1

84 ste jaargang │ 673

juli/augustus 2018

Van de bestuurstafel │ 10 Pastoraal │ 11 Open deur │ 13

Woensdagdocumentaire │ 13

Koffie-ochtend Bettekamp │ 14 Dinsdagtafel │ 14

60+ Club │ 15 Reisje

Koor Vredesdienst │ 15 Arjan Erkel en Jan Wilm Tolkamp │ 16

www.vrijzinnigenvarsseveld.nl

Regenboog tijdens de Zonnewende

Zonsondergang Balatonmeer, Hongarije

2

Op zoek naar het aller-beginste begin

De eerste dag, de dag zonder gisteren. Het is een regel die door mijn

hoofd blijft spoken sinds ik hem heb gehoord. Dat was een aantal weken

geleden tijdens één van de voorstellingen die ik zag op het festival Oerol

op Terschelling.

De dag zonder gisteren. De jonge theatermakers (het Collectief Walden)

hebben de uitspraak van de Belgische priester, astronoom, wiskundige,

natuurkundige en kosmoloog Georges Lemaître (1894-1966) genomen

als een van de uitgangspunten voor hun productie. Het publiek wordt

meegevoerd in een verhaal waarin de acteurs op zoek gaan naar warmte.

Warmte, als bron van ons bestaan. We zijn er afhankelijk van, we streven

er naar, we willen het zelf verspreiden. Dat lukt ons …… en dat lukt ons

niet, als we het hebben over warmte als symbool van liefde, om even een

kleine zijsprong in de gedachtegang van dit stukje te maken.

Terug naar warmte van een echt vuur. Ooit moet dat ergens begonnen

zijn. Ergens moet ooit een mens geweest zijn die er achter kwam dat als

je twee steentjes net zo lang tegen elkaar ketst, er vonken vanaf springen.

Ergens moet ooit een mens geweest zijn die ontdekte dat als die vonken

terecht komen in een bosje met gedroogd gras of hout, er vuur ontstaat.

Warmte.

Er ontvouwde zich tijdens die theatervoorstelling in het prachtige bos- en

duingebied van Terschelling een verhaal. Een verhaal dat begon met de

vraag hoe het is gegaan, het begin, de bron. De voorstelling werd een

zoektocht naar wat genoemd werd: het aller-beginste-begin. Het kleine,

gloeiend hete beginpunt van waaruit alles is ontstaan. De zoektocht naar

de dag zonder gisteren.

Zoals gezegd, de regel (en ook de voorstelling) is in mijn hoofd blijven

zitten, omdat hij me heeft geraakt. Ontroerd, overweldigd ook. Waarom?

Omdat met die regel in een paar woorden (vier) gezegd wordt waar ik,

waar u wellicht ook, steeds weer probeer achter te komen. Hoe zit dat

nou met die dag zonder gisteren? De dag waarop de tijd begon. De dag

moet er geweest zijn.

Wetenschappers komen met antwoorden, nauwsluitende theorieën. Zo las

3

ik dat de hier eerder genoemde Belgische priester Lemaître met zijn uit-

spraak voortborduurde op de gedachte dat het heelal een begin moet heb-

ben. Lemaître bracht als eerste de stelling naar voren dat het heelal, ooit

begon als een superdichte massa, een oeratoom. Niet enkel de materie en

de ruimte, maar volgens hem startte ook de tijd, op die dag zonder giste-

ren.

Natuurlijk, de tijd is eens gestart. Tijd die gedreven wordt door een stu-

wende kracht, een onmetelijke kracht die alle verstand te boven gaat. Tijd

is eens begonnen. Het leven is eens begonnen. Het leven waarin de mens-

heid ontstond en bezit nam van de aarde. De mensheid die er soms zo’n

puinhoop van maakt, maar die ook prachtige dingen tot stand weet te

brengen. De mensheid die het vuur heeft ontdekt. Het vuur dat warmte

verspreidt en altijd is daar de tijd die verstrijkt. De dagen die voorbij

gaan, de jaren die ons door de vingers glippen.

Het is de tijd die doortikt. Generaties gaan, generaties komen, maar de

aarde blijft altijd bestaan, schrijft Prediker waar ik vaak aan moet den-

ken. Het is Prediker die mij een onbenoembare rust geeft in deze zoek-

tocht naar antwoorden over het begin. Onbenoembare rust op de soms zo

ondoorgrondelijke weg die de zoektocht is. Onbegaanbaar, omdat er tel-

kens nieuwe vragen blijven opdoemen op antwoorden die verwarren. Het

is Prediker die een baken is, omdat Prediker wat mij betreft blijk geeft

van een grenzeloos vertrouwen. Ondanks alle vragen en het uitblijven van

antwoorden. Een grenzeloos vertrouwen in de kringloop van het leven.

Wat er was, zal er altijd weer zijn, wat er is gedaan, zal altijd weer wor-

den gedaan. Zo staat te lezen.

Het antwoord op het begin, het begin van de kringloop van het leven

waarvan hij in deze regel getuigt, vind ik niet in dit mooie boek van het

Oude Testament. Ook Prediker blijft zoeken. Prediker is, zoals dominee

Nico ter Linden hem omschrijft: De rusteloze zoeker die altijd ergens de

hand en de kracht van de Ene ziet. De hand en de kracht van de Ene zien,

daar waar het zeker weten ophoudt. Daar houd ik mij aan vast. De hand

en de kracht van de Ene, daar wil ik in blijven geloven. En ondertussen

denk ik na over die dag zonder gisteren.

Marchel Chevalking

4

In Memoriam Frederika Johanna Kempers

Rikie

Rikie werd op vrijdag 1 augustus 1930

geboren in Varsseveld.

Zij overleed 26 mei j.l., 87 jaar oud.

Het gezin Kempers telde 2 kinderen: Rikie en haar 7 jaar jongere broer

Jan.

Sinds 1977 woonde ze, met veel plezier in ‘De Hoeksteen’. Daarnaast

kwam ze heel graag thuis, waar ze spelletjes speelde met de kinderen;

mens-erg-je-niet, ganzenborden en memory. En nog weer later werd ze

regelmatig opgehaald voor de lunch.

