Onderwijs en Opvoeding

MODULEHANDLEIDING ’18 – ‘19

Beroepsopdracht 1: Beelden van onderwijs

Versie maart 2018

Semester: 1 Beroepsopdracht 1: Beelden van onderwijs Dorrith Pennink Janna Fortuin Fase q Semester 1 Leerroute q Voltijd Schrijvers q Amber Brand, Marijke Potters, Evelien van Geffen & Regina Makadoero Datum q Maart 2018

1. Inleiding voltijd

In deze beroepsopdracht 1 ‘Beelden van onderwijs’ maak je kennis met de diversiteit van het onderwijs in Nederland. Als onderdeel van beroepsopdracht 1 bezoek je dit semester twee scholen, bij voorkeur van twee verschillende onderwijstypes. Op deze scholen verzamel je gegevens door middel van

literatuuronderzoek, interviews en observaties. Je vergelijkt de twee scholen met elkaar met behulp van de verzamelde informatie.

Gedurende beroepsopdracht 1 is er aandacht voor persoonlijke professionele ontwikkeling (PPO). Hier wordt aandacht besteed aan studievaardigheden en je wordt wegwijs gemaakt binnen de opleiding. Ook is er aandacht voor de perspectiefwisseling die je dit jaar doormaakt: van student naar docent. Alle dingen die je in dit semester leert over leerlingen zijn ook op jezelf van toepassing: hoe leer jij zelf, wat is je motivatie?

Je maakt een begin met je portfolio dat je gedurende je hele opleiding aanvult.

In de bovenstaande figuur is te zien hoe de verschillende studieonderdelen zich tot elkaar verhouden.

2. Leerdoelen

Leerdoelen: Aan het einde van deze module kan de student:

Bewezen in:

• een eenvoudige les met daarin een aandachtsrichter, interactieve uitleg, activerende werkvorm en evaluatie van de lesdoelen, ontwerpen;

• de ontworpen les geven aan de eigen klas; • na de uitvoering van een les elementen die een veilig leerklimaat

beïnvloeden, herkennen en benoemen.

1A miniles

Beroepsopdracht: Beelden van Onderwijs

Vakoverstijgende module:

Ontwikkeling van de adolescent

6 ects

vak1, 6 ects

vak3, 6 ects

vak2, 6 ects

Zich oriënteren op het onderwijs, de context van het onderwijs en het leraarsberoep, dit omvat:

• kenmerken van het Nederlands onderwijsstelstel beschrijven en onderwijsconcepten beschrijven;

• de kenmerken van bijzonder en openbaar onderwijs beschrijven en een onderwijsconcept van op een levensbeschouwelijke, traditionele vernieuwingsschool of profielschool beschrijven;

• de functies van het onderwijs (kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming) in eigen woorden kunnen omschrijven en praktijkvoorbeelden hiervan geven;

• een school objectief beschrijven met gebruikmaking van de volgende begrippen: leerlingpopulatie, onderwijstypen, niveaus, sectoren en/of profielen en onderwijsconcepten.

1B Beelden van onderwijs

3. Wekelijkse programma voltijd Voor beroepsopdracht 1 zijn wekelijks 2 x 2 lesuren ingeroosterd. Deze uren worden ingevuld met zowel beroepsopdracht als PPO. Daarnaast ga je twee dagen naar scholen; de ervaringen die je daar opdoet en het materiaal dat je verzamelt, vormen de basis van de eindopdracht. Om je beroepsopdracht te kunnen maken bezoek je twee scholen. Voltijdstudenten moeten aan beide bezoekdagen deelnemen. • 1e bezoekdag: donderdag 11 en 18 oktober 2018 • 2e bezoekdag: donderdag 22 en 29 november 2018

Week (bijeenkomst)

Voorbereiding Onderwerpen in de les

36 (1) 4-9

Introductie op de module Introductie werkplekleren en stagemarkt Verschil HBO/VO

37 11-9

Valt uit vanwege Ransdaal

38 (2) 18-9

Lezen Handboek voor de leraar hoofdstuk 9

Nederlands Onderwijssysteem Stage zoeken en Centuri Introductie Opleidingscommissie Studievaardigheden “lezen en samenvatten” Feedback geven

39 (3) 25-9

Taaltesten op www.taalwinkel.nl Studielogboek Time management Nederlands onderwijssysteem Bordgebruik Introductie lesplanformulier

40 (4) 2-10

Aantekeningen maken bij NaSk-vak Logboek bijhouden

Opdracht 1B stap 1: Oriëntatie op de scholen Verzamelen van gegevens Formuleren van vragen n.a.v. vooronderzoek Opdracht 1B, stap 2: Keuze van onderdelen: Interview en observaties voorbereiden Studievaardigheden aantekeningen maken

41 (5) 9-10

Bezoekdag 1 Logboek bijhouden

Miniles Introductie SIS Opdracht 1B, stap 2: Keuze van onderdelen: Observeren Voorbereiden bezoekdag Verslag schrijven: objectief, APA

42 (6) 16-10

Bezoekdag 1

43 23-10

Onderwijsvrije week

44 30-10

Toetsweek

45 6-11

Toetsweek

46 (1) 13-11

Miniles Terugkoppeling bezoekdagen Taal en taalniveau: peerfeedback Bo1B stap 1. Maak gebruik van beoordelingsformulier in bijlage 2. Introductie filmpjesopdracht

