E 7 8 0 9 6 2 8 N L 0 1 p d f 1 Ä< OVVY[ UVN · Waar kunt u EU-publicaties krijgen? Betaalde...
Transcript of E 7 8 0 9 6 2 8 N L 0 1 p d f 1 Ä< OVVY[ UVN · Waar kunt u EU-publicaties krijgen? Betaalde...
Europese Commissie
KE-78-09-628-NL-C
KE7809628NLC_001.pdf 1
10/11/11 15:21
Waar kunt u EU-publicaties krijgen?
Betaalde publicaties:
publicaties
http://ec.europa.eu/social/publications
http://ec.europa.eu/employment_social/publications/register/index_en.htm
ESmail
http://ec.europa.eu/employment_social/emplweb/news/esmail_en.cfm
http://ec.europa.eu/social
KE7809628NLC_001.pdf 2
10/11/11 15:21
Europese CommissieDirectoraat-generaal Werkgelegenheid,
sociale zaken en gelijke kansen
Eenheid D.3
Manuscript voltooid in februari 2009
KE7809628NLC_002.pdf 1 10/11/11 15:28
De inhoud van deze publicatie is verzorgd door de overheidsdiensten voor arbeids-
voorziening van de EER-landen. Noch de Europese Commissie, noch enige persoon
die optreedt in naam van de Commissie kan verantwoordelijk worden gesteld voor
het gebruik dat kan worden gemaakt van de gegevens in deze publicatie.
© photos
Voor elk gebruik of elke reproductie die niet valt onder het auteursrecht van de
Europese Commissie, dient rechtstreeks van de auteursrechthouder(s) toestem-
ming te worden verkregen.
Meer gegevens over de Europese Unie vindt u op internet via de Europaserver (http://europa.eu).
Bibliografische gegevens en een samenvatting bevinden zich aan het einde van deze publicatie.
Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie, 2009
ISBN 978-92-79-11651-3doi 10.2767/35428
© Europese Gemeenschappen, 2009Overneming met bronvermelding toegestaan
Printed in Belgium
GEDRUKT OP 100 % GERECYCLEERD PAPIER
Europe Direct helpt u antwoord
te vinden op uw
vragen over de Europese Unie
Gratis nummer (*):
00 800 6 7 8 9 10 11
(*) Als u mobiel belt, hebt u misschien geen toegang tot gratis nummers of
kunnen kosten worden aangerekend.
KE7809628NLC_002.pdf 2 10/11/11 15:28
3
Voorwoord door Dixie Dansercoer, Belgisch ontdekkingsreiziger en atleet
In onze hectische mo-
derne wereld probeert ie-
dereen krampachtig meer
te doen in minder tijd.
Kwaliteit moet plaatsma-
ken voor kwantiteit; ele-
gantie, stijl en doordacht-
heid verdwijnen met elke
inderhaast geschreven
e-mail of sms. De massa
aan informatie die we elke dag naar het hoofd geslingerd krijgen, wordt
ons soms te veel.
Mijn intense en langdurige poolexpedities hebben me doen inzien dat de
natuur dit patroon niet volgt. Op de tochten die ik in het noord- en zuid-
poolgebied heb mogen maken, moest ik noodgedwongen het tempo ver-
lagen en me in alle nederigheid toespitsen op de dingen die echt belangrijk
zijn. Om de gure omstandigheden op de Noord- en Zuidpool te overleven,
moet een mens een vrije en sterke geest hebben en bij elke expeditie
werd ik als mens een beetje rijker. Ik bekijk de dingen nu vanuit een geheel
nieuw perspectief en stel vast dat ik naar verscheidenheid streef wanneer
het leven te eentonig wordt: dat gebeurt nu eenmaal wanneer mensen in
contact komen met andere culturen en geografische omstandigheden en
het kan erg de moeite waard zijn.
Net zoals bij elke passie kan de droom alleen maar worden bereikt door
hard werken. De voorbereidingen van een poolexpeditie, waar een com-
plex netwerk van medewerkers van over de hele wereld bij betrokken is,
nemen wel drie tot vier jaar in beslag. Ik kan me voorstellen dat de zoek-
tocht naar een baan in het buitenland, het leggen van contacten en het
waarmaken van die droom aanvoelt als een even gigantisch project. De
successen die ik op mijn vele expedities heb geboekt, had ik nooit alleen
aan mezelf te danken. Op elke expeditie word ik uiteraard vergezeld door
mijn expeditiepartner(s) en technische medewerkers. We stemmen ook
vaak in met wetenschappelijke en educatieve opdrachten, waardoor nog
wat extra gewicht wordt gelegd op onze sowieso al zwaarbeladen sleeën.
Deze bijkomende inspanningen op het terrein — of ons nou gevraagd
wordt om een gat van twee meter diep te graven in de sneeuw en het ijs of
© S
OFA
M
KE7809628NLC_002.pdf 3 10/11/11 15:28
4
om de temperatuur te registreren in onherbergzame gebieden — kunnen
vermoeiend lijken, maar ze geven wel een enorme voldoening na afloop
van een slopende expeditie. We kunnen onze streefdoelen niet op ons
eentje bereiken, daarvoor is een netwerk dat ons ondersteunt van cru-
ciaal belang. Wanneer we de obstakels kunnen overwinnen die we op onze
weg tegenkomen, geeft dat ons een enorm gevoel van voldoening. Ik wil
u aanmoedigen om de uitdagingen aan te gaan waarmee u wordt gecon-
fronteerd, zowel de opwindende als de meer intimiderende, maar ook om
na te denken over hoe verrijkend en positief het kan zijn om te leven en te
werken in een ander land en de dingen eens vanuit een andere invalshoek
te bekijken.
Dixie Dansercoer werd in 1962 geboren in Nieuwpoort, een stad aan de Belgi-
sche kust. Hij is getrouwd en heeft vier kinderen. Halverwege de jaren 80 is Dixie
tweemaal rond de wereld gereisd, in verschillende richtingen. Sinds het einde
van de jaren negentig heeft hij samen met Alain Hubert op ski’s Antarctica
doorkruist (een tocht van 4 000 km) en is de Noordelijke IJszee van Siberië naar
Groenland overgestoken, waarbij hij in 106 dagen meer dan 1 800 km aflegde.
Hij heeft veel ervaring met langeafstandswedstrijden en ultramarathons en
heeft de Mont Blanc en de Mount Everest beklommen. In 2008 voltooide hij de
gedenkingszeiltocht „In the wake of the Belgica” naar het Antarctisch Schierei-
land, waarmee hij de 20 landingen overdeed die Adrien de Gerlache 110 jaar
eerder had gemaakt. In 2009 zette hij onder de naam Antarctic Matters een
project op dat gericht is op de milieueffecten van klimaatverandering. Dixie
heeft 13 boeken gepubliceerd. Een aantal daarvan heeft betrekking op zijn
expedities, maar hij heeft ook een boek uitgebracht waarin het leiden van een
onderneming vergeleken wordt met een expeditie (een boek over motivatie
dat hij samen met zijn vrouw heeft geschreven). Voorts heeft hij fotoboeken
en avonturenboeken voor de jeugd op zijn naam staan. Dixie Dansercoer is
ambassadeur van Unicef België en werd door de Belgische koning Albert II on-
derscheiden met het ereteken van Grootofficier in de Kroonorde. Hij was peter
van de eerste Mont Blanc-expeditie die werd geleid door de eenbenige bergbe-
klimster Kristien Smet en in 2007 was hij peter van het Umicore Solar Team. Hij
is lid van het raadgevend comité van EOS Magazine (een Amerikaans weten-
schappelijk tijdschrift). De ruime ervaring van Dixie met expedities heeft hem
vooral geleerd dat samenwerking en het vermogen zich aan te passen aan een
nieuwe omgeving onontbeerlijk zijn om te kunnen overleven.
Bezoek de website van Dixie Dansercoer op www.circles.cc
KE7809628NLC_002.pdf 4 10/11/11 15:28
5
Inhoud
Voorwoord ......................................................................................... 3
Inleiding ............................................................................................. 7
Stimuleren van de mobiliteit in heel Europa ................................... 9
Sollicitatieprocedures in de EER .....................................................11
1. Bulgaria (Bulgarije) ..................................................................13
2. België/Belgique/Belgien ........................................................21
3. Česká republika (Tsjechische Republiek).........................28
4. Danmark (Denemarken) ........................................................36
5. Deutschland (Duitsland) ........................................................41
6. Eesti (Estland) ............................................................................47
7. Éire/Ireland (Ierland) ...............................................................52
8. Elláda (Griekenland) ................................................................57
9. España (Spanje) ........................................................................61
10. France (Frankrijk) .....................................................................66
11. Ísland (IJsland) ..........................................................................70
12. Italia (Italië) ................................................................................78
13. Kýpros/Kıbrıs (Cyprus) ..........................................................84
14. Latvija (Letland) .......................................................................89
15. Liechtenstein ...........................................................................95
16. Lietuva (Litouwen) ..................................................................99
17. Luxembourg (Luxemburg) ................................................ 104
18. Magyarország (Hongarije) ................................................ 109
19. Malta ......................................................................................... 115
20. Nederland ............................................................................... 121
21. Norge (Noorwegen) ............................................................ 134
22. Österreich (Oostenrijk) ....................................................... 144
23. Polska (Polen) ........................................................................ 151
24. Portugal ................................................................................... 163
25. România (Roemenië) .......................................................... 176
26. Schweiz/Suisse/Svizzera/Svizra (Zwitserland) ........... 182
27. Slovenija (Slovenië) ............................................................. 189
28. Slovensko (Slowakije) ......................................................... 203
29. Suomi/Finland ....................................................................... 207
30. Sverige (Zweden) ................................................................. 216
31. United Kingdom (Verenigd Koninkrijk) ....................... 222
Dankbetuigingen ..........................................................................230
KE7809628NLC_002.pdf 5 10/11/11 15:28
KE7809628NLC_002.pdf 6 10/11/11 15:28
7
Inleiding
De wereld verandert. We doen niet meer ons hele leven hetzelf-
de werk en we weten dat we voor een loopbaan soms naar het
buitenland moeten verhuizen. Dankzij de ervaring van werken
in het buitenland, of het nu voor korte of voor langere tijd is,
kunnen we essentiële vaardigheden opdoen om ons in te leven
in andere culturen, onze geest te verruimen en met andere cul-
turen in dialoog te treden. Veel mensen beschouwen het als een
zeer verrijkende ervaring. Als ze naar huis terugkeren, kunnen
ze bovendien een betere baan vinden dankzij de vaardigheden
die ze in het buitenland hebben geleerd. Maar in een ander land
gaan werken, is geen beslissing die van de ene op de andere dag
wordt genomen. Er moet ernstig over worden nagedacht en al-
les moet in overweging worden genomen. Goed voorbereid
zijn, is van cruciaal belang.
Eures reikt u de middelen aan om deze zoektocht naar verrijking
tot een goed einde te brengen. Dankzij internetdatabanken met
vacatures en cv’s en een netwerk van meer dan 750 volledig op-
geleide Eures-adviseurs, vormt onze dienst een scharnierpunt
tussen werkgevers en werkzoekenden waarbij de juiste vaardig-
heden worden gekoppeld aan vacatures in heel Europa. Eures
biedt ook informatie aan wie geïnteresseerd is om in het bui-
tenland te leven en te werken en volgt de steeds veranderende
arbeidsmarkt op de voet. Eures brengt al 15 jaar vaardigheden
en vacatures in heel Europa samen en is ontstaan uit de be-
hoefte aan een gecoördineerde dienst ter bevordering van een
van de vier fundamentele vrijheden van de Europese Unie: het
vrij verkeer van personen. Wij verlenen essentieel advies, maar
bieden ook ondersteuning en de nodige motivatie voor u ver-
trekt. Verder verstrekken wij hulp tijdens uw zoektocht of bij het
voorbereiden van sollicitatiegesprekken. Maar dat is nog niet al-
les. Aangezien Eures aanwezig is in 31 Europese landen (de 27
lidstaten van de Europese Unie, Noorwegen, IJsland, Liechten-
stein en Zwitserland, naast meer dan 20 toegewezen diensten
in grensgebieden), hebt u ook bij aankomst in uw gastland nog
toegang tot de expertise van Eures. We kunnen u advies geven
over de sociale zekerheid, meer informatie over de arbeidsmarkt
of lokale tips: Eures is altijd in de buurt.
KE7809628NLC_002.pdf 7 10/11/11 15:28
8
Dit boek werd samengesteld omdat Eures haar waardevolle ken-
nis wil bundelen. Kennis die door het hele netwerk gedurende
vele jaren werd vergaard, zodat alle Europese burgers ervan
kunnen profiteren en het boek kunnen raadplegen op het juiste
moment. Dit boek is waarschijnlijk het nuttigst voor werkzoe-
kenden omdat het een concrete bron is als ondersteuning van
de zoektocht naar een baan en omdat het enkele van de cultu-
rele barrières in Europa probeert te doorbreken. Daarnaast is het
ook handig voor werkgevers om meer te weten te komen over
de culturele achtergrond van hun sollicitanten.
De grote kracht achter Eures is ons uitgebreide netwerk. Deze
handleiding werd samengesteld door de VDAB (Vlaamse Dienst
voor arbeidsbemiddeling) in samenwerking met de andere Bel-
gische openbare werkgelegenheidsdiensten, maar er werden
bijdragen geleverd vanuit het hele Eures-netwerk. Zonder die
bijdragen en zonder de opmerkingen van tal van experts zou dit
boek niet mogelijk geweest zijn. Wij hopen dat het u van dienst
zal zijn en wensen u veel geluk en productiviteit terwijl u geniet
van de Europese arbeidsmobiliteit!
KE7809628NLC_002.pdf 8 10/11/11 15:28
9
Stimuleren van de mobiliteit in heel Europa
Het leven staat niet stil: elke dag leren we iets nieuws of komen
we voor een nieuwe uitdaging te staan. Hetzelfde geldt voor
de Europese arbeidsmarkt. De actieve bevolking vergrijst en de
werkgelegenheidscijfers veranderen van jaar tot jaar in hoog
tempo. Bij Eures willen we ervoor zorgen dat u het maximum
haalt uit uw rechten en kansen in Europa, wat het leven ook in
petto heeft.
De Europese arbeidsmobiliteit zit in de lift: hoewel enkele lan-
den in het begin beperkingen oplegden voor werknemers uit
de nieuwe lidstaten, werden de meeste van die beperkingen on-
dertussen opgeheven. De meeste mensen hebben niet langer
een „baan voor het leven” en dat kan worden beschouwd als een
opwindende kans om een grote verscheidenheid aan sectoren,
functies en plaatsen te ontdekken. Met de nodige flexibiliteit en
een open geest kunnen zowel werkgevers als werknemers voor-
deel halen uit de veranderlijke arbeidsmarktpatronen in Europa:
werkzoekenden kunnen verschillende werkpatronen ontdek-
ken, zoals werken op afstand en duobanen, terwijl werkgevers
kunnen rekenen op een divers en bruisend personeelsbestand
door sollicitaties uit een ander land te verwelkomen en ervoor
te zorgen dat werknemers een gezond evenwicht vinden tussen
werk en vrije tijd. Met de juiste hulp en ondersteuning kunnen
zowel werkgevers als werkzoekenden een baan of rekruterings-
mogelijkheden vinden buiten hun onmiddellijke omgeving. Dit
boek biedt u een breed scala aan tips en achtergrondinformatie
zodat u deze kansen te baat kunt nemen.
Eures bevindt zich in de ideale positie om een overzicht te heb-
ben van de uitzonderlijke kansen voor iedereen in Europa, maar
ook om de laatste hindernissen te detecteren waarmee mensen
worden geconfronteerd voor en na een verhuizing naar het bui-
tenland. Vaak gaat het om culturele hindernissen, want de rijke
culturele verscheidenheid in Europa kan ook voor verwarring
zorgen bij wie van plan is om een kans te grijpen in een ander
land. Als burgers van een verenigd Europa zijn we soms nog
vreemden voor elkaar, zeker in een belangrijke situatie zoals een
sollicitatieprocedure.
KE7809628NLC_002.pdf 9 10/11/11 15:28
10
We hebben dit handboek speciaal geschreven voor mensen die
op zoek willen gaan naar een baan buiten hun eigen land —
door naar een ander land te verhuizen of over de grens te gaan
werken — maar ook voor werkgevers zodat ze vertrouwd kun-
nen raken met de culturele achtergrond van een sollicitant. Dit
boek biedt een overzicht van elke lidstaat met de belangrijkste
informatie en essentiële tips over wat wel en niet mag tijdens
sollicitaties of rekruteringen in het buitenland.
De Eures-deskundigen op het gebied van arbeidsmobiliteit zijn
een unieke bron van informatie gebleken tijdens het schrijven
van dit boek. Dankzij de knowhow van dat Europese netwerk
(800 leden) en de regelmatig bijgewerkte gegevens op onze
website (eures.europa.eu) kunnen we u deze informatie aanrei-
ken. Ze is naar onze mening onmisbaar voor wie een verhuizing
naar het buitenland plant. Wij willen u uiteraard ook aanmoedi-
gen om het netwerk of onze website te raadplegen wanneer u
nog vragen hebt of op zoek bent naar specifieke ondersteuning.
We hopen dat u zult genieten van het boek!
KE7809628NLC_002.pdf 10 10/11/11 15:28
Sollicitatieprocedures in de EER
KE7809628NLC_002.pdf 11 10/11/11 15:28
KE7809628NLC_002.pdf 12 10/11/11 15:28
13
Gangbare sollicitatieprocedures in Bulgarije1.
Bij de standaardsollicitatieprocedure bieden kandidaten zich
aan voor een baan, waarna zij worden uitgenodigd voor een ge-
sprek met de werkgever en/of zijn of haar vertegenwoordiger.
Sollicitanten dienen zich er bewust van te zijn dat de termijn
tussen de publicatie van de vacature en de dag waarop de nieu-
we werknemer werkelijk aan de slag kan, door de werkgever
wordt bepaald. Deze termijn bestrijkt slechts in uitzonderlijke
gevallen meerdere maanden. De enige wettelijk vastgelegde
termijn is vastgesteld in artikel 17, lid 4, van de wet op de ver-
betering van de tewerkstelling, waarin wordt bepaald dat een
werkgever het lokale arbeidsbureau schriftelijk op de hoogte
moet stellen van de resultaten van de selectieprocedure.
Officiële taal Bulgaars
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 110 910 km2
Hoofdstad Sofia
Munt Lev
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +359
Domeinextensie .bg
KE7809628NLC_002.pdf 13 10/11/11 15:28
14
Eerste contacten en algemene regels die in acht moeten worden
genomen wanneer een werkzoekende een baan zoekt via een lo-
kaal arbeidsbureau:
Iuister naar de werkzoekende en stel hem of haar op zijn gemak;
neem de documenten van de werkzoekende door;
geef de werkzoekende de documenten die nodig zijn om
hem of haar bij het arbeidsbureau in te schrijven en geef
hierover uitleg;
voer de gegevens van de werkzoekende in het automati-
sche gegevenssysteem in;
bespreek eventuele voorkeuren voor een baan;
verstrek de werkzoekende informatie over geschikte vacatures;
vat alles nog eens samen en vraag de werkzoekende om
een bevestiging van de diensten van het lokale arbeidsbu-
reau die voor hem of haar het meest geschikt zijn.
Aandachtspunten voor elektronische sollicitaties:
het is heel belangrijk dat sollicitanten bepalen of de
inhoud van een baan al dan niet overeenstemt met
hun interesses. Sommige websites zijn toegespitst op
bepaalde beroepen, andere zijn dan weer gericht op
werkzoekenden in bepaalde regio’s;
belangrijk om te weten is ook dat sollicitanten hun cv op
bepaalde websites kunnen plaatsen en dat werkgevers
zich op diezelfde sites kunnen registreren. Indien er
belangstelling is voor een bepaald bedrijf, kan ook een
website voor dat bedrijf alleen worden gebruikt;
het is erg belangrijk naar een baan te zoeken op websites
die geregeld worden geactualiseerd;
het elektronisch cv van een sollicitant moet opgesteld
zijn volgens het algemene model van het Europees cv;
zorg ervoor dat, indien een sollicitatieformulier moet
worden ingevuld, dat ook correct gebeurt;
elektronische documenten (cv, begeleidende brief, sol-
licitatieformulieren, enz.) moeten worden ingediend bin-
nen de in advertenties vastgestelde termijn.
Aandachtspunten voor schriftelijke sollicitaties:
stel een cv op papier op volgens het Europese model;
schrijf een begeleidende brief;
KE7809628NLC_002.pdf 14 10/11/11 15:28
15
naast het cv kan een werkgever ook nog om een aantal
andere documenten verzoeken;
gebruik een stijlvolle opmaak voor documenten op
papier om indruk te maken op de werkgever;
respecteer de uiterste datum voor het indienen van docu-
menten.
Aandachtspunten voor telefonische contacten
Het is doorgaans niet aan te raden via de telefoon naar een baan
te solliciteren, omdat werkgevers de sollicitant dan gemakkelij-
ker kunnen uitsluiten. Een telefoongesprek is bedoeld om een
afspraak te maken voor een sollicitatiegesprek bij de werkgever.
Tijdens het telefoongesprek moeten sollicitanten de volgende
regels in acht nemen:
zij dienen zichzelf voor te stellen;
zij dienen duidelijk te vermelden voor welke betrekking
zij belangstelling hebben en waarom zij bellen;
zij dienen zich te beperken tot een korte en duidelijke
uiteenzetting waarin zij toelichten waarom zij geschikt
zijn voor de baan;
zij moeten proberen een afspraak te krijgen voor een
gesprek.
Om resultaat te boeken moeten sollicitanten in de beschrijving van
hun vaardigheden ingaan op de belangrijkste eisen die in de adver-
tentie werden gesteld (zonder ze woord voor woord over te nemen).
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden 2.
Wervers verwachten van sollicitanten dat zij over de nodige di-
ploma’s, kwalificaties en werkervaring beschikken. Voor bepaal-
de betrekkingen kan het bijvoorbeeld belangrijk zijn dat kandi-
daten een of meerdere vreemde talen spreken, vlot met een pc
overweg kunnen, in het bezit zijn van een rijbewijs, enz.
De duur van de procedure hangt af van de sollicitatietermijn die
de werkgever vaststelt.
KE7809628NLC_002.pdf 15 10/11/11 15:28
16
Algemene regels voor sollicitaties via een lokaal arbeidsbureau:
voorafgaande selectie van geschikte kandidaten voor de
vacature;
eerste contact met de geselecteerde kandidaten, die ter
kennismaking worden uitgenodigd door een medewer-
ker van het lokale arbeidsbureau;
ontmoeting en gesprek met de werkzoekenden met de
bedoeling een profiel op te stellen dat overeenstemt met
een bepaalde vacature;
de werkzoekenden helpen met het opstellen van hun
cv en andere documenten, in overeenstemming met de
eisen van de werkgever;
de werkzoekenden voorbereiden op het sollicitatiege-
sprek bij de werkgever;
referenties voorbereiden;
een afspraak vastleggen voor een gesprek met de werkgever;
het eigenlijke sollicitatiegesprek met de werkgever;
feedback van zowel de werkzoekende als de werkgever
over het resultaat van de sollicitatie.
Werkgevers letten tijdens sollicitatiegesprekken op nauwgezet-
heid, voorkomen, zelfbeheersing, zelfvertrouwen en lichaams-
taal. De werkgever of zijn vertegenwoordiger leidt het gesprek.
Indien het gesprek plaatsvindt in het lokale arbeidskantoor, zijn
de arbeidsbemiddelaar, de sollicitant en de werkgever of zijn of
haar vertegenwoordiger aanwezig. Indien het gesprek in het be-
drijf plaatsvindt, zijn enkel de werkgever of zijn of haar vertegen-
woordiger en de sollicitant aanwezig.
Het sollicitatiegesprek neemt een half uur tot maximaal een uur
in beslag. Wanneer de werkgever erop aandringt dat de kandi-
daat na de theoretische proef ook een praktische proef aflegt,
duurt de procedure langer.
Verberg zenuwachtigheid (rol niet met de ogen, vermijd han-
denwringen, houd bevingen onder controle, speel niet met uw
haar, enz.), spreek duidelijk en zeker niet te stil, rook niet en ge-
bruik ook geen kauwgom, laat vakjargon achterwege, kritiseer
noch uzelf noch uw vroegere werkgevers, gebruik geen clichés,
KE7809628NLC_002.pdf 16 10/11/11 15:28
17
vergelijk uzelf niet met de andere kandidaten voor de baan en
bespreek geen persoonlijke en financiële problemen.
Tijdens het gesprek wordt eventueel een glas water aangebo-
den, wat een sollicitant gerust mag aanvaarden.
Een kandidaat mag op het einde van het gesprek vragen stellen.
Deze vragen kunnen betrekking hebben op de volgende thema’s:
de beheersstructuur van het bedrijf, een doorsneewerkdag van de
werknemer in de functie waarnaar wordt gesolliciteerd, de uiterste
datum waarop de sollicitant een antwoord zal krijgen en de op-
leidings- en kwalificatieprogramma’s die het bedrijf zijn personeel
aanbiedt.
Een sollicitatiegesprek verloopt doorgaans als volgt: de sollici-
tant en werkgever groeten elkaar; de sollicitant gaat zitten; de
werkgever en/of zijn of haar vertegenwoordiger stelt vragen, die
de sollicitant beantwoordt; op het einde van het gesprek geeft
de werkgever de sollicitant de kans om eventuele vragen te stel-
len. Tijdens het onderhoud probeert de werkgever met de kan-
didaat een normaal gesprek te voeren. Van deze laatste wordt
verwacht dat hij of zij zelfverzekerd en beheerst is.
De verhouding tussen beroepsgebonden en andere onderwer-
pen die tijdens het gesprek aan bod komen, hangt af van de ei-
sen die voor de vacature worden gesteld.
Sollicitanten dienen hun motivatie toe te lichten en de werkge-
ver ook iets over zichzelf en hun sterke punten en interesses te
vertellen. De wet op de bevordering van de tewerkstelling ver-
biedt directe of indirecte discriminatie in sollicitatieprocedures.
Werkgevers stellen geen vragen over het privéleven van sollici-
tanten. De wet bescherming persoonsgegevens definieert per-
soonsgegevens als alle gegevens over een individuele persoon
die via een uniek nummer kunnen worden opgespoord.
Sollicitanten moeten op de hoogte zijn van de activiteiten van
het bedrijf, het management, de klanten en concurrenten als-
ook van mogelijkheden voor verdere ontwikkeling.
KE7809628NLC_002.pdf 17 10/11/11 15:28
18
Vragen die vaak door een werkgever worden gesteld:
„Waarom solliciteert u naar deze baan?”
„Wat kunt u voor ons bedrijf betekenen?”
„Vertel me iets over uzelf. Wie bent u? Wat onderscheidt
u van anderen?”
„Wat verwacht u als loon te ontvangen?”
Tenzij andere afspraken werden gemaakt, mag de sollicitant enige
tijd na het gesprek contact opnemen met de werkgever (persoonlijk
of per telefoon) om naar het resultaat van het gesprek te vragen.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Het is niet aan te raden om als sollicitant meteen tijdens het
sollicitatiegesprek specifieke loonsverwachtingen te geven.
Naargelang de overeenkomst wordt de vergoeding berekend
op uur- of maandbasis. Het vergoedingsniveau zelf hangt af van
de werkduur of de productiecijfers. Werkgevers onderhandelen
met werknemers over het loon voor één element (het produc-
tiequotum), dat nooit minder mag bedragen dan het bedrag dat
werd vastgesteld in de collectieve arbeidsovereenkomst.
Soms vragen bedrijven dat sollicitanten één dag op proef wer-
ken, maar dat is geen algemeen gangbare praktijk.
De sollicitatieprocedure eindigt wanneer een arbeidsovereen-
komst wordt ondertekend of wanneer sollicitanten vernemen
dat de keuze niet op hen is gevallen. Werkgevers zijn verplicht
om het lokale arbeidsbureau binnen zeven dagen in kennis te
stellen van het resultaat van de selectieprocedure. Wanneer het
lokale arbeidsbureau een actieve rol vervult in de organisatie
van het sollicitatiegesprek, dient het bureau de kandidaten zelf
mee te delen dat ze niet door de werkgever zijn geselecteerd.
KE7809628NLC_002.pdf 18 10/11/11 15:28
19
Hebt u referenties nodig?4.
Vroegere werkgevers kunnen voor referenties zorgen. Deze re-
ferenties tonen aan dat een sollicitant geschikt is voor de open-
staande betrekking.
Tijdens het gesprek kan erop worden aangedrongen kopieën
van diploma’s te overhandigen. Sommige werkgevers vragen
om aanbevelingsbrieven.
Of een bewijs van goed gedrag is vereist hangt af van de aard
van het werk.
Een goede indruk maken5.
Zoek vooraf het adres van het bedrijf op en zoek uit hoe u er
met het openbaar vervoer kunt geraken. Noteer het exacte tijd-
stip en neem alle benodigde documenten mee. Bevestig steeds
vooraf dat u op de afspraak voor het sollicitatiegesprek zult zijn.
ndien u niet op de afspraak verschijnt, moet u hiervoor een
geldige reden hebben. U dient zich dan te verontschuldigen
voor het feit dat u niet aanwezig kunt zijn en ook uit te leggen
waarom.
Draag elegante kleding, geen sportkleding, korte rokjes of felle
kleuren. Uw kleren en schoenen moeten schoon en gepoetst
zijn en op elkaar zijn afgestemd. Gebruik geen sterke deodorant
of zwaar parfum. Besteed aandacht aan details, zoals een ver-
zorgd kapsel, gewassen haar en schone nagels. Mannen moeten
gladgeschoren zijn of een verzorgde baard hebben. Draag geen
opzichtige juwelen.
KE7809628NLC_002.pdf 19 10/11/11 15:28
20
Sollicitanten moeten vriendelijk en beleefd zijn, glimlachen,
oogcontact maken met de vraagsteller, aandachtig naar de vra-
gen luisteren, alle vragen beantwoorden (tot twee minuten per
vraag), duidelijk, kalm en zelfverzekerd spreken, hun sterke pun-
ten kort benoemen, hun ervaring vergelijken met de eisen die
worden gesteld aan de baan waarnaar zij solliciteren, de werk-
gever danken voor de toegekende tijd of hem of haar zelfs een
schriftelijke bedanking sturen.
KE7809628NLC_002.pdf 20 10/11/11 15:28
21
Officiële taal Nederlands (noorden), Frans
(zuiden), Duits
Bestuursvorm Constitutionele monarchie
Oppervlakte 30 528 km2
Hoofdstad Brussel
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +32
Domeinextensie .be
Gangbare sollicitatieprocedures in België1.
Een sollicitatieprocedure begint doorgaans met het verzamelen
van informatie over een openstaande betrekking of de gege-
vens van de contactpersonen in geval van een open sollicitatie.
U kunt contact opnemen met het bedrijf voor nadere informatie
over een bepaalde vacature en informatie inwinnen over de ac-
tiviteiten van de werkgever.
Als u denkt dat u geschikt bent voor de baan, kunt u een cv en een sol-
licitatiebrief opstellen en deze op de vastgestelde manier indienen.
Als de werkgever belangstelling heeft voor uw profiel, kunnen een
of meerdere gesprekken volgen. U kunt ook onderworpen worden
aan evaluaties, vaardigheidsproeven en psychologische tests.
KE7809628NLC_002.pdf 21 10/11/11 15:28
22
In de laatste fase van de procedure beslist de werkgever wie
wordt aangenomen en geeft hij of zij feedback. Sollicitanten
mogen ook zelf naar het resultaat (feedback) vragen. Zo geven
zij een bijkomende blijk van motivatie en belangstelling voor
de werkgever.
De meest gebruikelijke procedure is selectie op basis van een
cv met een begeleidende brief.
Merk op dat alle vacatures in België openstaan voor zowel
mannen als vrouwen. Er gelden geen leeftijdsbeperkingen.
De tijd die gemiddeld verstrijkt tussen de bekendmaking van
de vacature en de dag van indiensttreding hangt af van diverse
factoren: het aantal gesprekken en evaluaties, openbare of pri-
vésector, vast of tijdelijk contract, de opzeggingstermijn die de
werknemer in acht moet nemen bij de vorige werkgever, de
tijd die nodig is om te verhuizen, enz.
Gemiddeld neemt een wervingsprocedure voor allerhande
vacatures 6 weken in beslag, maar voor bepaalde banen (bv.
banen waarvoor zich maar weinig kandidaten aanmelden) kan
het veel sneller gaan.
Wanneer u solliciteert via e-mail, kunt u het best een „professio-
neel” e-mailadres gebruiken. Werkgevers houden niet van te
veel creativiteit in e-mailadressen. Geef duidelijk aan waarover
de e-mail gaat en schrijf een sollicitatiebrief.
Besteed aandacht aan de opmaak van zowel het cv als van de
sollicitatiebrief. Schrijf uw sollicitatiebrief volgens de Belgische
normen (indien u ze kent). Gebruik net papier wanneer u uw
sollicitatie via de gewone post verstuurt.
Stel uzelf kort en duidelijk voor en spreek in de vereiste taal
wanneer u naar de werkgever belt.
Stel uzelf voor en zeg voor welke functie u belangstelling hebt
indien het een open sollicitatie betreft.
U geeft blijk van motivatie wanneer u de functie en het bedrijf
kent. Wees ook voorbereid op vragen over uw sterke en zwakke
punten.
Uw cv is het belangrijkste document. Op het moment van de
sollicitatie worden in België meestal geen andere documenten
KE7809628NLC_002.pdf 22 10/11/11 15:28
23
gevraagd. Werkgevers geloven wat u zegt over uw diploma,
certificaten, enz. Houd er rekening mee dat u gevraagd kan
worden een aantal hiervan in te dienen bij de ondertekening
van de arbeidsovereenkomst. Zorg er dus voor dat u een verta-
ling van uw diploma hebt, maar voeg geen kopie bij uw sol-
licitatie.
Neem na het sollicitatiegesprek zelf het initiatief om naar het re-
sultaat te vragen. Voor de werkgever is dit een belangrijk teken
van motivatie. U kunt zelf contact opnemen met de werkgever
indien u na twee weken geen bericht hebt gekregen (tenzij u
weet dat de besluitvormingsperiode langer duurt).
Wees beleefd, eerlijk en professioneel. Lieg de werkgever nooit
voor. Beperk u tot feiten die voor de werkgever interessant kun-
nen zijn. Een sollicitatiegesprek kan veeleer worden gezien als
een vorm van onderhandelen dan als een vraag-en-antwoor-
dronde.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Werkgevers letten in de eerste plaats op uw houding, asser-
tiviteit en beleefdheid alsook op de manier waarop u zichzelf
voorstelt. U wordt een vertegenwoordiger van het bedrijf en
u moet in het team passen. De gesprekken kunnen worden
bijgewoond door twee of drie personen. Het eerste gesprek
wordt grotendeels afgenomen door een psycholoog. Daarna
kan een gesprek volgen met uw mogelijk toekomstige mana-
ger of zelfs met een toekomstige collega. Het laatste gesprek
gaat over praktische zaken (loonbesprekingen, enz.) en wordt
bijgewoond door een vertegenwoordiger van de personeels-
dienst. Voorzie 45 minuten voor een gesprek en een halve dag
voor tests.
Zowel verbale als non-verbale communicatie spelen een be-
langrijke rol in het wervingsproces. Aangeboden koffie of water
kunt u gerust accepteren. Op het einde van het gesprek kunt u
KE7809628NLC_002.pdf 23 10/11/11 15:28
24
bijkomende informatie vragen over de functie en het bedrijf. U
kunt ook praktische vragen stellen over het werk zelf.
Aan het begin van een sollicitatiegesprek stellen de vertegen-
woordigers van de werkgever zich doorgaans voor. Daarna
wordt de kandidaat gevraagd hetzelfde te doen. De vragen-
stellers beginnen met zeer algemene vragen en schakelen ge-
leidelijk aan over op zeer gedetailleerde vragen. Aan het einde
van het gesprek kan de kandidaat nog bijkomende vragen
stellen. Het gesprek wordt afgerond met praktische informatie
over de besluitvormingsperiode en feedback.
De sfeer tijdens een sollicitatiegesprek is doorgaans formeel en
professioneel. Zorg ervoor dat u zowel voor als na het gesprek
professioneel blijft. Wees consequent in uw antwoorden. Let
op de manier waarop de vragenstellers zichzelf voorstellen.
Gebruik hun voornaam enkel wanneer zij dat ook doen. De
sfeer tijdens een sollicitatiegesprek stemt niet altijd overeen
met de algemene bedrijfscultuur.
Tijdens het gesprek wordt vooral aandacht besteed aan be-
roepsgebonden kwesties. De verhouding professionele en pri-
vévragen bedraagt 80/20.
Het is belangrijk dat u de werkgever van uw capaciteiten en
vaardigheden overtuigt. Spreek hier ook over tijdens het ge-
sprek. Ga er ook van uit dat u wordt gevraagd uw motivatie en
vaardigheden te illustreren aan de hand van praktische voor-
beelden, hobby’s, vrijwilligerswerk, enz.
Werkgevers moeten de privacy van sollicitanten respecteren. U
hoeft geen vragen te beantwoorden over godsdienst, seksuali-
teit, een sterke kinderwens, enz. Kandidaten mogen over deze
onderwerpen „liegen”, zolang ze geen verband houden met het
werk. De weigering om te gevoelige vragen te beantwoorden,
kan ook een blijk van assertiviteit zijn ten opzichte van de werk-
gever en kan dus in uw voordeel werken. De Belgische wet ver-
biedt discriminatie. U kunt een officiële klacht indienen indien u
vindt dat u het slachtoffer van discriminatie bent geworden.
KE7809628NLC_002.pdf 24 10/11/11 15:28
25
Werkgevers stellen het op prijs dat sollicitanten zich informe-
ren over het bedrijf. U kunt op internet informatie opzoeken
over de sector, recente projecten van het bedrijf, enz.
De meeste vragen hebben betrekking op uw motivatie, per-
soonlijkheid en vaardigheden. Let op: er is telkens een reden
waarom een vraag wordt gesteld. Stel uzelf dan ook steeds de
vraag waarom de vragensteller iets wil weten.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Loononderhandelingen vinden doorgaans in de laatste fase
van de wervingsprocedure plaats, wanneer de sollicitant
de kans krijgt om vragen te stellen. Het loon wordt in België
meestal uitgedrukt als het brutoloon, per maand of per uur,
naargelang het soort contract. U hoeft niet bang te zijn om
meer duidelijkheid te vragen over de exacte inhoud van uw
loonpakket. Er kan soms onderhandeld worden over een bij-
komend 13e of zelfs 14e maandsalaris op jaarbasis. Deze extra
maandsalarissen zijn niet opgenomen in het loon dat vermeld
staat in advertenties. In België kan alleen maar over het loon
worden onderhandeld in de private sector.
De voornaamste bovenwettelijke voordelen zijn maaltijdbon-
nen, een hospitalisatieverzekering, een bedrijfswagen, een
mobiele telefoon, een computer en de terugbetaling van ver-
voerskosten van pendelaars. De onderhandelingen worden
gevoerd tussen de sollicitant en een vertegenwoordiger van
de personeelsdienst. Juridisch gezien kan aan sollicitanten niet
gevraagd worden één dag „stage” te lopen, tenzij dit geregeld
wordt via een uitzendbureau (wat inhoudt dat u voor die dag
betaald wordt). Praktische proeven op de werkvloer zijn mo-
gelijk, maar deze mogen niet langer duren dan nodig is om uw
vaardigheden te kunnen testen.
De sollicitatieprocedure kan als voltooid worden beschouwd
wanneer u feedback hebt gekregen. Neem zelf het initiatief en
vraag om feedback.
KE7809628NLC_002.pdf 25 10/11/11 15:28
26
Hebt u referenties nodig?4.
In België hebben we niet de gewoonte om referenties te vra-
gen. Het gebeurt wel eens, maar niet zo vaak.
U hebt een kopie van uw diploma nodig voor bepaalde be-
schermde beroepen of wanneer het niveau van uw diploma
gekoppeld is aan uw salarisniveau (in de openbare sector).
Aanbevelingsbrieven worden in België niet gebruikt. In be-
paalde gevallen kan u gevraagd worden een bewijs van goed
gedrag voor te leggen (bv. voor banen waarbij u in contact
komt met kinderen, gevangenen, enz.).
Een goede indruk maken5.
Wees steeds stipt. Kom vijf minuten te vroeg, maar nooit te
laat. Neem contact op met de werkgever wanneer u denkt dat
u te laat zult zijn door het verkeer, treinvertragingen, enz. Zorg
er dus voor dat u zijn telefoonnummer bij zich hebt wanneer u
op weg bent naar het sollicitatiegesprek.
Een bevestiging van uw aanwezigheid op het gesprek is erg
beleefd en professioneel. Zo weten werkgevers dat ze u kun-
nen verwachten. Neem zo snel mogelijk contact op met de
werkgever indien u niet beschikbaar bent op het voor uw sol-
licitatiegesprek voorgestelde tijdstip en maak een nieuwe af-
spraak.
In België pendelen de meeste mensen dagelijks van en naar
het werk. Dat betekent dat de meeste werkgevers van u ver-
wachten dat u aanwezig kunt zijn op een sollicitatiegesprek.
De afstanden zijn zo klein dat pendelen naar een sollicitatiege-
sprek geen probleem kan vormen.
