Bind-Kracht:Een wervend kader voor een

lokaal armoedebeleid

Kristel DriessensKristel DriessensKatinka Vercammen

Conferentie ‘Meedoen is mogelijk’ Gemeente Lelystad

7/11/2013

Definitie van armoede

(Vranken – Jaarboek Armoede en Sociale Uitsluiting)

‘Armoede is een netwerk van sociale uitsluitingen

dat zich uitstrekt over meerdere gebieden van het

individuele en collectieve bestaan. individuele en collectieve bestaan.

Het scheidt de armen van de algemeen aanvaarde

leefpatronen van de samenleving. Deze kloof

kunnen ze niet op eigen kracht overbruggen.’

Visie op armoede

Niveau van de oorzaak

Aard van de oorzaak

Intern Extern

Micro Persoonlijke tekorten

Individueel schuldmodel

Persoonlijke ongevallen

Individueel ongevalmodel

Meso Structuur, functioneren van de groep, institutie

Door externe instantie (gemeenschap, institutie)

Ma

ats

ch

ap

pelijk

e k

wets

ba

arh

eid

Em

po

werm

en

t

groep, institutie

Institutioneel schuldmodel

(gemeenschap, institutie)

Institutioneel ongevalmodel

Macro De maatsch. ordening

Maatsch. schuldmodel

Maatsch. veranderingen

Maatsch. ongevalmodel

Ma

ats

ch

ap

pelijk

e k

wets

ba

arh

eid

Em

po

werm

en

t

De Bind-Kracht visie op armoede

• Maatschappelijke kwetsbaarheid als verklaringsmodel

• Gelaagd kijken naar armoede

• Aandacht voor het leefwereldperspectief

• De schuldvraag voorbij

• Het krachtenperspectief centraal

• Aandacht voor heterogeniteit

EMPOWERMENT

is een proces van versterking waarbij individuen,

organisaties en gemeenschappen

greep krijgen op de eigen situatie en hun omgeving

en dit via het verwerven van controle,

het aanscherpen van kritisch bewustzijn

en het stimuleren van participatie

BIND-KRACHT

• Centrale kenmerken van leven in armoede

VERBINTENISPROBLEMATIEK

AFHANKELIJKHEID

• Armoedebestrijding

VERBINDEND en VERSTERKEND VERBINDEND en VERSTERKEND werken in dialoog

De Bind-Krachtvisie op armoedebestrijding

• Krachtgericht en integraal werken

• Structureel werken aan een sociaal rechtvaardige samenleving

• Via dialoog en participatie

• In relationele gelijkwaardigheid met mensen in armoedearmoede

• Vanuit een geloof in de kracht van diversiteit

Vanuit een erkenning voor

• De complexiteit van problemen

• De diepe kwetsuren

• De hogere druk in het werkveld

• De nadruk op korte-termijn-resultaten • De nadruk op korte-termijn-resultaten

• De terugkeer van het individueel schuldmodel

• De onmacht van de sociaal werker

• De spanningsvelden in de relatie met mensen in armoede

Empowermentbarometer

Een krachtgerichte basishouding

• Het krachtenperspectief

• Partnerschap

• Presentie

• Respect

Functionaliteit

• Invoegen en enten

• Motivatie

• Hulpverleningsrelatie en outcome

• Brugfunctie

Een probleem- en krachtgerichte kijk

• Multi-complexe problematiek de crisissen en de stress

• machteloosheid en afhankelijkheid

• Sociaal isolement / eenzaamheid

• Gevoelens van wantrouwen

• Openheid voor het unieke vanelk levensverhaal als potentie

• Aanwezige verbindingen en Hulpbronnen

• Trots- en survivals pride

• Inzet en drijfveren

• loyaliteiten en solidariteit • Gevoelens van wantrouwen

• Gestoorde communicatie/taal

• onveilige gehechtheid/ parentificatie

• Berusting en apathie

• Verbintenisproblematiek

• Verloren kapitaal: een vicieuze negatieve spiraal

• loyaliteiten en solidariteit

• Overlevingsstrategieën en veerkracht

• Vaardigheden en creativiteit

• Humor

• Restanten van vertrouwen /zelfwaarde

• Zelfsturing en initiatief nemen

Het veerkrachthuis – Jan Van Gils

Armoedebestrijding samen met de betrokkenen

De participatie-ladder

–Deel-nemen

–Deel-hebben

–Deel-zijn –Deel-zijn

Op verschillende niveau’s

– In individuele relatie

–Organisatorisch

–Op beleidsvlak

Een participatief hulpverleningsproces vanuit een krachtgerichte basishouding

1. Een eerste, warm onthaal

2. Exploreren en basisrechten herstellen

3. Werken aan rust en stabiliteit en komen tot gedeelde inzichten

• opbouw van vertrouwen

• Invoegen en toevoegen• Invoegen en toevoegen

4. Samen op weg naar duurzame resultaten

5. Samen zorgvuldig afronden en afscheid nemen ruimte voor nazorg

De basis-schakel methodiek

• Werken aan de basis

– Laagdrempelig en toegankelijk

– met doelgroep – op maat

– ondersteuning en groepswerk

• Schakelen – verbinden

– Naar zichzelf, anderen, diensten – Naar zichzelf, anderen, diensten en voorzieningen, maatschappij

• Multi-aspectueel werken

• Multi-functioneel aanbod

Ontmoeting, ‘vrije tijd’ maken, vorming, nuldelijnshulpverlening en belangenbehartiging

Opleiding en tewerkstelling van ervaringsdeskundigen

• Eigen kwetsuren verwerken

• Versterken van zelfbewustzijn (kennis en vaardigheden aanscherpen)

• Brugfunctie verzorgen

• Signaalfunctie gericht op maatschappelijke verandering

Participatief (evaluatie-)onderzoek

• Onderzoek in partnerschap met alle betrokkenen

– Kwalitatieve interviews of focusgroepen

– Actie-onderzoek

– Methode van groepsanalyses

– Peer-research– Peer-research

• Meerwaarde

– Verruimt beeld/nieuwe inzichten/focus op andere thema’s

– Taal aan de praktijken en realistische veranderingsvoorstellen die er echt toe doen

17

Lokaal cliëntoverleg

• Vraaggericht overleg (op maat)

• Partners

–De client: voorbereiding –betrokkenheid

–De spilfiguur (steunfiguur)–De spilfiguur (steunfiguur)

–De coordinator

–Betrokken diensten en hulpverleners

–Vertrouwenspersonen

• Voorwaarden

‘What people can do and be is in turn contingent on

having competencies and opportunities. Opportunities are provided by social environments. To ensure are provided by social environments. To ensure capability, social circumstances must offer opportunities for individual competency to be developed and exercised… individual development is contingent of supportive social environment.

(Amartya Sen)

Contact:Bind-KrachtKarel de Grote Hogeschool –Expertisecentrum Krachtgericht Sociaal Werk Brusselstraat 23Brusselstraat 23B-2018 AntwerpenBelgië kristel.driessens@kdg.be -www.bindkracht.be

Veel succes met met

Bind-Kracht !!