47 (2) 20-11

Filmpje Vakdidactische Competentie Artikel Hattie lezen

Miniles Bezoek decaan Artikel Hattie bespreken: Wat werkt in het onderwijs? Opdracht 1B: Interviews en observaties voorbereiden Filmpjesopdracht: vakdidactisch

48 (3) 27-11 Bezoekdag 2

Instrument Vd Grift & Vd Wal toepassen

Filmpje Interpersoonlijke Competentie

Miniles Nabespreken toetsresultaten Instrument Vd Grift & Vd Wal bespreken Wat is goed NaSk-onderwijs, indrukken van leraren en leerlingen (verhelderen preconcepten) Filmpjesopdracht: Interpersoonlijk/pedagogisch

49 (4) 4-12

Bezoekdag 2 Filmpje Pedagogische Competentie

Miniles Studiehouding, studie-aanpak, studiestijl Introductie opdracht Beginsituatie Voorbereiding wpl1: bespreking Handleiding werkplekleren

50 (5) 11-12

Beginsituatie schrijven

Miniles Terugkoppeling bezoekdagen Opdracht 1B stap 3: Verslag schrijven Beginsituatie Peerfeedback Introductie zelfportretten

51 (6) 18-12

Beginsituatie afmaken

Miniles Opdracht 1B stap 3: Verslag schrijven Terugkoppeling bezoekdagen

52 25-12

Kerstvakantie

1 1-1

Kerstvakantie

2 (7) 8-1

Miniles Portfolio: Beginsituatie erop zetten Zelfportretten presenteren

3 (8) 15-1

Zelfportretten presenteren

4 (9) 22-1

Uitloop

4. Onderwerpen die in deze beroepsopdracht aan de orde komen uit de generieke kennisbasis 2.0 A2 Onderwijsconcepten

• Kenmerken van bijzonder en openbaar onderwijs • Onderwijsconcepten van traditionele vernieuwingsscholen zoals Montessorischolen,

Daltonscholen, Vrije Scholen, Jenaplanscholen • Onderwijsconcepten van profielscholen (concepten waarbij de uitwerking beperkt blijft tot

een aanvulling op het reguliere onderwijsprogramma en profiel) • Moderne onderwijsconcepten zoals taalgericht vakonderwijs voor alle vakken op alle niveaus,

CLIL, gepersonaliseerd leren, onderzoeken en ontwerpen (O&O) B2 Pedagogische functie van de school

• De drie functies van het onderwijs: kwalificatie, socialisatie en persoonsvorming

C1 Het werkveld (vo/mbo) • Kenmerken en structuur van het Nederlands onderwijsstelsel • Kenmerken van het Nederlandse onderwijssysteem gericht op artikel 23 (vrijheid van

onderwijs) en gevolgen hiervan • Kernaspecten van het onderwijs op mbo (beroepskwalificaties, burgerschapsvorming,

loopbaanoriëntatie) • Kenmerken van het voortgezet onderwijs, waaronder de overgang van het basisonderwijs

naar het voortgezet onderwijs (schooladvies, eindtoets) en karakteristieken van de onderbouw en de manieren waarop groepen ingedeeld kunnen worden (kerndoelen, differentiële ruimte, homogene en heterogene groepen)

• Kenmerken van het Nederlands onderwijsstelsel in internationaal perspectief zoals: vroeg selectiemoment bij de overgang van het basisonderwijs naar het voortgezet onderwijs, gedifferentieerd onderwijsstelsel (verscheidenheid aan onderwijssoorten, leerwegen, programma’s en sectoren), Sterk ontwikkelde beroepsgerichtheid (vmbo, mbo, hbo), gestandaardiseerde eindtermen.

C2 Schoolorganisatie

• Binnen de onderwijsinstelling maakt de leraar deel uit van verschillende teams en groepen (vaksectie, jaarlaagteam, onderwijsontwikkelteam of afdeling) waarin hij samenwerkt. Naar buiten toe is een leraar in staat de school op een goede manier te vertegenwoordigen, in contact met externen, zoals ouders, toeleverende scholen, organisaties en instanties rond begeleiding en zorg van leerlingen en bedrijven en instellingen waarmee wordt samengewerkt. De leraar vormt de verbinding tussen opleiding en beroepspraktijk, tussen het binnen- en buitenschools leren. Hij heeft daarvoor goed contact met bedrijven en instellingen en werkt met hen samen om het (beroepsgerichte) leren professioneel vorm te geven.

• In het mbo zijn de teams verantwoordelijk zijn voor het onderwijsproces. Zij bepalen de pedagogisch-didactische aanpak en de lesmethoden, in overleg met de instellingen waar ze

voor werken. Ook betreft het werkverdeling, scholing, inhuren, coachen, budgetbewaking, enz.

C3 Persoonlijke professionele ontwikkeling

• De wettelijke eisen die aan het beroep van de leraar worden gesteld zoals wet beroepen leraar, de bekwaamheidseisen en lerarenregister

PPO-lijn

• Studievaardigheden • Werkplekleren, stageregistratie en leerwerkovereenkomst • Eigen opvattingen over een (vak)les en het leraarschap

