
woongele
genheden
per
eenheid
DA
EB
best
em
dvoor
bew
on
ers
-
Aan
tal
eenhed
en3
.85
57
1.1
67
Als
0/
van
po
rtef
euil
leD
AE
85,
33,
1A
ls0/0
van
de
gem
idd
eld
eW
OZ
-waa
rde
DA
EB
_woo
ngel
egen
hede
n6,
33,
2V
erkooppri
jsper
een
hei
d(x
€1.0
00,-
)12
512
9
[O
ntw
ikkeling
Vo
lksh
uis
vest
eli
jkv
erm
ogen
enbuff
er
________—
15-4
----
____________________
____
__
__
__
__
_
—
_____________
__________
—
54..,
_______
___
_____________
.0j
0
2014
2015
2016
2017
2018
2019
—B
uer—
Vn
4kstJ
isveste
Kver
cge.
1
Volk
shuis
vest
eli
jkverm
ogen
enb
uff
er,
secto
r
20 5
Net
tobedri
jfsi
ast
en
(int)
Per
gew
ogen
ver
huu
reen
hei
dco
rpo
rati
eP
ergew
ogen
ver
huure
enhei
dse
ctor
Sig
nal
erin
gsn
orm
2:1
423
1523
1621
1723
1821
19
—B
.”er
—1kshuis
veste
l;e-;
e9
*at
tenti
e,‘
oor
eentu
eel
vers
chil
insc
haa
l
kass
troom
reali
sati
e2
01
22
01
3
1.6
89
1.4
72
1.3
83
1.3
34
20
14
20
15
Sti
ch
tin
gV
est
ia(1
19
24
)te
Ro
tterd
am
als
%bala
nst
ota
al
Ver
liez
enin
jaarr
ek
en
ing
resu
ltaat
co
rpo
rati
eS
ecto
ra.
Net
to-r
esult
aat
ver
ko
cht
vas
tgoed
inon
twik
keli
ng-
--0
,0b.
Res
ult
aat
dee
lnem
ingen
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
_
-52
33
-0,1
-0,0
c.W
aard
ever
and
erin
gva
nfi
nanc
iële
vas
teac
tiv
aen
van
effe
cten
113
0,0
-0,3
d.N
iet-
ger
eali
seer
de
waa
rdev
eran
der
ingen
vas
tgo
eclp
ort
efeu
ille
ver
koch
to
nd
erv
oo
rwaa
rden
--
0,0
e.N
iet-
ger
eali
seer
de
waa
rdev
eran
der
ingen
_vas
tgoed
port
efeu
ille
bes
tem
dvoor
ver
koop
--
0,0
t.O
ver
ige
waa
rdev
eran
der
ingen
_vas
tgoed
port
efeu
ille
_______________
-23
.22
7-0
,5-0
,6T
ota
al-2
8.3
47
-0,6
-0,9
Toezic
htv
eld
risi
cobeheer
Levensd
uur
bezit
20
12
20
13
2014
2015
20
16
20
17
20
18
20
19
Lev
ensd
uu
rbe
zit,
corp
ora
tie
______________________
22
,62
4,6
28
,427,8
27,0
26,3
25,5
24,8
Ont
wik
keli
ngaa
nta
lg
ewo
gen
ver
huure
enhed
en9
3.7
96
90.6
42
82.7
65
74.1
9173.2
91
72.3
91
71.4
9170.5
91
Ind
exaa
nta
lee
nhed
en(2
012=
100)
________
______________
96
,68
8,2
79,1
78,1
_______
77,2
76,2
75,3
Lev
ensd
uu
rbez
it,
land
elij
k
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
_________
23,5
23
,523,8
23,9
-24
,024,0
24,0
23,8
Ind
exaa
nta
lee
nhed
en(2
012=
100)
__
__
__
__
__
__
__________________________________________
100,3
99,7
99,109,0
98
,89
5,6
98,3
op
gav
eco
rpora
tie
En
erg
iela
bels
A+
+A
+A
BC
0E
FG
Sco
re(%
)0,3
00
,10
3,4
011,0
025,4
020,2
014,0
07,1
03,4
0N
EN
2767
Co
nd
itie
sco
re1
23
45
6S
core
(u/o
)-
--
--
-
secto
ro
nb
ek
en
d(%
)
________
_______________________________
3,5
5,0
2,1
60,0
____
____
____
____
____
____
____
____
____
__
__
__
__
__
2.4
02
.35
5
