Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in...

50
Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden voor behandeling Bart van Buchem, FT Praktijk Noorderspaarne, Haarlem Ronald Kan, FT Heliomare revalidatie, Wijk aan Zee

Transcript of Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in...

Page 1: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

Een paradigmashift met inspirerendenieuwe mogelijkheden voor behandeling

Bart van Buchem, FT Praktijk Noorderspaarne, HaarlemRonald Kan, FT Heliomare revalidatie, Wijk aan Zee

Page 2: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

Een paradigmashift met inspirerendenieuwe mogelijkheden voor behandeling

Bart van Buchem, FT Praktijk Noorderspaarne, HaarlemRonald Kan, FT Heliomare revalidatie, Wijk aan Zee

Page 3: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

ACHTEREENVOLGENS• Classificatie van pijn

• Pijn als output

• Relevantie en belang voor de eerste lijn (HA & paramedici)

• Historie m.b.t. het denken over pijn

• Huidige inzichten

• Het belang van educatie

• Conclusies en aanbevelingen2

Page 4: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CLASSIFICATIE VAN PIJN

3

Costigan, M. Annu Rev Neurosci. 2009 ; 32: 1–32

Page 5: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CLASSIFICATIE VAN PIJN

• Nociceptieve pijn

3

Costigan, M. Annu Rev Neurosci. 2009 ; 32: 1–32

Page 6: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CLASSIFICATIE VAN PIJN

• Nociceptieve pijn

• Inflammatoire pijn

3

Costigan, M. Annu Rev Neurosci. 2009 ; 32: 1–32

Page 7: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CLASSIFICATIE VAN PIJN

• Nociceptieve pijn

• Inflammatoire pijn

• Neuropathische pijn

3

Costigan, M. Annu Rev Neurosci. 2009 ; 32: 1–32

Page 8: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CLASSIFICATIE VAN PIJN

• Nociceptieve pijn

• Inflammatoire pijn

• Neuropathische pijn

• Disfunctionele pijn

3

Costigan, M. Annu Rev Neurosci. 2009 ; 32: 1–32

Page 9: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

PIJN IS OUTPUT VAN HET BREIN

informatie

interpretatie output

4

Page 10: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

RELEVANTIE• Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

• 2 miljoen Nederlanders met chronische pijn !• Rug- en gewrichtspijn

• Andere ziektes• diabetes: 600.000• hartaandoeningen

• vrouwen: 300.000• mannen: 1 miljoen

• kanker: 400.000

Bekkering et al., Epidemiology of chronic pain and its treatment in The Netherlands. Neth J Med. 2011 Mar;69(3):141-535

Page 11: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

BELANG VOOR EERSTE LIJN

• Chronische pijn is ooit acuut begonnen

• Wat ging er mis?

Pengel. Acute low back pain: systematic review of its prognosis. BMJ.2003 Aug 9;327(7410):3236

Page 12: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

Deyo RA et al., Overtreating chronic back pain: time to back off?J Am Board Fam Med. 2009;22(1);62-8

WAT GING ER MIS?

7

Page 13: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

Deyo RA et al., Overtreating chronic back pain: time to back off?J Am Board Fam Med. 2009;22(1);62-8

WAT GING ER MIS?

8

Page 14: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

WAT GING (GAAT) ER MIS?

“Current experience suggests that misinformation, inadequate patient examination, medication abuse, over use of passive modalities, focus on pain rather than function and excessive reliance on radiological imaging and specialist referrals are contributing factors. Indeed, one is drawn to the conclusion that low back disability may well be an iatrogenic disorder in many cases.”

Hrudey, WP. Overdiagnosis and overtreatment of low back pain: Long-term effects. J Occup Rehabil.1991;1(4):303-312

9

Page 15: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

WAT GING (GAAT) ER MIS?

Butler D, Moseley GL. Begrijp de Pijn, 2003

10

Page 16: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

HISTORIE

11

• Kabelmodel

Page 17: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

HISTORIE

11

• Kabelmodel

Page 18: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

HISTORIE

• Gate control

• Wrijven helpt

• Massage dus ook

12

Page 19: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

HISTORIE

• Pijn is aangeleerd

• Straffen/ belonen

• Extinctie van pijngedrag

• Graded activity

13

Page 20: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

HISTORIE

• pijn wordt beïnvloed door cognities

• cognitief-gedragsmatige behandeling

• graded exposure in vivo

14

Page 21: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

HUIDIGE INZICHTENNeuromatrix theorie

15

Melzack R. From the gate to the neuromatrix. Pain.1999;suppl.6;121-126

Page 22: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

16

NEUROMATRIX THEORIE

Page 23: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

UITGANGSPUNTEN

Pain is a multisystem output that is produced when an individual-specific cortical pain neuromatrix is activated

