EIWITSYNTHESE
description
Transcript of EIWITSYNTHESE
EIWITSYNTHESE
De cel: bouwsteen van het leven
LEV
ER
OO
GH
UIDH
ER
SEN
EN
DA
RM
BLO
ED
Hetzelfde DNA in elke cel
De cel
membraan
kern
organellen
DNA-molecuul (chromosoom)
Cel
Kern
Gen
Chromosomen
DNA
DNA-molecuul (chromosoom)
Chemische basen
Gen
AT
CG
De bouwstenen van DNA
Kern
DNA basen mRNA
DNA
eiwit
Ribosoom
Celmembraan
Gen
Aminozuur-keten (= eiwit)
DNA RNA eiwit
DNABenodigdheden
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
Knipenzym X
m-RNA-polymerase
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
Knipenzym Y
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
DNA bestaat uit een aaneenschakeling van nucleotiden (Nucleotide = desoxyribose + fosfaat + organische base).
Alleen de organische basen zijn afgebeeld.
Waterstofbruggen worden verbroken.
3 waterstofbruggen tussen Guanine en Cytosine
2 waterstofbruggen tussen Adenine en Thymine
DNA heeft een richting, dit wordt de 5’- 3’ richting genoemd. De richting van een streng is altijd het tegenovergestelde van
de streng die ernaast ligt.
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
3’ ‘5
’35’ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
primair messenger-RNA
m-RNA-polymerase schuift over DNA-enkelstreng en maakt primair m-RNA via een polymerisatieproces.
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
3’
’35’
’5
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
primair messenger-RNA
5’ ’3
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
5’ ’3
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
primair messenger-RNA
5’ ’3
ATGGTATGAATATATACGAAAACACCCTTAA
TACCATACTTATATATGCTTTTGTGGGAATT
AUGGUAUGAAUAUAUACGAAAACACCGUUAA
DNA
primair messenger-RNA
5’ ’3
AUGGUACGAAAACACCGUUAA
messenger-RNA
m-RNA bestaat uit aan elkaar geschakelde nucleotiden(nucleotide = ribose + fosfaat + organische base).
De organische basen zijn:
U: uracil (i.p.v. thymine bij DNA)A: adenine G: guanineC: cytosine
5’ ’3
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
m-RNA
ribosoom
t-RNA
Benodigdheden
RF
RF = Release Factor
30 S
50 S
Anti-codon
CodonCodonCodon Codon Codon Codon Codon
Aminozuur
5’ ’3
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
AUG = startcodon
UAA = stopcodon
Valine
Arginine
Lysine
Histidine
Arginine
Methionine
Een codon (triplet) komt overeen met een bepaald aminozuur of duidt start en stop aan.
Waarom 3 basen
per codon???
5’ ’3
Eiwitten zijn opgebouwd uit 20 verschillende aminozuren.
Hoeveel basen moet ik combineren om 20 verschillende mogelijkheden te hebben?
1 base? A,U,C of G 4 combinaties
2 basen? AU,UU,CU,GU AA,UA,CA,GAAC,UC,CC,GCAG,UG,CG,GG
16 combinaties
3 basen dan?
Ja! Want dat levert 4×4×4 (43) mogelijkheden dus 64 combinaties en dat is zat om voor alle aminozuren te coderen.
Eerste base
(5’begin)
Tweede base Derde base
(3’einde)U C A G
U UUU (Phe) fenylalanine UCU (Ser) Serine UAU (Tyr) Tyrosine UGU (Cys) Cysteïne U
UUC (Phe) fenylalanine UCC (Ser) Serine UAC (Tyr) Tyrosine UGC (Cys) Cysteïne C
UUA (Leu) Leucine UCA (Ser) Serine UAA STOP UGA STOP A
UUG (Leu) Leucine UCG (Ser) Serine UAG STOP UGG (Trp) Tryptofaan
G
C CUU (Leu) Leucine CCU (Pro) Proline CAU (His) Histidine CGU (Arg) Arginine U
CUC (Leu) Leucine CCC (Pro) Proline CAC (His) Histidine CGC (Arg) Arginine C
CUA (Leu) Leucine CCA (Pro) Proline CAA (Gln) Glutamine CGA (Arg) Arginine A
CUG (Leu) Leucine CCG (Pro) Proline CAG (Gln) Glutamine CGG (Arg) Arginine G
A AUU (Ile) Isoleucine ACU (Thr) Threonine
AAU (Asn) Asparagine AGU (Ser) Serine U
AUC (Ile) Isoleucine ACC (Thr) Threonine
AAC (Asn) Asparagine AGC (Ser) Serine C
AUA (Ile) Isoleucine ACA (Thr) Threonine
AAA (Lys) Lysine AGA (Arg) Arginine A
AUG (Met) Methionine START
ACG (Thr) Threonine
AAG (Lys) Lysine AGG (Arg) Arginine G
G GUU (Val) Valine GCU (Ala) Alanine GAU (Asp) Asparaginezuur
GGU (Gly) Glycine U
GUC (Val) Valine GCC (Ala) Alanine GAC (Asp) Asparaginezuur
GGC (Gly) Glycine C
GUA (Val) Valine GCA (Ala) Alanine GAA (Glu) Glutaminezuur GGA (Gly) Glycine A
GUG (Val) Valine GCG (Ala) Alanine GAG (Glu) Glutaminezuur GGG (Gly) Glycine G
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
AUG = startcodon
Het m-RNA zal door het ribosoom heen schuiven om de codons (3 basen) af te lezen en te vertalen in de overeenstemmende aminozuren, die aangebracht worden door t-RNA. Deze aminozuren worden aan elkaar gekoppeld tot een eiwit.
MetVal
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Val
Met
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val
Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val
LysArg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val
Arg
Lys
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val
Arg
Lys His
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val
Arg
Lys
His
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val
Arg
Lys
His Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
Met
Val
Arg
Lys
His
Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
RF
Met
Val
Arg
Lys
His
Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
RF
MetVal
Arg
Lys
His
Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
RF
MetVal
Arg
Lys
His
Arg
AUG GUA CGA AAA CAC CGU UAA
RF
EIWIT
t-RNA-molecylen worden weer voorzien van hun juiste aminozuren Met
Val ArgLys
His
Arg
EIWIT
Methionine
Valine Arginine
Lysine
Histidine
Arginine
Methionine kan afgeknipt worden.
m-RNA codons Aminozuur
UAA Stop
CGU Arginine
CAC Histidine
AAA Lysine
CGA Arginine
GUA Valine
AUG Methionine / Start
EIWIT
Aan elkaar geschakelde aminozuren
Valine
Lysine
Arginine
Histidine
Arginine
EIWIT
Bestaat natuurlijk niet uit 5 aminozuren maar veel meer.
Eiwitten zijn de belangrijkste stoffen in cellen.Ze bestaan uit een ketting van aminozuren.Het aantal aminozuren en de volgorde bepaalt het soort eiwit.In een mens zitten zo’n 300.000 verschillende eiwitten.
Voorbeelden:
Hemoglobine; De zuurstoftransporteur in rode bloedcellen
Myosine (Links) en Actine (hieronder) de Bouwstenen van al je spieren!!!