___________
Toezic
htv
eld
kw
ali
teit
vera
ntw
oord
ing
ind
exR
eali
sati
e-i
ndex
20
12
20
13
20
14
tota
al
co
rpo
rati
ese
cto
rP
rognose
jaar
2011
1.7
28
1.3
87
277
3.3
92
0,9
60,6
7P
rognose
jaar
2012
1.5
98
459
2.0
57
0,9
20,8
0P
rognose
jaar
2013
42
442
40,7
70,8
4R
eali
sati
en
ieu
wb
ouw
1.6
44
1.5
59
328
3.5
41
0,8
80,7
7
2014
co
rpo
rati
eonbekend
(%)
Gew
ogen
sco
reen
ergi&
abel
s3,
815,1
Gew
ogen
sco
reco
nd
itie
sco
re-
100,0
Aan
tal
woongel
egen
hed
en7
9.3
74
2014
Stich
tin
gV
estia
(11
92
4)
te
Ro
tterd
am
in
dex
20
12
20
13
20
14
totaal
co
rp
oratie
sector
Pro
gnose
jaar
2011
5S4
2.2
81
2.2
8]
5.1
45
0,0S
08
5P
rog
no
seja
ar_
20
12
2.1
19
2.2
58
4.3
77
-
______
0,51
Pro
gnose
jaar
2013
—68
868
8-
0,4
3R
ealisatie
verk
op
en
494
3.4
81
5.8
8]
9.8
55
0,03
0,59
Stab
iliteit
pro
gn
ose
netto
-v
ariab
ele
lasten
verslagiaar
in
dex
2011
20
12
2013
20
14
co
rp
oratie
sector
Pro
gn
ose
last
enper
gew
og
envh
eg
emid
del
do
ver
20
14
-20
162
.74
74
9.2
99
2.5
48
2.7
12
Sti
jgin
gsf
acto
rva
npro
gnose
tnaa
rt+
117,9
50,0
51,
06G
ewogen
stij
gin
gsf
acto
r1,
001,
00-
Sti
jgin
gsf
acto
rges
om
mee
rd17,9
5
_________
0,1
03,1
921,2
45.
93
Pro
gn
ose
en
realisatie
1C
R(i
n%
)corporatie
sector
1CR
2014
(dP
i2013)
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
_______________
_______________________
_________
_______________
1,29
1,63
1C
R2014
(d
Pi
2014)
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
________________
1,25
1,72
1CR
2014
(dvi
2014)
092
1,71
Rar
nin
gv
an
operationele-
en
(d
es)in
vesterin
gsk
asstro
om
20
14
co
rp
oratie
Sector
nom
inaal
(XC
1.0
00,-
)%
van
vh
v-verm
ogen
Kas
stro
om
oper
atio
nee
l2
01
4(d
Pi
20
13
)6
8.0
24
__
__
__
__
__
__
_
-13
,60
4,8
7K
asst
room
ft’a
-des
inv
este
rin
g2
01
4(d
Pi
2013)
86.3
41
-17
,27
-9,4
9a.
To
taal
154.3
65
-30,8
7-4
,62
Kas
stro
om
oper
atio
nee
l2
01
4(d
Pi2014)
55
.98
0-1
1,1
95
,50
Kas
stro
om
fva-
des
inves
teri
ng
20
14
(dP
i2014)
584.3
46
-11
6,8
6-4
,13
b.T
ota
al640.3
26
-12
8,0
51
,37
Kas
stro
om
oper
atio
nee
l2
01
4(d
vi2014)
-15
.09
83
,02
5,7
1K
asst
roo
mtv
a-des
inves
teri
ng
20
14
(dvi
2014)
634.2
40
-12
6,8
4-4
,18
c.T
ota
al619.1
42
-12
3,8
21,5
3
Sti
chti
ng
Ves
tia
(11
92
4)
teR
ott
erd
am
Enkel
voudig
ebala
ns
2014
Act
iva
Vast
eacti
va
Tot
aal
imm
ater
iele
vas
teac
tiva
Mat
erie
lev
aste
acti
va
Soc
iaal
vas
tgo
edin
exp
loit
atie
Vas
tgo
edin
ontw
ikke
ling
bes
tem
dvoor
eige
nex
ploi
tati
e___
____
___
On
roer
end
een
roer
ende
zak
ente
ndie
nst
eva
nd
eex
plo
itat
ieT
ota
alm
ater
jefe
vas
teac
tiv
a
stgoedbele
ggin
gen
Com
mer
ciee
lv
astg
oed
inex
plo
itat
ie
________
Soc
iaal
vas
tgo
edin
exp
loit