Moseley GL. A pain neuromatrix approach to patients with chronic pain. Man Ther,2003;8(3):130-140

17

Pain is an output of the brain that is produced whenever the brain concludes that you are in danger

and action is required

Page 24: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

PAIN NEUROSIGNATURE

18

Page 25: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

PAIN NEUROSIGNATUREHET HERSENORKEST

19

Butler D, Moseley GL. Begrijp de Pijn, 2003

Page 26: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

REPRESENTATIES

20

Page 27: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

21

Page 28: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

22

Page 29: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

DE ‘WAARHEID’ VAN HET BREIN

Niet altijd te vertrouwenDat is lastig...

23

Hoe komt deze tot stand?

Page 30: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

NATURE & NURTUREZoals altijd

24

Page 31: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

BREIN IS HET PRODUKT VAN DE EVOLUTIE (GENEN) EN WORDT

GEVORMD DOOR ERVARING

25

Page 32: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

JIJ

26

• Nature: wie ben je - hardware

• genetisch materiaal/ erfelijkheid

• Nurture: wie kan je worden - software

• plasticiteit/ context/ adaptatie

Page 33: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

DOOR ERVARING WORD JE WIJZER~

JE LEERT

27

Page 34: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

HOE LEERT HET BREIN

28

Neurons that fire together, wire together(Hebbiaans leren)

Page 35: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

NETWERKEN

29

Page 36: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

NETWERKEN

29

Page 37: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

PERSOONSFACTOREN DIE BIJDRAGEN AAN DE OUTPUT PIJN

30

• Erfelijkheid

• Opvoeding

• Ervaringen met pijn/ emoties: pijngeheugen

• Placebo/ nocebo

• Overtuigingen/ ideeën over pijn: betekenisverlening

• Aandacht

Page 38: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CONTEXTUELE FACTOREN DIE BIJDRAGEN AAN DE OUTPUT PIJN

31

Page 39: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CONTEXTUELE FACTOREN DIE BIJDRAGEN AAN DE OUTPUT PIJN

31

Page 40: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CONTEXTUELE FACTOREN DIE BIJDRAGEN AAN DE OUTPUT PIJN

31

Page 41: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CULTURELE FACTOREN DIE BIJDRAGEN AAN DE OUTPUT PIJN

32

Page 42: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CULTURELE FACTOREN DIE BIJDRAGEN AAN DE OUTPUT PIJN

32

Page 43: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CULTURELE FACTOREN DIE BIJDRAGEN AAN DE OUTPUT PIJN

32

Page 44: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

EVIDENTIE

33

Page 45: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

EVIDENTIE

33

Conclusions: For chronic MSK pain disorders, there is compelling evidence that an educational strategy addressing neurophysiology and neurobiology of pain can have a positive effect on pain, disability, catastrophization, and physical performance

Page 46: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CONCLUSIES & AANBEVELINGEN

34

• Chronische pijn neemt epidemische vormen aan ondanks voortschrijdende medische technologie

• Voorkomen ervan ligt in handen van de eerste lijn

• Vermijd nocebo !!

• Screen met bv STarT Back screening tool

• Voorkom: wrong problem, wrong treatment

• Wees op je hoede indien na 4-6 weken geen verbetering is opgetreden

• Welke persoon heeft deze aandoening?

Page 47: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

CONCLUSIES & AANBEVELINGEN

• Geef adequate informatie over pijn = een plausibel biologisch alternatief voor het body/ mind dualisme = Begrijp de Pijn

• Stel de patiënt gerust

• Maak gebruik van het endogeen pijninhiberend systeem

35

Page 48: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

LITERATUUR

36

 

• Burton,  K.  A.,  Tillotson,  K.  M.,  Main,  C.  J.,  &  Hollis,  S.  (1995).  Psychological  predictors  of  outcome  in  acute  and  subchronic  low  back  trouble.  Spine,  20,  722-­‐728.