5. Toetsing Voor beroepsopdracht 1 zijn er twee eindopdrachten. Daarnaast is er een PPO-opdracht. Voor deze laatste opdracht krijg je geen cijfer. Het voldoende maken van deze opdracht is wel voorwaardelijk om je studiepunten te halen. Onderdeel beroepsopdracht 1 Beoordeling Weging Toetsdatum/

inlevermoment Herkansing

1A-1 Miniles 1A-2 filmpjesopdracht 1A-3 zelfportret

O/V O/V O/V

voorwaardelijk Variabel Variabel

1B Beelden van onderwijs Cijfer 1 - 10 100% 21-12-2018 23-3-2019 Beoordeling, inzage en feedback Indien aanvullende feedback is gewenst, maakt de student hiervoor zelfstandig binnen twee weken een afspraak met de docent. 6. Verantwoording studielast Voor deze module is de totale studiebelasting 168 uren (6 studiepunten x 28 sbu’s). Verspreid over 20 weken is dit gemiddeld 8,4 uur per week. De verdeling van de uren over contacttijd, zelfstudie en andere studieactiviteiten zijn als volgt ingeschat:

Onderdeel SBU Contacttijd module ‘Beelden van onderwijs’ (2 x 100 min x 14 weken) 47 Bezoekdagen 16 Zelfstudie 50 1A-1 Miniles 18 1A-2 Filmpjesopdracht 3 1A-3 Zelfportret 4 1B Beelden van goed onderwijs 18 Totaal 168

7. Literatuur en internetadressen Verplichte literatuur

• Geerts, W., Kralingen, R. van (2016). Handboek voor Leraren. Bussum: Coutinho. (Hoofdstuk 9).

• ICALT-Lesobservatieformulier (zie bijlage 3) • Nieuwstadt, M. (2015). Wat werkt in het onderwijs, de mix van de meester. Onderwijsblad,

pp. 36-41. http://docplayer.nl/19869364-De-mix-van-de-meester.html Aanbevolen literatuur

• Onderwijscoöperatie (2014). Voorstel competenties. Utrecht: Onderwijscoöperatie. Onderwijsinspectie (2017). De staat van het onderwijs. Utrecht: Onderwijsinspectie.

• https://onderzoekonderwijs.net/2014/05/19/gert-biesta-over-het-prachtige-risico-van-onderwijs/

• Donk, C. van der, Lanen, B. van, (2012). Praktijkonderzoek in de school (2e druk). Bussum: Coutinho.

Aanvullende artikelen Goede les Bron 1 http://www.onderwijsvanmorgen.nl/de-ideale-les/ Bron 2 Handboek voor leraren: 3.1 & 3.2, 3.3, 3.4, 3.5 Bron 3 http://wij-leren.nl/expliciete-directe-instructie-edi.php Bron 4 http://www.nsg.northants.sch.uk/wp-content/policies/What%20makes%20a%20good%20lesson.pdf Bron 5 https://lerarenontwikkelfonds.onderwijscooperatie.nl/wp-content/uploads/Haydee-Ceballos-Jeroen-Spandaw-1.pdf Bron 6 http://wij-leren.nl/cooperatief-leren-artikel.php Bron 7 http://wij-leren.nl/effectief-onderwijs.php Bron 8 http://wij-leren.nl/jongens-zijn-slimmer-dan-meisjes.php Bron 9 http://wij-leren.nl/teach-like-a-champion.php Bron 10 http://www.sardes.nl/uploads/publicaties_downloads/art_Activerende_didactiek_Sardes_Speciale_Editie_14.pdf Bron 11 http://wij-leren.nl/effect-4cid-model-op-lesuitvoering-docenten-en-kwaliteit-lessen.php Bron 12 https://onderzoekonderwijs-net.cdn.ampproject.org/c/s/onderzoekonderwijs.net/2017/06/20/tien-instructieprincipes-die-elke-leraar-zou-moeten-kennen/amp/ Goede docent Bron 1 https://onderwijscooperatie.nl/wat-maakt-een-goede-leraar/ Bron 2 https://decorrespondent.nl/1399/het-geheim-van-die-ene-leraar-die-iedereen-onthoudt/111154747-ef1c5043 Bron 3 http://wij-leren.nl/humor-in-de-klas.php Bron 4 https://www.onderwijsmaakjesamen.nl/actueel/opbrengsten-maak-je-samen-wat-werkt-marzano/ Bron 5

http://www6.lexisnexis.com/publisher/EndUser?Action=UserDisplayAttachWindow&imgId=2E47493A3231353B35323033373A3030364750563151553230313530393135504152303130303B31&orgId=102293&attachmentType=215 Bron 6 http://wij-leren.nl/bekwaamheidseisen-leraar-voortgezet-onderwijs.php Bron 7 https://www.cps.nl/blog/2016/11/03/De-5-rollen-van-de-leraar-wat-is-het-en-wat-hebt-u-eraan Bron 8 http://wij-leren.nl/klassenmanagement-artikel.php Internetadressen

• Competenties http://www.onderwijscooperatie.nl • Palet VO http://www.ntwpracticumnet.ou.nl/content-e/Palet_VO/ • Leraar 24 http://www.leraar24.nl/ • Vensters voor verantwoording http://www.schoolvo.nl/ • Onderwijsraad www.onderwijsraad.nl • Verwijzen volgens APA, met voor elk type bron een voorbeeld:

https://owl.english.purdue.edu/owl/resource/560/1/ • Waarderingskader Voortgezet Onderwijs 2013,

http://www.onderwijsinspectie.nl/binaries/content/assets/Documents+algemeen/2013/231213-publieksversie_waarderingskader_vo_2013.pdf

• Schoolprofielen http://www.schoolprofiel.com/images/stories/pdf/Schema_Werkwijzer_Schoolprofilering.pdf

• Atlas van het onderwijs http://www.ebook.wolters.nl/wolters/aa/9702avho/2008/download/magazine.pdf

