Eerste hulp bij vergiftigingen - hetoranjekruis.nl · • EHBO bij (mogelijke) vergiftigingen ....
Transcript of Eerste hulp bij vergiftigingen - hetoranjekruis.nl · • EHBO bij (mogelijke) vergiftigingen ....
Onderwerpen
• Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC)
• Vergif ……wat is dat?
• EHBO bij (mogelijke) vergiftigingen
Taken NVIC
24/7 informatieverstrekking
onderwijs
onderzoek
productnotificatie gevaarlijke stoffen
ondersteuning calamiteiten
Nationaal serum depot
signalering van trends en gevaarlijke producten
54%
14%
7%
5%
5%
5% 4%
3% 3%
Geneesmiddelen
Huishoudmiddelen
Voedsel, drank en genotsmiddelen
Cosmetica
Vrijetijdsartiklenen en doe-het-zelfproductenPlanten, paddenstoelen en dieren
Industrieproducten
Bestrijdingsmiddelen en desinfectantia
Overige stoffen en producten
Waarover……..? n= >48 000/jr
Producten top-10
Overall top 10 <13 jr n= Overall top 10 ≥13 jr n=1 Vitaminen 1537 1 Benzodiazepines 38282 Planten 1406 2 Paracetamol 18593 Vaatwasmiddelen 722 3 Quetiapine 9594 Paracetamol 698 4 Ibuprofen 7315 Textielwasmiddelen 422 5 Chloorbleekmiddelen 6226 Glowsticks 378 6 Ontkalkers 4007 Toiletblokjes 319 7 Methylfenidaat 3918 Batterijen 255 8 Planten 3879 Luchtverfrissers 253 9 Promethazine 385
10 Allesreinigers 250 10 Tramadol 343
Wat voor informatie geeft het NVIC? • Triage ernst • Hulp bij productinformatie, bv “een ontkalker”
• Klinisch beeld (waar op letten?) • Behandeling • Farmacokinetiek (Tmax, T1/2)
Cave: “Treat the patient not the poison”
Onderwerpen
• Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC)
Vergif ……wat is dat?
• EHBO bij (mogelijke) vergiftigingen
Phillips Aureolus Theophrastus Bombastus von Hohenheim (Paracelsus) 1493-1541
Alles is giftig, de dosis (of het percentage) bepaalt het gevaar
giftig…. of toch niet?
Klachten na blootstelling
Lokale klachten • Effecten alleen op plaatsen met direct contact.
Systemische klachten • Door absorptie van een stof/verbinding: effecten elders in het
lichaam.
Dosis-effect relatie Inschatting ernst vergiftiging
op basis van mg stof
per kg lichaamsgewicht (mg/kg).
Eveneens van belang: • leeftijd • therapeutisch gebruik • pre-existente ziekten
Mate van intoxicatie
Analyse van de vergiftiging
Patiëntinformatie Productinformatie en blootstelling
Dosis/effect-relatie Mate van intoxicatie, symptomen,
behandeling
vrouw van 20 jaar gewicht van 60 kg
doosje paracetamol 30 x 500mg
250 mg/kg
Mate van intoxicatie
• Werking • Bijwerking Geen intoxicatie
• Werking • Bijwerking Overdosering
• Klachten • Behandeling meestal niet nodig
Lichte intoxicatie
• Klachten kunnen verergeren • Ziekenhuisobservatie
Matige intoxicatie
• Ernstige klachten • Mogelijk levensbedreigend
Ernstige intoxicatie
Onderwerpen
• Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC)
• Vergif ……wat is dat?
EHBO bij (mogelijke) vergiftigingen
Middelen in huis met kinderen http://www.dailymotion.com/video/x2rq95f
1 slok(je) of 1 hap(je)…
• ibuprofen • koelvloeistof of antivries • muizen- of rattengif • lampolie • afwasmiddel • ovenreiniger • gootsteenontstopper • silicagel • fluorescerende staafjes
Vervelend ??? Gevaarlijk ???
1 slok(je) of 1 hap(je)…
• ibuprofen • koelvloeistof of antivries • muizen- of rattengif • lampolie • afwasmiddel • ovenreiniger • gootsteenontstopper • silicagel • fluorescerende staafjes
Niet zo snel een probleem, kan vervelend zijn Kan gevaarlijk zijn
Middelen in huis met kinderen
EHBO bij intoxicaties
• Ingestie schuimende middelen Bijvoorbeeld: afwasmiddel, allesreiniger, shampoo…
1
2 3
Ga naar de dokter bij pijn, hoesten, benauwdheid, koorts, zelfs als dat uren later ontstaat
categorie producten klachten
Zepen Handzepen Handafwasmiddelen Shampoo
irriterend
Reinigingsmiddelen pH 4-10 Reinigingsmiddelen pH >10 pH <2 Corrosiva
Allesreinigers Schuurmiddelen Wasmiddelen Ovenreinigers Ontvetters Vaatwasmachinemiddelen (Chloorbleek) Accuzuur, ijsazijn, sanitairreinigers, (ontkalker) Gootsteenontstoppers Velgenreinigers Gevelreinigers (HF)
Irriterend, erosie Irriterend, oedeemvorming, etsend Irriterend, oedeemvorming, etsend, perforatie
Schoonmaakmiddelen
EHBO bij intoxicaties
• Ingestie etsende middelen
Zuren: • Schoonmaakmiddelen • Ontkalkers • Inhoud batterijen • Industrie producten Basen of alkalische stoffen: • Gootsteenontstoppers • Inhoud batterijen • Ontvetters Waterstoffluoride: • Gevelreinigers • Chroomreinigers
Factoren die ernst schade bepalen:
Ingestie van etsende stoffen
Concentratie Blootstellingsduur (tijd om in te werken)
Soort etsende stof
Ingestie van etsende stoffen
1.