Rikie was een zonnige en lieve vrouw. Ze kon genieten van kleine din-

gen: Een mooie broche, een stukje slagroomtaart, een dikke knuffel.

Rikie kende weinig zorgen.

De grote zorgen, ver weg in de wereld, zeiden haar weinig.

En in haar eigen vertrouwde omgeving, had ze geen reden voor zorgen.

Er werd voor haar gezorgd (Als dat nodig was tenminste, want ze kon

veel zelf): door haar ouders, haar familie, door de mensen van de Hoek-

steen; medewerkers en bewoners.

Beschut en beschermd. Zoals in die psalm: De Heer is mijn herder. Haar

lievelingspsalm. Een lied van liefde, vertrouwen en dankbaarheid.

Liefde voor het leven, liefde die wordt ervaren in je leven.

Vertrouwen dat je ertoe doet en dat de zorg om jou en aan jou zal blijven

en niet stopt als dit leven stopt.

Dankbaarheid voor wat je in je leven hebt ontvangen.

Zo stond Rikie in het leven. Ze had zorg en positieve aandacht voor de

mensen om haar heen en kon genieten van het leven. En daarmee heeft

zij ook ons gevormd. Wij dragen het met ons mee, als dierbare herinne-

ring.

Tijdens de uitvaart was er de muziek waar ze zo van hield en warme

woorden van de mensen die in haar leven om haar heen hebben gestaan.

Heel bijzonder was de opname van ‘haar Onze Vader’.

5

Ik wens haar familie, medebewoners, begeleiding en alle anderen die zij

dierbaar was, veel sterkte toe bij het dragen van dit verlies. Dat haar herin-

nering tot zegen mag zijn.

Nicoline Swen

In Memoriam Dina Gerharda (Dini) ten Brinke-Rougoor

Dini werd geboren op Sinderen,

op 22 augustus 1933.

Ze overleed 28 mei j.l, 84 jaar oud.

De eerste 20 jaar van haar leven heeft Dini in Sinderen doorgebracht, in

een boerderijtje vlakbij de witte kapel. Ze groeide op in een liefdevol gezin

en een hechte gemeenschap. Haar vader deed boerenwerk bij zichzelf en

bij anderen, hij was postbode en koster van de kapel. Alle kinderen hielpen

hun ouders al vroeg mee, als het kon.

Ze keek terug op een gelukkige jeugd - Sinderen, vooral het kapelletje,

bleef altijd een favoriete plek voor een uitstapje op de zondagmiddag.

Toch was er ook pijn en verdriet in Dini’s vroege leven. Als meisje van 4 à

5 was ze gekluisterd aan bed vanwege haar heupafwijking, net als haar ou-

dere zus Annie. Na de oorlog was ze vanwege pleuritis, een longaandoe-

ning, nog een tijd aan bed gebonden. In 1949 overleed haar oudere zus

Doortje. Dit had een grote impact op de hele familie.

Deze omstandigheden hebben er waarschijnlijk toe geleid dat Dini na de

lagere school vooral in huis moest werken en slechts 2 dagen per week

naar de huishoudschool ging. Haar eerste baan buitenshuis was in een krui-

denierswinkeltje in de buurt. Ze deed er het huishouden en soms mocht ze

klanten helpen in de winkel. Dat vond ze veel leuker.

In 1954 kwam Dini vanuit Sinderen als hulp in het huishouden en de win-

kel bij smid Weggelaar in Varsseveld. Ze woonde doordeweeks bij de fa-

milie in. Ze voelde zich er al snel thuis, ook al kon ze toen nog niet ver-

moeden dat ze bijna 40 jaar lang op die plek zou wonen en werken.

Dini ontmoette er in 1957 Bennie, die de ambitie had het bedrijf over te ne-

men en te moderniseren. Ze hadden elkaar nodig. Bennie zag haar talent en

vroeg haar of ze wilde helpen met hem de zaak op te bouwen. Na verloop

van tijd vonden ze elkaar ook in de liefde en kwam het tot een huwelijk.

6

Dini deed de winkel ... en het huishouden ... en de kinderen, ze deed het alle-

maal met inzet en plezier. Gert-Jan en Evelien kijken terug op

een goede jeugd en de onvoorwaardelijke steun en liefde van hun bei-

der ouders.

Na de verkoop van de winkel in 1993 en de verhuizing naar de Julianalaan

kwam er weer een nieuwe en hele mooie periode in het leven van Dini en

Bennie. En toen Dini’s geheugen haar in de steek begon te laten, heeft Ben-

nie haar zolang hij kon verzorgd. En ook na haar verhuizing naar Den Es,

draaide zijn leven om haar.

Tijdens de afscheidsdienst op 4 juni in De Eendracht lazen we wat Paulus

schrijft over de liefde.

De liefde zal nooit vergaan, schrijft hij, profetieën zullen verdwijnen, klank-

taal zal verstommen, kennis verloren gaan, maar de liefde zal nooit vergaan.

Zeven weken na het overlijden van haar geliefde echtgenoot Bennie, over-

lijdt Dini. Na een lange reis, waarvan het laatste stuk door dichte mist. Alle

kennis en taal was haar ontnomen. Maar de liefde zal nooit vergaan.

Ik wens Gert-Jan en Evelien, Rik, Daniel en David en alle anderen die zij

dierbaar was, veel sterkte toe bij het dragen van dit verlies. Dat zij herinnert

mag worden als de sterke, slimme, scherpzinnige en liefdevolle vrouw die

zij was. Dat haar herinnering tot zegen mag zijn.

Nicoline Swen

In Memoriam Geertruida Frederika Bernarda

(Truus) Westerveld-Gesink

Zij werd geboren op Sinderen, op 15 mei 1922.

Ze overleed 28 mei jl, 96 jaar oud.

Een lang leven voltooid.

Truus Gesink oftewel Truus van Meurs en later Truus van Johan van Rem-

melink werd geboren als derde kind van Aaltje en Johan Gesink

Rosegaar. Er zouden nog 11 kinderen volgen.

