Edukans Jaarverslag 2011

SchoolrapportJaarverslag 2011

2

Dit is Edukans 4

Onderwijs in ontwikkelingslanden 10

Projecten en bestedingen 24

Nederlandse scholen in actie 36

Communicatie en fondsenwerving 44

Toekomst 56

Bestuur en organisatie 58

Financieel verslag 68

Bijlage: Overzicht projecten ontwikkelingslanden 85

12345678

Inhoud

2011 was een pittig jaar. Mede door econo-

mische tegenwind ontving Edukans minder

inkomsten van particulieren dan in 2010,

maar wel iets meer dan begroot. Daarnaast

werd onze MFS-subsidie verlaagd van € 8

miljoen naar € 5,5 miljoen.

Tegelijk bracht 2011 veel goed nieuws. Onder-

wijs helpt écht. De Inspectie Ontwikkelings-

samenwerking en Beleidsevaluatie (IOB)

evalueerde het nut van investeren in onder-

wijs en was ronduit positief over de resulta-

ten. Ook bij het Nederlandse publiek staat

onderwijs opnieuw bovenaan als belangrijk-

ste vorm van ontwikkelingshulp. En verschil-

lende wetenschappelijke onderzoeken tonen

aan dat 1 jaar extra basisonderwijs een kind

levenslang zo’n 7-15 procent extra inkom-

sten oplevert. Dat komt ruwweg neer op

€ 2.000 per kind, een enorm rendement!

In 2011 breidde Edukans haar activiteiten uit

naar nieuwe landen als Ghana, Bolivia en

Zambia. In totaal werden 187 projecten ge-

financierd.

Speerpunt daarbij is goed onderwijs voor ieder-

een. Door gebrekkige kwaliteit verlaten veel

leerlingen in ontwikkelingslanden hun school

voortijdig. Edukans ontwikkelde in het ver-

slagjaar de STER-school. Het is een eenvoudig,

doeltreffend model waarin op vijf onderdelen

naar onderwijskwaliteit wordt gekeken: lera-

ren, leerlingen, management, leeromgeving,

ouderbetrokkenheid. Scoort een school op alle

onderdelen goed, dan is het een STER-school.

In Afrika waren de eerste reacties positief.

In 2011 intensiveerde Edukans de banden met

het onderwijsveld in Nederland. Strategische

samenwerking werd gevonden met Centrum

voor Nascholing Amsterdam (CNA), Univer-

siteit van Amsterdam, Hogeschool InHolland

en Christelijke Hogeschool Ede (CHE). Verder

namen 63 docenten deel aan Werelddocent,

een veelbelovend uitwisselingsprogramma

voor onderwijsprofessionals. Zij reisden naar

Afrika en India en werkten samen met col-

lega’s daar aan beter onderwijs. Naar aanlei-

ding van Werelddocent werden Kamervragen

gesteld. Staatssecretaris Knapen en minister

Bijsterveldt-Vliegenthart antwoordden dat

zij meerwaarde zagen voor docenten om bui-

ten Europa ervaring op te doen.

Edukans coördineerde Learn4Work, een sti-

muleringsprogramma voor beroepsonderwijs

in ontwikkelingslanden. In totaal werden 42

vakscholen en trainingsinstituten onder-

steund. Wegens succes heeft Edukans een

vervolgsubsidie aangevraagd; begin 2012

volgt de uitslag.

Ambassadeurs Nick & Simon hielden in Ahoy

Rotterdam een prachtig benefiet concert met

een gevulde schoenendoos als toegang; het

leverde 6.820 dozen op. In totaal werden in

2011 ruim 134.000 dozen ingezameld. Helaas

minder dan in 2010, mede door introductie

van een machtigingsformulier en door de

economische tegenwind.

Al met al sloot Edukans 2011 af met een

positief financieel resultaat.

Kees de Jong,

directeur Edukans

3

Voorwoord

4 Jaarverslag 2011

1Dit isEdukans

3 - Projecten en bestedingen 5

Omdat onderwijs écht helpt

Armoede, aids, oorlog, discriminatie, een

handicap… Je zal er maar mee te maken krij-

gen als kind of jongere. Je kansen op goed

onderwijs, werk en dus een eigen inkomen in

de toekomst dalen schrikbarend. Wereldwijd

gaan daardoor 67 miljoen kinderen niet naar

school, en veel van hen verlaten de school

tussentijds of krijgen slecht onderwijs.

Edukans is expert in onderwijs in ontwikke-

lingslanden en trekt zich het lot van kansarme

kinderen en jongeren aan. Met succesvolle

onderwijsprogramma’s. Want onderwijs helpt

écht! Eén jaar extra onderwijs kan het inko-

men dat een kind later verdient gemiddeld

10 procent laten stijgen, zo blijkt uit het on-

derzoek Returns to investment in education

van de Wereld Bank. Het werk van Edukans in

samenwerking met haar partnerorganisaties

heeft dus een grote economische impact. Het

wordt dus nog belangrijker om kinderen op

school te houden. Simpelweg omdat onder-

wijs een van de grootste bijdragen levert aan

ontwikkeling van kinderen en jongeren, aan

hun leefgemeenschap én aan het land waarin

zij wonen.

Natuurlijk maakt Edukans in haar aanpak

Kees de Jong, directeur Edukans sinds 2002

‘Al vanaf mijn zesde wist ik dat ik iets in

de ontwikkelingssamenwerking wilde

gaan doen. In die tijd zag ik een film

over China waaruit heel duidelijk bleek

dat zaken oneerlijk verdeeld zijn in de

wereld. Mensen tot hun recht laten

komen en helpen om die oneerlijkheid

te bestrijden, was wat ik wilde doen en

nog steeds doe. Dit vanuit de gedachte

dat je als mens hoort te delen. Na de

middelbare school heb ik een passende

vervolgstudie gekozen en voordat ik in

1994 bij de Unie (voorloper van Edu-

kans) kwam werken heb ik in Botswana

gewoond en gewerkt binnen een pro-

ject dat basisonderwijs en beroeps-

opleidingen verzorgde.

Kinderen die goed onderwijs volgen ontwikkelen een gevoel van eigenwaarde waar-

door basisvertrouwen ontstaat en dat is natuurlijk prachtig. Tel daarbij het enthou-

siasme en de drive van kinderen in Nederland die deelnemen aan Edukans acties

voor leeftijdgenoten in ontwikkelingslanden, dan weet je waar je het voor doet.

Onderwijs is voor mij synoniem met ontwikkeling en verandering. Het mooie van

onderwijs vind ik dat als je het eenmaal hebt gehad, niemand het je meer afneemt.

Daar maakt Edukans het verschil!’

Jaarverslag 20116

dan we hadden durven hopen. We hopen dat

wat klein en onbelangrijk lijkt, ons inspireert

om te werken aan een wereld waarin niet lan-

ger het recht van de sterkste, de grootste, de

rijkste en de eerste geldt.

BetrokkenheidWe vinden het belangrijk om daadwerkelijke

betrokkenheid tegenover onverschilligheid,

ongevoeligheid en vrijblijvendheid te stellen. In

ontwikkelingslanden én in Nederland. Betrok-

kenheid uit zich in het geven van aandacht,

tijd en energie en niet alleen in geld. Daarom

willen we meer dan financiering van ontwikke-

lingsprojecten. Kansarme kinderen ter plekke

moeten weten dat betrokken leerlingen in Ne-

derland zich voor hen inzetten en met hen mee-

leven, met het oog op een rechtvaardige sa-

menleving. We willen mensen laten nadenken

over hun eigen levensvisie en persoonlijke be-

trokkenheid bij internationale samenwerking.

Waarden

Edukans laat zich in haar werk inspireren

door de bijbel en de christelijk-sociale traditie,

waarin het praktisch verantwoordelijkheid

nemen voor de medemens centraal staat.

Daar horen de volgende kernwaarden bij:

VertrouwenWij geloven in mensen die verantwoording

durven nemen voor elkaar. Mensen op wie je

kunt bouwen en die je kunt vertrouwen. Zoals

onze betrouwbare partners in ontwikkelings-

landen die zich met hart en ziel inzetten voor

kansarme kinderen. Wij op onze beurt willen

hen niet in de steek laten, maar trouw steunen

waar mogelijk. Ook willen wij een betrouwbare

organisatie zijn die transparant verantwoor-

ding aflegt richting publiek en overheid.

HoopWe willen kansarme kinderen in ontwikke-

lingslanden hoop bieden op een betere toe-

komst. Zij zijn onze hoop als dragers van de

toekomst. Omdat onderwijs een sleutelrol in

hun ontwikkeling speelt, hopen we dat uitein-

delijk alle kinderen naar school kunnen. Daar-

aan dragen wij ons steentje bij. En soms zijn

we verrast, omdat het resultaat veel meer is

geen onderscheid naar ras, religie of politieke

overtuiging.

Visie

Edukans is een ontwikkelingsorganisatie

voor onderwijs. Een onderwijsexpert die

inspireert en het persoonlijke verhaal van

betrokken mensen laat zien. Ze wil samen

met partners in ontwikkelingslanden en in

Nederland kansarme kinderen en jongeren

in ontwikkelingslanden goed onderwijs bie-

den en een tegengeluid laten horen door

aan te tonen dat ontwikkelingssamenwer-

king werkt. Omdat onderwijs een duurzame

investering is.

Missie

Edukans steunt projecten en programma’s

voor toegankelijk en relevant onderwijs voor

kansarme kinderen en jongeren in ontwik-

kelingslanden. Edukans betrekt de Neder-

landse samenleving in het algemeen en het

onderwijs in het bijzonder bij internationale

samenwerking.

‘De Edukans methode ‘kinderen voor kinderen’ vind ik onovertroffen. En de christelijke basis is voor mij de juiste.’Henk van Noorloos, Willem van Oranje College, Wijk en Aalburg

1 - Dit is Edukans

Ambitie

1. Edukans levert een aantoonbare bijdrage

aan kwalitatief goed, toegankelijk en rele-

vant onderwijs voor kansarme kinderen en

jongeren in de ontwikkelingslanden waar we

werken.

2. Edukans wordt door het Nederlandse

onderwijs gezien als dé organisatie voor

aansprekende fondsenwervende en edu-

catieve acties en inhoudelijke uitwisseling

op het terrein van onderwijs in ontwikke-

lingslanden.

3. Edukans heeft (financieel) draagvlak bij

haar achterban om haar doelstellingen

te kunnen realiseren en mobiliseert haar

achterban ten behoeve van lobby voor

onderwijs.

‘Ik houd van mijn werk omdat dat een aantoonbaar effect heeft op het leven van kansarme kinderen. Het verandert hun leven structureel.’Caroline Okotel, sociaal Werker bij CRO MBale (onderwijs, therapie en kinderrechten) 1

8 Jaarverslag 2011

Een greep uit onze resultaten in 2011

In Malawi worden onderwijsprogramma’s uitgevoerd op 141 basisscholen waarmee circa 63.500 leerlingen en 650 leraren worden bereikt.

Nederlandse scholenacties brengen e 1.999.980 op.

Ruim 45.000 donateurs, bedrijven, stichtingen en fondsen helpen duizenden kinderen op school.

Door trainingen van ouderraden worden duizenden ouders betrokken bij de school van hun kind.

Honderden leerkrachten uit Nederland wisselen kennis en ervaring uit met collega docenten in ontwikkelingslanden.

Edukans Schoenmaatjes vullen 134.258 schoenendozen met schoolspullen en cadeaus voor kinderen in ontwikkelingslanden.

Edukans kon dit waarmaken dankzij onze partners in ontwikkelingslanden, de steun van onze donateurs en alle leerlingen en docenten in Nederland die meehielpen. Ontzettend bedankt!

91 - Dit is Edukans

In Kenia bereikt Edukans meer dan 35.000 kinderen, 912 docenten en 875 ouders.

Edukans besteedt in 2011 e 11.659.588 aan Ontwikke-lingssamenwerking, Wereldburgerschap en Voorlichting.

Edukans ambassadeurs Nick & Simon geven een aantal speciale Edukans concerten met als hoogtepunt een concert in Ahoy op 9 april en zorgen voor veel publiciteit.

In India krijgen 20.378 jongeren in de leeftijd van 15-20 jaar beroepstrainingen.

Duizenden leraren in ontwikkelingslanden leerden beter lesgeven.

Edukans kon dit waarmaken dankzij onze partners in ontwikkelingslanden, de steun van onze donateurs en alle leerlingen en docenten in Nederland die meehielpen. Ontzettend bedankt!

Zuid-Soedan

DR Congo

Ghana

Zambia

Bolivia

l = Landen toegevoegd in 2011

Onderwijs in ontwikkelingslanden 2

3 - Projecten en bestedingen

Goed onderwijs. Dát is de sleutel voor duurzame

ontwikkeling in een land en daarmee de meest

effectieve investering. Want goed onderwijs

geeft mensen een hoger inkomen, dus minder

armoede, een betere gezondheid en stimuleert

de gelijkheid tussen mannen en vrouwen.

Maar het valt niet mee om kinderen in ont-

wikkelingslanden op school te krijgen en te

houden. Dankzij de samenwerking met lo-

kale organisaties lukt het Edukans gelukkig

steeds beter. Die spreken ook de overheden

aan op hun verantwoordelijkheid om voor

kwaliteitsonderwijs te zorgen.

Goed onderwijs: deur naar de toekomst

Wereldwijd gaan steeds meer kinderen naar

school. Goed nieuws natuurlijk, maar dat

werpt alleen zijn vruchten af als de rand-

voorwaarden ook goed zijn, zoals: voldoende

goed opgeleide docenten, een stimulerende

leeromgeving en voldoende leermiddelen.

Maar omdat dit niet overal even goed gere-

geld is, verslechtert de kwaliteit van onderwijs

en leren kinderen te weinig. Gevolg: minder

aanwas van nieuwe leerlingen en uitval.

11

Aart van den Broek, manager Onderwijsprogramma’s

Aart van den Broek werkte vele jaren

voor ontwikkelingsorganisaties in on-

der andere Rwanda, Benin en Albanië.

Hij realiseerde menig project en werkt

nu alweer bijna vijf jaar bij Edukans.

Sinds januari 2011 in de rol van mana-

ger Onderwijsprogramma’s .

‘Rode draad en motivatie in al die jaren

is mijn drive om kinderen en jongeren in

ontwikkelingslanden die de boot hebben gemist, of dreigen te missen de mogelijkheid

te bieden hun talenten te ontwikkelen en over hun eigen grenzen te kijken.

Edukans maakt het verschil door kinderen en jongeren de kans te bieden op het

doorlopen van een passende schoolcarrière. Een mooi voorbeeld daarvan vind ik

het programma voor beroepsonderwijs, Learn4Work, dat ook wordt uitgevoerd bij

de Maasai in Kenia.

Langs de wegen naar het zuiden van Kenia waar de Maasai leven, is - mede door

Learn4Work - veel meer bedrijvigheid ontstaan. Samen met de partnerorganisatie

Ilkerin achterhaalden we de echte marktvragen waar de scholing van de jongeren uit

het gebied op geënt werd. Het resultaat was dat de jongeren direct aan de slag konden.

De toegenomen bedrijvigheid die we daar terugzien spitst zich voornamelijk toe op

transport gerelateerde activiteiten, zoals motortechniek en reparatie van fietsen.’

Jaarverslag 201112

De doelen van Education for All:

1. Uitbreiden en verbeteren van kleu-

teronderwijs, speciaal voor de meest

kwetsbare kinderen.

2. Garanderen dat alle kinderen, met

name meisjes en kinderen in kwetsba-

re situaties, per 2015 toegang hebben

tot kwalitatief goed basisonderwijs.

(= MOD 2).

3. De leerbehoeften van jongeren en

volwassenen garanderen door gelijk-

waardige toegang tot relevant be-

roepsonderwijs.

4. De alfabetiseringsgraad van volwas-

senen, met name vrouwen, per 2015

laten toenemen met 50 procent.

5. Elimineren van sekse ongelijkheid in

primair en secundair onderwijs per

2015, en het garanderen van gelijke

toegang tot onderwijs voor jongens en

meisjes per 2015 (= MOD 3).

6. Verbeteren van alle aspecten van kwa-

liteit van onderwijs.

fessionals in om scholen in ontwikkelingslan-

den daarin verder te helpen.

Leerinhouden op maat

Overheden zijn verantwoordelijk voor onder-

wijs. Maar veel van de bestaande leerinhouden

in ontwikkelingslanden sluiten niet aan bij de

meest kansarme kinderen. Dit zijn met name

arme kinderen, meisjes, gehandicapte kinderen,

vluchtelingkinderen, weeskinderen, werkende

kinderen, straatkinderen of aidsslachtoffers.

Hun specifieke problemen vragen om oplossin-

gen op maat. De lessen moeten aansluiten bij

hún levenswijze en cultuur. En natuurlijk moet

het leren voor kinderen interessant, leuk, uitda-

gend en positief zijn. Daarom staat in de aan-

pak van Edukans het kind centraal.

Education for All

Edukans sluit in haar onderwijsbeleid nauw

aan bij de doelen van Education for All (EFA).

Die zijn vastgesteld na de internationale on-

derwijsconferentie in 2000 in Dakar. De Mil-

lenniumdoelen (MOD) 2 en 3 van de Verenig-

de Naties sluiten hierbij aan.

Niet voor niets zet Edukans al haar kaarten

op kwaliteit. Zodat kinderen en jongeren de

school met een waardevol diploma kunnen

verlaten en voor zichzelf en hun omgeving

een toekomst kunnen opbouwen.

Meisjes krijgen in de onderwijsprogramma’s

extra aandacht. Om hun weerbaarheid te

versterken en meer meisjes aan onderwijs te

laten deelnemen. Edukans zet de expertise

en ervaring van Nederlandse onderwijspro-

Edukans kiest voor duurzaam onderwijs

Edukans werkt aan goede, betaalbare oplos-

singen die meer kinderen toegang tot kwa-

liteitsonderwijs bieden. In de onderwijspro-

jecten en -programma’s heeft Edukans een

eigen aanpak:

A. Verbinden van kleine projecten met grote

programma’s.

B. Verbinden van onderwijs in Nederland met

onderwijs in ontwikkelingslanden.

C. Versterken van onderwijskwaliteit.

ad A. Verbinden van kleine projecten met grote programma’sKleine partnerorganisaties werken mee in

de grote onderwijsprogramma’s voor verbe-

tering van de kwaliteit van onderwijs in een

land. Zij zijn vernieuwend en helpen grotere

organisaties om goed te blijven aansluiten bij

de uiteindelijke doelgroep. Tegelijkertijd kun-

nen grote organisaties kleine projecten onder-

steunen op het terrein van strategisch denken,

organisatieontwikkeling, omgevingsbewust-

zijn en lobby. Gezamenlijk hebben de Edukans-

partners meer slagkracht richting de politiek

en het maatschappelijke middenveld.

2 - Onderwijs in ontwikkelingslanden

Edukans werkt aan de verbinding van kleine

projecten met grote programma’s langs twee

lijnen:

1) Lokale Expertise Centra (LEC’s)

In zes landen waar Edukans werkt is een lokaal

expertise centrum opgericht. Deze LEC’s bren-

gen partnerorganisaties bij elkaar, verbinden

kleine en grote projecten en versterken voor

Edukans de kwaliteit van onderwijs in hun land.

Ze leveren een grote bijdrage aan de capaci-

teitsversterking van de partners en aan een

goede lobby voor beter onderwijs bij de (lokale)

overheid. Een LEC organiseert ook verbindin-

gen met onderwijs in Nederland. In Peru neemt

de coördinator van het onderwijsprogramma

Ruta del Sol de LEC-taken op zich.

2) Impulsis

Impulsis is het gezamenlijk loket voor Ne-

derlandse particuliere initiatieven in ontwik-

kelingssamenwerking van Edukans, ICCO en

Kerk in Actie. Edukans is daarin de onderwijs-

expert en beoordeelt, begeleidt en financiert

daarom de projectaanvragen voor onderwijs.

Impulsis ondersteunt particuliere initiatieven

met advies, delen van het netwerk en een fi-

nanciële bijdrage tot maximaal 1/3 van de

benodigde projectsteun.

Jaarverslag 201114

Resultaten Impulsis in 2011 In Peru, Kenia, Oeganda, Congo en Ma-

lawi zijn workshops georganiseerd rond

gezamenlijke leertrajecten. Partners daar

werkten samen met andere partners van

Edukans: ICCO, Prisma en andere betrok-

kenen, zoals ministeries van onderwijs.

Doelen: uitwisselen van kennis, formuleren

van behoeften, ontwikkelen van onderwijs.

Zo werkten ze ook aan versterking van hun

eigen netwerk.

In India organiseerden maatschappelijke

initiatieven samen een lobbyworkshop en

een campagne in Tamil Nadu om het recht

van kinderen op kwalitatief goed, speciaal

onderwijs onder de aandacht te brengen.

Aanbevelingen na evaluatie: actief nastre-

ven van kennisuitwisseling en - opbouw,

het verder uitbreiden van het netwerk en

nog meer versterken en inbedden van or-

ganisaties.

Succesvolle invulling van het begrip we-

reldburgerschap door maatschappelijke

initiatieven in het noorden en het zuiden.

Voorbeeld hiervan: de manifestatie ‘Global

campaign for education’ in Den Haag die

werd bezocht door veertig onderwijspart-

ners van Impulsis.

School in Dhaura met speciale aandacht voor meisjesIn Dhaura (India) wonen zo’n 50 families. Zij leven op de rand van het bestaansminimum

aan de voet van de Himalaya op 2000 meter hoogte. Zij behoren tot de laagste klasse en

hun geletterdheid is extreem laag.

De Nederlandse stichting Focus on Education heeft samen met een lokale stichting en in

overleg met de bevolking besloten om een school in Dhaura te bouwen. Zo krijgen ruim 100

kinderen kwalitatief goed onderwijs, met speciale aandacht voor meisjes. Voortijdige school-

uitval van meisjes wordt verkleind door adequaat schoolmanagement en een leerlingvolg-

systeem. De school is ook een plek voor vrouwengroepen en dorpsvergaderingen. Dit project

past in millennium doelstelling 2 en 3.

15

ontwikkeld voor wereldburgerschap.