2. (maar niet te veel!)
3. Ga naar de dokter bij verdenking op (ernstige) schade (heftige pijn, slikklachten, hoge concentratie etsende stof)
EHBO bij intoxicaties
• Ingestie oliën
• Benzine • Terpentine • Thinner • Lampenolie • Etherische olie • Etc.
EHBO bij intoxicaties • Ingestie van oliën: Symptomen • Irritatie slijmvliezen van mond/keel/slokdarm/maag/etc. • Aspiratie (olieproduct komt in de longen) • Aspiratie pneumonie (duurt vaak aantal uren om zich te
ontwikkelen) • Benauwdheid/hoesten/koorts
Let op! Benauwdheid en hoesten kunnen soms erg snel ontstaan na aspiratie, waarbij uitwisseling van zuurstof ernstig wordt verstoord en de patiënt te weinig zuurstof krijgt.
EHBO bij intoxicaties
Ingestie van oliën: Wat moeten we doen? 1.
2. (maar niet te veel!)
3. Patiënt periode rechtop, rustige maaginhoud
Ga naar de dokter bij pijn, hoesten, benauwdheid, koorts, zelfs als dat uren later ontstaat
Medicatie: “One-pill killers” bij kinderen
tricyclische antidepressiva: amitriptyline (Tryptizol, Sarotex) nortriptyline (Nortrilen) effecten: hartritmestoornissen, stimulatie en depressie CZS calciumantagonisten: verapamil, nifedipine, amlodipine effecten: cardiovasculair hypotensie sulfonylurea: glimipiride, tolbutamide effecten: hypoglycemie opiaten: oxycodon (Oxycontin), tramadol (Tramal), morfine (MS Contin, retard), methadon effecten: depressie CZS, ademhalingsdepressie
EHBO bij intoxicaties
Ingestie medicijnen
• laten braken (zelden) • maagspoelen (zelden) Binden toxine in maagdarmkanaal • geactiveerde kool
10 tabletten/kg 1 g poeder/kg
Zo snel mogelijk toedienen (<1-2 uur) Na vloeistof heeft het bijna geen zin AK bindt niet of nauwelijks aan: • metalen • alcoholen • zuren en logen, petroleumproducten Contra-indicaties: • bewustzijnsdaling • inadequate slik- en hoestreflex • afwezigheid maag-darmmotiliteit of obstructie • darmperforatie en recente buikoperatie
Geactiveerde kool – mitsen en maren…
April 2017 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
EHBO bij intoxicaties
• Inhalatoir (inademing) Bijvoorbeeld: chloordamp, CO, rook (brand) …
Verwijderen uit besmette omgeving. Denk wel na over eigen veiligheid! Halfzittend of liggend laten rusten om zuurstofconsumptie te
minimaliseren
Bij aanhoudende klachten; raadpleeg Ha
Er zijn stoffen die uitgestelde klachten kunnen geven! (bijv. nitreuze dampen, fosgeen)
Huid en of oogcontact: therapie
Wat moeten we doen? 1. Uittrekken besmette kleding 2. Lenzen verwijderen 3. Spoelen met water: 15-30 minuten 4. Raadpleeg Ha en houd product bij de hand!
Fabeltjes
• Geen water gebruiken om te spoelen (zou het erger maken) • Altijd met overvloedig water spoelen
• Laten braken (vinger in de keel steken) • Zelden en alleen op advies Ha / 112 centralist
• Melk laten drinken • Liever water, en nooit veel! Raadpleeg eerst een arts. Melk alleen bij
hele specifieke producten
• Aan welke symptomen herkent men een vergiftiging • “een vergiftiging” is zo divers; helaas niet aan standaard symtomen
te herkennen
Melk laten drinken?
in het algemeen NIET: • water spoelt de slijmvliezen beter • vertroebeling beeld bij scopie
in specifieke gevallen wél: • Fluorverbindingen (bv tandpasta) • Oxalaatkristallen (bv. Spathiphyllium
planten)
Casus 1 Een jonge vrouw van 16 jaar (56 kg) heeft aan haar moeder opgebiecht dat zij net een doosje paracetamol heeft ingenomen. Ze heeft geen klachten. Hoe ernstig zal dit zijn en wat te doen? En als ze zegt dat het gisteren is ingenomen?
Behandeling vanaf 150 mg/kg lichaamsgewicht ( =matige intoxicatie) • braken? • actieve kool • verbindingsspecifiek (antidotum) N- Acetylcysteïne (Fluimucil)
Antidotum Paracetamol
April 2017 Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum
Casus 2 Jongetje van 2 heeft een heel flesje vitamine D druppels ingenomen…. Hoe ernstig zal dit zijn en wat te doen?
Zelden een vergiftiging Let wel op met Vitamine D middelen voor volwassenen. Zeker die vanuit de apotheek!
Casus: Kind van 2 heeft een slokje allesreiniger genomen. Er zijn geen klachten en kind zit 10 minuten na inname al weer rustig te spelen. Wat te doen?
Behandeling NIET doen - braken - maagspoelen - veel drinken
Letten op - temperatuurverhoging - prikkelhoest - kortademigheid (chemische longontsteking)
WEL doen Op huid en ogen: - spoelen met stromend water Na inslikken - slokje water drinken - antischuimvormer
Schoonmaakmiddelen schuimend
Slangen EHBO - niet doen! tourniquet?
uitzuigen?
uitsnijden?
adrenaline?
bron: BMJ Case reports 2014; doi:10.1136/bcr-2013-202891
Protocol Nederlandse adderbeet op www.vergiftigingen.info