Na de lagere school en de huishoudschool moest ze aan het werk en dat deed

ze graag en goed. Ze is het ook eigenlijk haar hele leven blijven doen, altijd

druk. Een geboren boerin.

7

Later, toen de boerderij verkocht was en zij en haar man Johan bij de mo-

len op de Hiddinkdijk gingen wonen was er ook tijd voor vakanties. En

Truus legde en onderhield veel contacten in de buurt. Tot op het laatst

kwamen buurkinderen graag bij haar aan.

Tijdens de uitvaart lazen we uit haar poesie-album, wat ze 90 jaar eerder,

voor haar zesde verjaardag had gekregen. Haar vader schrijft daarin:

Lieve Truus,

Geniet des levens lusten

Mijn kind: met rein gemoed

En draag des levens lasten

Tevreen en steeds met moed,

Dan zal uit uwe lusten

Voor u geen last ontstaan,

En zullen uwe lasten

In lusten overgaan.

Dit wenscht uw vader in de hoop dat gij dit op uw levensweg steeds zult

betrachten.

Was getekend: Johan Gesink. Sinderen, 15 mei 1928.

Zoveel jaren later kunnen we zeggen dat het gedichtje bij haar paste.

Want ondanks dat de omstandigheden lang niet altijd makkelijk zijn ge-

weest, haar leven bestond voor een belangrijk deel uit wat er van haar

verwacht werd, wist Truus daar op een goede manier mee om te gaan. En

deed ze de dingen die moesten gebeuren met inzet en aandacht. Dat is be-

wonderingswaardig.

Het doet goed te weten dat die ‘lusten’ er ook zijn geweest. Behalve wer-

ken kon ze ook genieten; van gezelligheid, van de natuur, van de tuin. En

velen hebben daarvan meegenoten.

Tijdens de uitvaart op 5 juni lazen we de bekende woorden uit Prediker:

‘Alles heeft zijn uur en ieder ding onder de hemel zijn tijd. ‘

Gelukkig de mens die beide ‘kanten’ in zijn leven weet te aanvaarden. De

tekst besluit met de woorden: ‘Niets gaat verloren. Wat is, was reeds lang.

Wat zijn zal, is reeds lang geweest.’

En dat geldt ook voor Truus Westerveld. Ze is er geweest en zal er daar-

mee voor altijd zijn.

8

Ik wens haar familie en allen die zij dierbaar was, veel sterkte toe bij het

dragen van dit verlies. Dat haar herinnering tot zegen mag zijn.

Nicoline Swen

In memoriam

Willem Alex te Brake

Willem werd geboren in Aalten op

12 april 1933.

Hij overleed 18 mei j.l., 85 jaar oud.

Uut de tied ekommen.

Een uitbundige, intense man en tegelijkertijd een kwetsbaar mens. Een

mens met een vrije geest.

Hij werd geboren in een gezin waar men het niet breed had; geen geld, wel

zorgen, weinig aandacht en nauwelijks tijd voor een kind.

Dan, als jonge jongen, 7/8 jaar oud volgen de oorlogsjaren. En daarna, toen

de oorlog afgelopen was, mag hij naar Zweden om aan te sterken. Een hele

mooie en goede periode, in Willems leven, waar hij heel warm op terug

keek: de vrijheid en de warmte die het gastgezin hem bood en de rust,

ruimte en schoonheid van het land. Na bijna een jaar van huis te zijn ge-

weest, kwam hij weer terug in Aalten.

Als 13 jarige gaat hij niet terug naar school, maar werken. Het schilders-

vak. Op de fiets, de lange ladder op de smalle schouders.

Later volgt zijn militaire dienstperiode en daarna (weer) het schildersvak.

Maar, omdat hij onderhand een meisje had leren kennen, Gerda, wilde hij

graag een huisje kopen.

En dat huis, daar ging het ook over in een van de eerste mooie anekdo-

tes die hij mij vertelde (want mooi vertellen kon hij!):

Willem was 21 jaar. Terug uit dienst, hij was weer schilder. Voor 6 gulden

in de week. En toen wilde hij dus een huis kopen. Hij had alleen geen geld.

Maar dat hield hem toch niet tegen.

Het toeval wilde dat hij de opdracht kreeg het huis te schilderen van de di-

recteur van de bank……... Na goed werk te hebben geleverd, ging hij het

9

gesprek aan: Hij wilde graag een hypotheek. Voor 100%, want geld had

hij niet.

En ja, hij kreeg het nog voor elkaar ook. Voor de volle 5800 gulden. Hij

had een huis gekocht!

En samen met zijn grote liefde Gerda, met wie hij alle weerbarstigheden

die een huwelijk met zich mee kan brengen, toch altijd weer overwon,

bouwde hij er een leven op. Samen met hun drie kinderen: Ad, Nanny en

Wim. Hij was een bijzondere vader. Hij gaf zijn kinderen veel mee, ver-

halen en ervaringen van andere landen, culturen, open geest. Voor zijn

liefde en trots had hij weinig woorden.

Na een periode van overspannenheid legde hij zich toe op antiek. Avon-

tuurlijke tijden volgden met het zoeken naar handel, van Kassel tot Bre-

men, in de DDR. En vele reizen naar Oostenrijk, de Middellandse Zee en

Zweden. Het gaf vrijheid waar hij van hield en wat Aalten niet altijd

bood.

Vrijheid die wel een prijs had, want Willem was veel van huis. En later,

toen zijn Gerda ziek werd en na haar overlijden 27 jaar geleden, heeft hij

daar wel spijt van gehad.

Tijdens de uitvaart op 26 mei lazen we de belofte die Jezus doet aan zijn

vrienden:

Wees niet ongerust, maar vertrouw (op God en op mij). In het huis van

mijn vader zijn vele kamers, woningen. Als dat niet zo was, zou ik het u

gezegd hebben.

Wie je ook bent, wat je ook doet in je leven, je hoort er onlosmakelijk

bij. En zoals jij bent, ben je welkom en is er ruimte voor jou.