• Trends in beeld 2013 http://www.trendsinbeeld.minocw.nl/TrendsInBeeld_2013_DEF.pdf • Changing Education Paragdims – Ken Robinson

https://www.youtube.com/watch?v=zDZFcDGpL4U • Leerlingkenmerken: http://vanlodenstein.nl/wp-

content/uploads/2016/07/leerlingkenmerken-webversie.pdf • Documentaire over leraarschap https://www.leraar24.nl/documentaire-de-les-van-de-leraar/

Vmbo

• http://www.govmbo.nl/het-vmbo • https://www.onderwijsconsument.nl/hoe-ziet-het-vmbo-eruit/ • http://www.hiteq.org/Hiteq/Downloads/Publicaties%20geheel/Kenmerkend%20vmbo.pdf

(hoofdstuk 4 en 13 • https://www.npo.nl/radar-extra-het-beroepsonderwijs-animatie-het-vmbo/19-12-

2016/POMS_AT_6487713 • Documentaire Nee heb je (http://www.neehebje.nl/) • Documentaire Het beroepsonderwijs: https://www.npo.nl/radar-extra/19-12-

2016/AT_2051696 Havo

- http://www.havo-hbo.nl/site/ - http://www.kortlopendonderzoek.nl/documenten/beter%20inspelen%20havoleerlingen.pdf

(hoofdstuk 3) - http://www.hiteq.org/Hiteq/Downloads/Publicaties%20samenvatting/SV%20Kenmerkend%20

havo%20en%20vwo.pdf - http://www.wiskundeleraar.nl/page3.asp?nummer=9333

- Documentaire De School (https://www.npo.nl/de-school/POMS_S_BNN_461728) Vwo

- http://www.hiteq.org/Hiteq/Downloads/Publicaties%20samenvatting/SV%20Kenmerkend%20havo%20en%20vwo.pdf

Mbo

- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/middelbaar-beroepsonderwijs/inhoud/opleidingen-niveaus-en-leerwegen-in-het-mbo

- https://www.youtube.com/watch?v=x1x-QH9nNEY - https://www.zadkine.nl/StuderenBijZadkine/Opleidingen/Niveaus.aspx

Speciaal onderwijs

- https://www.2doc.nl/speel~WO_NTR_3357555~speciaal-2~.html (radio)

Opdracht 1A – 1 Miniles Inleiding Je geeft in tweetallen een miniles aan medestudenten zoals je die aan een middelbare schoolklas zou geven. Het onderwerp van de miniles krijg je van de docent. Je levert een week voor je de miniles geeft het ontwerp van je les in op een vereenvoudigd lesplanformulier (lees hiervoor goed bijlage 1) en na afloop een samenvatting van de feedback die je hebt gehad en je reflectie daarop met een nieuw leerdoel.

De opdracht De miniles voldoet aan de volgende criteria:

• De les duurt ongeveer 30 minuten • Je hebt allebei een even grote rol in de voorbereiding en tijdens de les • Je kunt elkaars deel van de les overnemen; als één persoon ziek is, geeft de ander de hele les • Bij het voorbereiden gebruik je het (vereenvoudigde) lesplanformulier • De les start met een aandachtstrekker (bij voorkeur een demonstratiepracticum) • Tijdens de les maak je adequaat gebruik van ICT (bijvoorbeeld PowerPoint, smartboard) • De les bevat een activerende opdracht • Tijdens de les controleer je of het leerdoel is bereikt

Na afloop van de miniles krijg je feedback van je medestudenten en van de docent(en). Met deze feedback en je eigen ervaringen maak je een volledige reflectie en formuleer je minimaal één leerdoel voor jezelf.

Inleveren Lesplanformulier: Een week voor het geven van de les. Feedback en reflectie: Een week na het geven van de les. Alles wordt ingeleverd op MijnHva. Beoordeling De reflectie bestaat uit ongeveer 200 woorden. Deze opdracht is voorwaardelijk voor het afronden van BO1. Beoordelingscriteria Zie volgende pagina.

Beoordelingsformulier miniles 1A-1

1

Beginner 2

Je bent op weg

3 Je bent er bijna

4 Zo hoort

het

De presentatie/les ziet er verzorgd en goed voorbereid uit

De student begint de les met een pakkend begin om interesse van leerlingen te wekken

De hoeveelheid informatie is passend bij onderwerp en doelgroep

De informatie klopt inhoudelijk

De student zorgt voor duidelijke uitleg en instructie

Niveau van informatie is afgestemd op de doelgroep

De student houdt rekening met een veilig leerklimaat

De gekozen werkvorm is passend bij het onderwerp

De student kan aangeven wat de leerlingen tijdens of aan het eind de les ervan begrepen hebben

De student houdt zich aan de aangegeven tijd

De student heeft een open houding en communiceert duidelijk

Het taalgebruik is correct

Toelichting en tips

Opdracht 1 A-2: Beeld van jezelf In deze opdracht presenteer je jezelf aan de anderen door middel van een zelfportret. De vorm van dat portret is vrij. We willen graag veel creatieve voorbeelden. Bij het zelfportret leg je een link met jou als docent. Als je inspiratie nodig hebt, vergelijk jezelf dan nu eens met toen je 14 was. Inleveren Januari tijdens de BO-bijeenkomsten, spreken we af. Zet je product op MijnHvA en in je portfolio. Beoordeling Geen cijfer, maar alle eisen zijn voorwaardelijk voor invoeren cijfer opdracht 1B.