KE7809628NLC_002.pdf 26 10/11/11 15:28
27
Er zijn geen vaste kledingvoorschriften. Trek kleren aan die
volgens u passen bij iemand die dezelfde baan heeft als die
waarnaar u solliciteert. Trek geen pak met een das aan wan-
neer u een baan als loodgieter wilt en ga niet naar de afspraak
in een korte broek of spijkerbroek wanneer u solliciteert naar
een baan als vertegenwoordiger. Juwelen en parfum moeten
bij uw kleding passen. Overdrijf niet. Vergeet niet dat de ma-
nier waarop u zich aanbiedt, een spiegel is van uw persoonlijk-
heid.
Door om feedback te vragen, toont u de werkgever dat u ge-
motiveerd bent. Als een werkgever beloofd heeft om binnen
een week opnieuw contact met u op te nemen en hij of zij dat
na twee weken nog niet heeft gedaan, kunt u zelf bellen om
naar het resultaat te vragen.
KE7809628NLC_002.pdf 27 10/11/11 15:28
28
Officiële taal Tsjechisch
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 78 866 km2
Hoofdstad Praag
Munt Tsjechische kroon (CZK)
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +420
Domeinextensie .cz
Gangbare sollicitatieprocedures in de Tsjechische Republiek1.
In het algemeen reageren werkzoekenden op vacatures die op
internet en in kranten gepubliceerd zijn of die bij bureaus voor
arbeidsbemiddeling zijn gemeld. Werkgevers vermelden door-
gaans hun e-mailadres waarnaar geïnteresseerde kandidaten
hun cv en begeleidende brief kunnen sturen. Vele werkgevers
doen een beroep op private uitzendbureaus. U krijgt toegang
tot deze vacatures wanneer u zich bij deze bureaus inschrijft.
Wanneer u bij een werkgever solliciteert, kunt u na enkele da-
gen of weken een antwoord verwachten, waarbij de werkgever
u doorgaans uitnodigt voor een persoonlijk gesprek. Het is he-
lemaal niet uitzonderlijk dat u helemaal geen antwoord krijgt
indien de werkgever niet in uw profiel geïnteresseerd is. Alle
Tsjechische werkgevers hebben een bijzondere verplichting. Zij
KE7809628NLC_002.pdf 28 10/11/11 15:28
29
moeten namelijk vacatures die niet binnen de 10 dagen zijn inge-
vuld, aan het bureau voor arbeidsbemiddeling melden. De web-
site van het bureau voor arbeidsbemiddeling bevat de grootste
gegevensbank met vacatures.
De tijd tussen het moment waarop de vacature wordt bekendge-
maakt en de dag van indiensttreding verschilt van vacature tot va-
cature. In sommige gevallen staat in de advertentie een precieze be-
gindatum voor het arbeidscontract en in andere gevallen wordt de
begindatum door de werkgever en de sollicitant overeengekomen.
Reageer zo snel mogelijk op een werkaanbieding waarvoor u
belangstelling heeft en neem de in de advertentie opgesomde
basiscriteria in aanmerking. U wilt de belangstelling van de
werkgever wekken en het eerste contact is heel belangrijk.
U kunt via elektronische weg solliciteren (een gestructureerd cv met
een begeleidende brief via e-mail, een onlinesollicitatie op de web-
site van de werkgever, via websites met werkaanbiedingen, enz.).
Beperk uw sollicitatie tot 1 pagina. Stuur uw sollicitatie niet met
het e-mailadres van uw huidige werkgever noch met een adres
met een alias. Stuur uw sollicitatie ook niet naar meerdere werk-
gevers tegelijkertijd. Vul het onderwerp van de e-mail in (bv.
naam van de functie). U moet de bijlagen van de e-mail duidelijk
beschrijven. Zend uw cv als een afzonderlijke bijlage.
Uw schriftelijke sollicitatie moet het correcte adres van het be-
drijf bevatten alsook de datum, de baan waarnaar u solliciteert,
waar u de advertentie voor de baan hebt gevonden, wat u te
bieden hebt (kwalificaties, werkervaring), het verzoek om een
persoonlijk gesprek, uw naam en uw contactgegevens. Daarbij
dient u een gestructureerd cv te voegen.
Telefoonnummers vindt u in de advertentie of op de website van
het bedrijf. Zorg dat u klaar bent voor vragen van de werkgever;
houd een balpen, notitieboekje en uw cv bij de hand. Probeer de
persoon die verantwoordelijk is voor uw vakgebied aan de lijn te
krijgen. Geef korte, zakelijke antwoorden en vraag of het moge-
lijk is de werkgever persoonlijk te ontmoeten. Probeer indien mo-
gelijk het door de werkgever voorgestelde tijdstip te aanvaarden.
U kunt het best aan het begin van een werkdag bellen.
Indien u in een bepaald bedrijf wilt werken, hoewel er geen va-
catures werden bekendgemaakt, kunt u nog steeds solliciteren.
KE7809628NLC_002.pdf 29 10/11/11 15:28
30
Richt u dan vooral op het beeld dat u hebt van een mogelijke
baan in het bedrijf en op uw belangstelling voor het desbetref-
fende bedrijf.
Wervers verwachten van sollicitanten dat zij informatie inwin-
nen over het bedrijf (structuur en activiteiten) en op de hoogte
zijn van de details van de openstaande betrekking. Zij vragen de
sollicitanten waarom zij in het betrokken bedrijf willen werken.
Sollicitanten moeten ook voorbereid zijn op vragen over hun ge-
specialiseerde kennis en eventuele andere kwalificaties (persoon-
lijke kwaliteiten, vermogen om zelfstandig of in teamverband te
werken, betrouwbaarheid, aanpassingsvermogen, ervaring, enz.).
Sommige werkgevers eisen ook een psychologische test om in-
zicht te krijgen in de persoonlijkheid van de sollicitanten.
Tijdens het sollicitatiegesprek moeten kandidaten hun kwa-
lificaties en onderwijsdocumenten overhandigen (diploma’s,
certificaten van talencursussen, rijbewijs, lasvergunning, enz.).
Kopieën van diploma’s en documenten worden doorgaans in-
gediend nadat de arbeidsovereenkomst is ondertekend. Werk-
gevers eisen gewoonlijk ook een bewijs van goed gedrag.
Om de sollicitatieprocedure te starten, moeten kandidaten door-
gaans een cv en een sollicitatiebrief indienen. Na een paar da-
gen of weken neemt de werkgever dan normaal gezien contact
op met de geselecteerde kandidaten, die worden uitgenodigd
voor een persoonlijk gesprek. Het gesprek verloopt als volgt: 1.
voorstelling van het bedrijf en de vacature door de werver; 2.
beoordeling van de gespecialiseerde kennis en/of vaardigheden
van de sollicitant en/of een psychologische test; 3. individueel
gesprek. Het resultaat van de sollicitatie wordt schriftelijk of per
telefoon meegedeeld.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Tijdens een sollicitatiegesprek kunt u een tot drie vragenstel-
lers verwachten. De duur en de stijl van het gesprek alsook het
gedrag van de aanwezigen kan verschillen naargelang de func-
tie waarnaar u solliciteert en het soort werkgever. Tijdens een
KE7809628NLC_002.pdf 30 10/11/11 15:28
31
standaardgesprek worden u eerst vragen gesteld (over uw op-
leiding, ervaring en motivatie), waarna u wordt aangemoedigd
om zelf ook vragen te stellen. Bij sommige sollicitatiegesprek-
ken moet u meerdere niveaus doorlopen om de baan te krijgen.
Het is belangrijk dat u zelfverzekerd overkomt en blijk geeft van
belangstelling voor zowel de baan als voor het bedrijf. De loon-
kwestie kan nogal gevoelig liggen. U kunt maar beter wachten
tot werkgevers het onderwerp zelf aansnijden of tot zij u zeggen
dat zij u in dienst willen nemen.
Doorgaans heeft een sollicitatiegesprek geen vaste structuur.
Het kan gaan om een gesprek, een proef, een selectieprocedure
of nog iets anders. De ontmoeting wordt wel meestal opgevat
als een gesprek. Wie deelneemt aan het gesprek, hangt af van de
bedrijfsstructuur. Het kan gaan om de eigenaar van het bedrijf,
een medewerker van de personeelsdienst, een afdelingshoofd
of al deze mensen samen. De meeste sollicitatiegesprekken be-
ginnen met een kort inleidend gesprek over uw persoonlijke
gegevens; het cv wordt in dit stadium nog niet besproken. Dit
gesprek wordt gevolgd door vragen waarmee de medewerker
van de personeelsdienst bijkomende en meer gedetailleerde in-
formatie over de sollicitanten, hun verwachtingen en loopbaan-
doelstellingen te weten wil komen. Deze vragen zijn vooral ge-
richt op gevolgde opleidingen en werkervaring. Het volgende
deel van het sollicitatiegesprek gaat over de vacature zelf. Hierbij
krijgen de sollicitanten informatie over het bedrijf en de interne
betrekkingen zodat zij zich een beeld kunnen vormen van de
activiteiten en werkomgeving van het bedrijf. Op het einde van
het gesprek kunnen niet-beroepsgebonden vragen aan bod ko-
men of krijgen de sollicitanten de tijd om hun motivatie voor de
baan toe te lichten en hun vaardigheden en kennis aan te tonen.
De verhouding niet-beroepsgebonden en beroepsgebonden
vragen bedraagt 20/80.
De Tsjechische Republiek heeft geen afzonderlijke antidiscri-
minatiewetgeving. Discriminatie komt wel aan bod in verschil-
lende rechtstakken (arbeidsrecht, enz.).
Uiteraard hoeft u bepaalde vragen niet te beantwoorden, zoals
vragen in verband met godsdienst, minderheden, uw gezond-
heid, uw kinderen, uw burgerlijke staat, eigendomskwesties,
KE7809628NLC_002.pdf 31 10/11/11 15:28
32
enz. U kunt hierop reageren door te vragen hoe de vraag verband
houdt met de baan waarnaar u solliciteert.
U kunt de belangstelling van de werkgever wekken door duidelijk
aan te tonen dat u voor het bedrijf wilt werken. Probeer zoveel
mogelijk te weten te komen over het bedrijf zelf. Kennis van het
bedrijf is namelijk heel belangrijk (geschiedenis, sector, uitvoer,
productie, functiebeschrijving, aantal werknemers, enz.). U vindt
dergelijke informatie onder meer op de website van het bedrijf.
De meest gestelde vragen tijdens een sollicitatiegesprek:
„Kunt u ons iets over uzelf vertellen?”
„Hebt u ooit al dezelfde (of een gelijksoortige) baan
gehad als de baan waarnaar u nu solliciteert?”
„Waarom wilt u in het bijzonder voor ons bedrijf werken?”
„Wat verwacht u van een baan in ons bedrijf?”
„Waarom vindt u dat we u in dienst zouden moeten nemen?”
Wat zijn uw sterke punten?”
„Wat zijn uw zwakke punten?”
„Bent u bereid te reizen?”
„Naar wat voor baan bent u op zoek?”
„Waarom hebt u uw vorige baan opgegeven?”
„Wat weet u over ons bedrijf?”
„Wat deed u in de periode dat u werkloos was?”
„Wanneer kunt u aan de slag?”
„Wat zijn uw loonsverwachtingen?
„Hebt u referenties?”
„Hebt u vragen?”, enz.
De volgende vragen zouden nooit mogen worden gesteld tij-
dens een sollicitatiegesprek of test:
„Wat is uw politieke gezindheid?” „Bent u lid van een
politieke partij?”;
vragen over uw godsdienstige overtuiging;
vragen over uw gezinssituatie en eigendom;
vragen over privérelaties en huwelijken.
Het wordt sterk aanbevolen om op voorhand met de perso-
neelsdienst een afspraak te maken voor een gesprek/test.
KE7809628NLC_002.pdf 32 10/11/11 15:28
33
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Enige tijd na het sollicitatiegesprek met de werkgever wordt u
op de hoogte gebracht van zijn of haar beslissing (moet schrif-
telijk gebeuren). Indien de beslissing positief is en u besloten
hebt de baan te aanvaarden, neemt u contact op met de perso-
neelsmedewerker (personeelsmanager) van het bedrijf. U zegt
hem of haar dat u de baan aanvaardt en spreekt af wanneer u
begint te werken. Maak ook afspraken over andere belangrijke
dingen uit de arbeidsovereenkomst.
Tewerkstelling is steeds gebaseerd op een overeenkomst tus-
sen de werkgever en de werknemer. De werkgever is verplicht
een schriftelijke overeenkomst op te stellen (arbeidsrecht). De
arbeidsovereenkomst moet de volgende basiselementen bevat-
ten: het soort werk, de werklocatie, de datum van indiensttre-
ding en de duur van de overeenkomst. Om eventuele misver-
standen in de toekomst te vermijden, wordt aanbevolen om ook
de rechten en plichten van de werkgever en werknemer, een
taakomschrijving, de werkuren, de proefperiode, de vakantie-
rechten, de opzeggingstermijn en de loonschaal en loonsvoor-
waarden in de arbeidsovereenkomst vast te stellen.
Afhankelijk van de situatie kunt u over uw loon onderhandelen.
Het is goed op de hoogte te zijn van de gangbare lonen en sa-
larissen. Deze verschillen van sector tot sector en van plaats tot
plaats. Sollicitanten kunnen beter wachten tot de werkgever de
loonkwestie ter sprake brengt en hun een voorstel doet.
Bij kleinere en private werkgevers is de kans groter dat u over
het loon kunt onderhandelen. Bij grote bedrijven, overheids-
instanties of begrotingsafhankelijke instellingen gelden vaste
loonschalen.
De arbeidsvergoeding wordt uitgedrukt in een bedrag per uur
of per maand en slechts in uitzonderlijke gevallen per jaar (be-
halve voor de hoogste kaderfuncties).
De basisregels voor betaalde vakantie zijn vastgesteld in het ar-
beidsrecht. Beide kunnen worden aangepast door middel van
KE7809628NLC_002.pdf 33 10/11/11 15:28
34
een algemene overeenkomst tussen de werkgever en de vak-
bonden van het bedrijf. In bepaalde gevallen kan worden on-
derhandeld over jaarlijkse bonussen en de bijbehorende voor-
waarden, vooral wanneer het gaat om kaderfuncties.
Er zijn ook bijkomende financiële voordelen mogelijk op basis
van behaalde resultaten, zoals korting voor werknemers op de
aankoopprijs van een product van het bedrijf, maaltijdbonnen,
theatertickets, toegangstickets voor zwembaden, kortingsbon-
nen en vakantiegeld. Er is ruimte voor onderhandeling tussen
de werkgever en de vakbond van het bedrijf.
In de arbeidswetgeving is vastgesteld dat de proefperiode maxi-
maal 3 maanden mag duren. Werkgevers voorzien meestal een
proefperiode, die wordt opgenomen in de arbeidsovereenkomst.
Er kan in beperkte mate worden onderhandeld over de duur van
de proefperiode (bv. inkorten tot minder dan drie maanden), maar
doorgaans aanvaarden sollicitanten het voorstel van het bedrijf.
Hebt u referenties nodig?4.
Referenties en aanbevelingsbrieven worden doorgaans niet ge-
vraagd. Werkgevers bellen de vorige werkgever van sollicitanten
op om de informatie over hun laatste baan te controleren.
Tijdens het sollicitatiegesprek controleren wervers gewoonlijk
enkel de diploma’s en andere documenten. Kopieën van diplo-
ma’s en andere documenten van sollicitanten worden normaal
gesproken pas na de ondertekening van de arbeidsovereen-
komst ingediend.
Werkgevers eisen gewoonlijk ook een bewijs van goed gedrag.
Een goede indruk maken5.
Een sollicitant mag zeker niet te laat komen voor een sollicitatie-
gesprek. Vijf minuten vertraging is nog aanvaardbaar, maar zeker
KE7809628NLC_002.pdf 34 10/11/11 15:29
35
niet meer. Werkgevers reageren naargelang hun behoefte. Nor-
maal gezien krijgt u geen gesprek meer indien u te laat komt.
Een sollicitatiegesprek wordt meestal door beide partijen be-
vestigd, per e-mail of per telefoon. U hoeft niet naar de afspraak
te komen, maar u moet de werkgever hier dan wel van tevoren
over inlichten.
Het meest gangbare sollicitatiegesprek is een persoonlijk onder-
houd. De eerste ronde van sollicitaties kan via e-mail gebeuren.
Nieuwe communicatiemiddelen beginnen nog maar pas hun
intrede te doen.
Sollicitanten wordt aangeraden kleren aan te trekken die passen
bij de functie waarvoor ze belangstelling hebben. Voor topfunc-
ties kan men beter klassieke kleding dragen. Voor banen die een
meer creatieve geest vereisen, is ook een iets originelere of per-
soonlijker kledingstijl aanvaardbaar.
Algemene aanbevelingen:
voor mannen: donker pak, effen das, lederen kwaliteits-
schoenen en aktetas;
voor vrouwen: eenvoudige deux-pièces of stemmig
broek- of mantelpak. De rok moet tot aan de knieën rei-
ken. Pumps van goede kwaliteit. Bescheiden make-up
en discreet kapsel dat bij u past;
juwelen: enkel als accessoire bij uw kleren (kleine sier-
speld, een dunne ketting en discrete oorbellen).
Breng niets mee om het personeel mee om te kopen. Ga niet
naar de afspraak in dronken toestand of in vuile of onverzorgde
kleding.
Probeer zoveel mogelijk informatie te verzamelen over het be-
drijf, de mensen die er werken en de bedrijfscultuur. Bereid u
goed voor op het gesprek. Blijf positief en probeer u aan te pas-
sen aan de cultuur van het bedrijf. Praat niet te veel. Geef duide-
lijke antwoorden op de vragen van de werkgever.
KE7809628NLC_002.pdf 35 10/11/11 15:29
36
Officiële taal Deens
Bestuursvorm Constitutionele monarchie
Oppervlakte 43 098 km2
Hoofdstad Kopenhagen
Munt Deense kroon (DKK)
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +45
Domeinextensie .dk
Gangbare sollicitatieprocedures in Denemarken 1.
Werkgevers plaatsen vacatures op hun website of op de officiële
website jobnet.dk. Buitenlandse werkzoekenden kunnen tevens
terecht op www.workindenmark.dk, waar zij ook hun cv kunnen
publiceren. In sommige gevallen worden vacatures op verzoek
van werkgevers ook naar bepaalde nationale websites gezonden.
Werkgevers kunnen ook een beroep doen op wervingsbureaus
voor een eerste selectie van kandidaten.
De kandidaten staan doorgaans in direct contact met de werkge-
vers. De sollicitatieprocedure wordt beschreven in de advertentie
en moet worden gevolgd.
De tijd die verstrijkt tussen de dag waarop een vacature wordt be-
kendgemaakt en de werkelijke indiensttreding van een kandidaat
KE7809628NLC_002.pdf 36 10/11/11 15:29
37
verschilt van sector tot sector, maar bedraagt doorgaans onge-
veer één tot anderhalve maand.
Wanneer u solliciteert — gewoonlijk via elektronische weg — is
het erg belangrijk dat u uw sollicitatie afstemt op de werkgever in
kwestie. Neem alleen contact op met de werkgever in de taal die
in de advertentie wordt gevraagd. Neem altijd zelf contact op.
Wervers verwachten van kandidaten dat zij beschikken over de
gevraagde kwalificaties. Documenten in een vreemde taal moe-
ten authentiek zijn. Wervers verwachten geen verdere follow-up
van de sollicitatie. Gewoonlijk nemen sollicitanten in reactie op
een advertentie rechtstreeks contact op met de werkgever. De
manier waarop dit moet gebeuren, wordt steeds beschreven in
de advertentie.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Werkgevers letten er heel sterk op of sollicitanten wel de vereiste
kwalificaties hebben. De werkgever leidt het sollicitatiegesprek.
Hoeveel mensen aanwezig zijn tijdens een gesprek of test ver-
schilt van geval tot geval, maar doorgaans gaat het om een tot
vijf personen. Een gesprek duurt normaal gezien maximaal een
uur. De kandidaat wordt vaak een kopje koffie of thee aangebo-
den. Roken tijdens een sollicitatiegesprek wordt niet aanvaard.
Aan het einde van het gesprek mag de sollicitant vragen stellen
over de functie, het loon, de arbeidsvoorwaarden, de arbeids-
overeenkomst, de verlofdagen, bijkomende voordelen, enz.
Sollicitatiegesprekken verlopen volgens een vaste structuur.
Eerst wordt kort gepraat over het weer, hoe u naar de afspraak
bent gekomen of een ander algemeen onderwerp. Vervolgens
geeft het bedrijf een korte inleiding, waarna de sollicitant de
mogelijkheid heeft om vragen te stellen en zichzelf voor te stel-
len. Tot slot wordt het onderhoud afgerond met informatie over
de volgende stap van de procedure.
KE7809628NLC_002.pdf 37 10/11/11 15:29
38
Normaal gezien is de sfeer vriendelijk en open. Kandidaten moe-
ten hun gedrag hierop afstemmen.
Tijdens het gesprek zijn de beroepsgebonden onderwerpen de
belangrijkste. Ter aanvulling of aan het einde van het gesprek
kunnen ook niet-beroepsgebonden onderwerpen aan bod ko-
men, zoals huisdieren, kinderen, sport en andere interesses.
Bereid een antwoord voor op vragen als wat u ertoe gebracht
heeft om te solliciteren, waarom u solliciteert en wat de werkge-
ver erbij zal winnen als hij u in dienst neemt.
Denemarken beschikt over antidiscriminatiewetten die in over-
eenstemming zijn met de EU-wetgeving en discriminatie op ba-
sis van geslacht, leeftijd, handicap, ras, godsdienst of politieke
overtuiging verbieden.
U hoeft niet alle vragen te beantwoorden. Uw seksuele geaardheid
en eventuele kinderwens worden beschouwd als strikt privé.
De meest gestelde vragen hebben onder meer betrekking op
uw zwakke en sterke punten en de positie waarin u zichzelf drie
tot vijf jaar na het sollicitatiegesprek ziet. Er worden geen strik-
vragen gesteld.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Er bestaan standaardarbeidsovereenkomsten, maar bedrijven kun-
nen hun eigen overeenkomsten gebruiken. Gebruik de standaardo-
vereenkomst om zeker te zijn dat niets in uw persoonlijke overeen-
komst ontbreekt. U kunt deze in iedere boekhandel aanschaffen.
Afhankelijk van het niveau van de werkaanbieding is het ge-
bruikelijk te onderhandelen over het loon of de werktijd en over
bovenwettelijke voordelen. De arbeidsvergoeding kan op uur-,
week- of maandbasis worden uitgedrukt. Er wordt maar zelden
gesproken over een jaarloon. Het vakantiegeld wordt wettelijk
vastgesteld. In geval van een bonusregeling moet deze afzon-
derlijk worden vermeld.
KE7809628NLC_002.pdf 38 10/11/11 15:29
39
Er is ruimte voor onderhandeling over bijkomende voordelen
naargelang het niveau van de openstaande betrekking. De
meest gebruikelijke voordelen zijn een gratis telefoon, kranten,
een auto, internet, enz.
U onderhandelt ofwel met de bedrijfsleider ofwel met de per-
soneelsdienst.
Met uitzondering van een zeer beperkt aantal beroepen, is het
niet gebruikelijk dat sollicitanten een dag stage lopen. U kunt
een dergelijk verzoek dan ook weigeren. Wel wordt doorgaans
een proeftijd van drie maanden in uw arbeidsovereenkomst
voorzien.
Kosten die u hebt gemaakt om bij het gesprek aanwezig te kun-
nen zijn, worden niet vergoed. Aan het einde van het onder-
houd legt de werkgever u uit wat de volgende stappen van de
sollicitatieprocedure zijn.
Hebt u referenties nodig?4.
Of u al dan niet referenties moet voorleggen, hangt af van de si-
tuatie. Werkgevers nemen contact op met de personen die u als
referentie hebt opgegeven indien zij twijfels hebben of indien het
gaat om een baan waarvoor een hoog niveau van vakkundigheid
is vereist, een kaderfunctie, een academische betrekking, enz.
Sollicitanten kunnen zowel vroegere werkgevers als collega’s als
referentie opgeven (van deze personen wordt dan verwacht dat
zij antwoorden op een informatieverzoek van de toekomstige
werkgever).
U hebt een kopie van uw diploma nodig, die u samen met uw
sollicitatiebrief en cv moet indienen.
Een aanbevelingsbrief kan nuttig zijn. Een goede aanbeveling
helpt altijd.
KE7809628NLC_002.pdf 39 10/11/11 15:29
40
Indien u met kinderen of ouderen of in de financiële sector wilt
werken, wordt een bewijs van goed gedrag geëist.
Een goede indruk maken5.
Denen zijn erg punctueel. Kom bij voorkeur vijf tot tien minuten
te vroeg. U hoeft niet te bevestigen dat u naar de afspraak zult
komen.
Niet komen opdagen en een nieuwe afspraak maken, is enkel mo-
gelijk indien u beschikt over unieke kwalificaties die het wachten
waard zijn.
Trek vrij klassieke, niet al te opvallende kleren aan. Vermijd ook
echte vrijetijdskleding. Draag discrete juwelen en vermijd zicht-
bare piercings.
Het is gebruikelijk dat u opnieuw wordt opgebeld of uitgenodigd
voor een evaluatiegesprek om te weten op welke gebieden de
sollicitant nog kan verbeteren.
Wat mag u absoluut niet doen tijdens een sollicitatieprocedure?
De naam of het adres van het bedrijf verkeerd spellen;
fouten maken in de sollicitatie;
vroegere werkgevers aanvallen;
te laat komen voor een sollicitatiegesprek.
Probeer de volgende dingen in acht te nemen:
een goed oogcontact tijdens het gesprek;
een stevige handdruk;
schrijf uw sollicitatiebrief zelf;
antwoord in de taal die in de advertentie van de vacature
vermeld staat.
U hoeft niet over alle gevraagde kwalificaties te beschik-
ken, maar u moet wel de in de advertentie vermelde taal
spreken.
KE7809628NLC_002.pdf 40 10/11/11 15:29
41
Officiële taal Duits
Bestuursvorm Federale parlementaire
republiek
Oppervlakte 357 021 km2
Hoofdstad Berlijn
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +49
Domeinextensie .de
Gangbare sollicitatieprocedures in Duitsland1.
In Duitsland wordt gewoonlijk schriftelijk gesolliciteerd. Voordat
u uw sollicitatiebrief schrijft, kunt u per telefoon bijkomende in-
formatie vragen over de vacature.
Stel bij schriftelijke sollicitaties een dossier samen waarin niets
ontbreekt. U hebt een sollicitatiebrief, uw cv, een foto en een
aantal aanbevelingsbrieven nodig. Controleer alle documenten
zorgvuldig op spelfouten en zorg ervoor dat uw dossier er per-
fect uitziet.
U kunt ook rechtstreeks reageren op werkaanbiedingen die
werkgevers op hun website plaatsen. Beantwoord zeker alle vra-
gen indien er een sollicitatieformulier moet worden ingevuld.
Wanneer u per e-mail solliciteert, wordt aangeraden uw sollici-
tatiebrief, cv, foto en aanbevelingsbrieven in één document te
KE7809628NLC_002.pdf 41 10/11/11 15:29
42
zetten. Wees steeds beleefd en geef uw volledige naam (voor-
naam en familienaam) indien u tijdens de sollicitatieprocedure
een of meermaals telefonisch contact hebt met de werkgever
of de personeelsdienst. Bereid uw antwoorden voor en beperk
u tot relevante zaken.
Indien u een open sollicitatie wilt indienen zonder dat u weet of
er eigenlijk wel vacatures zijn, bereid uzelf dan goed voor op wat
u wilt gaan zeggen en wees er zeker van dat u goed kunt uitleg-
gen waarom u op deze manier solliciteert.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Er zijn geen vaste regels voor de manier waarop u zich op een
sollicitatie moet voorbereiden, noch voor de documenten die u
nodig hebt, noch voor de verschillende stappen van een sollici-
tatieprocedure. Elk geval is uniek en hangt af van de specifieke
situatie van de werkgever die de vacature heeft gepubliceerd.
Het is voor werkgevers erg belangrijk dat u op tijd op de af-
spraak verschijnt. Zij letten heel sterk op de manier waarop u
zich tijdens het sollicitatiegesprek presenteert. Uw kleding, kap-
sel, juwelen, enz. worden nauwgezet in het oog gehouden. Tij-
dens het gesprek moet u letten op uw houding, lichaamstaal,
oogcontact en de manier waarop u zichzelf uitdrukt.
Vragenstellers verwachten dat u hun de hand drukt wanneer u
de kamer binnenkomt. Voordat u binnengaat, moet u uw mo-
biele telefoon uitschakelen. Wanneer zij u iets te drinken aanbie-
den (koffie, water, enz.), kunt u dit gerust accepteren. Overtuig
hen ervan dat u heel gemotiveerd bent om de baan te krijgen.
U kunt uw motivatie tonen door tijdens het gesprek meerdere
vragen te stellen. Zorg ervoor dat u geen dingen of mensen be-
kritiseert. Zelfs als u gevraagd wordt om iets of iemand te beoor-
delen, moet u er het beste van proberen te maken en alles zo
positief mogelijk formuleren.
Doorgaans wordt een sollicitatiegesprek afgenomen door min-
stens twee personen. Afhankelijk van de omvang van het bedrijf,
kan dat aantal oplopen tot zes. De volgende personen kunnen
KE7809628NLC_002.pdf 42 10/11/11 15:29
43
aanwezig zijn: de eigenaar van het bedrijf of de algemeen mana-
ger, kaderleden, medewerkers van de personeelsdienst en col-
lega’s met een vergelijkbare functie als de vacature. Het gesprek
duurt gewoonlijk ongeveer een uur, maar dit kan variëren naar-
gelang de sector en de situatie tijdens het gesprek zelf.
Een sollicitatiegesprek is doorgaans zeer gestructureerd. Aan
het begin stelt iedereen zich voor, ook de vertegenwoordigers
van het bedrijf, waarna een korte inleiding over het bedrijf zelf
wordt gegeven. Vervolgens komt de sollicitant aan de beurt en
stellen de aanwezige vertegenwoordigers van het bedrijf hem
of haar allerhande vragen. Naar het einde toe krijgt de sollici-
tant de kans om de vertegenwoordigers van het bedrijf vragen
te stellen. Aan het einde van het gesprek krijgt de sollicitant nog
informatie over het verdere verloop van de sollicitatieprocedure
en wordt meegedeeld wanneer de beslissing van het bedrijf aan
de sollicitant zal worden bekendgemaakt.
Wanneer een bedrijf heeft beslist u in dienst te nemen, wordt u
hiervan doorgaans telefonisch op de hoogte gebracht. Zodra de
arbeidsovereenkomst is ondertekend, kunt u erop rekenen dat
de baan van u is.
Tijdens het gesprek kunnen de vertegenwoordigers van het be-
drijf u uiteenlopende vragen stellen over diverse onderwerpen.
U kunt er vrijwel zeker van zijn dat een van de volgende vragen
aan bod komt:
„Waarom wilt u voor ons bedrijf werken?”
„Waarom zouden we u in dienst nemen en niet iemand anders?”
„Wat zijn uw zwakke punten?”
„Wat verwacht u van uw baan, team, enz.?”
„Kunt u ons vertellen over enkele successen die u behaald
hebt of voorbeelden geven van goede praktijken?”
„Waarom wilt u in Duitsland werken?”
„Wat vindt uw gezin ervan dat u in Duitsland komt werken?”
„Hoelang bent u van plan bij ons te blijven?”
„Waarom hebt u uw baan opgegeven of uw land verlaten?”
„Waarom werd u door uw vorige werkgever ontslagen?”
„Bent u niet te hoog gekwalificeerd voor deze baan?”
„Beschikt u wel over de juiste kwalificaties voor deze baan?”
KE7809628NLC_002.pdf 43 10/11/11 15:29
44
Houd steeds voor ogen dat dit lastige vragen kunnen zijn. Vooral
vragen over sterke en zwakke punten of afwijkende kwalifica-
ties moeten voorzichtig en diplomatisch worden aangepakt.
Probeer uw zwakke punten als sterke punten te formuleren.
Wanneer u bijvoorbeeld weet dat u nogal weinig geduld hebt
met collega’s, zegt u dat u er gewoonlijk op toeziet dat collega’s
deadlines respecteren of dat u hen geregeld naar hun resultaten
vraagt. Werkgevers kunnen dit beschouwen als een troef, vooral
wanneer u naar een baan solliciteert.
Wanneer u gevraagd wordt of u niet te hoog gekwalificeerd
bent voor de betrekking waarnaar u solliciteert, kunt u eventu-
eel antwoorden dat dat op dit moment misschien wel zo is, maar
dat de werkgever, zodra u zich in het bedrijf hebt ingewerkt, on-
getwijfeld een functie of taak kan vinden die veel beter bij uw
kwalificaties past.
Probeer altijd van tevoren te weten te komen waarin het bedrijf
gespecialiseerd is, welke producten het vervaardigt, hoeveel
werknemers het telt en waar de verschillende vestigingen in
binnen- en buitenland zich bevinden, zodat u kunt antwoorden
op vragen over het bedrijf zelf.
Werkgevers of vragenstellers verwachten in het algemeen dat u
alle vragen beantwoordt. Duitsland beschikt over een antidiscri-
minatiewet, de zogenoemde AGG (Allgemeines Gleichbehand-
lungsgesetz of algemene wet inzake gelijke behandeling). Deze
wet bepaalt dat vragen over strikt persoonlijke zaken die niets
met de baan te maken hebben, niet zijn toegelaten. Uw alge-
mene gezondheidstoestand, een geplande zwangerschap, uw
financiële situatie, godsdienst, seksuele geaardheid, enz. wor-
den als strikt persoonlijk beschouwd.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Onderhandelingen over een arbeidsovereenkomst hangen in
grote mate af van het bedrijf en van de sector waartoe het bedrijf
behoort. Tenzij het gaat om een baan met een vaste vergoeding,
kan over het loon worden onderhandeld. Wanneer u begint te
KE7809628NLC_002.pdf 44 10/11/11 15:29
45
onderhandelen, mag u niet vergeten dat lonen in Duitsland
als een bedrag per uur of per maand worden uitgedrukt. Voor
loonkwesties wordt onderhandeld met de bevoegde leiding-
gevende („zuständige Führungskraft”). Niet alleen het loon is
bespreekbaar. U kunt ook onderhandelen over bijkomende
voordelen bovenop de wettelijke vergoedingen, zoals vakantie-
geld en jaarbonussen, op voorwaarde dat zij al niet in de met het
bedrijf gesloten arbeidsovereenkomst vervat zitten.
Soms vragen bedrijven u om één dag op proef te werken. U
wordt aangeraden dit voorstel niet af te wijzen. Sommige be-
drijven vergoeden de kosten die u hebt moeten maken om op
de afspraak voor het sollicitatiegesprek aanwezig te kunnen zijn.
Hiervoor gelden echter geen vaste regels en een onkostenver-
goeding mag dan ook niet worden gezien als een recht. U kunt
alleen maar wachten tot het bedrijf zelf voorstelt om uw kosten
te vergoeden.
Hebt u referenties nodig? 4.
U hebt absoluut getuigenissen nodig die bevestigen dat u een
efficiënte, hardwerkende werknemer bent om uw potentiële
werkgever ervan te overtuigen dat u de geschikte kandidaat
bent voor de baan. Referenties en aanbevelingsbrieven worden
in de meeste sectoren en bedrijven niet gebruikt. Slechts in zeer
uitzonderlijke gevallen zal uw nieuwe werkgever contact opne-
men met uw werkgever om meer te weten te komen over u en
uw prestaties.
Voeg de getuigenissen en de kopieën van uw diploma’s bij uw
sollicitatiebrief en cv.
Voor een baan in de openbare sector hebt u een bewijs van
goed gedrag nodig, dat u in uw plaatselijk politiekantoor kunt
krijgen. Voor andere banen weet u gewoonlijk niet op voorhand
of u al dan niet een bewijs van goed gedrag moet indienen. De
werkgever kan hierom vragen wanneer u de arbeidsovereen-
komst ondertekent.
KE7809628NLC_002.pdf 45 10/11/11 15:29
46
Een goede indruk maken5.
Stiptheid is heel belangrijk voor werkgevers. Werkgevers ver-
wachten dat u uw aanwezigheid op het sollicitatiegesprek be-
vestigt. Normaal gezien vragen werkgevers u zelf om te beves-
tigen.
Indien iets fout loopt en u zich echt niet aan de afspraak kunt
houden, kunt u zich verontschuldigen via de telefoon en probe-
ren een nieuwe afspraak te regelen. Slechts in zeer uitzonderlijke
gevallen kunt u zich per e-mail verontschuldigen en een nieuwe
afspraak maken.
Sollicitatiegesprekken vinden meestal bij het bedrijf zelf plaats.
Bedrijven die op zoek zijn naar meerdere nieuwe werknemers,
kunnen de sollicitatiegesprekken evenwel laten plaatsvinden in
hotels of andere openbare gebouwen in de buurt van de hoofd-
zetel van het bedrijf. In uitzonderlijke gevallen en naargelang
het soort functie kan het eerste gesprek ook via de telefoon
worden gevoerd. Skype en andere VOIP-instrumenten worden
slechts door een zeer beperkt aantal bedrijven gebruikt en ook
dan blijven ze zeer uitzonderlijk.
Trek kleren aan die aangepast zijn aan het bedrijf en de func-
tie waarnaar u solliciteert wanneer u zich voor een sollicitatie-
gesprek meldt. Bankiers of bankmedewerkers moeten bijvoor-
beeld een das dragen. Vermijd in het oog springende juwelen.
Normaal gezien leggen werkgevers aan het einde van het ge-
sprek uit wat de volgende stappen van de sollicitatieprocedure
zijn en hoelang deze zullen duren. Zij verwachten dat u dit tijds-
schema respecteert. Wacht tot zij het initiatief nemen om u op
de hoogte te brengen of met u een afspraak te maken. Indien de
overeengekomen termijn verstreken is en u nog niets hebt ge-
hoord van de werkgever of werver, kunt u zelf contact opnemen
en om meer informatie vragen.
KE7809628NLC_002.pdf 46 10/11/11 15:29
47
Officiële taal Ests
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 45 228 km2
Hoofdstad Tallinn
Munt Estse kroon (EEK)
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +372
Domeinextensie .ee
Gangbare sollicitatieprocedures in Estland1.
In Estland houdt een sollicitatieprocedure meestal in dat werk-
zoekenden een geschikte vacature zoeken, hun cv en sollicita-
tiebrief indienen en een afspraak maken met de desbetreffende
werkgever. Tussen de dag waarop een vacature wordt bekend-
gemaakt en de dag van indiensttreding verstrijkt gemiddeld
een maand.
Sollicitaties via elektronische weg moeten kort en zakelijk zijn.
Het gebruik van elektronische toepassingen wordt aanbevolen,
maar voeg geen bijlagen toe. Sommige bedrijven openen geen
bijlagen uit vrees voor computervirussen.
Een schriftelijke sollicitatie moet duidelijk leesbaar, grammati-
caal correct, beknopt en zakelijk zijn.
KE7809628NLC_002.pdf 47 10/11/11 15:29
48
Zorg ervoor dat u over de voor de vacature vereiste vaardigheden
beschikt. Houd de advertentie, uw cv en een notitieboekje bij de
hand wanneer u naar de werkgever belt. Probeer de juiste con-
tactpersoon, een deskundige van de personeelsafdeling, aan de
lijn te krijgen. Toon uw belangstelling voor de vacature en vraag
waar u de nodige documenten heen kunt zenden. Wees beleefd,
luister aandachtig, spreek traag en duidelijk en geef duidelijke
antwoorden. Vermeld ook uw referenties en wees proactief.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Sollicitanten moeten vertrouwd zijn met de achtergrond van
het bedrijf, met het domein waarin het actief is alsook met de
openstaande betrekking. Neem indien mogelijk diploma’s en
andere certificaten mee. Kopieën worden aanvaard. Geef enkel
het hoogste diploma dat u ooit hebt behaald. Een diploma dat
u meer dan tien jaar geleden behaalde, hoeft u niet meer voor
te leggen indien het geen verband houdt met de vacature en de
vereiste vaardigheden.
Houd een overzicht bij van de banen waarnaar u hebt gesollici-
teerd. U zult dit immers nodig hebben wanneer de werkgever
contact met u opneemt.
Tijdens het sollicitatiegesprek probeert de werkgever meer te
weten te komen over uw motivatie en achtergrond, uw vroegere
werkervaring, de reden waarom u in het bedrijf wilt werken, wat
u het bedrijf te bieden hebt, enz.
Gewoonlijk zijn zowel een officiële vertegenwoordiger van de
werkgever als een of meerdere personeelsdeskundigen aanwe-
zig. Soms zijn er meerdere sollicitanten tegelijkertijd aanwezig
wanneer het een groepsgesprek betreft. Indien u een test moet
afleggen zijn er naar verwachting twee tot tien kandidaten aan-
wezig. Testen duren doorgaans dertig minuten tot anderhalf uur.
Groeten met een handdruk mag, maar wacht wel tot de werk-
gever u zelf de hand geeft. Wees vriendelijk en open, sta of zit
mooi rechtop, spreek klaar en duidelijk en houd oogcontact. U
KE7809628NLC_002.pdf 48 10/11/11 15:29
49
mag drankjes zonder alcohol (bijvoorbeeld water) aannemen.
Alcohol en sigaretten zijn uit den boze. Bijkomende informatie
over de vacature en het bedrijf vraagt u gewoonlijk op het einde
van het gesprek.
Aan het begin van het onderhoud kunt u algemene vragen
verwachten, waarna wordt overgeschakeld op meer specifieke
vragen over uw persoonlijkheid en motivatie. Vervolgens stelt
u zichzelf kort voor. Daarna kunnen u vragen worden gesteld
over uw sterke en zwakke punten en waarom u net in deze va-
cature bent geïnteresseerd. Andere vragen kunnen gaan over
diploma’s, opleidingen en vroegere werkervaring, hobby’s, ar-
beidsvoorwaarden en loon.