Willem te Brake heeft zijn leven geleefd op zijn unieke, eigen manier.

Niet volmaakt, niet perfect, wel hoe hij was, met energie, bravoure en

lef. En zo was hij ons dierbaar.

Ik wens zijn familie en alle anderen die hj dierbaar was, veel sterkte

toe bij het dragen van dit verlies. Dat zijn herinnering tot vreugde en ze-

gen mag zijn.

Nicoline Swen

10

Op dinsdag 3 juli j.l. overleed

Grada ter Maat-Focking

Zij werd geboren op 16 november 1943.

Ik wens haar familie en allen die zij dierbaar was,

veel sterkte toe bij het dragen van dit verlies. Dat

haar herinnering tot zegen mag zijn.

Nicoline Swen

Van de bestuurstafel

Zoals U als lid van onze vereniging kunt weten

maakt het bestuur al meerdere jaren gebruik van de

diensten van Margreet Middelkoop, die de vergade-

ringen notuleert.

Margreet heeft aangegeven om hiermee te willen

stoppen, vandaar dat we opzoek zijn naar een

Notulist m/v

Het bestuur vergadert elke maand een keer en daarnaast is er 2 keer per

jaar een algemene ledenvergadering.

Mocht U denken dit over te kunnen nemen dan horen we graag van U

Aanmelden kan bij één van de bestuursleden.

Ook onze koster Bennie Kraan wil op termijn stoppen met zijn werk-

zaamheden.

Vakantie

Tijdens de vakantie van onze voorgangster Nicoline Swen-Fischer, van

28 juli t/m 20 augustus, kunt u voor pastorale zaken contact opnemen

met de voorzitter Tonnie Kraan of de secretaris Johannes van de Laan. Zomerwandeling op zondag 12 augustus We zijn voor de zomerwandeling uitgenodigd bij Gerrie Wisselink en

Bertus Otten, Vlakkeeweg 8 in Varsseveld. We willen graag om 10.00

uur beginnen met koffie, en gaan dan ca. 1 uur wandelen.

De route is niet geheel geschikt voor rolstoelers.

11

Even uw aandacht

Bij het opruimen van de tentoonstelling ´merklappen en doopjurkjes´

is een omslagdoek achtergebleven, die bij een doopjurkje hoort.

Helaas weten we niet van wie deze omslagdoek is.

Mist u deze doek of weet u van wie deze omslagdoek is, neem dan con-

tact op met Truus Rottink, tel. 0315-241243.

Van de penningmeester

In de maand juni werd ontvangen:

Via de bezoekdames/heren 1 x € 10,00

Hartelijk dank hiervoor.

Ontmoeting & Inspiratie

Bij de Eendracht van september ontvangt u weer de nieuwe folder van

Ontmoeting en Inspiratie. Vanuit Vrijzinnigen Varsseveld e.o. worden

er weer diverse activiteiten aangeboden, waaronder films, lezingen, do-

cumentaires en wandelingen. Wij hopen ook u bij deze activiteiten te

mogen begroeten.

Licht en lezen - medewerking gevraagd bij vieringen

Mensen die tijdens de viering op zondagmorgen de

kaars willen aansteken met een bijbehorende tekst, of

(een van) de lezingen wil verzorgen, zijn nog steeds

van harte welkom.

Geef het even aan mij door, dan kijken we samen

welke datum u schikt.

Vooraankondiging nieuwe tentoonstelling Na het succes van de tentoonstelling van merklappen en doopjurkjes,

willen we proberen in het najaar weer een tentoonstelling samen te stel-

len. En ook ditmaal hopen we de tentoonstelling te vullen met het werk

van leden.

12

Voor deze keer hebben we gekozen voor het thema

Natuur

Omdat we ditmaal werken met een thema, kan het

van alles zijn: Een schilderij, een foto, een gedicht,

een beeldhouwwerk, een houtsnijwerk, etc.

Na de zomer komt er in de Eendracht een oproep om uw werk ter beschik-

king te willen stellen.

We hopen weer net zoveel enthousiaste reacties te krijgen als de vorige

keer.

Nicoline Swen, Margreet Middelkoop en Truus Rottink

Een mooie spreuk ….. en een verzoek:

Uit de dromen van de lente, wordt in ‘t najaar jam gemaakt

Deze mooie spreuk heeft ons op een idee gebracht en wij (het bestuur en

ik) hopen van harte dat u het een leuk idee vindt en mee wilt doen.

Ieder jaar krijgen onze oudste leden een kerstattentie. Dit jaar willen we

proberen hen allemaal te verrassen met een (klein) potje huisgemaakte

jam. (Natuurlijk mag dit ook compote, gelei, oid zijn.) Wilt u meehelpen

dit te realiseren?

Als u de komende tijd bezig gaat met jam

maken, zou u dan een (paar) potje(s) extra

kunnen maken? We hebben flink wat potjes

nodig!

In het najaar volgt meer informatie over

wanneer we de gevulde potjes gaan verza-

melen. Dat zal waarschijnlijk november

worden.

Geweldig fijn als u mee wilt doen!

Nicoline

13

VRIJZINNIG CENTRUM ‘DE EENDRACHT’

OPEN

ELKE VRIJDAGOCHTEND 10.00u – 12.00u (bij uitvaarten niet)

KOFFIE/THEE GESPREK… ‘DE BEWUSTE

LEESMAP’ STILTE & BEZINNING… MUZIEK… Van harte welkom! Bestuur en voorganger Woensdagdocumentaire – documentaire en gesprek

18 juli 14.30 – 16.30 uur

Ditmaal kijken we de documentaire ‘Nederland van boven. Wilde

natuur’,

We zijn allemaal dol op de natuur, maar wat is natuur eigenlijk in een

land dat voor een groot deel is veroverd op de zee,

en dus door mensenhanden is aangelegd? Hebben

we eigenlijk nog wel wilde, woeste natuur, of is

Nederland één groot park geworden dat zorgvuldig

moet worden geschoffeld en gemaaid? En wat

vraagt de natuur van ons?