Het STER-school model

Versterken en verbeteren van onderwijs-

kwaliteit begint volgens Edukans met de vraag:

Wat maakt een school een goéde school? En

het antwoord is: een STER-school is gebaseerd

op vijf dimensies die samen een ster vormen:

1. Passende en veilige leeromgeving.

2. Leerlingen leren effectief en met plezier re-

levante kennis en vaardigheden.

3. Gekwalificeerde docenten geven passend

onderwijs.

4. Capabel schoolmanagement met visie op

onderwijs en in staat om relaties te onder-

houden met ouders, de gemeenschap en

andere betrokkenen.

5. Ouder- en gemeenschapsbetrokkenheid

bij het bestuur van de school.

Dit zogenaamde STER-school model is uniek

omdat het resultaten van projecten kan aan-

tonen. Het model kan op drie verschillende

manieren worden gebruikt:

A. Voor identificatie van schoolverbeterings-

programma’s op schoolniveau met ouders

en de lokale gemeenschap.

ad B. Verbinden van onderwijs in Nederland met onderwijs in ontwik-kelingslandenEdukans legt verbindingen tussen onderwijs

‘in Noord en Zuid’ met de scholenprogram-

ma’s voor internationalisering en stages.

Uitwisseling van kennis en ervaring draagt bij

aan de kwaliteit en relevantie van onderwijs.

De scholenprogramma’s zorgen voor posi-

tieve dynamiek. De interesse en kennis van

Nederlandse leerlingen, studenten en docen-

ten motiveren de leerlingen en leerkrachten

in ontwikkelingslanden enorm. En andersom.

ad C. Versterken van onderwijskwaliteit Kwaliteit - in termen van EFA-indicatoren -

relevantie, leerklimaat en pedagogiek, is be-

langrijk in het onderwijsbeleid van Edukans.

Voor de uitwerking hiervan zoekt Edukans sa-

menwerking met het Nederlandse onderwijs.

Zo heeft Edukans een convenant afgesloten

met Centrum Nascholing Amsterdam, deel

van de Hogeschool van Amsterdam. In het

convenant zijn afspraken vastgelegd over het

aantal Werelddocenten dat naar Malawi reist.

Edukans heeft samen met Kwintessens (edu-

catief uitgever voor sociale en morele com-

petenties en wereldburgerschap) materiaal


16

B. Voor assessment en het volgen van be-

staande schoolsituaties en rapporteren

over jaarlijkse voortgang binnen projecten.

C. Voor communicatie en fondswervings-

activiteiten omdat donateurs vragen om

verantwoording van bestede middelen en

impact van de programma’s.

Voordelen van het model

Uitvoerende organisaties en NGO’s kunnen

kwaliteitsverbeteringen plannen en struc-

tureren.

Schoolmanagers, ouders en anderen krij-

gen inzicht in hun rol en verantwoordelijk-

heid als het gaat om schoolverbeterplan-

nen en het managen van hun school.

Rapporteren wordt overzichtelijker en

makkelijker.

Samenwerking

Het specialisme van Edukans is onderwijs.

Waar mogelijk werkt Edukans samen met or-

ganisaties die aanvullend werken.

1. ICCO alliantie Edukans is sinds 2007 lid van de ICCO alliantie

Jaarverslag 2011

17

In Nederland is Edukans hoofdpartner

van de Global Campaign for Education

(GCE). Met andere ontwikkelingsorgani-

saties en onderwijsvakbonden zet Edu-

kans onderwijs in ontwikkelingslanden op

de agenda van de Nederlandse overheid.

Partners van Edukans in ontwikkelingslanden

Edukans werkt in ontwikkelingslanden samen

met geregistreerde lokale organisaties. Die

zijn professioneel, staan dicht bij de kinderen,

ouders en jongeren en kunnen als echte ‘maat-

schappelijke middenveldorganisaties’ de over-

heid aanspreken op haar verantwoordelijkheid

voor goed basis- en beroepsonderwijs.

Toetsing van kwaliteitEen goed project staat of valt met kwaliteit

en controle daarop. Daar zit Edukans ook

bovenop. Het gaat immers om besteding

van geld dat door de overheid, bedrijven,

scholen en particulieren aan Edukans is toe-

vertrouwd. Edukans waarborgt de kwaliteit

van haar partnerorganisaties met de ‘proce-

dure projectbeheer’. Die toetst de efficiëntie

en effectiviteit van de bestedingen.

levantie van basis- en beroepsonderwijs, het

opleiden van leraren en beter schoolmanage-

ment. Connect4Change ontvangt hiervoor

subsidie van het ministerie van Buitenlandse

Zaken. Voor de periode 2011-2015 ontvangt

Edukans gemiddeld € 1.485.000 per jaar.

Andere samenwerkingsverbanden Edukans is coördinator van Educaids, een

samenwerkingsverband van vier Neder-

landse organisaties op het raakvlak van

onderwijs en hiv/aids.

Edukans is lid van PSO, een vereniging van

vijftig Nederlandse ontwikkelingsorgani-

saties, die zich richt op capaciteitsopbouw

van maatschappelijke organisaties in ont-

wikkelingslanden.

Om beroepsonderwijs in ontwikkelings-

landen te verbeteren coördineert Edukans

Learn4Work. Hierin werken ruim veertig

ontwikkelings- en onderwijsorganisaties

samen.

Edukans neemt deel aan het kennisforum

basic education van het ministerie van Bui-

tenlandse Zaken. In de ontwikkelingslan-

den waar Edukans actief is, is er overleg en

afstemming met onderwijsspecialisten van

de Nederlandse ambassades en zijn er con-

tacten met de ministeries van onderwijs.

en coördineert in dit verband het gezamenlijke

onderwijsprogramma van ICCO, Kerk in Ac-

tie, Prisma en Edukans. In de programma’s is

duidelijk aandacht voor toegang tot én kwali-

teit van onderwijs, specifiek voor meisjes, uit-

wisseling, capaciteitsopbouw en lobby.

Edukans betrekt hier de pabo’s in een land bij

en maakt hen medeverantwoordelijk. Erva-

ringen uit onderwijsprojecten nemen zij mee

in de training van toekomstige docenten.

Ook de onderwijsinspecties worden bij de

ontwikkelingen betrokken.

De ICCO alliantie ontvangt een subsidie van

het ministerie van Buitenlandse Zaken voor de

periode 2011-2015. Edukans krijgt daardoor

€ 4.073.945 per jaar van de ICCO alliantie.

Deze subsidie is ten opzichte van de periode

2007-2010 met ruim 40 procent gedaald.

2. Connect4Change Toegang tot goede informatie stimuleert

ontwikkeling. Daarom zet Connect4Change

- een alliantie van de organisaties Akvo, IICD,

Cordaid, ICCO, Text to Change en Edukans -

internet en mobiele telefonie in voor onder-

wijs, gezondheid en economische ontwikke-

ling. Edukans coördineert het onderwijspro-

gramma van de alliantie. In het onderwijs

levert ICT een bijdrage aan de kwaliteit en re-


18

De output wordt gemeten door middel van

rapportages, interne evaluaties en veldbezoe-

ken. En de impact wordt bepaald na evaluatie

ter plaatse. Bij bedragen groter dan € 50.000

moet jaarlijks een accountantsverklaring wor-

den overlegd aan Edukans. Is aan het eind van

de looptijd van het programma of project aan

de inhoudelijke en financiële rapportages vol-

daan, dan wordt het project afgesloten en ver-

antwoord aan de donateurs en subsidiegevers.

Jaarverslag 2011

Criteria zijn: het algemene beleid, de voorne-

mens in het strategisch beleidsplan en tech-

nische, inhoudelijke en financiële criteria en

de randvoorwaarden. De procedure hiervoor

staat in het document ‘Procedure Projectbe-

heer Edukans’ als onderdeel van het Edukans

ISO kwaliteitshandboek.

Is de aanvraag voor financiering van een pro-

ject of programma goedgekeurd? Dan ont-

vangt de aanvrager een contract. Hierin staan

ook de evaluatie- en rapportageverplichtingen

waarmee de beoogde resultaten op verschil-

lende niveaus worden gemeten, zoals:

Inzet van middelen en menskracht door

partnerorganisaties van Edukans.

Gerealiseerde resultaten en activiteiten

door partnerorganisaties voor de doelgroep.

Effect bij de doelgroep (impact op de lan-

gere termijn).

19

1. Onderwijs en werkEdukans steunt projecten waarin jongeren

marktgerichte beroepsvaardigheden leren en

ondernemerschap wordt gestimuleerd. In het

kader hiervan is Edukans penvoerder van het

Learn4Work programma. Dit draagt bij aan

betere toegang tot kwalitatief beroepson-

derwijs. Het programma richt zich met name

op randgroepjongeren. In 2011 hebben ruim

40 organisaties in Nederland en Afrika zich

ingezet voor beroepsonderwijs. Learn4Work

wordt gefinancierd uit het Schoklandfonds

en een eigen bijdrage van de Nederlandse

partners.

Resultaten Learn4Work in 2011

Ondersteuning van 42 vakscholen en non-

formele trainingsinstituten in Ethiopië, Ghana,

Kenia en Zambia.

Training van 71 docenten in onder andere di-

dactiek en competentiegericht onderwijs.

Vergroting van vakinhoudelijke kennis bij 46

Afrikaanse docenten door kennisuitwisseling

door en met docenten en studenten.

Betere opleiding voor 2536 jongeren.

Serieuze aandacht voor meer en beter

praktijkonderwijs in alle Learn4Work pro-

jecten door: voorzien van betere lesmate-

rialen zoals machines of computers.

Edukans Assessment Tool Edukans kijkt met haar Edukans Assess-

ment Tool (EAT) naar de professionaliteit

van de partnerorganisaties. De EAT be-

oordeelt organisaties op drie onderdelen:

Management en Organisatie, Financiën

en Projecten. De uitkomsten geven inzicht

in de organisatie en reiken verbeterpunten

aan als: Is er een concrete jaarplanning? Hoe

zijn de interne ‘checks and balances’? Hoe

verloopt de communicatie tussen kantoor

en het veld?

Alle partnerorganisaties zijn intussen ge-

scand. De EAT is succesvol. Daarom start

vanaf 2012 een tweede ronde, zodat part-

ners hun kwaliteit nog meer kunnen verbe-

teren. De EAT wordt mede uitgevoerd door

BDO Accountants & Adviseurs en voormalig

Philipsdirecteur Teus Stahlie.

Thema’s van Edukans

Edukans kent binnen het onderwijsprogram-

ma vier thema’s. Hierin zijn de strategieën

(directe armoedebestrijding, maatschap-

pijopbouw en beleidsbeïnvloeding) geïnte-

greerd. De vier thema’s zijn:


20 Jaarverslag 2011

Sterke kanten en verbeterpunten

Een kwalitatieve studie onder alle partner-

schappen toont aan dat de partners de samen-

werking zeer waarderen. Er vindt veel uitwisse-

ling van kennis en ervaring plaats. Ze maken

gebruik van elkaars netwerken en kunnen zo

samen meer bereiken. Wel is er meer tijd nodig

om elkaar goed te leren kennen. Edukans zal

in de toekomst deze partnerschappen onder-

steunen in de samenwerking.

Externe consultants hebben tussentijds ge-

evalueerd. Conclusies: prima samenwerking

met organisaties uit verschillende sectoren

en veel kennisuitwisseling. Maar ook: lokaal

eigenaarschap meer versterken door coör-

dinatie van de projecten bij de Afrikaanse

partners te leggen in plaats van bij de Neder-

landse partners.

2. Onderwijs en hiv/aidsOnderwijs speelt een belangrijke rol in de

bevordering van de seksuele gezondheid en

rechten van jongeren. Edukans ondersteunt

netwerken van partners in Ethiopië, Kenia,

Malawi en Oeganda met het Educaids pro-

gramma om dit belangrijke thema in het on-

derwijs aan bod te laten komen.

Educaids geeft daarom correcte informa-

tie. Op basis daarvan kunnen jongeren zelf

schap’. Zo leren jongeren op school al een

eigen onderneming te runnen. Met pro-

fessionele begeleiding vanuit Nederland,

de school en het lokale bedrijfsleven.

Kennisuitwisseling door inzet studenten en

docenten van elf Nederlandse onderwijsin-

stellingen.

Begeleiding van Afrikaanse beroepsonder-

wijsinstituten hoe het praktijkonderwijs

beter te integreren in het curriculum: aan-

reiken goede praktijklesstof en toetsen.

Ontwikkeling van methoden die het on-

derwijs beter afstemmen op arbeidsmarkt.

Ontwikkeling lesmethode ‘ondernemer-


beslissingen nemen die leiden tot een gezond

seksueel leven en die bijdragen tot hun fysiek,

psychisch en sociaaleconomisch welzijn.

Resultaten Educaids in 2011

In Malawi heeft Educaids partners van

Edukans en Prisma ondersteund in on-

derzoek naar het seksuele gedrag van

jongeren en de omgevingsfactoren die

dit gedrag bepalen. Met die kennis is een

strategisch plan opgesteld. Dat geeft

richting aan de ontwikkeling van onder-

wijsprogramma’s, activiteiten voor fond-

senwerving en de pleitbezorging bij de

overheid voor onderwijs op het gebied

van seksuele gezondheid en rechten in

Malawi.

In Ethiopië is Educaids betrokken bij de

aanpassing van het curriculum ‘The

World Starts With Me’ aan de situatie

in Ethiopië, met medewerking van een

werkgroep van leraren en leerlingen. Dit

onderwijsprogramma maakt effectief

gebruik van ICT in de klas om sensitieve

onderwerpen aan de orde te stellen. Het

programma is eind 2011 in zes scholen

gestart, waarbij de leerlingen uit de werk-

groep een ondersteunende taak als ‘as-

sistent’ hebben.

22

donoren. Verder gaat het ook om de verbete-

ring van onderlinge verbindingen, zodat de or-

ganisaties samenwerken en van elkaar leren.

3. Beleidsbeïnvloeding

Het deelnemen aan campagnes en lobby bij

overheden in Nederland en in ontwikkelings-

landen. Doel: het recht op gratis kwaliteitson-

derwijs vertalen in gegarandeerde toegang

tot kwaliteitsonderwijs. De lobbyactiviteiten

variëren van controle op overheidsuitgaven

voor onderwijs tot belangenbehartiging voor

docenten.

Tot slot

Vanwege de succesvolle resultaten startte

Edukans in 2011 nieuwe programma’s in Bo-

livia, Ghana en Zambia in het kader van de

Connect4Change en werden onderwijspro-

gramma’s van de ICCO alliantie ondersteund

in DR Congo en Zuid-Soedan.

Vanwege de opstartfase van deze program-

ma’s zijn er eigenlijk nog geen resultaten te

beschrijven. De bijlage Overzicht projecten

vanaf pagina 85 biedt inzage in de bestedin-

gen en aangegane verplichtingen.

Financiering van programma’s en projecten

Edukans besteedde in 2011 € 5.984.303 aan

onderwijs in ontwikkelingslanden. In totaal

steunde Edukans 187 projecten.

Strategie onderwijsprogramma

De strategie in de onderwijsprogramma’s

van Edukans is gebaseerd op wat het ministe-

rie vraagt om de EFA-doelen te bereiken. Die

strategieën zijn:

1. Directe armoedebestrijding

Hieronder vallen onderwijsprogramma’s voor

kansarme kinderen en jongeren in ontwikke-

lingslanden. Inhoud: scholenbouw, aanschaf

van lesmaterialen, training van onderwijzers,

trainingen voor beroepsonderwijs en curricu-

lumontwikkeling.

2. Maatschappijopbouw

Het versterken van partnerorganisaties van

Edukans en het onderwijsveld: ouderraden,

schoolbesturen, kinderclubs, onderwijsorgani-

saties en hun relaties met de overheid en met

Educaids in 2012

Grote projecten van Educaids in 2012 zijn de

start van een Educaids netwerk in Ghana en

een onderzoek door het Educaids netwerk in

Ethiopië naar het seksueel gedrag van jongeren.

Net als in voorgaande jaren blijft Educaids

actief in de ondersteuning van netwerken,

onderzoek, testen van programma’s, fond-

senwerving en pleitbezorging bij overheden

voor onderwijs op het gebied van seksuele en

reproductieve gezondheid en rechten.

3. Onderwijs en (post) conflictOveral in de wereld zijn conflictgebieden of

gebieden waar net een conflict geweest is.

Daar wonen 45 miljoen van de 67 miljoen

kinderen die niet naar school gaan Weder-

opbouw van het onderwijs gaat hier hand in

hand met wederopbouw van de samenleving.

4. Onderwijs voor gemarginaliseerde volken

Edukans steunt projecten voor de meest kans-

arme kinderen, zoals nomaden, hoogland

Indianen en de Indiase bevolkingsgroepen

Adivasi en Dalits. Tweetalig onderwijs en

behoud van eigen cultuur zijn belangrijk in

de onderwijsbehoefte van deze gemargina-

liseerde volken.

Jaarverslag 2011

23

Bestedingen ontwikkelingssamenwerking

AANTAL BEDRAGEN AANTAL BEDRAGEN AANTAL BEDRAGEN AANTAL BEDRAGEN

PROJECTEN ALGEMEEN PROJECTEN IMPULSIS PROJECTEN LEARN4WORK PROJECTEN TOTAAL

ALGEMEEN IMPULSIS LEARN4WORK TOTAAL

Afrika 108 7 2.949.799 16 7 744.710 5 7 190.436 129 7 3.884.945

Azië 14 7 380.987 9 7 533.158 23 7 914.145

Latijns-Amerika 19 7 529.703 6 7 497.712 25 7 1.027.415

Europa 1 7 4.429 1 7 4.429

niet land-gebonden 9 7 153.370 9 7 153.370

Totaal 151 7 4.018.287 31 7 1.775.580 5 7 190.436 187 7 5.984.303

Zuid-Amerika 17,2%

Azië 15,2%

Europa/niet landgebonden 2,7%

Afrika 64,9%


3

Jaarverslag 201124

Projecten enbestedingen 3


Aantal partnerorganisaties:

10

Regio’s:

Afar, Amhara en West Oromya en in

sloppenwijken van Addis Ababa

Aantal projecten:

20, inclusief operational program costs

en eventuele lokale reiskosten Onder-

wijsexpeditie en Werelddocent.

Resultaten:

75 scholen hebben een computerlokaal.

Zo verbetert de kwaliteit van lesgeven.

In 2012 worden de ICT lessen opgevolgd

en leren leerkrachten de computers te

gebruiken om lessen voor te bereiden en

lesmateriaal te ontwikkelen om de kwa-

liteit van de leerprocessen te verbeteren.

Besteed in 2011:

€ 1.089.008

Ethiopië: meer onderwijs op het platte land

Toegevoegde waarde Edukans In de regio’s waar Edukans werkt is de kwa-

liteit van het onderwijs niet goed en hebben

te weinig kinderen toegang tot het onderwijs.

Armoede en grote afstanden spelen daarin

een grote rol. Als ze wel naar school gaan val-

len vooral kinderen op het platteland al snel

uit en dan met name meisjes.

26 Jaarverslag 2011

Edukans zorgt ervoor dat er non-formele

scholen gebouwd worden en traint leerkrach-

ten in het geven van beter onderwijs.

Met het Education4All programma heeft

Edukans in totaal 31.744 kinderen bereikt

met betere toegang en/of betere kwaliteit

van onderwijs.

Er is ook een programma voor het onderwij-

zen van tieners over seksuele gezondheid en

hiv/aids en beroepsonderwijs voor werkloze

jongeren.

SuccesIn de regio Afar heeft aanhoudende droogte

geleid tot uitval op de scholen. Dankzij een

actie met giro 555 is het project ‘geiten-

melk’ opgezet om dit tegen te gaan. De gei-

ten stierven door droogte en gebrek aan wa-

ter en voer. Gevolg: minder melk. Door het

project ‘geitenmelk’ konden 1.296 nomaden

kinderen – verspreid over tien scholen – op

school blijven.


6

Regio’s:

Nairobi en de provincies North Rift en

Rift Valley

Aantal projecten:




Resultaten:

Edukans bereikte meer dan 35.000 kin-

deren.

912 docenten, 875 ouders en 2.849 leden

van schoolbesturen kregen training.

13 Nederlandse docenten zijn naar

scholen rondom Kajiado geweest om

daar met hun collega’s te werken aan

kindgericht onderwijs.

Twee groepen Pabo-studenten leerden

met studenten in Kenia over goed on-

derwijs in Kenia en Nederland.

Er is een EAT uitgevoerd bij vier partners

van Edukans en twee van Impulsis. Zij

willen graag versterking van het finan-

cieel management.

Verbeterde toegang van nomadenkinde-

ren tot het basisonderwijs door aanpas-

sing aan hun cultuur en leefomgeving.

ICT-ondersteuning door vijf partners

voor efficiëntere werkwijze van docenten

en betere leerresultaten van leerlingen.

Besteed in 2011:

€ 960.662

Kenia: onderwijs voor iedereen

‘Dankzij de training verdien ik als timmerman genoeg geld om mijn gezin te onderhouden én om mijn eigen gereedschap aan te schaffen. Ik weet nu welke weg ik moet inslaan voor een goede toekomst!’ Topiro Turuni, Ilkerin


Toegevoegde waarde Edukans Circa 55 procent van de kinderen in Kenia

gaat naar school. Twee keer zoveel jongens

als meisjes. Helaas haken veel meisjes af in

groep 7 of 8 omdat ze worden uitgehuwe-

lijkt. Goed nieuws is dat 63 procent van de

jongeren na een beroepsopleiding een baan

vindt.

Edukans ondersteunt organisaties die on-

derwijs mogelijk maken voor de allerarmste

bevolkingsgroepen in afgelegen gebieden.

Edukans kiest voor duurzaamheid door de

hele gemeenschap verantwoordelijk te ma-

ken voor dit onderwijs: ouders, leerkrachten.

lokale leiders en de overheid. Onder andere

door het geven van trainingen.

Succes en moeilijkhedenIn 2011 was er hongersnood in de Hoorn van

Afrika. Dit was een bedreiging voor het werk

van de partners van Edukans in Noord-Kenia.

Edukans greep direct in met een succesvolle

donateursactie voor schoolmaaltijden. Re-

sultaat: kinderen konden toch naar school

dankzij een totale opbrengst van € 52.291.

Een van de partners verzorgt beroepsonder-

wijs voor de allerarmste Maasai-jongeren.