Van u wordt verwacht dat u vriendelijk en eerlijk bent en niet te
informeel.
De grondwet verbiedt discriminatie op grond van geslacht,
leeftijd, ras en nationaliteit. U kunt het beste alle vragen beant-
woorden, vooral die met betrekking tot de baan. Zaken uit uw
privéleven — zoals seksuele geaardheid, geloofsovertuiging,
zwangerschap, ziekte en financiële situatie — worden als strikt
persoonlijk beschouwd.
Kandidaten moeten een zekere basiskennis van het bedrijf heb-
ben, d.w.z. een algemeen beeld van het bedrijf kunnen schetsen
op basis van de werkzaamheden en de evolutie van het bedrijf,
het aantal werknemers, enz.
Bereid u ook voor op vragen over taken, arbeidsvoorwaarden,
toekomstige collega’s, bonussen en loon alsook op algemene
vragen over uw vroegere baan, de taken die u toen had en de
reden waarom u uw vorige baan hebt opgegeven.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
In het kader van uw arbeidsovereenkomst kan eventueel worden
onderhandeld over de dag waarop u aan de slag gaat, uw loon
KE7809628NLC_002.pdf 49 10/11/11 15:29
50
en bonussen. Het loon kan bespreekbaar zijn, maar dat hangt
af van de functie en van het bedrijf. Het loon wordt doorgaans
uitgedrukt in een bedrag per week. Vakantiegeld zit in het loon
begrepen en wordt door de Estse wetgeving geregeld. Over
jaarlijkse bonussen kan niet afzonderlijk worden onderhandeld.
De meest gangbare bovenwettelijke voordelen zijn een be-
drijfswagen, een reiskostenvergoeding en een vergoeding voor
sportactiviteiten (fitness, zwemmen, enz.). In de private sector
kan over deze voordelen worden onderhandeld.
Bijkomende voordelen bespreekt u met uw directe superieur.
In Estland hoeven sollicitanten geen praktische werktest af te
leggen. Er wordt wel een proeftijd van vier tot zes maanden
voorzien voor overheidsfuncties.
Kosten die u hebt opgelopen om op een sollicitatiegesprek aan-
wezig te kunnen zijn, worden niet vergoed.
De meeste bedrijven (60 %) delen u binnen de twee weken na
het gesprek het resultaat van de sollicitatieprocedure mee. De
overige bedrijven (40 %) laten niets weten.
Hebt u referenties nodig?4.
Vroegere werkgevers kunnen dienst doen als referentie (naam,
bedrijf, functie en werknemersnummer). Zij kunnen het cv van
de sollicitant bevestigen en (uitsluitend professionele) achter-
grondinformatie over hem of haar geven.
Neem uw diploma mee naar het eerste gesprek. Kopieën wor-
den aanvaard.
Voor politiefuncties, overheidsbetrekkingen, enz. wordt een
bewijs van goed gedrag geëist. Voor bepaalde beroepen moet
de politie een bewijs afleveren dat de sollicitant in kwestie geen
strafblad heeft (bv. vroegere verkeersbekeuringen voor bestuur-
ders).
KE7809628NLC_002.pdf 50 10/11/11 15:29
51
Een goede indruk maken5.
Het wordt ten zeerste aanbevolen stipt op tijd te komen voor
het sollicitatiegesprek. Te laat komen zonder geldige reden is
niet toegelaten. Kom een paar minuten vroeger. Zo geeft u blijk
van stiptheid en toont u uw belangstelling voor de openstaande
betrekking.
Bevestig ook op voorhand dat u op het sollicitatiegesprek aan-
wezig zult zijn. Indien u verhinderd bent, kunt u de werkgever
hier het best zo snel mogelijk van op de hoogte brengen.
Sollicitatiegesprekken vinden bij voorkeur plaats in de gebou-
wen van het bedrijf.
In normale situaties gelden er geen kledingsvoorschriften, maar
dit hangt wel af van de functie. Trek klassieke, comfortabele kle-
ding aan. Juwelen vormen geen probleem.
Het is mogelijk dat de werkgever van u verwacht dat u zelf in-
formeert naar het resultaat. U kunt na het gesprek vragen wan-
neer de uiteindelijke beslissing aan u zal worden meegedeeld.
Indien u geen bericht krijgt binnen de vastgelegde termijn, kunt
u de werkgever zelf bellen en naar het resultaat vragen. Na het
gesprek kunt u een e-mail sturen om de werkgever voor het
gesprek te bedanken. Zo toont u uw belangstelling en wordt u
beter in het geheugen van de werkgever gegrift.
Wees zelfverzekerd en geconcentreerd, glimlach en zorg ervoor
dat u goed voorbereid bent. Neem pen en papier mee zodat u
tijdens het gesprek notities kunt nemen. Ga niet zitten voordat
u een stoel wordt aangeboden. Kauwgom wordt afgeraden.
Gebruik geen overdreven informele taal. Wees zelfverzekerd en
overtuigend.
KE7809628NLC_002.pdf 51 10/11/11 15:29
52
Officiële taal Iers, Engels
Bestuursvorm Republiek
Oppervlakte 70 273 km2
Hoofdstad Dublin
Munt EUR
Lid van de EU of EER EULandnummer +353
Domeinextensie .ie
Gangbare sollicitatieprocedures in Ierland1.
In Ierland zijn twee sollicitatieprocedures algemeen gangbaar:
a) kandidaten wordt gevraagd hun cv in te zenden voor een baan;
b) bedrijven stellen een sollicitatieformulier ter beschikking voor
een openstaande betrekking.
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van de vacature en
de dag van indiensttreding hangt af van het soort baan. In be-
paalde gevallen kan een baan de ene dag worden gepubliceerd
en de volgende dag al zijn ingevuld. Werkgevers kunnen echter
ook beslissen om de achtergrond, diploma’s, kwalificaties en re-
ferenties van sollicitanten te controleren. In dat geval kan een sol-
licitant doorgaans een zestal weken na de bekendmaking van de
vacature daadwerkelijk aan de slag.
KE7809628NLC_002.pdf 52 10/11/11 15:29
53
In geval van een elektronische sollicitatie is het heel belangrijk dat
alle velden correct worden ingevuld en dat alle contactgegevens
van de sollicitant vermeld worden. Alle kwalificaties dienen dui-
delijk te worden opgesomd, met de vermelding dat de bijbeho-
rende certificaten op verzoek kunnen worden voorgelegd.
Een schriftelijke sollicitatie omvat gewoonlijk een getypt cv en
een sollicitatiebrief. Bij het cv dienen fotokopieën van relevante
kwalificaties te worden gevoegd.
Met de werkgever wordt uitsluitend telefonisch contact opgeno-
men om een sollicitatieformulier aan te vragen of voor meer infor-
matie over de sollicitatieprocedure.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Wervers verwachten van sollicitanten dat zij informatie inwinnen
over het bedrijf. Zij verwachten ook van hen dat zij goed op de
hoogte zijn van de inhoud van de openstaande betrekking.
Wervers vragen kopieën van alle relevante diploma’s, enz. en zul-
len de echtheid hiervan doorgaans ook controleren. Zij kunnen
sollicitanten ook vragen het originele exemplaar van diploma’s,
enz. mee te brengen naar het sollicitatiegesprek.
Wervers moeten het tijdschema van de procedure duidelijk toe-
lichten aan de kandidaten en hen ook inlichten over bijkomende
gesprekken of proeven voor de desbetreffende vacature.
Kandidaten moeten hun sollicitatie vóór het einde van de sollici-
tatietermijn indienen. Zij moeten voldoen aan de criteria uit de
oorspronkelijke advertentie.
Tijdens het sollicitatiegesprek letten werkgevers op:
het voorkomen van de sollicitanten;
de mate waarin zij zich hebben voorbereid;
hun duidelijkheid en welbespraaktheid;
KE7809628NLC_002.pdf 53 10/11/11 15:29
54
de geschikte kwalificaties voor de functie.
De werkgever leidt het gesprek.
Doorgaans nemen twee of drie personen samen het sollicitatiege-
sprek af. Indien proeven moeten worden afgelegd, worden deze
gewoonlijk door een of meer personeelsleden afgenomen.
Sollicitatiegesprekken duren normaal gezien een veertigtal minu-
ten. De duur van een proef hangt af van het soort proef.
Sollicitanten moeten duidelijke, beknopte antwoorden geven en
het gebruik van vaktaal en letterwoorden vermijden. Oogcontact
is heel belangrijk.
Het is mogelijk dat koffie of water wordt aangeboden, maar dat is
zeker geen algemeen gangbare praktijk.
U krijgt de kans om vragen te stellen, maar indien er een tweede
gesprek voorzien is in de procedure, wacht dan op dit gesprek om
bijkomende relevante vragen te stellen.
Een sollicitatiegesprek vindt doorgaans plaats in een privékantoor.
Een van de vragenstellers doet dienst als voorzitter. Deze persoon
stelt zichzelf en de andere aanwezigen voor en legt uit hoe het ge-
sprek zal verlopen. Normaal gezien is de sfeer erg formeel en moe-
ten sollicitanten de procedure formeel en met respect benaderen.
Het grootste deel van het gesprek gaat over beroepsgebonden the-
ma’s. Zo’n 10 % van de tijd wordt besteed aan andere onderwerpen.
Het is belangrijk dat sollicitanten hun motivatie tonen en kunnen
toelichten waarom zij naar de baan in kwestie solliciteren.
Ierland heeft een zeer strenge antidiscriminatiewetgeving, die de
basis van de sollicitatieprocedure vormt. Vragen die als discrimine-
rend kunnen worden gezien (bv. betreffende uw leeftijd), mogen
niet worden gesteld. U kunt dan ook weigeren ze te beantwoorden.
De meeste persoonlijke onderwerpen, zoals leeftijd, godsdienst,
huidskleur, seksuele geaardheid, enz. worden als strikt privé be-
schouwd.
KE7809628NLC_002.pdf 54 10/11/11 15:29
55
Doorgaans wordt van sollicitanten verwacht dat ze informatie heb-
ben ingewonnen over het bedrijf, vertrouwd zijn met het product
en de markt waarin het bedrijf actief is, enz.
Er kan om het even wat worden gevraagd, zoals waarom u naar de
baan solliciteert, wat uw verwachtingen zijn, wat u aan de functie
kunt bijdragen, enz.
Vragenstellers proberen sollicitanten normaal gezien niet „in de val te
laten lopen”. De sollicitatieprocedure heeft immers tot doel de meest
geschikte persoon voor een baan te vinden. Vragen zoals „Waar denkt
u dat u over vÿf jaar zult staan?” kunnen wel worden gesteld.
Werkgevers geven tijdens het eerste sollicitatiegesprek uitleg over
het verloop van de procedure en zeggen wat van u wordt verwacht.
Werkgevers geven op verzoek feedback aan niet-geselecteerde
kandidaten.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Het loonpakket ligt gewoonlijk al vast bij aanvang van de sollici-
tatieprocedure. Er is dan ook niet veel ruimte om over financiële
of andere zaken te onderhandelen.
Het loon kan worden uitgedrukt in een bedrag per uur, week,
maand of jaar. Voor hooggekwalificeerde functies en kantoorbanen
wordt het loon meestal uitgedrukt op jaarbasis. In de bouwsector,
detailhandel en horeca is een uurloon gebruikelijk.
Vakantiedagen, voordelen en andere niet-geldelijke zaken zijn in
het voorgestelde loon begrepen.
Over het algemeen onderhandelt een medewerker of het hoofd
van de personeelsdienst over het loon en eventuele andere voor-
delen.
Werkgevers kunnen u vragen om een stageperiode van drie tot
zes maanden of een proefperiode van maximaal een jaar te door-
lopen.
De sollicitatieprocedure loopt tot op het moment dat aan de sollici-
tant wordt meegedeeld of hij of zij al dan niet werd geselecteerd.
KE7809628NLC_002.pdf 55 10/11/11 15:29
56
Hebt u referenties nodig?4.
In Ierland worden vaak referenties gevraagd, gewoonlijk twee. Een
daarvan is een persoonlijke referentie over uw persoonlijkheid,
enz. De tweede wordt verstrekt door een vroegere werkgever en
heeft betrekking op uw professionele kwaliteiten. Werkgevers zul-
len slechts contact opnemen met de referentiegevers wanneer zij
u een baan willen aanbieden. Voordat sollicitanten iemand als refe-
rentie opgeven bij de sollicitatie, moeten zij toestemming hebben
gekregen van de persoon in kwestie.
Een vroegere werkgever, priester, dominee of Garda (politieagent)
kan een goede referentie zijn. Deze personen moeten vragen van
de werkgever schriftelijk of via de telefoon beantwoorden ten be-
hoeve van de sollicitant.
Bij het indienen van de sollicitatie moet ook een diploma worden
voorgelegd.
Hoewel voor alle banen geëist wordt dat de sollicitant hoog zedelijk
aanzien geniet, wordt voor bepaalde banen (bv. kinderoppas en ver-
pleeghulp) een bijkomend bewijs gevraagd, in sommige gevallen
zelfs referenties van de Garda.
Een goede indruk maken5.
Werkgevers dulden geen kandidaten die niet stipt op tijd komen
voor het sollicitatiegesprek omdat dit kan wijzen op een structureel
probleem in het werkpatroon.
U moet gewoonlijk het sollicitatiegesprek op voorhand bevestigen
en zich op de dag zelf bij de receptie melden.
Kies steeds voor nette en keurige kleding. Vermijd gezichts- of li-
chaamspiercings.
Werkgevers verwachten van kandidaten dat zij zich op hun best aan-
bieden. Wees eerbiedig en beleefd. Elk ander gedrag zal eenvoudig-
weg niet worden getolereerd.
KE7809628NLC_002.pdf 56 10/11/11 15:29
57
Officiële taal Grieks
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 131 990 km2
Hoofdstad Athene
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +30
Domeinextensie .gr
Gangbare sollicitatieprocedures in Griekenland1.
Gewoonlijk zendt u een cv naar een werkgever en neemt u per-
soonlijk contact op per e-mail of telefoon.
U wacht vervolgens op een sollicitatiegesprek, ontmoet de werk-
gever, bereikt een overeenkomst of beproeft uw geluk elders.
De tijd die verstrijkt tussen de dag waarop de vacature wordt
bekendgemaakt en de dag van indiensttreding kan oplopen tot
een maand.
In geval van een sollicitatie via elektronische weg stuurt u een
e-mail naar de personeelsdienst of naar de betrokken afdeling van
het bedrijf.
Samen met het cv dient een ondertekende sollicitatiebrief te wor-
den ingediend waarin de kandidaat uitlegt waarom hij of zij sol-
liciteert.
KE7809628NLC_002.pdf 57 10/11/11 15:29
58
Bij telefonische contacten moet u er vooral op letten dat u be-
leefd blijft, uw belangstelling toont, aandachtig luistert en eerlijk
bent.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Wervers verwachten van sollicitanten dat zij problemen in verband
met taal, huisvesting en hun gezin zelf oplossen en op tijd op de
afspraak verschijnen. Zij moeten alle nodige gevalideerde docu-
menten (diploma’s, certificaten, brieven ter illustratie van werker-
varing) bij zich hebben. Gedraag u professioneel en waardig.
Tijdens een sollicitatiegesprek willen wervers te weten komen
over welke vaardigheden sollicitanten beschikken en tegen welke
voorwaarden zij in dienst kunnen worden genomen.
Het afdelingshoofd of het hoofd van de personeelsdienst leidt dit
gesprek.
Gemiddeld nemen een tot twee personen deel aan het gesprek of
de proeven, die doorgaans in twee fasen worden georganiseerd
en ongeveer 1 uur duren.
Een aangeboden drankje mag worden aangenomen.
Tijdens het eerste gesprek kunt u vragen stellen over de functie, de
werkuren en het bedrijf.
Gewoonlijk heerst er tijdens gesprekken en proeven een ontspan-
nen, vriendelijke sfeer waarbij werkelijk de moeite wordt genomen
u te leren kennen.
De verhouding tussen niet-beroepsgebonden en beroepsgebon-
den onderwerpen bedraagt tijdens het gesprek ongeveer 3:7.
U moet alle gestelde vragen beantwoorden, maar uw politieke
overtuiging en privéleven worden als strikt persoonlijk be-
schouwd.
Doorgaans geeft de werkgever op eigen initiatief feedback over
het gesprek.
KE7809628NLC_002.pdf 58 10/11/11 15:29
59
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Standaardovereenkomsten bevatten bepalingen over de duur,
het globale loon en het vakantiegeld. Over het loon en eventu-
ele jaarlijkse bonussen kan afzonderlijk worden onderhandeld.
De meest gangbare bijkomende voordelen zijn extra loon op
het einde van het jaar, een bijkomende ziekteverzekering, een
bedrijfswagen en commissieloon. Dergelijke zaken worden be-
sproken met een medewerker van de personeelsdienst of een
afdelingshoofd.
Gewoonlijk wordt u gevraagd tegen betaling een proeftijd van
drie maanden te doorlopen. Indien u dit weigert, kunt u de baan
mislopen.
Deze procedures nemen doorgaans ongeveer een maand in be-
slag.
Hebt u referenties nodig?4.
Normaal gezien hebt u geen referenties nodig, maar een vroe-
gere werkgever kan wel als dusdanig dienst doen. Referenties
moeten de positie van sollicitanten versterken en hun kwalitei-
ten en vaardigheden bevestigen.
Een kopie van uw diploma wordt niet altijd gevraagd. U kunt
een kopie voorleggen in de tweede fase van de procedure.
U hebt doorgaans ook geen aanbevelingsbrieven nodig. Voor
bepaalde banen in de beveiligingssector en op een hoog niveau
kan een bewijs van goed gedrag worden geëist.
KE7809628NLC_002.pdf 59 10/11/11 15:29
60
Een goede indruk maken5.
Waar moet u op letten wanneer u een afspraak maakt voor een
sollicitatiegesprek?
Zorg dat u de naam van de persoon die het sollicitatie-
gesprek zal leiden alsook de naam en het adres van het
bedrijf kent wanneer u een afspraak maakt.
Sollicitanten moeten stipt zijn. Verwacht evenwel niet
dezelfde stiptheid van de werkgever.
Bevestig dat u aanwezig zult zijn voor het gesprek.
Indien u het sollicitatiegesprek niet kunt bijwonen,
moet u twee tot drie dagen van tevoren een nieuwe
afspraak vragen. U moet dan echter wel een geldige
reden hebben.
In Griekenland moet u zich voor een sollicitatiegesprek
in de gebouwen van de werkgever aanbieden.
Trek eenvoudige kleren aan. Juwelen hoeven niet.
Sollicitanten moeten een actieve rol spelen in het
gesprek en aandachtig naar de vragen van de werkge-
ver luisteren. Wees niet agressief en maak geen grimas-
sen.
KE7809628NLC_002.pdf 60 10/11/11 15:29
61
Officiële taal Spaans
Bestuursvorm Constitutionele monarchie
Oppervlakte 504 030 km2
Hoofdstad Madrid
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +34
Domeinextensie .es
Gangbare sollicitatieprocedures1.
De sollicitatieprocedure kan verschillen naargelang de kwalifica-
ties van de sollicitant. Meestal wordt echter de volgende metho-
de toegepast: inzenden van het cv, afleggen van een bekwaam-
heidsproef voor de beroepsgerichte praktijk om vaardigheden
en kennis te illustreren en tot slot een gesprek met het hoofd
van de personeelsafdeling. (Afhankelijk van de omvang van de
onderneming worden sollicitatiegesprekken afgenomen door
de werkgever of door een leidinggevende of een medewerker
van de personeelsafdeling.)
De tijd tussen de bekendmaking van de vacature en de dag van
indiensttreding hangt af van de behoeften van de werkgever.
KE7809628NLC_002.pdf 61 10/11/11 15:29
62
Aandachtspunten voor elektronische sollicitaties
Stuur geen grote bestanden of bestanden die u niet hebt gecon-
troleerd, tenzij u gevraagd werd uw sollicitatie per e-mail in te
dienen (om foto’s of gescande documenten te ontvangen, heeft
een computer heel wat geheugen nodig; vergeet niet dat er
doorgaans meerdere kandidaten zijn). U kunt beter alleen maar
uw cv sturen, met de vermelding dat u later eventueel bijko-
mende informatie en andere bestanden of foto’s kunt zenden.
Aandachtspunten voor schriftelijke sollicitaties
Probeer zo leesbaar mogelijk te schrijven wanneer u uw sollicita-
tiebrief met de hand schrijft. Werkgevers zijn immers geen gra-
fologen. Vermijd ook te kleine of te kleurrijke letters. De persoon
die uw brief leest, kan namelijk al wat ouder zijn.
Aandachtspunten voor telefonische contacten
Vraag wie u aan de lijn hebt en zeg met wie u wenst te spreken
voordat u zichzelf voorstelt. Bij het horen van een naam en func-
tie moeten mensen soms teruggrijpen naar de informatie die
eerst werd gegeven alvorens te weten waarover het gaat.
Aandachtspunten voor open sollicitaties
Probeer de werkgever ervan te overtuigen dat een gesprek met
u de moeite waard is. Vermeld eerst uw vaardigheden, kennis en
ervaring die overeenstemmen met de eisen van de werkgever
en geef dan pas alle overige informatie.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden 2.
Hoe u zich moet voorbereiden op een sollicitatiegesprek hangt in
grote mate af van de baan waarnaar u solliciteert. Indien ervaring
belangrijk is, helpt het wanneer u hebt gewerkt voor bekende be-
drijven of bedrijven met bekende merknamen. Vergeet wel niet dat
deze bedrijven en merknamen niet noodzakelijk even bekend zijn
als in uw land van herkomst. Licht dit dan ook zo snel mogelijk toe.
Het is ook goed de namen van hulpmiddelen, software, protocols,
enz. in de oorspronkelijke taal en indien mogelijk ook in het Spaans
te kennen (of op zijn minst het equivalent ervan in Spanje).
KE7809628NLC_002.pdf 62 10/11/11 15:29
63
Gezien de verschillen tussen universiteiten is het voor universi-
taire diploma’s altijd goed een korte beschrijving te geven van
de hoofdvakken of, indien u hiervan op de hoogte bent, van de
vakken die beter afgestemd zijn op de zaken die u in de desbe-
treffende functie moet uitvoeren of gebruiken.
Eensluidende afschriften van documenten
Indien mogelijk kunt u de Spaanse autoriteiten het beste uw do-
cumenten eensluidend laten verklaren.
Follow-up van de sollicitatie
Bereid u voor op een lange wachttijd wanneer u naar Spanje komt.
Houd ook rekening met de regionale verschillen. Werkgevers die
zich tot de dienst voor arbeidsbemiddeling richten voor personeel
dat „gisteren al” aan de slag had moeten zijn, kunnen daarna meer
dan een maand wachten alvorens op sollicitaties in te gaan. (Ver-
geet niet dat zaken zaken blijven en dat de werving van personeel
gewoonlijk niet zo dringend is.) Uiteraard kunt u het geluk hebben
in een „perfecte” situatie terecht te komen, waarbij kandidaten
goede cv’s indienen die voldoen aan de eisen van de werkgevers,
die hun positieve of negatieve beslissing binnen de 3 à 4 dagen
meedelen. Deze perfecte situatie is echter zeker niet de norm.
Afhankelijk van de omvang van de onderneming worden sol-
licitatiegesprekken afgenomen door de werkgever of door een
kaderlid of een medewerker van de personeelsafdeling.
Net zoals overal ter wereld is ook hier non-verbale communicatie
bijna even belangrijk als de dingen die u zegt: maak geen schom-
melende bewegingen, praat niet te veel, wees niet zo verlegen
dat de vragensteller zenuwachtig wordt, luister aandachtig naar
wat gezegd wordt, probeer op de vragen zelf te antwoorden,
vraag om bijkomende uitleg wanneer u niet zeker weet of u de
vraag wel goed begrepen hebt, ga naar het toilet vóór het ge-
sprek en denk eraan dat, wanneer u vóór het gesprek iets drinkt,
de kans groter wordt dat er iets fout gaat. Vergeet ook niet dat we
in Spanje vrij close met elkaar omgaan. Gewoonlijk bewaren we
een kleinere afstand dan Noord-Europeanen wanneer we iemand
ontmoeten. Aan het begin en het einde van een gesprek wordt
de hand gegeven. Daarbij is het gebruikelijk dat de andere per-
KE7809628NLC_002.pdf 63 10/11/11 15:29
64
soon (schouder, arm) wordt aangeraakt en indien er vrouwen
aanwezig zijn, worden vaak twee kussen geven. Trek u niet terug
wanneer een Spanjaard die voor u zit aanstalten maakt om dit te
doen. Neem wel niet zelf het initiatief om kussen te geven.
Roken is in Spanje vrijwel overal bij wet verboden en er zijn
Spanjaarden die zelfs een gloeiende hekel aan roken hebben.
Maar er zijn ook rokers die tijdens lange gesprekken roken wan-
neer zij menen dat dit kan bijdragen aan een meer ontspannen
sfeer of wanneer zij moe zijn (uiteraard op voorwaarde dat zij
mogen roken). Sollicitanten kunnen beter niet roken, ook niet
als het hun wordt aangeboden, tenzij de werkgever aandringt of
zelf niet wil roken als zij niet roken. Roken is dus iets dat u beter
kunt vermijden. Negatieve uitlatingen over rokers, niet-rokers of
andere personen zijn uiteraard niet aanbevelenswaardig.
Motivatie voor de baan is essentieel. Buitenlandse werkzoe-
kenden moeten weten dat Spaanse werkgevers niet bereid zijn
mensen op te leiden die na een korte periode het bedrijf weer
zullen verlaten noch met de kandidaten te „trouwen” (een ar-
beidsovereenkomst beëindigen is in Spanje niet eenvoudig).
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
In Spanje wordt gewoonlijk gesproken over een maandloon (12 maan-
den + 2 bijkomende basislonen in december en juni/juli) of een jaar-
loon (vraag of u voor 12 of 14 maanden per jaar betaald zult worden).
Dit hoort normaal gezien in de vacature vermeld te staan. Als dat
niet het geval is, is het een goed idee om een vakbond te raadple-
gen (het maakt niet uit of u lid bent of niet) over het wettelijke en
normale loon dat u kunt verwachten (in Spanje hebben we een
nationaal minimumloon en collectieve arbeidsovereenkomsten
die afhankelijk van de regio sterk van elkaar kunnen verschillen).
Geef twee bedragen of houd de deur op een kier voor onderhan-
delingen wanneer de werkgever u vraagt hoeveel u wilt verdie-
nen: in een eerste periode in euro, een bedrag dat zal worden ver-
hoogd wanneer u uw bekwaamheid hebt bewezen.
KE7809628NLC_002.pdf 64 10/11/11 15:29
65
Hebt u referenties nodig?4.
Een sollicitant moet alle referenties en aanbevelingsbrieven
meenemen naar het sollicitatiegesprek (voor het geval de werk-
gever ernaar vraagt). Het is beter deze onnodig bij zich te heb-
ben dan dat ernaar wordt gevraagd en u moet antwoorden dat
u ze zult opsturen of dat u niet zeker weet of u ze wel hebt.
Een goede indruk maken5.
Spanjaarden zijn niet altijd even stipt, maar sollicitanten mogen
niet te laat komen (probeer ook niet te vroeg te komen; vijf of tien
minuten van tevoren volstaan om de persoon te vinden met wie
u een afspraak hebt).
Neem telefonisch contact op indien u niet kunt komen. Zorg ervoor
dat u de contactgegevens bij zich hebt wanneer u op weg bent naar
het sollicitatiegesprek, zodat u contact kunt opnemen wanneer de bus
vertraging heeft of u om de een of andere reden verhinderd bent.
Afhankelijk van de omvang van het bedrijf vinden sollicitatiege-
sprekken doorgaans plaats bij het bedrijf zelf. In bepaalde geval-
len kan ook gebruik worden gemaakt van een van de nieuwe
communicatiemiddelen (bv. videoconferentie, Skype, enz.).
Naar een sollicitatiegesprek gaan is niet hetzelfde als naar een
feestje gaan. Ga naar de afspraak met de gedachte dat u er zult
werken. Te formele of te informele kleding is niet geschikt. Ge-
woonlijk volstaat het schoon en netjes te zijn. Mannelijke hoger
opgeleiden en leidinggevenden dragen gewoonlijk een das;
vrouwen dragen hoge hakken. Trek kleren aan met een neutrale
kleur, maar geen zwart (in Spanje zijn zwarte kleren bestemd voor
begrafenissen, feestjes of voor obers). Vermijd alles wat te sterk in
het oog springt (gouden juwelen, knalrode kleren, enz.).
KE7809628NLC_002.pdf 65 10/11/11 15:29
66
Officiële taal Frans
Bestuursvorm Presidentiële republiek
Oppervlakte 674 843 km2
Hoofdstad Parijs
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +33
Domeinextensie .fr
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden1.
In Frankrijk wordt gewoonlijk gesolliciteerd met een handge-
schreven sollicitatiebrief en een getypt cv. De brief wordt vaak
met de hand geschreven omdat werknemers soms het hand-
schrift laten analyseren. Afhankelijk van het soort baan waarin
u bent geïnteresseerd, kan ook per e-mail worden gesolliciteerd,
maar deze praktijk is nog niet algemeen.
De sollicitatieprocedure omvat doorgaans een eerste gesprek,
hoewel het eerste contact ook via de telefoon kan worden ge-
legd. Het eerste gesprek kan gevolgd worden door een tweede
en zelfs een derde. De termijn tussen de bekendmaking van de
vacature en de eigenlijke datum van indiensttreding kan varië-
ren van acht dagen tot drie maanden.
KE7809628NLC_002.pdf 66 10/11/11 15:29
67
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Tijdens het sollicitatiegesprek letten werkgevers in het bijzonder
op:
de stiptheid van de kandidaat (op tijd komen, enz.);
de kleding en het algemene voorkomen.
Het eerste gesprek (in grotere organisaties) wordt gewoonlijk
geleid door een vertegenwoordiger van de personeelsafdeling.
Tijdens het tweede gesprek kunnen ook andere personen aan-
wezig zijn, zoals de toekomstige baas, een kaderlid, enz.
Het gesprek kan een half uur tot twee uur in beslag nemen.
Roken is absoluut verboden (in Frankrijk geldt een rookverbod
in bedrijven en openbare ruimten). Stel uzelf ook niet als roker
voor. Hetzelfde geldt voor dranken. Geschenken meenemen
naar een sollicitatiegesprek is in Frankrijk al helemaal uit den
boze.
Tijdens het eerste gesprek geven werkgevers doorgaans een in-
leiding op het bedrijf en de toekomstige baan. Daarna is het de
beurt aan de sollicitant om te tonen waarom hij of zij deze baan
verdient. Het zijn normaal gesproken de werkgevers die de vra-
gen stellen, maar kandidaten kunnen de vragenstellers tijdens
het gesprek ook om nadere informatie vragen.
Het gesprek heeft vrijwel uitsluitend betrekking op beroeps-
gebonden onderwerpen, zoals de vraag of de sollicitant wel de
ideale kandidaat is voor de openstaande betrekking.
Frankrijk beschikt over een zeer duidelijke antidiscriminatiewet-
geving. Bij voorkeur worden alle vragen beantwoord, maar een
aantal vragen kunnen als strikt persoonlijk worden beschouwd
indien zij niet relevant zijn voor de baan (bv. over het al dan niet
hebben van kinderen, leeftijd, enz.).
Kandidaten kunnen ter voorbereiding van het sollicitatiege-
sprek het beste informatie inwinnen over het bedrijf (activitei-
ten, structuur, enz.).
KE7809628NLC_002.pdf 67 10/11/11 15:29
68
Lastige vragen zouden geen probleem mogen vormen voor
oprechte kandidaten.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Financiële aangelegenheden kunnen gewoonlijk op het einde
van het onderhoud worden besproken (moeten passend zijn
voor zowel de kandidaat als de functie). In bepaalde gevallen
kan worden onderhandeld over het loon, maar er kunnen in een
bedrijf ook vaste loonschalen gelden. Het loon wordt uitgedrukt
in een brutobedrag per maand of per jaar.
In Frankrijk wordt gewoonlijk een proeftijd van één maand voor-
zien (drie maanden voor managers).
Vervoerskosten voor het sollicitatiegesprek worden slechts in
uitzonderlijke gevallen vergoed.
De wervingsprocedure kan als voltooid worden beschouwd op
de eerste dag van tewerkstelling, wanneer de overeenkomst
ondertekend is. De overeenkomst wordt echter vaak mondeling
gesloten. De schriftelijke neerslag ervan komt dan pas op het
einde van de procedure.
Het zijn doorgaans de werkgevers die bepalen hoe de wervings-
procedure verloopt (telefoongesprek, tweede gesprek, enz.).
Sollicitanten mogen echter nooit bij een werkgever weggaan
voordat de volgende stap van de procedure is vastgelegd. Het is
een slecht teken wanneer hier niet over wordt gesproken.
Hebt u referenties nodig?4.
Het wordt aanbevolen een aantal referenties te vermelden in-
dien zij relevant zijn.
Aanbevelingsbrieven zijn algemeen gangbaar in Frankrijk, hoe-
wel het gebruik ervan in de afgelopen tien jaar is afgenomen.
Sommige werkgevers proberen na te gaan of de door de sol-
KE7809628NLC_002.pdf 68 10/11/11 15:29
69
licitanten verstrekte informatie wel juist is, hoewel dit bij wet
verboden is.
Kopieën van diploma’s worden bij het eerste gesprek slechts
zelden gebruikt. Deze documenten worden doorgaans pas ge-
vraagd wanneer een sollicitant wordt aangenomen.
Voor bepaalde banen (overheid, beveiliging, enz.) wordt een be-
wijs van goed gedrag geëist.
Een goede indruk maken5.
De kledingvoorschriften verschillen naargelang de baan waar-
naar u solliciteert. Kandidaten voor een secretariaatsfunctie
moeten onberispelijk gekleed zijn (al dan niet met juwelen).
Arbeiders kunnen zich in hun kleding iets meer vrijheid veroor-
loven.
Rook nooit tijdens een sollicitatiegesprek en blijf altijd beleefd.
KE7809628NLC_002.pdf 69 10/11/11 15:29
70
Officiële taal IJslands
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 103 000 km2
Hoofdstad Reykjavik
Munt IJslandse kroon (ISK)
Lid van de EU of EER EER
Landnummer +354
Domeinextensie .is
Gangbare sollicitatieprocedures1.
Mensen die geen IJslands spreken, kunnen het best een beroep
doen op de Eures-diensten. U kunt uw banenzoektocht op ver-
schillende manieren aanpakken. Een bezoek aan het Europees
portaal voor beroepsmobiliteit Eures (www.eures.europa.eu) is
een eerste stap. Op de IJslandse Eures-website (www.eures.is)
vindt u meer specifieke informatie. Om toegang te krijgen tot
alle Eures-vacatures in IJsland moet u een elektronisch formu-
lier invullen op www.vinnumalastofnun.is/eures. Vermeld zoveel
mogelijk informatie. Het is belangrijk dat u al uw werkervaring
en gevolgde opleidingen vermeldt, zowel in binnen- als in bui-
tenland. Het is ook erg belangrijk dat uw contactgegevens cor-
rect zijn en dat de telefoonnummers en e-mailadressen werken.
Als u een cv hebt, kunt u dit aan het registratieformulier toevoe-
KE7809628NLC_002.pdf 70 10/11/11 15:29
71
gen. U moet wel alle velden van het formulier invullen. Alleen
zo kan Eures uw profiel selecteren wanneer uw kwalificaties
overeenstemmen met een vacature. Het formulier moet in het
Engels worden ingevuld.
U kunt in IJsland ook op andere manieren solliciteren. U kunt zich
gratis inschrijven bij een of meerdere private uitzendbureaus
(ráðningarþjónustur). Zij hebben vaak vacatures voor specialis-
ten. Lees de advertenties in de lokale kranten. In bepaalde geval-
len kan het ook lonen om een eigen advertentie te plaatsen.
Weet wel dat vrijwel alle advertenties in het IJslands zijn opge-
steld. U kunt contact opnemen met de lokale afdeling van uw
vakbond (stéttarfélag), waar u informatie kunt krijgen over de
nieuwste tendensen op de arbeidsmarkt binnen uw vakgebied
en waar u het best kunt beginnen met zoeken.
De advertenties in dagbladen napluizen en vervolgens een cv
met begeleidende brief opsturen, is evenwel de meest gebrui-
kelijke gang van zaken om te solliciteren. Dit kan een probleem
vormen voor mensen die geen IJslands spreken, aangezien
de meeste advertenties in die taal worden gepubliceerd. Ook
mond-tot-mondreclame is een krachtig hulpmiddel in een klei-
ne gemeenschap zoals IJsland en vele werkzoekenden vinden
een baan via familie of andere persoonlijke netwerken. Ook dit
kan een probleem vormen voor mensen die niet afkomstig zijn
van IJsland, aangezien zij in het land gewoonlijk niet over een
uitgebreid persoonlijk netwerk beschikken.
IJslandse werkgevers hebben de neiging pas op zoek te gaan
naar werknemers wanneer ze vaststellen dat ze hulp nodig heb-
ben. Dit betekent dat de termijn tussen de publicatie van de
vacature en de dag van indiensttreding doorgaans kort is. Wan-
neer u een elektronisch sollicitatieformulier invult, moet u alle
relevante velden invullen, uw meest recente werkervaring bo-
venaan plaatsen en erop toezien dat uw contactgegevens cor-
rect zijn. Een cv mag in IJsland maximaal twee pagina’s beslaan
en moet zakelijk en actueel zijn. Bij het cv dient een begeleiden-
de brief gevoegd te worden waarin u uiteenzet waarom u be-
langstelling hebt voor de betrekking in kwestie en waarom u er
de juiste persoon voor bent. Indien u via de telefoon solliciteert,
KE7809628NLC_002.pdf 71 10/11/11 15:29
72
moet u voor ogen houden dat IJslanders niet erg formeel inge-
steld zijn. Toch is het gebruikelijk aan het begin van het gesprek
uw naam te noemen en de reden van uw oproep te vermelden.
Zorg ervoor dat u niet te lang aan het woord blijft en onderbreek
de persoon met wie u spreekt niet.
In geval van een open sollicitatie is het goed uw sollicitatie direct
aan de persoon te bezorgen die verantwoordelijk is voor de wer-
vings- of selectieprocedure. Dit is natuurlijk vaak niet mogelijk,
maar u maakt een betere indruk als u het wel doet. De persoon
in kwestie heeft u dan immers persoonlijk gezien en heeft zelfs
een paar woorden met u gewisseld.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden 2.
Wervers/werkgevers verwachten van sollicitanten dat zij een en
ander weten over het bedrijf en de baan waarnaar zij solliciteren
en over de nodige vaardigheden beschikken om de opgelegde
taken goed te kunnen uitvoeren.
Diploma’s moeten in IJsland worden onderzocht op gelijkwaar-
digheid en erkenning. U kunt ervan uitgaan dat kwalificaties die
in uw thuisland geldig zijn voor de uitoefening van een bepaald
beroep ook geldig zijn in andere landen van de EU en EER. Di-
ploma’s van voortgezette universitaire studies, driejarige univer-
sitaire opleidingen (bachelor (BA, BSc, BS)) en beroepsopleidin-
gen op secundair niveau moeten diploma’s zijn die in de gehele
EU en EER worden erkend.
Het ministerie van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur is verant-
woordelijk voor de coördinatie van de erkenningsprocedures in
IJsland. Het ministerie neemt wel niet zelf alle ingediende erken-
ningsaanvragen in behandeling. De afzonderlijke ministeries
staan in voor de erkenning van diploma’s in hun respectieve
vakgebieden. Zo is het ministerie van Volksgezondheid verant-
woordelijk voor de erkenning van diploma’s van medische be-
roepen en gezondheidswerkers. De beste plaats om hierover
informatie te vinden, is de website www.menntagatt.is. Deze is
KE7809628NLC_002.pdf 72 10/11/11 15:29
73
het nationale referentiepunt voor de beoordeling en erkenning
van kwalificaties.
Door de gelijkwaardigheid van uw diploma’s te laten vaststel-
len, kunnen IJslandse werkgevers uw kennis en vaardigheden
gemakkelijker inschatten. Het kan u ook helpen een betere be-
taalde baan te vinden.
Het wordt aanbevolen zo snel mogelijk feedback te vragen over
een sollicitatie. Indien u geen bevestiging hebt gekregen dat uw
sollicitatie werd ontvangen, kunt u het best contact opnemen
met de werkgever en vragen of uw sollicitatie is aangekomen.
Dat is meteen ook een goede gelegenheid om te vragen of hij
of zij er een idee van heeft wanneer contact zal worden opgeno-
men met de kandidaten. Gewoonlijk wordt slechts contact op-
genomen met de sollicitanten die voor een bepaalde vacature
in aanmerking worden genomen.
Er gelden geen algemene regels voor sollicitatieprocedures. Bij
de verwerking van sollicitaties moeten wel een aantal regels in-
zake privacy worden nageleefd, maar sollicitanten hoeven hier
niet wakker van te liggen.
Maak uw huiswerk voordat u naar een sollicitatiegesprek gaat.
Win informatie in over het bedrijf. De website van het bedrijf
is doorgaans een goede bron. Bereid u voor op alle mogelijke
vragen die gesteld zouden kunnen worden. Gangbare vragen
zijn: „Wat zijn uw sterke en zwakke punten?”, „Hoe zou u uzelf als
werknemer beschrijven?”, „Waarom hebt u uw vorige baan op-
gegeven?”, enz. Het is ook erg belangrijk dat u op tijd komt en
gemakkelijk zittende, verzorgde kleding draagt. Toon duidelijk
dat u zoveel mogelijk te weten wilt komen over het bedrijf en de
openstaande betrekking.
