VLAAMSENERGIEAGENTSCHAP www.energiesparen.be

Energie sparen vanaf 2019 ?Vraag je premie aan !

3

Voorwoord

6 op 10 Vlaamse woningen zijn toe aan een BENOvatie. Uit de tweejaarlijkse bevraging (oktober 2017) van het VEA blijkt dat 85% van de Vlaamse woningen geheel of gedeeltelijk over dak- en / of zolderisolatie beschikt. Van 47% van onze woningen zijn de muren geïsoleerd, iets meer dan 1 op 3 heeft vloerisolatie en 21% beschikt over kelderisolatie.

WIST JE DAT …je de meeste premies kunt

cumuleren ! Kijk snel op subsidies

Als je vragen hebt over de specifieke toepassingsvoorwaarden van de pre-mies, neem dan contact op met je netbeheerder (Fluvius) of de betreffende Vlaamse overheidsdienst. De informatie in deze brochure is onder voorbe-houd van wijzigingen en is als leidraad bedoeld.

InhoudNieuwbouw of herbouw...................................................................................................................................................................................................... .. 4 Definitie....................................................................................................................................................................................................................................... 4 Financiële steunmaatregelen....................................................................................................................................................................................... .. 4 Korting op onroerende voorheffing................................................................................................................................................................................................................................ 4 E-peilpremie netbeheerder.................................................................................................................................................................................................................................................. . 4 Nieuwe sloop- en heropbouwpremie........................................................................................................................................................................................................................... 5Bestaande woningen................................................................................................................................................................................................................ . 6 Definitie...................................................................................................................................................................................................................................... . 6 Financiële steunmaatregelen voor afzonderlijke investeringen............................................................................................................ . 7 Ik isoleer mijn dak (of zoldervloer)............................................................................................................................................................................................................................... . 7 Ik isoleer mijn muren.............................................................................................................................................................................................................................................................. . 9 Ik isoleer mijn vloer................................................................................................................................................................................................................................................................. . 12 Ik plaats nieuwe beglazing................................................................................................................................................................................................................................................. . 14 Ik wil een zonneboiler plaatsen...................................................................................................................................................................................................................................... . 16 Ik wil mijn huis verwarmen met een warmtepomp......................................................................................................................................................................................... . 18 Ik wil een warmtepompboiler plaatsen.................................................................................................................................................................................................................... . 20 Totaalrenovatiebonus voor bestaande woningen.......................................................................................................................................... . 21 Ingrijpende energetische renovatie.......................................................................................................................................................................... . 26Premies voor beschermde afnemers............................................................................................................................................................................ . 28Premies voor sociale isolatieprojecten voor huurwoningen...................................................................................................................... . 29Collectieve renovatie via projectbegeleiding - Burenpremie...................................................................................................................... . 30Energielening voor kwetsbare doelgroep................................................................................................................................................................. . 32 Andere financiële voordelen............................................................................................................................................................................................... . 32 Verzekering gewaarborgd wonen.............................................................................................................................................................................. . 32 Renovatiepremie................................................................................................................................................................................................................... . 32 Verbeterings- en aanpassingspremie...................................................................................................................................................................... . 33 Zero-emissievoertuigen.................................................................................................................................................................................................... . 34Verklarende woordenlijst..................................................................................................................................................................................................... . 35Nuttige adressen en verwijzingen.................................................................................................................................................................................. . 36Individuele premies van je netbeheerder voor eindfacturen vanaf 1 januari 2019 tot en met 31 december 2019... . 38

Eén op drie van de Vlaamse gezinnen heeft in de ko-mende 5 jaar minstens 1 investeringsplan. BENOveren is de boodschap ! Combineer 3 investeringen en geniet van de totaalrenovatiebonus.

Nieuw EPC vanaf 2019Vanaf 2019 krijgt iedere bestaande woning of appar-tement waarvoor een EPC wordt opgemaakt een ener-gielabel van A+ (heel energiezuinig) tot F (heel ener-gieverslindend). Het nieuwe EPC is beter leesbaar en visueel aantrekkelijk. Je krijgt snel een inzicht in de energieprestaties van je woning en advies om slim en stapsgewijs je woning energetisch te renoveren. De am-bitie is dat iedere woning tegen 2050 minstens een A-label behaalt.

4 5

Nieuwbouw of herbouwDefinitieSinds 2006 is de energieprestatieregelgeving van kracht. Vanaf dan vallen alle woningen met een nieu-we bouwaanvraag onder deze regelgeving en moeten deze woningen een bepaalde energieprestatie halen. Die prestatie wordt uitgedrukt in een E-peil. Voor bouwaanvragen vanaf 2018 mag het E-peil maxi-maal E40 bedragen. Voor bouwaanvragen vanaf 2020 mag het E-peil maximaal E35 bedragen.

Financiële steunmaatregelen

Korting op onroerende voorheffing Voor nieuwbouwwoningen die nog energiezuiniger zijn dan de eisen op het ogenblik van de bouwaanvraag, krijg je een korting op de onroerende voorheffing. De korting is afhankelijk van het jaar van de bouwaan-vraag en het behaalde E-peil. Deze korting wordt au-tomatisch toegekend en moet dus niet apart worden aangevraagd.

E-peilpremie netbeheerder• Voor bouwaanvragen tot en met 31 december 2016 heb je vanaf E20 of lager recht op een E-peilpremie.

• Voor bouwaanvragen vanaf 2017 werd deze premie afgeschaft.

De premie varieert per E-peilpunt > hoe lager het E-peil, hoe hoger de premie.

Nieuwe sloop- en heropbouwpremieDe Vlaamse Regering kondigde eind september 2018 een sloop- en heropbouwpremie aan voor particulie-ren.

De premie zal 7500 euro bedragen en zal enkel gelden in gebieden waar geen aanspraak kan worden gemaakt op de 6% btw-regeling bij sloop en heropbouw (dus

Van zodra je woning aan de BEN-eisen (bijna-energieneutraal) voldoet, verschijnt het logo ‘ik BEN mee’ op je EPB-aangifte. Dat slaat later goed aan bij de (mogelijke) verkoop. Meer info : BEN

geen slooppremie in Aalst, Antwerpen, Brugge, Den-dermonde, Gent, Genk, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Meche-len, Oostende, Roeselare, Sint-Niklaas).

De premie wordt ingevoerd voor vergunningsaanvra-gen voor sloop- en heropbouw die ingediend worden vanaf 1 oktober 2018 tot en met 31 oktober 2019.

Procedure voor de aanvraag van de premieDe aanvraagprocedure wordt in het voorjaar van 2019 uitgewerkt. Meer info : energiesparen.be

Nieuwbouwwoningenbouwaanvragen in 2014 en 2015 50% korting bij een E-peil van maximaal E40,

gedurende 5 jaar100% korting bij een E-peil van maximaal E30, gedurende 5 jaar

bouwaanvragen vanaf 1 januari 2016 50% korting bij een E-peil van maximaal E30, gedurende 5 jaar

100% korting bij een E-peil van maximaal E20, gedurende 5 jaar

6 7

Bestaande woningenDefinitieEen bestaande woning is een woning die vóór 1 januari 2006 is aangesloten op het elektriciteitsnet. Als de woning láter werd aangesloten, vallen ook de woningen met een bouwaanvraag van vóór 1 januari 2006 onder de definitie van bestaande woningen.

De uiteindelijke ambitie is dat in 2050 elk huis of elk appartement even energiezuinig is als een energetisch performante nieuwbouwwoning van vandaag of een energielabel A heeft.

Wie verstandig is ‘BENOveert’ : renoveert beter, met hogere ambities op het vlak van energie-prestaties. En ook grondiger, goed gepland en met deskundig advies, zodat de verschillende renovatiestappen in de meest logische volgorde worden uitgevoerd, en ook latere renovatie-stappen haalbaar blijven. Een uitgebreide publicatie over benoveren en een lijst met aannemers die deze principes al toepassen, kan je raadplegen op ik benoveer

Om de energieprestaties van onze woningen sterk te verbeteren, hebben de Vlaamse overheid en diverse sectororganisaties uit de bouwwereld de handen in elkaar geslagen en een Renovatiepact gesloten.

Ik isoleer mijn dak (of zoldervloer)Dakisolatie mag in geen enkele woning ontbreken ! Dergelijke investering is meestal op enkele jaren terugverdiend dankzij de premies en de lagere verwar-mingskosten. Waarop wachten ? Woningen of apparte-menten die in 2020 geen dakisolatie hebben, kunnen ongeschikt verklaard worden.

Kan ik hiervoor een premie krijgen ? Ja ! Iedereen die het dak van een bestaande woning isoleert, kan een premie aanvragen. Eigenaars van meerdere woningen kunnen dus voor elke woning die ze isoleren, een premie aanvragen. Ook huurders

Financiële steunmaatregelen voor afzonderlijke investeringenkunnen de premie aanvragen, als de factuur op hun naam staat. En er is nog meer ! Ook als je een nieuwe aanbouw plaatst, kan je voor dit nieuwe gedeelte een premie aanvragen. Hoeveel bedraagt de premie ? De premie voor het plaatsen van dak- of zolderisolatie bedraagt 4 euro/m2 nieuw geplaatst isolatiemateriaal als je het laat plaatsen door een aannemer. Doe je het zelf, dan wordt de premie gehalveerd en komt dit op 2 euro/m2.

De datum van je eindfactuur (en dus niet de betalings-datum) bepaalt ook de daaraan gekoppelde voorwaar-den en het premiebedrag.

Wat zijn de voorwaarden ? De premie is geldig voor ofwel dakisolatie ofwel zolder-vloerisolatie, maar niet voor beide. Voor de isolatie van de zoldervloer kan je alleen een premie krijgen als het gaat om de vloer van een onverwarmde zolder.

Omdat het isolatiemateriaal voldoende moet isoleren, is er voor de Rd-waarde* een benedengrens vastgelegd. * Rd-waarde is de warmteweerstand. Hoe hoger de Rd-waarde, hoe beter het materiaal isoleert.

8 9

Het aanvraagformulier vind je op de website van je netbeheerder. Je kan de premie online aanvragen. Dit gaat sneller en de premie wordt ook vlugger uitbetaald. Geen internet ? Geen probleem. Vraag het aanvraagfor-mulier telefonisch aan bij je netbeheerder of ga langs in één van de klantenkantoren.

Let op : het aanvraagformulier moet ten laatste 12 maanden na de eindfactuurdatum bij de netbeheerder binnen zijn. Facturen die ouder zijn dan 12 maanden, komen niet in aanmerking. Doe de aanvraag onmiddel-lijk nadat de werken zijn uitgevoerd. Zo verlies je het niet uit het oog !

Waar vind ik meer technische informatie over dakisolatie ? Je vindt informatie over correct isoleren en nog veel meer op de website. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen een hellend dak en plat dak. Besteed er voldoende aandacht aan !En uiteraard vind je ook bij je netbeheerder de nodige informatie.

Minimale dakisolatie verplichtSinds 2015 geldt in Vlaanderen een minimumnorm voor dakisolatie, namelijk minimale R-waarde van 0,75 m2K/W. Vanaf 2020 kan het ontbreken van een dakisolatie aanleiding geven tot het ongeschikt verklaren van de woning. Dus waarop wachten ? Meer info over de Vlaamse dakisolatienorm. Veel renovatieplezier !

Op die manier wordt iedereen gestimuleerd voldoen-de isolatie te plaatsen. Aarzel zeker niet om meer te isoleren als je er plaats voor hebt. Hoe dikker het isola-tiemateriaal, hoe beter je dak geïsoleerd is. Het nieuw geplaatste materiaal moet minstens een Rd-waarde hebben van 4,5 m2K/W. Het aantal centimeter isola-tiemateriaal dat nodig is om de Rd-waarde te halen, hangt af van het type materiaal dat je gebruikt. Het materiaal mag in verschillende lagen geplaatst worden. Een bestaande isolatielaag en de afwerkingslaag mag je niet meerekenen om aan de minimumwaarde te ko-men.

Neem zeker vóór de aanvang van de werken contact op met je netbeheerder voor een overzicht van alle voorwaarden (bijvoorbeeld een dampscherm) en van de technische eisen (Rd-waarde … ) waaraan de dakiso-latie moet voldoen. Waar en wanneer vraag ik die premie aan ?Je vraagt de premie aan bij je netbeheerder (Fluvius) zodra je de eindfactuur hebt ontvangen. Je moet een kopie van alle facturen meesturen om de investering te bewijzen.

Ik isoleer mijn muren

De gevels of buitenmuren van je woning staan voort-durend in contact met de buitenomgeving en onder-vinden constant temperatuurschommelingen. Als je gevels niet geïsoleerd zijn, laten ze gemakkelijk warm-te door, tijdens de zomer van buiten naar binnen, en tijdens de winter van binnen naar buiten. Isoleer je gevels en je wooncomfort stijgt ! Het is heel belangrijk dat je op voorhand je specifieke situatie laat onderzoeken.

• Kan er aan de buitenkant isolatie aangebracht worden ? Vraag aan je gemeentebestuur of archi- tect of je daar een stedenbouwkundige vergunning voor nodig hebt.

• Als je de luchtspouw van je gevel wilt laten opvul- len, vraag advies aan een aannemer om te onder- zoeken of de spouw geschikt is om op vullen.

• En isoleer je aan de binnenkant, weet dat je dan binnenruimte verliest.

Voor die laatste 2 manieren moet ook de uitvoerder van de werken aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo worden je muren zeker correct geïsoleerd !

WIST JE DAT …je muren op drie

verschillende manieren kan isoleren : aan de

buitenkant, in de spouw of aan de binnenkant.

10 11

Kan ik hiervoor een premie krijgen ? Ja ! Iedereen die één of meerdere buitengevels van een bestaande woning laat isoleren door een aannemer, kan deze premie aanvragen. Eigenaars van verschil-lende woningen kunnen dus voor elke woning die ze extra isoleren, een premie aanvragen. Ook huurders kunnen een premie aanvragen, als de factuur op hun naam staat. En er is nog meer ! Ook als je een nieuwe aanbouw plaatst, kan je voor dit nieuwe gedeelte een premie aanvragen. Hoeveel bedraagt de premie ? De premiehoogte hangt af van de manier waarop je isoleert. • Isoleer je aan de buitenkant, dan krijg je 15 euro/m2 geïsoleerd geveloppervlak.

• Isoleer je de spouw, dan krijg je 5 euro/m2 per geïso- leerd geveloppervlak.

• Isoleer je aan de binnenkant, dan krijg je 15 euro/m2 geïsoleerd geveloppervlak.

Het isolatiemateriaal en de plaatsing moeten uiteraard aan de voorwaarden voldoen.

Wat zijn de voorwaarden ? • Isoleer je langs de buitenkant, dan moet de Rd-waar- de van het nieuw geplaatste isolatiemateriaal minstens 3,0 m2K/W zijn.

• Heb je een ongevulde spouw van minstens 5 cm, laat dan een STS-gekeurde aannemer nakijken of spouwisolatie aanbrengen mogelijk is. Het isolatie- materiaal mag ten hoogste een lambdawaarde hebben van 0,065 W/mK.

• Wil je isoleren aan de binnenkant van de buiten- muur, dan moet het isolatiemateriaal minstens een Rd-waarde hebben van 2,0 m2K/W. De werken moeten met de nodige accuraatheid uitgevoerd worden door een aannemer die beschikt over een certificaat van bekwaamheid of aspirant, ofwel opgevolgd worden door een architect met controle op de uitvoering van de werken.

Een lijst van gecertificeerde aannemers vind je op de website.

Neem zeker vóór de aanvang van de werken contact op met je netbeheerder (Fluvius) voor een overzicht van alle voorwaarden waaraan de muurisolatie moet voldoen.

Waar en wanneer vraag ik die premie aan ? Je vraagt de premie aan bij je netbeheerder (Fluvius), zodra je de eindfactuur hebt ontvangen. Bij de aan-vraag moet je trouwens een kopie van alle facturen meesturen om de investering te bewijzen. Het aanvraagformulier vind je op de website van je netbeheerder. Je kan de premie online aanvragen. Dit gaat sneller en de premie wordt ook vlugger uitbetaald. Geen internet ? Geen probleem. Vraag het aanvraagfor-mulier telefonisch aan bij je netbeheerder of ga langs in een van de klantenkantoren.

Let op : het aanvraagformulier moet ten laatste 12 maanden na de eindfactuurdatum bij de netbeheerder binnen zijn. Facturen die ouder zijn dan 12 maanden, komen niet in aanmerking. Doe de aanvraag onmid-dellijk na de investeringen. Zo verlies je het niet uit het oog !

Waar vind ik meer informatie over muurisolatie ? Je vindt informatie over correct isoleren en nog veel meer op de website. En uiteraard vind je ook bij je netbeheerder de nodige informatie.

WIST JE DAT …je de aanvraag van een

premie moet indienen bij Fluvius ten laatste 12 maanden na de

factuurdatum ? Doe het vandaag nog !

12 13

Ik isoleer mijn vloerHet isoleren van het onderste schildeel van je woning is de volgende grote stap om te komen tot een volledig geïsoleerde woning. Gun jezelf het hedendaagse com-fort en hou je voeten warm ! Door het aanbrengen van isolatie op de vloer van de benedenverdieping of aan het plafond van je kelder, voelt je vloer minder koud aan en kan de thermostaat een graadje lager. Waarop wachten ?

Kan ik hiervoor een premie krijgen ? Ja, iedereen die zijn vloer (of kelderplafond) laat isole-ren door een aannemer, kan een premie aanvragen. Ei-genaars van meerdere woningen kunnen dus voor elke woning die ze extra isoleren, een premie aanvragen. Ook huurders kunnen dat, als de factuur op hun naam staat. En als je een nieuwe aanbouw zet, kan je voor dit nieuwe gedeelte ook een premie aanvragen.

Hoeveel bedraagt de premie ? Je krijgt 6 euro/m2 geïsoleerde vloeroppervlak. Hou daar dus rekening mee als je je kostenplaatje berekent.

Het isolatiemateriaal en de plaatsing moeten uiteraard aan de voorwaarden voldoen.

WIST JE DAT …je in bepaalde gevallen

een renteloze energielening kunt afsluiten bij een

energiehuis (zie pagina 32)

binnen zijn. Facturen die ouder zijn dan 12 maanden, komen niet in aanmerking. Doe de aanvraag onmid-dellijk na de investeringen. Zo verlies je het niet uit het oog !

Waar vind ik meer informatie over vloerisolatie ? Je vindt informatie over correct isoleren en nog veel meer op website. En uiteraard vind je ook bij je netbe-heerder (Fluvius) de nodige informatie.

Wat zijn de voorwaarden ? De aangebrachte isolatie moet een Rd-waarde hebben van minstens 2,0 m2K/W. Het aantal centimeter isola-tiemateriaal dat nodig is om de Rd-waarde te halen, hangt af van het type isolatiemateriaal dat gebruikt wordt. Neem zeker vóór de werken contact op met je netbe-heerder voor het volledige overzicht van de voorwaar-den.

Waar en wanneer vraag ik die premie aan ? Je vraagt de premie aan bij de netbeheerder, zodra je de eindfactuur hebt ontvangen. Je moet trouwens een kopie van alle facturen meesturen om de investering te bewijzen. Het aanvraagformulier vind je op de website van je netbeheerder. Je kan de premie online aanvragen. Dit gaat sneller en de premie wordt ook vlugger uitbetaald. Geen internet ? Geen probleem. Vraag het aanvraagfor-mulier telefonisch aan bij je netbeheerder of ga langs in een van de klantenkantoren.

Let op : het aanvraagformulier moet ten laatste 12 maanden na de eindfactuurdatum bij de netbeheerder

WIST JE DAT …je de meeste energiebe-sparende investeringen

snel terugverdient ?Bereken uw

energiewinst.

14 15

Ik plaats nieuwe beglazingVensters laten méér warmte door dan geïsoleerde mu-ren ! De verliezen hangen af van veel factoren, onder meer het type glas maar ook het raamprofiel. Hoogren-dementsbeglazing - de naam zegt het al zelf - isoleert 2 tot 3 keer beter dan gewoon dubbelglas en tot 5 keer beter dan enkel glas ! Weg met het koude gevoel aan de vensters !Hoogrendementsglas (1,0-glas) heeft een dun isolerend metaallaagje aan de binnenzijde van een van de glas-platen en de spouw kan gevuld zijn met een edelgas (bijvoorbeeld argon) in plaats van lucht zoals bij ge-woon dubbelglas.

Kan ik hiervoor een premie krijgen ? Ja, iedereen die nieuwe beglazing plaatst in een be-staande woning, kan hiervoor een premie aanvragen. Eigenaars van meerdere woningen kunnen dit doen voor elke woning waar ze nieuwe beglazing laten plaatsen. Ook huurders kunnen dat, als de factuur op hun naam staat. En als je een nieuwe aanbouw zet, kan je voor dit nieuwe gedeelte ook een premie aan-vragen. Veranda’s komen niet in aanmerking.

WIST JE DAT …bij vervanging van je

ramen je ook een renovatiepremie kunt

aanvragen ? Kijk snel op ‘Vlaanderen is wonen’.

komen niet in aanmerking. Doe de aanvraag onmid-dellijk na de investeringen. Zo verlies je het niet uit het oog ! Waar vind ik meer informatie over hoogrendements-glas ? Je vindt informatie over hoogrendementsbeglazing op www.energiesparen.be/beglazing. En uiteraard vind je ook bij je netbeheerder (Fluvius) de nodige informatie.

Hoeveel bedraagt de premie ? De premie bedraagt 10 euro/m2 beglazing.

Wat zijn de voorwaarden ? De beglazing heeft maximaal een U-waarde van 1,0 W/m2K. Hoe lager deze waarde, hoe beter de isolerende functie.

Neem zeker vóór de aanvang van de werken contact op met je netbeheerder voor een overzicht van alle voorwaarden waaraan de beglazing moet voldoen.

Waar en wanneer vraag ik die premie aan ? Je vraagt de premie aan bij je netbeheerder zodra je de eindfactuur hebt ontvangen. Je moet trouwens een kopie van alle facturen meesturen om de investering te bewijzen. Het aanvraagformulier vind je op de website van je netbeheerder. Je kan de premie online aanvragen. Dit gaat sneller en de premie wordt ook vlugger uitbetaald. Geen internet ? Geen probleem. Vraag het aanvraagfor-mulier telefonisch aan bij je netbeheerder.

Let op : het aanvraagformulier moet ten laatste 12 maanden na de eindfactuurdatum bij de netbeheerder binnen zijn. Facturen die ouder zijn dan 12 maanden,

Dubbel glas verplichtVanaf 2020 treedt de dubbelglasnorm in wer-king. Het hebben van enkel glas zal geleidelijk aan zwaarder doorwegen in de beoordeling van de woningkwaliteit en kan vanaf 2023 leiden tot de ongeschiktverklaring van uw woning ! Vervang daarom nù alle enkel glas en zodat je woning tijdig in orde is. Meer info over de dubbelglasnorm.

16 17

Ik wil een zonneboiler plaatsen

Met een zonneboiler kan je een groot deel van het wa-ter voor sanitair gebruik opwarmen met gratis zon-newarmte. Een zonneboiler zet zonnestraling om in warmte en slaat die warmte op in een voorraadvat met water. Geeft de zon niet voldoende warmte, dan zorgt de naverwarming ervoor dat er altijd voldoende warm water beschikbaar is. De hoofdonderdelen van een zonneboiler zijn de zonnecollector (op het dak), de leidingen, het voorraadvat, de regeling en de naver-warming.

Een zonneboiler voor vier personen kost gemiddeld 4000 euro (exclusief btw). Daartegenover staat dat je jaarlijkse kosten voor het verwarmen van water nog maar de helft van vroeger zijn. Begin je dag met een goed gevoel !

Kan ik hiervoor een premie krijgen ? De premie kan aangevraagd worden voor bestaande woningen. Ook nieuwbouwwoningen met een bouw-aanvraag tot 31 december 2013 komen in aanmerking.

WIST JE DAT …een zonneboiler meer

dan 50% van het sanitair warm water gratis door

de zon opwarmt.

Let op : het aanvraagformulier moet ten laatste 12 maanden na de eindfactuurdatum bij de netbeheerder binnen zijn. Facturen die ouder zijn dan 12 maanden, komen niet in aanmerking. Doe het onmiddellijk na de investeringen. Zo verlies je het niet uit het oog !

Hoeveel bedraagt de premie ? De premie bedraagt 550 euro per m2 apertuuropper-vlakte, maximaal 2750 euro premie en maximaal 40% van het factuurbedrag, inclusief btw. In sommige gemeenten wordt een aanvullende premie gegeven.

Neem zeker vóór de aanvang van de werken contact op met de netbeheerder voor een overzicht van alle voorwaarden waaraan de zonneboiler moet voldoen.

Waar en wanneer vraag ik die premie aan ?Je vraagt de premie aan bij de netbeheerder (Fluvius), zodra je de eindfactuur hebt ontvangen. Je moet trou-wens een kopie van alle facturen meesturen om de in-vestering te bewijzen. Het aanvraagformulier kan je vinden op de website van je netbeheerder. Je kan de premie online aanvra-gen. Dit gaat sneller en de premie wordt ook vlugger uitbetaald. Geen internet ? Geen probleem. Vraag het aanvraagformulier telefonisch aan bij je netbeheerder of ga langs in een van de klantenkantoren.

WIST JE DAT …je eerst de investeringen moet uitvoeren en pas

daarna je premie aanvraagt ? De factuur is

namelijk één van de bewijsstukken.

18 19

Ik wil mijn huis verwarmen met een warmtepomp

Een milieuvriendelijk alternatief voor de klassieke verwarmingsinstallatie is een warmtepomp. Er zijn diverse types warmtepompen beschikbaar. Een warm-tepomp haalt haar warmte uit de ondergrond of het grondwater (een geothermische warmtepomp) of uit de buitenlucht (een lucht-lucht- of een lucht-water- warmtepomp). De meeste warmtepompen werken op elektriciteit. Een beperkt aantal warmtepompen werkt op aardgas (een gasabsorptiewarmtepomp). Meer en meer wordt een warmtepomp gecombineerd met een klassieke condensatieketel (een hybride lucht-water-warmtepomp).

Kan ik hiervoor een premie krijgen ?Je kan de premie aanvragen voor bestaande woningen. Ook nieuwbouwwoningen met een bouwaanvraag tot 31 december 2013 komen in aanmerking.

Hoeveel bedraagt de premie ?De premie is afhankelijk van het type warmtepomp en kan niet hoger zijn dan 40% van het factuurbedrag.

Waar en wanneer vraag ik die premie aan ?Je vraagt de premie aan bij de netbeheerder (Fluvius), zodra je de eindfactuur hebt ontvangen. Je moet trou-wens een kopie van alle facturen meesturen om de in-vestering te bewijzen. Het aanvraagformulier vind je op de website van je netbeheerder. Je kan de premie online aanvragen. Dit gaat sneller en de premie wordt ook vlugger uitbetaald. Geen internet ? Geen probleem. Vraag het aanvraagfor-mulier telefonisch aan bij je netbeheerder of ga langs bij een van de klantenkantoren.

Let op : het aanvraagformulier moet ten laatste 12 maanden na de eindfactuurdatum bij de netbeheerder binnen zijn. Facturen die ouder zijn dan 12 maanden, komen niet in aanmerking. Doe de aanvraag onmid-dellijk na de investeringen. Zo verlies je het niet uit het oog !

Wat zijn de voorwaarden ?De warmtepomp moet minstens beschikken over een A++-label voor een geothermische warmtepomp en een A+-label voor een niet-geothermische warmtepomp (lucht-lucht-, lucht-water- of hybride lucht-water-warmtepomp).

Neem zeker vóór de aanvang van de werken contact op met je netbeheerder voor een overzicht van alle voorwaarden waaraan de warmtepomp moet voldoen.

type warmtepomp premie* in euro

geothermisch maximaal 4000

lucht-water maximaal 1500

hybride lucht-water maximaal 800

lucht-lucht maximaal 300

* De premie wordt verdubbeld als je de warmtepomp plaatst ter vervanging van elektrische verwarming (via exclusieve nachtteller) of als je woning in een gebied zonder aardgasnet ligt. Je kan beide verdub- belingen niet cumuleren.

20

Ik wil een warmtepompboiler plaatsen

Een milieuvriendelijk alternatief voor een klassieke boi-ler op elektriciteit, aardgas of stookolie is een warm-tepompboiler.

Een warmtepompboiler warmt sanitair warm water op via de warme lucht die wordt onttrokken uit (niet-ver-warmde ruimtes van) de woning of uit de buitenlucht. Door compressie wordt de lucht op een hogere tempe-ratuur gebracht en hierdoor wordt het sanitair water opgewarmd om zo tot de gewenste temperatuur te komen.

In vergelijking met een traditionele elektrische boiler verbruikt een warmtepompboiler tot drie keer minder elektriciteit. De aanschafprijs bedraagt ongeveer 2500 euro (exclusief btw). Zo’n boiler is vooral interessant voor wie meer dan 100 liter warm water per dag ver-bruikt (dus hoe hoger het verbruik, hoe interessanter het toestel).

Kan ik hiervoor een premie krijgen ? De premie kan aangevraagd worden voor bestaande woningen. De warmtepompboiler beschikt over een Europees productlabel van A+ of beter. Ook nieuw-

WIST JE DAT …je gratis kunt bellen naar

1700 voor informatie ?Iedere dag tussen 9 en 19 uur. Ze helpen je graag

verder !

bouwwoningen met een bouwaanvraag tot 31 decem-ber 2013 komen in aanmerking.

Hoeveel bedraagt de premie ?De premie bedraagt 400 euro per woning of woon-eenheid, begrensd tot 40% van het factuurbedrag in-clusief btw. Vanaf 2020 daalt de premie naar 300 euro en vanaf 2021 naar 200 euro. De investering in een warmtepompboiler telt niet mee voor de totaalreno-vatiebonus.

De premie voor een zonneboiler en een warmtepomp-boiler zijn niet cumuleerbaar met elkaar. De premies voor een warmtepomp en een warmtepompboiler zijn enkel cumuleerbaar met elkaar in zoverre de plaatsing van de warmtepompboiler die van de warmtepomp vooraf gaat.

1

2

3

4

5

6

7Combineer en ... vanaf 3 krijg je een bonus !

Nog minstens 30 m² dakongeïsoleerd ?

Gebruik isolatiemateriaal vanminstens Rd = 4,5 m²K/W !

Nog minstens 30 m² gevelste isoleren ?

Isoleer langs buiten (Rd ≥ 3), via de spouw van minstens 5 cm (λ ≤ 0,065)

of via binnen (Rd ≥ 2) !

Nog minstens 30 m² vloerongeïsoleerd ?

Isoleer met isolatiemateriaal vanminstens Rd=2,0 m²K/W !

Nog minstens 5 m² raamte vervangen ?

Plaats hoogrendementsglasvan hoogstens U = 1,0 W/m²K !

Wil je een gezond huis en voldoende comfort ?Plaats een ventilatiesysteem om verse buitenlucht aan en vuile binnenlucht af te voeren !

Wil je je huis milieuvriendelijk verwarmen ?Plaats een warmtepomp !

Wil je zonnewarmte gebruiken om je te wassen ?Plaats een zonneboiler !

Totaalrenovatiebonus voor bestaande woningen

Meer info op www.energiesparen.be/totaalrenovatiebonus

3 4 5 6 7investeringen investeringen investeringen investeringen investeringen

1250 € 1750 € 2750 € 3750 € 4750 €

2322

Het principeAls je in een woning of appartement na 1 januari 2017 binnen een periode van 5 jaar minstens drie van de volgende zeven energiebesparende investeringen laat uitvoeren, kan je aanspraak kan maken op de totaal-renovatiebonus bovenop de individuele premies voor deze investeringen.

De BENO-pas wordt automatisch geactiveerd van zo-dra voor de eerste investering een premie wordt goed-gekeurd.Per woning of appartement kan maar één BENO-pass worden geactiveerd. Die BENO-pass blijft verbonden aan de woning of het appartement.

Je investeert in minstens 3 van deze energiebesparende maatregelen. Uiteraard moet je voldoen aan de stan-daardvoorwaarden van de gekozen maatregel (of van het ventilatiesysteem) en ook aan de bijkomende voor-waarden.

• De eindfactuur van de eerste investering heeft een datum vanaf 1 januari 2017. De volgorde waarin je de investeringen uitvoert, speelt geen rol.

• Alle eindfacturen van de investeringen vallen binnen een periode van 5 jaar vanaf de datum van de eindfactuur van de eerste investering die je kiest voor de totaalrenovatiebonus.

• Alleen ventilatiesystemen die warmte halen uit de afvoerlucht om de toevoerlucht op te warmen (systeem D met warmterecuperatie), en vraagge- stuurde ventilatiesystemen (vraaggestuurd systeem C) komen in aanmerking. Het ventilatiesysteem moet voor de volledige woning gebruikt worden. Er is altijd een debietmeting nodig om de werkelijke debieten te staven.

• Na het uitvoeren van een isolatieinvestering (dak, muur, vloer of glas) moet je wooneenheid voor de betreffende maatregel(en) volledig geïsoleerd zijn

volgens de voorwaarden die gelden voor de stan- daardpremies voor dat type energiebesparende investering om mee te tellen als 1 van de 7 maatre- gelen.

• Na de vijfde investering leg je een energiepres- tatiecertificaat (EPC) voor waaruit de huidige energieprestatie van de betreffende wooneenheid blijkt. Dat EPC moet dus met andere woorden dienen om aan te tonen dat het volledige dak, alle muren, alle vloeren en alle beglazing in orde zijn, als je die betreffende maatregelen wil laten meetel- len voor de totaalrenovatiebonus.

Investeringen in gemeenschappelijke delen van een woongebouw of collectief geplaatste thermische zon-necollectorsystemen, warmtepompsystemen of venti-latiesystemen tellen mee voor de totaalrenovatiebonus van elk van de betrokken appartementen.

Welke investeringen komen in aanmerking ?

investering minimale nieuw te isoleren oppervlakte

dak- of zoldervloerisolatie 30 m2

isolatie van buitenmuren (aan de buitenzijde, aan de binnenzijde of via de spouw) 30 m2

vloer- of kelderplafondisolatie 30 m2

nieuw geplaatste beglazing 5 m2

zonneboiler

warmtepomp

ventilatiesysteem*

* Voor het plaatsen van een ventilatiesysteem is er geen individuele premie. De installatie kan echter wel meetellen als investering binnen de BENO-pass. Meld je ventilatiesysteem dus ook aan bij je netbeheerder.

24 25

Voorbeeld Alle daken van de volledige woning moeten geïsoleerd zijn met een isolatiemateriaal waarvan de Rd-waarde minstens 4,5 m2K/W bedraagt, opdat de nieuwe in-vestering in dakisolatie (waarvan minstens 30 m2 met eindfactuur vanaf 2017) mee kan tellen als 1 van de 7 in-vesteringen van de BENO-pass. Als niet alle daken van de woning voldoen, kan er voor de nieuwe investering wel een individuele premie worden uitbetaald, maar telt dakisolatie niet mee als 1 van de 7 investeringen van de BENO-pass.

Opmerking Als er op basis van een eindfactuur uit 2017 een com-binatiepremie voor beglazing of spouwmuurisolatie of isolatie aan de buitenzijde van een buitenmuur werd toegekend, kunnen investeringen in beglazing, spouw-muurisolatie of isolatie aan de buitenzijde van een bui-tenmuur nooit meetellen als 1 van de 7 investeringen van de BENO-pass.

Welke woningen komen in aanmerking ?De BENO-pass is alleen geldig voor bestaande wonin-gen die op het net zijn aangesloten vóór 2006 of met bouwaanvraag vóór 2006.

Aan wie worden de totaalrenovatiebonussen uitbetaald ?De totaalrenovatiebonussen worden telkens uitbetaald aan de investeerder.

Als de dak- of zoldervloerisolatie, beglazing of spouw-muurisolatie is uitgevoerd binnen een sociaal ener-gie-efficiëntieproject (zie pagina 29), telt de investering mee voor de BENO-pass voor de woning of het appar-tement en komt de eventuele totaalrenovatiebonus toe aan de eigenaar van de woning.

Ingeval van investeringen in gemeenschappelijke de-len van een woongebouw of ingeval van collectief geplaatste thermische zonnecollectorsystemen, warm-tepompsystemen of ventilatiesystemen komt de even-tuele totaalrenovatiebonus toe aan de eigenaar van het appartement waarop de investering betrekking heeft.

Investeringen in energiebesparende maatregelen met een eindfactuur tot eind 2016 komen niet in aanmerking voor de totaalrenovatiebonus.

Hoogte van de totaalrenovatiebonussenDe verschillende bonussen worden in schijven uitbetaald, te beginnen vanaf de derde investering. De bonussen worden berekend volgens de onderstaande tabel en telkens begrensd, zodat de som van de uitbetaalde individuele premiebedragen en de uitbetaalde totaalrenovatiebonussen nooit meer bedraagt dan de som van de betaalde fac-tuurbedragen van alle investeringen die al uitgevoerd zijn.

Beschermde afnemers krijgen een hogere totaalrenovatiebonus berekend volgens de onderstaande tabel.

na tijdige uitvoering van forfaitaire bonus per woning voor beschermde afnemers

forfaitaire bonus per appartement voor beschermde afnemers

de derde investering 1875 euro 937,5 euro

de vierde investering bijkomend 750 euro bijkomend 375 euro

de vijfde investering (en opmaak EPC) bijkomend 1500 euro bijkomend 750 euro

de zesde investering bijkomend 1500 euro bijkomend 750 euro

de zevende investering bijkomend 1500 euro bijkomend 750 euro

na tijdige uitvoering van forfaitaire bonus per woning forfaitaire bonus per appartement

de derde investering 1250 euro 625 euro

de vierde investering bijkomend 500 euro bijkomend 250 euro

de vijfde investering (en opmaak EPC) bijkomend 1000 euro bijkomend 500 euro

de zesde investering bijkomend 1000 euro bijkomend 500 euro

de zevende investering bijkomend 1000 euro bijkomend 500 euro

26 27

Ook voor beschermde afnemers is de totaalrenova-tiebonus telkens begrensd, zodat de som van het uit-betaalde individuele premiebedrag en de som van de uitbetaalde totaalrenovatiebonussen nooit meer be-draagt dan de som van de betaalde factuurbedragen van alle reeds uitgevoerde investeringen. Beschermde afnemers zijn personen die recht hebben op sociale maximumprijzen voor elektriciteit en aard-gas. Ze voegen een bewijsstuk toe aan hun aanvraag.

ProcedureZodra de netbeheerder vaststelt dat er voor een bepaal-de woning of appartement drie van de in aanmerking komende investeringen zijn uitgevoerd, met eindfac-tuur vanaf 2017, meldt de netbeheerder de investeerder bij de derde maatregel dat er voor de wooneenheid een totaalrenovatiebonus kan worden uitbetaald. In die melding zullen de drie reeds uitgevoerde investeringen worden opgesomd. Als een of meer van de opgesomde investeringen nog niet voldoet aan de voorwaarden om in aanmerking te komen als totaalrenovatiebonusinvestering (bij-voorbeeld omdat nog niet het hele dak is voorzien van isolatiemateriaal met een Rd-waarde van minstens

4,5 m2K/W), moet de investeerder dat aanvinken op het premieaanvraagformulier.

Voor de daaropvolgende totaalrenovatiebonussen wordt een analoge procedure gevolgd. Voor het supplement voor de vijfde investering vraagt de netbe-heerder ook het energieprestatiecertificaat op.

Ingrijpende energetische renovatieDe ‘ingrijpende energetische renovatie’ is een renova-tie waarbij de technische installaties volledig worden vervangen én waarbij minstens 75% van bestaande en nieuwe scheidingsconstructies die grenzen aan de bui-tenomgeving, wordt (na)geïsoleerd.

Er zijn twee kortingen van toepassing :• korting op de onroerende voorheffing ;• korting op registratierechten.

Wie vanaf 1 oktober 2016 een bouwaanvraag voor een ingrijpende energetische renovatie indient en op het einde van de rit een E-peil van maximaal E90 kan voor-leggen, kan voortaan gedurende vijf jaar een korting op de onroerende voorheffing krijgen.

Wie sinds 1 juni 2018 een bestaande woning koopt en die binnen de 5 jaar ingrijpend energetisch renoveert, kan genieten van een daling van de registratiekosten bij de aankoop van de enige woning van 7% naar 6%. Deze korting vóór de start van de werken geeft u meer kapitaalkracht om te investeren in een energiezuinige woning. Spreek er uw notaris over aan, zodat hij of zij dat opneemt in uw notariële akte.

Let op : om te bewijzen dat het effectief om een in-grijpende energetische renovatie gaat, moet u voor de start van de werken een bouwaanvraag indienen. Na afloop van de werken toont het EPC Bouw aan dat u ingrijpend energetisch renoveerde. Als u ingrijpende werken doet, maar geen bouwaanvraag indient, komt u niet in aanmerking voor de vermindering.

Als achteraf blijkt dat de renovatie geen ingrijpende energetische renovatie was, de termijn van 5 jaar is overschreden, of u aan de andere voorwaarden niet voldoet, dan had u geen recht op de vermindering en moet u die terugbetalen. Bovenop die 1% die u terug-betaalt, komt een boete van 20% (op die 1%).

Je kunt de korting op de registratierechten ook re-tro-actief aanvragen als u de korting niet op het ogen-blik van de notariële akte aanvroeg. Als na het verlij-den van de notariële akte (voor koopovereenkomsten afgesloten vanaf 1 juni 2018) blijkt dat u effectief de intentie heeft om een ingrijpende energetische reno-vatie uit te voeren of ondertussen uitgevoerd heeft, kunt u toch nog de 1% korting op de registratierechten aanvragen. U dient daarvoor een verklaring in te die-nen bij de Vlaamse Belastingadministratie binnen een termijn van 5 jaar.

Wie een ingrijpende energetische renovatie uitvoert, kan ook genieten van de diverse individuele premies en de totaalrenovatiebonus (zie de samenvatting op pagina’s 38 en 39).

Bouwaanvragen vanaf 1 oktober 2016voor ingrijpende energetische renovatie (IER)

E-peil korting onroerende voorheffing

E90 of lager 50% gedurende 5 jaar

E60 of lager 100% gedurende 5 jaar

28 29

Premies voor beschermde afnemersElektriciteit en verwarming zijn basisbehoeften. Om ervoor te zorgen dat iedereen continu kan beschikken over elektriciteit en aardgas, voorziet de energiewet-geving in een aantal sociale maatregelen. Beschermde klanten zijn personen die recht hebben op de socia-le maximumprijzen voor elektriciteit en aardgas. Voor hen gelden ook extra ondersteunende maatregelen* voor volgende investeringen :

• Dakisolatie : 10,5 euro/m2, geplaatst door aannemer en 5,25 euro/m2 bij doe-het-zelf. • Isolatie muur via buitenzijde : 22,5 euro/m2.• Na-isolatie spouwmuur : 9 euro/m2.• Isolatie muur via binnenzijde : 22,5 euro/m2.• Vloerisolatie : 9 euro/m2.• Nieuw geplaatste hoogrendementsbeglazing of drie- voudige beglazing : 56 euro/m2 (maximaal 40% van de factuur).

* Voor de uitgebreide informatie over de inspanningen voor de beschermde klanten, kan je contact opnemen met je netbeheer- der (Fluvius).

• Warmtepomp : 20% hogere premie (maximaal 48% van de factuur).• Warmtepompboiler : 20% hogere premie (maximaal 48% van de factuur).• Zonneboiler : 660 euro per m2 (maximaal 48% van de factuur en maximaal 3300 euro). • Condensatieketel : 1800 euro premie voor een nieu- we ketel ter vervanging van een verouderde verwarmingsinstallatie (maximaal 40% van de factuur).• Lager E-peil : 20% hogere E-peilpremie (bouwaan- vragen tot eind 2016).• Jaarlijkse kortingsbon van 150 euro voor de aankoop van een energiezuinige koelkast of wasmachine.• Energielening aan 0% intrest.

Premies voor sociale isolatieprojecten voor huurwoningenDe Vlaamse overheid wil slecht geïsoleerde huurwo-ningen helpen isoleren. Voor huurwoningen bewoond door prioritaire groepen zijn er extra hoge premies voor sociale dakisolatieprojecten, sociale beglazings-projecten en sociale spouwmuurisolatieprojecten. Bo-vendien begeleidt een projectpromotor de huurder en de verhuurder bij de voorbereiding en de uitvoering van de werken.

Wie valt onder deze doelgroep ?• Kwetsbare gezinnen : beschermde afnemers, huur- ders via sociaal verhuurkantoor of OCMW, huishou- dens met actieve budgetmeter, prioritaire doelgroep van de 0% energielening, personen met verzoek tot afsluiting gas / elektriciteit bij Lokale Adviescommissie.• Personen met huurovereenkomsten met een bescheiden huurprijs (521,69 euro en 573,86 euro in centrumsteden of Vlabinvest-gebied).

Welke woningen komen in aanmerking voor deze ex-tra’s ?• Alle huurwoningen bewoond door kwetsbare gezinnen. • Woningen verhuurd door sociale huisvestingsmaat- schappijen komen niet in aanmerking.

Hoeveel bedraagt de financiële ondersteuning ?• Er is een forfaitaire premie voor de projectpromotor van 200 euro per uitgevoerd werk (uitzondering voor appartementsgebouwen).• De investeerder krijgt : o maximaal 20 euro per m2 geplaatste dak- of zoldervloerisolatie o maximaal 12 euro per m2 geplaatste spouw- muurisolatie o maximaal 85 euro per m2 geplaatste hoogrende- mentsbeglazing.

Meer info over de volledige voorwaarden en meer in-formatie over deze sociale energie efficiëntie projecten.

30 31

Collectieve renovatie via projectbegeleiding - BurenpremieVanaf 2017 werd er een nieuwe premie ingevoerd voor collectieve renovatieprojecten, beter bekend als de bu-renpremie. De premie is bestemd voor projectbegelei-ders of benovatiecoaches die collectief een aantal wo-ningen (minstens 10) begeleiden om ze energiezuinig te maken. De projectbegeleider zorgt dus vooral voor de onder-steuning van de woningeigenaar bij het realiseren van energiebesparende investeringen. Hij neemt daarbij zoveel mogelijk taken uit handen van de eigenaar, bij-voorbeeld energetische doorlichting van de woning, timing, advies over de energierenovatie en plan van aanpak, meetstaat opmaken, het zoeken van aanne-mers, werfopvolging, administratieve ondersteuning bij premieaanvragen en financiering …

Hoeveel bedraagt de premie ?De premie voor collectieve renovatieprojecten bedraagt maximaal 400 euro per woning of appartement en

komt toe aan de projectbegeleider die instaat voor de volledige ontzorging van de eigenaar van een woning of appartement bij het collectieve renovatieproject. In appartementsgebouwen daalt de premie vanaf het zes-de appartement naar 100 euro per appartement. De premie wordt beperkt tot maximaal 5000 euro voor het gebouw.Een collectief project bestaat uit minstens 10 wonin-gen of appartementen uit dezelfde straat, gemeente of aanpalende gemeenten die minstens willen investeren in een van de zeven maatregelen uit de totaalrenova-tiebonus (zie pagina 21) of een warmtepompboiler.

WIN-WINDe projectbegeleider neemt heel wat taken uit han-den van wie wil renoveren. Hij bekijkt bovendien het totaalplaatje, bijvoorbeeld niet alleen het dak van de woning, maar ook of de later te plaatsen muurisolatie wel vlot kan aansluiten op de te plaatsen dakisolatie.

Door de collectieve aanpak kan de projectbegeleider ertoe bijdragen dat de energierenovatiewerken effi-ciënter, vlotter, kwaliteitsvoller en goedkoper kunnen worden uitgevoerd. De aannemer kan vlotter werken, hoeft zich minder te verplaatsen en hoeft ook minder tijd te steken in de opmaak van offertes. Ook op de

kostprijs voor de plaatsing van stellingen of de collec-tieve huur van een afvalcontainer kan heel wat be-spaard worden.

Als eigenaar heb je meer zekerheid over een vlotte af-handeling van de renovatiewerken en lagere investe-ringskosten en meer garantie dat de werken afgestemd zijn op je andere renovatiewensen. Bovendien leer je je buren beter kennen.

Hoe kan ik me aanmelden als projectbegeleider ?De netbeheerder (Fluvius) doet regelmatig een oproep voor kandidaat-projectbegeleiders. Er kunnen specifie-ke accenten gelegd worden naar bepaalde type projecten (bijvoorbeeld spouwmuurisolatie, dakisolatie, warmte-pompen … ). De projectbegeleider moet beschikken over voldoende bouwkundige en technische kennis, zowel op theoretisch als op praktisch vlak, en ook inzicht hebben in de gefaseerde aanpak van bouwprojecten en in financiering en financiële ondersteuningsmogelijk-heden. Van de projectbegeleider wordt verwacht dat hij voldoende communicatief, objectief en commerci-eel neutraal is.

De projectbegeleider is het centrale aanspreekpunt. De netbeheerder sluit met de projectbegeleiders een

samenwerkingsovereenkomst en maakt de nodige af-spraken over opvolging en rapportering.

Hoe kan ik deelnemen aan een collectief renovatie-project als burger ?Op de website van de netbeheerder kunnen geïnte-resseerde burgers zich kunnen aanmelden om aan te sluiten bij specifieke collectieve renovatieprojecten in voorbereiding. Er kunnen ook specifieke oproepen ge-lanceerd worden. Raadpleeg fluvius.be voor de lopende collectieve renovatieprojecten.

32 33

Energielening voor kwetsbare doelgroepMet een energielening kan je werken financieren waar-door je energie zal besparen in jouw woning of nieuw-bouw BEN-woning. Je kan maximaal 15.000 euro lenen. Dit bedrag moet terugbetaald worden over een perio-de van tien jaar. De intrest bedraagt 0% (JKP 0%).

Wie behoort tot de kwetsbare doelgroep ?Het gaat o.a. om personen die recht hebben op een verhoogde tegemoetkoming van het ziekenfonds (kle-vertje eindigt op 1), beschermde afnemers, personen die het OCMW begeleidt omdat ze de facturen voor gas en elektriciteit niet kunnen betalen, gezinnen met een laag belastbaar inkomen.

Waar vraag je een energielening aan ? De energielening vraag je aan via het energiehuis in je buurt. Bij het energiehuis kan je eveneens terecht voor heel wat energieadvies.

Andere financiële voordelen

Verzekering gewaarborgd wonenBen je een hypothecaire lening aangegaan om een wo-ning te bouwen, te kopen of te renoveren ? Dan kom je misschien in aanmerking voor de gratis verzekering gewaarborgd wonen.

Wie minstens 12 maanden werkt, kan voor 10 jaar een gratis verzekering afsluiten. Die verzekering helpt je bij de aflossing van de lening als je onvrijwillig werkloos of arbeidsongeschikt wordt.

Alle informatie over de verzekering gewaarborgd wonen

Renovatiepremie Met de renovatiepremie steunt de Vlaamse overheid eigenaars die een eigen woning van minstens 30 jaar oud willen renoveren, of die een bestaand gebouw willen omvormen tot woning. Aanvragers van de reno-vatiepremie moeten voldoen aan een aantal voorwaar-den. Er geldt onder meer een inkomensgrens.

Je kan de premie aanvragen nadat de werken voltooid en gefactureerd zijn.

De renovatiepremie bedraagt 20% of 30% van de goed-gekeurde facturen (exclusief btw) met een maximum van 10.000 euro. De premie wordt gespreid over 2 aan-vragen.

Binnen de renovatiepremie zijn er 4 categorieën, met een maximale premie per categorie van 2500 euro :

• structurele elementen van de woning (ruwbouw- werken)• het dak (maar niet de dakisolatie)• het buitenschrijnwerk (ramen [ventilatie-eisen !], buitendeuren, maar geen veranda’s)• de technische installaties (o.a. het plaatsen van een condensatieketel, maar geen zonneboilers, zonne- panelen of warmtepompen) Opgelet : de Vlaamse Regering werkt aan een hervor-ming van deze premie in het voorjaar van 2019. Na de definitieve goedkeuring, kunt u er meer over lezen.

Verbeterings- en aanpassingspremieDe Vlaamse verbeteringspremie is een premie voor wie zijn woning in het Vlaamse Gewest wil verbeteren of uitbreiden omdat ze niet meer aan de huidige kwali-teitsnormen voldoet. De Vlaamse aanpassingspremie is bestemd voor noodzakelijke aanpassingen aan de wo-ning, zodat bijvoorbeeld bejaarden langer thuis kunnen blijven wonen.

Deze premie is niet cumuleerbaar met de Vlaamse re-novatiepremie.

Opgelet : de Vlaamse Regering werkt aan een hervor-ming van deze premie in het voorjaar van 2019. Na de definitieve goedkeuring, kunt u er meer over lezen.

34 35

Zero-emissievoertuigenEnergiezuinig wonen en energiezuinige mobiliteit gaan hand in hand. Nog tot en met 31 december 2019 wordt een aanmoedigingspremie gegeven voor elektrische wagens, elektrische bromfietsen of elektrische motor-fietsen. De premie loopt in 2019 op tot 4000 euro, af-hankelijk van de cataloguswaarde. Enkele belangrijke voorwaarden op een rijtje :• alleen nieuwe voertuigen komen in aanmerking ;• het voertuig moet ingeschreven zijn in het Vlaamse Gewest ;• premie is er voor natuurlijke personen, vzw’s en autodeelbedrijven ; • premie is uitsluitend voor 100% elektrische voertuigen of voertuigen met brandstofcellen op waterstof (zero-emissie voertuigen die behoren tot de categorieën M1 en N1) ;• het voertuig moet minstens 3 jaar worden behou- den ;• leasing (minstens 3 jaar) door natuurlijke personen is toegelaten.

De wagen moet ingeschreven zijn bij DIV en aangemeld zijn op de website uiterlijk op 31 december 2019.

In 2019 gelden de volgende premiebedragen :

Ook wie een nieuwe elektrische bromfiets klasse B of een elektrische motorfiets koopt, kan genieten van een interessante premie.

Er is een maximumbudget van 5 miljoen euro per jaar. Als het maximumbudget dreigt op te raken, kan de minister van Energie de premiehoogte vervroegd doen dalen.

Meer informatie en aanvragen van de premie.

Verklarende woordenlijst Je creëert al snel een energiezuinige woning door thermische isolatie aan te brengen. Om luchtlekken, temperatuurschommelingen en koude-bruggen of bouwknopen te vermijden, is het belangrijk om geschikt materiaal te kiezen en om de isolatie nauwkeurig en correct te (laten) plaatsen.

• De U-waarde of warmtedoorgangscoëfficiënt geeft aan hoezeer een constructiedeel (bijvoorbeeld een wand) geïsoleerd is. Laat de wand veel warmte door, dan is de U-waarde hoog. Is de wand thermisch wel goed geïsoleerd, dan zal de U-waarde laag zijn. HOE LAGER DE U, HOE BETER GEISOLEERD

• De Rd-waarde of warmteweerstand geeft aan hoe groot de weerstand van het isolatiemateriaal is. Als de warmtedoorgang weinig of geen weerstand ondervindt, zal het materiaal weinig of niet isoleren. Ondervindt de warmtedoorgang grote weerstand, dan isoleert het materiaal wel goed. HOE HOGER DE Rd, HOE BETER GEISOLEERD

• De λ-waarde (lambdawaarde) of warmtegeleidbaarheid geeft aan hoe goed een materiaal warmte geleidt. Ligt die waarde hoog, dan wordt de warmte goed geleid doorheen het materiaal, maar heeft het materiaal geen goede isolerende waarde. Een hoge lambdawaarde moet je altijd compenseren met een dikkere isolatielaag. HOE LAGER DE λ, HOE BETER HET ISOLATIEMATERIAAL ISOLEERT

• Een koudebrug of bouwknoop is een plaats in het constructiedeel waar de thermische isolatie onderbroken is. Op die plaatsen gaat warmte verloren. Dat geeft aanleiding tot oppervlaktecondensatie en schimmelvorming. Pas daarmee op !

• Spouwmuren zijn muren die bestaan uit 2 muren (het binnenblad en het buitenblad) en daartussen een open ruimte. Spouwmuren zijn geïntroduceerd omdat een volle stenen muur (massieve muur) een beperkte vochtwerendheid heeft. Het buitenblad van de spouwmuur doet dus dienst als regenscherm.

• Een onderdak is nodig om de onderliggende dakconstructie droog te houden en de isolatie te beschermen tegen weer en wind. Een onderdak kan bestaan uit onderdakfolie, OSB-platen, vezelcementplaten, …

• Een dampscherm is een dampremmende laag die op bepaalde isolatiematerialen moet worden aangebracht om condensatievocht tegen te gaan. Het dampscherm moet worden aangebracht aan de warme kant van de isolatie.

cataloguswaarde premieelektrische wagenminder dan 31.000 euro 4000 eurovan 31.000 tot 40.999,99 euro 3500 eurovan 41.000 tot 60.999,99 euro 2500 eurovanaf 61.000 euro 2000 eurowaterstofwagenkrijgt steeds 4000 euro

elektrische motorfiets 1500 euro premie (maximaal 25% van de catalogusprijs)

elektrische bromfiets klasse B (uitgezonderd speed pedelecs)

750 euro premie (maximaal 25% van de catalogusprijs)

36 37

Nuttige adressen en verwijzingen• Zoek je energiepremie op in je gemeente. • Ontdek de terugverdientijd van je investering.• Bekijk de voorwaarden voor EPB-plicht.• Ga na of je recht hebt op de korting op onroerende voorheffing.• Raadpleeg de woningpas van je woning.

Welke info zoek je ? Wie kan je contacteren ? Waar en hoe ?Wetgeving, Energiebesparing, energiepremies,zonnekaart, EPB, EPC, energielening

Vlaams Energieagentschap (VEA) Koning Albert II-laan 20, bus 17, 1000 Brusselwww.energiesparen.beenergie@vlaanderen.bebel gratis 1700 (elke werkdag van 9 tot 19 uur)

Renovatiepremie, verbeterings- en aanpassingspremie

Vlaamse overheid – Wonen-Vlaanderen Havenlaan 88, 1000 Brusselwww.wonenvlaanderen.be wonenvlaanderen@vlaanderen.bebel gratis 1700 (elke werkdag van 9 tot 19 uur)

Renteloze lening voor energiebesparende investeringen (energielening) en informatie over energiebesparing

Energiehuis van je gemeente Ga na of je in aanmerking komt voor een energielening of vraag na bij je gemeentebestuur

Aanvraagformulier premies netbeheerder, collectieverenovatieprojecten

Fluvius www.fluvius.be

Informatie, vorming, publicaties over bio-ecologisch bouwen en wonen

VIBE vzw Vlaams Instituut voor Bio-ecologisch Bouwen en Wonen

Statiestraat 115, 2600 Berchemwww.vibe.be info@vibe.be03 218 10 60

Welke info zoek je ? Wie kan je contacteren ? Waar en hoe ?Praktische informatie over duurzaam bouwen

Centrum Duurzaam Bouwen (CeDuBo) Marktplein 7, bus 1, 3550 Heusden-Zolder www.centrumduurzaambouwen.be info@centrumduurzaambouwen.be011 51 70 51

Informatie, advies en vorming over energieneutraal bouwen

Pixii, Kennisplatform Energieneutraal Bouwen Gitschotellei 138, 2600 Berchem www.pixii.beinfo@pixii.be

Informatie over premies, bouwadvies, duurzaam bouwen

Provinciale Steunpunten Duurzaam Wonen en Bouwen

Antwerpen : Kamp Cwww.kampc.beinfo@kampc.be014 27 96 50

Limburg : DuboLimburgwww.dubolimburg.beinfo@dubolimburg.be011 39 75 75

Vlaams-Brabant : Steunpunt DuboVlaamsBrabantwww.vlaamsbrabant.besteunpuntdubo@vlaamsbrabant.be016 23 26 49

Oost-Vlaanderen : Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen Oost-Vlaanderenwww.bouwwijs.bedubo@oost-vlaanderen.be09 267 78 07West-Vlaanderen : Acasuswww.acasus.beadviesloket@west-vlaanderen.be058 75 04 00

39

Individuele premies van je netbeheerder voor eindfacturen vanaf 1 januari 2019 tot en met 31 december 2019 investering voorwaarden voor de premie

(detailinfo op www.energiesparen.be/subsidies) geplaatstdoor

premie (iedereen)

premie (beschermde afnemer)

isolatie dak of zoldervloer Rd-waarde minstens 4,5 m2K/W aannemer 4 €/m2 10,5 €/m2

Rd-waarde minstens 4,5 m2K/W zelf 2 €/m2 5,25 €/m2

buitenmuur via buitenzijde Rd-waarde minstens 3,0 m2K/W aannemer 15 €/m2 22,5 €/m2

spouwmuur lambdawaarde maximaal 0,065 W/mK, volledige spouw gevuld, spouw minstens 50 mm

STSaannemer

5 €/m2 9 €/m2

buitenmuur via binnenzijde Rd-waarde minstens 2,0 m2K/W, architect of aannemer met certificaat van bekwaamheid of aspirant

aannemer 15 €/m2 22,5 €/m2

vloer Rd-waarde minstens 2,0 m2K/W aannemer 6 €/m2 9 €/m2

hoogrendementsbeglazingof drievoudige beglazing

U-waarde van maximaal 1,0 W/m2K aannemer 10 €/m2 per wooneenheid en maximaal 40% van de factuur :

56 €/m2

installatie condensatieketel productlabel B of beter aannemer geen per wooneenheid en maximaal 40% van de factuur :

• 1800 €

warmtepomp bij het plaatsen van een warmtepomp in een gebied zonder aardgasnet of ter vervanging van elektrische verwarming verdubbelt het premiebedrag ; deze verdubbeling wordt slechts eenmaal doorgerekend

aannemer per wooneenheid en maximaal 40% van de factuur :

• 4000 € geothermisch

• 1500 € lucht-water

• 800 € hybride lucht-water

• 300 € lucht-lucht

per wooneenheid en maximaal 48% van de factuur :

• 4800 € geothermisch

• 1800 € lucht-water

• 960 € hybride lucht-water

• 360 € lucht-lucht

warmtepompboiler Niet cumuleerbaar met een zonneboiler. Enkel cumuleerbaar met warmtepomp indien de warmtepompboiler eerst geplaatst wordt.

aannemer per wooneenheid en maximaal 40% van de factuur :

400 €

per wooneenheid en maximaal 48% van de factuur :

480 €

zonneboiler niet cumuleerbaar met de warmtepompboiler aannemer per wooneenheid en maximaal 40% van de factuur :550 €/m2, maximaal 2750 € per wooneenheid

per wooneenheid en maximaal 48% van de factuur :

660 €/m2, maximaal 3300 € per wooneenheid

TotaalrenovatiebonusCombineer minstens 3 van onderstaande investeringen en ontvang een BONUS bovenop de individuele premie ! Volgorde is onbelangrijk. Het is het resultaat dat telt. Binnen een periode van 5 jaar !

investering bijkomende voorwaarden voor de bonus (detailinfo op www.energiesparen.be/subsidies) bonusdak- of zoldervloerisolatie nieuw geïsoleerde oppervlakte

bedraagt minstens 30 m2•

•

•

•

te activeren voor eindfacturen vanaf 1 januari 2017

1 BENO-pass per woning of appartement

binnen een periode van 5 jaar minstens 3 investeringen

de volledige woning of appartement moet geïsoleerd zijn conform de minimale isolatie-eisen voor het krijgen van een premie vanaf 2017 voor de betreffende investering

•

•

•

•

•

bonus na 3 investeringen : 1250 €

bonus na 4 investeringen : 1750 €

bonus na 5 investeringen en mits opmaak EPC : 2750 €

bonus na 6 investeringen : 3750 €

bonus na 7 investeringen : 4750 €

isolatie buitenmuur (via spouw-, buiten- of binnenisolatie)

vloerisolatie

hoogrendementsbeglazingof drievoudige beglazing

nieuw geïsoleerde oppervlakte bedraagt minstens 5 m2

zonneboiler

warmtepomp

ventilatiesysteem

bonus voor appartementen : 50% van bovenstaande bedragen

bonus voor beschermdeafnemers : 50% hogere totaalrenovatiebonus

1

3

2

4

5

6

7

EPC

GA OOK VOOR EEN TOPSCORE!HET NIEUWE EPC ZET U OP WEG NAAR EEN LAGERE ENERGIEFACTUUR

EN EEN HOGERE WAARDE VAN UW WONING.

www.energiesparen.be/epcparticulier

F

E

D

B

A

A+

C

VLAAMSENERGIEAGENTSCHAP

Verantwoordelijke uitgever : Luc PeetersAdministrateur-generaalVlaams EnergieagentschapKoning Albert II-laan 20 bus 171000 Brussel

Drukwerk : Goekint GraphicsDepotnummer : D/2018/3241/290Uitgave : januari 2019

VLAAMSENERGIEAGENTSCHAP

Het nieuwe EPC zet u op weg naar een lagere energiefactuur en een hogere waarde van uw woning.

Meer informatie over het nieuwe EPC vanaf 2019.