Opdracht 1 A-3: Filmpjesopdracht Inleiding op de opdracht Je zoekt voor volgende leraarsbekwaamheidsgebieden: interpersoonlijk/pedagogisch en didactisch een filmpje waarin de competentie voorkomt.

De opdracht Bedenk bij het filmpje een opdracht/discussievraag voor je medestudenten. Bronnen waarin je kunt zoeken zijn:

• Leraar 24: http://www.leraar24.nl/

• PaletVO: http://paletvo.rdmc.ou.nl/index.jsp

• YouTube: mits de docent in kwestie weet dat hij is gefilmd

• Palet: http://paletvo.rdmc.ou.nl/index.jsp. Ga akkoord met de voorwaarden en klik op:´ga verder´

Voorbeelden Casus 1: Interpersoonlijk competent; orde en werkklimaat, humor gebruiken om het werkklimaat te bevorderen. Wat levert dit gedrag op voor de docent en voor de leerlingen? Fragment: reactie van de docent. Ben je het eens met hem? Bedenk en noem een situatie die je zelf hebt mee gemaakt waarin er humor door de docent gebruikt wordt om het werkklimaat te bevorderen. Casus 2: Interpersoonlijk competent; orde en werkklimaat, hoe zet je leerlingen aan het begin van de les in het gareel. Wat doet de docent om de klas in het gareel te krijgen? Casus 3: Interpersoonlijk competent; houding en stem; reflectie op houding en stem, commentaar lerares. Welke dingen zegt de docente over zichzelf? Inleveren Presenteren in week 47, 48, 49. Beoordelingscriteria Geen cijfer, maar alle eisen zijn voorwaardelijk voor invoeren cijfer opdracht 1B. De beoordeling is op basis van de geschiktheid van het filmpje en de bijbehorende opdracht/discussievraag.

Opdracht 1B - Beelden van onderwijs

Inleiding voltijd In deze opdracht maak je kennis met het Nederlandse onderwijs door informatie te verzamelen over de twee te bezoeken scholen, leerlingen en leraren te interviewen over wat goed docentschap inhoudt en lessen te observeren. Je schrijft een verslag over de bezoekdagen waarin je de twee scholen met elkaar vergelijkt met behulp van de verzamelde informatie. Het schriftelijke verslag bevat maximaal 3000 woorden. Doel De student kan:

• een school objectief beschrijven met gebruikmaking van de volgende kenmerken: leerlingpopulatie, onderwijstypen, niveaus, sectoren en/of profielen en onderwijsconcepten;

• de kenmerken van een onderwijsconcept van een school beschrijven; • zich oriënteren op het onderwijs, de context van de school en het leraarsberoep.

Stappenplan Beroepsopdracht 1B bestaat uit vier stappen:

1. Beschrijving en vergelijking van de scholen/school 2. Keuze van onderdelen 3. Bezoekdagen 4. Verslag schrijven

Ad 1. Beschrijving en vergelijking van de scholen/ Beschrijving van de school Beschrijf de twee scholen/school aan de hand van de onderstaande vragen. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld de website van de school, de schoolgids, inspectierapport, Vensters voor Verantwoording.

• Welke leerlingpopulatie is kenmerkend voor deze school? • Welke onderwijstypen en niveaus biedt de school aan? • Voor welke sectoren/profielen leidt de school op? • Welke relevante informatie is bekend over de omgeving van de school? • Gaat het om een openbare, bijzondere of speciale school? Is er sprake van een

(bijzonder) onderwijsconcept? Welke kenmerkende aspecten van dit onderwijsconcept zijn te benoemen?

• Welke visie heeft deze school? Richten zij zich vooral op kwalificatie, socialisatie en/of persoonsvorming?

Vergelijk de scholen met elkaar. Benoem de belangrijkste overeenkomsten en verschillen. Ad 2. Onderdelen

a. Observeren van lessen (Wat is een goede vakles?) b. Interviews over goed docentschap (Welke eigenschappen heeft een goede

vakdocent ?) c. Beschrijven wat een goede les is volgens jou. Gebruik hierbij literatuur en

informatie uit de interviews over goed docentschap.

a. Observeren van lessen Oriënteer je op het onderwerp ‘lesobservatie’ door ten minste twee relevante bronnen uit de bronnenlijst te lezen en de bekwaamheidseisen te bekijken. Tijdens elke/de bezoekdag observeer je minimaal één docent tijdens de (vak)les met behulp van het observatie-instrument in de bijlage (de voltijd voert in totaal dus minimaal twee lesobservaties uit; elke bezoekdag één). In dit observatie-instrument staan indicatoren beschreven van een veilig en stimulerend leerklimaat, een efficiënte lesorganisatie en een duidelijke en gestructureerde instructie. Geef aan op het observatie-instrument of je het genoemde gedrag observeert en noteer zo objectief mogelijk passende voorbeelden. Schrijf na afloop een korte samenvatting van iedere les waarin je antwoord geeft op de volgende vragen: Welke van de bekwaamheden heb je waargenomen? Geef hier passende voorbeelden bij. Welke (leer)punten neem jij mee naar je stage? Neem de ingevulde observatieformulieren/het ingevulde observatieformulier op in de bijlage.