• Butler,  D.  S.  (2000).  The  sensi-ve  nervous  system.  Adelaide:  Noigroup  PublicaQons.• Butler,  D.  S.,  &  Moseley,  G.L.  (2003).  Explain  pain.  Adelaide:  Noigroup  PublicaQons.• Flor,  H.  (2000).  The  funcQonal  organizaQon  of  the  brain  in  chronic  pain.  In  J.• Sandkühler,  B.  Bromm  &  G.  F.  Gebhart  (Eds.),  Progress  in  brain  research,  vol  129.Amsterdam:  

Elsevier.• Fritz,  J.  M.,  George,  S.  J.,  &  Deli[o,  A.  (2001).  The  role  of  fear-­‐avoidance  beliefs  in  acute  low  

back  pain:  RelaQonships  with  current  and  future  disability  and  work  status.  Pain,  94,  7-­‐15.• Gross,  A.  R.,  Aker,  P.  D.,  Goldsmith,  C.  H.,  &  Peloso,  P.  (2000).  PaQent  educaQon  for  mechanical  

neck  disorders.  Cochrane  Database  Systema-c  Review,  CD000962.• Melzack,  R.  (1999).  From  the  gate  to  the  neuromatrix.  Pain,  Suppl  6,  S121-­‐S126.• Melzack,  R.  (1999).  Pain  and  stress:  A  new  perspecQve.  In  R.  J.  Gatchel  &  D.  C.  Turk  (Eds.),  

Psychosocial  factors  in  pain.New  York:  Guildford  Press.• Moseley,  G.  L.  (2002).  Combined  physiotherapy  and  educaQon  is  effecQve  for  chronic  low  back  

pain.  A  randomised  controlled  trial.  Australian  Journal  of  Physiotherapy,  48,  297-­‐302.• Moseley,  G.  L.  (2003b).  Joining  forces  -­‐  combining  cogniQon-­‐targeted  motor  control  training  

with  group  or  individual  pain  physiology  educaQon:  A  successful  treatment  for  chronic  low  back  pain.  Journal  of  Manual  and  Manipula-ve  Therapeu-cs,  11,  88-­‐94.

• Moseley,  G.  L.  (2003a).  A  pain  neuromatrix  approach  to  rehabilitaQon  of  chronic  pain  paQents.  Man  Ther,  8,  130-­‐140.

Page 49: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

37

LITERATUUR• Moseley,  G.  L.  (2003).  Unravelling  the  barriers  to  reconceptualisaQon  of  the  problem  in  chronic  

pain:  The  actual  and  perceived  ability  of  paQents  and  health  professionals  to  understand  the  neurophysiology.  J  Pain,  4(4),  184-­‐189.

• Moseley,  G.  L.  (2004).  Evidence  for  a  direct  relaQonship  between  cogniQve  and  physical  change  during  an  educaQon  intervenQon  in  people  with  chronic  low  back  pain.  European  Journal  of  Pain,  39-­‐45.

• Moseley,  G.  L.  (2005).  Widespread  brain  acQvity  during  an  abdominal  task  markedly  reduced  ader  pain  physiology  educaQon:  Fmri  evaluaQon  of  a  single  paQent  with  chronic  low  back  pain.  Australian  Journal  of  Physiotherapy,  51,  49-­‐52.

• Moseley,  G.  L.,  Hodges,  P.  W.,  &  Nicholas,  M.  K.  (2004).  A  randomized  controlled  trial  of  intensive  neurophysiology  educaQon  in  chronic  low  back  pain.  Clinical  Journal  of  Pain,  20,  324-­‐330.

• Sacke[,  D.  L.,  Rosenberg,  W.  M.  C.,  Muir,  J.  A.,  &  al.,  e.  (1996).  Evidence  based  medicine:  What  it  is  and  what  it  isn't.  Bri-sh  Medical  Journal,  312,  71-­‐72.

• Udermann,  B.  E.,  Spra[,  K.  F.,  Donelson,  R.  G.,  Mayer,  J.,  Graves,  J.  E.,  &  Tillotson,  J.  (2004).  Can  a  paQent  educaQonal  book  change  behavior  and  reduce  pain  in  chronic  low  back  pain  paQents?  Spine  Journal,  4,  425-­‐435.

• Verne,  G.  N.,  Robinson,  M.  E.,  &  Price,  D.  D.  (2004).  RepresentaQons  of  pain  in  the  brain.  Current  Rheumatology  Reports,  6,  261-­‐265.

• Waddell,  G.  (2004).  The  back  pain  revolu-on  (2nd  ed.).  Edinburgh:  Churchill  Livingstone.

Page 50: Een paradigmashift met inspirerende nieuwe mogelijkheden ......RELEVANTIE • Pain is a disease in its own right European Federation of IASP Chapters; Niv, Devor, Pain Pract,2004 Sep;4(3):179-81

38

OP DE HOOGTE BLIJVEN

Twi[er:  @pijninfo,  @kanrona

Facebook.com/begrijp-­‐de-­‐pijn

[email protected] [email protected]

www.bodyinmind.org

www.noigroup.com  (notes)

[email protected]