Problemen hierbij: de jongeren zijn voorna-

melijk analfabeet. Er moest dus eerst voor

een goede basis (rekenen en taal) gezorgd

worden. Daardoor kostte de opleiding meer

dan gepland en duurt die ook langer. Uitval of

mislukking van projecten komen soms voor

door: langdurige droogte, te weinig actieve

participatie van de lokale overheid en minder

fondsen vanuit Nederland.

28 Jaarverslag 2011


7

Regio’s:

3

Aantal projecten:




Resultaten:

Het onderwijsprogramma is uitgevoerd

op 141 basisscholen; Met het project

bereikten we 63.500 leerlingen en 650

leerkrachten.

Invoering van verschillende vakken

voor beroepsgerichte vorming. Zo on-

derhoudt Edukans directe relaties met

twee pabo’s, waaronder Emmanuel

TTC met 12 aan hen verbonden scho-

len (15.616 leerlingen en 160 docenten).

Er zijn schoolverbeterplannen ontwik-

keld en bijgesteld. Het aantal leerlingen

groeide met 6,2 procent.

Training van schoolcomités en ouder-

commissies.

EEDF organiseerde onder andere trai-

ningen voor onderwijsassistenten, deed

onderzoek op basisscholen in de regio

Blantyre en is betrokken bij het opzet-

ten van een nascholingsprogramma.

19 Ex-change studenten liepen stage in

Malawi (op een middelbare school en

twee pabo’s).

Schoenmaatjes bracht circa 24.000

dozen naar Malawi.

Malawi: veel aandacht voor meisjes

34 studenten en hun begeleiders gingen

op Onderwijsexpeditie. Zij gaven met

hun collega-studenten van de St. Joseph-

pabo in Dedza in Malawi les op praktijk-

scholen in die regio.

12 Werelddocenten deelden kennis en er-

varing met collega’s van zes basisscho-

len in de streek rond Embangweni.

Start van een nieuwe samenwerking

met het Centrum voor Nascholing in

Amsterdam voor een nascholingspro-

gramma voor pabo-studenten en onder-

wijsadviseurs.

Besteed in 2011:

€ 418.305

‘Het verblijf voor de meisjesstudenten van onze opleiding begint nu vorm te krijgen. En dat allemaal dankzij de belangstelling en steun van Edukans.’Father Michael Mbandama, hoofd van Don Bosco Youth Technical College in Lilongwe


Toegevoegde waarde Edukans Het aantal kinderen dat naar school gaat

groeit langzaam door naar 90 procent.

Maar op het platteland, waar een gebrek is

aan schoolgebouwen, ligt dat percentage

beduidend lager. Er zijn voor leerkrachten

nauwelijks woonvoorzieningen. Schooluit-

val is een groot probleem. In de onderbouw

verdwijnen jongens vaak tijdelijk; in de bo-

venbouw de meisjes, maar zij komen meestal

niet meer terug.

Met name het samenwerkingsprogramma

van ACEM en FAWEMA (de organisatie van

vrouwelijke leerkrachten in Malawi) richt zich

op de terugkeer en toelating van met name

meisjes die eerder uit het onderwijs verdwe-

nen waren.

Succes en moeilijkhedenDe investeringen in het opleidingsonderwijs

voor meisjes leidden tot concrete resulta-

ten. Zo bouwde Loudon TTC met steun van

Edukans een verblijf voor 60 meisjesstuden-

ten. Dat gebeurde ook op Don Bosco, een

opleidingsschool voor beroepsonderwijs in

Lilongwe. Daar is nu plaats voor 200 meis-

jes.

Helaas waren de maatschappelijke ontwik-

kelingen in Malawi niet positief met directe

negatieve gevolgen voor het onderwijs.

Veel is moeilijker en moeizamer geworden,

met name op het platteland. Edukans zet

daarom meer in op beroepsonderwijs en

de relevantie daarvan. Voor verreweg de

grootste groep leerlingen is de basisschool

eindonderwijs. Die leerlingen zijn jaren naar

school gegaan zonder te zijn opgeleid voor

enig beroep.

30 Jaarverslag 2011

Oeganda: actief betrekken van ouders


18

Regio’s:

Teso, Lango en Rwenzori

Aantal projecten:




Resultaten:

Start van het nieuwe onderwijsprogram-

ma (MFSII).

CEASOP heeft werkloze jongeren be-

geleid wiens vaardigheden en opleiding

niet aansluiten bij de vraag vanuit de

markt.

Uitvoering van het Educaids project.

Aandacht voor seksuele bewustwording

en levensvaardigheden, soms speciaal

op meisjes gericht.

CRO heeft straatkinderen geholpen met

reïntegreren in het onderwijs.

TPO heeft psychosociale hulp geboden

aan gemeenschappen, leerlingen en

leraren om onderwijs weer mogelijk te

maken.

15 Pabo-studenten (Onderwijsexpeditie)

en 10 docenten (Werelddocent) bezoch-

ten onderwijsprojecten in Oeganda heb-

ben fondsen geworven in Nederland en

voor meer bewustwording gezorgd.

Besteed in 2011:

€ 714.551

Toegevoegde waarde Edukans Het basisonderwijs in Oeganda is gratis met

als resultaat dat 95 procent van de kinderen

naar school gaat. Helaas maakt slechts 50

procent van de kinderen de vierde klas af; 25

procent gaat door tot klas 7.

Er zijn onvoldoende gekwalificeerde leer-

krachten, klaslokalen en schoolmaterialen.

Door het gratis onderwijs zijn ouders zich

minder bewust van hun taken om de kwali-

teit van het onderwijs te controleren en hun

kinderen te stimuleren.

Edukans pakt deze en andere problemen ac-

tief aan door: het inzetten van goede lesme-

thodes, het actief betrekken van ouders bij

het onderwijs en het opzoeken van kinderen

die niet meer naar school komen in de vorm

van reïntegratietrajecten en beroepstrainin-

gen.

Succes en moeilijkhedenEdukans heeft partners begeleid om tot goed

uitgewerkte projectplannen te komen, op basis

van een visie voortkomend uit kernwaarden

hoe het onderwijs in Oeganda te verbeteren.

Deze aanpak heeft tot goedkeuring van tien

nieuwe projecten geleid.

‘Ik maak de gemeenschap ervan bewust dat de vele kinderen en jongeren met een handicap een subsantiële bijdrage kunnen leveren aan inkomen en veiligheid van voedsel door hen goede onderwijskansen te bieden. Daar ben ik als doofstomme jongere van 18, die dankzij een beroepstraining ben opgeleid tot timmerman, het levende voorbeeld van!’ Orec Jebio


In 2011 hebben leraren in Oeganda geregeld

gestaakt voor hogere lonen. Dit heeft directe,

negatieve gevolgen gehad voor de projecten.

Daarom hebben de partners zich sterk ge-

maakt voor goede informatievoorziening en

lobby rondom deze stakingen.

Sommige projectbudgetten stonden onder

druk door sterke inflatie (onder andere flinke

prijsstijgingen voor voedsel en benzine).

In een van de co-creatie projecten waren de

doelstellingen, waaronder de bouw van een

school, nog niet behaald toen het geld al op

was. Bovendien waren er klachten over het

management van de lokale partnerorgani-

satie. Edukans heeft direct een onderzoek en

audit laten uitvoeren. Daarop heeft Edukans

de vervolgfinanciering aan nog strengere

voorwaarden verbonden.

32 Jaarverslag 2011

India: hele gemeenschap actief


41

Regio’s:

Udaipur district in Rajasthan, Chhattis-

garh, Jharkhand en Orissa.

Aantal projecten:




Resultaten:

Beter onderwijs voor 98.747 kinderen in

de leeftijd van 6–14 jaar.

20.378 jongeren tussen de 15 en 20 kre-

gen beroepstrainingen.

Seva Mandir bereikte 1.095 kinderen in

de leeftijd van 6 -14 jaar met relevant on-

derwijs.

De clusters trainden dorpsonderwijs-

comités, ouderraden, kinderclubs en

vrouwengroepen in het bewaken van de

kwaliteit van het onderwijs en in het rele-

vant maken van het onderwijs. In totaal

werden 749 onderwijscomités versterkt.

Training van 774 lokale leerkrachten in

de dorpen voor beter onderwijs.

Stabilisatie van schooluitval. Kinderen

en jongeren die stopten met school zijn

weer gestart of hebben beroepstraining

gekregen.

Training voor partners en LEC’s om zelf

fondsen te leren werven.

13 Werelddocenten werkten met 213 In-

diase leerkrachten aan het thema klas-

senmanagement.

Besteed in 2011:

€ 675.148

Toegevoegde waarde Edukans Steeds meer kinderen gaan - door de nieuwe

onderwijswet die onderwijs verplicht maakt

- naar school. Daarom kunnen partners van

Edukans nóg effectiever werken. Toch lukt

het de overheid niet om de allerarmste kin-

deren naar school te krijgen. Juist voor hen

heeft Edukans onderwijsprogramma’s. Die

stimuleren hele gemeenschappen waardoor

de overheid haar taken beter kan uitvoeren.

Succes en moeilijkhedenFase 1 van het India-programma (2008/2011)

is zorgvuldig geëvalueerd. Resultaat: het be-

reik van het programma is heel groot en in-

terventies zijn efficiënt ontworpen. Er is met

relatief weinig middelen veel bereikt. Belang-

rijkste aanbeveling: het programma duurza-

mer maken, zodanig dat het in 2013 op eigen

benen kan staan.

Fase 2 is met succes ontworpen, waaronder

het zelf leren werven van fondsen. Dit is me-

dio 2011 gestart.

Er waren geen of nauwelijks moeilijkheden.


3‘Voordat het project startte waren de inwoners en ouders nauwelijks geïnteres-seerd in onderwijs. Maar nu, na twee jaar van actief werken aan het belang van goed onderwijs, is de situatie rigoureus veranderd. Een geweldig positieve ontwikkeling!’ Kavita Srivastava, projectmedewerker

34 Jaarverslag 2011

Toegevoegde waarde Edukans Edukans werkt in zeer afgelegen kleine ge-

meenschappen in het Andesgebergte. Daar-

door is uitval bij projecten relatief klein. Dat

komt ook door intensieve samenwerking met

ouders. Er gaan evenveel meisjes als jongens

naar school. In het voortgezet onderwijs val-

len meisjes wel vaker uit omdat ze bijvoor-

beeld als huishoudhulp gaan werken bij rijke

families. In het Andesgebergte is het een uit-

daging om kinderen te laten doorstromen

naar het voortgezet onderwijs.

Edukans steunt groepen kinderen die vaak

vergeten worden. Dat komt omdat Peru

gezien wordt als een middeninkomenland

met de snelst stijgende economie van Zuid-

Amerika. Ontwikkelingsgeld lijkt niet langer

nodig, maar niets is minder waar. Er is een

grote inkomensongelijkheid. Daarom richt

Edukans zich vooral op de inheemse kinderen

om hen via goed onderwijs een betere plek in

de maatschappij te laten verwerven.

Succes en moeilijkhedenIn 2011 is in afgelegen gebieden in Peru een

succesvolle start gemaakt met ICT als mid-

Peru: een betere plek in de maatschappij


11

Regio’s:

Lima, Cusco, Huancavelica en Junin

Aantal projecten:




Resultaten:

In het voortgezet onderwijs is het thema

‘ondernemerschap’ met succes inge-

bouwd voor kansarme jongeren.

Het basisonderwijs is aangepast aan de

cultuur en leefomgeving van indianen-

kinderen, zodat deze uitgesloten groep

beter aansluit bij de Peruviaanse samen-

leving.

Vijf partners ondersteunen docenten

met ICT. Doel: meer efficiëntie en beter

onderwijs.

Zeer weinig onderwijsuitval door nauwe

samenwerking met ouders: ouders be-

grijpen het belang van goed onderwijs.

Besteed in 2011:

€ 853.767

Marlene Condori Huamán is 15 en zit in de derde klas van de middelbare school. Zij zegt: ‘Mijn school ziet er heel mooi uit dankzij de hulp van Fundación Hope. We hebben een groot veld, een bibliotheek en wat computers. Ik ga graag naar school. Het is geen verplichting.’ Marlene Condori Huamán is leerling van de school ‘Corazón de Jesús’


del voor meer efficiëntie en verbetering van

onderwijskwaliteit. Dat is echt een meer-

waarde voor het onderwijs.

De verkiezingen van 2011 in Peru hebben het

onderwijsprogramma positief beïnvloed. Er is

veel geïnvesteerd in lobbyactiviteiten waar-

door er meer aandacht is voor intercultureel

en tweetalig onderwijs. Dat is ook het onder-

werp waar de partnerorganisaties hard aan

werken.

De partners hebben last van het feit dat Peru

niet langer een focusland is voor de Neder-

landse regering. Gevolg: het onderwijspro-

gramma wordt de komende jaren afgebouwd.

Edukans maakt samen met Ruta del Sol een

plan om de partnerorganisaties succesvolle

fondswervende strategieën te laten ontwik-

kelen zodat bestaande programma’s blijven

bestaan en uitgebouwd kunnen worden.

36 Jaarverslag 2011

4Nederlandse scholen in actie

374 - Nederlandse scholen in actie

worden zich bewust van de situatie van

hun leeftijdgenootjes in ontwikkelings-

landen. Ze raken betrokken bij hun le-

ven en leren wat geven en delen is. Een

unieke kans voor kinderen om concreet

en persoonlijk iets te doen voor hun

leeftijdgenootjes ver weg.

Voor een kind in een ontwikkelingsland

betekent Schoenmaatjes dat een kind

in Nederland aan hem gedacht heeft.

Dit maakt diepe indruk.

Het motiveert kinderen in de uitdeel-

landen om naar school te blijven gaan.

De schoolmaterialen in de schoenen-

doos helpen hen daarbij.

Resultaten en feiten

Aantal ingeleverde schoenendozen:

134.258.

Aantal dozen vanuit scholen, kinderop-

vang, kerken en verenigingen: 130.758.

De stijging bij deelnemers van peuter-

speelzalen, BSO’s en kinderdagverblij-

ven, kerken en bedrijven valt sterk op.

Aantal dozen van particuliere deelne-

mers via Ziengs winkelactie: 3.500.

Dit is Schoenmaatjes

Kinderen in Nederland vullen een ver-

sierde schoenendoos met schoolspullen,

toiletartikelen en cadeaus voor een kind

in Moldavië, Irak, Libanon, Ghana, Ma-

lawi, Oeganda en Kenia.

Een actie van kind tot kind. Kernwoor-

den: persoonlijk en concreet, bewustwor-

ding en betrokkenheid, educatief.

‘Learning by doing’: Nederlandse kinderen

Schoenmaatjes

Edukans verbindt onderwijs in Nederland

met onderwijs in ontwikkelingslanden. Onze

programma’s voor basisonderwijs tot en met

hoger onderwijs betrekken scholen, leerlin-

gen en studenten bij ontwikkelingssamen-

werking. Het Nederlandse onderwijs steunt

hiermee scholen in ontwikkelingslanden

financieel en met kennis en expertise.

In Nederland draagt Edukans bij aan wereld-

burgerschap. Jaarlijks bereikt Edukans ruim

350.000 Nederlandse leerlingen. Door mee

te doen met Edukans worden deze jongeren

betrokken bij mensen die het minder hebben.

Ze leren geven en delen. Niet ieder kind op

deze wereld krijgt (goed) onderwijs. Neder-

landse jongeren kunnen hier samen met Edu-

kans iets aan veranderen.

38 Jaarverslag 2011

Aantal aangemelde deelnemers: 1.734,

waarvan: 1.178 scholen, 69 peuter-

speelzalen, BSO’s en kinderdagverblij-

ven, 117 kerken, 55 bedrijven, 159 par-

ticulieren en 156 onbekend.

BDO Accountants, CITO, Philips, Ra-

bobank en Oracle deden met hun per-

soneel mee aan Schoenmaatjes.

Schoenmaatjesjournaals hielden deel-

nemers op de hoogte van acties.

Aandachtspunten

Schoenmaatjes is op verzoek van de

scholen in 2011 overgegaan van geld-

envelopjes op machtigingsformulie-

ren. Dat was voor sommigen nog wat

wennen. Een aantal mensen vond dat

het machtigingsformulier niet duidelijk

genoeg was.

Minder mensen gaven vijf euro bij de

actie voor de verzendkosten. Oorzaak:

de economische crisis. De bijdrage is

noodzakelijk om de actie goed te kun-

nen laten blijven draaien. Dit vraagt

om extra marketinginzet.1000 kinderen van basisscholen in Amersfoort maakten tijdens startevenement met schoenendozen levensgroot de woorden ‘Edukans Schoenmaatjes’

Benefietconcert Nick & SimonEen hoogtepunt van het actiejaar 2011 was

het benefietconcert voor Edukans van Nick &

Simon in Ahoy Rotterdam. Het entreebewijs

hiervoor was een versierde en gevulde schoe-

nendoos. De actie leverde maar liefst 6.820

schoenendozen op.

PrijsvraagIn samenwerking met de tijdschriften Tina

en Zo Zit Dat organiseerde Edukans een

prijsvraag: wie maakt de mooist versierde

schoenendoos? Nick & Simon maakten op tv

bij Z@pp Live bekend dat zij de jury van de

prijsvraag waren.

Lesbrief ‘Zo leef ik’Kinderen konden in 2011 voor het eerst de les-

brief ‘Zo leef ik’ in hun schoenendoos doen.

Ze tekenden en schreven daarin hoe zij leven

en hoe de spullen in de schoenendoos gebruikt

kunnen worden. Ook was er een speciale pa-

gina over het gebruik van zeep en tandpasta

gemaakt in samenwerking met de NIGZ.

‘Door Schoenmaatjes leren kinderen belangrijke sociale vaardigheden zoals betrokkenheid en delen van wat ze hebben.’Linda Erren, leerkracht basisschool Werkenrode, Groesbeek



45 scholen deden mee aan Going Global.

53 leerlingen reisden als verslaggever naar

Ethiopië. Zij volgden met hun Ethiopische

buddy’s (lokale scholieren) lessen en wissel-

den ervaringen uit op Ethiopische scholen.

Samen met de lokale gemeenschappen, au-

toriteiten en media voerden ze een bewust-

wordingsactie uit om de positie van meis-

jes te verbeteren, ‘early marriage’ terug te

dringen en kinderen niet aan het werk maar

op school te krijgen en te houden.

Het radiostation XNoizz reisde mee en

zorgde voor verslaggeving vanuit Ethiopië

op de Nederlandse radio.

De deelnemende scholen hebben € 698.488

aan fondsen geworven. Dat was voor het

overgrote deel voor Ethiopië. De resterende

bedragen waren voor de actielanden van

2010: Peru en Kenia.

Totale kosten: € 233.937. Door een goed-

koper ticketaanbod en het doorvoeren van

algehele bezuinigingen heeft Going Global

minder uitgegeven dan voorheen. Er is in

tegenstelling tot 2010 maar één reis ge-

maakt.

Dit is Going Global

Een uitwisselingsproject voor het

voortgezet onderwijs. Scholieren gaan

namens hun scholen voor tien dagen

als verslaggever naar een ontwikke-

lingsland en geven hierover presenta-

ties en werven fondsen (via hun eigen

school) in Nederland.

Is gericht op bewustwording, lobby

voor beter onderwijs en ontwikkeling.

Wil jongeren uit verschillende wereld-

delen in contact met elkaar brengen,

zodat zij zich kunnen verdiepen in el-

kaars leefwereld en zich gezamenlijk

inzetten om een rechtvaardiger wereld

te creëren.

Going Global

Aandachtspunten

De economische crisis is terug te zien in

de actieopbrengsten van Going Global.

Voor deelnemende scholen is het een

grotere uitdaging fondsen te werven. Er is

een lichte daling in de actieopbrengsten

per school in vergelijking met voorgaan-

de jaren. Aanpak: Edukans reduceert

kosten door aan deelnemende scholen

een eigen bijdrage voor de reiskosten te

vragen; en door vrijwel alleen met profes-

sionele, maar vrijwillige reisleiders op reis

te gaan. Afhankelijk van de mogelijkheid

om fondsen te werven, zullen minder

scholen meedoen. Gevolg: begeleiding

van scholen gaat minder kosten. Ook de

actiebegeleiding op de scholen is deels in

handen van vrijwilligers.

Nick & SimonDit populaire zangduo is ambassadeur

van Edukans. Zij gaven in mei 2011 een

Going Global Concert in Utrecht om

alle actievoerders te bedanken. Een

groot succes!

‘Door Going Global heb ik gezien hoe mensen in Ethiopië leven en hoe ontzettend belangrijk onderwijs is. Dan zie je ook dat er nog veel verbeterd moet worden.’ Hester Buwalda, Ichthus College, Dronten 4

40


87 studenten van 27 HBO-instellingen

reisden naar Malawi, Oeganda en Kenia.

Deelname van 87 lokale studenten van

vier pabo’s en elf stagescholen.

Inzet van 47 actieve vrijwilligers

Er is € 258.282 aan fondsen geworven.

De klanttevredenheid van de Nederland-

se studenten is gemiddeld een 8,5.

Grote meerwaarde voor pabo’s en stu-

denten en inspiratie om actieve werkvor-

men te verankeren in hun pedagogische

grondhouding.

Door langdurige samenwerking met de

partners is de organisatie van de reizen

steeds efficiënter en dus goedkoper. Zo-

wel voor Edukans als de lokale partners.

Dit is de Onderwijsexpeditie

Een uitwisselingsprogramma voor stu-

denten in het opleidingsonderwijs. Zij

reizen naar een ontwikkelingsland waar

zij zich ter plekke verdiepen in het onder-

wijs. Met lokale studenten geven ze les

op scholen.

Een bijdrage aan onderwijskwaliteit in Ne-

derland én in ontwikkelingslanden door

uitwisseling van kennis en informatie.

Fondswervende actie om kansarme

kinderen in ontwikkelingslanden naar

school te helpen. Doel is om € 1.250 per

deelnemer in te zamelen.

Onderwijsexpeditie

Jaarverslag 2011

Sterke kanten en aandachtspunten

Uit evaluaties van de lokale pabo’s, sta-

gescholen en partners blijkt dat de On-

derwijsexpeditie de motivatie van deel-

nemende studenten en docenten enorm

versterkt. Zij zouden ook graag deelne-

mers naar Nederland laten reizen. Dit is

helaas financieel niet mogelijk.

Er is een afname van het aantal deelne-

mende studenten: 87 in plaats van de

beoogde 120. Reden: verhoging van de

studentenbijdrage voor fondsenwerving

(van € 1.000 naar € 1.250).

‘Het was een geweldige ervaring en ik waardeer de betrokkenheid en professionaliteit van de staf en studenten. Onze scholen waren verrast door het commitment van de Nederlandse studenten en leraren voor de leerlingen.’Edwin Buluma, LEC Kenia


Deelname van 367 scholen.

Opbrengst via de scholen: € 185.422.

Dit is circa € 7.000 minder dan in

2010. De daling is vooral veroorzaakt

in de laatste twee maanden van 2011.

Er komt ook geld binnen via besturen,

schoolorganisaties, kerken en derge-

lijke. De totale opbrengst is daardoor

€ 231.571. De giften voor Schoen-

maatjes/Werelddocent/Going Global/

Onderwijsexpeditie zijn buiten deze

bedragen gehouden.

41

ScholenbenaderingIn januari 2011 kregen alle basisscholen een

folder met informatie over de Plusprojecten

en in mei een Edukansboekje met projecten

en acties (Scholen voor Scholen, Schoen-

maatjes en Werelddocent).

122 scholen bestelden actiemateriaal. Hun

gemiddelde gift: € 1.008 (2010: € 991). De

gemiddelde gift van scholen die een presen-

tatie bestelden was € 713.

Vanaf september konden scholen bij hun be-

stelling aangeven of ze (een deel van) het

materiaal digitaal wilden bestellen, maar de

Scholen voor Scholen


Dit is Scholen voor Scholen

Met Scholen voor Scholen (tot aan de

zomer 2011 heette dit SCOOLS) halen

basisschoolleerlingen geld op voor een

schoolproject in een ontwikkelingsland.

Hun giften zijn bestemd voor Edukans of

voor een project naar keuze.

Er zijn ook Plusprojecten, speciaal ontwik-

keld voor basisscholen. Hier horen extra

informatie, foto’s, filmpjes en terugkoppe-

ling via e-mailnieuwsbrieven bij. Net als een

eigen digitale actiepagina.

42


63 docenten reisden naar India, Ma-

lawi, Oeganda, Ethiopië of Kenia.

Op verzoek van de lokale docenten is

gewerkt aan knelpunten uit de prak-

tijk die vooraf zijn geïnventariseerd.

Succesvolle start van het programma

in Ethiopië. Vooral de samenwerking

met de pabo in Jimma was waardevol.

In Oeganda zijn resultaten uit vorige

jaren steeds duidelijker zichtbaar. Er

ontstaan langzaam maar zeker Edu-

kansscholen.

In India wordt met workshops in

plaats van scholen- en klassenbezoek

gewerkt, omdat de partners daar veel

kleine dorpsscholen hebben die ver uit

elkaar liggen.

Mildred Klarenbeek is bezig met een

tweede wetenschappelijk onderzoek

waarin zij bewijst dat de Nederlandse

docent die Werelddocent is geworden,

terugkomt als een meer competente

docent.

Dit is Werelddocent

Een uitwisselingsprogramma voor on-

derwijsprofessionals. Zij reizen naar een

ontwikkelingsland waar zij zich ter plaat-

se verdiepen in het onderwijs.

Zij werken samen met hun lokale col-

lega’s aan ideeën voor verandering en

verbetering van het onderwijs daar.

Het levert een belangrijke bijdrage aan

de competenties en persoonlijke ontwik-

keling van de leerkrachten in het ontwik-

kelingsland én in Nederland.

Fondswervende actie om kansarme kin-

deren in India, Malawi, Oeganda, Ethio-

pië of Kenia naar school te helpen.

meeste kozen voor materiaal per post. Er is

een bijdrage in de verzendkosten - afhankelijk

van het gewicht van het pakket - ingevoerd

met een maximum van € 9,95.

BekendheidEen leerkracht heeft via POLS netwerk voor

Edukans Yurls spreekbeurtpagina’s ontwik-

keld over alle landen waar Edukans actief is.

Deze pagina’s zijn tussen augustus en de-

cember ruim 4500 keer bekeken.

Scholen konden naar aanleiding van ban-

ners en advertenties kerstballen bestellen

of downloaden en die gebruiken als spaar-

doosje tijdens de kerstactie. De banneractie

was gebaseerd op 2000 ingekochte clicks en

dat aantal is ook gehaald. Daarnaast zagen

165.000 bezoekers van het POLS netwerk de

banners.

Jaarverslag 2011

Werelddocent

‘Dit is het begin van een tenminste driejarig project. Na ons komen er meer ‘farangi’s’ om met de docenten hier samen te werken. Alle goede dingen kosten tijd. Kaaskopperig ongeduld heeft hier geen kans van slagen: eerst het contact, dan het contract.’ Astrid Leuverink (Werelddocent in Ethiopië)

43

Ook is het programma ‘Werelddocent

XL’ ontwikkeld. Daarmee kan een (bijna)

docent tenminste drie maanden naar

een ontwikkelingsland gaan om daar via

een bestaand Edukans programma een

bijdrage te leveren aan de kwaliteit van

onderwijs. Doel: ideeën voor verbetering

die zijn ontstaan tijdens de uitwisseling

onder begeleiding van één of twee do-

centen toepassen op de lokale scholen.

Sterke kanten en aandachtspunten

Aandacht voor docenten op scholen uit

vaak vergeten of achtergestelde gebieden

werkt heel goed. Ouderraden en scholen

raken zo meer gemotiveerd om iets met

hun onderwijs voor elkaar te krijgen.

Nederlandse docenten komen gemo-

tiveerd terug. Ze nemen een andere

houding aan ten aanzien van de eigen

arbeidsomstandigheden en hebben een

meer gefundeerde visie op de waarde

van onderwijs, wereldburgerschap en

solidariteit.

Het aantal docenten dat zich heeft op-

gegeven is gedaald van 65 naar 63. Oor-

zaak: een te korte en niet al te nadrukke-

lijke acquisitieperiode.

Edukans twijfelt aan de duurzaamheid

omdat aangereikte vernieuwingen on-

voldoende zijn ingebed en de schoollei-

ding hierbij weinig betrokken is. Om dit

aan te pakken is op 1 januari 2012 het

programma ‘Werelddocent Schoolleider’

gestart om schoolleiding meer bij verbe-

tertrajecten op hun school te betrekken

en hen op hun specifieke rol te trainen.


‘Onze kennis en ervaringen proberen we zo goed mogelijk in te zetten. Het is voor mij heel leerzaam om mijn ervaringen te delen met de Ethiopische leraren en na te denken over een andere lesopzet met andere werkvormen. Ik neem de tijd om zo dicht mogelijk aan te sluiten bij de wereld, kennis, kunde en ervaring van de Ethiopische docent. Tijd, die ik Nederland vaak niet neem.’ Vanessa Hollaar (Werelddocent in Ethiopië)

4

44 Jaarverslag 2011

Communicatieen fondsenwerving 5

45

Marketing & communicatie

De afdeling marketing & communicatie is

verantwoordelijk voor communicatie over

onderwijsprojecten in ontwikkelingslanden

en de fondsenwerving hiervoor. Zij betrekt

de Nederlandse bevolking hierbij, met speciale

aandacht voor het onderwijs in relatie tot in-

ternationale samenwerking.

Edukans kiest positie in het maatschappelijke

debat over nut en noodzaak van ontwikke-

lingssamenwerking en benadrukt het belang

van goed onderwijs als effectief instrument

voor ontwikkelingssamenwerking.

Uitgangspunt: ieder kind op de wereld moet

de kans krijgen zich te ontplooien en heeft

recht op onderwijs.

‘We doen het voor Naima en al die andere kinderen’Ontwikkelingssamenwerking persoonlijker

maken! Dat was het doel van de afdeling

marketing & communicatie in 2011. Het

werk van Edukans moet tastbaar zijn om je

daarmee echt te kunnen verbinden. Daarom

staan persoonlijke verhalen van kinderen,

leerkrachten en ouders in ontwikkelingslan-

den nu centraal in de communicatie-uitingen

van Edukans.

Cor Slob, manager marketing & communicatie sinds april 2011

‘De wereld verandert niet als je stil blijft

zitten. Mijn betrokkenheid bij mensen

en activisme bij zaken die om verbete-

ring vragen heb ik van huis uit meege-

kregen.

Afgelopen zomer was ik voor Edukans

in Oeganda en bezochten we een pro-

ject waar straatkinderen onderwijs kre-

gen. De directrice van die school kende

alle kinderen, terwijl ze voor meerdere

locaties verantwoordelijk was. Enkele

leerlingen sliepen tijdens de les, zij wer-

den niet gestraft voor hun vermoeid-

heid. Sterker nog, op een gegeven mo-

ment zag ik de directrice met een glas

water en een bordje eten lopen om dat

naar de leerling te brengen die in een

hoek van het lokaal had liggen slapen.

Daar maakt Edukans voor mij het verschil. Niemand is ooit afgeschreven en kinderen

helpen betekent dat je werkt aan een betere toekomst!’

46

eigen actiewebsite voor actievoerders die zo

hun vrienden en familie bij hun fondswerven-

de actie kunnen betrekken.

BoekwinkelIn 2011 startte Edukans haar eigen online

boekenwinkel. De boeken kosten evenveel als

bij andere boekenwinkels, maar nu gaat 10%

van elke aankoop naar onderwijsprojecten! In

de eerste maanden na de lancering verkoch-

ten we voor € 2.720 aan boeken. In 2012 zul-

len we de boekenwinkel veel onder de aan-

dacht brengen van onze achterban.

www.EdukansBoekenwinkel.nl

Top 50 goede doelenDagblad Trouw publiceerde vrijdag 18 no-

vember de Top 50 van beste goede doelen op

het gebied van internationale hulp.

Onderdeel van het onderzoek was de kwali-

teit van de websites van goede doelen. Edu-

kans scoorde hoog: de vierde plek. Hiermee

geeft Trouw aan dat Edukans het goed doet

op onder meer de betrouwbaarheid en ge-

bruiksvriendelijkheid van de site en de inzet

van sociale media.

450 goede doelen dongen mee naar de titel

‘Beste goede doel’. Er is gekeken naar trans-

parantie, organisatie en activiteiten en in hoe-

Samen met Oxfam-Novib is Edukans hoofd-

partner van GCE-NL. In 2011 heeft GCE-NL

de politieke lobby volop ingezet op aandacht

in de Kamerdebatten voor een verantwoorde

overdracht en/of afbouw van door Nederland

gesteunde onderwijsprogramma’s. Er is ook

gepleit voor een substantiële bijdrage van Ne-

derland aan het Global Partnership for Educa-

tion (GPE, voorheen Fast Track Initiative).

Hoewel in 2011 nog geen officieel partner

van GCE –NL werd intensief samengewerkt

met Woord en Daad en - in iets mindere mate

- met Prisma.

Meer dan 100 vertegenwoordigers van

NGO’s, Particuliere initiatieven, scholen en

universiteiten, overheid en bedrijfsleven na-

men op 18 november deel aan de Onderwijs-

conferentie van GCE-Nederland. Daar werd

gesproken over de Onderwijsagenda 2015

en een lijst van actiepunten opgesteld voor

onderwijshulp waaraan de komende jaren

gezamenlijk zal worden gewerkt.

Online marketingZes keer per jaar ontvangen 61.000 mensen

de online nieuwsbrief. Edukans-fans blijven

op de hoogte via de sociale media en er is een

online actieplatform gelanceerd. Dat is een

Zo kreeg Naima uit Kenia de hoofdrol in

de campagne en is het donateursblad ver-

nieuwd: bijzondere verhalen, nieuwe ont-

wikkelingen, acties en nog meer concrete

resultaten. Een donateurspanel dacht mee

met het nieuwe blad Wijs! dat begin 2012

verschijnt.

In 2011 werd door de afdeling marketing &

communicatie een nieuwe corporate marke-

ting en communicatiestrategie ontwikkeld en

gestart met de uitvoering daarvan.

Het plan sluit aan bij de veranderende poli-

tieke en maatschappelijke discussie rondom

ontwikkelingssamenwerking en groeiende

impact van online media. En bij de behoefte

meer eigen fondsen te werven.

SamenwerkingEdukans doet mee in uiteenlopende samen-

werkingsverbanden om belangen beter te

behartigen en expertise te delen:

Partos, brancheorganisatie voor internati-

onale samenwerking.

VFI voor landelijk wervende goede doelen.

Global Campagne for Education in Neder-

land (GCE-NL).

Jaarverslag 2011

verre de doelgroep betrokken is bij de opzet en

voortgang daarvan. Edukans eindigde als 29e.

Ambassadeurs uit het bedrijfslevenEdukans vindt het belangrijk om meerja-

rige partnerships aan te gaan met bedrijven.

Doel: inhoudelijke samenwerking en fond-

senwerving.

In 2011 is samengewerkt met BDO, accoun-

tants en adviseurs, die naast een donatie ook

hun kennis en ervaring als accountants inzet-

ten voor Edukans.

In FD persoonlijk - de weekendbijlage van het

Financieel Dagblad - van 24 december 2011

werd aandacht besteed aan het nieuwe ge-

ven in Nederland. In een paginagroot artikel

verwoordde Gerard Rutte van BDO treffend

de keus voor Edukans: ‘Met Edukans geven wij

kinderen een betere toekomst.’

Schoenenwinkel Ziengs was nauw betrokken

bij Schoenmaatjes met gesponsorde schoenen-

dozen die via lokale winkels verspreid werden.

Overige ambassadeurs in 2011 waren o.a.

Heijmans, IMK opleidingen en Noordhoff Uit-

gevers.

5 - Communicatie en fondsenwerving

48

het gebied van fondsenwerving? Hoe betrek

je donateurs bij je werk? Op deze manier kun-

nen partnerorganisaties Edukans nog beter

helpen met het geven van goede informatie

voor de donateur in Nederland én leerden

zij tools om zelf donaties te werven voor het

werk.

Nick & Simon ambassadeurs voor Edukans Om haar werk onder de aandacht te brengen

van een breed publiek kan Edukans rekenen

op de steun van Nick & Simon. Zij zetten

zich in 2011 actief in. Hoogtepunt was het

speciale Edukans concert in Ahoy Rotter-

dam op 9 april waar bijna 7.000 bezoekers

- met name kinderen en hun ouders - op af

kwamen. Entreebewijs voor het concert was

een versierde schoenendoos en een kaartje à

€ 7,50 voor het uitdelen van de schoenen-

doos in Kenia.

Nick & Simon speelden natuurlijk hun groot-

ste hits en lieten een film zien van hun reis

naar Ethiopië met Edukans. En Monique Smit

gaf een spetterend voorprogramma weg.

Ook tijdens hun reguliere concerten besteed-

den Nick & Simon regelmatig aandacht aan

het werk van Edukans.

Kenia. De grootste groep deelnemers bestond

uit circa 80 studenten met daarnaast vrijwilli-

gers, docenten en vertegenwoordigers van de

Heijmans foundation en de Heijmans directie.

Fondsenwerven in KampalaIn november nodigde Edukans partnerorgani-

saties uit voor een workshop fondsenwerving

& communicatie in Kampala. Hoe maak je

een goede foto? Wat zijn ontwikkelingen op

Afronding Ex-change 2011In 2011 werd Ex-change beëindigd. De afslui-

ting van de sponsorrelatie rondom dit pro-

gramma met Heijmans kreeg op 18 juni 2011

vorm in een congres op het hoofdkantoor van

Heijmans in Rosmalen. Thema was Terugblik

op acht jaar werken met Ex-change. Tijdens

de bijeenkomst die werd bezocht door zo’n

100 mensen was er een live verbinding met

de partnerorganisatie Sasol en studenten uit

Jaarverslag 2011

Met een gevulde schoenendoos naar Ahoy! 50 Edukans vrijwilligers namen de ongeveer 7.000 schoenendozen in ontvangst.

49

bestuurder van Edukans. In Elke dag een we-

relddocent staan verhalen van Nederlandse

docenten die voor het project Werelddocent

van Edukans met lokale collega’s in ontwikke-

lingslanden werkten aan beter onderwijs. Het

boekje leidde tot Kamervragen. ‘Wij verwelko-

men het initiatief van Edukans en Loyalis,’ rea-

geerden minister Bijsterveldt-Vliegenthart en

staatssecretaris Knapen. Zij gaven in een re-

actie op vragen van CDA-Kamerleden Biskop

en Ferrier aan dat het meerwaarde heeft voor

docenten in het primair en voortgezet onder-

wijs om buiten Europa ervaring op te kunnen

doen in onderwijssituaties. Zoals bij het pro-

gramma Werelddocent van Edukans.

Emile Roemer: ‘Midden in de wijk staat een

vrij nieuw gebouw met piepkleine klasjes en

een aantal kamers waar weeskinderen wo-

nen en slapen. In elk gezin loopt een kind rond

dat met hulp uit onder andere Nederland

(Edukans in dit geval) naar school kan.’

Kamervragen over Werelddocent‘Werelddocent inspireert docenten in ontwik-

kelingslanden en in Nederland,’ aldus staats-

secretaris Zijlstra tijdens de overhandiging

van het boekje Elke dag een werelddocent.

De staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur

en Wetenschap ontving het boekje woens-

dag 26 januari uit handen van Ron Rijnbende,

Optreden Pearl JozefzoonPearl Jozefzoon, de finalist van de Voice

of Holland, gaf in augustus een mini op-

treden tijdens de opening van de vmbo-

school ‘De Meerwaarde’ in Barneveld,

een school die actie voert voor Edukans.

Pearl: ‘Ik vind goed onderwijs erg belangrijk

en zet mij dan ook graag in voor ieder kind,

waar ook ter wereld, dat niet naar school

gaat of slecht onderwijs krijgt. Door mijn

inzet kan ik toch een kleine bijdrage leveren

aan het grote werk dat Edukans verricht in

ontwikkelingslanden.’

SP bezoekt project Edukans‘De mensen die de school in de benen houden

verdienen een standbeeld. De liefde waarmee

dit gebeurt, in zeer moeilijke omstandigheden,

biedt ook hoop.’ Dat schreef Emile Roemer in

zijn column op www.sp.nl. De SP-leider was

in mei samen met Kamerlid Ewout Irrgang,

hoogleraar en Eerste-Kamerlid Eric Smaling en

SP-fractiemedewerker Riekje Camara in Kenia.

Daar bezochten zij diverse ontwikkelingspro-

jecten, waaronder de St. Catherine’s school in

de sloppenwijk Kirbera, Nairobi. De bezoekers

zijn onder de indruk van het Edukans project in

één van de grootste sloppenwijken van Afrika.


50

city is voor Schoenmaatjes € 444.159 (956

plaatsingen) en voor Zonder onderwijs blijft

het kinderspel € 560.378 (1656 plaatsin-

gen).

Ook was Edukans in het tv-programma

Z@pp Live. Hier vertelden Nick & Simon

Edukans adverteerde in landelijke en regio-

nale kranten in de vorm van zogenoemde

stoppers. Dat zijn Edukans advertenties

over Schoenmaatjes en de campagne Zon-

der onderwijs blijft het kinderspel die media

gratis plaatsen.

De advertentiewaarde van deze free publi-

Edukans in de media

Na evaluatie besloot Edukans om de cam-

pagne ‘Heel Nederland deelt uit’, die in 2009

en 2010 werd gehouden, niet voort te zetten.

In plaats daarvan is een nieuwe campagne

ontwikkeld: ‘Zonder onderwijs blijft het kin-

derspel’. Voor de campagne is een uiting ont-

wikkeld die in een oplage van bijna 800.000

werd meegezonden met de magazines en

dagbladen waarvan de lezers aansluiten bij

het donateursprofiel van Edukans. De cam-

pagne werd ondersteund door een stopper-

campagne in landelijke en regionale kranten.

De begroting voor de Edukans campagne

was beperkter dan voorgaande jaren. Ook

de opbrengst van de campagne was lager

dan afgelopen jaren en minder dan begroot.

Daarom is besloten om in 2012 niet meer in

te zetten op een landelijke fondsenwerven-

de campagne.

Edukans verscheen 700 keer in landelijke, re-

gionale en lokale kranten. Vooral scholen die

meedoen met een actie van Edukans zorgen

voor publiciteit. De kant-en-klare persberich-

ten die Edukans voor scholen maakt hebben

resultaat. Alle publicaties samen zorgden

voor een mediawaarde van € 1.393.341.

Jaarverslag 2011

51

Ethiopië was ze ook te horen in het 3FM-

programma Jouw WeekendFinale.

Met de advertentie ‘Onderwijs: hét wapen

voor een beter bestaan’ streed Edukans om

de NRC Charity Awards. Een vakjury koos

voor deze Edukans advertentie waardoor

die tweepagina groot op 2 augustus gratis

in NRC Handelsblad stond.

Evenementen

Een Edukans team rende in augustus mee

met de Helden Race in het Amsterdamse bos.

Opbrengst: € 2.753 voor onderwijs in ont-

wikkelingslanden.

Een fietstocht langs de Waterlinie leverde

geld op voor oorlogskinderen in Oeganda.

Met het thema ‘Stap in de wereld van…

scholen in ontwikkelingslanden’ was Edu-

kans, samen met Kwintessens, op de NOT

(Nationale Onderwijs Tentoonstelling). Be-

zoekers beleefden bij de stand van Edukans

hoe het is om les te geven onder een boom,

met te veel kinderen in de klas en te weinig

lesmateriaal.

Edukans vlak voor het concert in Ahoy.

Xnoizz, het webradiostation van de EO,

ging mee met Edukans Going Global naar

Ethiopië. 3FM-DJ Miranda van Holland

reisde mee. Haar live radioverslag was

te beluisteren op www.xnoizz.nl. Vanuit

over Schoenmaatjes waarbij kinderen

een reis konden winnen naar Afrika om

zelf schoenendozen uit te delen. De am-

bassadeurs deden in het tijdschrift Mar-

griet verslag over hun reis naar Ethiopië.

De jonge Margrietreporters Jasmijn en

Indy interviewden Nick & Simon over


dan 300 bedrijven, fondsen en instellingen

en bijna 50.000 particuliere donateurs. In

2011 is uit eigen fondsenwerving 2,3 pro-

cent meer binnengekomen dan begroot; een

mooi resultaat in deze economisch onrusti-

ge tijden. De opbrengsten vanuit het primair

en voortgezet onderwijs bleven achter bij de

verwachtingen. De oorzaak hiervan is dat er

bij Edukans Schoenmaatjes minder schoe-

nendozen zijn ingeleverd dan begroot. Hier-

door zijn zowel de opbrengsten in natura (de

waarde van de gevulde schoenendozen) als

om minder afhankelijk te worden van subsi-

dies. Inmiddels is eigen fondsenwerving de

belangrijkste bron van inkomsten. Dit komt

vooral door de grote afname van de subsidies

van de overheid. In 2011 is realistisch op ei-

gen fondsenwerving begroot; de resultaten

zijn beter dan verwacht.

Eigen fondsenwervingEdukans heeft een actieve achterban van

meer dan 2.000 scholen, 600 kerken, meer

Inkomsten fondsenwerving

Edukans is voor uitvoering van haar on-

derwijsprogramma’s voor een groot deel

afhankelijk van de betrokkenheid vanuit

de Nederlandse samenleving: honderden

scholen, bedrijven, kerken en duizenden par-

ticuliere donateurs. Hieronder een overzicht

van de herkomst van Edukans’ eigen fond-

senwerving.

Het fondsenwervingsbeleid is erop gericht

Jaarverslag 2011

Inkomsten Edukans

Scholen po/vo € 1.636.695

Scholen mbo/hbo/wo € 363.287

Particulieren en kerken € 1.523.979

Bedrijven, fondsen en stichtingen € 537.564

Bijdragen Impulsis € 1.094.400

Giften in natura (waarde schoenendozen) € 2.305.210

Nalatenschappen € 385.670

Notariële schenkingen € 160.129

Totaal eigen fondsenwerving € 8.006.932

52

53

gazine zit meestal ook een donatieverzoek

met een acceptgiro. In 2011 leverden mai-

lings (inclusief de Edukans campagne) bijna

€ 415.000 op. De overige particuliere in-

komsten komen spontaan binnen.

Nalatenschappen

Inkomsten uit nalatenschappen zijn moei-

lijk voorspelbaar. Edukans ontving ruim

€ 385.000. Dat was bijna vier keer zoveel als

begroot.

EO Metterdaad en NCRV

Partnerships zijn steeds belangrijker voor

fondsenwerving. In 2011 kreeg Edukans

€ 128.000 van EO Metterdaad. Er was in-

tensieve samenwerking met de NCRV en de

NCRV Gids met artikelen over de onderwijs-

projecten en een puzzelactie. Opbrengst ruim

€ 47.000.

Telemarketing

Telemarketing is succesvol voor het werven

van nieuwe structurele donateurs. Edukans

werkte daarvoor samen met Christal uit

Zwolle en Telecall uit Barneveld. Beide tele-

marketingbureaus hebben een christelijke

signatuur. Ze voerden ruim 18.000 gesprek-

ken. Meer dan 3.500 mensen reageerden

gekomen. De opbrengsten van Impulsis lopen

dit jaar achter maar dit wordt in 2012 weer in-

gelopen.

Fondsenwerving particulierenEdukans deelt particulieren in in drie groepen:

structurele donateurs (via machtiging of no-

tariële akte), spontane gevers of gevers op

mailings én nalatenschappen. Het grootste

deel van de particuliere inkomsten (41,5 pro-

cent) ontvangt Edukans van donateurs met

een machtiging. Omdat Edukans voor lan-

gere tijd op deze inkomsten kan rekenen zijn

deze structurele donateurs enorm belangrijk.

Meer dan 19.800 particuliere structurele do-

nateurs steunden Edukans met een gemid-

delde jaarlijkse bijdrage van bijna € 56.

In totaal droegen structurele donateurs

€ 834.195 bij aan de totale particuliere

omzet van Edukans. Het aantal structurele

donateurs steeg licht in 2011. Ongeveer

20,6 procent van de inkomsten uit de parti-

culiere markt komt binnen naar aanleiding

van een mailing. Alle actieve donateurs

van Edukans ontvangen vier keer per jaar

het magazine Schoolschrift met informatie

over de onderwijsprojecten van Edukans en

de acties daarvoor in Nederland. Bij dit ma-

de bijdrage in de verzendkosten lager dan

begroot.

De opbrengsten op mbo/hbo/wo waren 20

procent hoger dan begroot. Bij particulieren en

kerken was de realisatie voor 2011 4 procent

meer begroot. Ook de resultaten op nalaten-

schappen en notariële schenkingen waren

beter dan begroot. Ten opzichte van 2010 is

de eigen fondsenwerving afgenomen. Het

verschil is vooral te verklaren door het aan-

tal ingeleverde schoenendozen bij Edukans

Schoenmaatjes. Bovendien ontving Edukans

in 2010 de grootste nalatenschap sinds jaren.

De inzet van fondsenwerving onder grote ge-

vers komt minder snel op gang dan gehoopt.

In de praktijk blijkt het opbouwen van goede

relaties meer tijd te kosten.

Ook blijkt het vermarkten van projecten

aan grote gevers een andere dynamiek te

kennen dan het vinden van subsidies voor

projecten. Edukans heeft grote stappen in

de goede richting gezet, maar verwacht

volgend jaar pas de resultaten hiervan.

De overgang naar een nieuw medefinancie-

ringstelsel van de overheid (MFS II), had ook

gevolgen voor Impulsis, waardoor de fond-

senwerving via Impulsis veel later op gang is


54

Kerken

Edukans vraagt drie maal per jaar kerken en

kerkelijke instellingen om steun voor haar

onderwijsprojecten. Begrote opbrengst:

€ 150.000. Resultaat: ruim € 135.366. De

opbrengsten via kerken was 41 procent lager

dan in 2010. Dit komt door de nieuwe manier

waarop giften van kerken worden geboekt.

Een deel van de teruggang was begroot.

Schoolsponsorplan

310 donateurs steunden via het schoolspon-

sorplan een aantal specifieke onderwijspro-

jecten in Ethiopië, India, Oeganda en Peru.

Deze donateurs ontvangen iedere maand een

nieuwsbrief met een update van de school die

zij steunen. Er doen steeds meer bedrijven mee

(dat kon vanaf 2011). In totaal kwam ruim

€ 80.000 binnen, een groei van 19 procent.

Notariële schenkingen

Donateurs kunnen een deel van hun donatie

aan Edukans aftrekken van de inkomsten-

belasting door hun bijdrage in een notariële

akte vast te leggen. Dit kan voor vijf of tien

jaar en biedt Edukans dus een grote zekerheid

voor toekomstige inkomsten. De inkomsten

uit notariële schenkingen bleven ongeveer

stabiel: ruim € 160.129.

derwijs onder de aandacht te brengen bij een

belangrijke doelgroep. In Schooljournaal, het

blad van CNV Onderwijs, stonden artikelen

over de onderwijsprojecten in Peru. Door het

toevoegen van een brief met acceptgiro ont-

ving Edukans € 12.600.

positief. De meeste van hen zijn gebeld naar

aanleiding van Edukans Schoenmaatjes.

CNV Onderwijs

Edukans werkt al ruim negen jaar samen met

CNV Onderwijs om het belang van goed on-

Jaarverslag 2011

55

ten worden of direct telefonisch of binnen een

vastgestelde termijn schriftelijk afgehandeld.

In 2011 zijn er eenenzestig inhoudelijke klach-

ten binnengekomen en afgehandeld. De

meeste van die reacties zijn bezwaren tegen

de wervingsmethodes: telemarketing, mai-

lings en machtigingen. Edukans registreerde

ruim 12.000 uitschrijvingen voor benadering

via e-mail, post of telefoon. Dat is 1 procent

van haar totale contacten. Edukans legt per

relatie vast of en hoe vaak zij benaderd willen

worden.

Percentage kosten fondsenwerving

Het kostenpercentage fondsenwerving is

15,5 procent. Dat is heel ruim onder de norm

van 25 procent van het CBF. Kosten fondsen-

werving zijn alle kosten die rechtstreeks tot

doel hebben om giften en andere inkomsten

te verwerven, zoals druk- en verzendkosten

van fondsenwervende brieven, kosten voor

telemarketing en productie en plaatsing van

fondsenwervende uitingen in diverse media.

De productie en verzending van het maga-

zine Schoolschrift worden gezien als voor-

lichtingskosten.

Stichtingen en fondsen

Edukans bedankt graag de volgende stichtin-

gen en (vermogens)fondsen voor hun steun:

Anna Muntz Stichting, de GSRD Foundation,

Stichting Liberty, Stichting Jan Amos Comeni-

us, Van Eikelenburg Educatie, Stichting Rotter-

dam, de Van der Walstichting, Stichting Vive

ut Vivas en Stichting Redonans.

Gedragscode en klachten

Edukans is aangesloten bij de Vereniging voor

Fondsenwervende instellingen (VFI) en han-

teert de gedragscode (zie: www.vfi.nl) die door

deze brancheorganisatie is opgesteld. Bij

haar telemarketingactiviteiten houdt Edu-

kans zich aan de weten regelgeving van het

Bel-Me-Niet-Register.

Edukans is ook aangesloten bij het Instituut

Fondsenwerving en is daarmee gebonden

aan hun Gedragscode. Hierin staan belang-

rijke principes en normen met betrekking tot

de ethische aspecten van het werven van

fondsen.

Voor de afhandeling van klachten hanteert

Edukans een procedure die jaarlijks wordt ge-

toetst aan de hand van ISO-richtlijnen. Klach-


56 Jaarverslag 2011

Toekomst 6

576 - Toekomst

ma’s is bewezen verbeterd ten opzichte

van 2011.

Doorontwikkelen van vier programma’s

(Edukans Schoenmaatjes, Going Global, On-

derwijsexpeditie en Werelddocent) om afne-

mende meeropbrengsten tegen te gaan.

Vernieuwen van de bladformule en lay-

out van Schoolschrift.

Vernieuwen van de website door heldere

indeling per doelgroep.

Viering van 10 jaar Edukans is basis voor

grootschalige media-aandacht.

Werving van meer betrokken vrijwilligers die

ook verantwoordelijkheid kunnen dragen.

Realisatie van ten minste 5 procent groei in

eigen fondsenwerving door duurzame ver-

binding met Nederlandse organisaties en

particulieren.

Betere structuur en strategie voor fond-

senwerving grote gevers en een op maat

gemaakt aanbod van goedgekeurde pro-

jecten hiervoor.

Doorontwikkeling van online fondsenwer-

ving en benadering individuele gevers ver-

binden met de doelstelling van Edukans.

Groei van de naamsbekendheid bij het Ne-

derlandse publiek van 45 procent in 2015.

(Uit het laatst gehouden onderzoek uit

2010 blijkt een bekendheid van 27 procent.)

werkt langer naar school gaan, kwalitatief

goed onderwijs krijgen en betere resulta-

ten halen.

Verbindt onderwijsinstellingen in Neder-

land met onderwijsinstellingen in ontwik-

kelingslanden voor meerdere jaren.

Werkt strategisch en efficiënt samen bin-

nen allianties, met particuliere initiatieven

en andere partijen.

Maakt ontwikkelingssamenwerking per-

soonlijk.

Werkt marktgericht.

Concrete actiepunten voor 2012 op basis van deze doelen: Startsituaties van scholen nog beter me-

ten met als inzet het zogenaamde ‘Ster-

school model’ (starschool) en dit als kwa-

liteitsinstrument inzetten.

De onderwijs-expertrol van Edukans nog

sterker uitdragen.

Doorontwikkelen van programma’s over

wereldburgerschap in samenwerking met

Kwintessens met aantoonbare leerop-

brengsten voor Noord en Zuid.

Het afsluiten van twee nieuwe overeen-

komsten met Nederlandse samenwer-

kingspartners.

Het (financiële) resultaat van alle program-

Niemand kan de toekomst voorspellen. Maar

gelukkig staat de ervaring van Edukans borg

voor een zo goed mogelijke inschatting. Vra-

gen die spelen zijn: Hoe gaat ontwikkelings-

samenwerking er de komende jaren uitzien?

Welk beleid is nodig om echt het verschil te

maken in ontwikkelingslanden als het gaat

om kwalitatief en toegankelijk onderwijs

voor kansarme kinderen en jongeren? Hoe

garandeer je de duurzaamheid van de pro-

jecten? Met welke partners werk je het beste

samen, in Nederland en in de projectlanden?

Hoe betrek je zo goed mogelijk Nederlandse

onderwijsinstellingen bij je idealen en kun je

hun expertise benutten? Maar ook: hoe moet

Edukans haar eigen organisatie inrichten om

efficiënt en marktgericht te werken vanuit

een optimale motivatie?

Deze en andere vragen én de antwoorden

hierop staan beschreven in een vierjarig

strategisch plan. Dat wordt jaarlijks bijge-

steld door het managementteam en vast-

gesteld door de Raad van Toezicht. Dit

zijn de strategische doelen voor de periode

2012-2015. Edukans:

Is expert in onderwijs en zorgt dat kin-

deren en jongeren in de landen waar zij

58 Jaarverslag 2011

7Bestuur en organisatie

597 - Bestuur en organisatie

nagementteam. Marktteams, bestaande uit

medewerkers uit verschillende disciplines,

voeren de afdelingsactiviteiten uit. Zij kun-

nen snel en flexibel inspelen op vragen uit de

Nederlandse markt.

concentreert zich op het verwerven van in-

komsten uit particuliere middelen en het

aangaan van samenwerkingsverbanden

die kennis en geld opleveren voor onze pro-

jecten. De managers van beide afdelingen

vormen samen met de directeur het ma-

Edukans is opgericht in 2002 en is een ge-

specialiseerde ontwikkelingsorganisatie voor

onderwijs aan kansarme kinderen en jonge-

ren. Edukans kent een lange voorgeschiede-

nis in het Nederlandse onderwijs onder de

naam Unie voor Christelijk Onderwijs (de

Unie). Die geschiedenis gaat terug tot 1879

toen de Unie werd opgericht met als doel

‘het bevorderen van christelijk onderwijs’.

Vanaf het begin was de Unie naast onder-

wijsorganisatie ook een organisatie voor

fondsenwerving. De bekende Uniecollecte

werd sinds 1965 voor een belangrijk deel

ingezet voor onderwijsprojecten in ontwik-

kelingslanden. Die lijn is voortgezet in de

stichting Edukans, gevestigd in Amersfoort.

Structuur van Edukans

Edukans kent twee hoofdafdelingen: Onder-

wijsprogramma’s en Marketing & Communi-

catie.

De afdeling Onderwijsprogramma’s is verant-

woordelijk voor kwaliteitsverbetering van on-

derwijs in ontwikkelingslanden door steun aan

partnerorganisaties en maakt de verbinding

met het Nederlandse onderwijsveld.

De afdeling Marketing & Communicatie

UnieNzv

personele zakenbedrijfsvoering

Raad vanToezicht

Kwintessens/Xplore

Marktteam primair-en voortgezet

onderwijs

Marktteammbo/hbo/wo

Marktteam particulieren

Marktteam grote gevers

Marketing &Communicatie

Onderwijs-programma’s

Edukans

60 Jaarverslag 2011

kundigheid: uitgeven (benoemd in 2004,

herbenoembaar in 2011)

De heer Wissink is in september 2011 afge-

treden als voorzitter. Voor de vervulling van

deze vacature is een procedure gestart. De

benoemingsadviescommissie heeft eind 2011

de heer J. Smit voorgedragen voor benoe-

ming als voorzitter van de Raad van Toezicht

per 1 januari 2012. Deze voordracht is over-

genomen.

Geen van de leden van de Raad van Toezicht

heeft aangegeven (neven)functies te vervul-

len die kunnen conflicteren met het lidmaat-

schap van de Raad van Toezicht van Edukans.

De Raad van Toezicht van Edukans heeft

dezelfde samenstelling als die van UnieNzv.

De vergaderingen vinden altijd aansluitend

plaats. In 2011 heeft de Raad van Toezicht zes

keer vergaderd.

De leden van de Raad van Toezicht ontvangen

jaarlijks het (maximale) belastingvrije bedrag

voor vrijwilligerswerk, € 1.500 per persoon.

Bestuur en directie Het bestuur van Edukans is in handen van

Toezicht en bestuur

Raad van ToezichtDe Raad van Toezicht van Edukans bestaat

uit zeven personen die ook in de Raad van

Toezicht van UnieNzv zitten. De leden van

de Raad van Toezicht worden benoemd voor

vijf jaar en zijn tweemaal herbenoembaar. In

2011 bestond de Raad van Toezicht uit de vol-

gende leden:

mevrouw drs. A. Ekkelkamp, deskundig-

heid: onderwijs (benoemd in 2004, aftre-

dend in 2014)

mevrouw drs. J.D.C. Geel, deskundigheid:

theologie en media (benoemd in 2007,


de heer dr. J. Hardeman, deskundigheid:

ontwikkelingssamenwerking (benoemd in

2005, herbenoembaar in 2014)

mevrouw drs. W. Hoek, deskundigheid: or-

ganisatieontwikkeling (benoemd in 2007,


de heer drs. A. Holster, deskundigheid: on-

derwijs (benoemd in 2008, herbenoembaar

in 2013)

de heer R.W. van Tol RA, deskundigheid: ac-

countancy (benoemd in 2009, herbenoem-

baar in 2014)

de heer drs. J.P.A. Wissink, voorzitter, des-

Eén organisatie voor onderwijs in Nederland en in ontwikkelingslanden

Edukans is samen met Kwintessens onder-

deel van de stichting UnieNzv. In de maat-

schappelijke onderneming UnieNzv komen

onderwijs en educatie in Nederland en in

ontwikkelingslanden samen. Kwintessens

is gespecialiseerd in educatieve uitgaven op

het gebied van sociaal-emotionele ontwik-

keling, levensbeschouwelijke ontwikkeling

en burgerschap, training & advies en project-

ontwikkeling.

De organisaties binnen UnieNzv maken ge-

bruik van elkaars kennis en expertise in onder

meer productontwikkeling, verkoop en mar-

keting. Daarbij biedt UnieNzv de werkmaat-

schappijen ondersteuning door de terreinen

identiteit en bedrijfscultuur, personele, finan-

ciële en facilitaire zaken en inkoop gezamen-

lijk te organiseren.

Stichting UnieNzv, stichting Edukans en BV

Kwintessens vormen voor de btw een fiscale

eenheid. Met ingang van 1 januari 2011 is

Xplore Groep BV voor 100 procent eigendom

van Kwintessens.

61

functiebeschrijving directeur vinden jaarlijks

functioneringsgesprekken plaats met de di-

recteur bestuurder en directeur.

Ron Rijnbende heeft de volgende nevenfunc-

ties: lid Raad van Toezicht Christelijk Sociaal

Congres, lid Algemeen Bestuur Christelijke

den benoemd door de Raad van Toezicht.

In de statuten, in de Reglementen van de

Raad van Toezicht en in het Directiestatuut

zijn de bevoegdheden van de bestuurder en

de verhouding tussen de bestuurder en de

Raad van Toezicht vastgelegd. Aan de hand

van het beoordelingskader bestuurder en de

drs. Ron Rijnbende. Ir. Kees de Jong is als

directeur verantwoordelijk voor beleid en

uitvoering. Bestuur en directie van UnieNzv

worden gevormd door Ron Rijnbende (direc-

teur bestuurder) en Kees de Jong (adjunct-

directeur, directeur Edukans). Bestuur en

directie van Edukans en van UnieNzv wor-


NAAM R.J. RIJNBENDE C. DE JONG

FUNCTIE DIRECTEUR BESTUURDER UNIENZV DIRECTEUR EDUKANS

Dienstverband

Aard (looptijd) onbepaald onbepaald uren 36 36 part-time percentage 40 100 periode 1/1-31/12 1/1-31/12 Salaris (EUR) Jaarinkomen bruto loon/salaris 34.076 80.287 vakantiegeld 2.726 6.420 eindejaarsuitkering 2.828 6.631

Totaal VFI jaarinkomen 39.630 93.338 SV latend (wg deel) 2.507 7.316 Belastbare vergoedingen/ bijtellingen 3.952 104 Pensioenlasten (wg deel) 4.943 11.378

Totaal 2011 51.032 112.1 36 Totaal 2010 50.946 108.868

Het totaal VFI jaarinkomen van de indi-

viduele directieleden (in loondienst)

blijft binnen het maximum van EUR

124.233 (1 FTE/12 mnd) volgens de VFI

Beloningsregeling.

Aan de directieleden zijn geen leningen,

voorschotten of garanties verstrekt

Toelichting salariskosten directie

62 Jaarverslag 2011

ad 1. Toezicht houden, besturen en uitvoerenIn het document ‘Reglementen van de Raad

van Toezicht’ zijn verschillende reglemen-

ten samengebracht over informatievoor-

ziening, profiel en werving en selectie van

leden voor de Raad van Toezicht en de au-

ditcommissie. De Raad van Toezicht laat

zich bijstaan door een auditcommissie die

zich richt op de beoordeling van het finan-

ciële beheer en de kwaliteit van de control-

ling. De auditcommissie beoordeelt ook

het werk van de accountant en rapporteert

hierover aan de Raad van Toezicht tijdens

de bespreking van de jaarrekening.

De Raad van Toezicht kwam in 2011 zes keer

bij elkaar. De Raad van Toezicht bewaakt de

continuïteit, houdt toezicht op de realisatie

van de strategische doelen, toetst de kwali-

teit van het beheer en adviseert het bestuur

over relevante maatschappelijke ontwikke-

lingen. De Raad van Toezicht verstrekt goed-

keuring aan het strategisch plan (voor Edu-

kans opgesteld door het MT) en de begroting

en aan de jaarrekening en het jaarverslag.

In 2011 is door de Raad van Toezicht extra

aandacht gegeven aan de resultaten in het

buitenlandwerk van Edukans en de deelname

Pers (Trouw, tot 1 december 2011), lid netwerk

christelijk onderwijs, lid voorzittersplatform

ICCO alliantie, lid stuurgroep Kenniscentrum

Religie en Ontwikkeling, lid Adviesgroep Lec-

toraat levensbeschouwing Windesheim. Rele-

vante nevenfuncties van Kees de Jong zijn: lid

directieraad ICCO alliantie en lid stuurgroep

Connect4Change alliantie.