b. Interviews over goede leraren Oriënteer je op het onderwerp ‘beeld van een goede leraar’ door ten minste twee relevante bronnen uit de bronnenlijst te lezen en de bekwaamheidseisen te bekijken. Formuleer vervolgens ten minste vijf open interviewvragen voor leraren en vijf open interviewvragen voor leerlingen, waarmee je er achter probeert te komen wat hun beeld is van een goede leraar. Formuleer ook enkele korte vragen over achtergrondgegevens, (man/vrouw, leeftijd, vak, schooltype). Bespreek deze vragen met je HvA-docent. Neem tijdens de bezoekdagen/bezoekdag de interviews af (de voltijd neemt in totaal dus minimaal vier interviews af; elke bezoekdag twee), schrijf vervolgens de interviews uit (voeg dit toe in een bijlage) en schrijf een kort verslag over je bevindingen met daarin ten minste vijf kenmerken voor een goede leraar, waarin je ook de twee geraadpleegde bronnen verwerkt.

c. Beschrijf wat een goede vakles is volgens jou. Oriënteer je op het onderwerp ‘beeld van een goede vakles’ door ten minste twee relevante bronnen uit de bronnenlijst te lezen en de bekwaamheidseisen te bekijken. Welke vijf belangrijke kenmerken van een goede vakles komen voort uit de bronnen? Welke punten uit het I-caltformulier komen overeen met de gekozen kenmerken. Observeren vervolgens lessen op de twee bezoekdagen m.b.v. het I-calt formulier. Welk beeld heb je nu van een goede vakles? Ad 3. Bezoekdagen/bezoekdag Neem deel aan de activiteiten die georganiseerd worden voor de beide bezoekdagen/bezoekdag. Voer de opdrachten die je hebt gekozen uit tijdens de bezoekdagen/bezoekdag. Maak foto’s van typerende kenmerken van de school en/of de visie of schoolcultuur van deze school. Ad 4. Verslag schrijven In je verslag neem je de volgende hoofdstukken op:

Inleiding Korte omschrijving van de opdracht. Oriëntatie 1.1 Beschrijving bezochte school één

1.2 Beschrijving bezochte school twee Of Beschrijving bezochte school

Onderdelen a. Beeld van goede (vak)lessen beschrijving respondenten, beschrijving geobserveerde lessituatie, ingevulde observatie-instrumenten

b. Beeld van goede leraren beschrijving respondenten, interviewvragen en onderbouwing, samenvatting van het interview

c. Eigen beeld van goede vakles Gebruik van bronnen, benoemen vijf belangrijke kenmerken van een goede vakles, vergelijking I-calt met vijf belangrijke kenmerken, observeren en eigen beeld van een goede vakles beschrijven.

Antwoord op de vragen: Wat is jouw beeld van goed onderwijs? Welke invloed hebben de ervaringen tijdens de bezoekdagen/bezoekdag gehad op dit beeld? Welke (leer)punten neem je mee naar je stage?

Foto’s Vier foto’s per school met toelichting Bronnen Bronnenlijst volgens APA richtlijnen

Inleveren 21 december 2018 Zet je product op MIJNHVA en in je portfolio, inclusief de beoordeling. Beoordeling Het schriftelijke verslag bevat maximaal 3000 woorden. Je ontvangt feedback op je taalgebruik op B2 niveau.

Checklist voorwaardelijke eisen Check VOORBLAD Passende titel, naam student, studentnummer, namen begeleiders, namen scholen/naam school bezoekdag, en ‘BO1B Beelden van onderwijs’, HvA, FOO

INLEIDING Beschrijving opdracht en leeswijzer

INHOUDSOPGAVE Overzichtelijk, kloppend met de inhoud.

UITVOER OPDRACHT De opdracht is uitgevoerd zoals beschreven.

STIJL EN TAALGEBRUIK Heldere schrijfstijl, correcte spelling en zinsbouw Taalgebruik op B2-niveau (zie bijlage voor criteria) Logische en overzichtelijke indeling

BIJLAGEN In de bijlagen zijn de uitgewerkte interviews/observaties opgenomen

VISUELE ONDERSTEUNING Elke illustratie, foto, grafiek of tabel gaat gepaard met een onderschrift

LITERATUURLIJST Literatuurverwijzingen en literatuurlijst compleet en volgens APA

Beoordelingscriteria

Onderdeel Voldoende (1) Uitmuntend (2)

Oriëntatie op de scholen/scholen (TELT DUBBEL)

Voltijd: De scholen worden objectief vergeleken met gebruikmaking van enkele van de volgende begrippen: leerlingpopulatie, onderwijstypen, niveaus, sectoren en/of profielen en onderwijsconcepten, waarbij wordt verwezen naar de bronnen. De beschrijving bevat voorbeelden (TELT DUBBEL). Of

Voltijd: De scholen worden objectief vergeleken met gebruikmaking van de volgende begrippen: leerlingpopulatie, onderwijstypen, niveaus, sectoren en/of profielen en onderwijsconcepten, waarbij wordt verwezen naar de bronnen en er wordt uitgelegd wat deze begrippen betekenen. De beschrijving bevat passende voorbeelden die de vergelijking illustreren. (TELT DUBBEL)

a. Beeld van een goede (vak)les

De beschrijving en de vijf kenmerken van een goede (vak)les (de samenvatting) volgen deels logisch uit de observaties, zonder dat nieuwe informatie wordt toegevoegd waarbij sporadisch wordt verwezen naar de bronnen en/of de leraarbekwaamheden. De gegevens van de observatie zijn deels verwerkt tot een objectieve samenvatting, er worden voorbeelden gegeven van geobserveerd docentgedrag en er wordt verwezen naar de leraarbekwaamheden

De beschrijving en de vijf kenmerken van een goede (vak)les volgen (de samenvatting) logisch uit de observaties zonder dat nieuwe informatie wordt toegevoegd en er is duidelijk een koppeling gemaakt naar de bronnen en de leraarbekwaamheden. Er worden verschillen en overeenkomsten tussen de observaties beschreven. De gegevens van de observatie zijn deels verwerkt tot een objectieve samenvatting, er worden voorbeelden gegeven van geobserveerd docentgedrag en er wordt verwezen naar de leraarbekwaamheden.

b. Beeld van een goede leraar De beschrijving en de vijf kenmerken van een goede leraar (de samenvatting)volgen deels logisch uit de interviews zonder dat nieuwe informatie wordt toegevoegd, waarbij sporadisch wordt verwezen naar de bronnen en/of de leraarbekwaamheden. De beschrijving bevat enkele voorbeelden.

