Een Europees stappenplan om de maatregelen voor de inperking van het coronavirus op te he en#Coronavirus #StrongerTogether

De coronapandemie heeft duizenden levens gekost en de gezondheidszorg onder enorme druk gezet. De Commissie heeft als onmiddellijke prioriteiten het virus te bestrijden en de sociaal-economische gevolgen van de pandemie te beperken. Tegelijkertijd moeten we beginnen vooruit te kijken zodat de lidstaten hun inperkingsmaatregelen geleidelijk kunnen opheffen en het herstel op gang kan komen, en onze samenleving en de economie nieuw leven ingeblazen kan worden.

De geleidelijke, op wetenschap gebaseerde en doeltreffende opheffing van de inperkingsmaatregelen kan wel iswaar niet uniform worden aangepakt, maar moet in het gemeenschappelijk Europees belang wel in hoge mate worden gecoördineerd.

De Commissie heeft, in samenwerking met de voorzitter van de Europese Raad, dit Europees s tappenplan voor de opheffing van de maatregelen ter inperking van het coronavirus ingediend. Daarmee geeft ze gevolg aan de oproep van de Europese Raad van 26 maart. Het stappenplan houdt rekening met de deskundigheid van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding, het adviespanel van de Commissie inzake het Coronavirus, de ervaring van de lidstaten en de richtsnoeren van de Wereldgezondheidsorganisatie. Het spreekt voor zich dat de inhoud gebaseerd is op de actuele wetenschappelijke kennis en moet worden herzien naarmate die kennis wordt uitgebreid.

FinlandFinland

EstlandEstland

ZwedenZweden

DenemarkenDenemarken

NederlandNederlandIerlandIerland

BelgiëBelgië

FrankrijkFrankrijk

ItaliëItalië

GriekenlandGriekenland

CyprusCyprus

KroatiëKroatië

SloveniëSlovenië

MaltaMalta

OostenrijkOostenrijk

SlowakijeSlowakije

HongarijeHongarije

RoemeniëRoemenië

BulgarijeBulgarije

TsjechiëTsjechië

Polen Polen

PortugalPortugal SpanjeSpanje

DuitslandDuitsland

LuxemburgLuxemburg

LetlandLetland

LitouwenLitouwen

JRC-kaart van 13 april om 16.00 UTCEuropese Unie Maatregelen ter beperking van COVID-19

Bron: JRC, WebCritech, nationale autoriteiten

BEPERKENDE MAATREGELEN PER LAND

Nationale evenementen afgelast

Scholen, kinderdagverblijven, onderwijsinstellingen gesloten

Nationale verplaatsingen beperkt

Niet-essentiële winkels gesloten

Internationale verplaatsingen beperkt

Vliegverkeer beperkt

Nationale maatregelen

Gedeeltelijke/regionale maatregelen

Geen beperkingen

AANTAL COVID-19-ZAKEN PER LAND

384 – 500

501 – 1 000

1 001 – 10 000

10 001 – 50 000

50 001 – 100 000

100 001 – 169 496

2Een Europese aanpak op basis van gemeenschappelijke beginselen

Hoewel de situatie zeer sterk verschilt van lidstaat tot lidstaat, is een gemeenschappelijke aanpak van essentieel belang. Bij de geleidelijke opheffing van de beperkende maatregelen moeten de EU en de lidstaten zich laten leiden door drie beginselen.

• Optreden moet op wetenschap gebaseerd en op de volksgezondheid toegespitst zijn, en tegelijkertijd sociale en economische oplossingen met elkaar in evenwicht brengen.

• Er moet tussen de lidstaten gecoördineerd worden, om een negatieve impact op alle lidstaten en politieke spanningen te vermijden.

• Respect en solidariteit tussen de lidstaten blijven een essentiële voorwaarde om de coördinatie en communicatie te verbeteren en de impact op de gezondheids- en sociaal-economische situatie te beperken.