Gewoonlijk zijn tijdens het gesprek een tot vier vertegenwoor-
digers van de werkgever aanwezig. Dit aantal kan sterk variëren,
maar hoe gespecialiseerder de baan, hoe meer mensen het ge-
sprek bijwonen. Er gelden evenwel geen vaste regels. Sollicitatie-
gesprekken duren doorgaans een half uur tot een uur. Vragen over
de aard van het werk worden op prijs gesteld, maar begin liever
KE7809628NLC_002.pdf 73 10/11/11 15:29
74
niet over het loon zolang u er niet zeker van bent dat u de baan
zult krijgen, tenzij de werkgever het onderwerp zelf aansnijdt.
Sollicitatiegesprekken verlopen niet volgens een vast patroon. De
sfeer hangt af van wie het gesprek leidt. Het is goed voor ogen te
houden dat de vragensteller u voor de eerste keer ziet en zich dus
even verlegen en ongemakkelijk kan voelen als u. U kunt zich het
best zo eerlijk mogelijk voorstellen. Overdrijf niet met uw vaardig-
heden, maar minimaliseer ze ook niet. Wees beleefd en probeer
kalm te blijven.
Werkgevers willen tijdens het gesprek te weten komen wie u
bent. Wees niet verrast wanneer vragen over uw privéleven wor-
den gesteld. De niet-beroepsgebonden vragen die tijdens het ge-
sprek aan bod komen, blijven gewoonlijk beperkt en zijn normaal
gezien alleen maar bedoeld om een meer ontspannen sfeer te
scheppen. Wanneer u bent uitgenodigd voor een sollicitatiege-
sprek, weet de werkgever al het een en ander over uw ervaring
op basis van uw cv. Grijp deze kans om dieper in te gaan op uw
vaardigheden en op de reden waarom u de geschikte kandidaat
bent voor de baan in kwestie. Probeer hem of haar er ook van te
overtuigen dat u zult bijdragen aan de kwaliteit van het bedrijf en
dat u bereid bent daar hard voor te werken.
In IJsland gelden duidelijke antidiscriminatiewetten. Er zijn vragen
die werkgevers mogen stellen en er zijn er die ze niet mogen stel-
len. Ze mogen u bijvoorbeeld vragen of u gehuwd bent en of u
kinderen hebt. Ze mogen u geen vragen stellen over uw seksuele
geaardheid, uw politieke standpunten of uw voornemen om al
dan niet kinderen te krijgen. Indien dergelijke vragen toch gesteld
worden, kunt u er beleefd op wijzen dat u zich ongemakkelijk
voelt bij dergelijke vragen en dat u zich afvraagt of ze wettelijk ge-
zien wel mogen worden gesteld. Aan het einde van een gesprek
zegt de werkgever gewoonlijk wanneer u bericht zult krijgen. Als
dat niet gebeurt, is de kans groot dat hij of zij geen belangstel-
ling heeft. Indien u binnen de afgesproken termijn niets van de
werkgever hebt gehoord, kunt u het beste zelf contact opnemen
en feedback vragen.
KE7809628NLC_002.pdf 74 10/11/11 15:29
75
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Waarover precies wordt onderhandeld in het kader van een
arbeidsovereenkomst kan danig verschillen. De ene keer kan
tijdens het sollicitatiegesprek over het loon en de duur van de
overeenkomst worden onderhandeld en de andere keer vinden
dergelijke besprekingen pas plaats nadat de wervingsbeslissing
al is genomen. Volgens het IJslandse arbeidsrecht moet uiterlijk
twee maanden nadat u in dienst bent genomen een arbeids-
overeenkomst zijn ondertekend. In deze arbeidsovereenkomst
moet uw loon vermeld staan.
Het loon is altijd bespreekbaar. Elk jaar hebt u recht op een ge-
sprek met uw werkgever over uw loon, dat doorgaans wordt uit-
gedrukt in een bedrag per maand. Indien u een baan hebt die
veel overuren met zich meebrengt, kan het een goed idee zijn
om een uurloon te bedingen. Vakantiegeld en bonussen liggen
vast en zijn dan ook niet voor onderhandelingen vatbaar.
De persoon die de onderhandelingen voert, verschilt van bedrijf
tot bedrijf, maar meestal gaat het om de personeelsmanager of
de algemeen directeur.
In IJsland moet u betaald worden voor elke gepresteerde dag. Ge-
woonlijk wordt een proeftijd van één maand gehanteerd, waarvoor
u evenwel betaald moet worden. Vraag of u in de proeftijd betaald
zult worden. Indien de werkgever niet voornemens is u hiervoor te
betalen, moet u het voorstel weigeren en de praktijken van deze
werkgever melden aan het directoraat Arbeid of aan een vakbond.
De kosten die sollicitanten maken voor het sollicitatiegesprek
worden vrijwel nooit vergoed. Als dat toch het geval is, zal de
werkgever u hierover informeren. Het hangt volledig van de
werkgever zelf af.
Werkgevers houden er niet van contact op te nemen met men-
sen om hun te zeggen dat ze niet geselecteerd zijn. Het is dan
KE7809628NLC_002.pdf 75 10/11/11 15:29
76
ook een goed idee om een week na de uiterste sollicitatiedatum
contact op te nemen met de werkgever om te vragen of de baan
nog beschikbaar is of niet. Als vuistregel kunt u stellen dat, in-
dien u een maand na de uiterste sollicitatiedatum niet in dienst
bent genomen, de werkgever geen belangstelling voor u heeft.
Hebt u referenties nodig?4.
Het is erg belangrijk dat u de naam van minstens twee personen
opgeeft die positief over u zullen spreken. Vermeld hun naam,
werkgever, functie, telefoonnummer en e-mail. Zorg er wel voor
dat zij ermee akkoord gaan dat hun gegevens worden doorge-
geven. Referenties moeten personen zijn die uw werk kennen
en die kunnen getuigen dat u de vaardigheden en werkhouding
bezit waarvan u beweert dat u ze bezit. Vroegere werkgevers en/
of leerkrachten komen hiervoor in aanmerking.
Zorg ervoor dat u tijdens het sollicitatiegesprek een vertaling
van uw diploma kunt voorleggen wanneer de werkgever ernaar
vraagt. U hebt uw diploma’s al in uw cv vermeld. Een kopie dient
dan ook alleen maar om aan te tonen dat u ze ook daadwerke-
lijk hebt. U kunt kopieën het beste eensluidend laten verklaren.
De beste bron van informatie is de website www.menntagatt.
is. Deze is het nationale referentiepunt voor de beoordeling en
erkenning van kwalificaties.
Aanbevelingsbrieven kunnen erg nuttig zijn. U hoeft deze in de
eerste fase van de sollicitatieprocedure nog niet bij uw cv en
begeleidende brief te voegen. Vergeet niet dat werkgevers heel
wat sollicitaties krijgen en geen extra documenten willen lezen.
Vermeld in uw cv dat u aanbevelingsbrieven hebt en neem ze
mee naar het sollicitatiegesprek.
Soms eisen werkgevers ook een bewijs van uw lokale autori-
teiten dat u geen strafblad hebt. Dat is vooral gebruikelijk voor
werk in de zorg- en schoonmaaksector, waarin u vaak alleen
KE7809628NLC_002.pdf 76 10/11/11 15:29
77
bent in particuliere woningen of kantoren. Het is dan ook goed
dit bewijs bij uw lokale autoriteiten aan te vragen.
Een goede indruk maken5.
IJslanders zijn erg punctueel. U moet dan ook absoluut op tijd
komen voor het sollicitatiegesprek.
Bevestig dat u op tijd zult komen indien u een afspraak hebt
gekregen voor een gesprek. Als u verhinderd bent, moet u de
werkgever hiervan zo snel mogelijk en te gelegener tijd op de
hoogte brengen. Maak van de gelegenheid ook gebruik om u te
verontschuldigen voor uw afwezigheid en maak een nieuwe af-
spraak. Probeer dit minstens één dag vóór het gesprek te doen.
Videoconferenties worden in IJsland nog niet zo vaak gebruikt,
maar zijn aan een opmars begonnen. Ga na of de werkgever
het sollicitatiegesprek niet telefonisch kan afhandelen (confe-
rentiegesprek) indien u niet op het gesprek aanwezig kunt zijn.
Vergeet niet dat een persoonlijke ontmoeting altijd beter is.
Videoconferenties en conferentiegesprekken moeten dan ook
worden vermeden.
Trek klassieke of gemakkelijk zittende, verzorgde kleren aan.
Vermijd te veel juwelen. IJslanders staan bij mannen afkeurend
tegenover andere juwelen dan een verlovings- of trouwring.
KE7809628NLC_002.pdf 77 10/11/11 15:29
78
Officiële taal Italiaans
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 301 338 km2
Hoofdstad Rome
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer + 39
Domeinextensie .it
Gangbare sollicitatieprocedures in Italië1.
Gewoonlijk dienen sollicitanten hun cv en een sollicitatiebrief
in per e-mail of via de gewone post. In deze brief lichten zij
kort toe wie zij zijn en waarom ze naar de baan in kwestie sol-
liciteren.
Een sollicitatieprocedure houdt doorgaans in dat werkzoeken-
den op zoek gaan naar vacatures in het vakgebied waarvoor
zij belangstelling hebben en dat zij een sollicitatiebrief en een
actueel cv indienen.
In de meeste gevallen nemen werkzoekenden hun toevlucht tot
internet om naar vacatures te zoeken die met hun profiel over-
eenstemmen, waarna zij naar de gevonden banen solliciteren.
KE7809628NLC_002.pdf 78 10/11/11 15:29
79
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van de vacatu-
re en de dag van indiensttreding hangt af van de werkgever.
Naargelang de beschikbaarheid van de nieuw aangeworven
werknemer wordt deze termijn doorgaans zo kort mogelijk
gehouden.
Het eerste contact wordt meestal via de telefoon of met een
korte e-mail gelegd.
De belangrijkste aandachtspunten voor sollicitaties via elek-
tronische weg zijn: de vermelding van de betrekking waarnaar
u solliciteert, de controle van het e-mailadres van de ontvan-
ger van uw sollicitatie om te vermijden dat uw bericht verloren
gaat en een leesbevestiging (te activeren in de instellingen van
uw e-mailprogramma).
Bij schriftelijke sollicitaties is de inhoud en opmaak van de sol-
licitatiebrief erg belangrijk. De brief moet beter gestructureerd
zijn dan bij een elektronische sollicitatie.
Indien het eerste contact via de telefoon verloopt, moet u be-
leefd overkomen en vlot en correct spreken. Vraag meteen om
een persoonlijke afspraak en vergeet niet naar de contactge-
gevens van de werkgever te vragen.
Wanneer u spontaan naar een baan solliciteert die niet gepu-
bliceerd werd, mag u in uw sollicitatiebrief geen grammaticale
fouten maken en moet u aandacht besteden aan de woord-
keuze. De brief moet ook duidelijk uw motivatie weergeven.
Hoe zou u anders de aandacht van een werkgever kunnen
trekken als de functie waarnaar u solliciteert al opgevuld is?
Indien het bedrijf belangstelling heeft voor uw profiel, zal de
werkgever normaal gezien na enkele dagen contact met u
opnemen. Als dat niet gebeurt, bent u niet geselecteerd. Cv’s
worden vaak gedurende een lange tijd bewaard. Het is dan ook
mogelijk dat u een telefoontje krijgt voor een vacature waar-
naar u het jaar ervoor had gesolliciteerd.
KE7809628NLC_002.pdf 79 10/11/11 15:29
80
In alle sollicitatieprocedures dienen kandidaten een goed ge-
schreven (correcte grammatica en woordkeuze) sollicitatiebrief
en een actueel cv in. Controleer via de telefoon of uw sollicita-
tie goed is aangekomen.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden 2.
Voordat u uw thuisland verlaat, moet u ervoor zorgen dat u
over alle authentieke documenten beschikt. Wervers gaan er
namelijk van uit dat u ze hebt (de Italiaanse bureaucratie is erg
streng).
Tijdens een sollicitatiegesprek hebben werkgevers niet alleen
aandacht voor de manier waarop u spreekt en zich gedraagt,
maar ook voor uw vroegere werkervaring. Zij kijken ook of uw
voorkomen en kleding passend zijn voor de functie in kwes-
tie.
Afhankelijk van de vacature wordt het gesprek geleid door de
werkgever, het afdelingshoofd, een medewerker van de per-
soneelsdienst of een persoon die speciaal is aangesteld voor
sollicitatiegesprekken.
Zoals eerder al werd vermeld, kunnen een of meerdere perso-
nen het gesprek met de sollicitant bijwonen. Schriftelijke tests
worden gewoonlijk van alle kandidaten tegelijkertijd afgeno-
men.
Een gesprek of test duurt doorgaans 15 minuten tot maximaal
een uur.
Uw zelfvertrouwen, de manier waarop u spreekt, uw woord-
keuze, uw voorkomen en uw gedrag in het algemeen (de ma-
nier waarop u uw handen beweegt, de manier waarop u zit, het
al dan niet hebben van oogcontact met de vragensteller, enz.)
zijn alle zeer belangrijke aspecten van verbale en non-verbale
communicatie.
KE7809628NLC_002.pdf 80 10/11/11 15:29
81
Het is aan te raden zaken die worden aangeboden af te slaan
en ook zelf niets aan te bieden. U kunt beter niet drinken of
roken tijdens het gesprek.
Nadat de werkgever de verplichtingen en taken heeft toege-
licht die bij de baan horen, kunnen sollicitanten vragen stel-
len over zaken die niet duidelijk zijn. Zij kunnen vragen stellen
over de aard en de duur van de aangeboden arbeidsovereen-
komst, de loonsvoorwaarden en alle andere dingen die zij over
de baan willen weten.
Sollicitatiegesprekken en tests vinden doorgaans bij het be-
drijf zelf plaats, meestal in een vergaderzaal of in het kantoor
van de vragensteller (personeelsmanager, afdelingshoofd of
werkgever).
De gesprekken worden vaak afgenomen in een andere kamer
dan waar de functie in kwestie wordt uitgeoefend. De kandi-
daten zitten voor de persoon of personen die het gesprek af-
nemen. Een sollicitatiegesprek begint meestal bij de werkerva-
ring die in het cv van de sollicitant vermeld staat.
Beide partijen gedragen zich formeel tijdens het onderhoud.
Enkel de vragensteller of werkgever kan ervoor zorgen dat de
sfeer enigszins losser wordt.
Beroepsgebonden onderwerpen worden grondiger besproken
dan niet-beroepsgebonden thema’s (zo’n 70 tot 90 % van de tijd).
Het is altijd goed wanneer sollicitanten hun motivatie voor de
baan toelichten en ook kort wat meer informatie over zichzelf
geven.
Normaal gezien kunnen sollicitanten weigeren in te gaan op
vragen over hun privéleven. De werkgever zou geen strikt per-
soonlijke vragen mogen stellen (recht op de bescherming van
de persoonlijke levenssfeer).
Indien u wordt aangenomen, is het de taak van uw nieuwe
werkgever om u hiervan op de hoogte te brengen. Als u het
KE7809628NLC_002.pdf 81 10/11/11 15:29
82
resultaat van uw sollicitatiegesprek wilt kennen of bijkomende
vragen hebt, kunt u per telefoon of e-mail contact opnemen.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
In Italië kan niet worden onderhandeld over de financiële en
contractuele voorwaarden. Wanneer u een baan aanvaardt,
ondertekent u een overeenkomst waarin alle informatie en de
financiële en arbeidsvoorwaarden zijn opgenomen.
Of al dan niet kan worden onderhandeld over het loon, de va-
kantiedagen, bonussen, enz. hangt af van de werkgever en de
collectieve arbeidsovereenkomsten (contratto collettivo na-
zionale di lavoro of CCNL).
Voorbeelden van de meest gangbare bovenwettelijke voorde-
len in Italië zijn maaltijdbonnen, een mobiele telefoon en een
bedrijfswagen.
Onderhandelingen over loon en bovenwettelijke voordelen
worden gevoerd met de personeelsdienst.
De werkgever kan vragen om één dag stage te lopen of een
proeftijd voorzien. U kunt altijd weigeren, indien de voorge-
stelde periode de wettelijke termijn overschrijdt.
In bepaalde gevallen en voor bepaalde functies wordt sollici-
tanten een vergoeding aangeboden voor de kosten die wer-
den gemaakt om het sollicitatiegesprek te kunnen bijwonen.
De werkgever kan eventueel een deel van de reiskosten terug-
betalen.
De sollicitatieprocedure kan als voltooid worden beschouwd
op het moment van het sollicitatiegesprek. De werkgever
dient duidelijk te zeggen hoelang hij of zij nodig heeft om een
beslissing te nemen.
KE7809628NLC_002.pdf 82 10/11/11 15:29
83
Hebt u referenties nodig?4.
Het is altijd goed wanneer sollicitanten referenties of aanbe-
velingsbrieven kunnen voorleggen ter ondersteuning van
hun werkervaring. Vroegere werkgevers of docenten kunnen
getuigen van de vaardigheden en bekwaamheid van een sol-
licitant.
Kandidaten moeten op verzoek een kopie van hun diploma en
hun cv kunnen voorleggen.
Een goede indruk maken5.
Sollicitanten wordt aangeraden te bevestigen dat zij naar het
sollicitatiegesprek zullen komen. Stiptheid is erg belangrijk. In-
dien u verhinderd bent en niet naar de afspraak kunt komen,
moet u dit zo snel mogelijk melden.
In sommige bedrijven gelden voorschriften voor kleding en ju-
welen. Kies voor een verzorgde, frisse look indien u geen weet
hebt van specifieke voorschriften.
Verzamel informatie over het bedrijf en de werkgever indien u
werkelijk geïnteresseerd bent in de openstaande betrekking.
Denk na over wat de werkgever van u wil horen. Een sociale
persoonlijkheid, bereidwilligheid en enthousiasme kunnen
een voordeel zijn.
KE7809628NLC_002.pdf 83 10/11/11 15:29
84
Officiële taal Grieks, Turks
Bestuursvorm Presidentiële republiek
Oppervlakte 9 251 km2
Hoofdstad Nicosia
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +357Domeinextensie .cy
Gangbare sollicitatieprocedures op Cyprus1.
De sollicitatieprocedure kan op Cyprus verschillen naargelang
het soort baan waarvoor werkzoekenden belangstelling hebben.
Doorgaans wordt echter een sollicitatiebrief met een bijbehorend
cv ingediend. Voor banen waarvoor geen kwalificaties vereist zijn,
verloopt de sollicitatie gewoon mondeling. Indien een kandidaat
door een openbaar bureau voor arbeidsbemiddeling wordt ge-
zonden, krijgt hij of zij een standaardreferentiebrief die door de
mogelijke werkgever moet worden ingevuld (met vermelding van
de uiteindelijke beslissing) en bij het arbeidsbureau moet worden
ingediend.
Wanneer beide partijen een overeenkomst hebben bereikt,
neemt de nieuwe werknemer zijn functie doorgaans op aan het
begin van de eerstvolgende kalendermaand (in geval van een
KE7809628NLC_002.pdf 84 10/11/11 15:29
85
maandloon) of aan het begin van de eerstvolgende week (in ge-
val van functies waarvoor geen kwalificaties vereist zijn en die
op weekbasis worden vergoed).
Het dient opgemerkt dat de meeste bedrijven op Cyprus kleine
ondernemingen zijn, waarbij de eigenaar ook directeur en per-
soneelsmanager is.
De eerste contacten verlopen doorgaans via de telefoon. Kandi-
daten kunnen vacatures zoeken op de Eures-website (de pagina
van Cyprus), via openbare bureaus voor arbeidsbemiddeling (als
zij zich al op Cyprus bevinden) en private uitzendbureaus of in
dagbladen.
Indien werkzoekenden een vacature vinden op de Eures-
website (de pagina van Cyprus) en hiernaar willen sollicite-
ren, moeten zij steeds het referentienummer van de vacature
vermelden. Bovendien moet zowel voor een elektronische
als voor een schriftelijke sollicitatie een getypte, korte, zake-
lijke sollicitatiebrief worden opgesteld (maximaal één pagina).
Deze brief, die is gericht aan de organisatie die de vacature
heeft gepubliceerd of aan de toekomstige werkgever, moet
belangrijke informatie bevatten die niet in het cv is opgeno-
men. In tegenstelling tot het cv moet de brief ook altijd wor-
den ondertekend.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Doorgaans verwachten wervers van sollicitanten dat zij een pas-
sende opleiding hebben genoten en beschikbaar zijn voor de baan
in kwestie. Uiteraard zijn de juiste kwalificaties, talenkennis, enz.
eveneens belangrijk.
Er worden maar zelden authentieke documenten geëist, behalve
voor gereglementeerde beroepen waarvoor registratie verplicht is
(bv. geneesheren, architecten, ingenieurs, enz.).
KE7809628NLC_002.pdf 85 10/11/11 15:29
86
Gewoonlijk besteden werkgevers aandacht aan het algemene
voorkomen en de kleding van sollicitanten. Daarom wordt kan-
didaten aangeraden frisse, verzorgde kleding aan te trekken en
extremen te vermijden. Bovendien moeten zij zelfverzekerd en be-
leefd overkomen.
Sollicitatiegesprekken verlopen niet volgens een vast patroon.
Het gesprek wordt gewoonlijk geleid door de directeur of de
personeelsmanager van het bedrijf. Aan sollicitanten kan ge-
vraagd worden zichzelf voor te stellen alsook hun positieve en
negatieve kenmerken en hun voor de baan relevante kwalifica-
ties en ervaring te bespreken.
Cyprus beschikt over specifieke wetgeving inzake non-discrimi-
natie en de bescherming van persoonsgegevens. Tijdens een
sollicitatiegesprek hoeft een kandidaat strikt persoonlijke vra-
gen over vertrouwelijke zaken (bv. seksuele geaardheid) niet te
beantwoorden.
De kandidaat moet algemene kennis over het bedrijf hebben (acti-
viteiten en omvang van het bedrijf).
Zoals eerder al werd vermeld, hebben de vragen vooral betrekking
op de kwalificaties en ervaring (bv. „Waarom denkt u dat u geschikt
bent voor deze baan?”, „Wat is uw ervaring op dit gebied?” en „Wat
verwacht u van deze baan”?). In geval van banen voor laagge-
schoolden kan de werkgever kandidaten uiteraard vragen om hun
vaardigheden ter plaatse te demonstreren.
Gewoonlijk zorgen de werkgevers zelf voor de follow-up van een
sollicitatiegesprek.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Overeenkomstig de toepasselijke wetgeving zijn werkgevers
verplicht hun werknemer binnen de maand na de indienstne-
ming schriftelijk in kennis te stellen van de geboden arbeids-
KE7809628NLC_002.pdf 86 10/11/11 15:29
87
voorwaarden. In dit document moeten het loon, de werkuren,
het jaarlijkse aantal vakantiedagen, enz. worden vermeld. De
arbeidsvoorwaarden zijn op Cyprus doorgaans vastgelegd in
collectieve arbeidsovereenkomsten. Sollicitanten worden aan-
gemoedigd om zich over de inhoud van deze overeenkomsten
te informeren.
Over het loon wordt meestal onderhandeld met de perso-
neelsmanager van het bedrijf. De meeste bedrijven vragen
een proeftijd van één maand. Er is geen vergoeding voorzien
voor kosten die gemaakt werden om het sollicitatiegesprek te
kunnen bijwonen.
De sollicitatieprocedure is voltooid wanneer de werkgever de
kandidaat meedeelt of hij of zij al dan niet in dienst wordt ge-
nomen.
Hebt u referenties of aanbevelingsbrieven nodig?4.
Referenties en aanbevelingsbrieven worden voor hoge func-
ties vaak gebruikt. Sollicitanten geven referenties voor werk
waar ze trots op zijn en dat een positief beeld van hen schetst.
Wanneer sollicitanten dergelijke referenties opgeven, moeten
zij de betrokken personen hiervan op de hoogte brengen en
hun toestemming vragen om hun naam, telefoonnummer en
functie in het bedrijf te mogen vermelden in hun cv.
Er wordt steevast een kopie van het diploma gevraagd, door-
gaans aan het begin van de sollicitatieprocedure.
Voor gereglementeerde beroepen wordt gewoonlijk een be-
wijs van goed gedrag geëist (geen strafblad met strafrechte-
lijke veroordelingen).
KE7809628NLC_002.pdf 87 10/11/11 15:29
88
Een goede indruk maken5.
Op Cyprus verzoeken de meeste werkgevers om een persoon-
lijk onderhoud. Stiptheid is belangrijk. Sollicitanten worden
dan ook aangemoedigd om voor het gesprek op tijd te komen.
Indien u verhinderd bent, kunt u dit beter van tevoren laten
weten. Videoconferenties en Skype worden op Cyprus maar
zelden gebruikt.
Kleding moet fris en verzorgd zijn.
KE7809628NLC_002.pdf 88 10/11/11 15:29
89
Officiële taal Lets
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 64 589 km2
Hoofdstad Riga
Munt Lats (LVL)
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +371
Domeinextensie .lv
Gangbare sollicitatieprocedures in Letland1.
Een sollicitatieprocedure begint doorgaans met het zoeken
van geschikte vacatures. Het is aan te raden dit met alle mo-
gelijke middelen en op alle mogelijke manieren te doen, met
name via internet, de media en persoonlijke contacten (zeer
doeltreffend in Letland). U bent nooit zeker dat u voor een
sollicitatiegesprek zult worden uitgenodigd, zelfs als u uw cv
naar meerdere bedrijven stuurt. Het is heel wat doeltreffender
om in nauw contact te komen met de personeelsmanager van
het bedrijf en te telefoneren voor meer informatie over de sol-
licitatieprocedure. De sollicitatiebrief is een zeer belangrijk on-
derdeel van de sollicitatieprocedure. In deze brief beschrijven
sollicitanten hun ervaring, kennis en communicatieve vaardig-
heden. Aanbevelingsbrieven, een cv en een sollicitatiebrief
KE7809628NLC_002.pdf 89 10/11/11 15:29
9090
worden in Letland de laatste jaren steeds vaker gebruikt in
formele sollicitatieprocedures. Er bestaan evenwel geen vaste
redactieregels voor deze documenten.
Zoals eerder al werd vermeld, vinden werkzoekenden gewoon-
lijk een baan via sociale netwerken en persoonlijke contacten.
Doorgaans wordt een cv met een bijbehorende sollicitatiebrief
gevraagd. Deze worden gewoonlijk per e-mail verstuurd. Soms
wordt ook een beroep gedaan op de gewone post. Sollicitatie-
brieven worden maar zelden persoonlijk afgeleverd. Indien u
solliciteert naar een baan waarvoor geen kwalificaties vereist
zijn of indien u belangstelling hebt voor seizoensarbeid, kunt
u per telefoon solliciteren omdat werkgevers gewoonlijk voor
dergelijke banen een voorafgaande selectie uitvoeren.
De tijd die verstrijkt tussen de publicatie van de vacature en
de indiensttreding bedraagt gewoonlijk maximaal één maand.
Deze termijn hangt evenwel af van de functie, de situatie op de
arbeidsmarkt, het vakgebied, enz.
Het maakt niet veel uit hoe u solliciteert (handgeschreven
brief, telefoon, e-mail, enz.). Het belangrijkste is dat u duidelijk
aangeeft naar welke baan u solliciteert en doet wat gevraagd
wordt. Vergeet geen sollicitatiebrief te schrijven (waarin u uit-
legt wie u bent en waarom u solliciteert). Hoewel de meeste
Letse bedrijven hun procedure aan de (vaak) minder formele
West-Europese normen willen aanpassen, hebben zij meestal
nog een hiërarchische structuur en beheerscultuur. Hetzelfde
geldt voor hun houding tegenover de sollicitatieprocedure.
Een sollicitatiebrief is een belangrijk deel van de procedure.
Voor werkgevers en deskundigen inzake personeelsselectie
is deze immers de stem van de sollicitant. De brief moet dan
ook zo geloofwaardig en overtuigend mogelijk zijn. Werkge-
vers zijn op zoek naar mensen die hun bedrijf, missie en markt
begrijpen. Leugens over werkervaring en andere foutieve in-
formatie kunnen niet door de beugel. Sollicitanten kunnen te-
genover werkgevers beter geen stijf, intellectueel taalgebruik
hanteren.
KE7809628NLC_002.pdf 90 10/11/11 15:29
91
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Alle bedrijven nemen gewoonlijk hun toevlucht tot sollicitatiege-
sprekken en tests om psychologische kenmerken, karaktertrek-
jes en praktische vaardigheden in kaart te brengen. Werkgevers
concentreren zich niet alleen op beroepsgebonden elementen,
maar ook op menselijke kwaliteiten. Het soort gesprek hangt af
van de functie, de specifieke taken, het bedrijfsbeleid, de om-
vang van het bedrijf en het geografische gebied waarbinnen het
bedrijf actief is (nationaal of internationaal). Gewoonlijk zijn er
drie vragenstellers, waaronder de bedrijfsleider of het hoofd van
een bepaalde afdeling en een personeelsdeskundige. Een sol-
licitatiegesprek duurt doorgaans niet meer dan een half uur per
sollicitant. Er kan bruisend of plat water worden aangeboden.
Alle kandidaten krijgen min of meer dezelfde vragen indien het
een officieel, formeel gesprek betreft. Van sollicitanten wordt
verwacht dat zij zich op het gesprek voorbereiden en zowel het
bedrijf als zijn marktpositie kennen. Kandidaten mogen vragen
stellen over de baan in kwestie, de bijbehorende verplichtingen,
enz., indien deze nog niet eerder werden beantwoord.
Sollicitatiegesprekken zijn in Letland gewoonlijk formeel, maar
dit hangt af van vele factoren, zoals de baan, de werkgever, het
personeel, een tekort aan personeel, menselijke factoren, enz.
Werkgevers kunnen ook zogenoemde „proefgesprekken” voe-
ren. Deze gebeuren via de telefoon of in groep (met de bedoe-
ling vast te stellen wie de leiding neemt). Sollicitatiegesprekken
vinden steeds vaker buiten de vaste kantooruren plaats, zoals
bijvoorbeeld tijdens een diner.
Het is erg belangrijk dat u uw motivatie, bekwaamheid en vast-
beradenheid toont. U moet eerlijk zijn en uitleggen wat u kunt
verbeteren en hoe u dat kunt doen. U moet duidelijk maken dat
u werkelijk voor het bedrijf wilt werken.
Diverse besluiten verbieden discriminatie op grond van ras, et-
nische afkomst, godsdienst, handicap, leeftijd, seksuele geaard-
heid, geslacht, sociale klasse, taal, politieke overtuiging, enz. Een
KE7809628NLC_002.pdf 91 10/11/11 15:29
92
deel van de Letse samenleving meent dat in Letland niet wordt
gediscrimineerd, of op zijn minst dat discriminatie geen pro-
bleem vormt. Het andere deel koppelt discriminatie doorgaans
aan nationale problemen. Hoe het ook zij, de wettelijke rechten
worden doorgaans gevrijwaard, hoewel „anders zijn” niet altijd
even warm wordt onthaald.
Sollicitanten proberen meestal tijdens een sollicitatiegesprek
alle vragen van een potentiële werkgever te beantwoorden,
zelfs als zij dat eigenlijk liever niet zouden doen. Zij vrezen dat
een weigering om te antwoorden negatief kan overkomen of de
houding van de werkgever zou kunnen beïnvloeden. Dit is een
kwestie van zelfvertrouwen.
Discriminerende vragen over iemands privéleven hebben bij-
voorbeeld betrekking op de burgerlijke staat of de eventuele
kinderwens van kandidaten. De toekomstige werknemer moet
een aantal dingen weten over het bedrijf, zoals de gebruikte taal,
of het al dan niet actief is in het buitenland, enz.
Vragen over leeftijd, burgerlijke staat, persoonlijke gegevens
(lengte, gewicht en conditie) kunnen eveneens als discrimine-
rend worden beschouwd. Soms proberen werkgevers ook op
een listige manier aan informatie te komen: zij kunnen een foto
vragen waarop het volledige lichaam van een kandidaat is afge-
beeld, zij kunnen een „stressgesprek” gebruiken om te zien hoe
toekomstige werknemers zich gedragen in een vervelende situ-
atie, hoe creatief zij zijn, enz.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Overeenkomstig het Letse arbeidsrecht kunnen enkel schrifte-
lijke arbeidsovereenkomsten de rechten van de werkgever en de
werknemer beschermen.
Indien een werknemer met een werkgever mondelinge afspraken
maakt omtrent arbeidsvoorwaarden, valt hun arbeidsrelatie uit-
sluitend onder het burgerlijk recht en kan de werknemer al zijn of
haar rechten op sociale zekerheid verliezen.
KE7809628NLC_002.pdf 92 10/11/11 15:29
93
Voordat een schriftelijke arbeidsovereenkomst wordt gesloten,
bespreken de werknemer en de werkgever alle arbeidsvoorwaar-
den: het loon, de betalingsfrequentie van het loon, werkuren
en overuren, de proeftijd, bovenwettelijke voordelen en andere
aangelegenheden. Het staat werknemers volledig vrij de arbeids-
voorwaarden te aanvaarden of te verwerpen. Lonen worden in
Letland gewoonlijk een of twee keer per maand betaald.
Werkgevers kunnen werknemers vragen om een proeftijd te
doorlopen. Deze proeftijd wordt doorgaans opgenomen in de
arbeidsovereenkomst en duurt een tot drie maanden.
Bovenwettelijke voordelen zijn bijvoorbeeld een ziektekostenver-
zekering, een vergoeding voor reiskosten of huisvesting, toegang
tot een sportcomplex, enz. Alle bonussen hangen volledig af van
de goede wil van de werkgever.
Hebt u referenties nodig?4.
Werkzoekenden vinden in Letland gemakkelijker een baan wan-
neer zij aanbevelingsbrieven hebben. Persoonlijke contacten
zijn er doorgaans immers een doeltreffende manier om aan
werk te geraken. Referenties en aanbevelingsbrieven kunnen
ook deel uitmaken van een formele sollicitatieprocedure. Zij
kunnen gegeven worden door vroegere werkgevers of collega’s,
maar niet door familieleden.
Op verzoek moeten kopieën van diploma’s en ander bewijs van
kwalificaties worden verstrekt. Voor bepaalde functies is een be-
wijs van goed gedrag vereist.
Een goede indruk maken5.
Werkgevers verwachten dat u op tijd komt voor een sollicitatiege-
sprek. Zo geeft u blijk van stiptheid en zin voor verantwoordelijk-
heid.
KE7809628NLC_002.pdf 93 10/11/11 15:29
94
Sommige bedrijven willen dat u de afspraak voor het gesprek be-
vestigt.
U kunt een nieuwe afspraak regelen indien u een geldige reden
hebt om niet op de afspraak te verschijnen. Of dit al dan niet lukt,
hangt gewoonlijk af van de goede wil van de werkgever.
De aanbevolen kleding verschilt naargelang het vakgebied en de
functie in kwestie. Indien de werkgever een bank of overheidsin-
stelling is of indien u solliciteert naar een kantoorbaan of een ge-
lijksoortige functie, dient u zich klassiek te kleden. U moet er over
het algemeen netjes en verzorgd uitzien.
Niet alle werkgevers laten na het gesprek nog van zich horen.
Kandidaten kunnen voor het resultaat of feedback doorgaans wel
per telefoon of e-mail contact opnemen.
Onbeleefdheid is uiteraard uit den boze.
KE7809628NLC_002.pdf 94 10/11/11 15:29
95
Officiële taal Duits
Bestuursvorm Constitutionele monarchie
Oppervlakte 160,4 km2
Hoofdstad Vaduz
Munt Liechtensteinse frank
Zwitserse frank Lid van de EU of EER EER
Landnummer +423
Domeinextensie .li
Gangbare sollicitatieprocedures in Liechtenstein1.
In Liechtenstein wordt doorgaans schriftelijk naar een baan gesollici-
teerd. U kunt via de telefoon meer informatie over een vacature vragen.
Na het indienen van uw sollicitatie, wordt u uitgenodigd voor een ge-
sprek of wordt u schriftelijk meegedeeld dat u niet bent geselecteerd.
Na het sollicitatiegesprek kunt u een test of evaluatie verwachten.
Voordat een overeenkomst wordt ondertekend, vinden 1 tot 3
gesprekken plaats.
Gemiddeld verstrijken 1 tot 3 maanden tussen de dag waarop
de vacature wordt bekendgemaakt en de eigenlijke dag van in-
diensttreding.
Gebruik indien mogelijk een pdf-bestand indien u per e-mail sol-
liciteert. Zend een volledig sollicitatiedossier naar de werkgever:
KE7809628NLC_002.pdf 95 10/11/11 15:29
96
een sollicitatiebrief, een cv met foto, referenties en aanbevelings-
brieven, uw diploma en andere documenten die relevant zijn voor
de baan. Vergeet uw contactgegevens niet te vermelden.
Handgeschreven sollicitatiebrieven worden slechts gebruikt in-
dien de werkgever daar uitdrukkelijk om vraagt.
Bel naar de genoemde contactpersoon wanneer u telefonisch con-
tact opneemt met de werkgever. Stel niet te veel en uitsluitend re-
levante vragen. Maak het telefoongesprek niet langer dan nodig.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Sollicitanten moeten op de hoogte zijn van hun toekomstige
werkomgeving (informatie over het bedrijf, omzet, omvang,
sector, geografische ligging, bedrijfscultuur, enz.). Hun kleren
moeten afgestemd zijn op het soort functie. Noteer vragen.
Tijdens het sollicitatiegesprek zijn alle aanwezigen belangrijk,
anders zouden ze er niet zijn. Gewoonlijk zijn er 1 tot 3 personen
(minstens een vertegenwoordiger van de personeelsdienst en
een leidinggevende).
Een gesprek duurt een tot twee uur. Na het gesprek kunnen tests of
evaluaties volgen, die ook een paar uur in beslag kunnen nemen.
Tijdens het sollicitatiegesprek kunt u gerust een aangeboden
drankje aanvaarden, maar roken is uit den boze.
U mag tijdens het eerste onderhoud vragen stellen. Normaal ge-
zien stelt u deze vragen op een geschikt moment tijdens of aan
het einde van het gesprek. De loonkwestie komt gewoonlijk in
het tweede gesprek aan bod.
Er zijn gestructureerde (vaste vragen; kandidaten kunnen ge-
makkelijk worden vergeleken), halfgestructureerde en niet-
gestructureerde sollicitatiegesprekken. Halfgestructureerde ge-
sprekken komen het meeste voor. Een mogelijke structuur is:
inleiding;
voorstelling van het bedrijf;
vragen voor de sollicitant (baan, opleiding, interesses, bij-
komende opleidingen, vaardigheden, teamgeest, enz.);
KE7809628NLC_002.pdf 96 10/11/11 15:29
97
hobby’s en amateurbezigheden;
persoonlijke doelstellingen;
onderhandeling van de arbeidsovereenkomst;
samenvatting en volgende stappen van de sollicitatie-
procedure.
Tijdens het onderhoud zijn de kandidaten langer aan het woord
dan de wervers. Er heerst een open, behulpzame en eerlijke sfeer.
Er worden ongeveer evenveel beroepsgebonden als niet-be-
roepsgebonden vragen gesteld.
Het is belangrijk dat u uw motivatie duidelijk aantoont. Werkge-
vers willen niet alleen zoveel mogelijk te weten komen over de
motivatie, kennis en vaardigheden van sollicitanten, maar ook
over hun persoonlijkheid.
Vragen over een geplande zwangerschap, ziekte, godsdienst of
politieke gezindheid hoeven niet beantwoord te worden op voor-
waarde dat zij niet relevant zijn voor de baan.
Bereid u voor op vragen als „Waarom wilt u voor ons bedrijf wer-
ken?”, „Wat weet u over ons bedrijf?”, enz.
Spring voorzichtig om met persoonlijke of beroepsinformatie die
werkgevers op internet kunnen vinden.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Loon en bovenwettelijke voordelen zijn bespreekbaar. Het kan
nuttig zijn eerst contact op te nemen met een vakbond om te we-
ten welk loonbereik voor uw toekomstige baan gangbaar is.
Lonen worden doorgaans uitgedrukt in een bedrag per maand of
per jaar. Vakantiegeld is in het vaste deel van het loon begrepen,
bonussen niet.
De meest gebruikelijke bovenwettelijke voordelen zijn maaltijd-
bonnen, een bedrijfswagen, een mobiele telefoon, bonnen voor
sportactiviteiten, een bedrijfsrestaurant, een laptop, enz.
Gewoonlijk wordt hierover onderhandeld met de personeelsma-
nager.
KE7809628NLC_002.pdf 97 10/11/11 15:29
98
Een stage van één dag is niet echt gebruikelijk, maar kan in be-
paalde situaties wel nuttig zijn. U kunt een praktijkstage weige-
ren, maar deze biedt wel een kans om vertrouwd te raken met
het werk.
Aan het einde van het gesprek wordt meegedeeld wanneer de
definitieve beslissing zal worden bekendgemaakt of welke de vol-
gende stappen van de procedure zijn. Vraag hier zelf naar indien
het niet ter sprake komt.
Hebt u referenties nodig?4.
Elke vroegere werkgever of leraar kan dienst doen als referentie.
U hebt een kopie van uw diploma nodig. Voeg deze bij voorkeur
bij uw sollicitatie. Neem zeker een exemplaar mee naar het sol-
licitatiegesprek als u dat niet hebt gedaan.
Aanbevelingsbrieven, diploma’s en referenties zijn heel belang-
rijk voor wervers.
Een goede indruk maken5.
Gewoonlijk komen kandidaten ongeveer tien minuten vóór het
begin van het gesprek. Meld u aan wanneer u bent aangekomen.
Indien u niet komt opdagen, moet u hiervoor een dringende of
belangrijke reden hebben. Regel zo snel mogelijk een nieuwe
afspraak.
Een persoonlijk gesprek is in Liechtenstein de meest gebruike-
lijke manier om personeel te werven.
Kledingvoorschriften hangen af van het bedrijf en de baan waarnaar
u solliciteert. Draag geen overdreven felle kleuren. Vrouwen dienen
te korte rokken en een te laag uitgesneden hals te vermijden. Be-
perk het gebruik van make-up en overdrijf niet met juwelen.
KE7809628NLC_002.pdf 98 10/11/11 15:29
99
Officiële taal Litouws
Bestuursvorm Presidentiële republiek
Oppervlakte 65 200 km2
Hoofdstad Vilnius
Munt Litouwse litas (LTL)
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +370
Domeinextensie .lt
Gangbare sollicitatieprocedures in Litouwen1.
Litouwse werkgevers wensen doorgaans een schriftelijk cv en
nodigen sollicitanten uit voor een gesprek.
Om te solliciteren dient u dus uw cv in en wacht u op het sol-
licitatiegesprek.
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van de vacature
en de dag van indiensttreding beslaat doorgaans een tot drie
maanden.
Tegenwoordig wordt vaak het Europass-cv gebruikt.
Het eerste contact met de werkzoekende verloopt in veel geval-
len via de telefoon. Werkgevers stellen vragen over uw persoon-
lijke gegevens, opleiding, enz.
KE7809628NLC_002.pdf 99 10/11/11 15:29
100
Wanneer u spontaan solliciteert, kunt u het best kiezen voor
de grootste bedrijven en een open sollicitatie indienen aan de
hand van een sollicitatiebrief.
Beperk uw getypt cv tot twee bladzijden. Vermeld enkel de
meest relevante gegevens, te beginnen met de meest recente.
U kunt een kopie van uw paspoort of identiteitskaart, diploma’s
en andere titels toevoegen.
Werkgevers brengen sollicitanten gewoonlijk binnen de maand na
de indiening van de sollicitatie op de hoogte van hun beslissing.
Het cv en de sollicitatiebrief moeten worden opgesteld in het
Litouws en, in geval van internationale bedrijven, in het Engels.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Meestal vinden Litouwse bedrijven één sollicitatiegesprek vol-
doende. Een sollicitatiegesprek is een diepgaand gesprek tussen
de verantwoordelijke voor personeelswerving en een sollicitant,
op basis waarvan de geschiktheid van de sollicitant wordt be-
oordeeld. Gewoonlijk gaat het om een groepsgesprek met di-
verse deelnemers dat, om tijd te besparen, niet vooraf wordt
voorbereid (niet-gestructureerd). Wanneer er veel kandidaten
zijn voor een belangrijke functie neemt de personeelsmana-
ger in grotere bedrijven soms voorafgaande gesprekken af. Het
tweede gesprek wordt vaak geleid door de directe chef, aange-
zien hij of zij perfect weet welke werkgerichte vragen moeten
worden gesteld en de sollicitant direct onder zijn of haar bevel
zal werken. In Litouwen wordt maar zelden een beroep gedaan
op selectiebureaus (evaluatiecentra). Een aantal werkgevers
wendt zich wel tot wervingsbureaus voor een voorafgaande
personeelsselectie.
Vragen die kunnen worden gesteld:
Wat voor werk hebt u al gedaan?”
„Vertel ons iets over uzelf.” (Dit is een mooie kans om
u voor te stellen, om nog wat bijkomende belangrijke
informatie aan de toekomstige werkgever te geven en
zijn of haar belangstelling te wekken).
KE7809628NLC_002.pdf 100 10/11/11 15:29
101
„Waarom wilt u voor ons werken?”
„Waarom hebt u uw vorige baan opgegeven?”
„Hoe kijkt u tegen uw verantwoordelijkheden in ons
bedrijf aan?”
„Wat kunt u ons bieden?”
„Wat zijn uw sterke en zwakke punten? Wat zijn uw inte-
resses buiten het werk?”
„Wat zijn uw ambities voor de toekomst?”
Verzamel zoveel mogelijk informatie over het bedrijf.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Gewoonlijk vragen werkgevers hoeveel u wilt verdienen. In Li-
touwen werken we met maandlonen. Vakantiegeld is begrepen
in de arbeidsovereenkomst en is vastgesteld in het arbeids-
recht.
Over het loon wordt onderhandeld met de werkgever of de per-
soneelsverantwoordelijke.
Hebt u referenties nodig?4.
Vroegere werkgevers kunnen dienst doen als referentie. Neem
naar het sollicitatiegesprek bij voorkeur het originele exemplaar
en geen kopieën van uw diploma’s mee.
Aanbevelingsbrieven worden in Litouwen maar zelden ge-
bruikt.
Een goede indruk maken5.
Sollicitanten komen bij voorkeur tien minuten te vroeg voor
een sollicitatiegesprek.
KE7809628NLC_002.pdf 101 10/11/11 15:29
102
Stiptheid en een vlot begin worden in Litouwen op prijs ge-
steld.
Persoonlijke gesprekken komen het vaakst voor.
De kledingvoorschriften verschillen naargelang de baan waar-
naar u solliciteert. Een pak of jurk is altijd goed. Juwelen en
make-up dienen met mate te worden gebruikt.
U kunt de werkgever enkele dagen na het gesprek bellen om
te vragen naar het resultaat.
Enkele zaken die u niet mag vergetenBlijf kalm. Er kunnen wel twee of drie vragenstellers zijn. Als u
niet weet wie u moet aankijken, richt u de meeste van uw ant-
woorden aan de persoon die de vraag heeft gesteld en werpt u
korte blikken op de anderen.
Geef blijk van enthousiasme. Toon duidelijk dat u de baan wilt.
Toon ook dat u zich hebt voorbereid. Verwerk informatie in uw
antwoorden waaruit blijkt dat u achtergrondinformatie over het
bedrijf hebt opgezocht, zonder evenwel te overdrijven.
Uw kleding moet verzorgd en formeel zijn.
Kom stipt op tijd.
Neem uw cv (voor eigen gebruik), kopieën van diploma’s en aan-
bevelingsbrieven (indien ze in een vreemde taal geschreven zijn,
moeten ze vertaald zijn) mee.
Ga niet zitten tot u een stoel wordt aangeboden.
Ga niet dieper in op uw vroegere werkgever, collega’s of bedrijf.
Wees tactvol. Indien u blijft doordrammen over de tekortkomin-
gen van uw vorige baas, zal een toekomstige werkgever zich
een negatief beeld van u vormen en zal hij of zij zich afvragen of
u ooit hetzelfde over hem of haar zult zeggen.
Probeer voorvallen uit het verleden niet te verdoezelen. Kom
er eerlijk voor uit wanneer dergelijke zaken ter sprake komen.
KE7809628NLC_002.pdf 102 10/11/11 15:29
103
U hoeft geen informatie te geven die achterwege kan blijven.
Stel fouten uit het verleden voor als een leerrijke ervaring die
toekomstige werkgevers alleen maar ten goede kan komen.
Zorg ervoor dat u elk onderdeel van uw cv kunt toelichten.
Uw antwoorden op de gestelde vragen moeten ter zake zijn.
Geef geen informatie waar de vragensteller niet naar heeft ge-
vraagd.
Onderbreek de vragenstellers niet.
Spreek luid en duidelijk. Geef blijk van zelfvertrouwen en praat
niet binnensmonds.
Het enige dat vragenstellers van u willen, is dat u zich normaal
gedraagt. U moet uiteraard zelfverzekerd en assertief zijn, maar
u hoeft zich niet voor te doen als iemand anders.
Stel op het einde bijkomende vragen. Toon uw interesse.
Bereid een antwoord voor op de vraag hoeveel u zou willen
verdienen. Mogelijke antwoorden: „Ik vind dat ik niet minder
moet verdienen dan mijn voorganger.” of „Aangezien uw be-
drijf een uitstekende reputatie heeft, ben ik ervan overtuigd
dat het aangeboden loon overeenstemt met de gangbare
loontarieven.” Als voorbereiding op de loononderhandelingen
kunnen sollicitanten het best een kleinschalige enquête over
de lonen in het gekozen vakgebied organiseren.
KE7809628NLC_002.pdf 103 10/11/11 15:29
104
Officiële taal Duits, Frans, Luxemburgs
Bestuursvorm Grondwettelijk
groothertogdom
Oppervlakte 2 586,4 km2
Hoofdstad Luxemburg
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +352
Domeinextensie .lu
Gangbare sollicitatieprocedures1.
Werkaanbiedingen kunnen in het Luxemburgse bureau voor ar-
beidsbemiddeling geraadpleegd worden (ad valvas). Er worden
ook vacatures gepubliceerd in nationale dagbladen, op web-
sites van private uitzendbureaus en grote bedrijven alsmede op
wervingssites.
In de meeste gevallen solliciteren werkzoekenden bij een bedrijf
met een openstaande betrekking door middel van een curricu-
lum vitae en een bijbehorende sollicitatiebrief.
Deze sollicitatiebrief is niet zomaar een brief waarin u uw cv toe-
licht. Hij moet persoonlijk en zakelijk zijn en de aandacht trek-
ken.
KE7809628NLC_002.pdf 104 10/11/11 15:29
105
Met deze brief moet u tonen dat u heel goed begrijpt naar wat
voor nieuwe werknemer het bedrijf precies op zoek is en dat u
over de nodige vaardigheden en kwaliteiten beschikt voor de
openstaande betrekking. In de brief moet u ook uw motivatie
voor de baan duidelijk laten blijken en de reden toelichten waar-
om u voor het bedrijf wilt werken.
Heel wat bedrijven staan erop dat de brief met de hand wordt
geschreven. Er mogen geen fouten in de brief staan. Hij moet
worden opgesteld in de taal van de advertentie, tenzij andere
instructies worden gegeven.
Werkgevers verwachten in uw cv een foto te vinden. Uw curri-
culum vitae moet getypt worden of in een tekstverwerkingspro-
gramma opgesteld worden. Het moet op zijn minst informatie
bevatten over uw diploma’s, opleidingen, werkervaring, talen-
kennis, computervaardigheden en interesses. Een cv mag niet
meer dan twee bladzijden bestrijken.
Aangezien Luxemburg zich in het hartje van Europa bevindt en
op zich al drie officiële talen heeft (Luxemburgs, Duits en Frans),
wordt voor de meeste vacatures kennis van meerdere talen ge-
eist. Bedrijven in Luxemburg wijden zich aan tal van activiteiten
en werken samen met andere bedrijven uit heel Europa. Kennis
van bijkomende talen zoals Engels, Nederlands, Italiaans, Spaans
en Portugees wordt dan ook ten zeerste op prijs gesteld en is
in bepaalde gevallen onontbeerlijk. Om een baan te kunnen
vinden, moet u tweetalig zijn en minstens een van de officiële
landstalen machtig zijn.
Open sollicitaties komen vaak voor in Luxemburg. Vooral jonge
afgestudeerden of mensen die een baan willen in een groot
bedrijf solliciteren op die manier. Aarzel niet om een open sol-
licitatie in te dienen en laat uzelf door een bedrijf opmerken.
Bedrijven nemen uw gegevens doorgaans op in een databank
die de personeelsafdeling gebruikt voor de werving van nieuwe
werknemers.
KE7809628NLC_002.pdf 105 10/11/11 15:29
106
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Werk zoeken is geen gemakkelijke opgave. U moet er heel wat
tijd aan besteden om zo snel mogelijk een baan te vinden.
Hieronder volgen een aantal zaken die u absoluut moet doen ter
voorbereiding van een sollicitatiegesprek:
doe een grondige zelfanalyse: bepaal uw sterke en zwak-
ke kanten, vaardigheden, competenties en troeven;
laat de moed niet zakken, ook niet wanneer u na diverse
sollicitaties nog geen baan hebt gevonden, en zorg
ervoor dat u duidelijk vermeldt waarom u solliciteert;
bereid een antwoord voor op vragen over de baan in
kwestie en over de arbeidsvoorwaarden waarnaar u op
zoek bent;
zoek achtergrondinformatie op over het bedrijf, zijn pro-
ducten en zijn imago;
toon werkgevers dat u zich op het sollicitatiegesprek
hebt voorbereid. Indien werkgevers de indruk hebben
dat u zich niet goed hebt voorbereid, denken zij dat u
slordig en niet professioneel bent.
Probeer er steeds het beste van te maken wanneer naar nega-
tieve ervaringen wordt gevraagd. Laat u nooit negatief uit over
vroegere werkgevers en collega’s. Compenseer de negatieve
ervaring met voorbeelden van zaken die door uw toedoen wel
goed zijn afgelopen.
Het kan best dat de persoon die het gesprek leidt een aantal
lastige vragen stelt, vooral over de reden waarom u vroegere
banen hebt opgegeven of bij vroegere werkgevers bent weg-
gegaan. Zorg ervoor dat u voor deze vragen een antwoord klaar
hebt. U kunt antwoorden altijd uittesten op familie en vrienden.
Zij zullen u eerlijk zeggen of het antwoord overtuigend over-
komt of niet.
Indien u vindt dat gestelde vragen strikt persoonlijk zijn of dat
zij naar uw mening niets te maken hebben met de baan of de
arbeidsvoorwaarden, is het misschien goed om te weten dat
KE7809628NLC_002.pdf 106 10/11/11 15:29
107
Luxemburg over specifieke wetgeving beschikt voor de be-
scherming van de privacy.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
In sommige bedrijven kan worden onderhandeld over de finan-
ciële aspecten van een baan. In andere bedrijven is het loon niet
bespreekbaar omdat de werkgever een collectieve arbeidsover-
eenkomst heeft gesloten met betrekking tot het loon of omdat
er vaste loonschalen gelden.
Voor kantoorbanen en administratieve en kaderfuncties wordt
het loon uitgedrukt in een bedrag per maand. Arbeiders krijgen
een loon op uurbasis.
Vakantiegeld behoort niet tot het standaardloonpakket en jaar-
lijkse bonussen hangen in grote mate af van het bedrijf en de
sector. In bepaalde gevallen zijn deze wel opgenomen in collec-
tieve arbeidsovereenkomsten.
Kies voor een loon dat uw capaciteiten werkelijk naar waarde
schat. Het is belangrijk dat u de werkgever ervan overtuigt om u
voor uw capaciteiten te belonen. U moet dan ook bewijzen dat
u de werkgever meerwaarde kunt bieden, indien u wordt aan-
genomen.
U hoeft niet altijd harde cijfers te geven wanneer u gevraagd
wordt naar uw loonsverwachtingen. Probeer op voorhand te
weten te komen wat de gangbare lonen zijn in de sector of in
het bedrijf. Het loon kan bestaan uit een combinatie van een
vaste vergoeding in contanten en bovenwettelijke voordelen.
Door met mensen te praten die dezelfde functie bekleden in
andere bedrijven of door een en ander op te zoeken in gespe-
cialiseerde tijdschriften over personeelsbeleid, kunt u heel wat
nuttigs leren dat u kan helpen bij het bepalen van uw normen
voor de loononderhandelingen.
KE7809628NLC_002.pdf 107 10/11/11 15:29
108
Hebt u referenties nodig?4.
Er zijn geen algemene regels voor het gebruik van referenties en
aanbevelingsbrieven. Het gebruik ervan hangt af van het bedrijf.
Normaal gezien wordt in de advertentie vermeld welke docu-
menten of referenties voor de baan geëist worden. Vaak wordt
aangeraden een kopie van deze documenten mee te nemen
naar het sollicitatiegesprek.
Hetzelfde geldt voor het bewijs van goed gedrag.
Een goede indruk maken5.
Wees u er steeds van bewust dat u met een toekomstige werk-
gever spreekt. Als u op hem of haar een goede indruk wilt ma-
ken en hem of haar wilt overhalen om u in dienst te nemen,
moet u een positieve houding aannemen, met geheven hoofd.
Maak ook oogcontact met de persoon die het sollicitatiegesprek
leidt.
Het is erg belangrijk dat u stipt op tijd komt en uw afspraak voor
het gesprek nakomt.
Zorg ervoor dat u zichzelf kort en duidelijk kunt voorstellen en
uw motivatie en troeven ten aanzien van de functievereisten
kunt toelichten.
Stem uw kledingstijl en algemeen voorkomen af op de situatie
en het soort bedrijf waarin u naar een baan solliciteert. In de fi-
nanciële sector verwachten wervers nog steeds dat mannen een
pak en een das dragen.
KE7809628NLC_002.pdf 108 10/11/11 15:29
109
Officiële taal Hongaars
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 93 030 km2
Hoofdstad Boedapest
Munt Forint (HUF)
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +36
Domeinextensie .hu
Gangbare sollicitatieprocedures in Hongarije1.
De meeste vacatures worden ingevuld na een persoonlijk gesprek,
maar er worden ook andere procedures gebruikt. De meeste vacatures
worden gepubliceerd in daartoe bestemde dagbladen of op internet.
De meest gangbare manier van solliciteren is het inzenden van een cv
met een sollicitatiebrief. In geval van arbeidersfuncties is telefonisch
contact met de werkgever in een eerste fase vaak al voldoende.
Grotere bedrijven gebruiken soms een sollicitatieformulier (even-
tueel online), maar dat komt niet zo vaak voor. Zij geven er de
voorkeur aan bijkomend materiaal en aanvullende informatie te
vragen (ervaring, referenties, enz.).
Doorgaans wordt de beslissing binnen 1 à 2 weken na de uiter-
ste datum voor de indiening van sollicitaties genomen, maar dit
KE7809628NLC_002.pdf 109 10/11/11 15:29
110
hangt onder meer ook af van de betrokken functie en het aantal
kandidaten.
In geval van elektronische sollicitaties moet u ofwel het onlineformu-
lier invullen (indien beschikbaar) ofwel (uitsluitend) de gevraagde do-
cumenten toezenden. Gebruik hiervoor in geen geval een grappig of
vreemd e-mailadres. Vergeet ook niet dat de capaciteit van een e-mail-
box beperkt is. Stuur dan ook geen grote fotobestanden. U kunt het best
in uw sollicitatie een verzoek om feedback opnemen of een automati-
sche leesbevestiging vragen.
Schriftelijke sollicitaties moeten volgens de gegeven instructies gebeu-
ren (gewoonlijk een Europass-cv met een foto). Besteed ook aandacht
aan de opmaak van documenten en de kwaliteit van het papier. Wees
niet te persoonlijk en geef ook niet te veel aanvullende informatie.
Aangezien u antwoorden wilt op uw vragen (vergeet niet wat u allemaal
wilt vragen), moet u zich voorbereiden op telefonische contacten. Re-
ageer zelf steeds spontaan en zorg er ook voor dat u weet wat de vol-
gende stap in de sollicitatieprocedure zal zijn.
In geval van een open sollicitatie moet u beleefd zijn en zich enthousiast
uitlaten over het bedrijf. Voeg een goede foto toe.
Sollicitanten moeten zich grondig voorbereiden door informatie te ver-
zamelen over de activiteiten en het profiel van het bedrijf en over de
openstaande betrekking zelf om na te gaan of ze er werkelijk belangstel-
ling voor hebben en te weten wat de baan precies inhoudt. De echtheid
van documenten wordt in eerste instantie niet zo belangrijk gevonden,
maar voor bepaalde functies (bv. artsen) kan geen arbeidsovereenkomst
worden ondertekend zolang de echtheid niet gecontroleerd is.
Het is aan te raden enige tijd na het indienen van uw sollicitatie contact
op te nemen met de werkgever om te tonen dat u daadwerkelijk be-
langstelling hebt voor de baan. Bovendien wordt het bedrijf zo aan uw
naam herinnerd.
Na ontvangst van uw sollicitatie maakt de werkgever per e-mail of via
de telefoon een afspraak met u voor een gesprek of laat hij of zij weten
dat u op basis van de ingezonden documenten niet geselecteerd bent.
KE7809628NLC_002.pdf 110 10/11/11 15:29
111
Niet-geselecteerde sollicitanten worden in vele gevallen echter niet van
de beslissing op de hoogte gebracht.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Werkgevers willen tijdens een sollicitatiegesprek vooral inzicht krij-
gen in uw persoonlijkheid en willen bewijs zien van uw inzet. Zij
willen ook zien hoe u reageert in professionele situaties (hoe goed
u voorbereid bent) en op onvoorziene omstandigheden. Gewoon-
lijk wordt een sollicitatiegesprek door één persoon afgenomen,
maar er kunnen ook meerdere personen aanwezig zijn (doorgaans
niet meer dan drie). Normaal gezien duurt een gesprek een half uur,
maar sommige bedrijven organiseren verschillende gesprekken en
proeven (bv. een gesprek over beroepsgebonden onderwerpen,
een persoonlijk gesprek, enz.).
Indien u iets wordt aangeboden, kunt u dit gerust accepteren. Zelf
mag u echter niets aanbieden. U kunt ook beter niet roken. U mag
over de baan vrijwel om het even wat vragen. Zorg er wel voor dat
u niet als eerste over het loon begint. Dit onderwerp wordt normaal
gezien door de werkgever aangesneden. Zorg dat u een antwoord
klaar hebt wanneer u gevraagd wordt naar uw loonsverwachtingen.
Tegenwoordig wordt van sollicitanten voor een kantoorbetrekking
verwacht dat zij een bedrag verbinden aan hun prestaties.
De structuur van een sollicitatiegesprek kan van bedrijf tot bedrijf
verschillen, maar de sfeer is vrijwel altijd formeel (ook wanneer deze
vriendelijk is). U moet zich licht gereserveerd opstellen en kijken of
de werkgever zelf een meer ontspannen houding aanneemt.
Sollicitatiegesprekken zijn doorgaans sterk beroepsgericht, maar
steeds vaker komen ook andere zaken aan bod, zoals persoonlijk-
heid, vaardigheden en houding, intelligentie en algemeen gedrag.
U moet steeds proberen uzelf te verkopen. Licht uw motivatie toe
en leg uit waarom u de beste kandidaat bent, uiteraard zonder al te
opdringerig te worden.
Tijdens het gesprek wordt vaak verwezen naar het cv. Bovendien wordt
aan sollicitanten vaak gevraagd waarom zij hun vorige baan hebben
opgegeven en wat hun beste en slechtste eigenschappen zijn.
KE7809628NLC_002.pdf 111 10/11/11 15:29
112
Hongarije beschikt over antidiscriminatiewetgeving. Dit betekent
dat u werkgevers geen „gevoelige” informatie over uzelf hoeft te
geven (godsdienst, politieke gezindheid, seksuele geaardheid,
een geplande zwangerschap, enz.). U kunt gewoon weigeren der-
gelijke vragen te beantwoorden of, indien u niet zeker weet of ze
wel relevant zijn voor de baan, vragen waarom het antwoord zo
belangrijk is.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
De contractonderhandelingen vinden doorgaans op het einde
van de sollicitatieprocedure plaats. Het loon is bespreekbaar,
maar u moet uw verzoek steeds rechtvaardigen. Houd er ook re-
kening mee dat voor bepaalde banen het loon bij wet is vastge-
steld (bv. ambtenaren). Het loon wordt uitgedrukt als een bedrag
op maandbasis. In de arbeidsovereenkomst moet ook het vakan-
tiegeld worden vermeld (in de wet is een minimumbedrag vast-
gesteld). Over bonussen wordt afzonderlijk onderhandeld, maar
indien zij een groot deel van het loonpakket uitmaken, worden zij
in de overeenkomst opgenomen. Het loon en de bovenwettelijke
voordelen worden met de directeur besproken. De proefperiode
duurt gewoonlijk maximaal drie maanden en kan niet worden
verlengd. Kosten die worden gemaakt om het sollicitatiegesprek
te kunnen bijwonen, worden vrijwel nooit vergoed.
Hebt u referenties nodig?4.
Referenties worden in Hongarije niet vaak gevraagd, maar ze kun-
nen betrekking hebben op alles wat relevant is voor de openstaan-
de betrekking. Meestal gaat het om schriftelijke verklaringen over
uw vroegere baan (en een beoordeling van uw competenties). In
zeer uitzonderlijke gevallen, en enkel in specifieke vakgebieden
KE7809628NLC_002.pdf 112 10/11/11 15:29
113
(bv. luchthavenpersoneel), neemt de werkgever telefonisch con-
tact op met de als referentie opgegeven personen.
Er wordt steeds een kopie van uw (relevante) diploma ge-
vraagd.
Referenties en aanbevelingsbrieven worden niet zo vaak gebruikt,
maar kunnen een goede indruk geven wanneer zij van een ge-
renommeerd bedrijf zijn, vooral als dat bedrijf in dezelfde sector
als de toekomstige werkgever actief is.
Voor bepaalde banen is een bewijs van goed gedrag vereist
(het kan altijd worden gevraagd, ook wanneer het niet nodig is),
maar dat wordt dan wel in de advertentie vermeld.
Een goede indruk maken5.
Stiptheid is een absolute vereiste, tenzij u een goede reden hebt.
Indien u vertraging hebt, moet u de werkgever zo snel mogelijk
waarschuwen. Bevestig op voorhand dat u op het sollicitatiege-
sprek aanwezig zult zijn. U kunt een nieuwe afspraak regelen,
maar dan moet u er de tweede keer wel voor zorgen dat u aan-
wezig kunt zijn.
Nieuwe communicatiemiddelen worden maar zelden gebruikt.
Gebruik ze dan ook alleen maar indien u dat wordt gevraagd.
De kledingvoorschriften hangen af van de baan, maar een for-
mele kledingstijl (pak, jurk, enz.) is de norm. Juwelen mogen met
mate en zijn enkel voorbehouden voor vrouwen.
Sollicitanten nemen gewoonlijk niet zelf contact op met de werk-
gever voor het resultaat van het sollicitatiegesprek. Andersom
kan wel. Het is ook niet gebruikelijk om bij wijze van feedback om
een beoordeling te vragen. Ofwel krijgt u de baan, ofwel wordt u
afgewezen.
U mag zeker niet de indruk wekken dat u niet gemotiveerd bent.
Wees ook niet te rechtuit. Begin zelf niet over het loon als het on-
derwerp nog niet ter sprake is gekomen. Doe dat alleen maar aan
KE7809628NLC_002.pdf 113 10/11/11 15:29
114
het einde van een eenmalig sollicitatiegesprek en op voorwaarde
dat u hierover nog geen informatie hebt gekregen.
Enkele dagen na het indienen van uw sollicitatie belt u naar het
bedrijf om na te gaan of ze alles in goede orde ontvangen hebben
en om uw belangstelling te tonen.
Luister aandachtig naar de vragen en geef niet te veel informatie.
Beantwoord alle vragen.
Glimlach en wees niet bang. Kom er gewoon eerlijk voor uit wan-
neer u iets niet weet.
Bereid u voor op vragen als „Wat wilt u over ons weten?” en verras
de vragenstellers (bv. „Werkt ú hier graag?”).
KE7809628NLC_002.pdf 114 10/11/11 15:29
115
Officiële taal Maltees, Engels
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 316 km2
Hoofdstad Valletta
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +356
Domeinextensie .mt
Gangbare sollicitatieprocedures in Malta1.
Vacatures worden doorgaans op internet geplaatst. Geïnteres-
seerde kandidaten kunnen solliciteren via de door de werkgever
genoemde kanalen.
In Malta belt de werkgever de sollicitanten gewoonlijk op voor
een eerste gesprek. Daarna volgt een persoonlijk gesprek.
Over het algemeen verstrijkt ongeveer een maand tussen de
dag waarop de vacature wordt bekendgemaakt en de dag van
indiensttreding.
Gewoonlijk wordt via e-mail gesolliciteerd en worden de nodige
documenten als bijlage aan de e-mail toegevoegd. Werkgevers
KE7809628NLC_002.pdf 115 10/11/11 15:29
116
vragen doorgaans om een cv, maar een foto is meestal niet nodig.
Wanneer u solliciteert, moet u ook een sollicitatiebrief schrijven.
Deze brief en het cv moeten in het Engels worden opgesteld.
Zorg ervoor dat de bijlagen worden verstuurd en dat de bestan-
den kunnen worden geopend. Vermeld duidelijk naar welke
baan u solliciteert. Zend geen geanimeerde of kunstig opge-
maakte bestanden, vooral niet wanneer het een gespecialiseer-
de functie betreft.
Zorg ervoor dat uw brief duidelijk en beknopt is. Controleer
zeker ook op spelfouten wanneer u uw sollicitatiebrief met de
hand schrijft.
Probeer tijdens telefonische contacten de naam van de contact-
persoon te achterhalen en gebruik de juiste naam van het be-
drijf. Blijf tijdens het gesprek altijd beleefd. Blijf niet te lang aan
het woord en geef relevante antwoorden. Let er wel op dat u
geen belangrijke informatie achterwege laat. Vraag uitdrukkelijk
naar het verdere verloop van de sollicitatieprocedure.
Verduidelijk in welke baan u geïnteresseerd bent in geval van
een open sollicitatie. Vermeld ook uw beschikbaarheid en rele-
vante kwalificaties.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Wervers verwachten van sollicitanten dat zij beschikbaar zijn,
het bedrijf kennen en, indien het buitenlanders betreft, ver-
trouwd zijn met de Maltese cultuur.
De echtheid van voor de desbetreffende baan relevante docu-
menten moet aangetoond zijn. Dien originele certificaten in en
laat eventuele titels erkennen.
Werkgevers zijn vooral op zoek naar presentatievaardigheden,
beleefdheid en inzet. Gewoonlijk leidt de werkgever het sollici-
KE7809628NLC_002.pdf 116 10/11/11 15:29
117
tatiegesprek, tenzij het om een grote organisatie gaat. In dat ge-
val zijn de personeelsverantwoordelijke en het afdelingshoofd
aanwezig. Een sollicitatiegesprek is doorgaans een persoonlijk
onderhoud tussen een sollicitant en één vragensteller. Indien
het een niet-gespecialiseerde baan betreft, is er slechts één sol-
licitatiegesprek. Voor gespecialiseerde functies waarvoor erva-
ring vereist is, wordt eerst een beperkte lijst van geselecteerde
kandidaten opgesteld, waarna nog een of twee bijkomende
gesprekken volgen. Een gesprek duurt gewoonlijk enkele minu-
ten, maar als het om een gespecialiseerde baan gaat, kan het
langer duren. De sollicitanten moeten dan immers bewijzen
dat zij over de vereiste vaardigheden beschikken. In bepaalde
gevallen moeten de sollicitanten een presentatie geven. Tijdens
het sollicitatiegesprek moeten sollicitanten gericht antwoorden
en niet afwijken van het onderwerp noch zichzelf vaardigheden
aanmeten die ze niet bezitten. Zij moeten duidelijk laten blijken
dat zij bereid zijn om bij te leren. Oogcontact en lichaamstaal
zijn belangrijk. Indien u een drankje of sigaret wordt aangebo-
den, kunt u dit maar beter afslaan. Tijdens een sollicitatiegesprek
kunt u bepaalde vragen stellen, maar beperk deze tot een mi-
nimum. Gestelde vragen moeten steeds relevant zijn voor de
openstaande betrekking. Vragen over de functiebeschrijving en
de arbeidsvoorwaarden zijn geen probleem. Indien er een twee-
de gesprek volgt, kunt u het loon in deze fase beter nog niet ter
sprake brengen. Vragen kunt u het best op het einde van het
gesprek stellen. Werkgevers vragen dan gewoonlijk of er nog
zaken zijn die u wilt weten.
Sollicitatiegesprekken vinden doorgaans plaats in vergaderza-
len, maar dat kan naargelang de sector wel verschillen. De sol-
licitanten wordt een stoel aangeboden. In de meeste gevallen
leidt de werkgever het gesprek. Zoals eerder al werd gezegd,
hangt alles in grote mate af van het soort baan waarnaar wordt
gesolliciteerd.
Tijdens sollicitatiegesprekken heerst er gewoonlijk een vriende-
lijke sfeer en wordt moeite gedaan om de sollicitanten zich op
hun gemak te laten voelen. De sollicitanten moeten de werkge-
ver steeds met respect bejegenen.
KE7809628NLC_002.pdf 117 10/11/11 15:29
118
Malta heeft geen antidiscriminatiewetgeving. U moet alle vra-
gen beantwoorden, tenzij deze te persoonlijk en irrelevant zijn.
Sollicitanten kunnen vragen altijd wel op een diplomatische wij-
ze onbeantwoord laten. De burgerlijke staat (gehuwd, geschei-
den, enz.) van sollicitanten kan als privé worden beschouwd.
Hoe meer sollicitanten weten van het bedrijf waarvoor ze willen
werken, hoe beter. Zo tonen zij hun belangstelling voor het be-
drijf, wat het doet en hoe het in het verleden heeft gepresteerd,
vooral wanneer een bedrijf uitbreidt omdat het een groot con-
tract heeft binnengehaald. Het enthousiasme van sollicitanten
om een baan te vinden in een succesvol bedrijf kan hun kans
op aanwerving vergroten. De meest gestelde vraag waarop sol-
licitanten een antwoord moeten kunnen geven, betreft de kern-
functie van het bedrijf waarvoor ze willen werken. Voorts wordt
wel eens gevraagd of het bedrijf al dan niet een dochteronder-
neming is van een ander bedrijf en of het producten uitvoert
(en zo ja, naar welke landen). Een van de lastige vragen die een
werkgever kan stellen, is de vraag over de loonsverwachtingen.
U kunt hier op verschillende manieren op antwoorden, vooral
wanneer u uw huiswerk (research) hebt gedaan en voldoende/
veel ervaring hebt.
Sollicitanten worden niet geacht zelf te informeren naar het re-
sultaat van een sollicitatiegesprek. Er kan wel een afspraak wor-
den gemaakt voor een evaluatie indien het bedrijf deze dienst
aanbiedt. Een dergelijke evaluatie kan ook via de telefoon.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
In een arbeidsovereenkomst moeten de arbeidsvoorwaarden,
met name de werkuren en het minimum- en maximumloon, wor-
den vastgesteld.
U kunt over het loon onderhandelen, vooral wanneer u veel er-
varing hebt in de functie waarnaar u solliciteert. Het loon wordt
gewoonlijk uitgedrukt in een bedrag per week of per maand.
Vakantiegeld en jaarlijkse bonussen zijn in het aangeboden loon-
pakket begrepen.
KE7809628NLC_002.pdf 118 10/11/11 15:29
119
De onderhandelingen over het loon en de bovenwettelijke voor-
delen worden in grote bedrijven door de personeelsverantwoor-
delijke gevoerd, in kleinere bedrijven door de werkgever zelf.
U zult niet worden gevraagd om stage te lopen, aangezien de
huidige wetgeving dat niet toelaat. Indien het u toch wordt ge-
vraagd, kunt u dus weigeren. Vanaf de eerste dag van tewerkstel-
ling moet u aan alle wettelijke verplichtingen voldoen. Daarom
moet u een tewerkstellingsformulier indienen bij de openbare
dienst voor arbeidsbemiddeling. In Malta is dit de Employment
and Training Corporation.
Gewoonlijk brengen de werkgevers de sollicitanten achteraf op de
hoogte van het resultaat van hun sollicitatiegesprek. Zij zullen ook
meedelen of u een tweede gesprek kunt verwachten. Indien een
sollicitant voor een gewone baan in een klein bedrijf in dienst ge-
nomen wordt, neemt de werkgever met hem of haar telefonisch
contact op. Indien het een groot bedrijf betreft, wordt het nieuws
in een brief met het briefhoofd van het bedrijf meegedeeld.
Hebt u referenties nodig?4.
Of u al dan niet referenties nodig hebt, hangt af van het soort
baan. U hebt gewoonlijk referenties nodig voor een baan in de
financiële en dienstensector en voor gelijksoortige betrekkin-
gen. Gewoonlijk controleren werkgevers deze referenties. Dat
gaat immers vrij gemakkelijk, aangezien Malta een klein land is.
Een vroegere werkgever, een betrouwbare professional of een
parochiepriester komen als referentie in aanmerking. Als refe-
rentie opgegeven personen bevestigen gewoonlijk dat de toe-
komstige werknemer betrouwbaar is en dat hij of zij dit soort
baan zonder problemen aankan.
U hebt een kopie van uw diploma nodig. Gewoonlijk moet u
deze op de eerste dag van het sollicitatiegesprek overhandi-
gen.
KE7809628NLC_002.pdf 119 10/11/11 15:29
120
Aanbevelingsbrieven hebt u enkel nodig indien een werk-
gever daarom vraagt.
Een goede indruk maken5.
Sollicitanten moeten de datum en het tijdstip van het sollicitatie-
gesprek kennen en weten wie het gesprek zal leiden.
Stiptheid is heel belangrijk voor een sollicitatiegesprek. Als u niet
precies weet waar u moet zijn, vertrek dan iets vroeger om op tijd
te komen. Indien betrouwbaarheid voor de openstaande betrek-
king een belangrijke eigenschap is, zal de werkgever eerder ge-
neigd zijn een kandidaat in dienst te nemen die op tijd was, uiter-
aard op voorwaarde dat hij of zij de vereiste kwalificaties heeft.
U dient te bevestigen dat u op het sollicitatiegesprek aanwezig
zult zijn. Indien u op die dag verhinderd bent, kunt u de afspraak
zonder problemen verplaatsen op voorwaarde dat u de werk-
gever ruim van tevoren op de hoogte brengt (minstens één dag
vóór de eigenlijke afspraak).
U moet het sollicitatiegesprek steeds persoonlijk bijwonen.
Er gelden kledingvoorschriften. Juwelen moeten tot een mini-
mum worden beperkt.
Roken is niet toegestaan. Het is niet echt verstandig om eenvou-
dige vragen te beantwoorden met een lang betoog. Te sterke
reacties worden afgeraden. Lever geen kritiek op vroegere werk-
gevers.
Tijdens een sollicitatiegesprek moeten sollicitanten zichzelf zijn
en eerlijk blijven. Zij moeten duidelijk laten blijken dat zij gemo-
tiveerd zijn om bij te leren.
KE7809628NLC_002.pdf 120 10/11/11 15:29
121
Officiële taal Nederlands
Bestuursvorm Constitutionele
monarchie
Oppervlakte 41 526 km2
Hoofdstad Amsterdam
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +31
Domeinextensie .nl
Gangbare sollicitatieprocedures in Nederland1.
In Nederland begint een sollicitatieprocedure vanaf het mo-
ment waarop een werkgever een vacature bekendmaakt. De
betrekking kan openstaan omdat het bedrijf uitbreidt of omdat
de huidige werknemer is opgestapt of een andere functie heeft
gekregen.
Een andere sollicitatieprocedure bestaat erin dat tussenliggen-
de organisaties als uitzend- en headhuntersbureaus het cv van
werkzoekenden aan bedrijven met vacatures voorleggen.
Indien u solliciteert naar een baan met een laag loon of naar een
baan waarvoor geen kwalificaties worden gevraagd (horeca en
kleinhandel), kunt u de werkgever vaak gewoon bellen of een
afspraak maken voor een persoonlijk gesprek.
KE7809628NLC_002.pdf 121 10/11/11 15:29
122
De nieuwste tendens op de arbeidsmarkt zijn de zogenoemde
open sollicitaties. Steeds vaker solliciteren werkzoekenden
spontaan bij bedrijven om te kijken of er openstaande betrek-
kingen zijn. Deze werkzoekenden zijn sterk op hun eigen vaar-
digheden gericht en zoeken enkel naar banen die daar perfect
op afgestemd zijn.
Aanbiedingen van banen worden bekendgemaakt op de web-
site van het bedrijf, op gespecialiseerde wervingssites, in dagbla-
den (gewoonlijk in de vacaturebijlage van de weekendeditie) en
via tussenliggende organisaties of een openbare dienst voor ar-
beidsbemiddeling (UWV Werkbedrijf ). Sollicitanten kunnen een
sollicitatiebrief met een bijbehorend cv naar de werkgever zen-
den. Tegenwoordig kan ook per e-mail worden gesolliciteerd.
Tussenliggende organisaties, die door een bedrijf kunnen
worden ingehuurd om vacatures in te vullen, maken vaak een
voorafgaande selectie van de kandidaten en leggen de gese-
lecteerde cv’s aan de werkgever voor, die vervolgens zijn of
haar keuze maakt. Werkgevers bevestigen de ontvangst van
sollicitatiebrieven. De sollicitanten kunnen uitgenodigd wor-
den voor een kennismakingsgesprek. Indien de kandidaat
door een tussenliggende organisatie aan de werkgever wordt
voorgesteld, regelt de organisatie in kwestie een afspraak voor
het sollicitatiegesprek.
Normaal gezien wordt u uitgenodigd voor een kennismakings-
gesprek. Op basis van dat gesprek wordt uw sollicitatie ver-
worpen of wordt u uitgenodigd voor een tweede gesprek. Het
tweede gesprek is doorgaans bedoeld voor de bespreking van
uw arbeidsvoorwaarden en loonpakket. In de meeste geval-
len laat de werkgever of de tussenliggende organisatie u kort
na het gesprek weten of u al dan niet bent aangenomen. Voor
bepaalde banen omvat de selectieprocedure nog bijkomende
gesprekken en evaluaties.
Nederlandse werkgevers gaan alsmaar meer op zoek naar
competenties in plaats van diploma’s en getuigenissen. Bereid
u voor op vragen over uw competenties met de zogenoemde
STAR-methode (situatie, taak, actie, resultaat). Op basis van
deze methode kunnen u bijvoorbeeld vragen over specifieke
KE7809628NLC_002.pdf 122 10/11/11 15:29
123
situaties worden gesteld. U kan bijvoorbeeld gevraagd worden
een beschrijving te geven van een taak of rol die u in een vorige
functie had, wat u hebt gedaan om uw doelen te bereiken of
om een probleem op te lossen en wat het eindresultaat was.
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van een vaca-
ture en de dag van indiensttreding kan sterk variëren. Indien
het gaat om banen voor ongeschoolden of laaggeschoolden
kan een vrijgekomen betrekking bij wijze van spreken dezelfde
dag nog worden ingevuld. Over het algemeen kunt u uitgaan
van een wachttijd van twee tot drie maanden. Deze termijn kan
langer zijn indien een uitgebreide selectieprocedure wordt ge-
volgd door meerdere gesprekken per kandidaat of een beroep
wordt gedaan op evaluatiecentra. Bij tussenliggende organisa-
ties duurt de procedure ongeveer even lang.
Vaak verloopt het eerste contact via de telefoon, hoewel e-mail
steeds vaker wordt gebruikt.
U kunt een sollicitatiebrief naar een werkgever zenden. Ver-
meld in deze brief duidelijk voor welke vacature u belangstel-
ling hebt en leg uit waarom u de geschikte kandidaat bent.
Voeg steeds uw cv toe.
Voeg uw cv als bijlage toe indien u per e-mail solliciteert. De
werkgever in kwestie kan het document dan veel gemakkelij-
ker afdrukken.
Vraag steeds naar de contactpersoon of de afdeling die in de
advertentie van de vacature vermeld staat, indien u telefonisch
contact opneemt met het bedrijf. Vraag steeds of u niet stoort
en wanneer u het best kunt terugbellen indien het geen ge-
schikt moment is. Leg kort en duidelijk uit of u belt voor meer
informatie of om naar een baan te solliciteren. Spreek luid en
duidelijk en laat merken dat u het telefoongesprek hebt voor-
bereid. Zeg duidelijk dat u een buitenlander bent en vanuit het
buitenland belt als dat zo is. Vraag of het telefoongesprek in uw
taal of in een andere vreemde taal kan worden gevoerd.
De eerste indruk die u geeft, is doorslaggevend. Stel uzelf zo-
wel verbaal als non-verbaal voor op een manier die past bij de
baan waarnaar u solliciteert.
KE7809628NLC_002.pdf 123 10/11/11 15:29
124
Indien u in een bedrijf spontaan wilt solliciteren naar een baan,
kunt u het best contact opnemen met de personeelsafdeling
of met de verantwoordelijke die u meer kan zeggen over de va-
catures van het bedrijf. Leg uit wat uw plannen zijn, naar welk
soort baan u op zoek bent en welke vaardigheden en ervaring
u hebt. Vraag of u een sollicitatiebrief en een cv mag opstu-
ren. Bij een bevestigend antwoord kunt u een gerichte brief
schrijven aan de juiste persoon of de juiste afdeling. Met deze
methode maakt u veel kans om uitgenodigd te worden voor
een gesprek. Deze sollicitatieprocedure kan in Nederland erg
doeltreffend zijn.
In uw cv moet u uw werkervaring en gevolgde opleiding ver-
melden. U hoeft geen andere documenten toe te voegen. In-
dien werkgevers andere documenten nodig hebben, zullen zij
ernaar vragen wanneer u in dienst wordt genomen.
Werkgevers verwachten van u dat u uw persoonlijke gegevens,
werkervaring en opleidingsniveau naar waarheid opgeeft. Tij-
dens het sollicitatiegesprek willen werkgevers dat u duidelijk
toont dat u vertrouwd bent met de baan, het bedrijf en zijn ac-
tiviteiten.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Een werkgever wil meer te weten komen over de sollicitanten:
hun normen en waarden, kwaliteiten, vaardigheden en per-
soonlijkheid alsmede hun vermogen om in teamverband te
werken.
Op basis van hun sollicitatiebrief, hun cv en de informatie die
zij eventueel via de telefoon hebben verstrekt, vormen werk-
gevers zich een beeld van de kandidaten. Werkgevers gaan tij-
dens het eerste kennismakingsgesprek op zoek naar elemen-
ten die dit beeld bevestigen: de toon van uw stem, de manier
waarop u iemand de hand schudt (in Nederland is een stevige
handdruk noodzakelijk), uw uitdrukking, uw lichaamstaal en
oogcontact.
KE7809628NLC_002.pdf 124 10/11/11 15:29
125
Hoeveel personen het sollicitatiegesprek bijwonen, hangt af
van de omvang van het bedrijf. Gewoonlijk zijn tijdens het sol-
licitatiegesprek een of twee vertegenwoordigers van het bedrijf
aanwezig. Een gesprek duurt gemiddeld één tot anderhalf uur.
Onder normale omstandigheden wordt u koffie, thee of water
aangeboden. Er zullen u geen sigaretten of voedingsmiddelen
worden aangeboden. Deze zijn tijdens het interview ook ten
strengste verboden. Als blijk van respect voor uw toekomstige
werkgever moet u vóór het gesprek uw mobiele telefoon uit-
schakelen.
Een sollicitatieprocedure omvat doorgaans twee gesprekken.
Indien het gaat om banen voor hoogopgeleide werknemers of
kaderleden zijn er meer gesprekken en/of evaluaties. In Neder-
land lijkt een sollicitatiegesprek meer op een dialoog. Het ge-
sprek wordt gezien als een kans om elkaar beter te leren kennen.
De werkgevers willen te weten komen of u de meest geschikte
kandidaat bent voor de baan, het team en het bedrijf en willen
ook meer weten over uw motivatie om voor de organisatie te
werken. De kandidaten proberen zich een duidelijk beeld van
het bedrijf te vormen en proberen voor zichzelf uit te maken of
ze wel in het bedrijf in kwestie willen werken. De kandidaten
doen hun best om een goede indruk te maken. De werkgever of
een vertegenwoordiger van het bedrijf leidt het gesprek. In het
eerste gesprek komen vooral vragen over uw ervaring en vaar-
digheden aan bod. De daaropvolgende gesprekken gaan dieper
in op de achtergrond van de functie, uw vaardigheden om pro-
blemen op te lossen en de ervaring die u in vroegere functies
hebt opgedaan.
De sollicitatieprocedure begint nooit met een evaluatie. Evalua-
ties worden slechts na het eerste of tweede gesprek gebruikt bij
wijze van proef.
Sollicitatiegesprekken hebben in Nederland doorgaans de vol-
gende structuur:
inleiding: om u op uw gemak te stellen;
voorstelling: de vragensteller stelt zichzelf en het bedrijf
voor. Vervolgens bent u aan de beurt om u voor te stellen;
informatie over het bedrijf en analyse van uw cv: de
vragensteller vertelt u meer over het bedrijf en de open-
KE7809628NLC_002.pdf 125 10/11/11 15:29
126
staande betrekking. Daarna wordt uw cv onder de loep
genomen en krijgt u vragen over de inhoud ervan. Er
kunnen ook enkele vragen over uw privéleven worden
gesteld;
vragen over uw vaardigheden in verband met de open-
staande betrekking: u krijgt vragen over de kwaliteiten,
vaardigheden en competenties die u elders hebt verwor-
ven (bv. in uw land van herkomst);
vragen over uw motivatie: de vragensteller vraagt u
duidelijk uit te leggen waarom u voor deze baan en dit
bedrijf hebt gekozen;
andere vragen: in dit deel van het gesprek kunt u vragen
stellen over onderwerpen die nog niet aan bod zijn
gekomen en kunt u nadere toelichtingen vragen indien
er zaken zijn die u niet hebt begrepen;
afronding: de vragensteller rondt het gesprek af en legt
uit wat voor u de volgende stappen van de procedure
zijn. U krijgt dan te horen of er al dan niet een tweede
gesprek of een evaluatie is voorzien. De vragensteller kan
u op dat moment zeggen of u geselecteerd bent voor
een of meer fasen van de procedure of zelfs dat u bent
aangenomen. Dit is ook het moment waarop u verneemt
hoeveel kandidaten er zijn voor de baan en hoelang de
procedure naar schatting zal duren.
Hoewel een sollicitatiegesprek een ernstige zaak is, kan er ook
wel eens gelachen worden. De werkgevers doen hun best om
de dialoog zo open en ontspannen mogelijk te maken.
Bij normale gesprekken krijgt u al snel de indruk dat de sfeer tus-
sen het formele en het informele in zit en dat beide gespreks-
partners op voet van gelijkheid staan. De vragenstellers weten
en kunnen best begrijpen dat u een beetje zenuwachtig bent
voor het gesprek. Probeer ondanks de zenuwen toch enthousi-
ast te zijn over de baan en het bedrijf.
In Nederland is discriminatie bij wet verboden. U hoeft niet op
alle gestelde vragen te antwoorden, hoe ver u ook al in de sol-
licitatieprocedure gekomen bent. U beslist zelf of u al dan niet
antwoordt.
KE7809628NLC_002.pdf 126 10/11/11 15:29
127
Bepaalde vragen mogen niet worden gesteld:
„Wat is uw ras of huidskleur?”
„Tot welke godsdienst behoort u?” (NB: Een vraag als
„Zijn de werkuren verenigbaar met uw godsdienst?” is
wel toegestaan).
„Van welke nationaliteit bent u?”
„Waar bent u geboren?”
„Bent u zwanger?”
„Hebt u gezondheidsproblemen?”
„Wilt u ooit kinderen of een gezin?”
Vele Nederlandse bedrijven hebben een gedragscode voor sol-
licitatieprocedures aangenomen die werd vastgesteld door de
Nederlandse Vereniging voor Personeelsmanagement en Orga-
nisatieontwikkeling (NVP). Deze organisatie ziet erop toe dat de
gedragscode wordt nageleefd in wervings- en selectieprocedu-
res. Indien u vindt dat u onheus werd behandeld door een be-
drijf dat de code heeft aangenomen, kunt u een klacht indienen.
De vereniging garandeert een onafhankelijk onderzoek van uw
klacht.
U kunt zich ook richten tot de Commissie Gelijke Behandeling
wanneer u denkt dat uw recht op een gelijke behandeling werd
geschonden.
Ter voorbereiding van een sollicitatiebrief of een sollicitatie-
gesprek is het altijd goed meer informatie te verzamelen over
het bedrijf, zijn activiteiten en de sector waarin het actief is. Een
gebrek aan basiskennis over het bedrijf is voor Nederlandse be-
drijven een van de belangrijkste redenen om u niet voor een
tweede gesprek uit te nodigen of de baan aan iemand anders
te geven.
Indien dat in de advertentie vermeld staat, kunt u gerust naar
het bedrijf bellen voor meer informatie. Raadpleeg de website
van het bedrijf, lees het sociaal verslag en het jaarverslag en ga
op zoek naar folders en brochures.
Probeer u een duidelijk beeld te vormen van de sector waarin
het bedrijf actief is en kijk naar de nieuwste ontwikkelingen en
aangekondigde veranderingen in de desbetreffende sector.
KE7809628NLC_002.pdf 127 10/11/11 15:29
128
Werkgevers en vertegenwoordigers stellen kennis van al deze
zaken erg op prijs. Zo toont u immers dat u gemotiveerd bent
om hun nieuwe werknemer te worden.
De meest gestelde vragen tijdens een sollicitatiegesprek:
„Vertel ons iets over uzelf.”
„Wat zijn uw ambities?”
„Wat waren uw taken bij uw vroegere werkgevers en wat
hebt u bijgeleerd?”
„In uw sollicitatiebrief schreef u dat u niet aarzelt om zelf
initiatief te nemen. Kunt u een voorbeeld geven waaruit
dat duidelijk blijkt?”
„Wat weet u over ons bedrijf?”
„Hoe blijft u op de hoogte van...?”
Lastige vragen:
„Hebt u er een idee van wat de functie precies inhoudt?”
„Vergelijk onze vacature met gelijksoortige functies in
andere bedrijven.”
„Waarom zouden we u in dienst nemen en niet iemand
anders?”
„Kunt u deze leemte in uw cv verklaren? Wat was de
reden ervoor?”
Indien u niet wordt geselecteerd voor het vervolg van de sol-
licitatieprocedure of de baan niet krijgt, is het gebruikelijk dat u
contact opneemt met de vragensteller om uw sollicitatie te eva-
lueren. U kunt vragen wat u goed of fout hebt gedaan zodat u er
iets uit kunt leren voor toekomstige sollicitatiegesprekken.
Bedrijven die de gedragscode voor sollicitatieprocedures heb-
ben aangenomen, delen niet-geselecteerde kandidaten binnen
de veertien dagen schriftelijk mee waarom zij niet in aanmerking
zijn genomen voor de baan. Ook dan kunt u nog altijd contact
opnemen met het bedrijf voor bijkomende informatie.
Indien u hebt gesolliciteerd via een tussenliggende organisatie,
kunt u voor een evaluatie bij diezelfde organisatie terecht.
KE7809628NLC_002.pdf 128 10/11/11 15:29
129
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Indien het bedrijf u de baan aanbiedt, kunt u met uw nieuwe
werkgever onderhandelen over het loon en de proeftijd. Indien
u in dienst wordt genomen via een tussenliggende organisatie,
zal de organisatie waarschijnlijk over uw loonverzoek onderhan-
delen en uw andere voorwaarden en bovenwettelijke voordelen
bespreken.
In Nederland kan zowel over het loon als over bovenwettelijke
voordelen worden onderhandeld. Denk goed na over uw loon-
verzoek en zorg ervoor dat het is afgestemd op de baan.
Er gelden verschillende loonschalen voor verschillende soorten
banen. Elk van deze schalen is onderverdeeld in zogenoemde
periodieken. De schaal en de periodiek worden bepaald op basis
van uw ervaring. Al deze zaken zijn bespreekbaar. Denk eraan
dat tijdelijk vrijwilligerswerk waardevolle werkervaring kan op-
leveren en u tijdens de loononderhandelingen kan helpen. Voor
de meeste beroepen en in de meeste grotere bedrijven zijn de
arbeidsvoorwaarden vastgesteld in collectieve arbeidsovereen-
komsten of cao’s. In Nederland geldt een wettelijk minimum-
loon voor jongeren tot 23 jaar en voor ouderen. Een lager loon
dan deze drempel is verboden.
Lonen worden uitgedrukt in bedragen op maandbasis. Denk
daaraan wanneer u over uw loon onderhandelt.
De vakantiedagen waar u recht op hebt en de formule voor de
berekening van uw vakantiegeld zijn wettelijk vastgesteld. U
kunt recht hebben op meer vakantiedagen op basis van de gel-
dende collectieve arbeidsovereenkomst of uw leeftijd.
Voor bepaalde beroepen wordt over bonussen onderhandeld
zodra u in dienst wordt genomen. Er kan ook over onderhan-
deld worden tijdens uw jaarlijkse functioneringsgesprek. Boven-
dien voorzien bepaalde collectieve arbeidsovereenkomsten een
deelname in de winst of dividenden.
KE7809628NLC_002.pdf 129 10/11/11 15:29
130
Naast de primaire arbeidsvoorwaarden zoals loon en vakantie-
geld kunt u ook uw secundaire arbeidsvoorwaarden bespreken,
zoals een bedrijfswagen, een vergoeding voor reis- en oplei-
dingskosten en een pensioenverzekering. In vele gevallen wor-
den deze secundaire arbeidsvoorwaarden eveneens door de
collectieve arbeidsovereenkomsten geregeld.
Nieuwe werknemers moeten in Nederland verplicht een proef-
tijd doorlopen. Dit betekent dat zowel de werkgever als de werk-
nemer zonder opzegtermijn de arbeidsrelatie binnen de over-
eengekomen termijn kunnen beëindigen. Gemiddeld bedraagt
een proeftijd twee maanden, maar dit kan verschillen naarge-
lang de duur en de aard van de arbeidsovereenkomst. Na deze
periode gelden specifieke regels voor de opzegtermijn die bij
ontslag of ontslagneming in acht moet worden genomen. Deze
termijn hangt af van het soort baan en de tijd die de werknemer
al voor het bedrijf heeft gewerkt.
Onkosten die in het kader van de sollicitatieprocedure worden
gemaakt, worden niet automatisch vergoed. U kunt hier even-
wel naar informeren zonder onbeleefd over te komen. Bedrijven
die de gedragscode voor sollicitatieprocedures hebben aange-
nomen, vermelden een eventuele onkostenvergoeding door-
gaans in hun advertentie. Bedrijven kunnen de onkosten van
de in dienst genomen persoon vergoeden. De kosten voor een
evaluatie zijn steeds ten laste van het bedrijf.
De sollicitatieprocedure is voltooid wanneer het bedrijf een of
meerdere nieuwe werknemers heeft gekozen of wanneer het
beslist de vacature in te trekken.
In de meeste gevallen deelt de werkgever of een vertegenwoor-
diger van het bedrijf u het resultaat van uw sollicitatie via de te-
lefoon mee.
Vaak, en zeker indien u bent aangenomen, krijgt u een brief of
schriftelijke bevestiging. In deze schriftelijke verklaring vindt u
ook de datum waarop u aan de slag kunt en de procedure voor
de onderhandelingen over uw contract en loon. Indien u via een
tussenliggende organisatie hebt gesolliciteerd, moet de organi-
satie u deze informatie verstrekken.
KE7809628NLC_002.pdf 130 10/11/11 15:29
131
Hebt u referenties nodig?4.
Referenties zijn niet verplicht. U beslist zelf of u ze al dan niet
in uw cv opneemt. Referenties zijn personen die informatie ge-
ven over het werk dat u vroeger deed, over opleidingen en over
bedrijven. Uw nieuwe werkgever mag slechts contact met hen
opnemen indien u daar toestemming voor hebt gegeven.
Geef een vroegere baas of ex-collega’s op als referentie wan-
neer u een ervaren werknemer bent. Indien u pas afgestudeerd
bent, kunt u een leraar of professor vragen of u hem of haar als
referent mag opgeven. Geef nooit familieleden op. Persoonlijke
aangelegenheden en redenen voor ontslagneming mogen niet
met als referentie opgegeven personen worden besproken.
Voeg geen diploma’s, certificaten en titels toe aan uw sollicita-
tiebrief en cv. Het bedrijf zal u desnoods op de eerste dag op
het werk om deze documenten verzoeken indien ze relevant
zijn voor de baan. Als buitenlander is het goed over een Neder-
landse of Engelse vertaling van uw diploma te beschikken en uw
titels te laten erkennen.
Wanneer u het bedrijf verlaat, ongeacht of u ontslagen wordt
of zelf ontslag neemt, moet een werkgever u een certificaat
afgeven. De inhoud van het certificaat kan neutraal zijn, maar
mag nooit negatief zijn met betrekking tot uw persoonlijkheid
of werk.
Indien een bewijs van goed gedrag wordt geëist, wordt dit
normaal gezien in de advertentie vermeld. U kunt er over het
algemeen van uitgaan dat een dergelijk bewijs geëist wordt van
veiligheidsagenten en geldtransporteurs alsook voor een func-
tie bij de overheid en op luchthavens.
KE7809628NLC_002.pdf 131 10/11/11 15:29
132
Een goede indruk maken5.
Bereid u voor op het sollicitatiegesprek en laat ook merken dat
u dat hebt gedaan, bijvoorbeeld door te tonen dat u heel wat
weet over het bedrijf en zijn activiteiten.
Stel uzelf goed en duidelijk voor. Geef korte, relevante antwoor-
den. Het kan een voordeel zijn indien u al over een vertaling van
uw diploma beschikt, uw titel officieel erkend is of uw beroep
beschermd is. Aarzel niet om uw werkervaring, gevolgde op-
leidingen, vaardigheden en competenties te bewijzen aan de
hand van een Europass-cv indien u dat hebt.
Vaak wordt een afspraak voor een sollicitatiegesprek via de te-
lefoon gemaakt. Indien u per brief een afspraak krijgt, moet u
schriftelijk of telefonisch bevestigen.
Een nieuwe afspraak vragen is enkel mogelijk om zeer ernstige
redenen (bv. ziekte of overlijden van een familielid). U moet zelf
het initiatief nemen en de contactpersoon van het bedrijf bellen
om een nieuwe afspraak te regelen. U kunt een afspraak slechts
één keer verleggen.
Voor sollicitatiegesprekken gelden geen strikte kledingvoor-
schriften. Het wordt ten zeerste op prijs gesteld dat u uw kle-
ding aan de gelegenheid aanpast en er netjes uitziet. Kies eerder
voor kleding die past bij de bedrijfscultuur dan voor de nieuwste
mode. In de banksector moeten mannen een das en vrouwen
een deux-pièces dragen. Over het algemeen kan worden ge-
steld dat u passende kleding moet dragen. Spijkerbroeken en
vrijetijdsklediing zijn niet geschikt.
Juwelen zijn een zichtbaar deel van uw présence. Het is aan te
raden juwelen slechts met mate te gebruiken. Mannen mogen
een ring dragen, maar armbanden worden als overdreven be-
schouwd. Vrouwen mogen een of meerdere ringen dragen; dat
kan zelfs een gunstig effect hebben. Oorbellen, halssnoeren en
armbanden moeten aan de kleding aangepast zijn.
KE7809628NLC_002.pdf 132 10/11/11 15:29
133
Maak u niet boos en blijf altijd beleefd, wat er ook gebeurt.
Stiptheid is absoluut noodzakelijk. Neem tijdens een sollicita-
tiegesprek geen kauwgom in de mond en zorg ervoor dat uw
mobiele telefoon uitgeschakeld is. Wees zo respectvol mogelijk
en zeg niets negatiefs over andere personen of situaties. Al deze
zaken zullen u helpen een goede indruk te maken.
KE7809628NLC_002.pdf 133 10/11/11 15:29
134
Officiële taal Noors
Bestuursvorm Constitutionele
monarchie
Oppervlakte 385 252 km2
Hoofdstad Oslo
Munt Noorse kroon (NOK)
Lid van de EU of EER EER
Landnummer +47
Domeinextensie .no
Gangbare sollicitatieprocedures in Noorwegen1.
In Noorwegen wordt gewoonlijk gereageerd op advertenties,
maar open sollicitaties zijn ook mogelijk.
De meest gangbare stappen zijn:
1) Solliciteren naar een gepubliceerde vacature
Solliciteer in het Engels (of in een Scandinavische taal als u er
een kent) met:
— een sollicitatiebrief;
— een cv van maximaal 1 bladzijde; cv’s voor technische func-
ties kunnen evenwel langer en meer gedetailleerd zijn (bv. om
aan te geven met welke technische instrumenten en toepas-
singen u kunt werken).
KE7809628NLC_002.pdf 134 10/11/11 15:29
135
2) Een open sollicitatie
Zoek de website of het adres van bedrijven in de Gouden Gids
op www.gulesider.no (beschikbaar in het Engels). Probeer de
naam van een medewerker van de personeelsafdeling te ach-
terhalen, zodat u uw sollicitatie rechtstreeks naar die persoon
kunt zenden.
Solliciteer in het Engels (of in een Scandinavische taal als u er
een kent) met:
— een sollicitatiebrief (maximaal 1 bladzijde); stem uw kwalifi-
caties en competenties af op de sector, producten en diensten
van het bedrijf;
— een cv (dezelfde aanbevelingen als onder punt 1).
Stel een sollicitatiedossier samen per vacature of bedrijf. Ge-
bruik geen „standaardsollicitatie” voor alle vacatures en bedrij-
ven. Stem uw sollicitatie af op de verschillende vacatures en
bedrijven.
Indien u hebt gesolliciteerd naar een baan in een groot bedrijf,
kunt u acht tot tien dagen nadat u uw sollicitatie hebt inge-
diend naar de werver of de personeelsafdeling bellen of een
e-mail sturen om uw belangstelling voor de baan te tonen en
de werver te vragen of hij of zij uw cv heeft gelezen, wat hij of
zij ervan vindt, of er veel kandidaten zijn, wanneer u een ant-
woord kunt verwachten, enz.
Meestal wordt per e-mail gesolliciteerd naar geadverteerde
vacatures.
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van de vacature
en de dag van indiensttreding hangt in grote mate af van de
baan in kwestie. In sommige advertenties wordt vermeld dat de
nieuwe werknemer drie maanden later aan de slag kan, terwijl
in andere advertenties een zo snel mogelijke indiensttreding
wordt gevraagd. Hetzelfde geldt voor de uiterste sollicitatieda-
ta. De duur van dit deel van de wervingsprocedure hangt onder
meer ook af van het aantal sollicitaties dat de wervers hebben
ontvangen, van het aantal sollicitatiegesprekken dat ze willen
afnemen en van het aantal gesprekken dat ze met elke kandi-
daat willen voeren.
KE7809628NLC_002.pdf 135 10/11/11 15:29
136
Elektronische toepassingen worden vooral door wervingsbu-
reaus gebruikt. Vul formulieren nauwgezet in en geef zoveel
mogelijk details.
U kunt schriftelijk in het Engels (of in een Scandinavische taal
als u er een kent) solliciteren met een sollicitatiebrief (maximaal
1 bladzijde, met een verwijzing naar de advertentie, waar ze
werd gevonden en, indien van toepassing, een referentienum-
mer) en een kort overzicht van uw kwalificaties. Het is belang-
rijk dat u uw kwalificaties, vroegere werkervaring en opleiding
afstemt op de gevraagde kwalificaties. Zorg ervoor dat de wer-
vers in een oogopslag kunnen zien wat uw competenties zijn.
Een foto hoeft niet.
U kunt telefonisch contact opnemen met de werver voordat
u uw sollicitatie indient, bijvoorbeeld om meer te weten te
komen over de baan. Bereid relevante vragen voor over de
baan en het bedrijf voordat u belt. Bel op weekdagen tussen 9
uur en 15 uur, met andere woorden op een moment dat u het
meeste kans maakt om de wervingsverantwoordelijke aan de
lijn te krijgen.
Verzamel informatie over het bedrijf voordat u een open sol-
licitatie indient, zodat u uw kwalificaties en competenties kunt
afstemmen op de sector, producten en diensten van het bedrijf.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Sollicitanten moeten een basiskennis van het bedrijf hebben en
moeten aantonen dat zij het bedrijf een meerwaarde kunnen bie-
den.
Sollicitanten kunnen, indien nodig, vertalingen van hun docu-
menten in het Engels of Noors indienen, alsmede voor eens-
luidend gewaarmerkt afschriften van hun documenten. Indien
van toepassing moet u ook bewijzen dat u toelating hebt ge-
kregen om uw beroep in Noorwegen uit te oefenen.
KE7809628NLC_002.pdf 136 10/11/11 15:29
137
Stel uzelf en uw kwalificaties kort en duidelijk voor. Wees eerlijk
en probeer u niet beter voor te stellen dan u in werkelijkheid
bent. Voor Noren is „Ik mag niet denken dat ik beter ben dan ie-
mand anders” immers een levensfilosofie. Houd uw cv eenvou-
dig en bescheiden. Overdrijf niet, want dat kan op de wervers
arrogant overkomen.
Wees eerlijk over uw talenkennis, vooral wat het Engels betreft.
Een „goede” kennis van het Engels is niet hetzelfde als een
„schoolse” kennis van het Engels.
Vergeet zeker niet dat uw cv en sollicitatiebrief uw „toegangs-
kaartje” vormen voor een sollicitatiegesprek. Het is daar dan
ook dat u uw competenties in de verf moet zetten. Een solli-
citatiegesprek is veeleer gebaseerd op uw persoonlijke vaar-
digheden en uw persoonlijkheid in een arbeidssituatie. Daarbij
kan de „persoonlijke chemie” tussen u en de werver van door-
slaggevend belang zijn.
Uw competenties, en in grote mate ook uw persoonlijke vaar-
digheden, zijn heel belangrijk voor werkgevers. Zij letten op
uw interesse, motivatie en enthousiasme. Ze kijken of u de juis-
te vragen stelt, of u voor zichzelf durft op te komen en of u uw
eigen mening durft te formuleren. Persoonlijke vaardigheden
komen vaak in advertenties aan bod.
Doorgaans wordt het gesprek geleid door het hoofd van de
personeelsafdeling, het hoofd van de afdeling die een open-
staande betrekking heeft of de directeur van het bedrijf. Het
gesprek wordt bijgewoond door 1 tot 5 personen.
Hoeveel personen precies aanwezig zijn, hangt in grote mate
af van de sector (overheid of privé) en van de omvang van het
bedrijf. In een groot bedrijf kan het gaan om het hoofd van de
personeelsafdeling en het hoofd van de afdeling waartoe de
betrekking behoort. In een klein bedrijf is het mogelijk dat de
directeur het gesprek alleen afneemt. In de openbare sector
worden de vragen vaak gesteld door een vertegenwoordiger
van de personeelsafdeling, een vakbondsvertegenwoordiger
en in bepaalde gevallen een vertegenwoordiger van het perso-
neel en het hoofd van de afdeling waartoe de functie behoort.
U kunt dus meer dan één of twee personen verwachten.
KE7809628NLC_002.pdf 137 10/11/11 15:29
138
Het aantal gespreksrondes vóór de eigenlijke aanwerving
hangt af van de werkgever en het aantal goede kandidaten.
Het kan gaan om één enkel gesprek (gewoonlijk) of om twee of
zelfs drie gesprekken (voor hoogopgeleid personeel).
Gemiddeld duurt een sollicitatiegesprek 45 tot 90 minuten.
Blijf kalm en wees uzelf. Probeer geen indruk te maken op de
werver, wees eerlijk en bescheiden en blijf met beide voeten
op de grond.
Koffie, thee en mineraalwater kunt u gerust aanvaarden.
Sigaren, sigaretten (in Noorwegen geldt een rookverbod in
openbare gebouwen) en alcohol zullen niet worden aangebo-
den.
De persoon die het sollicitatiegesprek leidt, vertelt u eerst iets
over het bedrijf en de baan. Vervolgens krijgt u de tijd om uzelf
voor te stellen en toe lichten waarom u hebt gesolliciteerd.
Aarzel niet om professionele vragen te stellen over het bedrijf
en de baan. Daarna worden u diverse vragen gesteld. Aan het
einde van het gesprek kunt u vragen stellen over het loon en
de arbeidsvoorwaarden. Tot slot deelt de werver mee wanneer
u feedback of een antwoord zult krijgen.
U kunt en moet professionele vragen stellen die rechtstreeks
verband houden met de baan in kwestie nadat de persoon
die het gesprek leidt zijn inleiding over het bedrijf en de baan
heeft gegeven. U kunt ook vragen stellen over administratieve
zaken, zoals openingsuren, werkuren, het aantal werknemers,
enz. Aan het einde van het gesprek kunt u het loon en de ar-
beidsvoorwaarden ter sprake brengen.
Wees uzelf. Een sollicitatiegesprek is een ontmoeting en een
gesprek met een werver en geen test.
Er wordt vooral over beroepsgebonden onderwerpen gespro-
ken, maar wervers beoordelen u vooral op de manier waarop u
persoonlijk zichzelf en uw beroepskwalificaties voorstelt.
Discriminatie op grond van politieke gezindheid, godsdienst,
seksuele geaardheid, leeftijd, handicap of lidmaatschap van
KE7809628NLC_002.pdf 138 10/11/11 15:29
139
een vakbond is bij wet verboden, tenzij deze onderwerpen van
direct belang zijn voor de baan zelf.
Persoonlijke vragen over zwangerschap of geplande zwan-
gerschappen, het al dan niet ontvangen van uitkeringen, het
al dan niet hebben van kinderen, de leeftijd van uw kinderen,
enz. hoeven dan ook niet te worden beantwoord. In Noorwe-
gen is eerlijkheid de hoeksteen van goede betrekkingen, ook
op het werk.
Bereid u voor op vragen als:
„Waarom hebt u naar deze baan gesolliciteerd?”
„Welke werkervaring hebt u?”
„Waarom hebt u uw vorige baan opgegeven?”
„Welke competenties kunt u ons bedrijf bieden?”
„Wat verkiest u in uw functie: elke dag nieuwe taken of
doorlopende taken?”
„Hoe verklaart u de leemten in uw cv?”
„Kunt u functioneren in stresserende situaties?”
„Werkt u liever in teamverband of alleen?”
„Waarom denkt u dat u de geschikte kandidaat bent
voor deze baan?”
„Waar denkt u dat u zult werken over vijf jaar?”
„Wat zijn uw loonsverwachtingen?”
„Wat is volgens u uw meest positieve/negatieve eigen-
schap?”
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Er hoeft maar zelden onderhandeld te worden aangezien er
standaardarbeidsovereenkomsten bestaan die in vele geval-
len ook permanent zijn. Toch is het geen slecht idee op voor-
hand het gangbare loonniveau voor uw beroepscategorie of
de beoogde functie na te gaan bij een vakbondsmedewerker
die voor dit gebied verantwoordelijk is. Zo krijgt u immers een
idee van het loon waaraan u zich kunt verwachten.
Uiteraard kunt u onderhandelen, zolang u uw wensen maar
kunt staven.
KE7809628NLC_002.pdf 139 10/11/11 15:29
140
Lonen worden doorgaans uitgedrukt in een bedrag per maand,
maar in geval van seizoensarbeid wordt ook wel een uurloon ge-
bruikt.
Vakantiegeld is wettelijk geregeld en is dan ook in het loon-
pakket inbegrepen. Er kan bijgevolg niet over onderhandeld
worden. Eventuele jaarlijkse bonussen kunnen van bedrijf tot
bedrijf verschillen. De ene keer zijn ze in het loonpakket begre-
pen, de andere keer niet.
De meest gebruikelijke bovenwettelijke voordelen zijn een be-
drijfswagen, een gratis mobiele telefoon, een vergoeding voor
het gebruik van een particulier voertuig, een kilometervergoe-
ding, een pc, een privépensioenspaarplan (indien het bedrijf
geen collectieve arbeidsovereenkomst heeft gesloten), enz.
Merk wel op dat een aantal van deze voordelen belast kunnen
worden.
Vakbonden onderhandelen op nationaal niveau over lonen
en bovenwettelijke voordelen. Vakbondsvertegenwoordigers
zijn verantwoordelijk voor de lokale onderhandelingen op de
werkvloer, maar uitsluitend voor hun leden.
Een stage van één dag is niet de gewoonte. U kunt dit dan ook
weigeren indien u er niet voor betaald krijgt.
Is een vergoeding voorzien voor de kosten die worden ge-
maakt om op een sollicitatiegesprek aanwezig te kunnen zijn?
Dat varieert in de praktijk, maar veel bedrijven betalen de reis-
kosten terug. Indien het bedrijf het niet zelf voorstelt, kunt u
toch nog om een onkostenvergoeding vragen.
Indien u wordt aangenomen, krijgt u een schriftelijke bevesti-
ging van de werver. Bij de brief is vaak al een voorstel voor een
arbeidsovereenkomst gevoegd. In bepaalde gevallen neemt
de werver zelfs telefonisch contact met u op alvorens de docu-
menten toe te zenden. Indien u niet geselecteerd bent, wordt
u per brief of e-mail op de hoogte gebracht.
Opmerking: indien u niet geselecteerd bent, kunt u de werver
bellen en vragen waarom u de baan niet hebt gekregen of vra-
gen welke kwalificaties de geselecteerde persoon had die u
niet had. Zo krijgt u een idee van waar u staat op professioneel
vlak.
KE7809628NLC_002.pdf 140 10/11/11 15:29
141
Hebt u referenties nodig?4.
Ja, u hebt referenties nodig (dienen vermeld te worden op het
einde van het cv). Noorse werkgevers controleren systematisch
opgegeven referenties. Zij vormen een belangrijk onderdeel
van de wervingsprocedure. Goede referenties zijn vroegere
werkgevers of afdelingshoofden of, indien u nog geen werk-
ervaring hebt, vroegere leerkrachten. Zij moeten de Noorse
werver (in het Engels of in een Scandinavische taal) informatie
geven over uw professionele verantwoordelijkheden en uw
professionele en persoonlijke vaardigheden.
Werkgevers hebben een kopie van uw diploma en een verta-
ling ervan (in het Noors of op zijn minst in het Engels) nodig.
Beide documenten moeten voor eensluidend gewaarmerkt
zijn. Voeg uitsluitend kopieën van diploma’s en certificaten bij
uw sollicitatiebrief en cv indien dit in de advertentie vermeld
staat. Zo niet zendt u ze naar de werver wanneer hij of zij daar-
om vraagt, hetzij na ontvangst van uw sollicitatie, hetzij tijdens
het sollicitatiegesprek.
Normaal gezien hebben sollicitanten geen aanbevelingsbrie-
ven nodig voor Noorse werkgevers. Zij verkiezen referenties
van personen met wie ze zelf contact kunnen opnemen. Indien
u geen referenties hebt of er geen kunt geven, is minstens één
aanbevelingsbrief wel aan te raden.
Voor banen in de beveiligingssector en in het onderwijs moet
u een bewijs kunnen voorleggen dat u nog nooit strafrechtelijk
bent veroordeeld. Deze voorwaarde wordt in de advertenties
vermeld.
KE7809628NLC_002.pdf 141 10/11/11 15:29
142
Een goede indruk maken5.
U moet stipt op tijd komen. Wervers zullen dat ook doen.
Een bevestiging van uw aanwezigheid op het sollicitatiege-
sprek is niet nodig. Indien u verhinderd bent op het moment
van de afspraak, probeert u zo snel mogelijk per telefoon of
e-mail een nieuwe afspraak te regelen.
Meestal wordt u uitgenodigd voor een persoonlijk gesprek. In
bepaalde gevallen is het eerste directe contact een telefoon-
gesprek. Videoconferenties komen maar zelden voor.
In Noorwegen gelden informele kledingvoorschriften. Trek
gewone kleren aan en zorg ervoor dat u er goed uitziet. Een
wit hemd en een das zijn voorbehouden aan sollicitanten voor
functies op een hoog niveau (kaderleden), met name in de fi-
nanciële en vastgoedsector, de consultancywereld, enz. Bij der-
gelijke functies is het vertegenwoordigingsaspect immers een
belangrijk deel van de baan. Tip: controleer of u op de website
van het bedrijf geen foto’s van de bedrijfsmedewerkers kunt
vinden en kijk hoe zij gekleed zijn. Vermijd zware parfums en
opzichtige make-up. U mag uw gebruikelijke juwelen dragen,
maar overdrijf niet. Een handdruk wordt vrij vaak gegeven en
moet stevig zijn. Wees niet verrast wanneer de werver enkel
„hallo” zegt en u de hand niet schudt. Dat komt namelijk ook
wel voor. Een omhelzing en kussen worden niet gegeven. Wer-
vers verwachten niet dat u zelf navraag doet over het resultaat
van een sollicitatiegesprek. Het is geen slecht idee om hun een
korte, eenvoudige e-mail te sturen waarin u hen bedankt voor
het gesprek.
Algemene regel: probeer geen indruk te maken op wervers
met uw uiterlijk. U kunt beter indruk op hen maken met uw
professionele en persoonlijke vaardigheden.
KE7809628NLC_002.pdf 142 10/11/11 15:29
143
Probeer wervers op geen enkele manier om te kopen.
Schep niet op en gedraag u normaal. Noren zijn van nature erg
nuchter, ongedwongen en bescheiden. Noorwegen is een land
met een zeer beperkte hiërarchie, zelfs op de werkvloer.
— gedraag u normaal en overdrijf niet;
— houd de zaken eenvoudig en kom ter zake.
KE7809628NLC_002.pdf 143 10/11/11 15:29
144
Officiële taal Duits
Bestuursvorm Federale parlementaire
republiek
Oppervlakte 83 872 km2
Hoofdstad Wenen
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +43
Domeinextensie .at
Gangbare sollicitatieprocedures1.
De gebruikte sollicitatieprocedure hangt af van de vereiste kwa-
lificaties. In geval van banen voor laaggeschoolden verlopen de
eerste contacten na de publicatie van een vacature in een dag-
blad of op internet via de telefoon. Er wordt echter alsmaar vaker
gesolliciteerd via internet. Probeer een afspraak te regelen voor
een gesprek. Nadat een bedrijf alle sollicitanten heeft gehoord,
deelt het hun het resultaat van het gesprek mee. Voor banen voor
geschoolde arbeidskrachten moet u een sollicitatiebrief en uw cv
inzenden. Nadat de bedrijven alle schriftelijke sollicitaties geana-
lyseerd hebben, nodigen zij een selectie van kandidaten uit voor
een gesprek. Indien u solliciteert naar een kaderfunctie, kunt u
uitgenodigd worden voor een evaluatieproef.
Wanneer u per telefoon contact opneemt met een bedrijf, is het
belangrijk dat u de naam van uw contactpersoon kent. U moet
KE7809628NLC_002.pdf 144 10/11/11 15:29
145
hem of haar bij naam noemen. Bereid een korte, duidelijke en
persoonlijke presentatie voor, leg uit voor welke vacature u belt
en probeer een afspraak te regelen voor een gesprek. Vermijd tij-
dens het telefoongesprek lawaai op de achtergrond of mensen
die tegen u praten. Vooral wanneer u met uw mobiele telefoon
belt, moet u erop letten dat u dergelijke situaties vermijdt.
Sollicitatiebrieven zijn doorgaans getypt. Handgeschreven brie-
ven worden enkel gebruikt wanneer een bedrijf er uitdrukkelijk
om vraagt. Een schriftelijke sollicitatie moet steeds een formele
sollicitatiebrief bevatten waarin u aangeeft naar welke baan u sol-
liciteert. Zorg ervoor dat het adres en de naam van de contactper-
soon correct in de brief worden vermeld.
Uw curriculum vitae moet kort en duidelijk zijn en chronologisch
geordend. Uw cv moet kort, zakelijk, chronologisch, beknopt en
volledig zijn. U dient ook een persoonlijk profiel dat op de vaca-
ture afgestemd is en kopieën van opleidingscertificaten toe te
voegen (opleidingscertificaten omvatten uw meest recente be-
roepsopleiding, bijkomende kwalificaties, arbeidscertificaten of
op zijn minst een bevestiging van perioden van tewerkstelling).
Alle certificaten moeten in het Duits vertaald zijn, behalve indien
u solliciteert naar een baan in een internationaal bedrijf.
Er kan een bewijs van goed gedrag worden geëist. Werkgevers
zijn het gewend dat sollicitanten een foto van zichzelf bij hun sol-
licitatiebrief voegen. Schrijf geen bijkomende opmerkingen op
de documenten die u naar een werkgever stuurt.
Wanneer u spontaan solliciteert bij een bedrijf, moet u er rekening
mee houden dat het bedrijf op dat moment misschien geen nieu-
we medewerkers nodig heeft. U moet dan ook zelf het initiatief
nemen om ervoor te zorgen dat uw sollicitatie in een databank
van spontane sollicitanten komt indien er voorlopig geen vacatu-
res zijn. Als het bedrijf iemand nodig heeft, zal de personeelsafde-
ling vaak eerst deze databank raadplegen.
Afhankelijk van de functie kan de duur van een sollicitatieprocedu-
re vrij sterk variëren. Voor banen waarvoor specifieke kwalificaties
vereist zijn (kaderfuncties, uiterst gespecialiseerde functies waar-
voor heel wat ervaring vereist is) duurt de procedure gewoonlijk
lang en moeten kandidaten diverse gespreksronden doormaken
en eventueel ook een evaluatie ondergaan. De procedure kan dan
KE7809628NLC_002.pdf 145 10/11/11 15:29
146
drie of meer maanden in beslag nemen. In bepaalde gevallen staat in
de advertentie vermeld dat de arbeidsovereenkomst zes maanden
later in werking treedt.
Vacatures voor laagopgeleide arbeidskrachten worden doorgaans
binnen een maand ingevuld. Uit een onderzoek uit 2006 van
de Oostenrijkse AMS bleek dat 64 % van de vacatures binnen de
maand en 91 % van alle openstaande betrekkingen binnen de drie
maanden wordt ingevuld.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Wanneer er veel kandidaten zijn voor een bepaalde baan, or-
ganiseren bedrijven vaak een eerste selectieronde of nodigen
de kandidaten uit voor een kennis- en vaardigheidstest (bv. een
computerproef) alvorens met de echte sollicitatiegesprekken te
beginnen. Voor belangrijke of kaderfuncties wordt vaak een be-
roep gedaan op evaluatiecentra.
Werkgevers die op zoek zijn naar nieuw personeel willen dat kan-
didaten zoveel mogelijk voldoen aan het profiel beschreven in de
advertentie en waarnaar zij op zoek zijn. Zij verwachten van sol-
licitanten dat zij duidelijk maken hoe hun kwalificaties en ervaring
binnen dit profiel passen. Sollicitanten moeten tijdens een sollici-
tatiegesprek ook hun sterke en zwakke punten toelichten, zowel
op professioneel als op persoonlijk vlak. Tijdens het gesprek kunt
u ook vragen verwachten over uw motivatie, uw sociale vaardig-
heden en uw verwachtingen als werknemer. Bereid u ook voor op
vragen over uw curriculum vitae (indien u bijvoorbeeld al vaak van
baan bent veranderd). Gewoonlijk proberen werkgevers een dia-
loog tot stand te brengen op basis waarvan zij meer over uw per-
soonlijkheid, uw kwalificaties en uw verwachtingen van de baan
te weten willen komen. Dat betekent dat er tijdens het gesprek
ook ruimte is voor vragen over de werkuren en werkdagen, de ac-
tiviteiten en de inhoud van de baan. Tijdens sollicitatiegesprekken
heerst een vriendelijke, maar objectieve en onpartijdige sfeer.
Werkgevers willen dat u het bedrijf kent: wat het doet of produ-
ceert, de omvang van het bedrijf, of het gaat om een gecentrali-
KE7809628NLC_002.pdf 146 10/11/11 15:29
147
seerd of gedecentraliseerd bedrijf en of het al dan niet actief is in
het buitenland alsmede het imago en de filosofie van het bedrijf.
Bedrijven verwachten van sollicitanten dat zij de formele sollicita-
tieprocedures volgen, met andere woorden dat zij op tijd komen,
zich aan de tijdslimieten voor tests en sollicitatieprocedures hou-
den en de door het bedrijf vastgestelde regels voor formele proe-
ven en gesprekken naleven.
Een sollicitatiegesprek duurt gemiddeld een uur. Behalve voor
banen voor hoogopgeleiden nemen werkgevers een beslissing
na één sollicitatiegesprek. Het aantal personen van het bedrijf dat
het gesprek bijwoont, hangt af van de omvang van het bedrijf. De
volgende personen kunnen een sollicitatiegesprek of proeven
bijwonen: het hoofd van de afdeling waarvoor een werknemer
wordt geworven, de personeelsmanager en een vertegenwoor-
diger van de personeelsraad. De gesprekken worden geleid door
de werkgever zelf, door het betrokken afdelingshoofd of door een
medewerker van de personeelsafdeling.
Tijdens het gesprek moet aandacht worden besteed aan de ver-
schillende aspecten van verbale communicatie. De verwoording
en presentatie moeten afgestemd zijn op de baan waarnaar ge-
solliciteerd wordt (duidelijke motivatie voor de baan, sociale vaar-
digheden, vermogen om in teamverband te werken, autoriteit
en leiderschap, stressbestendigheid en flexibiliteit). Bij de non-
verbale communicatie moet worden gelet op stiptheid, houding,
oogcontact, gebaren en gezichtsuitdrukking.
U kunt de u aangeboden koffie, thee en alcoholvrije drankjes zon-
der problemen aanvaarden. Tijdens het gesprek mag u geen alco-
hol noch sigaretten aanvaarden.
Tijdens een normaal sollicitatiegesprek moeten vragen betrek-
king hebben op de voorwaarden die in de advertentie beschre-
ven werden. Zij zijn bedoeld om na te gaan of u voor de baan over
de juiste vaardigheden en kwalificaties beschikt. Ten behoeve
van de objectiviteit moeten aan alle sollicitanten dezelfde vragen
worden gesteld. Werkgevers mogen evenwel bijkomende infor-
matie vragen op een individuele basis of volgens de antwoorden
die de afzonderlijke kandidaten geven. Werkgevers moeten een
samenvattend verslag van het gesprek opstellen of een aantal
sleutelwoorden noteren. De federale wetgeving inzake gelijke be-
KE7809628NLC_002.pdf 147 10/11/11 15:29
148
handeling verbiedt discriminatie op grond van leeftijd, geslacht,
godsdienst, seksuele geaardheid en etnische afkomst. Alle proce-
dures voor de bekendmaking van vacatures, sollicitatieprocedu-
res en de betrekkingen tussen werkgevers en werknemers zijn bij
wet geregeld.
Vragen die niet in overeenstemming zijn met de wet, hoeven niet
te worden beantwoord. Hetzelfde geldt voor vragen over zwan-
gerschap, gezinsplanning en ziekten. In Oostenrijk verbiedt een
federale wet discriminatie van gehandicapten.
Volgens de Kamer van werknemers (Arbeiterkammer) worden
geen strikvragen gesteld en zijn er ook geen aanwijzingen in die
richting. Toch heerst de algemene indruk dat werkgevers zich er
niet van bewust zijn dat zij verboden vragen stellen.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Normaal gezien is er ruimte voor onderhandeling over het loon
en de arbeidsvoorwaarden. Dat is evenwel niet het geval in over-
heidsorganisaties, waar vaste loonschalen gelden.
Uw overeenkomst wordt opgesteld conform de basisvoorwaar-
den van de collectieve arbeidsovereenkomsten die in het arbeids-
recht zijn vastgesteld. Gewoonlijk worden lonen uitgedrukt in een
bedrag per maand en zijn het vakantiegeld en een kerstgratifica-
tie in het loonpakket begrepen. Bovenwettelijke voordelen moe-
ten afzonderlijk worden besproken.
Voor bepaalde banen bieden de werkgevers u een vast mini-
mumloon en een variabel loon dat afhangt van uw prestaties of
resultaten. Voor banen waarbij de werknemers vaak fooien van
klanten krijgen (bv. pensions, hotels, enz.), wordt vaak ook slechts
een klein minimumloon aangeboden. De fooien worden gezien
als een manier om uw loon te verhogen naargelang de inspan-
ningen die u zelf levert.
Wat de arbeidsvoorwaarden betreft, kan vaak worden onderhan-
deld over de werkuren, flexibiliteit inzake werkuren en werkloca-
ties, de afstemming van de werkuren op de openingsuren van de
kinderopvang (Kindergarten), beschikbaarheid, enz.
KE7809628NLC_002.pdf 148 10/11/11 15:29
149
U dient over uw loon en bovenwettelijke voordelen te onderhan-
delen met het hoofd van de afdeling waar de baan vacant is. De
arbeidsovereenkomst, met inbegrip van alle door u onderhandel-
de overeenkomsten, wordt opgesteld door de personeelsafdeling
van het bedrijf.
In deze overeenkomst kan een proefperiode van maximaal één
maand opgenomen worden. Tijdens deze proeftijd kan de over-
eenkomst van de ene dag op de andere zonder opgave van reden
beëindigd worden.
U kan gevraagd worden één dag stage te lopen. U kunt dit geens-
zins weigeren, maar de werkgever is verplicht u voor deze dag te
betalen. Kosten die u hebt gemaakt om op het sollicitatiegesprek
aanwezig te kunnen zijn, worden niet vergoed. Indien u kunt aan-
tonen dat u het financieel moeilijk hebt, kunnen openbare werk-
gevers u financiële hulp bieden voor de sollicitatieprocedure.
Werkgevers verwachten van u dat u na een bepaalde tijd zelf te-
lefonisch contact opneemt met het bedrijf om te vragen naar het
resultaat van het sollicitatiegesprek. Bedrijven nemen niet altijd
zelf het initiatief om u hiervan op de hoogte te brengen. Indien
het resultaat negatief is, kunt u om nadere informatie vragen. In-
dien u kunt bewijzen dat de wet inzake gelijke behandeling niet
werd nageleefd, kan een officiële instantie ingrijpen.
Hebt u referenties of aanbevelingsbrieven nodig?4.
Het is gebruikelijk vroegere werkgevers als referentie op te ge-
ven. Zij kunnen uw kwalificaties en ervaring bevestigen. Refe-
renties moeten in het Duits worden vertaald.
Uiterlijk op het sollicitatiegesprek moet u een kopie van uw
hoogste diploma aan het bedrijf overhandigen.
Aanbevelingsbrieven worden enkel gebruikt wanneer u sollici-
teert naar een academische betrekking. Voor bepaalde beroe-
pen wordt een bewijs van goed gedrag geëist. Als dat het geval
is, wordt dit waarschijnlijk vermeld in de voorwaarden van de
vacature.
KE7809628NLC_002.pdf 149 10/11/11 15:29
150
Een goede indruk maken5.
Stiptheid is voor werkgevers heel belangrijk. Kom niet te laat en
verplaats of annuleer de afspraak enkel wanneer u daarvoor een
geldige reden hebt. In dergelijke gevallen (bv. ziekte) verwach-
ten werkgevers dat u hen op voorhand inlicht en zelf een nieu-
we afspraak maakt voor een gesprek. Gewoonlijk moet u zich
voor een sollicitatiegesprek persoonlijk in de gebouwen van de
werkgever aandienen. Een videoconferentie is ook mogelijk.
Skype wordt enkel onder zeer uitzonderlijke omstandigheden
gebruikt en dan nog uitsluitend voor academische functies.
Er gelden voor sollicitatiegesprekken geen algemene voorschrif-
ten voor kleding en juwelen. Uw kledingkeuze hangt af van de
baan, de sector, de functie, contact met klanten, vertegenwoor-
diging van het bedrijf, de bedrijfscultuur, enz.
Het is belangrijk dat u oprecht overkomt wanneer u zichzelf
voorstelt. Mannen die op een functie met verantwoordelijkhe-
den solliciteren, moeten een pak dragen. Een das is niet langer
vereist.
KE7809628NLC_002.pdf 150 10/11/11 15:29
151
Officiële taal Pools
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 312 679 km2
Hoofdstad Warschau
Munt Złoty (PLN)
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +48
Domeinextensie .pl
Gangbare sollicitatieprocedures in Polen1.
Een werkzoekende die voor een welbepaalde werkgever wil
werken, reageert gewoonlijk op een vacature die door de open-
bare dienst voor arbeidsbemiddeling (regionale en lokale ar-
beidskantoren) is bekendgemaakt, op een advertentie in een
dagblad of op internet, op een spot op de radio, enz.
Kandidaten solliciteren doorgaans bij een bepaalde werkgever met
een cv en een bijbehorende sollicitatiebrief. Het kan nuttig zijn om
informatie te verzamelen over het bedrijf dat de baan aanbiedt.
De volgende stap is een sollicitatiegesprek, op basis waarvan de werk-
gevers de geschikte kandidaten kiezen. De tijd die verstrijkt tussen het
moment waarop de vacature wordt bekendgemaakt en de dag van
KE7809628NLC_002.pdf 151 10/11/11 15:29
152
indiensttreding hangt af van de werkgever, de functie en het aantal
belangstellende kandidaten. De geselecteerde sollicitanten moe-
ten gewoonlijk tot wel een maand geduld uitoefenen.
Wanneer werkzoekenden een advertentie hebben gevonden
die hen interesseert, moeten zij de gegeven instructies opvol-
gen. Werkgevers vragen gewoonlijk dat kandidaten hun sollici-
tatie per e-mail of gewone post indienen. Vervolgens wordt per
e-mail of via de telefoon contact opgenomen met de geselec-
teerde kandidaten.
Wanneer werkzoekenden gevraagd wordt via elektronische
weg te solliciteren, moeten zij duidelijk vermelden naar welke
baan zij solliciteren. Deze informatie kunt u het beste in het on-
derwerpveld van de e-mail plaatsen. Uw sollicitatiedocumenten
moeten logisch gestructureerd en chronologisch geordend zijn
zodat zij vlot leesbaar zijn en gemakkelijk begrepen kunnen
worden. Zij moeten ook kort zijn (maximaal 1 bladzijde voor de
sollicitatiebrief en maximaal 2 bladzijden voor het cv).
Een schriftelijke sollicitatie moet aan dezelfde normen voldaan
als een elektronische.
Wanneer sollicitanten telefonisch contact opnemen met de
werkgever, moeten zij zichzelf voorstellen en zeggen waarom zij
bellen. Zij mogen niemand vragen om in hun naam te bellen. Zij
moeten pen en papier bij de hand hebben om alle nodige infor-
matie te kunnen noteren die de werkgever eventueel geeft.
Wanneer werkzoekenden spontaan solliciteren, moeten zij een
cv en een passende sollicitatiebrief kunnen verstrekken. Zij moe-
ten ook voorbereid zijn op een spontaan sollicitatiegesprek.
Welke verwachtingen wervers ten aanzien van sollicitanten koes-
teren, hangt af van het soort baan. Doorgaans moeten sollicitan-
ten een geschikte opleiding hebben gevolgd die overeenstemt
met de behoeften van de werkgever en moeten zij voorbereid
zijn op het soort werk dat de baan inhoudt. Sollicitanten moeten
in staat zijn hun opleidingsachtergrond en werkervaring in de-
tail toe te lichten en dienen hun sterke punten te benadrukken.
KE7809628NLC_002.pdf 152 10/11/11 15:29
153
Relevante documenten die voorgelegd worden, moeten indien
mogelijk originele exemplaren zijn. Gewoonlijk tonen sollicitan-
ten de originele documenten en overhandigen ze kopieën sa-
men met hun cv en sollicitatiebrief. Werkgevers kunnen de sol-
licitanten vragen de echtheid van de kopie te bevestigen door
ze te ondertekenen.
Als algemene regel geldt dat sollicitanten zich zodanig moeten
voorstellen dat een werkgever bereid is naar hen te luisteren en
hun uiteindelijk een baan in het bedrijf aanbiedt.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Werkgevers kijken vooral of kandidaten over de juiste kennis beschik-
ken en creatief kunnen denken. Alle andere aan een baan gekoppel-
de voorwaarden hangen af van het soort werk dat moet worden uit-
gevoerd. Dat betekent dat werkgevers op zoek gaan naar kandidaten
met de juiste vaardigheden, kwalificaties en ervaring. Voorts zoeken
vrijwel alle werkgevers personen met sterke communicatieve vaar-
digheden en een positieve houding ten opzichte van de baan.
Sollicitatiegesprekken worden duidelijk geleid door de verte-
genwoordiger van de werkgever. Aangezien het een onderhoud
tussen twee of meer personen betreft, hangen heel wat zaken,
zoals een goede sfeer, betrokkenheid en creatieve communica-
tie, wel grotendeels van de gesprekspartners af.
Hoeveel personen aan de wervingsprocedure deelnemen, hangt
af van wie voor een sollicitatiegesprek of proef wordt uitgeno-
digd. Kandidaten kunnen tests alleen of in een groep afleggen.
Gewoonlijk zijn tijdens een gesprek twee vertegenwoordigers
van de werkgever aanwezig.
Alle onderdelen van de wervingsprocedure, inclusief de bekend-
making van de vacature en de sollicitatiegesprekken, zijn ten einde
wanneer de openstaande betrekking wordt ingevuld.
De juiste persoon vinden, vergt tijd. De wervingsprocedure is dan
ook niet voorbij na slechts één gesprek. Een gesprek duurt ge-
KE7809628NLC_002.pdf 153 10/11/11 15:29
154
woonlijk 45 minuten tot een uur. Wanneer een werkgever tijdens
het gesprek proeven afneemt, kan dat oplopen tot twee à drie uur.
Verbale en non-verbale communicatie zijn tijdens een sollicita-
tiegesprek heel belangrijk. Werkgevers zijn gewoonlijk op zoek
naar kandidaten die hun gedachten onder woorden kunnen
brengen, met andere woorden naar personen die vlot kunnen
communiceren. Soms huren werkgevers zelfs experts op het
gebied van non-verbale communicatie in om de sollicitatiege-
sprekken bij te wonen. Deze experts letten op de samenhang
tussen beide vormen van communicatie.
Tijdens het gesprek kunt u mineraalwater, thee of koffie gerust
accepteren. Roken is niet toegestaan.
Tijdens het eerste gesprek kunt u vragen stellen, bv. over de ar-
beidsvoorwaarden, de taken die de baan inhoudt, de bedrijfscul-
tuur, enz. Gewoonlijk geven vragenstellers sollicitanten aan het ein-
de van het gesprek de mogelijkheid om zelf ook vragen te stellen.
Sollicitatiegesprekken verlopen over het algemeen volgens een
bepaalde structuur.
I. Inleiding
In het eerste deel van het gesprek wordt informatie verstrekt. De
persoon die het gesprek leidt, wil de sollicitant in deze fase uit-
leggen hoe het gesprek zal verlopen en hem of haar informeren
over de baan en de bijbehorende taken. Daarbij is een goede
verstandhouding met de sollicitant van cruciaal belang.
II. Bespreking van de werkervaring
In deze fase verwachten vragenstellers van sollicitanten dat zij
iets meer zeggen over hun persoonlijke gegevens, werkerva-
ring, opleiding en beroep. Voorlopig worden hoofdzakelijk fei-
telijke vragen gesteld.
III. Duiding van de feiten
In dit deel van het gesprek wordt verder ingegaan op de feiten uit
het tweede deel. De vragenstellers vragen de sollicitanten naar
hun mening over en een verduidelijking van hun opleidingsach-
KE7809628NLC_002.pdf 154 10/11/11 15:29
155
tergrond en werkervaring en hoe deze zich tot de baan verhouden.
Zo komen zij ook meer te weten over de motivatie en houding van
de kandidaten en het belang dat zij aan de baan hechten.
IV. Persoonlijke meningen, bedenkingen en standpunten
In deze fase geven sollicitanten hun persoonlijke mening en laten
zien hoe zij staan tegenover genomen werkbeslissingen (de werk-
gever of gespreksleider stelt vragen over de gronden waarop per-
soonlijke beslissingen worden genomen en over de gezinssituatie).
V. Samenvatting — Einde van het gesprek
Kandidaten kunnen nu vragen stellen over belangrijke zaken
die nog niet aan bod gekomen zijn. In dit deel van het gesprek
wordt het hele gesprek kort en duidelijk samengevat. De werk-
gever of vragensteller geeft normaal gezien informatie over het
verdere verloop van de wervingsprocedure.
Tijdens sollicitatiegesprekken en proeven heerst doorgaans een
gemoedelijke sfeer. Waarschijnlijk is het creëren van een openhar-
tige sfeer voor een vragensteller de moeilijkste taak van allemaal.
De heersende sfeer is het gevolg van de emotionele betrokken-
heid van de gesprekspartners die met elkaar communiceren.
Tijdens sollicitatiegesprekken moeten kandidaten blijk geven
van de volgende eigenschappen:
betrokkenheid;
creativiteit;
een communicatieve houding;
professionalisme;
zelfrespect.
De verhouding tussen beroepsgebonden en niet-beroepsge-
bonden vragen bedraagt voor een sollicitatiegesprek 80/20.
Sollicitanten moeten zoveel mogelijk informatie verzamelen
over het bedrijf waarvoor ze willen werken. Motivatie is de
sleutel tot succes. Tijdens een sollicitatiegesprek moeten solli-
citanten dan ook hun motivatie voor de baan toelichten en ge-
stelde vragen beantwoorden (wat ze kunnen, wat ze weten en
wie ze zijn). Uit dit soort informatie blijkt het professionalisme,
de eigenwaarde en de creativiteit van de sollicitanten.
KE7809628NLC_002.pdf 155 10/11/11 15:29
156
In Polen zijn wetten van kracht die discriminatie op grond van
geslacht, leeftijd, handicap, ras, etnische afkomst, nationali-
teit, seksuele geaardheid, politieke overtuiging, godsdienst
en lidmaatschap van een vakvereniging verbieden. Tijdens
het gesprek moeten sollicitanten alle vragen beantwoorden.
Zij hebben het recht om discriminerende vragen niet te be-
antwoorden. Vragen over seksuele geaardheid, politieke ge-
zindheid, zwangerschap en godsdienst mogen niet worden
gesteld.
De meest gestelde vragen:
„Kunt u me iets over uzelf vertellen?”
„Waarom hebt u naar deze baan gesolliciteerd?”
„Wat motiveert u in uw werk?”
„Wat zijn uw sterke punten?”
„Wat zijn uw zwakke punten?”
„Waarom hebt u die opleiding gevolgd?”
„Wat betekenen mobiliteit en creativiteit op het werk
voor u?”
„Wat wilt u bereiken in vijf jaar tijd?”
„Wat zijn uw loonsverwachtingen?”
„Wat voor werk doet u het liefst?”
„Wat zijn uw hobby’s?”
Tijdens elk gesprek komt ook een aantal lastige vragen aan bod:
„Waar zult u staan over vijf jaar?”
„Hoe zou u een conflict op het werk oplossen?”
„Hoe brengt u uw vrije tijd gewoonlijk door?”
„Wat zijn uw loonsverwachtingen?”
„Bent u van plan om kinderen te krijgen?”
„Rookt u?”
Indien u werd gezegd dat de vertegenwoordiger van de werkge-
ver na het gesprek contact met u zou opnemen en de gegeven
termijn al is verstreken, kunt u de werkgever zelf bellen en naar
het resultaat van het gesprek vragen. Vragen staat vrij en op die
manier toont u dat u werkelijk in de baan geïnteresseerd bent.
Indien de werkgever u niet heeft geselecteerd, kunt u vragen
waarom. Probeer te weten te komen om welke redenen u werd
KE7809628NLC_002.pdf 156 10/11/11 15:29
157
afgewezen. Zo kunt u in de toekomst dezelfde fouten vermijden.
Oefening baart immers kunst. Hoe meer sollicitatiegesprekken u
meemaakt, hoe groter de kans dat u zichzelf leert te „verkopen”.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
In Polen zijn arbeidsovereenkomsten heel gebruikelijk. Dergelijke
overeenkomsten bieden ook de grootste zekerheid met betrek-
king tot bijkomende rechten, de zogenoemde werknemersrech-
ten. Arbeidsovereenkomsten vallen onder het arbeidsrecht.
Beide partijen (werkgevers en werknemers) hebben het recht om
te onderhandelen.
De werkgever:
moet een eerlijk overzicht geven van de voor de vacature
gestelde eisen;
dient alle kandidaten gelijk te behandelen;
mag werknemers niet overhalen om informatie te geven die
wettelijk beschermd is;
moet alle verkregen informatie als vertrouwelijk behandelen.
De werkgever heeft het recht om:
kandidaten vragen te stellen over hun vroegere banen;
kandidaten de wervings- en selectieprocedure te laten
doorlopen, met inbegrip van psychologische tests.
De werknemer is verplicht:
alle gegevens en informatie over zijn arbeidssituatie te
verstrekken;
de psychologische tests in het kader van de selectieproce-
dure af te leggen.
De werknemer:
heeft recht op informatie over de openstaande betrekking;
heeft recht op informatie over zijn of haar rechten en plich-
ten met betrekking tot de vacature;
KE7809628NLC_002.pdf 157 10/11/11 15:29
158
heeft het recht om discriminerende vragen niet te beant-
woorden.
Het loon moet gebaseerd zijn op het soort werk dat moet wor-
den verricht en de daarvoor vereiste kwalificaties alsook op de
hoeveelheid en de kwaliteit van het verrichte werk.
De loonsvoorwaarden zijn vastgesteld in:
bedrijfsovereenkomsten of collectieve arbeidsovereen-
komsten (gesloten tussen de werkgevers en actieve
vakverenigingen);
de wetgeving inzake lonen (in geval van werkgevers met min-
stens twintig werknemers die geen bedrijfsovereenkomst of
een collectieve arbeidsovereenkomst hebben gesloten);
arbeidsovereenkomsten.
Werknemers worden gewoonlijk betaald per gepresteerde tijds-
eenheid, namelijk per uur, per dag of per maand. In bepaalde
gevallen kan stukwerk worden toegepast, wat inhoudt dat de
werknemers betaald worden per voltooide eenheid. Werknemers
worden minstens één keer per maand betaald op een vooraf vast-
gestelde datum. Ter bescherming van het loon bevat het Poolse
arbeidsrecht een bepaling volgens welke een werknemer niet
van zijn of haar recht op loon kan afzien noch dergelijk recht op
een andere persoon kan overdragen. Elke kandidaat moet met de
werkgever over zijn of haar loon onderhandelen alvorens de over-
eenkomst te ondertekenen. Bonussen hangen af van behaalde
resultaten. Op vakantiedagen krijgt een werknemer het normale
loon dat is vastgesteld in de arbeidsovereenkomst.
U kunt een aantrekkelijk loonpakket verwachten dat overeenstemt
met uw opleidingsniveau en ervaring, met inbegrip van bovenwet-
telijke voordelen zoals maaltijdbonnen, een pensioenspaarplan,
een ziekteverzekering, een kerstgratificatie, een beloning voor
bijzondere verwezenlijkingen en prestaties alsook een aanmoedi-
ging tot persoonlijke ontwikkeling, vooral dan voor werknemers in
de private sector en niet in de openbare sector. Er is dus een nadeel
verbonden aan de openbare sector. Indien u solliciteert naar een
baan in de private sector, kunt u onderhandelen over bijzondere
voordelen. In de openbare sector is dat niet mogelijk.
KE7809628NLC_002.pdf 158 10/11/11 15:29
159
De wervingsprocedure hangt af van de omvang van het bedrijf en
de functie waarnaar gesolliciteerd wordt. De procedure kan meer-
dere stappen omvatten. Sollicitanten worden bij de eerste ont-
moeting met de werkgever ingelicht over het verloop ervan. Na
het laatste gesprek (gewoonlijk het derde) moet u ongeveer een
week wachten om te weten of u al dan niet bent aangenomen.
Er gelden geen wettelijke verplichtingen voor de vergoeding van
kosten die werden gemaakt om een sollicitatiegesprek bij te kun-
nen wonen. Daarom moeten kandidaten dit met elke werkgever
afzonderlijk bespreken. De kosten worden doorgaans niet door de
werkgever vergoed.
Werkgevers verkiezen in Polen een proeftijd van één maand boven
een werkstage van één dag. Sollicitanten kunnen de proeftijd weige-
ren, maar dan lopen zij het risico dat iemand anders de baan krijgt.
Hebt u referenties nodig?4.
In Polen hebt u normaal gezien geen referenties nodig. Het is
ook niet gebruikelijk dat werkgevers met iemand contact opne-
men om uw kwalificaties te controleren. Het kan nuttig zijn om
samen met uw opleidingscertificaten een schriftelijke bevesti-
ging van uw tewerkstelling in te dienen. Als u toch referenties
wilt opgeven, kunt u dat uiteraard doen. In dat geval kunt u het
best vroegere werkgevers of leraren als referentie opgeven.
Kandidaten voor beroepen die een bijzondere verantwoorde-
lijkheid inhouden (bv. omgang met kinderen, ouderen of zieken,
het hanteren van wapens, enz.), moeten gewoonlijk bewijzen
dat zij niet alleen aan de wettelijke voorschriften voldoen, maar
ook aan de morele normen van de maatschappij.
In Polen hebben werkzoekenden doorgaans geen aanbeve-
lingsbrief nodig. Een brief van een vooraanstaande werkgever
kan evenwel nuttig zijn.
KE7809628NLC_002.pdf 159 10/11/11 15:29
160
Kopieën van certificaten, diploma’s, enz. moeten bij uw cv wor-
den gevoegd. Werkgevers houden rekening met deze docu-
menten in hun beslissing om u al dan niet voor een sollicitatie-
gesprek uit te nodigen.
Een goede indruk maken5.
De eerste indruk is belangrijk.
Verlies uw goede manieren niet uit het oog:
wanneer u belt, stelt u zichzelf voor, zegt u wie u bent en
waarom u belt;
wanneer u een e-mail stuurt, gebruikt u „Geachte”;
wees flexibel (pas uw tijdsplanning aan de eisen van de
werkgever aan);
vraag of u de afspraak voor het sollicitatiegesprek moet
bevestigen (vooral indien het gesprek pas een maand later
gepland is).
Bereid u voor op het gesprek:
zoek informatie op over het bedrijf waarvoor u wilt wer-
ken;
bereid een aantal vragen voor over uw toekomstige
functie;
kom steeds op tijd. Heb respect voor de planning van uw
vragensteller;
vergeet niet te bellen en u te verontschuldigen indien u
niet naar de afspraak kunt komen en maak een nieuwe
afspraak. Zorg ervoor dat u de tweede keer wel beschik-
baar bent;
u moet persoonlijk aanwezig zijn op het gesprek. In Polen
worden maar zelden andere gespreksvormen gebruikt.
Werkgevers willen u namelijk persoonlijk ontmoeten.
KE7809628NLC_002.pdf 160 10/11/11 15:29
161
Let op uw uiterlijk en draag passende kleding.
Het is belangrijk dat u zich professioneel kleedt voor een sollicita-
tiegesprek, zelfs als de werkomgeving zelf informeel is.
Voor mannen:
een pak (een neutrale kleur, marineblauw of donkergrijs);
een hemd met lange mouwen (wit of aangepast aan de
kleur van het pak);
een riem;
een das;
donkere sokken en klassieke lederen schoenen;
weinig of geen juwelen;
een verzorgd, professioneel kapsel;
niet te veel aftershave;
verzorgde nagels;
een documentenmap of aktetas.
Voor vrouwen:
een mantelpak (marineblauw, zwart of donkergrijs);
een voldoende lange rok waarmee u comfortabel kunt gaan zitten;
een blouse waarvan de kleur is afgestemd op het mantelpak;
klassieke schoenen;
een bescheiden aantal juwelen (geen lange oorbellen en
geen overdaad aan armbanden);
beter geen juwelen dan goedkope juwelen;
een professioneel kapsel;
een neutrale panty;
een matige hoeveelheid make-up en parfum;
schone, netjes gemanicuurde nagels;
een documentenmap of aktetas.
Wat u niet moet meenemen of aantrekken:
mobiele telefoon;
iPod;
koffie of water;
laat een aantal ringen thuis indien u veel juwelen hebt
(enkel oorbellen is een goede regel);
zorg ervoor dat eventuele tatoeages niet zichtbaar zijn;
teenslippers of sportschoenen;
zichtbaar ondergoed (beha, behabandjes, slip, boxershort, enz.);
KE7809628NLC_002.pdf 161 10/11/11 15:29
162
een korte broek;
een spijkerbroek;
broeken die te laag op de heupen of te strak zitten;
blouses die te laag uitgesneden of te kort zijn — geen
inkijk of blote buik.
Bijkomende aandachtspunten
Wek niet de indruk dat u enkel belangstelling hebt voor
het loon. Stel geen vragen over het loon en over boven-
wettelijke voordelen tot de vragensteller het onderwerp
zelf ter sprake brengt.
Maak geen fouten in uw sollicitatiedocumenten.
Geef geen negatieve opmerkingen over vroegere werkge-
vers (of andere personen).
Gebruik geen valse documenten voor uw sollicitatie en
geef tijdens een sollicitatiegesprek steeds een eerlijk ant-
woord op vragen.
Wek niet de indruk dat u enkel geïnteresseerd bent in een
organisatie omwille van de geografische ligging.
Wek niet de indruk dat u eender welke baan zou aanne-
men of wanhopig op zoek bent naar werk.
Geen kauwgom of sigarettengeur.
Zorg ervoor dat uw mobiele telefoon niet kan afgaan tij-
dens een sollicitatiegesprek. (Als het toch gebeurt, veront-
schuldigt u zich kort en negeert u de oproep.) Neem niet
op wanneer u op uw mobiele telefoon gebeld wordt.
Breng geen persoonlijke of gezinsproblemen ter sprake en
ga er ook zeker niet verder op in.
Wees eerlijk en blijf wie u bent. Leugens komen aan het
licht en vormen een gegronde reden voor een stopzet-
ting van de wervingsprocedure of voor ontslag. U wilt een
goede relatie met uw werkgever. Indien u aangenomen
wordt omdat u zich anders voordeed dan u werkelijk bent,
zullen zowel u als uw werkgever ontgoocheld worden.
Spreek uw vragensteller aan met een titel (mevrouw,
meneer, dokter) gevolgd door zijn of haar familienaam.
Houd oogcontact tijdens het gesprek.
Beantwoord vragen niet alleen met „ja” of „nee”. Geef waar
mogelijk bijkomende uitleg.
KE7809628NLC_002.pdf 162 10/11/11 15:29
163
Officiële taal Portugees
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 92 345 km2
Hoofdstad Lissabon
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +351
Domeinextensie .pt
Gangbare sollicitatieprocedures in Portugal1.
Doorgaans wordt gesolliciteerd naar aanleiding van welbe-
paalde advertenties, die bekendgemaakt worden in dag- en
weekbladen of via andere kanalen, zoals arbeidsbureaus, private
plaatsings- en uitzendbureaus, vakverenigingen en branche-
organisaties, supermarkten, gemeenten, parochies, andere open-
bare voorzieningen en, alsmaar vaker, onlinevacaturebanken.
Werkgevers kunnen antwoorden per brief, e-mail of telefoon.
Er worden steeds vaker procedures met meer proactieve tech-
nieken toegepast, met name:
open sollicitaties bij welbepaalde bedrijven;
publicatie van persoonlijke advertenties in dagbladen
en tijdschriften of in andere media; supermarkten, vak-
KE7809628NLC_002.pdf 163 10/11/11 15:29
164
verenigingen, branche- en werkgeversorganisaties, de
Gouden Gids (vooral freelancers en zelfstandigen), enz.
inschrijving bij een arbeidsbureau (openbaar werkgele-
genheidsbureau);
inschrijving bij private plaatsings- en uitzendbureaus;
publicatie van een cv op de voornaamste onlinevaca-
turebanken, bij de werkgelegenheidsdiensten van uni-
versiteiten, op de website van beroepsverenigingen en
alsmaar vaker ook op Facebook en andere sociale net-
werksites, vooral dan de sites die gericht zijn op profes-
sionele contacten;
grotere bedrijven hebben in bepaalde gevallen een eigen
vacature- of cv-bank op internet, via welke werkzoeken-
den hun sollicitatie rechtstreeks kunnen indienen;
voor artistieke functies en/of hooggeschoold werk (bv.
architectuur): de samenstelling van een portfolio als-
mede het ontwerpen en publiceren van een persoonlijke
webpagina.
In een land waar kleine bedrijven meer dan 90 % van de bedrijfs-
wereld uitmaken, zijn persoonlijke contacten via vrienden, fami-
lie en/of ex-collega’s nog steeds een van de meest doeltreffende
manieren om vacatures te vinden en een toekomstige werkge-
ver te bereiken (aangezien deze personen dienst doen als een
positieve referentie). Als u in Portugal over een sociaal netwerk
beschikt, moet u het dus ook gebruiken.
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van een vacature
en de dag van indiensttreding kan sterk variëren naargelang de
spoed waarmee de vacature moet worden ingevuld, de aard van
het werk (al dan niet seizoensgebonden of tijdelijk), de beschik-
baarheid van de gezochte vaardigheden op de nationale, regio-
nale en plaatselijke arbeidsmarkt, het aantal kandidaten, het
aantal beschikbare banen, de organisatie van opleidingen voor
alle nieuwe werknemers samen, de complexiteit van de door-
lichtings- en selectieprocedures, enz.
Hoewel in vele advertenties „voor onmiddellijke indiensttreding”
vermeld staat, mag u niet vergeten dat de selectieprocedure tijd
in beslag neemt, gemiddeld twee tot drie maanden.
KE7809628NLC_002.pdf 164 10/11/11 15:29
165
Wanneer het gaat om laaggeschoolde of tijdelijke vacatures die
gemakkelijk met plaatselijke arbeidskrachten kunnen worden
ingevuld, kan de termijn aanzienlijk korter zijn, tot zelfs minder
dan een week. Indien een werkgever een vrij constante behoefte
aan nieuwe werknemers heeft, op zoek is naar hooggeschoolde
arbeidskrachten of welbepaalde vaardigheden of een vacature
moet invullen die aanzienlijke opleidingskosten met zich mee-
brengt, kan de wervingsprocedure heel wat langer duren, zelfs
langer dan een jaar.
Wij gaan ervan uit dat kandidaten zowel zichzelf als hun vaar-
digheden, motivatie, interesses en verwachtingen kennen en
vertrouwd zijn met de Portugese arbeidsmarkt, meer bepaald
met de vacatures voor hun beroepsniveau, werkervaring en ta-
lenkennis.
In Portugal omvat een sollicitatieprocedure doorgaans de on-
derstaande stappen.
Kies de advertenties die het beste op uw profiel en ver-
wachtingen zijn afgestemd of de bedrijven waarbij u wilt
solliciteren.
Stel uw cv op (in het Portugees indien mogelijk). Houd
het kort en duidelijk (maximaal 2 bladzijden). Zorg er
ook voor dat het is aangepast aan alle omstandigheden,
gestelde eisen en/of wervingsbehoeften van de bedrij-
ven.
Schrijf een sollicitatiebrief.
Reageer op advertenties en/of solliciteer spontaan door
een sollicitatiebrief (met de post of per e-mail) en een cv
(aangepast aan de in de advertenties gestelde eisen) in
te dienen. Indien nodig kunt u ook telefonisch contact
opnemen.
Controleer of de werkgever uw sollicitatie heeft ontvan-
gen en/of (in geval van een open sollicitatie) probeer via
de telefoon een afspraak te regelen voor een sollicitatie-
gesprek of wacht tot de werkgever u een afspraak geeft.
Bereid u voor op het gesprek.
Onderhandel over uw arbeidsovereenkomst indien
u geselecteerd bent (gewoonlijk tijdens het tweede
gesprek).
KE7809628NLC_002.pdf 165 10/11/11 15:29
166
Wanneer u per e-mail op een advertentie reageert, moet u de
sollicitatiebrief direct in de e-mail plaatsen en hem niet als bij-
lage toevoegen. Enkel het cv mag als bijlage worden verstuurd.
Verwijs ernaar in de brief. Let op de volgende zaken wanneer u
de e-mail opstelt:
geef duidelijk het onderwerp van uw e-mail aan;
schrijf korte alinea’s met witregels ertussen en zorg dat er
geen spelfouten in de tekst staan;
vermijd informele symbolen en afkortingen die vaak in
e-mails worden gebruikt. Gebruik standaardtaal;
gebruik slechts één lettertype en kleur (bij voorkeur
zwart);
vermeld dat het cv als bijlage aan de e-mail is toegevoegd.
Zend de e-mail nooit naar meerdere bedrijven of meerdere
e-mailadressen tegelijkertijd.
Voor open sollicitaties per e-mail gelden dezelfde regels.
Wanneer u schriftelijk reageert op een advertentie, moet u eerst
en vooral de vastgestelde uiterste datum voor de indiening van
sollicitaties in aanmerking nemen en naleven. Probeer ervoor
te zorgen dat uw sollicitatie binnen 5 dagen wordt afgeleverd
indien u uw documenten naar een postbus zendt (in de meeste
advertenties wordt de naam van de werkgever niet vermeld).
Ook wanneer u zich direct tot de werkgever wendt, moet u uw
sollicitatie zo snel mogelijk indienen zodat hij of zij uw docu-
menten aan het begin van de selectieprocedure ontvangt. Zo
niet is het best mogelijk dat het bedrijf de vacature al heeft in-
gevuld. Tijd is uiteraard nog belangrijker wanneer u solliciteert
vanuit het buitenland.
