EU transportbeleid voor brandstof, energie en CO2 : invloed op Nederlandse luchtkwaliteitp

Presentatie VROM, 3 maart 2009

www.ecn.nl

Onderzoeksvraag

Invloed EU beleid CO2-reductie transport op:

NL brandstoffenmarkt• NL brandstoffenmarkt

• NL luchtkwaliteit

2 22-4-2010

Beleid wegtransport:

• CO2 standaarden wegverkeer- 2015 130 gr/km 2020 95 gr/km personenwagens

2016 175 gr/km 2020 135 gr/km bestelwagens- 2016 175 gr/km 2020 135 gr/km bestelwagens

• Richtlijn hernieuwbare energie (RED)- 10% hernieuwbare energie in transport 2020- 10% hernieuwbare energie in transport 2020

• Richtlijn brandstofkwaliteit (FQD)- 6% WTW reductie 20206% WTW reductie 2020

• Richtlijn biobrandstoffen

3 22-4-2010

RED• Implementatie dec. 2010• Alle transportmodi!

• 2020: 10%(e) hernieuwbaar transport• Ook elektriciteit en waterstof

• Dubbeltelling 2e generatie, RES-E voor auto’s telt 2,5 x• Echter totale RED target (14%) blijft gelijk! • Eisen duurzaamheid worden aangescherpt• Eisen duurzaamheid worden aangescherpt

FQD

• December 2020 6% GHG WTW vermindering tov 2010 (zonder bio)

• Tussen doelstellingen 2% in 2014 en 4% in 2017• Tussen doelstellingen 2% in 2014 en 4% in 2017

• Minimale WTW CO2 uitstoot vermindering biobrandstoffen:- 35% huidig- 35% huidig- 50% vanaf 2017- 60% vanaf 2018 voor installaties opgestart na 2016

• Duurzaamheidseisen voor landbouw grond biobrandstoffen- geen natuurgebieden- goede C balansg- bonus gedegradeerde grond (29 g CO2eq/MJ)

Overzicht EU beleid

CO2 standards RED * BD* FQD

Personen en X X X XPersonen en bestelauto’s

X X X X

Vrachtwagens - X X X

Mobiele werktuigen - - - X

Diesel trein - X - X

Binnenvaart - X - X

Zeevaart - - - -

Int. luchtvaart - - - -

* NL beleid alleen voor benzine en diesel niet LPG, CNG,…

6 22-4-2010

Keuzes brandstofleveranciers (2020)

O ti P t ti l

CO2 reductie potentieel op basis van: kosten, timing, haarbaarheid, andere verplichtingen, …

Raffinage ≤ 1%

Biobrandstoffen ≤ 5%

Optie Potentieel

Elektrisch ≤ 0,5%

CNG ≤ 0,5%

Groengas ≤ 1%

CCS ≤ 1%

ETS …

Waterstof …

0

100

200

300

400

500

600

700

800

900

1000

CDM ≤ 2%

CCS ≤ 1%

Kosten range €/tCO2

7 22-4-2010

Kosten-curven onzekerheden

• Kosten ontwikkeling biobrandstoffen en groen gas• Kosten ontwikkeling winning en raffinage fossiele brandstof• Kosten ontwikkeling winning en raffinage fossiele brandstof• Kosten ontwikkeling EV en FC• Kosten ontwikkeling olie en ETS/CO2

• Onzekerheid productie routes voor EV en H2, bv RES-E• Tussendoelstellingen raffinage lastig: na lange aanloop ineens veel reductie

8 22-4-2010

Geselecteerde toekomstbeelden 2020

I) Effect 2e generatie biobrandstoffen + EV2% 2e ti bi f l 5% 1e ti bi f l 1% EV/H2% 2e generatie biofuel; 5% 1e generatie biofuel; 1% EV/H2

II) Efficiëntieverbetering raffinageII) Efficiëntieverbetering raffinageWeinig 2e generatie biobrandstof (0,5-1 %); veel CO2 efficiënte 1e gen. biobrandstof; weinig alternatieven.g

III) Groen gas

9 22-4-2010

Emissies per sector: SO2, PM10 en NOx

180

200

[kton]

120

140

160

180

60

80

100

120

0

20

40

60

0Landbouw Raf f inage Energiesector Transport

Sector

SO2 NOx PM10

10 22-4-2010

Effect op landelijke luchtkwaliteit :Toekomst beeld I - vooral buiten NL uitstoot door landbouw

- raffinage productie en emissies NL blijven gelijkextra elektriciteit centrales = extra emissies- extra elektriciteit centrales = extra emissies

- bij schone centrales klein effect

Toekomst beeld II - betere energie-efficientie raffinage geeft geenToekomst beeld II - betere energie-efficientie raffinage geeft geenextra uitstoot, mogelijk juist lagere emissies door nieuwe technologie.