1Een geleidelijke afbouw van de afzonderingsmaatregelen zal onvermijdelijk leiden tot een toename van het aantal nieuwe coronabesmettingen. Een permanente monitoring en de bereidheid om bij te sturen en maatregelen opnieuw in te voeren zijn nodig. In het contact met de burger zijn duidelijke en tijdige communicatie en transparantie dan van essentieel belang. Om te beoordelen of het afbouwen van de maatregelen al dan niet aan de orde is, moeten drie belangrijke sets criteria in overweging worden genomen:

• epidemiologische criteria: er moet sprake zijn van een duurzame daling en stabilisatie van het aantal ziekenhuisopnames en/of nieuwe gevallen gedurende een langere periode;

• voldoende capaciteit in de gezondheidszorg (bijvoorbeeld in termen van ziekenhuisbedden, farmaceutische producten en beschikbare uitrusting);

• passende capaciteit voor monitoring, inclusief capaciteit voor tests op grote schaal om snel besmette mensen te identificeren en te isoleren, en capaciteit voor het volgen en traceren.

Timing is essentieel

3Begeleidende maatregelen voor het geleidelijk afbouwen van de afzonderingsmaatregelen

Voor een succesvolle opheffing van de afzonderingsmaatregelen is een beleidsmix van begeleidende maatregelen nodig die relevant zijn voor alle lidstaten. De EU zet momenteel stappen om al deze maatregelen te ondersteunen.

• Gegevens moeten worden verzameld, en een robuust rapportagesysteem moet worden ontwikkeld. Geharmoniseerde verzameling en uitwisseling van gegevens op nationaal en subnationaal niveau door de volksgezondheidsautoriteiten is van essentieel belang voor een beter beheer van de opheffing van de maatregelen.

• Er moet een kader opgezet worden voor het traceren en waarschuwen van contacten met behulp van mobiele apps, waarbij de privacy van gegevens in acht wordt genomen.

• De testcapaciteit moet worden uitgebreid en geharmoniseerd. Snelle en betrouwbare tests zijn essentieel om snel een diagnose te stellen en om de verworven immuniteit van de bevolking te meten. De Commissie heeft richtsnoeren voor coronavirustests gepresenteerd.

• De capaciteit en veerkracht van de gezondheidszorg moet worden vergroot. Met name om de toename van het aantal besmettingen op te vangen die wordt voorspeld voor de periode na het afbouwen van de inperkingsmaatregelen. Om daarbij te helpen, zijn EU-begrotingsmiddelen vrijgemaakt.

• De beschikbaarheid van medische en persoonlijke beschermingsmiddelen moet worden verhoogd. De Commissie ondersteunt de lidstaten door voorraden aan te leggen en materiaal en apparatuur te verdelen via rescEU en via gezamenlijke aanbestedingsprocedures.

• Vaccins, behandelingen en geneesmiddelen moeten ontwikkeld en versneld ingevoerd worden. De ontwikkeling van een veilig en doeltreffend vaccin zou baanbrekend zijn en is van essentieel belang om een einde te maken aan de uitbraak van het coronavirus.

De volgende aanbevelingen moeten als leidraad dienen voor lidstaten die overwegen hun inperkingsmaatregelen geleidelijk op te heffen:

• Het proces zal geleidelijk verlopen. De maatregelen zullen stapsgewijs worden opgeheven en tussen de stappen moet voldoende tijd (b.v. een maand) worden gelaten, aangezien het effect ervan pas na verloop van tijd meetbaar is.

• Algemene maatregelen moeten geleidelijk gerichte maatregelen worden. Op die manier kan de bevolking het gewone leven geleidelijk weer oppakken en blijft ze tegelijkertijd beschermd tegen het virus. Bijvoorbeeld:

1. De meest kwetsbare groepen moeten langer worden beschermd.

2. Om het besmettingsgevaar te verminderen, moeten bevestigde patiënten in quarantaine blijven en adequaat worden behandeld.

3. Veilige, gerichte alternatieven moeten de bestaande algemene beperkende maatregelen vervangen.

4. De algemene noodtoestand moet geleidelijk worden vervangen door meer gerichte maatregelen van de overheid. Dit waarborgt de democratische verantwoording van de genomen maatregelen een een breed draagvlak bij de bevolking.

• De opheffing van de maatregelen moet beginnen met de maatregelen met een lokale impact en geleidelijk worden uitgebreid tot maatregelen met een bredere geografische dekking, waarbij rekening wordt gehouden met de specifieke kenmerken van elk land afzonderlijk. Hierdoor kan doeltreffend en gericht worden ingegrepen en kunnen de maatregelen snel weer worden ingesteld indien er zich nieuwe besmettingen voordoen.

• Het openen van de binnen- en de buitengrenzen moet in verschillende fasen plaatsvinden om het verkeer van essentiële werknemers en goederen mogelijk te maken.

1. De controles aan de binnengrenzen moeten op een gecoördineerde manier worden opgeheven. Eerst moeten de reisbeperkingen tussen gebieden met een laag risico worden versoepeld. De betrokken buurlanden moeten nauw met elkaar in contact blijven om dit in goede banen te leiden.

2. In een tweede fase zouden de buitengrenzen weer voor niet-EU-ingezetenen opengesteld kunnen worden, rekening houdend met de verspreiding van het coronavirus buiten de EU. Het beperken van niet-essentiële reizen naar de EU moet voortdurend worden geëvalueerd.

• De economische activiteit moet geleidelijk worden opgevoerd zodat overheden en bedrijven zich er op een veilige manier aan kunnen aanpassen. Niet iedereen mag tegelijkertijd terug naar zijn werkplek en social distancing moet van toepassing blijven. Telewerken moet worden aangemoedigd. Op de werkplek moeten de voorschriften inzake gezondheid en veiligheid op het werk in acht worden genomen.

• Samenscholingen moeten geleidelijk worden toegestaan. De lidstaten moeten de volgorde waarin dit moet gebeuren, bepalen aan de hand van de aard van de activiteit:

1. Scholen en universiteiten;

2. Commerciële activiteit (detailhandel), evt. gefaseerd;

3. Sociale activiteiten (restaurants, cafés, sportcentra) evt. gefaseerd;

4. Grote bijeenkomsten.

• Inspanningen om de verspreiding van het virus te voorkomen, moeten worden voortgezet, met bewustmakingscampagnes om de bevolking aan te moedigen om goede hygiëne en “social distancing” te handhaven.

• De naleving van de maatregelen moet voortdurend worden gecontroleerd en er moet voor een zeker niveau van paraatheid worden gezorgd, gezien het gevaar van een sterke opflakkering en de herinvoering van strikte inperkingsmaatregelen. Dit is met name van belang voor de gezondheidszorg.

4Volgende stappen

De herstelfase — Een economie die voor mensen werkt nieuw leven inblazenTerwijl de afzonderingsmaatregelen geleidelijk worden opgeheven, is het noodzakelijk om het herstel strategisch te plannen, de economie nieuw leven in te blazen en de weg naar duurzame groei te hervatten. Dit omvat het mogelijk maken van de dubbele transitie naar een groenere en digitale samenleving en het leren van alle lessen van de huidige crisis voor de paraatheid en veerkracht van de EU. De Commissie zal een herstelplan ontwikkelen op basis van een vernieuwd voorstel voor de volgende lange-termijnbegroting (het meerjarig financieel kader), met inbegrip van een geactualiseerde werkprogramma van de Commissie voor 2020.

© Europese Unie, 2020 Hergebruik van dit document is toegestaan, mits de bron correct wordt aangegeven en eventuele wijzigingen worden vermeld (“Creative Commons Attribution 4.0 International”-licentie). Voor het gebruik of de reproductie van onderdelen die geen eigendom zijn van de Europese Unie, kan het nodig zijn de rechthebbenden rechtstreeks om toestemming te vragen. Alle afbeeldingen © Europese Unie, tenzij anders vermeld. Prin

t

doi:1

0.27

75/6

7741

0 N

A-AW

-20-

002-

NL-

CPD

F do

i:10.

2775

/637

070

NA-

AW-2

0-00

2-N

L-N