De film wordt vertoond in de tussenruimte of in het

kantoor. De deur bij de fietsenstalling is open.

14

Het is een gratis activiteit, een vrijwillige bijdrage wordt op prijs gesteld.

Vanaf september staat deze activiteit ook in de folder van Ontmoeting &

Inspiratie/

Ik hoop dat u komt. Nicoline

Koffie-ochtend Bettekamp - woensdag 25 juli 10 – 11 uur

Op woensdag 25 juli ga ik weer koffiedrinken bij de Bettekamp in De

Schakel.

Gezellig als u aanschuift! Ik ben er in ieder geval van 10 tot 11 uur.

Nicoline

´Zin in de dinsdagtafel in de zomer´

Op dinsdagavond 21 augustus kunt u weer aanschuiven

bij de dinsdagtafel in de tussenruimte van de Een-

dracht (via de ingang bij het Fietsenhok.)

Een goede gelegenheid in om anderen, te ontmoeten.

We eten een eenvoudige maaltijd rond 18.30 uur en

daarna praten we over iets wat ons bezighoudt of de

afgelopen tijd raakte!

Rond 21.00 uur gaan we naar huis.

Neem vooral ook uw familie, buren en of andere gasten mee.

Hoe meer zielen hoe ''rijker" de tafel! De vaste gasten koken weer.

Even melden of u ook van plan bent om aan te schuiven is wel heel fijn.

Aanmelden graag per telefoon, sms of app 06-21854353

of e.mail brugjg@gmail.com

Josine Bruggink

60+ club dinsdag 4 september 2018. (de eerste dinsdag!)

Per bus vindt op deze dag ons jaarlijkse uitstapje plaats.

We vertrekken om 9.30 uur bij de “Eendracht” aan de Beatrixstraat en

15

worden om 10.00 uur verwacht bij Klompenmakerij Krajenbrink aan de

Hoge Heurnseweg 6a in De Heurne. Daar gaan we eerst koffie drinken

(met iets lekkers) en daarna krijgen we een rondleiding met uitleg over

het maken van klompen.

We gebruiken daarna een uitgebreide maaltijd bij eetcafé/zaal “De Zonne-

hoek", Kasselderstaat 9 in Sinderen.

Na de maaltijd gaan we terug naar Varsseveld. We hopen daar om onge-

veer 15.00 uur te zijn.

De kosten van het uitstapje zijn 25,00 euro, te betalen bij de “Eendracht”:

Vrienden en kennissen zijn ook van harte welkom.

U kunt zich opgeven vóór 24 augustus a.s. bij: Janny Nijhof telefoon 0315-244049 of

Johanna Semmelink telefoon 0315-241737

60+ club dinsdag 9 oktober 2018

Deze datum alvast noteren.

Het schippersechtpaar Fernhout heeft jarenlang gevaren en komt daarover

vertellen.

Koor Vredesdienst

Door allerlei ontwikkelingen werken de oecumenische werkgroepen in de

gemeente Oude IJsselstreek meer samen. Deze samenwerking leidt dit

jaar tot één gezamenlijke Vredesdienst op zondag 16 september 2018, en

wel in de katholieke Martinuskerk in Gendringen. (aanvang 10.00 uur) Het plan is om het kerkkoor voor deze gelegenheid te versterken

met zangers uit de verschillende kerken van de

Oude IJsselstreek. De bedoeling is om 2x te repe-

teren. De eerste repetitie is gepland op donderdag

23 augustus a.s. van 18.30 – 20.00 uur in de Gen-

dringse kerk. Het kerkkoor van Gendringen wordt

geleid door Cindy Gregoor. Vervoer van en naar

Gendringen wordt voor de liefhebbers gezamen-

lijk georganiseerd.

16

Mensen die belangstelling hebben om mee te zingen, kunnen zich opge-

ven bij: Kor Datema

Prins Hendriklaan 5

7051 BB Varsseveld

Tel: 0315-241733

M: 06-12411572

E-mail: datemak@hetnet.nl

Kom, zing mee voor de vrede!

Met vriendelijke groet,

de gezamenlijke oecumenische werkgroepen Oude IJsselstreek

Arjan Erkel en Jan Wilm Tolkamp in Vrijzinnig Centrum

Voorstelling ‘Vrijheid van den-

ken en doen’ inspiratie voor so-

lo-cd

Vrijzinnig Centrum de Een-

dracht is de voorverkoop ge-

start voor het optreden van ex-

Normaal gitarist Jan Wilm Tol-

kamp en Arjan Erkel. De twee

beginnen in september aan een

nieuwe tournee van het pro-

gramma “Vrijheid van denken

en doen’’ en zijn 28 oktober in Varsseveld. Jan Wilm Tolkamp presenteer-

de onlangs naar aanleiding van de voorstelling zijn solo-cd.

Tolkamp begeleidt Erkel en hij speelt onder andere delen van nummers

van Johnny Cash. Na afloop van een optreden werd Tolkamp vaak ge-

vraagd of de muziek uit het programma op cd verkrijgbaar was. Dat was

voor de gitarist aanleiding een cd te maken met eigen teksten op bestaan-

de nummers, van onder meer Fleetwood Mac, Garth Brooks en Johnny

Cash. ‘’Ik vind het zelf hartstikke mooi en ik bun d’r knoepers trots op’’,

zegt hij over zijn cd in een interview in weekblad Gelderse Post van 27

juni.

Arjan Erkel en Jan Wilm Tolkamp

17

In ‘’Vrijheid van denken en doen’’ vertelt Erkel over de periode dat hij als

medewerker van Artsen Zonder Grenzen van 2002 tot 2004 gegijzeld

werd in Dagestan. Hij werd in een hok van anderhalf bij twee meter onder

de grond vastgehouden. Muziek bood hem troost en steun.

De voorstelling is zondagmiddag 28 oktober te zien in Vrijzinnig Centrum

de Eendracht in Varsseveld, aanvang 14.30 uur. Kaarten kosten in de

voorverkoop 15 euro (incl. consumptie) en kunnen uitsluitend worden ge-

reserveerd na overmaking van het bedrag op NL 40 RABO 0364 8545 53

t.n.v. Ned. Protestanten Bond te Varsseveld o.v.v. Erkel. Gereserveerde

kaarten liggen op de dag van de voorstelling aan de kassa. Entree aan de

kassa 17,50 euro.

Terugblik expositie

Zondag 27 mei 2018 expo-

seerden wij voor de eerste

keer samen met onze leer-

meester en kunstschilder

Henk Mulder onze Realisti-

sche Schilderijen in het Witte

Kerkje.

Al bijna 3 jaar schilderen Ria

Wisselink en ik bij Henk Mul-

der in Holten. Dit voorjaar

kwam bij ons het idee op om

een keer te exposeren in Vars-

seveld. Op zoek naar een mooie locatie kwamen wij uiteindelijk uit bij het

Witte Kerkje.

Het werd een zeer geslaagde expositie waar wij ruim 300 bezoekers

mochten begroeten. Iedereen was enthousiast en erg positief over de

prachtige opstelling van de schilderijen in een sfeervolle ambiance.

Alles kwam perfect tot zijn recht.

Wij danken het bestuur van de Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Varsse-

veld voor hun medewerking bij de verwezenlijking van dit project.

Dank,

Ad Helmink

18

Schilderijen in de kerk en de Eendracht

Op dit moment hangt een

deel van mijn schilderijen in

de NPB kerk en in de Een-

dracht.

Mijn naam is Hanny Rou-

men.

Vijfenveertig jaar geleden

deed ik met veel plezier een

opleiding tekenen en textiele

werkvormen. Met dit diploma heb ik in Nijmegen aan een huishoud-

school lesgegeven. In de tijd dat ik lesgaf deed ik de avondopleiding

MO handvaardigheid aan de kunstacademie in Arnhem. Bij elkaar werd

het wat te veel en besloot ik na 2 jaar om de dagopleiding aan de kunst-

academie te gaan doen. Hier ben ik afgestudeerd aan de lerarenoplei-

ding tekenen 1e graads. Waarna ik 20 jaar in het voortgezet onderwijs

heb gewerkt, in de vakken; tekenen, kunstbeschouwing en CKV1. Op

allerlei scholen; in Arnhem, later in Aalten en in Winterswijk.

Sinds een aantal jaren ben ik thuis weer beeldend aan het werk gegaan.

Ik schilder graag met acrylverf en aqua-

relverf. Beide materialen maken het mo-

gelijk snel en vanuit mijn gevoel te wer-

ken en toch op te bouwen naar nuance-

ringen

Veel van mijn werk gaat over groei,

groeikracht, ontwikkeling, verandering in

een combinatie met families. Vooral het

onderwerp bloemen leent zich hier heel

goed voor. Een veld of een vaas met

bloemen, zie ik als een familie. Staat er

één in het licht dan groeit deze beter dan

de anderen. Ze groeien tussen en met el-

kaar, net als mensen.

Bloemen vind ik boeiend en inspirerend

19

omdat ze vaak prachtige kleuren en vormen hebben. Het valt me ook op

hoe anders een veld met klaprozen overkomt, dan één geïsoleerde klap-

roos. Hun vergankelijkheid en teerheid maken ook dat er snel gewerkt

moet worden. Dit vind ik fijn, maakt me wakker.

Hierbij vind ik uitstraling, kwetsbaarheid en puurheid, belangrijk.

Mijn werk is ook te zien op deze website; www.hannyroumen.nl

Zomer

Het land is warm.

De weg is wit.

Het duin is leeg.

De zee is stil.

De zon is grijs.

De dag is heel.

Gerrit Krol

Lieve Ariana,

Ik wens je toe dat je, steeds zoekend naar evenwicht en flexibiliteit, erin

zult slagen in de toekomst te zijn wie je je voorneemt te zijn, dat je je

sterke en je zwakke kanten zult herkennen en ervan zult leren, dat je je

behoefte stimuleert om het goede, het slechte, het eigene en het vreemde

als uitgangspunt te hanteren voor voortdurende groei. Tenslotte hoop ik

dat je bij het bewandelen van die weg kunt ontdekken dat genegenheid en

liefde het begin, het einde en het meest essentiële in iemands leven zijn.

Bovenstaande zegenwensen zijn uitgesproken door Inés Zorreguieta tij-

dens de doop van haar nichtje, Prinses Ariana.

Zelf kon Inés niet de vrouw zijn die ze wilde zijn. Zij stapte onlangs uit

het leven...

20

In het oude Griekenland stond Socrates bekend om zijn grote wijsheid.

Op een dag ontmoet de filosoof een man die hem vol opwinding aan-

spreekt en zegt:

‘Socrates, weet jij wat ik zonet gehoord heb over één van uw leerlingen?’

‘Wacht even,’ zegt Socrates. ‘Voor jij je verhaal vertelt wil ik het eerst

onderwerpen aan een test. Ik noem het de drievoudige filtertest.’

‘De drievoudige filtertest?’

‘Inderdaad,’ vervolgde Socrates. ‘Voordat jij me iets vertelt over mijn stu-

dent, laten we even de tijd nemen om je verhaal te filteren. De eerste fil-

ter is de Waarheidsfilter. Ben jij zeker dat wat jij mij gaat vertellen waar

is?’

‘Niet echt,’ zegt de man, ‘Ik heb het toevallig horen vertellen en...’

‘Dus, jij weet niet zeker of het waar is. Laten we nu de tweede filter pro-

beren, dat is de filter van de Goedheid. Is wat je mij van plan bent te ver-

tellen iets goed?’

‘Neen, integendeel...’

‘Dus, jij wil mij iets slechts vertellen over mijn student, hoewel je niet

weet of het waar is?’

De man haalde zijn schouders op.

Socrates ging verder: ‘Misschien doorstaat je verhaal de derde filter? Dat

is de Bruikbaarheidsfilter. Is wat jij me wilt vertellen nuttig voor mij?’

‘Neen, niet echt...’

‘Wel,’ concludeerde de filosoof, ‘als je me iets wilt vertellen dat noch

waar, noch goed, noch nuttig is, waarom zou ik dan naar je luisteren?’

ieder mens koestert wensen en droomt van betere dingen

in iedereen bevindt zich het innerlijk weten

dat het leven méér is dan wat men ervaart

en het verlangen steeds meer daarvan bloot te leggen

Eric Butterworth

Turkse tortelduiven Een bekende verschijning in onze

21

tuin is een stelletje tortelduiven.

Altijd samen komen ze kijken of

er iets te halen valt. Omdat het

Turkse tortels zijn hebben wij ze

de familienaam Erdogan gegeven.

‘De Erdogannen zijn er weer’

betekent dat de tortels in de tuin

rondscharrelen.

Door hun zwarte band om de hals doen

zij mij altijd even aan mijn grootmoeder denken die ook vaak een zwarte

band om haar hals droeg, meestal met een sieraad eraan. Hun gedrag staat

model voor de aanduiding van jong geliefden als tortelduifjes. Hand in

hand elkaar verliefde blikken toewerpend, alleen oog voor elkaar. Hoe-

wel, jong geliefden is misschien niet het goede woord meer, ook ouderen

die hun liefde voor elkaar willen demonstreren, kunnen er ook wat van.

Tenslotte is dit de tijd waarin mensen alles willen delen, Facebook en ge-

drag, het moet allemaal kunnen.

Sinds een paar dagen is er echter iets mis met de Erdogannen. Voortdu-

rend komt er maar één tortel in de tuin. En deze tortel vertoont een totaal

ander gedrag dan dat we van het stelletje gewend waren. Deze

ene tortel scharrelt langs huis, vliegt vlak langs de ramen en gaat op een

tafeltje zitten dat vlak bij een raam staat om speurend naar binnen te kij-

ken. Wij interpreteren dat gedrag als zoekend en vrezen daarom dat deze

tortel zijn partner heeft verloren, wetend dat er in de buurt agressief ja-

gende katten zijn.

Veertig jaar geleden werd er aan je verstand getwijfeld als je menselijke

emoties projecteerde in diergedrag en gelukkig is die twijfel sterk afgeno-

men. Zodoende komt bij mij de gedachte op dat als bij deze tortelduif het

verlies van een partner al zo’n duidelijk ontreddering geeft, hoe ingrij-

pend is dat niet bij de mens die zijn partner verliest. Vaak merk je dat de

mening heeft postgevat dat je daar na een halfjaar wel overheen moet

zijn, met andere woorden: niet meer over zeuren.

Dat is een slecht soort levensbeschouwing. Een rouwproces verloopt voor

iedereen anders, ook al zijn er diverse stadia bij elk rouwproces te onder-

kennen. Maar de vrouw die zegt dat zij het verlies van haar man elk jaar

méér voelt, verdient net zoveel respect en mededogen als de vrouw die na

een halfjaar weer fluitend door het dorp fietst.

Zij lijkt zich in de nieuwe situatie te hebben teruggevonden, alleen kan

22

niemand in haar hart kijken hoe groot de verwonding is die het leven bij

haar heeft aangericht.

Misschien zit vrouw Erdogan gewoon te broeden. Ik hoop het maar, dan

is vader gewoon een bezorgde kraamheer en komt alles weer goed.

Wouter Blokhuis

Spreuken van de maand:

Gezondheid is het grootste geschenk,

tevredenheid de grootste rijkdom,

trouw de beste relatie.

(Boeddha)

Accepteer wat is.

Laat los wat is geweest.

En heb vertrouwen in wat kan zijn.

Elfjes: Het boek Exodus: deel 1: de onderukking in Egypte

NEE

absoluut niet

ze moeten werken

koningsgraven en pyramiden bouwen

keihard

Pharao

wordt gestraft

met veel tegenslagen.

“laat mijn volk gaan!”

toestemming

Vreugde

Israel vertrekt

naar het Oosten

richting het beloofde land

Kanaän

23

herdenking

stilstaan bij

de grote strijd

de uittocht uit Egypte

eindelijk

Pesach

het bevrijdingsfeest

slacht het paaslam

eet de bittere kruiden

jaarlijks

woestijn dorst, honger

kwaad op Mozes

willen terug naar Egypte

voedsel

Spreuken van de maand:

Gezondheid is het grootste geschenk,

tevredenheid de grootste rijkdom,

trouw de beste relatie.

(Boeddha)

Accepteer wat is.

Laat los wat is geweest.

En heb vertrouwen in wat kan zijn.

Wij feliciteren deze weken:

24

Wij feliciteren deze weken: De heer H.G. Abbink

Mevrouw M. Barmentloo-Hoekstra

De heer H.W. Berkhoff

De heer H.J. ten Brinke

De heer J.A. ten Brinke

Mevrouw S.D. ten Brinke

De heer G.J. Duitshof jr.

Mevrouw H.A. Goossens-Abbink

Mevrouw A. Groot Nibbelink-Bussink

De heer J.H. te Grootenhuis

De heer E.W. Hartemink

Mevrouw G.W. Heijink-Leneman

Mevrouw D.W. Helmink-Wisselink

Mevrouw H.W. Hemink-Selker

Mevrouw H.F. Klein Willink-Willems

De heer B.H. Kraan

Mevrouw H.M. van der Laan-vd Las

De heer H.H. Leneman

De heer H.J. Loor

De heer C.G. Luijmes

Mevrouw J. Luijmes-Colenbrander

Mevrou H.B. Luijmes-Obbink

De heer H.W. ter Maat

De heer J. ter Maat

De heer H.J. Mebelder

Mevrouw J. Miggelbrink-Janssen

Mevrou C.J. van Mourik-van Schuppen

De heer P. Piest

De heer D.W.R. Reimes

De heer A.A. Scheuter

De heer G.C. Tenk

De heer J.H.W. Tenk

Mevrouw A.A. Vossers-Heersink

Mevrouw L.G. Vossers

Mevrouw R. Vreman-te Grootenhuis

Mevrouw A.G. Wenning-Tuenter

Mevrouw G.W. Wentink-Radstake

25

De heer D.J. Wisselink

Mevrouw I. Sprenkeler-Berkelder

Als we elkaar ontmoeten

Als we elkaar ontmoeten,

vertel dan niet hoe succesvol je bent,

dat weet ik al lang.

Vertel niet,

hoe het leven je deed lijden,

we hebben dat beiden genoeg gedaan.

Maar vertel me,

met je ogen, je handen, je woorden, je lach,

over alles dat je raakte,

hoe je zo mooi geworden bent.

Laten we die momenten delen,

waar het leven zo dichtbij voelde,

dat de illusie verdween,

van een losstaande zelf in een losstaande wereld.

Of laten we stil zitten,

twee reizigers,

die het leven kennen,

samen als één.

Uit: ´Mijn hart heeft geen haast´

Van Joris Vincken

26

Werkgroep Amnesty International, afdeling Varsseveld Vanuit Varsseveld en omgeving schrijven we in juli brieven naar Indone-

sië, Brazilië en Rusland.

Alnoldy Bahari, een boer op Java, moet vijf jaar de gevangenis in omdat

hij de Islam zou beledigen en haat zou zaaien. Hij zit enkel en alleen vast

voor het uiten van zijn mening op zijn facebook pagina. Hij schreef dat

hij God (Allah) had gezien en trok het geloof van andere moslims in twij-

fel. Buurtbewoners voelden zich gekwetst door zijn opmerkingen en ga-

ven hem aan bij de politie. We vragen om zijn vrijlating.

De Braziliaanse activiste en politica Marielle Franco en haar chauffeur

werden op 14 maart doodgeschoten. Ruim twee maanden na haar moord

is het nog niet bekend wie haar vermoordde en waarom. Marielle Franco

zat sinds 2016 in de gemeenteraad van Rio de Janeiro. Ze stond bekend

als een vrouwenrechten- en LHBT-activiste. Ze sprak zich ook uit over

het gewelddadige optreden van de politie in de sloppenwijken. We vra-

gen om grondig onderzoek te doen naar de moord op Marielle Franco en

de verantwoordelijken te vervolgen.

In augustus schrijven we geen brieven en dan starten we in september het

nieuwe seizoen.

Met vriendelijke groet,

Janny Hiddink, namens de werkgroep

Tel 0315 237312

Ik wil alleen zijn met de zee,

ik wil alleen zijn met het strand,

ik wil mijn ziel wat laten varen,

niet mijn lijf en mijn verstand.

Toon Hermans

27

Namen en adressen / Colofon

Voorganger: Mevr. N. Swen-Fischer , Hugo de Grootlaan 18, 7241 HM Lochem (06)22497969, voorganger@vrijzinnigenvarsseveld.nl Administratie: Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Varsseveld e.o., Postbus 42,

7050 AA Varsseveld

E-mail-adres: info@vrijzinnigenvarsseveld.nl

Beheer kerk en verenigingszalen: Dhr. B.H. Kraan, Zelhemseweg 61, 7055 AA Heelweg, (0315) 24 18 85 of

(06) 15512855

Verenigingszaal: “De Eendracht”, Beatrixstraat 1a, Varsseveld, (0315) 24 45 37

Voorzitter: Dhr. A. Kraan, Twenteroute 11b, 7055 BC Heelweg (0315) 241401 of (06) 53357218, voorzitter@vrijzinnigenvarsseveld.nl Secretaris: Dhr. J. v.d. Laan, Gasthuisweg 41, 7051 DS Varsseveld (0315) 243548

Secretaris@vrijzinnigenvarsseveld.nl Penningmeester: Mevr. M.B.M. Kolkman, Kostersweide 42, 7121 HH Aalten

(0543) 476870 penningmeester@vrijzinnigenvarsseveld.nl

Bankrekening: Rabobank: IBAN NL40 RABO 0364 8545 53,

t.n.v. Ned. Protestanten Bond te Varsseveld

60+ Club: Mevr. J. Nijhof-Weggelaar,

(0315) 24 40 49, 60@vrijzinnigenvarsseveld.nl

Café Cult: Mevr. J. Bruggink (06)21854353 cc@vrijzinnigenvarsseveld.nl

Balansgroep: Mevr. G. ten Brinke, tel. (0315) 241253, balans@vrijzinnigenvarsseveld.nl

Samensteller “Eendracht”: Mevr. H.G. Rottink, (0315) 24 12 43, tr@vrijzinnigenvarsseveld.nl

Uiterste inleverdatum kopij volgende Eendracht: Voor de Eendracht van september : 20 augustus Voor de Eendracht van oktober : 17 september Kopij adressen redactie: redactie@vrijzinnigenvarsseveld.nl of tr@vrijzinnigenvarsseveld.nl

Autodienst Varsseveld : Zie onder vieringen op de achterzijde van dit blad. Gaarne opgeven vóór 19.00 uur de dag voorgaande aan de viering.

Coördinator Dhr. A. Kraan, tel (06) 53357218

Autodienst Aalten : Mevr. Jannine Garretsen, tel. (0543) 476250

Website : www.vrijzinnigenvarsseveld.nl

28

10.00 .1030 u

Voorganger mevr. N. Swen-

Fischer

Autodienst: mevr. W. Nijhof,

tel. 0315-241206

Geen viering

Geen viering

Zomerwandeling, zie blz. 11 van deze Een-

dracht. Verzamelen om 10.00 uur op Vlakkee-

weg 8 te Varsseveld

Den Es - Voorganger Dhr. M. Chevalking

Geen viering

Geen viering

Voorganger mevr. N. Swen-Fischer

Autodienst: mevr. I. ter Maat, tel. 0315-

241702

Zondag

22 juli

Zondag

29 juli

Zondag

5 augustus

Zondag

12 augustus

Zondag

19 augustus

Zondag

26 augustus

Zondag

2 september

Zondag

9 september

10.00 u.

10.00 u.

10.00 u.

10.00 u.

10.00 u

10.00 u.

10.00 u.

10.00 u.