Het salaris van de bestuurder van Edukans is

vastgesteld op basis van de Code Wijffels op

schaal 16 BBRA en wordt 40 procent toegere-

kend aan Edukans.

Verantwoordingsverklaring Edukans heeft het CBF-keur, met daarin de

Code voor Goed Bestuur van de Commissie

Wijffels. In deze verantwoordingsverklaring

geeft Edukans aan hoe invulling wordt ge-

geven aan de drie hoofdprincipes in het CBF-

keur:

1. Onderscheid de functies toezicht houden,

besturen en uitvoeren.

2. Optimaliseer de effectiviteit en efficiency

van uw bestedingen.

3. Optimaliseer de omgang met belangheb-

benden.

63

Ook wordt per programma een aantal kwali-

tatieve resultaten gevolgd, bijvoorbeeld door

de beschikbare leermiddelen en de opleiding

van de leerkrachten in beeld te krijgen. Zo-

wel de beschikbaarheid als de kwaliteit van

onderwijs zijn voor Edukans belangrijke indi-

catoren.

Het bestuur stelt via het strategisch plan en de

begroting de richtinggevende doelstellingen

van Edukans vast. Het bestuur heeft normen

vastgesteld voor de kosten die gemaakt mo-

gen worden om de doelstellingen te bereiken.

Verdere processen en procedures, ook over

monitoring en evaluatie van projecten, zijn

omschreven in de ISO-procedure. Meer infor-

matie over kwaliteit en doelmatigheid staat

verderop in dit hoofdstuk. Als er een afwijking

van de besteding van middelen ten opzichte

van de begroting is, wordt dit gerapporteerd

aan de bestuurder, behandeld in de audit-

commissie en vermeld in de management-

rapportage aan de Raad van Toezicht.

ad 3. Optimalisatie van de omgang met belanghebbendenDirecte belanghebbenden van Edukans zijn:

kinderen en partnerorganisaties in ontwik-

kelingslanden, donateurs, subsidiegevers en

vrijwilligers. Via diverse communicatiemid-

wel ontwikkelingssamenwerking als educa-

tieve dienstverlening zijn beleidsterreinen

waarop veel in beweging is, sectoren in ver-

andering. In 2011 hebben Raad van Toezicht

en Bestuur/directie zich geconcentreerd op

de vraag naar de strategische positie van

geheel UnieNzv in deze context. Er is een

aantal duidelijke keuzes gemaakt zoals:

meer focus op fondsenwerving en draagvlak

in en rondom het onderwijs (Edukans) en het

diversifiëren van dienstverlening via Kwin-

tessens. Maar deze discussie is zeker niet

afgerond en zal in deze fase van turbulente

maatschappelijke veranderingen blijvend

gevoerd moeten worden. Daarin is de goede

rolverdeling tussen Raad van Toezicht en

Bestuur/directie onmisbaar.

ad 2. Optimalisatie van de effectiviteit en efficiency van de bestedingenEdukans werkt blijvend aan kwaliteitsver-

betering. Voor de uitvoering van het onder-

wijsprogramma beschikt Edukans over een

uitvoerig monitoringsysteem waarin de ge-

stelde kwantitatieve en kwalitatieve resul-

taten per programma worden gevolgd. Zo

wordt in beeld gebracht welke toename er is

van deelname aan onderwijs als gevolg van

de financiering door Edukans.

van Edukans in de ICCO coöperatie waartoe

in juni 2011 is besloten. De oprichting van de

ICCO coöperatie is een structurele voortzet-

ting van de samenwerking tussen Edukans,

Kerk in Actie, ICCO en Prisma. Hoofddoel

van de ICCO coöperatie is het werken aan

vernieuwing van internationale samenwer-

king tegen de achtergrond van de huidige

maatschappelijke debatten rondom nut en

noodzaak van ontwikkelingssamenwerking.

Daarnaast heeft de Raad de ontwikkelingen

in de organisatiestructuur van Edukans en

integratie van Xplore in UnieNzv (Kwintes-

sens) nauwgezet gevolgd.

Bij de bespreking van het jaarverslag en de

jaarrekening is een evaluatie en beoordeling

gehouden van het gevoerde beleid en is de

jaarlijkse risicoanalyse besproken. Vastge-

steld wordt welke doelen en resultaten zijn

gehaald en waar deze mogelijk afwijken.

Het betreft een financiële en een inhoudelijke

evaluatie. De resultaten van deze evaluatie

zijn vertaald in de nieuwe versie van het stra-

tegisch plan 2012–2015.

Duidelijk is dat Edukans, en ook Kwintes-

sens, actief zijn op terreinen waarover veel

maatschappelijk debat wordt gevoerd. Zo-


64 Jaarverslag 2011

een ingrijpende wijziging ondergaan. Om

tegemoet te komen aan de noodzaak de

fondsenwerving in de organisatie centraal

te stellen én aan de behoefte de verant-

woordelijkheden lager in de organisatie te

leggen, is er voor gekozen twee afdelingen

in het leven te roepen: Onderwijsprogram-

ma’s en Marketing & Communicatie. Alle

medewerkers maken deel uit van een van

de twee afdelingen, maar daarnaast zijn

ze lid van een van de vier marktteams. Die

zijn multidisciplinair samengesteld en heb-

ben een eigen fondsenwervende doelstelling

voor de particuliere markt, grote gevers, ba-

sisonderwijs/voortgezet onderwijs of MBO/

HBO/WO. De marktteams zijn zelfsturend.

Voor het opstarten en de begeleiding van de

marktteams zijn externe partijen ingescha-

keld. Voor alle functies is een nieuwe functie-

beschrijving opgesteld, waarin ook de bij de

functie passende competenties en kwalitei-

ten die bij de kernwaarden van de organisa-

tie horen, zijn opgenomen. De resultaten die

de marktteams en de individuele medewer-

kers verwacht worden te behalen, worden

nauwkeurig omschreven. Er is een beoorde-

lingsbeleid vastgesteld dat in 2011 als pilot

is gestart en dat begin 2012 geëvalueerd zal

worden.

ligers zijn met name betrokken en van invloed

op programmaniveau.

Personeel en beleid

In 2011 heeft de organisatie van Edukans

delen is er communicatie met deze belang-

hebbenden. Richtlijnen en procedures zijn

vastgelegd in de ISO-procedure.

Het contact met partnerorganisaties is naast

de persoonlijke contacten ingevuld via part-

nerconsultaties. Zij zijn nauw betrokken bij

toekomstige beleidsontwikkeling. De vrijwil-

65

Het organisatiebeleid wordt begin 2012 ge-

evalueerd.

Edukans had op 31 december 2011 50 mede-

werkers in dienst: 16 mannen en 34 vrouwen,

in totaal 38 fte. 13 medewerkers hebben een

fulltime dienstverband en 30 hebben een

dienstverband tussen 0,5 en 0,9 fte. Zeven

medewerkers hebben een kleiner dienstver-

band of werken op uurbasis. Voor de onder-

steunende diensten doet Edukans een beroep

op de 15 medewerkers van UnieNzv.

Nieuwe medewerkers ontvangen een tijdelijk

dienstverband.

Het percentage ziekteverzuim is 1,6 procent.

Arbeidsvoorwaarden Edukans volgt de arbeidsvoorwaarden van

de PKN. Hierin vonden in 2011 geen belang-

rijke wijzigingen plaats.

Interne communicatieDagelijks wordt door middel van intranet

de interne nieuwsvoorziening voor de me-

dewerkers bijgewerkt. Ook de leden van de

Raad van Toezicht hebben daar toegang toe.

Op het intranet staan berichten van inhoude-

lijke en organisatorische aard en over perso-

nele zaken.


Ondernemingsraad

UnieNzv, de holding waarvan Edukans deel

uitmaakt, heeft een Ondernemingsraad (OR)

van vijf gekozen leden. Twee van de OR-leden

zijn werkzaam voor Edukans. De belangrijk-

ste gespreksonderwerpen in 2011:

Intensief overleg met de bestuurder van

UnieNzv over de integratie van Xplore in

de holding van Kwintessens en Edukans

en de arbeidsvoorwaarden van de mede-

werkers van Xplore. De ondernemings-

raad heeft ingestemd met deze arbeids-

voorwaarden

De onrust en onduidelijkheden als gevolg

van de nieuwe inrichting van de werkzaam-

heden van Edukans. De OR heeft diverse ke-

ren aangegeven hier bezorgd over te zijn.

Gesprekken over nieuwe huisvesting voor

UnieNzv. In 2010 werd Kwintessens bij Xplo-

re gehuisvest in Hoevelaken; Edukans bleef

in Amersfoort. De bestuurder streeft ernaar

om alle bedrijfsonderdelen van de holding

weer onder te brengen op één adres. Na de

definitieve verkoop van het kantoorpand aan

de Van Hogendorplaan zal dit vóór de zomer

van 2012 plaatsvinden.

66 Jaarverslag 2011

derwerp wordt onder andere besproken op een

teamdag in 2012 met als thema ‘vrijwilligers’.

In 2011 is er ook nieuw vrijwilligersbeleid

vastgesteld voor de periode 2011-2015.

Speerpunten voor 2012 zijn: implementeren

van het beleid in de organisatie samen met

een aantal collega’s en vrijwilligers, de regis-

tratie van vrijwilligers in Navision (database-

systeem), meer inzet van vrijwilligers binnen

Edukans en het onderzoeken van mogelijkhe-

den van fondsenwerving onder vrijwilligers.

Changemaker NLChangemaker is een traineeship voor jonge-

2011 hebben ruim 1.000 vrijwilligers zich in-

gezet voor Edukans.

Op dit moment werkt een aantal scholen-

programma’s met veel tot zeer veel vrijwilli-

gers. Programma’s als Schoenmaatjes (circa

800) , de Onderwijsexpeditie (circa 70) en

Werelddocent (19) zijn zelfs vrijwel volledig

afhankelijk van de inzet van vrijwilligers.

In toenemende mate krijgt Edukans verzoe-

ken van vrijwilligers om ook een inhoudelijk

steentje te mogen bijdragen binnen andere

programma’s. Bijvoorbeeld in het buitenland

of voor marketing en communicatie. Edukans

probeert deze verzoeken te honoreren. Het on-

Uitvoering van een derde personeelstevre-

denheidsonderzoek. Over het algemeen is

het personeel van UnieNzv tevreden met

het werk en de arbeidsomstandigheden. In

2012 zal de Ondernemingsraad de vinger

aan de pols houden wat betreft de samen-

werking tussen de werkmaatschappijen

van UnieNzv en de nieuwe organisatie-

vorm van Edukans.

Vrijwilligers

Edukans kan niet zonder haar vrijwilligers. In

67

Milieu en veiligheid

Het kantoor van Edukans is gevestigd op

loopafstand van het NS station Amersfoort.

Reizen met openbaar vervoer is dus aan-

trekkelijk voor zowel bezoekers als mede-

werkers.

Bij inkoop van materialen kiest Edukans

voor materialen die zo min mogelijk belas-

tend zijn voor het milieu.

VeiligheidDe onderwijsprogramma’s van Edukans

hebben een lange termijn karakter en flore-

ren het best in een stabiele politieke context.

Wanneer uitvoering van programma’s door

instabiliteit in gevaar komt, beslist Edukans

om financiering eventueel anders te beste-

den. Bijvoorbeeld aan andere projecten in

hetzelfde land, of in andere landen. Uiter-

aard worden corrigerende maatregelen pas

genomen na grondige analyse.

Met het oog op crisisbeheersing en -preven-

tie werkt Edukans met een veiligheidsproto-

col, een crisisprotocol en een protocol voor

dienstreizen.

2009 opnieuw is erkend.

Belangrijkste doelstellingen van het systeem

zijn:

Continu en cyclisch leerproces dat door me-

dewerkers als zinvol wordt ervaren.

Klantgerichte werkwijze.

Transparante organisatie die helder com-

municeert.

Meten van doelmatigheidEdukans werkt voortdurend aan manieren

om de inzet van mensen en middelen te toet-

sen op doelmatigheid. Continu leren en ver-

beteren van kwaliteit, voortgang en doelma-

tigheid zijn verankerd in het strategisch plan,

managementrapportage en ISO kwaliteits-

handboek. Jaarlijks wordt per afdeling een

directiebeoordeling opgesteld die wordt be-

sproken en vastgesteld in het management-

team. De beoordelingen worden gebruikt als

input voor de jaarlijkse eindbeoordeling door

de directie gericht op verbetering van presta-

ties en doelmatigheid van de hele organisa-

tie. De uitkomsten van de eindbeoordeling

worden onder andere verwerkt in de kwali-

teitsdoelen van het strategisch plan.

Nieuwe projecten worden volgens de proce-

dure projectmelding behandeld en goedge-

keurd door het managementteam.

ren die met Edukans, Togetthere of World

Servants op reis geweest zijn. Het traineeship

daagt jongeren uit een duurzaam project op

te zetten in Nederland. Ze worden hierin be-

geleid en getraind. In september 2011 vond

het Changemaker Festival plaats, met 587 en-

thousiaste deelnemers. De eerste traineeships

vanuit het gezamenlijke programma gefinan-

cierd met een SBOS subsidie, zijn eind 2011

van start gegaan. Naar verwachting wordt

dit aantal in 2012 fors uitgebreid. Traineeships

zullen starten in februari en oktober; het festi-

val is jaarlijks in september.

Maatschappelijke stageVanaf 2011 is de maatschappelijke stage

verplicht voor alle leerlingen in het voortge-

zet onderwijs. Edukans biedt uiteenlopende

stages waardoor leerlingen zelf kunnen erva-

ren hoe je iets kunt betekenen voor kinderen

in ontwikkelingslanden. In 2011 namen 143

leerlingen deel aan een maatschappelijke

stage voor Edukans.

Kwaliteit en transparantie

Edukans werkt met een ISO gecertificeerd

kwaliteitssysteem dat door Kiwa op 18 april


68 Jaarverslag 2011

Financieel verslag 8

69

ACTIVA 31 DECEMBER 2011 31 DECEMBER 2010

Vaste activa

Immateriële vaste activa - -

Vlottende activa

Debiteuren 72.501 15.888

Vorderingen en overlopende activa 4.676.036 2.494.290

Liquide middelen - -

4.748.537 2.510.178

Totaal activa 4.748.537 2.510.178

PASSIVA 31 DECEMBER 2011 31 DECEMBER 2010

Reserves

Overige reserves 2.130.948 1.226.156

Fondsen

Bestemmingsfondsen 190.865 225.000

Voorzieningen 238.361 86.571

Kortlopende schulden 2.188.327 972.452

Totaal passiva 4.748.537 2.510.178

8 - Financieel verslag

8Balans per 31 december 2011 (in euro’s)

Jaarverslag 201170

BATEN REALISATIE 2011 BEGROTING 2011 REALISATIE 2010

Baten uit eigen fondsenwerving

Scholen 1.999.980 2.1 90.120 2.249.771

Particulieren en kerken 1.523.979 1.465.000 1.581.759

Bedrijven, fondsen en stichtingen 537.564 850.000 498.455

Bijdragen Impulsis 1.094.400 1.650.000 1 .733.1 1 5

Giften in natura (waarde schoenendozen) 2.305.210 1.453.500 2.798.317

Nalatenschappen 385.670 100.000 832.727

Notariele schenkingen 160.129 120.000 1 61 .985

Totaal baten uit eigen fondsenwerving 8.006.932 7.828.620 9.856.129

Baten uit acties van derden 175.595 - -

Subsidies van overheden 5.845.483 6.660.307 9.235.222

Interestbaten 11 8.175 68.000 47.710

Ontvangsten penvoerderschap 67.363 62.805 67.649

Baten verkoop aandelen deelneming - - 57.386

Overige baten 7.350 - -

Totale Baten 14.220.898 14.619.732 19.264.096

Staat van baten over 2011 (in euro’s)

71

LASTEN REALISATIE 2011 BEGROTING 2011 REALISATIE 2010

Besteed aan doelstelling

Voorlichting 586.126 750.604 526.076

Ontwikkelingssamenwerking

Onderwijsprojecten algemeen 6.468.099 8.118.895 9.866.819

Onderwijsprojecten Learn4Work 293.1 67 376.093 446.436

Onderwijsprojecten scholenprogramma’s 3.195.052 2.388.1 35 3.799.035

9.956.318 10.883.123 14.112.290Wereldburgerschap

Edukans Schoenmaatjes 161.996 298.462 278.605

Going Global 192.11 2 304.724 684.279

Onderwijsexpeditie 227.042 297.718 505.191

Scholen voor Scholen 99.477 161.168 214.390

Werelddocent 195.547 253.415 219.473

Ex-change 207.036 185.244 306.785

Diverse projecten 33.934

1.1 17.1 44 1.500.731 2.208.723

Totaal besteed aan doelstelling 11.659.588 13.134.458 16.847.089

Werving baten

Kosten eigen fondsenwerving 1.240.158 1.383.205 1.148.938

Kosten verkrijgen subsidies overheden 44.019 100.000 110.675

Beheer en administratie 270.506 338.358 334.580

Totale lasten 13.214.271 14.956.021 18.441.282

Bedrijfsresultaat Edukans 1.006.627 -336.289 822.81 4

Resultaat deelneming -135.934 -2.975 -33.805

Resultaat 870.693 -339.264 789.010


8Staat van lasten over 2011 (in euro’s)

72 Jaarverslag 2011

BESTEMMING DOELSTELLING WERVING BATEN BEHEER EN TOTAAL BEGROTING TOTAAL ADMINISTRATIE 2011 2011 2010

Voorlichting Ontwikkelings- Edukans Scholen Going Onderwijs- Werelddocent Ex- change Div. projecten Learn4Work Eigen Subsidies samenwerking Schoenmaatjes voor Scholen Global expeditie fondsen- overheden werving

Bijdragen ontwikkelingssamenwerking 5.318.212 2.814.480 42.298 63.222 56.302 218.750 190.436 8.703.700 7.683.399 12.495.979

Directe projectkosten 110.613 18.653 20.214 46.413 8.600 204.493

Directe kosten doelstelling 177.173 - 27.533 16.604 92.413 113.499 71.863 35.223 1.201 603.080 44.019 1.182.608 3.664.437 2.287.827

- -

Salarissen 250.852 652.689 88.951 50.059 59.273 67.371 88.704 87.1 1 4 25.831 30.159 391.488 184.808 1.977.299 2.123.166 2.274.243

Sociale lasten 39.977 85.966 12.272 8.070 10.926 11.684 11.184 14.389 3.472 6.710 61.889 23.900 290.439 264.01 6 309.464

Pensioenlasten 29.664 74.259 9.520 5.328 7.416 8.241 8.805 10.826 2.865 4.331 43.613 21.804 226.672 228.438 238.175

Overige personeelskosten 27.71 1 37.993 4.1 78 4.284 2.220 6.429 5.508 43.1 00 168 1.942 28.530 7.178 169.241 110.749 126.888

Reis- en verblijfkosten 19.665 17.068 2.155 678 1.006 1.027 761 1.640 396 393 50.952 1.515 97.256 140.501 101.500

Huisvestingskosten 6.182 29.257 2.870 2.301 2.723 2.839 1.336 2.1 69 9.551 8.889 4.825 72.942 118.998 102.507

Kantoor- en algemene kosten 18.993 47.355 8.429 6.569 7.676 8.066 4.095 6.784 36 29.258 13.494 150.755 161.001 157.773

Bestuurskosten 1.362 3.672 632 507 600 626 294 478 - 1.959 1.063 11.193 12.501 10.990

Afschrijving en rente 9.579 25.838 4.893 3.560 5.671 4.978 2.029 3.372 -1 28 13.356 8.041 81.189 144.525 97.206

Overige kosten 4.968 175.790 563 1.51 7 2.188 2.282 968 1.941 49.737 7.144 3.878 250.976 304.290 238.730

Doorbelast. directe projectkosten -110.613 -18.653 -20.214 -46.413 -8.600 -204.493

586.126 6.468.099 2.976.476 99.477 234.410 290.264 251.849 425.786 33.934 293.167 1.240.158 44.019 270.506 13.214.271 14.956.021 18.441.282

Specificatie en verdeling kosten naar bestemming t.b.v. projecten (in euro's)


BESTEMMING DOELSTELLING WERVING BATEN BEHEER EN TOTAAL BEGROTING TOTAAL ADMINISTRATIE 2011 2011 2010

Voorlichting Ontwikkelings- Edukans Scholen Going Onderwijs- Werelddocent Ex- change Div. projecten Learn4Work Eigen Subsidies samenwerking Schoenmaatjes voor Scholen Global expeditie fondsen- overheden werving

Bijdragen ontwikkelingssamenwerking 5.318.212 2.814.480 42.298 63.222 56.302 218.750 190.436 8.703.700 7.683.399 12.495.979

Directe projectkosten 110.613 18.653 20.214 46.413 8.600 204.493

Directe kosten doelstelling 177.173 - 27.533 16.604 92.413 113.499 71.863 35.223 1.201 603.080 44.019 1.182.608 3.664.437 2.287.827

- -

Salarissen 250.852 652.689 88.951 50.059 59.273 67.371 88.704 87.1 1 4 25.831 30.159 391.488 184.808 1.977.299 2.123.166 2.274.243

Sociale lasten 39.977 85.966 12.272 8.070 10.926 11.684 11.184 14.389 3.472 6.710 61.889 23.900 290.439 264.01 6 309.464

Pensioenlasten 29.664 74.259 9.520 5.328 7.416 8.241 8.805 10.826 2.865 4.331 43.613 21.804 226.672 228.438 238.175

Overige personeelskosten 27.71 1 37.993 4.1 78 4.284 2.220 6.429 5.508 43.1 00 168 1.942 28.530 7.178 169.241 110.749 126.888

Reis- en verblijfkosten 19.665 17.068 2.155 678 1.006 1.027 761 1.640 396 393 50.952 1.515 97.256 140.501 101.500

Huisvestingskosten 6.182 29.257 2.870 2.301 2.723 2.839 1.336 2.1 69 9.551 8.889 4.825 72.942 118.998 102.507

Kantoor- en algemene kosten 18.993 47.355 8.429 6.569 7.676 8.066 4.095 6.784 36 29.258 13.494 150.755 161.001 157.773

Bestuurskosten 1.362 3.672 632 507 600 626 294 478 - 1.959 1.063 11.193 12.501 10.990

Afschrijving en rente 9.579 25.838 4.893 3.560 5.671 4.978 2.029 3.372 -1 28 13.356 8.041 81.189 144.525 97.206

Overige kosten 4.968 175.790 563 1.51 7 2.188 2.282 968 1.941 49.737 7.144 3.878 250.976 304.290 238.730

Doorbelast. directe projectkosten -110.613 -18.653 -20.214 -46.413 -8.600 -204.493

586.126 6.468.099 2.976.476 99.477 234.410 290.264 251.849 425.786 33.934 293.167 1.240.158 44.019 270.506 13.214.271 14.956.021 18.441.282

2011 Begroting 2011 2010

Gemiddeld aantal personeelsleden in fulltime plaatsen werkzaam voor Edukans, inclusief ondersteunende dienst Unie NZV 43,7 42,5 45,7

De salarissen, sociale lasten, pensioenlasten en overige personeelslasten worden verdeeld op basis van de geschatte bestede uren toegerekend. De overige kosten worden eveneens aan de doelstellingen toegerekend op basis van werkelijke tijdsbesteding van de medewerkers.

(Changemaker Wereldburgerschap)

8Specificatie en verdeling kosten naar bestemming t.b.v. projecten (in euro's)

74

Het financieel verslag is een verkorte weer-

gave van de Edukans jaarrekening 2011. De

jaarrekening van Edukans en dit jaarverslag

staan op www.edukans.nl. De jaarrekening is

opgesteld conform de Richtlijn voor de jaar-

verslaggeving 650 Fondsenwervende Instel-

lingen. Edukans is samen met Kwintessens

onderdeel van UnieNzv. De geconsolideerde

jaarrekening van Edukans, Kwintessens en

UnieNzv is op te vragen bij Edukans.

Financieel resultaatDe inkomsten uit eigen fondsenwerving van

Edukans liggen 2,2 procent hoger (€ 178.312)

dan begroot in 2011. De totale baten uit eigen

fondsenwerving komen uit op € 8.006.932

Ten opzichte van 2010 zijn de opbrengsten ei-

gen fondsenwerving gedaald met € 1.849.197

De 2,2 procent groei ten opzichte van de be-

groting houdt verband met de conservatieve

begroting die Edukans voor 2011 had opge-

steld. Redenen hiervoor waren het besef van

een verslechterend economisch klimaat en de

voorgenomen plannen voor herinrichting van

organisatie in 2011.

Bij de inkomsten eigen fondsenwerving ge-

ven de cijfers enigszins een vertekend beeld

Jaarverslag 2011

Toelichting financieelverslag 2011

75

omdat alle ontvangsten en betalingen van

Edukans via de bank van UnieNzv verlopen.

Er is ook een vordering ontstaan op Impulsis

van € 281.843

De te ontvangen bedragen Impulsis betreffen

toegezegde bijdragen door particuliere orga-

nisaties in het kader van het verdubbelings-

programma. De overige overlopende activa

betreffen voornamelijk vooruitbetaalde kos-

ten voor Going Global, waarvan de acties in

2012 zullen plaatsvinden.

PASSIVA

Eigen vermogenRisico’s voor personele kosten van Edukans

worden door UnieNzv gedragen. Als norm

geldt hierbij maximaal de salarissom gedu-

rende één jaar voor personeel in vaste dienst.

Hiervoor heeft UnieNzv een continuïteitsre-

serve opgebouwd. Door een negatief resul-

taat van ruim € 135.000 uit de deelneming

aan Kwintessens, waarvan Edukans 10 pro-

cent van het aandelenpakket bezit, is een ne-

gatief saldo ontstaan op de staat van baten

en lasten. Het negatief saldo van de staat van

baten en lasten wordt in mindering gebracht

op gang komen van nieuwe projecten die

worden medegefinancierd uit MFS II subsi-

dies hebben ertoe geleid dat Edukans in 2011

meer geld heeft ontvangen dan besteed.

Het hierdoor ontstane positieve resultaat

(circa € 900.000) wordt toegevoegd aan de

reserve met de intentie om de projectbeste-

dingen de komende 3 jaren in totaal met een-

zelfde bedrag te verhogen ten opzichte van

de realisatie in 2011.

Toelichting op de balans

ACTIVA

Vaste activaEdukans en Kwintessens maken gezamenlijk

gebruik van de materiële voorzieningen van

UnieNzv, zoals kantoorruimte en bureaus.

Edukans heeft daarom geen eigen materiële

activa.

Vlottende activaDe vorderingen en overlopende activa be-

staan voornamelijk uit een post nog te verre-

kenen bedragen met UnieNzv en Kwintessens

ad. € 4.273.830. Deze vordering is ontstaan

door de opvoering van bijdrage Impulsis en

de giften in natura.

Voor Impulsis gaat het om eigen bijdragen

gekoppeld aan meerjarige subsidiebijdragen

over een periode van 5 jaar. Daarom zullen

lagere eigen bijdragen in 2011 gecompen-

seerd worden door hogere eigen bijdragen in

de jaren daarna.

Giften in natura over 2011 zijn begroot op

basis van oude kapitalisatie van de schoe-

nendozen, terwijl de realisatie van zowel

2011 als 2010 wordt weergegeven op basis

van de nieuwe berekening van de waarde per

schoenendoos.

In totaal zijn 134.258 schoendozen à € 17,17

ingezameld in 2011. Dat zijn er 32.507 min-

der dan in 2010 toen 166.765 dozen werden

ingezameld.

Bij nalatenschappen is de opbrengst minder

dan in 2010 toen Edukans een groot legaat

ontving, maar 2011 ligt met € 385.670 ver

boven het meerjarig gemiddelde van circa

€ 160.000.

Het bericht van een extra legaat relatief laat

in het boekjaar gecombineerd met het laat

8 - Toelichting financieel verslag 2011

76

lopen veel verplichtingen over het boekjaar

heen. Dit zijn nog te betalen kosten die be-

trekking hebben op het boekjaar 2011, zoals

kosten voor Educaids. Deze kosten zijn nog

niet verrekend met de overige partners van

Educaids. De rente MFS-subsidie is de rente

op het banksaldo dat nog niet aan onder-

wijsprojecten is besteed. Deze rente moet

tijdens de subsidieperiode van 2011-2015

worden gebruikt voor onderwijsprojecten

die gefinancierd worden met de MFS II sub-

sidie.

tijden in Ethiopië en Kenia. Een deel van deze

opbrengsten is nog niet besteed en derhalve

in het bestemmingsfonds opgenomen.

Kortlopende schuldenIn 2011 zijn de kortlopende schulden toege-

nomen. Dit is met name ontstaan door de

verplichtingen die zijn aangegaan op onder-

wijsprojecten ontwikkelingssamenwerking.

Omdat eind 2010 de MFS I periode afliep

waren de meeste verplichtingen voldaan.

Met ingang van de nieuwe MFS II periode

van de overige reserves. Edukans heeft geen

eigen vermogen dat wordt belegd.

Bestemmingsfonds In één van de nalatenschappen die Edukans

toegewezen heeft gekregen, is bepaald dat

een derde van de nalatenschap besteed moet

worden aan onderwijsprojecten in Indonesië.

Hiervoor is in 2010 een bestemmingsfonds

gecreëerd, waaraan in 2011 € 76.772 is ont-

trokken.

In 2011 is er actie gevoerd voor schoolmaal-

Jaarverslag 2011

77

Particulieren en kerkenDe inkomsten via particulieren en kerken

waren hoger dan begroot. De inkomsten uit

giften en machtigingen waren bijna € 59.000

hoger dan was begroot, waarbij de trouwe

schare structurele donateurs een belangrijk

aandeel leverde. Via Edukans Schoenmaatjes

werft Edukans elk jaar nieuwe donateurs, van

wie velen de onderwijsprojecten structureel

willen ondersteunen.

Bedrijven, instellingen en stichtingenDe stijging die hier was begroot is door het

Middelbaar en hoger beroepsonder-wijs en wetenschappelijk onderwijs Binnen deze doelgroepen is de begroting

ruimschoots gerealiseerd: 20,8 procent hoger

dan begroot. Door de vermindering van over-

heidssubsidies heeft Edukans wel moeten be-

zuinigen op een aantal scholenprogramma’s.

Zo werd het stageprogramma Ex-change be-

eindigd en gingen er minder studenten op reis

met de Onderwijsexpeditie. Deze bezuinigin-

gen hadden ook consequenties voor de op-

brengsten van deze acties: bijna € 200.000

minder dan in 2010.

Toelichting op staat van baten en lasten

INKOMSTEN

Primair en voortgezet onderwijsOnder inkomsten uit het primair en voort-

gezet onderwijs vallen sinds 2011: de inkom-

sten die scholen rechtstreeks overmaken aan

Edukans én de inkomsten naar aanleiding

van een scholenprogramma. In 2010 werden

deze inkomsten nog geboekt onder de mark-

ten waarop ze waren geworven. Particuliere

overboekingen of donaties die bijvoorbeeld

via kerken zijn geworven naar aanleiding van

Edukans Schoenmaatjes, Werelddocent of

Going Global, worden sinds 2011 geboekt on-

der scholen primair en voortgezet onderwijs,

ongeacht de daadwerkelijke herkomst van de

giften.

Bij scholen voor primair en voortgezet onder-

wijs zijn de begrote inkomsten niet gehaald.

Dit heeft vooral te maken met het kleinere

aantal schoenendozen dat in het kader van

Edukans Schoenmaatjes is ingeleverd. Ook

bij Going Global bleven de inkomsten achter

op de begroting.


78

nendozen. Die opbrengst bleef helaas achter

bij de begroting.

In 2011 werden 134.258 schoendozen ingeza-

meld en dat zijn er 32.507 minder dan in 2010

toen 166.765 dozen werden ingezameld.

NalatenschappenIn de begroting 2011 stond een opbrengst uit

nalatenschappen van € 100.000.

Dit is € 385.670 geworden.

Notariële schenkingenHet bedrag onder notariële schenkingen is 33

procent hoger dan begroot. Ten opzichte van

2010 blijven die ongeveer op hetzelfde niveau.

Acties derdenDe ontvangen bijdragen zijn baten van

€ 47.595 uit de puzzelactie in de NCRV gids

en opbrengsten van € 128.000 die naar aan-

leiding van EO Metterdaad via Kerk in Actie

zijn binnengekomen.

SubsidiesGedurende de periode 2011-2015 ontvangt

Edukans via deelname aan de ICCO alliantie

subsidie in het kader van het Medefinancie-

ringsstelsel van de overheid. De ICCO alliantie

bestaat uit: ICCO, Kerk in Actie, Prisma, Sha-

Jaarverslag 2011

ongunstige economische klimaat niet gere-

aliseerd. Ondanks grote inspanningen blijkt

het moeilijk om bedrijven duurzaam te ver-

binden aan Edukans. Gelukkig zijn er ook suc-

cessen geboekt, zoals de langdurige samen-

werking met BDO en IMK Opleidingen.

ImpulsisDe overgang naar een nieuw medefinan-

cieringsstelsel van de Nederlandse overheid

(MFS II) betekende voor Impulsis een ver-

traagde start van de fondsenwerving. In 2011

is wel een goede basis gelegd voor de fond-

senwerving in de komende jaren, waarin naar

verwacht het tekort in 2011 ten opzichte van

de begroting in de komende jaren volledig zal

worden rechtgetrokken.

Giften in naturaOnder giften in natura is de waarde onderge-

bracht van de schoenendozen die met Edu-

kans Schoenmaatjes zijn verzameld. De ge-

middelde waarde per gevulde schoenendoos

was in 2011 € 17,17. In 2010 was de gemid-

delde waarde van een gevulde schoenendoos

€ 16,78.

In de begroting voor 2011 was gerekend met

een grotere opbrengst van het aantal schoe-

79

die in het buitenland gemaakt worden, de lo-

gistieke kosten voor Edukans Schoenmaatjes

en de waarde van de betreffende dozen aan

te merken als ontwikkelingssamenwerking.

Het deel van de kosten dat in Nederland

wordt gemaakt is mondiale educatie. Onder

bestedingen Wereldburgerschap vallen de

uitgaven voor de scholenprogamma’s Edu-

kans Schoenmaatjes, Going Global, Onder-

wijsexpeditie, Ex-change, Scholen voor Scho-

len en Werelddocent.

VoorlichtingDe uitgaven voor voorlichting zijn voor mate-

rialen als folders, posters en ander drukwerk,

maar ook voor onderhoud en ontwikkeling van

de Edukans website en de productie en verzen-

ding van het Edukans magazine Schoolschrift.

Vanwege de economische crisis en het geringe

consumentenvertrouwen is er bijna 22 procent

bezuinigd op de uitgaven voorlichting. Het

betreft vooral advertenties en voorlichtings-

kosten rondom de Edukans campagne. Reser-

veringen voor onvoorziene uitgaven zijn niet

besteed. Ook is besloten om in het kader van

de samenwerking met CNV Onderwijs in 2011

niet op reis te gaan. Edukans communiceert

steeds vaker via e-mail met donateurs en dat

levert een flinke besparing op.

met ingang van 2009 over deze verhoudingen

interest in rekening te brengen. De rente was

het eerste halfjaar 3 procent, net als in 2010.

Per 1 juli 2011 is de rente verhoogd naar 4 pro-

cent, conform wettelijke rentepercentages

voor niet-handelstransacties. Edukans ontving

in 2011 op basis van deze regeling € 118.175.

Ontvangsten penvoerderschapDit betreft de ontvangst voor de bijdrage in

de kosten die gemaakt zijn voor de projecten

van Educaids.

BESTEDINGEN

OntwikkelingssamenwerkingEdukans heeft in 2011 187 onderwijspro-

jecten gesteund van partnerorganisaties in

ontwikkelingslanden voor een bedrag van

€ 5.984.303. Dit zijn onderwijsprojecten

en -programma’s van Edukans, Impulsis en

Learn4Work. Er is minder geld besteed aan

ontwikkelingssamenwerking dan begroot,

omdat er lange tijd onzekerheid was over de

toekenning en hoogte van de MFS II subsidie.

WereldburgerschapVoor de scholenprogramma’s zijn de kosten

rePeople, Yente, het Zeister Zendings Genoot-

schap en Edukans. Op 1 november 2010 kende

de minister de ICCO alliantie een bedrag toe

van € 382,5 miljoen voor vijf jaar. Dit bedrag is

na een bezuinigingsronde in januari 2011 bijge-

steld naar € 339,4 miljoen. Edukans ontvangt

hiervan jaarlijks een bedrag van gemiddeld

€ 4.073.945 ongeveer de helft van het subsi-

diebedrag voor de periode 2007-2010, (MFS I

periode).

Edukans participeert ook in de Con-

nect4Change Alliantie. In deze alliantie

participeren IICD, ICCO, Cordaid, AKVO,

Text2Change en Edukans. Via deze allian-

tie ontvangt Edukans jaarlijks gemiddeld

€ 1.485.000 uit het totaal toegekende be-

drag van € 41,1 miljoen voor vijf jaar.

In 2011 ontving Edukans ook een subsidie van

Personele Samenwerking Ontwikkelingslan-

den (PSO) van € 86.995 voor capaciteitsver-

sterking van partnerorganisaties in ontwik-

kelingslanden.

InterestbatenMet het oog op de ontwikkelingen van de re-

kening- courantverhoudingen tussen Edukans

en UnieNzv en Kwintessens is besloten om


80

tie plaatsgevonden om een grotere focus te

krijgen op eigen fondsenwerving. Zo wil Edu-

kans de organisatie minder afhankelijk ma-

ken van subsidies. De organisatie is ingedeeld

in vier marktteams, die ieder met een multi-

disciplinair team de vier verschillende mark-

ten benaderen. Alle marktteams hebben

fondsenwervende en inhoudelijke targets.

Elke maand rapporteren de marktteams over

hun financiële en inhoudelijke voortgang. De

grotere focus op de markt en op financiële re-

sultaten heeft gezorgd voor een nieuwe dy-

namiek in de organisatie, waardoor alle me-

dewerkers zich meer bewust zijn geworden

van het belang van eigen fondsenwerving.

Kostenpercentage eigen fondsenwervingHet percentage kosten eigen fondsenwerving

komt in 2011 uit op 15,5 procent. Dit is de

verhouding tussen de baten eigen fondsen-

werving (€ 8.006.932) en de kosten die zijn

besteed aan fondsenwerving (€ 1.240.158).

Edukans blijft met haar kostenpercentage

fondsenwerving ruim onder de norm van 25

procent die vanuit het Centraal Bureau Fond-

senwerving wordt gehanteerd.

Door extra investeringen in de fondsenwer-

FondsenwervingNaar aanleiding van de economische crisis en

het geringe consumentenvertrouwen heeft

Edukans een behoudende koers gevaren met

betrekking tot investeringen in fondsenwer-

ving.

Edukans heeft daarbij gekozen voor wer-

vingsmethodes die in het verleden een hoog

rendement lieten zien, zoals telemarketing.

Dit heeft geleid tot een 10 procent lagere be-

steding voor fondsenwerving dan begroot.

Er is in 2011 minder geïnvesteerd in de Edu-

kans campagne dan in 2010. Van het cam-

pagnebudget is meer ingezet op fondsenwer-

vende middelen zoals mailings en bijsluiters

(inserts) en minder op voorlichting (adver-

tenties). Edukans heeft een grootschalig

fondsenwervend evenement dat in de begro-

ting stond niet uitgevoerd. In plaats daarvan

nam Edukans deel aan een aantal kleinschali-

ger evenementen.

Afgelopen jaar heeft Edukans één insert toe-

gevoegd aan Schooljournaal, het blad van

CNV Onderwijs. In de begroting was uitge-

gaan van twee inserts.

In 2011 heeft binnen Edukans een heroriënta-

Jaarverslag 2011

81

Resultaat deelnemingEdukans heeft een deelneming van 10 pro-

cent in Kwintessens Uitgevers. De uitgeverij

heeft in 2011 een negatief bedrijfsresultaat

behaald. Tien procent van het verlies van de

uitgeverij (€ 135.934) wordt afgetrokken van

het resultaat van Edukans.

Toerekening van kosten voor beheer en administratieVoor de toerekening van kosten voor beheer

en administratie hanteert Edukans het mo-

del dat door het VFI (Vereniging Fondsen-

wervende Instellingen) is aangereikt. Hierin

is aangegeven dat kosten die niet direct zijn

toe te rekenen aan de doelstelling onder be-

heer en administratie vallen. Het kostenper-

centage beheer en administratie bedraagt

2,0 procent van de totale bestedingen en is

daarmee lager dan de 2,3 procent die was be-

groot. Het bestuur heeft bepaald 5,8 procent

te hanteren als maximale norm voor kosten

van beheer en administratie. Deze norm is

gebaseerd op basis van het benchmarkge-

middelde van goede doelen zoals dat jaarlijks

wordt opgesteld door VFI.

BestedingspercentageHet bestedingspercentage baten van Edu-

kans geeft aan hoeveel in totaal aan de doel-

stelling is besteed ten opzichte van de totaal

ontvangen baten. Voor 2011 is dit 82 procent.

Het bestedingspercentage van de lasten

geeft weer hoeveel er is besteed aan de doel-

stelling ten opzichte van de totale lasten. Dit

is voor 2011 88,2 procent.

vende capaciteit van de organisatie hield

Edukans rekening met een stijging in het kos-

tenpercentage fondsenwerving naar 17,7

procent. Door bezuinigingen in de kosten en

gunstiger opbrengsten bleef de stijging van

het kostenpercentage fondsenwerving be-

perkt. Wel kan worden gesteld dat Edukans

relatief gezien meer moet investeren om de-

zelfde resultaten te behalen. Deze stijging

in het kostenpercentage fondsenwerving

is ook bij andere goede doelenorganisaties

zichtbaar.

2011 2010 2009 2008

15,5% 11,7% 12,6% 13,6%

Kosten subsidiesICCO is penvoerder van de ICCO alliantie en

IIDC is penvoerder van de Connect4Change

Alliantie. Voor deze penvoerderschappen is

Edukans een percentage verschuldigd voor

gemaakte kosten in het kader van de subsidie

Medefinancieringsstelsel van het ministerie

van Buitenlandse Zaken. Dit bedrag wordt

besteed aan de administratiekosten voor

het penvoerderschap, de kwaliteitsbewaking

en training op dit vlak en een gezamenlijke

evaluatie van alle allianties die deelnemen in

MFS II.


82 Jaarverslag 2011

BATEN LASTEN

Baten uit eigen fondswerving Besteed aan doelstellingen Scholen po/vo 1.635 Ontwikkelingssamenwerking Scholen mbo/hbo/wo 371 Onderwijsprojecten 7.947 Particulieren en kerken 1.530 Onderwijsprojecten Learn4work 779 Bedrijven, fondsen en stichtingen 1.375 Ontwikkelingssamenwerking scholenacties 2.827 Bijdragen Impulsis 1.650 Giften in natura (waarde schoenendozen) 2.531 11.553 Nalatenschappen 88 Notariële schenkingen 30 Wereldburgerschap Overige baten Edukans Schoenmaatjes 739 Scholen voor Scholen (voorheen scools) 128Totaal baten uit eigen fondswerving 9.210 Going Global 200 Onderwijsexpeditie 257 Werelddocent + Werelddocent XL (voorheen Ex-change) 282 Diverse projecten (GCE, Changemaker, Wereldburgerschap) 140 Subsidies van overheden 6.479 1.746 Voorlichting 895Interestbaten 55 Totaal besteed aan doelstelling 14.194 Ontvangsten penvoerderschappen 78 Werving baten 1.299 Kosten beheer en adminstratie 329 totaal baten 15.822 totaal lasten 15.822 resultaat deelneming -4

Resultaat -4

Begroting 2012 (x 7 1.000)

84 Jaarverslag 2011

De in dit jaarverslag opgenomen beknopte

jaarrekening bestaande uit de balans per 31

december 2011 en de staat van baten en las-

ten over 2011, zijn ontleend aan de gecontro-

leerde jaarrekening van Stichting Edukans te

Amersfoort over 2011. Wij hebben een goed-

keurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening

in onze controleverklaring van 23 april 2012.

De beknopte jaarrekening bevat niet alle toe-

lichtingen die zijn vereist op basis van Richt-

lijn 650 ‘Fondsenwervende instellingen’ van

de Nederlandse Raad voor de Jaarverslag-

geving. Het kennisnemen van de beknopte

jaarrekening kan derhalve niet in de plaats

treden van het kennisnemen van de gecontro-

leerde jaarrekening van Stichting Edukans.

Verantwoordelijkheid van het Bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoor-

delijk voor het opstellen van de beknopte

jaarrekening in overeenstemming met de

grondslagen zoals beschreven in de door ons

gecontroleerde jaarrekening 2011, en voor

een zodanig interne beheersing als het nood-

zakelijk acht om het opstellen van het over-

zicht mogelijk te maken zonder afwijkingen

van materieel belang als gevolg van fraude

of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van

een oordeel over de beknopte jaarrekening

op basis van onze controle. Wij hebben onze

controle verricht in overeenstemming met

Nederlands recht, waaronder de Nederlandse

controlestandaarden. Dit vereist dat wij

voldoen aan de voor ons geldende ethische

voorschriften en dat wij onze controle zo-

danig plannen en uitvoeren dat een redelijke

mate van zekerheid wordt verkregen dat de

beknopte jaarrekening geen afwijking van

materieel belang bevat.

Een controle omvat het uitvoeren van werk-

zaamheden ter verkrijging van controle-infor-

matie over de bedragen in de beknopte jaar-

rekening. De geselecteerde werkzaamheden

zijn afhankelijk van de door de accountant

toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip

van het inschatten van de risico’s dat de be-

knopte jaarrekening afwijking van materieel

belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

Wij zijn van mening dat de door ons verkre-

gen controle-informatie voldoende en ge-

schikt is om een onderbouwing voor ons oor-

deel te bieden.

Oordeel Naar ons oordeel is de beknopte jaarrekening

in alle van materieel belang zijnde aspecten,

op de juiste wijze ontleend aan de gecontro-

leerde jaarrekening van Stichting Edukans

voor het jaar eindigend op 31 december 2011.

Amsterdam, 12 juni 2012

PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Origineel getekend door H.A. Wink RA MBA

Controleverklaring van de onafhankelijke accountantAan: het Bestuur van Stichting Edukans

853 - Projecten en bestedingen 85* toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject IMP = Impulsis project L4W = Learn4Work project SSP = Schoolsponsorplan Ex-ch = Edukans Ex-change WD = Werelddocent ES = Edukans Schoenmaatjes GG = Going Global OE = Onderwijsexpeditie

SOORT VERPLICHTING PROJECTEN UITBETAALD IN AFGEBOEKT IN VERPLICHTING PROJECT * 31/12/2010 BOEKJR 2011 BOEKJR 2011 BOEKJR 2011 31/12/2011 e e e e e

Bijlage: Overzicht projecten ontwikkelingslanden

1. Afrika

DR Congo: Bambale, beroepsopleidingen en bijscholingen IMP 0 111.600 0 0 111.600

Kindele, onderwijs aan vrouwen IMP 0 50.340 22.500 0 27.840

Kinshasa, bijdrage aan de alliantie en workshop alg. 0 2.512 2.512 0 0

Ethiopië: [algemeen] film over onderwijsverbetering alg. 1.115 0 1.115 0 0

[algemeen] L4W: Community Based Learning L4W 0 81.500 78.500 0 3.000

[algemeen] L4W: Community Based Learning/2 aanvulling L4W 0 90.500 90.500 0 0

[algemeen] koppeling beroepsonderwijs aan arbeidsmarkt L4W 0 47.145 47.145 0 0

operational program costs (advies en reiskosten) alg. 0 6.360 6.360 0

Addis Ababa, lokale kosten reis Werelddocenten WD 0 24.203 24.203 0 0

Addis Ababa, lokale kosten reis Going Global GG 0 58.643 58.643 0 0

Addis Ababa, organisatie van een workshop alg. 0 1.955 1.955 0 0

Addis Ababa, steun aan ABE centers alg. 0 29.888 17.916 0 11.972

Addis Ababa, algemene onderwijssteun alg. 0 90.000 90.000 0 0

Addis Ababa, bouw van een school en bibliotheek alg. 0 52.140 52.140 0 0

Addis Ababa, algemene onderwijssteun alg. 0 187.050 176.394 0 10.656

Afar Region, geitenmelk voor schoolkinderen alg. 0 27.250 0 0 27.250

Afar Region, algemene onderwijssteun alg. 0 80.000 73.109 6.891 0

Amhara Region, algemene onderwijssteun alg. 0 160.000 146.218 13.782 0

Ginchi, toegang tot relevant basisonderwijs alg. 10.000 0 0 0 10.000

Gondar, alternatief basisonderwijs alg. 10.000 0 0 0 10.000

Gondar, kansen verbeteren van jongeren op een baan L4W 0 50.955 50.955 0 0

Jimna, steun aan een jongerencentrum alg. 0 2.500 2.500 0 0

Oromiya Region, algemene onderwijssteun alg. 0 160.000 146.218 13.782 0

86 Jaarverslag 201186 * toelichting afkortingen: alg. = algemeen Edukansproject IMP = Impulsis project L4W = Learn4Work project SSP = Schoolsponsorplan Ex-ch = Edukans Ex-change WD = Werelddocent ES = Edukans Schoenmaatjes GG = Going Global OE = Onderwijsexpeditie

soort verplichting projecten uitbetaaldin afgeboektin verplichting project * 31/12/2010 boekjr2011 boekjr2011 boekjr2011 31/12/2011 e e e e e

Ghana: [algemeen] training van docenten technisch vakonderwijs L4W 0 55.567 55.567 0 0

operational program costs (advies en reiskosten) alg. 0 4.624 16.318

Accra, bouw jeugdcentrum en naaiopleiding IMP 0 43.125 25.500 0 17.625

Accra, onderwijs aan straatkinderen IMP 0 46.668 15.000 0 31.668

Dazungu, steun aan een middelbare school IMP 0 60.000 45.000 0 15.000

Nkwanta, algemene onderwijssteun alg. 0 44.860 0 0 44.860

Tamale, ICT voor onderwijsondersteuning alg. 0 47.980 47.980 0 0

Tamale, EAT-missie 2011 Ghana alg. 0 7.440 7.440 0 0

Kenia:

[algemeen] versterking beroepsonderwijs-arbeidsmarkt L4W 46.497 41.633 41.633 0 46.497

[algemeen] competentiegericht agrarisch vakonderwijs L4W 0 9.533 9.533 0 0

operational program costs (advies en reiskosten) alg. 0 14.243 14.243 0 0

via Nairobi, [Oeganda] distributie dozen Schoenmaatjes 2010 ES 0 10.355 10.355 0 0

Eldoret, onderwijsprogramma voor pastoralisten alg. 0 37.341 37.341 0 0

Eldoret, onderwijs aan nomadenkinderen alg. 0 23.552 0 0 23.552

Kajiado, onderwijs aan nomadenkinderen alg. 0 37.127 36.254 0 873

Kajiado, onderwijsverbetering door ICT alg. 0 31.112 31.112 0 0

Kimilili/Mumias, training van onderwijzers IMP 0 23.250 23.250 0 0

Kitui, onderwijsprogramma Ex-change Ex-ch. 13.600 0 13.600 0 0

Kitui, onderwijsprogramma Ex-change Ex-ch. 0 65.773 52.619 0 13.154

Maralal, bouw van toiletfaciliteiten (2011!) alg. 0 54.799 54.799 0 0

Maralal, basisonderwijs voor gemarginaliseerde Samburu alg. 0 38.112 19.112 0 19.000

Maralal, schoolmaaltijden i.v.m. hongersnood droogte alg. 0 10.000 10.000 0 0

Maralal, onderwijsverbetering door ICT alg. 0 28.666 28.666 0 0

Nairobi, ICT-onderwijs aan jongeren uit sloppenwijken alg. 20.000 0 0 0 20.000




Nairobi, evaluatie onderwijsprogramma’s alg. 1.150 0 1.150 0 0

Nairobi, lokale kosten reis Werelddocenten WD 0 29.830 29.830 0 0

Nairobi, distributie dozen Schoenmaatjes 2010 ES 0 35.242 35.242 0 0

Nairobi, kosten Love Unlimited (aanvulling 2010) GG 0 2.308 2.308 0 0

Nairobi, organisatie workshop MFS 2 alg. 0 8.165 8.165 0 0

Nairobi, capaciteitsontwikkeling partnerorganisaties alg. 0 54.254 54.254 0 0

Nairobi, EAT-missie 2011 Kenia alg. 0 9.038 9.038 0 0

Nairobi, diverse kleine innovatieve onderwijsprojecten alg. 0 40.000 40.000 0 0

Nairobi, onderwijsprogramma Ex-change Ex-ch. 0 25.035 20.029 0 5.007

Nairobi, onderwijsprogramma Ex-change Ex-ch. 0 30.650 24.520 0 6.130

Nairobi, onderwijs aan gehoorgestoorde kinderen IMP 0 37.795 37.795 0 0

Nairobi, lokale kosten reis Onderwijsexpeditie OE 0 38.460 38.460 0 0

Nairobi, organisatie workshop Impulsis alg. 0 750 750 0 0

Nairobi, diverse onderwijsprojecten IMP 0 92.250 92.250 0 0

Nairobi, algemene onderwijssteun IMP 0 51.700 51.700 0 0

Narok, onderwijsprogramma Ex-change Ex-ch. 0 23.959 19.168 0 4.791

Narok, onderwijs aan Maasaikinderen alg. 0 39.416 39.416 0 0

Narok, onderwijs aan Maasaikinderen alg. 0 34.737 34.737 0 0

Pokot, onderwijs voor partoralisten alg. 0 39.335 39.335 0 0

Malawi:


Blantyre, steun aan een lokaal expertisecentrum alg. 0 64.860 64.860 0 0

Blantyre, nascholing en ondersteuning pabo-praktijkscholen alg. 0 16.042 16.042 0 0

Blantyre, organisatie van werkconferenties alg. 0 9.537 9.537 0 0

Embangweni, Ex-change steun aan voortgezet onderwijs Ex-ch. 480 0 480 0 0

Lilongwe, algemene onderwijssteun alg. 11.150 0 0 11.150 0



Lilongwe, Ex-change steun aan een technische school Ex-ch. 3.200 0 3.200 0 0

Lilongwe, evaluatie onderwijsprogramma’s alg. 2.720 0 2.720 0 0

Lilongwe, lokale kosten reis Werelddocenten WD 0 17.117 17.117 0 0

Lilongwe, fonds voor schoolmaterialen alg. 0 9.449 1.748 0 7.701

Lilongwe, afbouwen van een meisjesinternaat alg. 0 25.111 25.111 0 0

Lilongwe, steun aan opleidingen in het beroepsonderwijs alg. 0 8.000 8.000 0 0

Lilongwe, onderwijsverbetering door ICT alg. 0 48.594 0 0 48.594

Lilongwe, ondersteuning secretariaat onderwijsorganisatie alg. 0 75.242 75.242 0 0

Lilongwe, regionale onderwijsverbetering alg. 0 15.000 15.000 0 0

Lilongwe, Ex-change steun aan een technische school Ex-ch. 0 12.200 6.100 0 6.100

Lilongwe, Ex-change steun aan pabo-praktijkscholen Ex-ch. 0 3.600 3.600 0 0

Lilongwe, lokale kosten reis Onderwijsexpeditie OE 0 29.238 29.238 0 0

Lilongwe, Ex-change steun aan pabo-praktijkscholen Ex-ch. 720 0 720 0 0

Limbe, distributie dozen Schoenmaatjes 2010 ES 0 36.378 36.378 0 0

Mikolongwe, opleiding voor jongeren in jeugdinrichtingen alg. 0 9.820 9.820 0 0

Mzuzu, algemene onderwijssteun alg. 0 30.000 30.000 0 0

Mzuzu, afbouwen van een meisjesinternaat alg. 0 27.000 27.000 0 0

Mzuzu, Ex-change steun aan pabo-praktijkscholen Ex-ch. 0 10.300 9.100 0 1.200

Mzuzu, Ex-change steun aan een technische school Ex-ch. 0 1.200 1.200 0 0

Mali: Bamako, training van zakelijke vaardigheden IMP 0 19.701 0 0 19.701

Oeganda:

[algemeen] film t.b.v. onderwijsdoelstellingen alg. 0 9.400 6.664 0 2.736


Apac, onderwijsverbetering t.b.v. meisjes alg. 0 20.000 20.000 0 0




Gulu, schoolbibliotheken IMP 0 34.980 0 0 34.980

Kampala, evaluatie onderwijsprogramma’s alg. 3.450 0 3.450 0 0

Kampala, algemene onderwijssteun alg. 0 81.952 81.952 0 0

Kampala, audit lokale partner alg. 0 1.400 0 0 1.400

Kampala, organisatie workshop Impulsis alg. 0 11.003 11.003 0 0

Kampala, lokale kosten reis Onderwijsexpeditie OE 0 9.000 9.000 0 0

Kampala, EAT-missie 2011 Oeganda alg. 0 10.000 2.499 7.501 0

Kampala, lokale kosten reis Werelddocenten WD 0 13.000 13.000 0 0

Kampala, kwaliteitsverbetering van onderwijs IMP 0 22.500 22.500 0 0

Kampala, onderwijssteun door kerken alg. 0 34.000 34.000 0 0

Kampala, algemene onderwijstraining IMP 0 76.500 76.500 0 0

Kampala, bibliotheek t.b.v. onderwijs IMP 0 10.401 7.500 0 2.901

Kasese, onderwijsverbetering in het Engels alg. 0 40.000 40.000 0 0

Kayambogo, computers voor 13 scholen alg. 0 12.000 12.000 0 0

Lango, onderwijs en psychosociale steun na conflicten alg. 0 50.000 25.000 0 25.000

Lango, verbetering lezen en schrijven in moedertaal alg. 0 60.746 30.669 0 30.077

Lira, algemene onderwijssteun d.m.v. ICT alg. 0 20.603 0 0 20.603

Lira, onderwijssteun d.m.v. gemeenschapsparticipatie alg. 0 30.000 30.000 0 0

Mbale, onderwijsproject van Ex-change Ex-c 480 0 480 0 0

Mbale, organisatie studentenuitzending Ex-change Ex-c 0 8.700 8.700 0 0

Mbale, beroepstraining voor kwetsbare kinderen alg. 0 50.000 25.000 0 25.000

Mbale, onderwijs aan straatkinderen alg. 0 20.000 20.000 0 0

Soroti, ondersteuning vervolgonderwijs en scholenbouw alg. 0 28.949 28.949 0 0

Soroti, algemene onderwijssteun IMP 0 48.900 0 0 48.900

Soroti, onderwijsverbetering door ICT alg. 0 19.567 19.567 0 0



Senegal: Dakar, algemene onderwijstraining IMP 0 15.000 10.000 0 5.000

Zambia:


Kitwe, ICT-training en lerarenopleiding alg. 0 25.000 25.000 0 0

Kitwe, ICT-netwerk met training en basisonderwijs alg. 0 25.000 25.000 0 0

Luanshya, ICT-toepassing in afstandsonderwijs alg. 0 15.000 15.000 0 0

Lusaka, ICT-toepassingen onderwijsleerproces alg. 0 20.000 0 0 20.000

Lusaka, ICT-training in beroepsonderwijs alg. 0 25.000 25.000 0 0

Ndola, ICT-training in beroepsonderwijs alg. 0 15.000 15.000 0 0

oostelijk Zambia, capaciteitsversterking vakopleidingen L4W 0 27.236 27.236 0 0



SOORT VERPLICHTING PROJECTEN UITBETAALD IN AFGEBOEKT IN VERPLICHTING PROJECT * 31/12/2010 BOEKJR 2011 BOEKJR 2011 BOEKJR 2011 31/12/2011 e e e e e2. Azië

India: operational program costs (advies en reiskosten) alg. 0 3.002 3.002 0 0

Andrha Pradesh, steun aan speciaal onderwijs IMP 0 76.548 76.548 0 0

Bangalore, evaluatie onderwijsprogramma’s alg. 5.400 0 5.044 356 0

Bangalore, lokale kosten reis Werelddocenten WD 0 16.630 16.630 0 0

Bangalore, organisatie van een workshop alg. 0 7.000 7.000 0 0

Bangalore, algemene onderwijssteun alg. 0 183.565 183.565 0 0

Bangalore, consultancywerkzaamheden alg. 0 6.000 6.000 0 0

Bangalore, onderwijs aan jongeren IMP 0 15.000 0 0 15.000

Chattisgarth, toegang tot kwaliteitsonderwijs alg. 0 22.636 22.636 0 0

Delhi, afbouw steun aan Deepalaya SSP 0 5.000 0 0 5.000

Sangli, Kerwadi, gender onderwijs en bijscholing IMP 0 99.000 99.000 0 0

Dhaura, algemene onderwijssteun IMP 0 13.294 13.294 0 0

Jharkhand, toegang tot kwaliteitsonderwijs alg. 0 26.290 26.290 0 0

Jharkhand, toegang tot kwaliteitsonderwijs alg. 0 35.000 35.000 0 0

Kolkatta, onderwijs aan straatkinderen IMP 0 99.000 0 0 99.000

Orissa, toegang tot kwaliteitsonderwijs alg. 0 24.029 24.029 0 0

Orissa, toegang tot kwaliteitsonderwijs alg. 0 28.510 28.510 0 0

Udaipur, algemene onderwijssteun alg. 0 15.000 15.000 0 0

Indonesië:

Batam, naaitraining voor vrouwen IMP 0 23.922 23.922 0 0

Flores, steun aan een technische vakopleiding IMP 0 180.000 180.000 0 0

Gianyar, onderwijsontwikkeling gehandicapten IMP 0 12.894 0 0 12.894

Pacung, training van pas afgestudeerde leerkrachten IMP 0 13.500 13.500 0 0

Irak: Dohuk, distributie dozen Schoenmaatjes 2010 ES 0 8.681 8.681 0 0


soort verplichting projecten uitbetaaldin afgeboektin verplichting project * 31/12/2010 boekjr2011 boekjr2011 boekjr2011 31/12/2011 e e e e e3. Latijns-Amerika Bolivia: operational program costs (advies en reiskosten) alg. 0 5.942 5.942 0 0

La Paz, EAT-missie Bolivia 2011 alg. 0 2.305 1.740 0 565

La Paz, investering in lokale onderwijskennis alg. 0 19.866 19.866 0 0

La Paz, verbetering van het beroepsonderwijs alg. 0 20.000 20.000 0 0

Oruro, onderwijs op rurale hoogvlakten alg. 0 15.320 15.320 0 0

Santa Cruz de la Sierra, beroepsonderwijs alg. 0 19.393 19.393 0 0

Santa Cruz de la Sierra, online platform voor docenten alg. 0 27.498 27.498 0 0

Santa Cruz de la Sierra, intercultureel onderwijs alg. 0 24.462 24.462 0 0

Peru:


Ayacucho/Cusco/Lima, beleidsbeïnvloeding onderwijs alg. 0 70.000 66.000 0 4.000

Cusco, intercultureel en tweetalig onderwijs alg. 0 42.632 42.632 0 0




Cusco, vakopleidingen voor jongeren IMP 0 81.450 81.375 0 75

Cusco, marktgerichte opleidingen voor jongeren IMP 0 153.000 153.000 0 0

Huancavalica, intercultureel en tweetalig onderwijs alg. 0 42.000 42.000 0 0

Junin, beroepsonderwijs voor jongeren alg. 0 70.000 70.000 0 0

Lima, ondersteuning Schoolsponsorplan 2011 SSP 0 30.000 10.000 0 20.000

Lima, organisatie van een workshop alg. 0 821 821 0 0

Lima, organisatie workshop Impulsis alg. 0 6.600 6.600 0 0

Lima, algemene onderwijssteun IMP 0 65.400 20.400 0 45.000

Lima, onderwijs aan kleuters op de hooglanden IMP 0 99.000 99.000 0 0

Lima, aanvullende training van onderwijzers IMP 0 60.000 0 0 60.000




Suriname:

Nieuw-Aurora, training in ICT IMP 0 38.862 3.300 0 35.562

4. Europa

Albanië:

Tirana, distributie dozen Schoenmaatjes 2010 ES 0 4.429 4.429 0 0

5. overige zaken/niet land-gebonden

Educaids 2012 alg. alg. 0 62.000 62.000 0 0

Global Campaign for Education alg. 0 32.972 32.972 0 0

evaluatie programma’s in Kenia/Oeganda/India alg. 12.993 0 12.993 0 0

EAT-missie India via Impulsis alg. 2.000 0 2.000 0 0

kennisnetwerk diverse betalingen 2011 alg. 0 3.866 3.866 0 0

Edukans capaciteitsversterking diversen 2011 alg. 0 2.766 2.766 0 0

organisatie workshop voor fondsenwerving alg. 0 31.457 29.020 0 2.437

evaluatie van MFS-1 subsidies alg. 0 14.752 0 0 14.752

PSO leerwerktraject 2011-2012 alg. 0 5.557 5.557 0 0

144.955 6.242.258 5.258.999 53.462 1.074.753

Dit jaarverslag is een uitgave van Edukans. Edukans steunt onderwijs-projecten voor kansarme kinderen in ontwikkelingslanden. Edukans be-trekt hierbij het Nederlandse onderwijs. Het werk van Edukans kan alleen plaatsvinden dankzij giften en schenkingen van scholen, particulieren, kerken, bedrijven, fondsen en subsidies.

Edukans bezit het keurmerk voor goede doelen van het Centraal Bureau Fondsenwerving en het ISO-certificaat. De belastingdienst heeft Edu-kans aangemerkt als Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI).

RedactieGuido HarinkErik KolkmanGerard van Midden

Foto’sRogier Jaarsma (cover e.a.)Justin NanAndré RuigrokEdukans

VormgevingRichard Feld

EdukansPostbus 1492 l 3800 BL Amersfoort

Bezoekadres: Berkenweg 11, 3818 LA AmersfoortT (033) 460 60 10 I F (033) 460 60 [email protected] I www.edukans.nlgiro: 515

Colofon

Edukans Jaarverslag 2011

Documents

Transcript of Edukans Jaarverslag 2011