De beschrijving en de vijf kenmerken van een goede leraar (de samenvatting)volgen logisch uit de interviews zonder dat nieuwe informatie wordt toegevoegd en er is duidelijk een koppeling gemaakt naar de bronnen en de leraarbekwaamheden. De beschrijving bevat enkele voorbeelden. Er worden verschillen en overeenkomsten tussen de interviews beschreven.

c. Eigen beeld Er wordt gebruik gemaakt van bronnen en de vijf belangrijke kenmerken van een goede vakles worden benoemd. Deze kenmerken worden vergeleken met het I-calt formulier. Er wordt antwoord gegeven op de vragen: Wat is jouw beeld van goed onderwijs? Welke invloed hebben de ervaringen tijdens de bezoekdagen/bezoekdag gehad op dit beeld? Welke (leer)punten neem je mee naar je stage?

Er wordt gebruik gemaakt van bronnen en de vijf belangrijke kenmerken van een goede vakles worden benoemd. Deze kenmerken worden vergeleken met het I-calt formulier. Er is een duidelijke link tussen de bronnen plus ervaringen op de twee bezoekdagen/bezoekdag en het eigen beeld van een goede vakles beschreven.. Er wordt antwoord gegeven op de vragen: Wat is jouw beeld van goed onderwijs? Welke invloed hebben de ervaringen tijdens de bezoekdagen/bezoekdag gehad op dit beeld? Welke (leer)punten neem je mee naar je stage?

Foto’s Het beeldmateriaal en de onderbouwing zijn deels illustratief en representatief voor de visie of de schoolcultuur.

Het beeldmateriaal en de onderbouwing zijn illustratief en representatief voor de visie of de schoolcultuur en ondersteunen het verslag.

Cijfer 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Aantal punten 1 2 3 4 5 6 8 10 11 12

ICALT - Lesobservatieformulier: evalueren van pedagogisch-didactisch handelen van leraren

School:

Klas:

Vak:

Aantal leerlingen:

Datum: Naam observator:

Observeer de volgende gebeurtenissen: Oordeel Omcirkel s.v.p. het gewenste antwoord: 1= overwegend zwak; 2=meer zwak dan sterk 3= meer sterk dan zwak; 4= overwegend sterk

Geobserveerd Omcirkel s.v.p. het gewenste antwoord: 0= nee, dat heb ik niet waargenomen ; 1= ja, dat heb ik waargenomen.

Indicator

Oordeel1 Voorbeelden van goede praktijk: De leraar ...

Geobserveerd2

Veilig en stimulerend leerklimaat

1 ...toont in gedrag en taalgebruik respect voor leerlingen

1 2 3 4 ...laat leerlingen uitspreken

0 1

Opmerkingen:

...luistert naar wat leerlingen te zeggen hebben

0 1

…maakt geen rolbevestigende opmerkingen

0 1

2 ... zorgt voor een ontspannen sfeer 1 2 3 4 ...spreekt de leerlingen op een positieve manier aan

0 1

Opmerkingen:

...reageert met humor en stimuleert humor

0 1

...accepteert dat leerlingen fouten maken

0 1

...straalt warmte en empathie uit naar alle leerlingen in de klas

0 1

3 ...ondersteunt het zelfvertrouwen van leerlingen

1 2 3 4 geeft leerlingen complimenten over hun werk

0 1

Opmerkingen:

koppelt op een positieve wijze terug op vragen/ opmerkingen van leerlingen

0 1

...honoreert de bijdragen van leerlingen

0 1

4 ... zorgt voor wederzijds respect 1 2 3 4 …stimuleert leerlingen naar elkaar te luisteren

0 1

Opmerkingen: .

...treedt op wanneer er om leerlingen wordt gelachen

0 1

...houdt rekening met (culturele) verschillen en eigenaardigheden

0 1

...bevordert de onderlinge solidariteit onder leerlingen

0 1

...bevordert dat leerlingen activiteiten als groepsgebeurtenis ervaren

0 1

Efficiënte les-organisatie

5 ...zorgt voor een ordelijk verloop van de les

1 2 3 4 Het in- en uitgaan van de klas verloopt ordelijk

0 1

Opmerkingen:

...treedt tijdig en passend op bij ordeverstoringen

0 1

...waakt over afgesproken omgangsvormen en regels

0 1

zorgt dat alle leerlingen tot het eind van de les betrokken zijn bij de leeractiviteiten

0 1

...zorgt dat leerlingen weten wat ze moeten doen als ze hulp nodig hebben bij hun werk en wanneer ze hulp kunnen vragen

0 1

...zorgt dat leerlingen weten wat ze moeten doen als ze klaar zijn

0 1

6...gaat tijdens de verwerking na of leerlingen de opdrachten op een juiste manier uitvoeren

1 2 3 4 controleert of leerlingen hebben begrepen wat ze moeten doen

0 1

Opmerkingen:

...geeft feedback op het sociaal functioneren bij de uitgevoerde taak

0 1

7 ...zorgt voor een doelmatig klassenmanagement

1 2 3 4 …maakt duidelijk welke materialen kunnen worden gebruikt

0 1

Opmerkingen:

De lesmaterialen liggen klaar

0 1

De lesmaterialen zijn afgestemd op het niveau en ontwikkeling van leerlingen

0 1

8 ...gebruikt de leertijd efficiënt

1 2 3 4 ... begint de les op tijd 0 1

Opmerkingen:

...laat geen tijd verloren gaan aan begin, tijdens of het einde van de les

0 1

… laat geen ‘dode’ momenten ontstaan

0 1

...laat de leerlingen niet wachten

0 1

9 ...geeft duidelijke uitleg van de leerstof 1 2 3 4 ...activeert de voorkennis van de leerlingen

0 1

Opmerkingen:

...legt uit in opeenvolgende stappen

0 1

...stelt vragen die door leerlingen worden begrepen

0 1

...vat van tijd tot tijd de leerstof samen

0 1

Duidelijke en gestructu-reerde instructie

10 ...geeft feedback aan de leerlingen 1 2 3 4 maakt helder waarom een antwoord goed is of niet

0 1

Opmerkingen:

...maakt helder of een antwoord goed is of niet

0 1

...geeft feedback op de wijze waarop leerlingen tot hun antwoord komen

0 1

11... betrekt alle leerlingen bij de les

1 2 3 4 ...geeft opdrachten die leerlingen aanzetten tot actieve deelname

0 1

Opmerkingen:

...stelt vragen die aanzetten tot nadenken

0 1

...zorgt ervoor dat leerlingen goed luisteren en/of doorwerken

0 1

...wacht na een vraag voldoende lang om leerlingen te laten nadenken

0 1

...geeft ook leerlingen de beurt die niet hun hand opsteken

0 1

12... gaat tijdens de instructie na of leerlingen de leerstof hebben begrepen

1 2 3 4 ...stelt vragen die tot nadenken stemmen

0 1

Opmerkingen:

...controleert regelmatig of leerlingen begrijpen waar de les over gaat

0 1

13… bevordert dat leerlingen hun best gaan doen

1 2 3 4 ...prijst leerlingen die hun best doen

0 1

Opmerkingen:

...maakt duidelijk dat alle leerlingen hun best moeten doen

0 1

...uit positieve verwachtingen over wat leerlingen gaan doen

0 1

14… geeft goed gestructureerd les 1 2 3 4 De les is duidelijk opgebouwd in onderdelen met duidelijke overgangen

0 1

Opmerkingen:

De les bevat een logische opbouw van eenvoudig naar complex

0 1

De opdrachten hangen samen met wat tijdens de instructie is aangeboden

0 1

De les heeft een goede afwisseling van instructie, begeleid oefenen, verwerking en dergelijke

0 1

15... geeft duidelijke uitleg van het gebruik van didactische hulpmiddelen en opdrachten

1 2 3 4 ...zorgt dat elke leerling weet wat hij/zij moet doen

0 1

Opmerkingen:

…maakt de samenhang duidelijk tussen de lesdoelen en de opdrachten

0 1

…zegt welke materialen en hulpmiddelen gebruikt kunnen worden

0 1

Bijlage 1. (Zelf)beoordelingsformulier schriftelijk taalgebruik B2 voor studenten en docenten

Beoordelingsaspecten

Afstemming op doel - Het tekstdoel van het product (bijvoorbeeld adviseren,

informeren, overtuigen) is in lijn met de tekstsoort en wordt voldoende duidelijk.

- Het taalgebruik past bij het doel (bijvoorbeeld neutraal, wervend).

- De structuur van het product is afgestemd op de tekstsoort.

£ voldoende £ onvoldoende

Afstemming op publiek - Het taalgebruik is afgestemd op het publiek (bijv.

formeel/informeel, populair/zakelijk).

£ voldoende £ onvoldoende

Samenhang - De gedachtelijn is logisch en bevat hooguit een enkele kronkel,

die niet hinderlijk is voor het begrip van de tekst. - Tekstrelaties zijn duidelijk gemaakt met behulp van

bijvoorbeeld voegwoorden, verbindingswoorden en verwijswoorden.

£ voldoende £ onvoldoende Aandachtspunten: £ samenhang op tekstniveau £ samenhang op zinsniveau

Woordgebruik en woordenschat - De woordkeuze is correct; een enkele fout kan nog voorkomen. - Het woordgebruik is gevarieerd; storende herhalingen zijn

zeldzaam en niet hinderlijk.

£ voldoende £ onvoldoende Aandachtspunten: £ woordenschat £ woordgebruik

Spelling en grammatica - De spellingsregels zijn correct toegepast; een enkele fout kan

nog voorkomen. - De grammaticaregels zijn correct toegepast; een enkele fout in

langere, samengestelde zinnen kan nog voorkomen. De fouten die voorkomen zijn niet hinderlijk voor het begrip van de tekst.

£ voldoende £ onvoldoende Aandachtspunten: £ spelling £ werkwoordspelling £ grammatica

Leesbaarheid - Er zijn witregels, alinea’s en eventueel kopjes gebruikt, die

bijdragen aan de leesbaarheid van de tekst. - Leestekens zijn correct gebruikt; een enkele fout kan nog

voorkomen.

£ voldoende £ onvoldoende Aandachtspunten: £ lay-out £ leestekens

Advies: