Eerste NRC-bijlage 'Amsterdam'

Amsterdam

Vr ijdag 27 september 2013 ELKE VRIJDAG VERSPREID IN AMSTERDAM EN OMSTREKEN

AMSTERDAM NIEUWS

A2 Column Marscha Holman | Talk of the town Dansen bij Jansen | A3 Begroting gemeente | A6-8 Het Spiegelkwartierbeleefde de zwaarste jaren ooit | A10 Recensie Bellini, het favoriete restaurant van Rob Kamphues | A10-11 Age n d a

Leeft hetSpiegelk wartier

n o g?

Dam tot Dam in linoleum: een blik in

de schatkamer van het Stadsarchief A5

A d ve r t e n t i e

4 november The Blue Room

MadeleinePeyrouxwith the Metropole Orkest Strings concertgebouw.nl/jazz

FOTO OLIVIER M

IDDENDORP

Na 10 jaar hetRijks weer open

A2 A m st e rd a m

Een nieuwe bijlage

Goddank –het is weer voorbij. De eerstekeer dat je een groep groen geverfde meis-jes ziet kikkeren in het Vondelpark of een

kliekje jongens zonder broek ineens een liedhoort aanheffen op de Nieuwmarkt denk je nogeven dat je te maken hebt met iets leuks; eenflashmob, een groep kunstenaars, of in elk gevalcreatieve geesten, maar dan weet je ineens weer:het is groentijd. De periode waarin eenzameen/of ambitieuze feuten collectief vernederd enuitgeput worden om later samen zogenaamd eentoptijd te hebben.

Wanneer ik ze zo zie, probeer ik me oprecht inze te verplaatsen. Dat is voor mij vrij lastig. Ik geefruiterlijk toe dat ik een verwend Amsterdam-Zuid meisje ben dat ook nog eens gewoon in Am-sterdam bleef studeren. Ik hoefde niet, zoals ve-len van hen, al mijn moed bijeen te rapen ommijn ouders uit te zwaaien, mijn dierbaarste be-zittingen in één verhuisdoos te proppen en op detrein te stappen naar een grote stad. Een stadwaar de mensen anders praten, anders doen,waar je niemand kent en waar je de weg nietweet. Als je niet onpasselijk wordt van de gedach-te aan verplichte borrels en een overdaad aan re-gels, kan ik me best voorstellen dat je je per onge-luk hebt aangesloten bij een studentenvereni-ging. Maar wat ik niet begrijp is dat je bereid bentom daarvoor die ontgroening door te maken.Heb je net die dappere stap richting je nieuwe le-ven gezet, laat je je vervolgens door een plofkopuit een hoger jaar dwingen om uitgedost als ietswat het midden houdt tussen een drol en een var-ken een bierflesje te pijpen en ondertussen hetWilhelmus aan te heffen.

Wie zichzelf dat laat aandoen, verdient het nietom hier te komen wonen. En hoe meer ik erovernadenk, des te gestoorder vind ik het dat de intel-lectuelen van de toekomst op deze manier ken-nismaken met onze stad. Een stad waar het abso-luut niet nodig is om je eenzaam te voelen. Voorwie echt een goeie studietijd wil hebben in Am-sterdam, heb ik een advies: laat dat verenigings-leven zitten en maak zelf je avontuur. Het is nogniet te laat! Neem een Cineville-pas en ga naar allefilms in alle verschillende bioscopen. Blijf na af-loop nog even hangen in Kriterion of EYE. Daarzijn genoeg leuke mensen en je kunt altijd pratenover wat je net gezien hebt, dus gespreksstof ge-noeg. Ben je nog iets vrijzinniger aangelegd, pakdan de fiets naar Ruigoord en blijf daar tot het re-gent. Wie tijdens het schuilen geen vriendenheeft gemaakt, lijdt aan een bepaalde vorm vanautisme (en in dat geval is het sowieso beter dat jeniet bij een vereniging zit). Wie van muziek enheerlijke tosti’s houdt, zou ik aanraden om eenzondagmiddagconcertje bij Concerto te bezoe-ken of Subbacultcha!- lid te worden en naar avon-den in de OT301 te gaan. Ik zou sowieso gaan dan-sen in alle clubs, picknicken in alle parken, slen-teren over alle pleinen en bier gaan drinken in al-le cafés. Of nog beter: ik zou me helemaal niet la-ten vertellen wat ik moest doen. Dat is de enigeregel in sociëteit Amsterdam.

G estoord

Column

Marscha Holman

Echt nooit meerDansen bij JansenU itga a n

Discotheek Dansen bij Jansen wasvier decennia een begrip onderstudenten. Goedkoop bier enswingen. 1 november sluit de zaak.

Door onze redacteur Bas Blokker

Dit was het eerste gevoel: het eindevan een tijdperk. Dat sentiment isintussen honderden, duizenden ke-

ren gedeeld op Twitter en Facebook. ‘Och,Dansen bij Jansen dicht! Zoveel herinnerin-ge n! ’ ‘Dansen bij Jansen stopt ermee. AlsKoen Jansen zijnde vind ik dat een schan-de . ’ ‘Hoeveel uur heb ik wel niet om de paalvan de Dansen bij Jansen staan zwieren?’

Op 1 november sluit Dansen bij Jansenzijn deuren, vlak nadat de 36ste verjaardagis gevierd. „Het concept studentendisco-theek heeft zijn beste tijd gehad”, aldus ei-genaar Svairin Sardjoe in Het Parool. Eenpaar werknemers wilden de zaak wel vanhem overnemen, zegt barman Pim Visser,maar zij konden onvoldoende krediet krij-gen bij de bank.

„Er was niks anders”, zegt Martijn Kleij-wegt, een van de oprichters van Dansen bijJansen. Op 27 oktober 1977 stond er danook een enorme rij wachtenden in deHandboogstraat. Het concept was simpel:een disco voor studenten waar goedkoop

bier werd geschonken. Beneden de dans-vloer, boven alleen een bar. Gratis voormeisjes, jongens met collegekaart kondenvoor een paar gulden lid worden.

De club werd snel beroemd. De lekkerenaam („heb ik bedacht”, zegt Kleijwegt)hielp. Danny de Munk zong erover in Mijnstad (1983).A.F.Th. van der Heijden (aan de anderekant van het culturele spectrum) noemdehet in Advocaat van de hanen (1990) Dogshit

City en liet er de verbluffende Zwanet dan-sen.

Maar ten slotte bereikte de landelijketrend –halvering van het aantal disco’s invijftien jaar –ook de hoofdstad: discothe-ken zijn uit, clubs, feesten, festivals zijn in.Jongeren zoeken niet langer het zaagsel vande kroeg en de discobal, maar de unieke be-leving van die ene avond dat een spa, eenmuseum of een stuk woeste grond wordtomgebouwd tot een glinsterend partyland.

Je ziet het verval van Dansen bij Jansenook op het internet. Op Google+: „Most ofthe time it’s not the place to be.”Of dj ElkanFrank op de site 13voor12 .nl:„Ik ben eentijdje resident geweest in de Dansen bij Jan-sen. Daar ben ik niet trots op, maar je moetergens beginnen.”

De crisis helpt niet, zegt barman Pim Vis-ser: „Zaken die vroeger exclusief wildenblijven, zoals Jimmy Woo en de Escape,waar je vroeger met je sneakers niet bin-nenkwam, zijn nu soepeler aan de deur.”Guido Verschoor van Van Spronsen & Part-ners horeca-advies zegt dat jongeren welblijven uitgaan, maar dan niet meer elkeweek naar dezelfde discotheek. „Ze gaanliever eens in de maand voor 40 euro naareen festival waar ze hun ogen uitkijken.”Martijn Kleijwegt zit tegenwoordig met ve n -ture capital in de geneesmiddelen. BarmanVisser gaat feesten organiseren in zwemba-den. Hoe zegt de schurk het ook weer in GetShorty (1995)? „If you don’t have the moneyby friday you are as dead as disco.”

Talk of the Town

U krijgt les vangediplomeerde vinologen.

Meer wetenoverWijn?Volg dan een wijncursus bij het

Wijninstituut.

Locatie:

Hotelschool Amsterdam | Jan Evertsenstraat 171 |

1057 BW Amsterdam

www.wijninstituut-amsterdam.nl

Basiscursus Wijn(5 avonden) start: 10 oktober 2013.

Het Wijnbrevet

(8 avonden) start: 12 november 2013.


Eerstejaars studenten in Dansen bij Jansen tijdens de introductieweek in augustus van dit jaar.

FOTO HOLLANDSE HOOGTE

Met deze nieuwe bijlage ‘A m s te rd a m’, wekelijks verspreid bij N RC

H a n del sbl a d in Amsterdam en omstreken, neemt NRC voor het

eerst een lokaal initiatief. We zijn ervan overtuigd dat landelijke

ambities niet haaks staan op belangstelling voor lokaal nieuws. Kijk

naar het buitenland. De Frankfurter Allgemeine Zeitung richt zich

tot het hele land, maar heeft voor de Frankfurters een apart katern.

De ‘Me t ro’- p a g i n a’s van The New York Times zijn er voor de New

Yorkers. En De Standaard brengt sinds enkele jaren per Vlaamse

provincie lokaal nieuws – tot grote tevredenheid van de lezers. De

bijlage ‘A m s te rd a m’ (in principe 8 pagina’s, maar vandaag alvast 12)

wil goede journalistiek bedrijven over onze hoofdstad en de band

met de stad versterken. Natuurlijk hopen we dat dit project verder

uitgroeit . In de breedte, zodat we straks ook voor andere steden bij-

lagen kunnen maken. En in de diepte, zodat het aantal journalistie-

ke pagina’s over Amsterdam gauw toeneemt.

Peter Vandermeersch, hoofdredacteur

V R I J DAG 27 SEPTEMBER 2013 A3N RC HANDEL SBLAD

OV E RG E W I C H T

A’dam pakt obesitas aanAmsterdam bundelt de krachten met afspraken

om overgewicht bij Amsterdamse kinderen aan te

pakken. De gemeente Amsterdam, GGD en twintig

andere Amsterdamse zorg-, sport- en welzijnsor-

ganisaties tekenen daartoe vandaag hetPact Ge-

zond Gewicht.De partijen willen dat alle jeugd te-

gen 2033 een gezond gewicht heeft door betere

diagnose, begeleiding, behandeling en nazorg.

Een meerderheid van de gemeenteraad lijkt ak-

koord te gaan met plannen van verkeerswethou-

der Eric Wiebes om de lucht in de stad schoner te

maken en de EU-normen in 2015 te halen. Hij wil

onder meer bussen rond CS versneld vervangen

door elektrische exemplaren en een groene golf

instellen op de Stadhouderskade. GroenLinks zou

liever verder gaan, en pleit voor een milieuzone.

LU C H T K WA L I T E I T

Schonere bussen Centraal

Stad gaat schulden versneld aflossenB egroting

Amsterdam heeft over eenpaar jaar een overschot op debegroting. Dan werken er ookeen paar duizend ambtenarenm i n d e r.

Druk op studentenwoningenin de stad neemt tijdelijk af


10 RIANTE GEZINSWONINGEN VANAF € 309.000,- V.O.N.

T. 020 - 3050560

OPENHUISZATERDAG 28 SEPTEMBERTUSSEN 11.00 EN 15.00 UUR

BEN JE WELKOM IN HET

INFORMATIECENTRUM AAN

DE NICO JESSEKADE

FASE 2

Shoponline

www.assem.nlVolg ons via facebook.com/assemschoenen | twitter.com/assemschoenen


PROBO KOALA

Gemeente niet vervolgdDe gemeente Amsterdam wordt definitief niet ver-

volgd voor haar rol in de afvaldump van het schip

Probo Koala. De Hoge Raad handhaaft deze week

het oordeel van het gerechtshof. Het OM was in

cassatie gegaan. Het hof veroordeelde eerder

oliebedrijf Trafigura voor de uitvoer van het scha-

delijke afval naar Ivoorkust. Volgens justitie had de

gemeente geen vergunning mogen geven.

FINANCIËN

Ook ruimte voori nve s t e r i n g e n

5,5 miljardtotale omvang begroting va n

de gemeente Amsterdam en de

stadsdelen

38 miljoenpositief saldo van begroting 2014

38 miljoeni nve s t e r i n g e n

Door Frank Huiskamp

De druk op studentenhuisvesting inde stad neemt tijdelijk iets af, omdatde groei van het aantal studenten dekomende jaren even stabiliseert. Datblijkt uit een actualisering van de huis-vestingsvisie ‘Studeren in de Topstad’

van de Amsterdamse hogeronderwijs-instellingen, die vandaag is versche-nen.

De groei neemt minder toe dan ge-raamd. De instroom van het aantalstudenten is recent gedaald en de ge-middelde verblijfsduur ook. Er komenzelfs eerst minder studenten naar destad. In 2012 telde Amsterdam103.240 studenten, in 2014 zijn dat er102.060, volgens een raming van hetministerie van Onderwijs.

Bovendien blijkt uit schattingen opbasis van enquêtes dat de huidigedruk op studentenhuisvesting het af-gelopen jaar is gedaald. In 2012 wildennog 13.000 studenten graag in Am-sterdam gaan wonen, een jaar laterwas het aantal woningzoekenden te-ruggelopen tot 8.000. Dit zou veroor-zaakt kunnen zijn door nieuw opgele-verde studentenwoningen.

Maar de noodzaak van nieuwewoonruimte blijft, zo blijkt uit de nieu-we cijfers. De groei van het aantal stu-denten zal weer gaan aantrekken,waardoor er in 2018 naar verwachting109.110 studenten in de stad zijn. Ditzal hierna mogelijk nog meer stijgentot 120.490 in 2022.

Om die groei te kunnen bijbenen,zullen er van 2014 tot 2018 3.600 extra

woningen voor studenten bij moetenkomen. Voor de periode van 2018 tot2022 zijn dat er nog eens 5.400.

„De druk neemt iets af de komendeperiode, maar de woningnood blijfthoog. Dat de groei nu stabiliseert,geeft de gemeente even de kans iets tedoen aan het structurele tekort in destad, in plaats van slechts de groei bijte benen”, zegt projectleider studen-tenhuisvesting van de UvA en HvA Li-anne Hulsebosch.

De gemeente heeft zich in haar plan-nen voor de periode 2010-2014 voor-ge n o m e n 9.000 nieuwe studentenwo-ningen beschikbaar te stellen. De ho-geronderwijsinstellingen dringen erbij de gemeente op aan voor de vierjaar daarna in nog eens 5.000 wonin-gen te investeren.

Door een onzer redacteuren

AMSTERDAM. Nieuwe rijksbezuini-gingen leiden vooralsnog niet tot nieu-we bezuinigingen of lastenverzwaringin Amsterdam. Er is in de begrotingvoor het komend jaar zelfs ruimtevoor investeringen.

Wethouder Pieter Hilhorst (finan-ciën, PvdA) presenteerde deze weekde begroting voor 2014. Doordat de ge-meente al had geanticipeerd op fors

minder geld uit het Gemeentefonds,wegen de Amsterdamse besparingenruimschoots op tegen de rijksbezuini-ging. Het gevolg is dat Amsterdam in2015 liefst 462 miljoen euro minderuitgeeft dan het in 2010 deed. Hilhorstverwacht dat het stadsbestuur in 2017een begroting met positief saldo van11,6 miljoen kan presenteren.

Grote besparingen worden opge-bracht doordat de taken, bevoegdhe-den en het bestuur van de stadsdelendrastisch worden beperkt en doordatde gemeente het ambtelijk apparaatflink inkrimpt. Het aantal banen ophet stadhuis en bij de diensten gaatvan 15.000 in 2010 naar 12.000 in2 016.

De gemeente gaat ook enkele uit-staande schulden versneld aflossenom de rentelasten te drukken. Het

gaat om een bedrag van 21 miljoen eu-ro – op een totale schuld van 4,1 mil-jard. Hilhorst onderstreept dat het af-lossen van schulden geen doel is,maar in deze beperkte omvang louterwordt gedaan om verwachte kosten tebestrijden en het renterisico beheers-baar te houden.

In de huidige begroting is voor38 miljoen aan investeringen opgeno-men. Het nieuwe technologie-insti-tuut waarvoor de plannen eerder dezemaand werden gepresenteerd, krijgt16 miljoen euro. Ook zijn er nieuweuitgaven nodig om bijvoorbeeld hetnieuwe strengere beleid op het waterbinnen de gemeentegrenzen te hand-haven. Daarvoor moet de gemeenteeen boot aanschaffen.

Enkele onzekerheden blijven, opkorte en langere termijn. Als het Rijk

extra moet bezuinigen, heeft dat ookconsequenties voor de gemeenten.Bovendien zijn de financiële conse-quenties van drie grote decentralisa-ties nog altijd onduidelijk. Op 1 januari2015 neemt Amsterdam, net als alleandere gemeenten in Nederland, deverantwoordelijkheid voor jeugdzorg,langdurige zorg (AWBZ) en werkgele-genheid over van het Rijk.

Het Rijk draagt die taken over meteen fikse korting op de verschillendebudgetten – het is alleen nog niet zekerhoe groot die kortingen precies zullenworden. Hilhorst, die als wethouderook de portefeuille jeugdzorg heeft,zei deze week met nadruk dat Amster-dam daar goed op is voorbereid. „Ophet gebied van jeugdzorg zijn we alaan het oefenen met een nieuwe ma-nier van werken.”

A4 A m st e rd a m

heeft een fraaiekoopwoning waar

je zó in kunt

Heb je twee linkerhandenofwil jegewoongraagsnel verhuizen?Kijkdan

eens bij het aanbod van Stadgenoot. Door heel Amsterdam bieden wij

koopwoningenaanwaardewandenenplafondsal voor je afgewerkt zijn.

Ook hebbenwij er eenmooie, nieuwe vloer voor je in gelegd. Je hoeft bij

wijze van spreken alleen nog maar de gordijnen op te hangen! Kijk voor

meer informatie en het complete aanbod op stadgenoot.nl

WOONKLAARHUIS

het klussenhebben wij alvoor je gedaankijk op stadgenoot.nl

Stadgenoot verkoopt 020-511 80 00 (optie 2)

H O M O H AT E R

Van der Laan: ’Dit mag in Amsterdam niet gebeuren’

Schietpar tij C ommotiena oefening Vondelpark

‘Amsterdammers hebben liberaal DNA’I nt e r v i ew

Russell Shorto

De eeuwenoude typischAmsterdamse tolerantie is een„geschenk aan de wereld”.Russell Shorto schreef er eenboek over.



Partner search

Slanke, aantrekkelijkeblondine (50) zoektongecompliceerde partner.

Als accountmanager vaneen internationaal concernis deze slimme dame ophaar plek. Ambitieus,integer en absoluut eenteamspeler. Privé actief,sportief, veelzijdig ensociaal. Met een (liefstFriese) partner zou zij o.a.humor, integriteit en liefdevoor het leven willen delen.

reacties + foto:[email protected]

Amsterdam –Geschiedenis van

de meest vrijzinnige stad ter we-

reld verscheen deze week bij uit-

geverij Ambo (€ 24,95). Ru s s e l l

Shorto (54) schreef eerder

Nieuw Amsterdam, de oorsprong

van New York enDe botten van

D e sca r t e s . De Amerikaanse

schrijver woonde zes jaar in Am-

sterdam en neemt komende

maand afscheid als directeur van

het John Adams Institute. Hij

woont weer in Maryland.

RUSSELL SHORTO

Zes jaar in A’dam

Door Frank Huiskamp

En toen werd er ineens gescho-ten. Bezoekers van het Vondel-park schrokken zich rot toenwoensdagmiddag enkele man-nen voorbij renden met vuurwa-pens. „Mijn kinderen kwamenhelemaal overstuur thuis”, zeieen vader tegen AT5. Mensen bel-den de politie en gingen naar hetbureau aan de Koninginneweg.

De paniek was onnodig, bleeklater, want het ging om een oefe-ning van de marechaussee. Vooromstanders was dit niet duide-lijk, omdat de deelnemers in bur-gerkleding waren. Maar de oefe-ning was wel keurig aangemeldbij de politie, zegt een woord-voerder van de marechaussee.

Allemaal leuk en aardig, zegtde politie op haar beurt, maar datis nu niet relevant. „Het kan nietzo zijn dat je met een oefeningmensen de stuipen op het lijfjaag t.” Volgens de marechausseevinden oefeningen „met enige re-ge l m a at ” plaats, ook in en rondhet Vondelpark. En ook oefenin-gen van deze aard waren er eer-d e r.

Prima, zegt de politie, maar deene oefening is de andere niet.

Had de marechaussee deze

Door onze redacteur Bas Blokker

Russel Shorto is de ideale ambassa-deur voor Amsterdam. Alleen al deondertitel van zijn jongste boek: Ge-schiedenis van de meest vrijzinnigestad ter wereld. Zijn Amsterdamsevrienden schudden hun hoofd toenhij die voor hen oplas. Nee, vondenzij, dat zijn we nu niet meer.

Toch blijft de Amerikaanse schrij-ver met vuur de overtuiging uitdra-gen dat vrijzinnigheid (l ib e ral i s m )een Nederlands, en meer in het bij-zonder Amsterdams geschenk aande wereld is. Amsterdam, schrijft

schrikreacties niet gewoon kun-nen, nee, móéten verwachten?Daar laat de woordvoerder zichniet over uit. Hij wil ook niet zeg-gen of het ‘handig’ was. Hij be-treurt het wel dat er mensen ge-schrokken zijn.

Er komt een evaluatie van hetincident, zeggen politie en mare-chaussee, „over hoe we dit in detoekomst kunnen voorkomen”.

hij, is „onmi sbaar ”. Waarom? „Om-dat de oorsprong van het moderneindividualisme in deze stad ligt.” Enindividualisme is in zijn ogen debron van alle vooruitgang en bescha-ving: van de beurs die in 16de-eeuwsAmsterdam werd uitgevonden (risi-co spreiden, profijt voor allen), totde scheiding van kerk en staat vanSpinoza, en het Witte Fietsenplanvan de provo’s.

Deze week was hij een paar dagenover voor de presentatie van de ver-taling van A m s te rd a m , die eerderverschijnt dan het origineel. In hetvoormalige hoofdkwartier van deWest-Indische Compagnie hieldShorto zes jaar kantoor en nu zit hijhier weer, aan de rand van de grach-tengordel – de fysieke uitdrukkingvan het Hollandse liberalisme.„Geen grootse stedenbouw voorprinsen of pauzen, maar huizen enstraten op een menselijke schaal.Comfortabel voor iedereen, rijk ofarm.”

De Nederlanders hadden al een„liberaal DNA” sinds ze gezamenlijkpolders maakten en het nieuwe landieder voor zich in cultuur brachten.Dat DNA leverde volgens Shortodoor de eeuwen heen typisch Am-sterdamse vormen van tolerantieop. De religieuze verdraagzaamheidin de 17de eeuw. Het gedogen in de20ste. Volgens hem is het stramiensteeds hetzelfde. Amsterdam staat inbeginsel open voor alle nieuwighe-den, hoe radicaal of ridicuul ook.„Maar ergens trekt de stad een lijn –dat zie je steeds weer. Job Cohen zeime: in Amsterdam staan we zoveelmogelijk toe. Tot het te gek wordt,dan perken we het weer een beetjein.”

Een wonderlijk idee, dat DNA. Dejongeren die nu in een coffeeshopneerploffen, zijn de kleinkinderenvan Amsterdammers die op een en-kele uitzondering na de ariërverkla-ring ondertekenden toen de nazi’sdaarom vroegen. En zij stammenweer af van de mensen die in deGouden Eeuw Portugese joden inhun stad opnamen en hun al gauwtoestonden hun geloof in het open-baar te belijden. Wie van hen heeftde liberale genen en wie niet?

De metafoor van het DNA, zegt

Shorto, is vooral een hulpmiddel omhet verhaal in gang te houden. Ookde Amsterdammers die het m e re n -deel van hun joodse stadgenoten za-gen wegvoeren of daar zelfs bij hiel-pen, waren wel degelijk tolerant – zijhet met een „moral lapse” tot gevolg.„De tolerantie van Amsterdam isnooit ideologisch geweest, maar al-tijd pragmatisch. De stad was ge-wend ruimte te geven aan nieuwko-mers met radicale ideeën. De nazi’shadden die. Dan zou het fijn zijn alsje tolerantie een krachtiger ideolo-gisch fundament had.”

Geert Wilders maakt goed gebruikvan dit dilemma, zegt Shorto. L angetijd had de stad het misschien re l a -tief eenvoudig in dit opzicht. De in-woners waren van nature toleranten de nieuwkomers werden aange-trokken door de belofte van vrijheiden ruimte voor hun ideeën. Demeeste immigranten die in de 20steeeuw in Amsterdam kwamen wo-nen, zijn dat niet. „Zij komen uit cul-turen die juist sterk tegen tolerantiegekant zijn, die daar zwakte in zien.”Is dat waar zijn vrienden hun hoofdover schudden als ze de ondertitelhoren? „Nee, zij hebben het gevoeldat Amsterdam zakelijker wordt,Amer ikaanser.”

Burgemeester Eberhard van der Laan vindt de ern-

stige mishandeling van een man twee weken terug

op een homo-ontmoetingsplaats in het Vondel-

park een „uiting van discriminatie die verbijstering

o p ro e p t ”. In zijn column voor M e t ro noemt hij het

deze week een incident van het zwaarste soort.

Op 14 september werd een 55-jarige Amsterdam-

mer zeker tien keer gestoken, in zijn gezicht, rug,

arm en hand. De man bevond zich in het rosarium,

dat bekendstaat als ontmoetingsplaats voor ho-

m o’s. De dader is nog niet gevonden en de politie

zoekt getuigen. Van der Laan schrijft dat er door

het incident extra politietoezicht is in de rozentuin.

Een politiewoordvoerder laat weten dat agenten

bij de avondsurveillance inderdaad extra alert zijn,

maar er zijn geen extra teams ingezet.

Restaurant Zuid Zeeland aan de Herengracht 413

is failliet. Vandaag is de openbare verkoop van het

restaurant, dat een Bib Gourmand van Michelin

had. Om de schulden te betalen gaat om 11.00 uur

de hele inventaris van het restaurant van eigenaar

Gijsbert Bianchi in de verkoop: van stoelen en ta-

fels tot aan keukenapparatuur en wijnklimaatkas-

ten. De openbare verkoop is in het restaurant zelf.

R E STAU R A N T

Zuid Zeeland failliet


Dam totDamloop(linoleumsnede, 1997)

Collectie Stadsarchief Ku n stwe rke n

Het Stadsarchief Amsterdam beheert meer dan 30.000tekeningen en prenten van Amsterdam. Van eeuwenoud totheel recent. In NRC telkens een werk uit deze schatkamer.

Dam tot Damloop, renners bij de IJtunnel, werk uit 1997. Linoleumsnede van Els Scholten (1958).

Kunstenares Els Scholten (1958)maakte in 1997 deze linoleumsnedevan deelnemers aan de Dam tot

Damloop, die kort na het startschot de IJ-tunnel inrennen –net zoals de 55.000 lo-pers van afgelopen zondag dat weer deden,tijdens de 29ste editie van het grootstehardloopevenement van Nederland.

Scholten: „Ik kijk altijd met een min ofmeer grafisch perspectief, wat dus interes-sant zou kunnen zijn voor een lino. In dit ge-val vond ik het een mooie hoek omdat hetwater zo abrupt ophoudt en vervolgens delopers de tunnel induiken.

„Waarom ik voor de lino gekozen heb,vroeg ik me destijds al af –omdat het makenervan zo’n monnikenwerk is geweest –maar het geeft een mooi beeld van een vande vele activiteiten die Amsterdam rijk is.”

Van de gebouwen op de achtergrondstaat er overigens –op de drijvende Chineesna –niet één meer overeind: op de Ooster-dokskade prijken nu luxe restaurants, ap-partementencomplexen, mediazaak Sa-turn, het Conservatorium en uiteraard deOpenbare Bibliotheek Amsterdam (OBA).


shoe diction{Oude Spiegelstraat 3 | 1016 BM Amsterdam | + 31 (0)20 42 338 88

[email protected] | www.shoediction.nl | www.facebook.com/shoediction

In een ambiance geïnspireerd door Italiaans design presenteren zij

exclusieve collecties van high-end labels, zoals Givenchy,Missoni,

Gianmarco Lorenzi,Marc by Marc Jacobs, Sebastian, See by Chloé

en Pollini.

Uniek is dat elk paar beschikbaar is vanaf maat 35.

Om uw garderobe compleet te maken bieden zij een zorgvuldig

samengesteld assortiment accessoires aan. Merken van onder andere

Great by Sandie, Sebastian, Pollini en Missoni en ‘must have’ sjaals

van Emilio Pucci en Christian Lacroix.

Shoe{diction staat voor een optimale service en ontvangt haar

klanten graag in een ongedwongen sfeer. Behoefte aan privacy? Op

verzoek kan er ook een private shopping voor u worden verzorgd.

Als true shoelover kunt u voor uw ‘shoediction’ ook terecht op de

onlineshop. www.shoediction.nl

In de populaire 9 straatjes in

Amsterdam vindt u luxe schoenenboutique

shoe{diction.

A6 A m st e rd a m

De antiquairs in het

S p i e g e l kwa r t i e rhadden het zwaar. F

OTO OLIVIER M

IDDENDORP


Reportage S p i ege l kwa r t i e r

De rode loper van het Museumplein worden ze genoemd: de Nieuwe Spiegelstraaten Spiegelgracht – hét kunst- en antiekmekka van Amsterdam. Maar de museagingen jaren dicht. En dan die crisis. Heeft het Spiegelkwartier dit overleefd?„Op een gegeven moment liep bijna niemand meer door deze straat.”

Als je stilgaat zitten,ga je faillietJan van Munster

Smelik & Stokking

Galleries

Door onze redacteur

Saskia van Loenen

Het was spannend, „héélsp a n n e n d”, de periodevoordat Renssen Art Gal-lery in 2011 voor het eerstzijn deuren opende in deNieuwe Spiegelstraat. Mid-

denin de crisis een galerieruimte huren opde meest gewilde en daarmee duurste plekvan Amsterdam, terwijl het Rijksmuseumnog altijd gesloten was en een aantal gale-ries het zichtbaar moeilijk had – dan lig jewel eens een nachtje wakker ja. Maar schil-der Erik Renssen en zijn vrouw Suzka be-sloten de gok te wagen. Of de opbrengstvan de schilderijen van kunstenaar Rens-sen, in Picasso-achtige stijl – Hommage à Pi-casso staat op de ruit – de hoge huurprijszou overstijgen was nog maar zeer devraag. „Maar aan de andere kant: als je ér-gens met je galerie zou moeten zitten, ishet wel hier”, zegt Suzka, die de zakelijkekant van het bedrijf runt.

En toen was daar die eerste dag, „Paas-zaterdag – ja, daar hadden we heel bewustkeihard naartoe gewerkt. Met Pasen móés-ten we open zijn, met 166.000 toeristen inde stad”, zegt Suzka. Vanaf het momentdat de deur openging kwamen de toeris-ten. „Binnen een paar uur kwam een Duitsstel heel voorzichtig vragen of dat grootstedoek uit de etalage misschien óók te koopwa s ”, lacht de schilder. Verkocht, op deeerste ochtend, voor 7.000 euro. Renssen:„Ik zei daarna tegen Suz: ik ga hier echtnooit meer weg.” En het bleef goed gaan.

Goed naar omstandigheden, wel te ver-staan. Want dat met name het jaar voor-dat het Rijksmuseum weer openging eenmoeilijk jaar was is ook hun niet ontgaan.Het ging al een paar jaar duidelijk minderin de straat: de crisis. „Luxeproducten alskunst is natuurlijk het eerste waarop be-zuinigd wordt.” Maar het Spiegelkwartier,zoals het hele gebied inclusief zijstraatjeswordt genoemd, had met nog veel méérte dealen, zoals de – veel langer dan ge-pland – tien jaar durende sluiting van hetRijksmuseum. En ook het Stedelijk Muse-um ging voor jaren dicht. Ook Renssen,de relatief succesvolle nieuwkomer, merk-te in 2011 en 2012 dat het steeds stillerwerd. Suzka: „Er was een tijd dat én hetRijks én het Stedelijk dicht waren, én –

kort, maar toch – het Van Gogh, én deSpiegelgracht opengebroken was. Toenliep op een gegeven moment bijna nie-mand meer door deze straat.” De afgelo-pen extreem koude en lange winter hielpook niet mee.

K i l l i ngVoor de antiquairs en galeriehouders haddit alles grote gevolgen, bevestigt straatma-nager (aanspreekpunt voor en optredendnamens de ondernemers) Cunie Out. Zevertelt erover in de op eenhoog gelegen an-tiekhandel van de voorzitter van onderne-mersvereniging Spiegelkwartier VincentGeerling, waar voorwerpen van duizen-den jaren voor Christus in vitrines liggen.Geerling: „Vanaf het moment dat het Rijksdicht ging, in 2003, halveerde direct hetaantal bezoekers. Vooral de sluiting van deonderdoorgang was killing . Geïnteresseer-den liepen voorheen na museumbezoekvia de onderdoorgang massaal door dezestraat terug. Daarvan moesten wij het heb-ben.” Zeker toen telkens de datum van her-opening naar achter werd geschoven –

„eerst zou het in 2008 weer opengaan,toen werd het 2010, 2011, 2012; als een wor-tel die je wordt voorgehouden maar steedsweer iets wordt weggetrokken” – p ro b e e r -de hij van alles om de straat toch onder deaandacht van toeristen te brengen. Na langaandringen plaatste stadsdeel Zuid bordenbij de musea met wandelroutes naar hetcentrum – door de Nieuwe Spiegelstraat.Out vult aan: „En we hadden mooie Engels-talige folders voor toeristen, die we op stra-tegische plekken neerlegden.” Maar destromen van weleer kwamen er niet meeterug. Geerling vertelt dat een onderzoeks-bureau had uitgerekend hoeveel de inkom-stenderving op jaarbasis bedroeg: 2 tot 3miljoen euro per jaar. „We hebben het dusover 20 à 30 miljoen wat de ondernemershier zijn misgelopen.”

Toch is er uiteindelijk maar één antiek-zaak geweest die het financieel niet meerkon bolwerken en de deur moest sluiten,zegt Out. De andere hadden het moeilijk,maar overleefden. Out: „Sommigen ont-sloegen personeel en gingen zelf in de zaakstaan, anderen waren eigenaar van hetpand en kampten niet met het probleemvan de hoge huurprijs.” Misschien dat en-kelen zich in de schulden hebben gewerktom deze periode te overbruggen, zegt ze,„maar dat weet ik niet, daar loop je natuur-lijk niet mee te koop”.

Naar binnen lokkenNieuwkomer Renssen redde het in iedergeval zonder leningen aan te hoeven gaan,ook in die beroerde tijd. De helft van hunklanten zijn buitenlandse toeristen. „Duit-sers, Italianen, maar vooral Amerikanen.Die kopen met hun hart: gewoon wat zemooi vinden. Bovendien hebben zij vaakgrote huizen; daar kan veel hangen.” Va ndie toeristen moesten ze het hebben: voor-

NRC 011013 / StS

Amsterdam

Herengracht

Keizersgracht

Sp

ieg

elg

rach

t

Stadhouderskade

Nie

uwe

Sp

ieg

elst

raat

Prinsengracht

100 m‘Het Rijks hadgeen dag lateropen moeten gaan’


al de Nederlanders lieten regelmatig blij-ken dat ze ‘het toch een beetje rustig aanmoesten doen, financieel’. Suzka: „Ookmensen die wel gewoon geld hadden maarhet om de een of andere reden toch nietdurfden uit te geven. Niet verbazingwek-kend – het wordt ook iedereen maar aange-praat, dat het crisis is, denk ik weleens.”

Om ervoor te zorgen dat de weinige be-zoekers aan de straat dan wel bij háár naarbinnen liepen besteedde ze veel aandachtaan sfeer en aankleding. „We hebben goednagedacht over verlichting van de etalage.Op de meest prominente plek hangt eenkleurrijk werk. Een iPad laat continu in eendiavoorstelling onze schilderijen zien. Erstaat een kaartenhouder voor de deur metkaarten van onze schilderijen. Die deurstaat uiteraard altijd open. Het nodigt alle-maal uit naar binnen te lopen.” Ook is degalerie, in tegenstelling tot veel andere inde straat, elke dag geopend. Logisch, vindtze: „Als je dan op zo’n locatie zit moet jeook elke dag pakken.”

Jan van Munster van de tegenover gele-gen galerie Smelik & Stokking Galleries zitop dezelfde lijn.

Vervolg op pagina 8

A8 A m st e rd a m

Nu het Rijksmuseum weer open is, lopen er weer toeristen door de Nieuwe Spiegelstraat.

FOTO ’S OLIVIER M

IDDENDORP


Vervolg van pagina 7

„Ik ben continu bezig met bedenken hoe ikmensen mijn zaak in krijg. Mijn etalage zieter nu anders uit dan een paar jaar geleden.Je moet dingen voor toeristen doen. Biednaast je dure stukken ook goedkopere pro-ducten aan. Kleine schilderijtjes, kleinebeeldjes. Die schaffen ze nu sneller aan. Ikheb ook posters laten maken van eenkleurrijk schilderij van Guus van Eck vande grachten van Amsterdam en die op veelplekken in de stad opgehangen om mensennaar mijn galerie te lokken.” De poster zelfverkoopt erg goed, zegt hij. „Het is maareen tientje, maar je naam hangt wel overalter wereld in beeld. En over een paar jaar

komen ze weer een keer terug en kopendan een echt werk.” Ook krijgt hij steedsmeer bestellingen uit het buitenland.„Thuis gaan ze dan toch nog eens op mijnsite kijken.”

Het verbaast hem dat niet iedereen er-van doordrongen lijkt dat je in deze tijdentoch echt moet „meegaan met je publiek”,zoals hij het noemt. „Het allerbelangrijksteis dat je publiek binnenkomt. Maar ik ziehier en daar nog dezelfde gesloten etalagesals tien jaar geleden, met ontoegankelijkwerk. Met de deur dicht.” Deze zaken zul-len het niet redden, voorspelt Van Mun-ster. „Je moet natuurlijk niet wachten tothet beter gaat worden. Het is heel simpel:als je stil gaat zitten ga je failliet.”

Omzet verdubbeld

Nu alle musea dan eindelijk weer open zijnmerken nieuwkomers als Renssen hoe hetóók kan zijn in de Nieuwe Spiegelstraat.Met name de opening van het Rijksmuse-um trok in één klap dagelijks weer duizen-den mensen door de straat, die vanaf hetbeginpunt aan de Herengracht recht uit-kijkt op het imposante gebouw aan hetMuseumplein, een paar honderd meterverderop. De ondernemers merkten hetmeteen: de verkopen trokken weer aan.Jan van Munster van Smelik & Stokking:„Bij mij is de omzet verdubbeld. Meteen.”Anderen praten meer in termen van „vo o r -zichtig herstel”. Van Munster: „Het is numooi, het is af. Die bloembakken aan debrug: tuttig misschien, maar het werktwel. Je wordt nu echt de straat ingezo-ge n . ”

„Het grootste gedeelte van onze klantenzijn mensen op weg naar of terugkomendvan een van de musea daar”, zegt SuzkaRenssen. „Je ziet heel duidelijk twee piek-momenten: ’s morgens rond een uur oftien, en ’s middags rond drie uur, als zeweer terugkomen. Daar tussenin is hetvaak heel rustig: men is in een museum ofzit te lunchen.”

Des te merkwaardiger dat vrijwel allegaleries pas om 11 uur – of soms zelfs eenuur later – opengaan. En om vijf uur, halfzes alweer sluiten. Straatmanager CunieOut heeft er niet echt een verklaring voor.„Misschien omdat mensen op weg naarhet museum toch geen schilderij gaan ko-pen. Dat doen ze dan wel op de terug-we g.” Ze beaamt dat het slimmer zou zijnook de ochtendstroom alvast je zaak bin-nen te lokken. „Het is denk ik een gewoon-te geworden. Het zou niet verkeerd zijn alsze hun deuren eerder openen.” Ook de ga-lerie met werken van Escher, waar hetpersoneel binnen gewoon zit te roken,heeft het nog niet echt begrepen, geeft zeto e .

Vlak voor het Rijks weer openging liet deondernemersvereniging voor zijn leden

stickers, banieren en vlaggen maken om destraat aantrekkelijker te maken en hetunieke karakter te benadrukken. ‘1913-2013, 100 jaar leveranciers van het Rijks-mu s e u m’ staat op veel ruiten te lezen.

Dat hadden er meer kunnen zijn, maarveel ondernemers zegden hun lidmaat-schap, toch 650 euro per jaar, de afgelopenjaren op. Alleen al de huur – 3.000 euro permaand voor een kleine 40 m2 is hier geenuitzondering – was voor sommigen nauwe-lijks nog op te brengen.

„Tien jaar het Rijks dicht, dat is langhoor ”, zucht Suzka Renssen. „En dan diecrisis erbij.” Toch heeft ze er alle vertrou-wen in dat de Nieuwe Spiegelstraat en Spie-gelgracht weer de aantallen bezoekersgaan trekken van weleer. Het is nog langniet op het oude peil, begrijpt ze van colle-

g a’s die hier al veel langer zitten en dehoogtijdagen tussen 1995 en 2003 hebbenmeegemaakt – maar: „Er is weer reuring,we zien ook bij collega’s oplopende verko-pen. Er is weer moed, en plezier. Ik weetzeker dat dit weer dé museumstraat vanAmsterdam wordt. Maar het Rijks had geendag later open moeten gaan.”

Op zaterdag 28 en zondag 29 september or-ganiseert de ondernemingsvereniging Spie-gelkwartier het evenement ‘OPEN!’. Tijdensdeze start van het nieuwe seizoen zijn erspeciale tentoonstellingen, lezingen en zijnalle galeries en antiekzaken tussen 12.00 en17.00 uur geopend.w w w. s p i e g e l kwa r t i e r. n l

KU N STST R A AT

Niet meer alleen antiek in de museumstraat

Er is weer reuring,we zien oplopendeve r ko p e nSuzka Renssen Renssen Art Gallery

De Nieuwe Spiegelstraat enSpiegelgracht zijn uniek inhun soort, stelt straatmana-ger Cunie Out: volgens haaris er „geen enkele anderestad ter wereld waar je palnaast de grote musea eencompleet kunst- en antiek-kwartier vindt, zoals hier inA m s t e rd a m”.

Toch lijkt het k a ra kt e r va nde ‘m u s e u m s t ra a t ’wel wat teve ra n d e re n . Galeries die ver-trekken worden niet automa-tisch meer een nieuwe gale-rie. Waar eerst kunst achterde ruiten hing stuit je nu op

broodjes- of zelfs kleding-zaakjes.

„Jammer”, vindt galeriehou-der Erik Renssen dat.„B ro o d j e s z a ke n zijn op zichprima, maar kleding niet.Het tast het beeld van dékunststraat van Amsterdamnatuurlijk aan.”

Ook Jan Beekhuizen, sinds1969 eigenaar van zijn gelijk-namige Kunst- en Antiek-handel en daarmee een vande oudst gedienden in destraat, heeft grote moeitemet deze tendens. Van het

oude karakter van de straatblijft volgens hem steedsminder over. Antiekzaken –„waar de nieuwe generatiesowieso nauwelijks nog be-langstelling voor heeft” –verdwenen en werden opge-volgd door moderne gale-ries. „Maar als die nu vertrek-ken komen er ineens tassen,broodjes of kleding.”

Heel jammer, zegt Beekhui-zen. „Godzijdank zijn er netweer vier nieuwe anti-quairs bijgekomen. Ik hoopecht dat die tendens nu ge-stopt is.”


En de kat slaapt in de etalage

Mijn zaak K att e nw i n ke l

Amsterdam barst van de leuke, gekke, bijzondere winkeltjes. In deze rubriekpasseren ze één voor één de revue. Vandaag: een kattenwinkeltje in de Jordaan.

Door onze redacteur

Saskia van Loenen

Overbodig te zeggen dat katten-liefhebbers hun hart kunnenophalen, in dit effectief volge-

stouwde winkeltje in de Hazenstraat:waar je maar kijkt –overal katten. Nee,geen echte, al blijkt dat exemplaar datzo bevallig in de etalage ligt na nadereinspectie écht te ademen. Cicero, wantzo heet hij, is een van de redenen voortoeristen –komend uit alle hoeken vande wereld –speciaal nog even langs telopen. Ze volgen hem vaak al jaren opFacebook. Nu kunnen ze hem einde-lijk even aaien, de misschien wel be-roemdste kat van ons land.

Al 15 jaar runt Ina van Berkum (49)Cats & Things. Het assortiment is twee-ledig. De ene helft van de zaak bestaatuit beeldjes, potten, kussens en derge-lijke met katten erop. „De focus ligt opkunst, handwerk en fair trade”, zegtze. „Ik ben de laatste jaren meer opge-schoven richting een woonwinkel.”Daarnaast is er een aanzienlijk aanbodin kattenvoer, -speeltjes, voederbakjesen zelfs enorme krabpalen. Geen brok-

Ina vanBerkum van

k a t t e nw i n ke lCats &

Things in deJ o rd a a n :

„Een kat op

een boven-

woning is

absoluut niet

zielig.” FOTO BRAM BUDEL


jes die je ook in de supermarkt vindtoverigens, maar „uitsluitend topkwali-te i t ”stelt Van Berkum: „Bij de meestedierenspeciaalzaken is Royal Caninhet hoogste segment. Ik begin daar-mee.”Een kwalitatief goed leven voorkat én eigenaar staat voor haar voorop,zegt ze. „Dat je een kat thuis kunt hou-den zonder dat het stinkt, en zonderdat de kat zich verveelt.”Want een katop een bovenwoning in de stad hoeft„absoluut niet zielig” te zijn. Als je hemmaar een beetje fijne afleiding geeft.„Dat hij ook echt kat kan zijn.”

Meest succesvol zijn de kartonnenkattenslaapdozen in de vorm van Am-sterdamse grachtenpandjes, de kat-tenspeeltjes gevuld met kattenkruid(„daarmee maak je je kat echt zó geluk-kig”) en het kunststof ‘g ra s ve l d’ (de katmoet moeite doen de brokjes er metzijn pootje tussenuit te vissen). Meestrecente hit: speciaal voor kattennagelsgeschikte libelles die je kunt latendan-sen voor zijn gezicht. Het maakt hemgek –maar dat vindt-ie juist leuk.

Cats & Things, Hazenstraat 26.

w w w.ca t s a n d t h i n g s . n l

A10 A m st e rd a m

Uitspraken over Amsterdam

02 0

In april 1913 opende Jacob Merkelbach een luxe portretatelieraan het Leidseplein –voor een ambitieuze fotograaf een toplo-catie. Stadsarchief Amsterdam presenteert een selectie van deruim 40.000 portretfoto’s van deze legendarische studio, metveel beroemdheden, filmsterren, podiumkunstenaars enmannequins van weleer. In een video-installatie trekken 1.000familieportretten voorbij. Daarnaast bieden documenten, af-fiches, glasnegatieven en de originele houten platencameraeen goed beeld van het vakmanschap en de populariteit van defotostudio. Ook zijn er portretseries van Erwin Olaf, Petra Sta-vast en Blommers- Schumm. Stadsarchief, Vijzelstraat 32.

1.000 portretfoto’s

Le z i n g

De VOC in AmsterdamLezing door Jerzy Gawronski,stadsarcheoloog, over de aan-leg van de grachtengordel diein 1663 werd voltooid. Als on-derdeel van deze stadsuitbrei-ding werd ook het eiland Oos-tenburg aangelegd, wat het be-drijfsterrein werd van de VOC.Donderdag 3 okt., 11.00 uur, bi-bliotheek Buitenveldert, Willemvan Weldammelaan 5.

Vo o r s t e l l i n g

Rembrandts liefVanwege de 350ste sterfdagvan Hendrickje Stoffels maaktetheatermaker Hermi Hartjes devoorstelling Hendrickje, Rem-brandts lief. Aansluitend eenwandeling door de oude bin-nenstad met de actrice.Zaterdag 5 oktober, NRC Res-taurant Café, Rokin 65. Kaartenvia www.nrcrestaurantcafe.nl.

Exposities

Likeurstokerij Van Zuylekomterug in AmsterdamDe historie van een ambach-telijk Amsterdams bedrijf. In deGouden Eeuw groeide Amster-dam uit tot centrum van jene-ver- en likeurstokerijen. Eenvan de beroemdste stokerijenwas Van Zuylekom, gevestigdop de Anjeliersgracht (nu Wes-terstraat). Na 300 jaar valt in1982 het doek voor het bedrijf.Amsterdam Museum, Kalver-straat 92, t/m 15 oktober.

Swart op de Gracht, slavernijen grachtengordelNog te zien t/m a.s. maandag:tentoonstelling over de inzetvan West-Afrikaanse slaven bijde wereldhandel in suiker, ca-

cao, koffie en tabak (één vande pijlers van de rijkdom vanAmsterdam), en de invloed er-van op de grachtengordel.Museum Geelvinck HinlopenHuis, Keizersgracht 633, t/m 30sept. www.geelvinck.nl

Van Gogh in 3DNog ruim een week te zien: VanGogh, My Dream Exhibition, et3D-animaties. Meer dan 200van de beroemdste werken vanVincent van Gogh zijn digitaalhersteld, op kleur gebracht enop hoge kwaliteit geprint.Beurs van Berlage, Damrak, t/m6 okt. www.beursvanberlage.nl

Amsterdam als kunstwerkIn de tentoonstelling ‘ArticicialAmsterdam, de stad als kunst-werk’ presenteren internationa-le kunstenaars Amsterdam alsstad vol tegenstellingen. His-torisch en hedendaags, statigen bruisend, vrijzinnig en ver-trouwd, open en regels.Appel arts centre, Prins Hendrik-kade 142, t/m 13 oktober.w w w.d e a p p e l . n l

Muziek

Klassiek in Noorderkerk15 jaar Noorderkerkconcerten.Het jubileumseizoen wordt ge-opend door niet de minsten:‘meester-violist’ Vesko Es-chkenazy van het KoninklijkConcertgebouworkest en Ma-rietta Petkova op vleugel. Zijspelen werken van Mozart, De-bussy en Brahms.Zaterdag 28 september, 14.00uur, Noorderkerk (Noorder-markt). www.noorderkerk.org

D i ve r s

Specialiteiten proevenLekker eten en drinken op

Cu l t u u r

Door Joël Broekaert

‘Buona sera. Buona sera.”BijBellini werken in ieder gevalechte Italianen. Strak zwart

overhemdje, een zwaar accent en Itali-aanse flair. Weggestopt tussen Japanseen Koreaanse restaurants diep in Bui-tenveldert zit een donker tentje volbric-à-brac. Tussen de bamboe lambri-sering hangen portretten van klassie-ke componisten –een verwijzing naarde Italiaanse operacomponist Vincen-zo Bellini. Het plafond van de aange-bouwde serre is beschilderd met eenblauwe lucht. De muziek begeleidt hetkitscherige interieur perfect: een mixvan klassieke liederen en foute Itali-aanse pop. Hartstikke leuk, vooral incombinatie met het accent en voorko-men van de heren in de bediening. Tot-dat je de prijzen ziet. Dan verwacht jegeen plastic staandertje met reclamevoor de cateringactiviteiten op tafel.

Op een mooie dag is er plaats voorz o’n veertig man op het terras. Maardan zit je op de stoep voor de makelaarnaast geparkeerde auto’s en kijk je uitop de uniforme laagbouw van Buiten-veldert. Dus we besluiten binnen te zit-ten. De tafels zijn ingedekt met goed-koop designbestek, linnen en een kris-tallen waxinelichthoudertje. Er is keu-ze uit een matig interessant driegan-genmenu (37,50 euro), een verras-singsmenu van 4 of 5 gangen (46,50 of52,50) en een uitgebreid à la carte-as-sortiment. Voorgerechten lopen van9,00 (bruschette) tot 19,50 (vongole),past a’s en pizza’s zijn schappelijk ge-prijsd, hoofdgerechten rond de dertigeuro. Kraanwater hebben ze niet.

Onder het genot van een fijne, su-

Het favoriete restaurant vanRob Kamphues

„Het leuke aan Bellini is dat eigenaar Nino Triolo je eigenlijk geen kans geeft om dekaart te lezen. Je hebt de kaart, de gerechten buiten de kaart om en altijd nog eenpaar dingen waarvan je moet hopen dat je ze te horen krijgt. Als hij fluistert: ‘Wehebben ook nog een heel lekkere burrata, net vers uit Italië, zelf gehaald’dansmaakt ’t toch ietsje lekkerder. Favorieten: een eenvoudige pasta met porcini (eek-hoorntjesbrood) of truffel (ook heerlijk) en als voorgerecht Tiroler Speck met gra-naatappel, truffel en olie. Een goed glas rode wijn en zelfgemaakte limoncello toe.”

perstrakke prosecco, vragen we, opaanraden van Kamphues, naar de ge-rechten buiten de kaart om. Daar komtKamphue s’geprezen speck met truffelen granaatappel langs, evenals een ‘fi-letto fragole’, een klassieker uit destreek Veneto. Naar goed Italiaans ge-bruik bestellen we antipaste, primi ensecondi. Het mandje brood laat tewensen over, maar het speck (Italiaan-se rauwe ham) is geweldig lekker. Dit ishoe Italiaans eten moet zijn: vier ingre-diënten (speck, truffel, olijfolie en gra-naatappel), de smaken mooi in balans.Ook de mozzarella met luxe tomaat(vier soorten) en ingelegde groentenzijn van prima kwaliteit.

De bediening is zeer behulpzaam.Ze nemen veel tijd voor een gedetail-leerde uitleg. Na lang twijfelen wordtons de ‘wijn van de maand’a a n ge ra -

den. Een weinig spannende vermenti-no. De risotto met artisjok is lekker ro-mig, de rijst stevig, met een subtieleondertoon van witte wijn. Geserveerdmet een plukje parmezaan on the side.Opnieuw een mooi gerecht. De raviolimet ricotta en witte truffel in een de-miglace met zwarte truffel (ook buitende kaart) slaat de plank volledig mis.De pasta te hard, de vulling te droog,de dikke glazige saus te zout. En enough with the truffle allready.

Bij het hoofdgerecht wordt opnieuwde wijn van de maand aangeraden, dit-maal een Italiaanse merlot. Dan blijkter ook een wijnkaart te zijn. Te laat, hetglas staat al op tafel. De melanzane zijngoed, goedkoop (13,50) en genoeg omde hele avond op te teren. De ossen-haas is goed klaargemaakt (rood maarwel warm van binnen), de saus metaardbeien is leuk, maar het gerecht(met schaaltje saaie groenten en aard-appeltjes) legitimeert geenszins eenprijs van 34,50. Voor dat geld eet je el-ders in de stad een simpel, maar voor-treffelijk driegangenmenu.

De sgroppino die aan tafel wordt ‘ge -sl a ge n’verdient een vermelding (deperzikwodka, een verwijzing naar decocktail Bellini, werkt wonderwel).Evenals de zelfgemaakte limoncello.Om vijf over tien krijgen we te horendat de keuken om tien uur sluit en datwe nog maar keuze hebben uit driedesserts (waaronder een machtigemaar goede tiramisu). Al met al eenwisselende ervaring.

Elke week test onze recensentJoël Broekaert het favoriete Amsterdam-se restaurant van een bekendeN e d e r l a n d e r.

Geweldig lekkere speckbij foute Italiaanse pop

BelliniNederhoven 17 (Buitenveldert)w w w. b e l l i n i . n lv v v v v

FOTO OLIVIER M

IDDENDORP

Age n d a


Het West Beach Filmfestival is een openluchtbioscoop bij hetSloterparkbad; vanavond en morgen zijn de laatste twee filmste zien. Vrijdag 27 september La Source des Femmes, over vrou-wen die in staking gaan: de mannen krijgen geen seks meer totzij een waterleiding in het dorp hebben aangelegd. Zaterdag 28september L awless, over drie broers die drank smokkelen tij-dens de drooglegging in de VS rond 1920. Het terrein (beperktaantal plaatsen) gaat om 20.00 uur open, de hoofdfilm startom 21.00 uur. Bij slecht weer worden de films binnen vertoondin het café van het Sloterparkbad (President Allendelaan 3).w w w.westbeachfilmfestival.nl

Landschap Noord-Holland organiseert regelmatig natuurex-cursies in de groene zones rondom Amsterdam. Aankomendezondag is er een vaarexcursie in het Ilperveld, op slechts 30 mi-nuten fietsen van Amsterdam CS. Deze waterwereld met haarhonderden eilandjes, sloten, plassen, rietkragen en door koei-en en schapen begraasde weilandjes kan je het beste per bootontdekken. Tijdens de tocht staan spinnen centraal, en hetvakmanschap van spinnenwebben. Ook aandacht voor de hierlevende zoogdieren, zoals Noordse woelmuizen, hazen, her-melijnen en vossen. De vaartocht is van 13.30 tot 15.30 uur.Opgeven via w w w.landschapnoordholland.nl/activiteiten.

Onder de noemer ‘festival Oorkaan op komst!’muziekthe atervoor kinderen vanaf 6 jaar. De middag start om 13.30 uur met(v)oorproefjes van nieuwe kinderconcerten door Calefax Riet-kwintet en slagwerker Arnold Marinissen. Vanaf 14.45 uur ver-spreid door het gebouw doe-het-zelf workshops waarin kinde-ren al spelend muziek kunnen maken: in het lawaaiorkest metpotten en pannen, blazend op plastic buizen of door een eigendraaiorgelstukje te maken. De middag eindigt met de premièrevan de muzikale kindervoorstelling De Mannen van Minsk,over twee kinderen die niet willen slapen (aanvang 16.00 uur).Zondag 29 september, 13.30 - 17.00 uur, Muziekgebouw aan ’t IJ.

Film kijken in de openluchtVaarexcursie Ilperveld Muziektheater voor kids

straat: zaterdag kan dat, tij-dens het culinaire evene-ment ‘Pro e f ! ’ op de Amstel-veenseweg. Ter hoogte vannummer 184 laten verschil-lende horecaondernemershun specialiteiten proeven.Zat. 28 september, vanaf

12.00 uur, Amstelveenseweg.

Discussie spelregels A’damWat zijn de spelregels van destad? Waar ligt de grens alseen gemeenschap er eigenregels op na wil houden? DeBalie en de gemeente Am-sterdam organiseren eenzaaldiscussie. Panel met o.a.Andrée van Es en Ebru Umar.Donderdag 3 oktober, 20.00

uur, De Balie. www.debalie.nl

Fo t o’s kijken op UNSEENHet Westergasfabriekterreinstaat tot en met zondag 29september volledig in het te-ken van fotografie met de in-ternationale beurs UNSEEN.w w w. u n se e n a m s t e rd a m .co m

K i n d e re n

Fossielen maken (7+)Kleine onderzoekers kunnenzondag hun hart ophalen inde OBA tijdens de workshopFossielen maken. Maak je ei-gen fossiel in klei en gips enblaas een uitgestorven soortnieuw leven in. Vanaf 7 jaar.Zondag 29 sept, 15.00 - 17.00

uur, Kinderlab OBA (Ooster-

dokskade). www.oba.nl

Rijke ouderen@AnasCortezReina: „Hetschijnt dat er veel rijke ouderenzijn in NL. Dan zeker in hetGooi en dat soort dorpen wantin Oost en West A’dam zittenze niet.”

Niet dood gevonden„Dit zijn nulsterrenhotels waarje nog niet dood gevonden wiltw o rd e n . ” Jan-Jaap Eikelboom,

woordvoerder stadsdeel Cen-

trum over de sluiting van 120

hotels in de binnenstad.

Diva op de fiets@ParisHilton: „One of my favo-rite things to do in Amsterdamis riding my bike around town.Such a beautiful city.”

PC Hooft oneerlijkst@ReggydeGroot: „Kans dat jeeen verloren portemonnee te-rugkrijgt in A’dam ZO en Pijpgroter dan in PC Hooftstraat...#eerlijkheid”

B e l a ze r d„Het is toch vreselijk dat men-sen te beroerd en te belazerdzijn om naar de papierbak telopen.”Bewoonster Jacob Honigstraat

(Noord), waar 60% van het oud

papier bij het restafval ver-

dween en bewoners nu een pa-

piercontainer krijgen ‘opge-

d ro n g e n’ in Het Parool.

Uit bij NRC

Tips voor de Agenda?Mail de redactie!a m s t e r d a m @ n rc . n l

Ook NRC Media organi-seert wekelijks cultureleactiviteiten. Zeven dagenper week lezingen, work-shops, debatten, rondlei-dingen, bijzondere diners,concerten en nog veelmeer. Grote kans dat udaarbij redacteuren of co-lumnisten van NRC Han-delsbladof n rc . n e x t tegenhet lijf loopt. Kijk voor hetvolledige overzicht opw w w. n rc re s t a u ra n t ca -fe.nl/programma. NRC zitop Rokin 65 (vlakbij deDa m ) .



Maak eeneinde aanje huizencrisis.Binnen 5 minuten je huis verkocht.

Maandagavond vanaf 18.00 in Felix Meritis.

Kijk op mva.nl/veiling.

Naar buiten Cu l t u u r K i n d e re n

Eerste NRC-bijlage 'Amsterdam'

Documents

Transcript of Eerste NRC-bijlage 'Amsterdam'