atie
gekw
alif
icee
rdal
svas
tgoed
bel
eggin
gO
nro
eren
de
zak
enver
koch
tonder
vo
orw
aard
enV
astg
oed
inon
twik
keli
ngbes
tem
dvoor
eigen
_ex
plo
itat
ieT
otaa
lvas
tgoed
bel
eggin
gen
opgave
vhv-e
xplo
itati
em
ark
twaard
e
-3
.27
6,7
10
5.8
54
.52
6-
28
.02
228.0
22
39.8
74
39.8
74
39
.87
43
9.8
74
3.3
44.6
06
5.9
22
.42
2
1.0
35
.90
5
__
__
__
__
__
84
2.6
69
1.0
35
.90
55
.85
4.5
26
28.0
22
6.9
18.4
53
_________
842.6
69
1.0
35.9
05
132.2
94
132.2
94
7.0
90
.62
14
.31
9.5
68
7.0
90
.62
1
Fin
anci
ele
vas
teac
tiv
a132.2
94
To
taal
vast
eacti
va
Vlo
ttende
acti
va
Tot
aal
vo
orr
aden
On
der
han
den
pro
ject
en
________
Tot
aal
vord
erin
gen
Effecten
__________
Uq
uid
em
iddelen5
Tota
alvl
otte
ncje
acti
va
652
411
12
.31
61
2.3
16
12.3
16
19
3.7
30
19
3.7
30
193.7
30
_________
446.3
65
44
6.3
65
65
2.4
11
652.4
11
Tota
al
acti
va
--
7.7
43
.0
32
49
71
.9
79
7.7
43
.03
2
Sti
chti
ng
Ves
tia
(11
92
4)
teR
ott
erd
am
Pass
iva
Eig
env
erm
og
en1
12
8.1
20
-500.0
47
1.1
28
.12
0V
oorz
ieni
ngen
eneg
alis
atie
reken
ing
91
.88
791.8
87
918-
37L
anplo
oen
de
sch
uld
enL
enin
gen
ov
erh
eid
enk
red
ieti
nst
elli
ng
en5
.67
7.3
66
5.4
42
.80
65
.67
7.3
66
VO
V-v
erpl
icht
inge
n-
--
Ove
rige
sch
uld
en(i
ncl
usi
efaa
ngro
epsm
aats
chap
pij
en)
355.4
19
-552.907355.419
Lan
glo
pen
de
schuld
ento
taal
6.0
32
.78
54.8
S9.8
99
6.0
32
.78
5K
ort
lpoen
de
schuld
enS
chu
lden
aan
kre
die
tin
stel
lin
gen
8.0
31
8.0
31
8.0
31
Ove
rig
482.2
09
482.2
09
48
2.2
09
Kort
iopen
de
sch
uld
ento
taal
490.2
40
490.2
40
49
0.2
40
Tota
alpass
iva
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
__
_
7.7
43.0
32
______________
4.9
71
.97
97
.74
3.0
32
So
lvab
ilit
eit
(in
Wo)
14,6
Bedri
jfsw
aard
evan
opgegeven
naar
geûnif
orm
eerd
Op
geg
ev
en
bedri
jfsw
aard
e
Dis
cont
erin
g
Ver
ko
op
po
rtef
euil
leP
aram
eter
s
__
__
__
__
__
Lev
ensd
uu
rR
estw
aard
e
Las
ten
niv
eau
Ver
huu
rder
shef
fin
gG
eünif
orm
eerd
ebedri
jfsw
aard
e
Dir
ect
ren
dem
en
t(i
n%
)
4.6
58.3
84
-10,1
—
14,6
-47
4.2
17
-73
.38
3
8.5
99
4.1
19
.37
9
dir
ect
rendem
ent
__________
co
rpo
rati
ese
cto
rco
rpo
rati
ese
cto
rO
pv
olk
shu
isv
este
lijk
eex
plo
itat
ie_
waa
rde!
mar
ktw
aard
e5,
95,
34,0
2,8
Mar
ktw
aard
eD
AEB
bezi
t___
____
____
_3,
92,8
Mar
ktw
aard
eD
AEB
bezi
t(i
nclu
sief
com
pen
sati
e)4,6
3,1
Op
renta
bil
itei
tsw
aard
e/n
om
inal
esc
huld
5,4
4,4
5,2
4,1
Op
volk
shuis
ves
teli
jkver
mogen
!m
arktv
errn
ogen
-2,3
6,3
-0,7
2,0
DA
EB
nie
t-D
AE
Bco
rpo
rati
eS
ecto
rco
rpo
rati
ese
cto
rG
eünif
orm
eerd
eb
edri
jfsw
aard
eper
gew
og
envhe
(x6
1.0
00
)44
4510
612
3M
ark
twaa
rde
per
gew
og
envhe
(x€
1.0
00
)78
9013
013
4