Toekomst beeld III - minder uitstoot ammoniak; methaan slip?- raffinage productie en emissies NL blijven gelijk

11 22-4-2010

Conclusies • G d t k tb ld / ti l l id t t di• Geen van de toekomstbeelden/opties zal leiden tot noemenswaardige

luchtkwaliteitsproblemen in NL

• Biobrandstoffen geven beperkte toename emissies in land van productie:- PM10 en NOx toename, SO2 omlaag

• Biobrandstoffen inzet NL leidt niet tot lagere raffinage productie en bijbehorende emissiesemissies

• Verbetering energie-efficientie raffinage proces geeft geen hogere uitstoot, mogelijk juist lagere emissies door nieuwe technologie.

• RED dubbeltelling geeft extra druk op overall RED target 14%

• FQD geeft ‘cap’ op dubbeltellende 2e generatie biofuels in RED

• EV: Extra elektriciteit = extra emissies; bij schone centrales klein effect

12 22-4-2010

Extra sheets

Raffinage: trends naar meer energieverbruik:• Zwaardere en zwavelrijkere olie (easy oil is finished)• Verdere raffinage residuen (bottom of the barrel)• Di l t k t (di l h)• Diesel tekort (diesel crunch)• 2020 (2025) verbod stookolie zeevaart• Meer GTL brandstoffen

• Oliewinning mondiaal krap dus NL inzet “easy oils” leidt tot inzet zwaardereOliewinning mondiaal krap, dus NL inzet easy oils leidt tot inzet zwaardere oliën elders.

• Risico carbon leakage: import low C-fuels / export high C-fuels!Ad i i t ti f i ikk ld “ ti ” b k i ?• Administratief ingewikkeld – “creatieve” berekeningen?

14 22-4-2010

Simpel raffinage schema

LPG

GASOLINES

LPG

GASOLINES GASOLINE

KEROSINECRUDE

OIL

SIM

PLE

RE

F

GASOLINE

KEROSINECRUDE

OIL

SIM

PLE

RE

F

DIESEL

FININ

G

CONVERSIONHEAVY GASOIL

DIESEL

FININ

G

CONVERSIONHEAVY GASOIL

NL ~ 60 Mton

RESIDUAL FUEL OILRESIDUAL FUEL OIL

NL ~ 8 Mton HFO sea shipping

Modified after M Suenson EUROPIA

1515

Modified after M. Suenson, EUROPIA

Diepe conversie: omzet residuen in extra lichte brandstoffen

LPG

GASOLINES GASOLINE

KEROSINECRUDE

OIL

SIM

PLE

RE

F

DIESEL

FININ

G

CONVERSIONHEAVY GASOIL

BUNKER FUEL OILALTERNATIVE

Modified after M. Suenson, EUROPIA

(Flexi) coking; Hycon Meer energie en CO2 emissies

16

Impact diepe conversie NL raffinaderijen:

- Kosten: 1,5 - 2 € miljard- Extra energie: 1 miljoen ton ruwe olie

E t CO i i 4 Mt ( 13 ffi t t l)- Extra CO2 emissie: ~ 4 Mton (op ~13 raffinage totaal)

17

Global transport fuel shares in 2007

Source: Fulton, 2008

Global biofuel policy targets

EU: 10% (‘20)

Canada:2% (2012)

10% ( 20)Japan: 10% (’30)

China:10% (’10)15% (’15)

US: 20% (’22)

India:20% (’17) DBrazil: 20% (’17) D20% (’17) G

Brazil: 5% (’10) D~50% G

Australia:20% (’20)Argentina:

5% (’10)

20% (’20)

N-ZealandN-Zealand3,4% (’12)

“Diesel crunch”