Een schriftelijke sollicitatie bestaat meestal uit een sollicitatie-
brief en een cv. Een cv hoeft niet indien dat niet gevraagd wordt
in de advertentie en er niet te veel eisen worden gesteld aan de
kandidaten.
De sollicitatiebrief moet een korte, eenvoudige brief zijn van
maximaal één bladzijde wit A4-papier, met de hand geschreven
of getypt. In de afgelopen jaren worden handgeschreven sollici-
tatiebrieven steeds minder gebruikt, maar toch blijven bepaalde
KE7809628NLC_002.pdf 166 10/11/11 15:29
167
werknemers er de voorkeur aan geven (meestal indien voor de
functie heel wat met de hand moet worden geschreven). Pro-
beer dit te verifiëren bij een eerste telefonisch contact met het
bedrijf.
De sollicitatiebrief moet de volgende gegevens bevatten:
uw persoonlijke contactgegevens (naam, adres, telefoon-
nummer en e-mailadres);
de gegevens van de werkgever (naam en/of functie van de
geadresseerde, naam van het bedrijf en adres);
plaats en datum;
waar u de advertentie hebt gevonden (naam van de krant,
publicatiedatum en indien mogelijk het referentienum-
mer van de advertentie);
korte, duidelijke zinnen waarin u uw belangstelling voor
de baan en/of het bedrijf toont, met een overzicht van uw
werkervaring en uw technische en beroepsvaardigheden
die relevant zijn voor de baan (heel belangrijk indien u
geen cv zendt);
uw beschikbaarheid voor een sollicitatiegesprek;
conclusie en handtekening;
de vermelding „Bijlage: curriculum vitae” linksonder indien
u een cv als bijlage hebt gevoegd.
Vermijd:
spelfouten;
clichés, doorzichtige complimenten en te ingewikkelde
zinnen;
het gebruik van PS („post scriptum”). Indien u iets belang-
rijks vergeten bent, moet u de brief herschrijven.
Een Portugees cv beslaat doorgaans niet meer dan twee of drie
bladzijden en staat in omgekeerde chronologische volgorde. In
bepaalde gevallen wordt een pasfoto gevraagd. De volgende ge-
gevens dienen vermeld te worden:
persoonlijke gegevens (naam, adres, telefoonnummer,
e-mail, enz.);
opleiding (hoogstbehaalde diploma);
beroepsopleiding (andere categorie dan basisvorming;
lijst van gevolgde cursussen en praktische opleidingen;
KE7809628NLC_002.pdf 167 10/11/11 15:29
168
vermeld certificaten die aantonen dat u tot een bepaalde
beroepscategorie behoort);
beroepservaring;
andere vaardigheden (talenkennis, IT-vaardigheden, rij-
bewijs);
hobby’s (optioneel).
Let op de volgende zaken wanneer u per telefoon naar een baan
solliciteert:
doorloop op voorhand de vragen die u tijdens het tele-
foongesprek wilt stellen;
lees uw cv, dat een overzicht moet bevatten van uw voor-
naamste beroepservaring;
houd uw cv bij de hand zodat u het snel kunt raadplegen
wanneer er vragen over worden gesteld;
houd pen en papier bij de hand zodat u alle informatie
kunt noteren, zoals de datum en het tijdstip van het sol-
licitatiegesprek;
bel tijdens de werkuren naar het bedrijf (liever niet aan
het begin of het einde van de dag);
kies een geschikte plaats om te bellen (rustig, zonder al te
veel storend lawaai van anderen);
begroet de persoon die de telefoon opneemt en leg uit
waarvoor u belt („Ik bel in verband met de adverten-
tie...”). Spreek indien mogelijk Portugees;
vraag de persoon die opneemt of hij of zij de juiste per-
soon is om over de vacature te spreken (als dat niet het
geval is, vraag om doorverbonden te worden met de
juiste persoon en vraag diens naam);
verzoek om een gesprek en probeer een datum en tijd-
stip af te spreken. Vraag ook welke documenten u moet
indienen;
bedank de persoon met wie u hebt gesproken voor zijn
of haar tijd.
Aandachtspunten voor telefoongesprekken:
spreek langzaam;
geef op alle vragen een duidelijk antwoord;
zorg ervoor dat al uw vragen relevant zijn (schrijf ze op
voorhand op).
KE7809628NLC_002.pdf 168 10/11/11 15:29
169
Evalueer het telefoongesprek en noteer alle relevante informatie.
Noteer de datum en het tijdstip van het sollicitatiegesprek in uw
agenda.
Gebruik deze methode enkel wanneer dit in de advertentie wordt
gevraagd. Vele van deze regels zijn ook van toepassing op open
sollicitaties.
Er zijn tal van goede redenen om spontaan te solliciteren:
het toont dat u proactief bent, zelf initiatief kunt nemen
en geïnteresseerd en goed geïnformeerd bent, met
andere woorden kwaliteiten die tegenwoordig sterk in
trek zijn bij de meeste werkgevers;
vele vacatures worden niet bekendgemaakt via de klas-
sieke kanalen. Op een arbeidsmarkt waar meer dan 90 %
van de werkgevers kleine en micro-ondernemingen zijn,
zijn advertenties, presentaties en lange doorlichtings- en
selectieprocedures soms gewoonweg te duur;
zelfs indien bedrijven op een bepaald moment een vaca-
ture bekendmaken, wordt eerst gekeken naar de cv’s
uit het archief (de meeste Portugese bedrijven bewaren
open sollicitaties gedurende minstens 6 maanden, zelfs
als ze niet meteen antwoorden);
in elk geval is het een goede investering om zich te infor-
meren over de bedrijven waarvoor u wel zou willen wer-
ken. Het zal u immers helpen bij uw volgende sollicitaties
(wanneer zich kansen voordoen).
Wanneer u spontaan solliciteert, dient u de voorgaande aan-
dachtspunten in aanmerking te nemen voor zowel elektroni-
sche als schriftelijke sollicitaties. Let ook op de volgende za-
ken:
zend uw sollicitatie naar het hoofd van de personeels-
afdeling indien het om een groter bedrijf gaat, naar
de bedrijfsmanager of eigenaar in geval van kleine of
middelgrote ondernemingen (probeer indien mogelijk
hun naam te achterhalen) of naar het selectie- en wer-
vingsbureau indien een dergelijk bureau belast is met de
wervingsprocedure;
werk slechts één idee per alinea uit;
KE7809628NLC_002.pdf 169 10/11/11 15:29
170
indien u per e-mail solliciteert, moet u er steeds op
letten uw sollicitatie telkens naar slechts één bedrijf of
werkgever te zenden. Op die manier toont u immers uw
belangstelling voor het bedrijf in kwestie;
uw sollicitatie is uw visitekaartje; naast de klassieke
formules is dus ook een persoonlijke inbreng nodig,
zodat uw sollicitatie sterker opvalt dan die van andere
kandidaten.
Wervers verwachten:
dat u vertrouwd bent met het bedrijf waarvoor u wilt wer-
ken en dat u op de hoogte bent van zijn kernactiviteiten
(producten of diensten), omvang (bv. aantal werknemers)
en marktpositie alsook van de cultuur en de waarden van
het bedrijf en het personeel (bv. een meer formele of ont-
spannen werkomgeving), van de markt waarin het actief is
en van de huidige marktsituatie en -tendensen;
dat u goed geïnformeerd bent over en nieuwsgierig bent
naar de desbetreffende baan en naar de voornaamste bij-
behorende taken en verantwoordelijkheden;
dat u zich goed hebt voorbereid om snel vragen over uw cv
te kunnen beantwoorden, hoofdzakelijk in verband met uw
opleiding, beroepservaring en andere opgedane ervaring
(bv. vrijwilligerswerk of sportactiviteiten). U moet uw cv dan
ook doornemen op de dag vóór een sollicitatiegesprek;
dat u kunt uitleggen hoe uw ervaring, kennis en kwalifica-
ties een meerwaarde inhouden voor het bedrijf en meer
bepaald voor de baan in kwestie;
dat u zich gepast kleedt. Zelfs als kleding niet belangrijk is
voor de baan waarnaar u solliciteert, geeft u blijk van profes-
sionalisme en respect voor de werkgever of vragensteller.
Als u niet genoeg informatie hebt over de kledingvoor-
schriften van het bedrijf, zijn klassieke, stemmige kleren de
beste keuze. Vermijd een overdaad aan make-up en juwe-
len, piercings, zichtbare tatoeages alsook extreme kapsels;
dat u op tijd komt. Om te vermijden dat u te laat komt door
het verkeer, een gebrek aan parkeerruimte, vertragingen
van het openbaar vervoer of uw gebrekkige kennis van de
omgeving van het bedrijf, kunt u het bedrijf een dag van
tevoren bellen om het uur en de plaats van de afspraak te
KE7809628NLC_002.pdf 170 10/11/11 15:29
171
bevestigen en te vragen hoe u er het beste kunt komen.
Probeer op de dag van het sollicitatiegesprek tijdig te
vertrekken zodat u tien minuten vóór afspraak aankomt en
niet te gestresseerd bent voor het gesprek.
Tenzij dit vermeld wordt in de advertentie of wanneer u een af-
spraak maakt voor een sollicitatiegesprek (meest gebruikelijk in
grotere bedrijven), verwachten vragenstellers gewoonlijk niet
dat u op het eerste gesprek (voor eensluidend gewaarmerkte)
kopieën van alle in uw cv of sollicitatiebrief vermelde documen-
ten voorlegt (bv. diploma’s, certificaten van gevolgde opleidin-
gen, beroepskaarten, diploma’s van taalcursussen, rijbewijs, aan-
bevelingsbrieven, enz.). U kunt deze uiteraard wel meenemen
en, indien nodig, tonen. Probeer het overzicht niet te verliezen
door te veel documenten (organisatie).
Wanneer u in uw sollicitatiebrief ter illustratie van een bijkomen-
de vaardigheid naar een welbepaald diploma, getuigschrift of
talendiploma of naar een bepaalde aanbevelingsbrief verwezen
hebt, moet u gewoonlijk een kopie kunnen voorleggen indien
u er geen hebt bijgevoegd bij uw sollicitatie. Documenten als
het Europass-diplomasupplement en -certificaatsupplement
kunnen nuttig zijn indien u vanuit het buitenland solliciteert.
Portugese werkgevers beschikken immers niet altijd over infor-
matie over het onderwijs- en opleidingsstelsel van uw land van
herkomst noch over de kennis en vaardigheden die in uw land
worden aangeleerd. Probeer wel zeer selectief te zijn.
Indien u met succes hebt gesolliciteerd, kunnen vele van deze
documenten achteraf nog gevraagd worden bij de opstelling
van de arbeidsovereenkomst.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Vergeet nooit dat de vragensteller het gesprek leidt en niet de
sollicitant. Probeer de vragensteller niet te onderbreken. Dat
betekent evenwel niet dat u geen relevante vragen mag stellen.
KE7809628NLC_002.pdf 171 10/11/11 15:29
172
Er moet in beide richtingen worden gecommuniceerd, maar
vergeet nooit wie de leiding heeft. Het aantal vragenstellers va-
rieert. In kleine bedrijven is er meestal slechts één vragensteller,
doorgaans de bedrijfsleider of de eigenaar. Een sollicitatiegesprek
duurt normaal gezien maximaal 45 minuten.
Of tests al dan niet deel uitmaken van de doorlichtingsproce-
dure hangt af van het soort tests en hoeveel verschillende tests
er zijn. Tests duren vaak een halve dag (pauzes meegerekend).
Drink alleen maar wanneer de vragensteller u iets aanbiedt
(water, koffie of thee) en zelf ook iets neemt. Bied tijdens het
gesprek nooit geschenken, drank of sigaretten aan. Dat wordt
als ongepast ervaren in een dergelijke situatie. Gedraag u ont-
spannen, maar overdrijf niet. Probeer zelfverzekerd, maar zeker
niet arrogant over te komen.
Er is geen vaste verhouding voor het aantal beroepsgebonden
en niet-beroepsgebonden vragen. De vragen hangen af van
de achtergrond van de vragenstellers en van de doorlichtings-
en selectiemethode. Uw godsdienstige overtuiging, politieke
gezindheid en seksuele geaardheid worden als strikt persoon-
lijke zaken beschouwd.
Toch heerst de algemene indruk dat dergelijke onderwerpen
vaker ter sprake worden gebracht dan in bepaalde andere Eu-
ropese landen.
Voor het gesprek moet u zich onder meer tot doel stellen de
werkgever te tonen wie u bent.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Lonen worden gewoonlijk uitgedrukt in bedragen op maandba-
sis. Onder normale arbeidsomstandigheden krijgt u in Portugal
14 maanden loon (inclusief vakantiegeld en kerstgratificatie, die
gewoonlijk betaald worden in respectievelijk mei/juni en no-
vember/december).
KE7809628NLC_002.pdf 172 10/11/11 15:29
173
Indien u in dienst wordt genomen door een multinational, kunt
u ook een jaarloon overeenkomen waarin alle toelagen en an-
dere bovenwettelijke voordelen begrepen zijn.
Normaal gezien wordt het vakantiegeld uitgekeerd als het loon van
de 13e maand en de kerstgratificatie als dat van de 14e maand.
Werkgevers geven doorgaans geen jaarlijkse productiviteits-
bonussen aangezien het grootste deel van de werkgevers in
Portugal kleine ondernemingen zijn. Dergelijke bonussen
worden normaal gezien ook niet aangepast aan het loonni-
veau. Indien het bedrijf voldoende winst maakt, kan er even-
wel ruimte zijn voor een bonus op het einde van het jaar. Het
bonusbedrag wordt dan op een min of meer willekeurige ba-
sis vastgesteld door de werkgever op basis van uw prestaties
en uw bijdrage aan het succes van het bedrijf. Door de band
genomen is er dus geen ruimte voor het onderhandelen van
jaarlijkse bonussen tijdens de besprekingen van de contract-
voorwaarden. Uiteraard kunt u vragen of het bedrijf in kwestie
bonussen betaalt.
Enkel in middelgrote en grote ondernemingen (hoofdzakelijk
multinationals) zijn jaarlijkse bonussen goed ingeburgerd in het
loonbeleid.
Andere voordelen die vaak worden aangeboden zijn een betere
dekking van de ziekteverzekering of medische dienstverlening
(in grotere bedrijven). Er kan u ook een mobiele telefoon aan-
geboden worden. Een bedrijfswagen is meestal voorbehouden
aan hogere kaderleden (managers en directeuren).
Het gebeurt slechts zelden dat u gevraagd wordt één dag stage
te lopen. Sla het voorstel niet af als het toch gebeurt, zo niet
wordt u misschien niet langer in aanmerking genomen voor de
rest van de selectieprocedure.
Over het algemeen voorzien Portugese bedrijven geen vergoe-
ding voor reiskosten die sollicitanten maken om op het sollici-
tatiegesprek aanwezig te kunnen zijn noch voor enige andere
kosten die worden gemaakt in het kader van de sollicitatiepro-
cedure. Zij zijn hier geenszins wettelijk toe verplicht en sollici-
KE7809628NLC_002.pdf 173 10/11/11 15:29
174
tanten moeten er dan ook niet van uitgaan een dergelijke ver-
goeding te zullen krijgen.
Slechts in welbepaalde gevallen kunnen werkgevers bereid zijn
reis- of verblijfskosten geheel of gedeeltelijk te vergoeden, na-
melijk wanneer zij wanhopig op zoek zijn naar een bepaalde
vaardigheid, beroepskwalificatie of achtergrond. Dat komt wel
eens voor in transnationale wervingssituaties.
Hebt u referenties nodig?4.
Op een bepaald moment zult u een kopie van uw diploma moe-
ten overhandigen. Neem minstens één bijkomende kopie mee
naar het sollicitatiegesprek.
Hoewel aanbevelingsbrieven als een bijkomend voordeel kun-
nen worden gezien, worden ze in Portugal niet vaak gelezen.
Ook referenties worden maar zelden gecontroleerd (in tegen-
stelling tot andere Europese landen). De waarde ervan is dan
ook relatief. Wel stellen we vast dat werkgevers er steeds vaker
naar vragen.
Een goede indruk maken5.
Het wordt aangeraden de plaats en het uur van het sollicitatiege-
sprek de dag voordien te bevestigen (zo toont u uw belangstel-
ling voor de baan).
Enkel in zeer „tragische” situaties (bv. ziekte, overlijden van een
familielid of ongeval) kan een nieuwe afspraak worden gemaakt,
nadat u niet bent komen opdagen voor het eerste gesprek. Pro-
beer in elk geval, indien mogelijk, de werver tijdig (of meteen na
het incident) te waarschuwen en de reden voor uw afwezigheid
uit te leggen.
KE7809628NLC_002.pdf 174 10/11/11 15:29
175
De nieuwe afspraak hangt af van de beschikbaarheid van de wer-
ver en van de selectieprocedure.
Portugese bedrijven zijn in de meeste gevallen nog niet bereid
sollicitatiegesprekken af te nemen met behulp van nieuwe com-
municatiemiddelen als videoconferenties en Skype. Het is even-
wel mogelijk dat zij via de telefoon en/of nieuwe media (indien
beide partijen erover beschikken) een eerste selectiegesprek met
sollicitanten voeren. Toch wordt ook dan de uiteindelijke beslis-
sing genomen op basis van een persoonlijk gesprek met de sol-
licitanten, vooral wanneer het gaat om meer permanente banen
en hoger gekwalificeerde functies.
Deze situatie is echter snel aan het veranderen en vele kleine en
middelgrote ondernemingen hebben intussen toegang tot de
nieuwe media. Zij zullen waarschijnlijk dan ook alsmaar vaker
worden gebruikt voor de werving van personen die zich anders
over een grote afstand (eventueel vanuit het buitenland) zouden
moeten verplaatsen.
Doorgaans is geen follow-up voorzien, maar het kan wel op prijs
gesteld worden. Het is niet gebruikelijk dat sollicitanten een af-
spraak maken voor een evaluatie indien zij niet geselecteerd zijn
voor de volgende fase van de wervingsprocedure.
Het is heel belangrijk dat u zeer selectief reageert op advertenties.
Baseer uw beslissing op relevante, consequente criteria. Deelna-
me aan sollicitatie- en selectieprocedures voor banen waarvoor u
niet in aanmerking komt, kan immers veel tijd kosten.
Voor bepaalde werkaanbiedingen is het vrijwel onmogelijk aan
alle vereisten te voldoen. Laat u daar niet door afschrikken. Aarzel
niet om te solliciteren als u aan de meeste eisen voldoet. Portu-
gese werkgevers kunnen best flexibel zijn op dat gebied.
KE7809628NLC_002.pdf 175 10/11/11 15:29
176
Officiële taal Roemeens
Bestuursvorm Presidentiële republiek
Oppervlakte 238 391 km2
Hoofdstad Boekarest
Munt Leu (RON)
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +40
Domeinextensie .ro
Gangbare sollicitatieprocedures in Roemenië1.
Werkzoekenden die belangstelling hebben voor een vacature
kunnen direct bij de werkgever solliciteren per e-mail, fax of te-
lefoon. Het communicatiemiddel hangt af van de wervingspro-
cedure van de werkgever in kwestie.
De meest gangbare stappen van een sollicitatieprocedure:
werkgevers adverteren hun vacatures in dagbladen, op
internet, op websites, enz. en vermelden daarbij hoe naar
de banen moet worden gesolliciteerd;
werkzoekenden solliciteren via internet, per e-mail, op
gespecialiseerde wervingssites of per telefoon of fax;
de werkgevers nemen contact op met de sollicitanten
om een afspraak te maken voor een eerste gesprek;
KE7809628NLC_002.pdf 176 10/11/11 15:29
177
werkgevers kunnen naargelang het soort baan meer dan
één sollicitatiegesprek organiseren.
Tegenwoordig verloopt het eerste gesprek met sollicitanten
over de telefoon.
Gewoonlijk solliciteren hooggekwalificeerde en hoogopgeleide
werkzoekenden via internet. Laaggeschoolde arbeidskrachten
kijken vooral in dagbladen.
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van de vacature
en de dag van indiensttreding varieert naargelang de baan. Ge-
woonlijk duurt een sollicitatieprocedure twee tot vier weken.
Het bedrijf dat op zoek is naar een nieuwe medewerker vermeldt
in zijn advertentie alle relevante informatie, zoals de naam van
het bedrijf en het functieprofiel, de voornaamste bijbehorende
verantwoordelijkheden, een lijst van persoonlijke eigenschap-
pen en professionele vaardigheden die vereist zijn voor de baan,
de door het bedrijf aangeboden voordelen (loon en andere
voordelen), de wijze waarop contact kan worden opgenomen
met het bedrijf en hoe moet worden gesolliciteerd.
Sollicitanten moeten in hun cv een overzicht geven van al hun
persoonlijke en professionele eigenschappen, kennis en vaar-
digheden zodat werkgevers kunnen bepalen of zij al dan niet
aan de vereisten van een bepaalde vacature voldoen.
In geval van schriftelijke en elektronische sollicitaties dient een
aantal zaken in aanmerking genomen te worden. Wervers beoor-
delen sollicitaties op basis van de ontvangen cv’s. Zij gaan na of de
informatie uit de cv’s overeenstemt met de voor de baan gestelde
eisen. Indien een werkgever bijvoorbeeld op zoek is naar een per-
soon met minstens 2 jaar juridische ervaring, zal de werver vooral
aandacht besteden aan de in het cv vermelde werkervaring.
Tijdens sollicitatiegesprekken via de telefoon controleren wer-
vers of de informatie van het cv correct is en vragen zij meer de-
tails over vaardigheden, competenties en beroepservaring. Een
dergelijk telefoongesprek duurt ongeveer 10 tot 15 minuten.
KE7809628NLC_002.pdf 177 10/11/11 15:29
178
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden 2.
Wervers verwachten van sollicitanten dat zij zich professioneel
gedragen en een open en eerlijk gesprek met hen voeren. Kandi-
daten moeten zich toespitsen op de informatie van hun cv. Wat
het waarheidsgehalte van het document betreft, weten werk-
gevers dat vaardigheden en competenties gewoonlijk lichtjes
overdreven worden. Veel werkzoekenden hebben de neiging
om in hun cv te schrijven wat werkgevers willen zien.
Tijdens een sollicitatiegesprek concentreren werkgevers zich op
zowel de verbale als de non-verbale communicatieve vaardig-
heden. De wervers leiden het gesprek.
Het gesprek wordt gewoonlijk bijgewoond door de medewerkers van
de personeelsafdeling die verantwoordelijk zijn voor de werving van
personeel, het hoofd van de afdeling waarvoor het bedrijf iemand in
dienst wil nemen en in bepaalde gevallen ook de algemeen directeur
of de president-commissaris van het bedrijf.
Sollicitatiegesprekken kunnen dertig minuten tot wel twee uur in be-
slag nemen. Voor bepaalde vacatures stelt de personeelsafdeling een
beperkte lijst van kandidaten samen, gewoonlijk een vijftal personen
die op basis van hun cv het meest geschikt werden bevonden.
Gewoonlijk zijn alle aspecten van verbale en non-verbale com-
municatie belangrijk. Communicatie is de basis van een gesprek.
Wervers letten op de positieve en negatieve communicatieve
vaardigheden van kandidaten en analyseren deze om tot een
realistische beoordeling van de sollicitanten te komen.
Het eerste sollicitatiegesprek verloopt gewoonlijk als volgt:
de wervers en sollicitanten stellen zichzelf voor;
het inleidende gedeelte van het gesprek wordt gebruikt
om kandidaten op hun gemak te stellen met algemene
zaken zoals „Het is mooi weer vandaag...” en „Hebt u ons
kantoor gemakkelijk kunnen vinden?”;
vragen over de ervaring van de sollicitanten;
KE7809628NLC_002.pdf 178 10/11/11 15:29
179
vragen over vaardigheden en kennis, controle van de
informatie uit het cv;
de wervers geven kandidaten algemene informatie over
het bedrijf (de sector waarin het actief is, wat het bedrijf
al heeft verwezenlijkt, enz.) en delen hun mee welke
eisen worden gesteld en welke grote verantwoordelijk-
heden bij de functie horen;
de wervers vragen de kandidaten of ze alles goed heb-
ben begrepen en verwachten dat de kandidaten vragen
stellen indien dat niet het geval is;
de kandidaten stellen vragen. Gebruikelijke vragen zijn
„Wat zijn de werkuren?”, „Hoeveel bedraagt het loon?”, „Is
er een lunchpauze voorzien?”, enz.
Sollicitatiegesprekken kunnen gestructureerd, halfgestructu-
reerd en ongestructureerd zijn. Halfgestructureerde gesprek-
ken komen het meeste voor. U kunt vóór het gesprek al een
aantal vragen voorbereiden. U kunt zich evenwel ook flexibel
opstellen en eventueel bijkomende belangrijke vragen stellen
die tijdens het gesprek rijzen. Tijdens sollicitatiegesprekken
moet een open, ontspannen en communicatieve sfeer heer-
sen. Sollicitanten moeten zich professioneel gedragen. Het is
erg belangrijk dat zij hun motivatie voor de baan toelichten.
Roemenië beschikt over antidiscriminatiewetgeving.
Over het algemeen moeten sollicitanten vertrouwd zijn met
het gebied waarop het bedrijf actief is en welke eisen aan kan-
didaten voor de baan in kwestie worden gesteld.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
U kunt zowel over het loon als over de bovenwettelijke en an-
dere voordelen onderhandelen.
Lonen worden uitgedrukt in bedragen per maand. Vakantiegeld
en jaarlijkse bonussen worden afzonderlijk overeengekomen.
KE7809628NLC_002.pdf 179 10/11/11 15:29
180
De meest gangbare bovenwettelijke voordelen zijn maaltijd-
bonnen en vakantiegeld.
Gewoonlijk wordt hierover onderhandeld met medewerkers
van de personeelsafdeling. Zij weten immers wat het maximum-
loon is dat het bedrijf kan aanbieden voor de functie in kwestie.
De uiteindelijke beslissing wordt evenwel genomen door de be-
drijfsleiding.
Volgens het arbeidsrecht moet elke werknemerscategorie een
proeftijd doorlopen, variërend van vijf dagen voor laaggeschool-
de arbeidskrachten tot maximaal negentig dagen voor kader-
functies.
Wervers delen de kandidaten tijdens het sollicitatiegesprek mee
of zij al dan niet geselecteerd zijn en er opnieuw contact met
hen zal worden opgenomen. Indien u kort na het gesprek geen
bericht hebt gekregen, kunt u ervan uitgaan dat u de baan niet
hebt gekregen. Het gebeurt ook wel dat wervers contact met
sollicitanten opnemen om hun te zeggen dat ze niet geselec-
teerd zijn, maar dat is niet echt gebruikelijk.
Hebt u referenties nodig?4.
Werkgevers vragen doorgaans referenties of aanbevelingsbrieven.
Denk er aan dat goede referenties niet garanderen dat een sollicita-
tiegesprek goed verloopt.
Bij sommige werkgevers moet u aan het begin van de procedure
een kopie van uw diploma indienen, terwijl anderen sollicitanten in
dienst nemen zonder ooit om een kopie te vragen.
Afhankelijk van het beleid van het bedrijf kunnen ook aanbeve-
lingsbrieven worden gevraagd.
Alle werkgevers eisen een bewijs van goed gedrag (m.a.w. een be-
wijs dat u geen strafblad hebt). U moet uw onberispelijke gedrag
normaal gezien voor elke baan kunnen bewijzen.
KE7809628NLC_002.pdf 180 10/11/11 15:29
181
Een goede indruk maken5.
Wanneer u een afspraak maakt voor een sollicitatiegesprek, moet
u weten waar u precies moet zijn en hoe laat. De werver vertelt u
hoe u de plaats van het sollicitatiegesprek kunt bereiken.
Stiptheid is vrij belangrijk, maar de werkgever begrijpt het waar-
schijnlijk wel als u een goede reden hebt om enkele minuten te
laat te komen.
Gewoonlijk moet u uw afspraak voor het gesprek bevestigen.
Als u een goede reden hebt, kunt u verstek laten gaan. Waar-
schuw de werkgever dan wel vóór het gesprek. U kunt een nieu-
we afspraak vragen. De werkgever beslist dan of hij u alsnog wil
spreken of niet.
Voor een sollicitatiegesprek moet u zich persoonlijk melden bij
de werkgever. Enkel grote bedrijven zoals multinationals maken
gebruik van videoconferenties. In de meeste gevallen willen
werkgevers u persoonlijk ontmoeten.
U moet netjes en verzorgd gekleed zijn voor een gesprek.
Lieg niet over uw kwalificaties, ervaring, vaardigheden, kennis,
enz. tijdens de sollicitatieprocedure. Wees realistisch en eerlijk.
Sollicitanten moeten zich heel redelijk opstellen en oprecht zijn
om de baan te krijgen.
KE7809628NLC_002.pdf 181 10/11/11 15:29
182
Officiële talen Duits, Frans, Italiaans,
Reto-Romaans
Bestuursvorm Federale parlementaire
republiek
Oppervlakte 41 284 km2
Hoofdstad Bern
Munt Zwitserse frank (CHF)
Lid van de EU of EER EVA
Landnummer +41
Domeinextensie .ch
Gangbare sollicitatieprocedures in Zwitserland1.
De zoektocht naar een nieuwe baan verloopt doorgaans als volgt:
een werkzoekende analyseert de advertentie van een vacature (in
een dagblad of op internet), zoekt informatie over het bedrijf, past
zijn curriculum vitae en sollicitatiebrief aan en bereidt zich voor op
het eerste en de eventueel daaropvolgende gesprekken.
Voor de werving van nieuw personeel (gespecialiseerde en ka-
derfuncties) wordt gewoonlijk een schriftelijk sollicitatieformulier
gebruikt. Voor minder hoog opgeleide werknemers worden ook
wel andere sollicitatieprocedures gevolgd. Het eerste contact
verloopt doorgaans per telefoon of via internet. Wanneer u via
internet solliciteert, dient u toe te zien op de goede kwaliteit van
gescande documenten. Zend geen documenten die de indruk
kunnen wekken dat ze voor algemeen gebruik zijn bestemd.
KE7809628NLC_002.pdf 182 10/11/11 15:29
183
De tijd die verstrijkt tussen het laatste gesprek en de dag van indienst-
treding hangt in grote mate af van het soort baan waarnaar u sollici-
teert, van de kwalificaties waar het bedrijf naar op zoek is en hoe snel
het bedrijf een extra werknemer nodig heeft. De termijn kan variëren
van één week voor een baan in de horeca tot meerdere weken voor
leidinggevende functies bij de overheid of in een multinational.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Tijdens sollicitatiegesprekken besteden werkgevers veel aandacht aan
de motivatie van de kandidaten en de vragen die zij stellen. Zij letten ook
op hun non-verbale communicatievaardigheden, hun kennis over het
bedrijf en de baan in kwestie en hun loonsverwachtingen. Aan vrouwe-
lijke sollicitanten kunnen vragen over hun gezinssituatie worden gesteld.
Afhankelijk van de gevraagde kwalificaties en het bestaan van een perso-
neelsafdeling binnen het bedrijf, worden sollicitatiegesprekken door twee
of drie personen bijgewoond. In kleine bedrijven kan het gesprek door
de werkgever zelf worden geleid. Sollicitatieprocedures omvatten door-
gaans minstens twee gesprekken. Elk gesprek duurt gemiddeld negentig
minuten (minder dan een uur voor minder gekwalificeerde functies).
Op het gebied van verbale en non-verbale communicatie letten de
vragenstellers op uw kennis van de taal die voor de baan moet worden
gebruikt, uw beleefdheid, de manier waarop u zich uitdrukt en het res-
pect dat u ten aanzien van de vragenstellers toont. Drink of rook niet tij-
dens een sollicitatiegesprek en laat ook kauwgom achterwege. Indien
een van deze zaken wordt aangeboden, dient u het aanbod af te slaan.
U mag de vragenstellers geen geschenkjes aanbieden.
Tijdens het eerste gesprek kunt u vragen of u notities mag nemen. Stel
zelf pas vragen wanneer de vragensteller u daar de kans toe geeft.
In Zwitserland doen mensen vaak een beroep op hun persoonlijk
netwerk om meer te weten te komen over vacatures en personeels-
behoeften van bedrijven. Op basis van de gekregen informatie kunt
u een eenvoudige sollicitatiebrief opstellen.
Een sollicitatiegesprek heeft een welbepaalde structuur. De vragen-
steller stelt zichzelf eerst voor en zegt hoelang het onderhoud zal
KE7809628NLC_002.pdf 183 10/11/11 15:29
184
duren en wat de bedoeling ervan is. Hij of zij stelt ook het bedrijf en de
openstaande betrekking kort voor. Vervolgens geeft de vragensteller
de sollicitanten de gelegenheid om zich voor te stellen en hun motiva-
tie voor de baan toe te lichten. Daarna stelt de vragensteller vragen om
meer te weten te komen over uiteenlopende onderwerpen. Aan het
einde van het gesprek worden de sollicitanten naar hun loonsverwach-
tingen gevraagd. Indien ze nog steeds belangstelling hebben voor de
baan, kan een nieuwe afspraak worden gemaakt.
De sfeer tijdens sollicitatiegesprekken kan van bedrijf tot bedrijf
sterk verschillen. Wanneer het gesprek wordt geleid door een me-
dewerker van de personeelsafdeling van het bedrijf, stelt hij of zij de
sollicitanten op hun gemak en stelt hij of zij de juiste vragen om de
nodige informatie te krijgen. De vragensteller wil immers een nieu-
we medewerker aanwerven die zo goed mogelijk voldoet aan de
behoeften van het bedrijf. Vragenstellers willen geen fouten maken.
Zij verwachten van kandidaten dat zij eerlijk zijn. Uiteraard beseffen
zij dat dat enkel in ideale situaties zo is en dat sommige sollicitanten
liegen of hun ware persoonlijkheid trachten te verbergen.
Tijdens het gesprek moeten sollicitanten duidelijk aantonen dat zij wer-
kelijk in de baan geïnteresseerd zijn. Zij moeten ook open en eerlijk zijn
en actief luisteren. In bepaalde bedrijven leeft nog steeds het idee dat u
de persoon bent die op zoek is naar een baan en dat u de vragensteller
dankbaar moet zijn dat u voor een gesprek bent uitgenodigd. In werke-
lijkheid bent u als sollicitant in het voordeel indien u voor de baan over de
juiste vaardigheden en kwalificaties beschikt. Houd dit steeds in gedach-
te wanneer u over het loon en de arbeidsvoorwaarden onderhandelt.
De verhouding tussen de beroepsgebonden en de niet-beroepsge-
bonden onderwerpen die tijdens een sollicitatiegesprek aan bod ko-
men, hangt af van de functie van de vragensteller in het bedrijf. Indien
het een medewerker van de personeelsafdeling betreft, zal zowat de
helft van de vragen betrekking hebben op uw sociale en persoonlijke
competenties. Grijp de gelegenheid om uw motivatie voor de baan
duidelijk te laten blijken en probeer al uw vaardigheden en sterke pun-
ten in de verf te zetten.
Zwitserland beschikt over wetgeving betreffende de gelijke behande-
ling van mannen en vrouwen. Bereid u goed voor op het gesprek en
KE7809628NLC_002.pdf 184 10/11/11 15:29
185
zorg ervoor dat u positieve antwoorden kunt formuleren op vragen
over gevoelige of lastige onderwerpen.
De volgende onderwerpen worden als strikt persoonlijk beschouwd:
seksualiteit, trouwplannen, politieke gezindheid, loon van vroegere be-
trekkingen, gezondheidstoestand en gedwongen ontslagen bij vroegere
werkgevers. Toch krijgen vrouwen wel eens vragen over plannen voor ge-
zinsuitbreiding. De vragensteller verwacht dat u alle vragen beantwoordt.
Verzamel informatie over het bedrijf waarbij u wilt solliciteren en zorg
ervoor dat u ook de samenstelling van de raad van bestuur kent, bij
benadering weet hoeveel werknemers het bedrijf telt, op de hoogte
bent van de sector waarbinnen het bedrijf actief is en weet wie zijn
concurrenten en klanten zijn. Win informatie in over het milieubeleid
van het bedrijf en over zijn houding ten aanzien van eerlijke handel.
Ga ook na of het een sociaalethische code volgt. Probeer bovendien
meer te weten te komen over het algemene imago van het bedrijf
en over zijn reputatie als werkgever. De meest gestelde vragen over
uw persoonlijke competenties hebben betrekking op uw sterke en
zwakke punten, uw flexibiliteit en geografische mobiliteit, uw be-
schikbaarheid en uw loonsverwachtingen.
Uiteraard stellen de vragenstellers u ook een aantal vragen om na te
gaan of uw antwoorden wel oprecht zijn. Het is dan ook belangrijk
dat u steeds specifieke voorbeelden aanhaalt om uw antwoorden
te illustreren en te bewijzen dat u daadwerkelijk ervaring hebt met
de situaties in kwestie. In geval van vacatures waarvoor kennis van
meerdere talen vereist is, kunnen de vragenstellers tijdens het ge-
sprek op een van die talen overschakelen. Wees dus eerlijk wanneer
u het niveau van uw talenkennis in uw curriculum vitae aangeeft.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Om een goed contract en aangename arbeidsvoorwaarden in de
wacht te slepen, moet u goed vertrouwd zijn met de gangbare prak-
tijken in de desbetreffende sector en mag u niet te inhalig of pietluttig
zijn wat het loon en de arbeidsvoorwaarden betreft. In sectoren waarin
de lonen officieel zijn vastgesteld, zoals de openbare en semi-openba-
re sector, is er maar weinig ruimte voor loononderhandelingen.
KE7809628NLC_002.pdf 185 10/11/11 15:29
186
Loononderhandelingen verlopen als volgt. Voor het minimumloon en
lage lonen doet het bedrijf een voorstel. Indien u niet tevreden bent
met het voorstel, is er nog ruimte voor een verhoging met 5 tot 10 %.
Voor kaderfuncties is het vaak de sollicitant die het eerste loonvoorstel
doet. Om een aanvaardbaar voorstel te kunnen doen, is het belangrijk
dat u goed vertrouwd bent met de gangbare praktijken binnen de
sector en het bedrijf. Weet ook dat in Zwitserland op het gebied van
lonen grote regionale verschillen bestaan. In veel bedrijven ligt het
loon van vrouwen minstens 15 % lager dan dat van mannen.
Over een 13e maandloon moet maar zelden worden onderhandeld.
Het extra maandloon wordt als een normaal onderdeel van het loon-
pakket gezien. Een aantal bedrijven betaalt zelfs een 14e maand. Bonus-
sen worden enkel toegekend indien u uw doelstellingen hebt gehaald.
De meest gebruikelijke bovenwettelijke voordelen zijn de inaanmer-
kingneming van een deel van uw reistijd naar het werk als gepresteerde
tijd, een ziektekostenverzekering, een hogere werkgeversbijdrage aan
een pensioenfonds en een bedrijfswagen. Al deze voordelen zijn be-
spreekbaar, behalve de voordelen die al zijn vastgesteld in collectieve
overeenkomsten tussen werkgeversorganisaties en vakbonden. Over
het algemeen liggen de lonen in Zwitserland vrij hoog, maar worden
er niet zoveel bovenwettelijke voordelen toegekend. De enige uitzon-
deringen zijn topfuncties.
In kleine bedrijven moet u rechtstreeks met de baas zelf onderhande-
len. In kleine en middelgrote ondernemingen is het hoofd van de perso-
neelsafdeling verantwoordelijk voor de loononderhandelingen. In grote
bedrijven is het de verantwoordelijkheid van het hoofd van de perso-
neelsafdeling. Houd wel voor ogen dat er voor lonen altijd budgettaire
beperkingen gelden, wat de speelruimte van het bedrijf beperkt.
Voor laaggekwalificeerde banen wordt sollicitanten vaak gevraagd
stage te lopen. Vooral in de hotel- en schoonmaaksector is een sta-
ge van één dag erg gebruikelijk. Indien u een stage weigert, kunt u
ervan op aan dat de baan naar iemand anders gaat. Stages moeten
worden betaald. Enkel wanneer de werkgever u een onbetaalde
stage aanbiedt, kunt u weigeren. Evaluaties kunnen een of twee
dagen in beslag nemen. Hoewel het om tests gaat, wordt u er niet
voor betaald.
KE7809628NLC_002.pdf 186 10/11/11 15:29
187
Aan het begin van een contract is steeds een proeftijd voorzien, die vaak
als een testperiode wordt gezien. Er staat geen minimumtermijn op de
proefperiode. Deze mag maximaal drie maanden duren. Tijdens deze
proefperiode kunt u met onmiddellijke ingang ontslag nemen of ontsla-
gen worden, zolang de contractuele vertrektijden worden nageleefd.
Met uitzondering van bepaalde diensten voor arbeidsbemiddeling
bieden wervers geen vergoeding aan voor de kosten die sollicitan-
ten in het kader van een sollicitatieprocedure maken.
Het resultaat van het sollicitatiegesprek wordt per telefoon, brief of
e-mail meegedeeld. Pas wanneer u een schriftelijke bevestiging van
uw toekomstige werkgever hebt gekregen, kunt u de procedure als
voltooid beschouwen.
Hebt u referenties nodig?4.
Vermeld nooit referenties of aanbevelingsbrieven in uw sollicitatie-
brief of curriculum vitae. Indien de vragensteller de naam vraagt van
personen die als referentie kunnen dienen, moet u wel een aantal na-
men kunnen opgeven.
Aanbevelingsbrieven worden uiterst zelden gebruikt. Een werkgever
kan u om aanbevelingsbrieven vragen wanneer u naar een baan als
huisbediende solliciteert, maar ook dat gebeurt lang niet altijd.
De werkgever neemt dan contact op met de gegeven referenties en
controleert of de personen in kwestie u daadwerkelijk kennen. Indien
u aan het einde van de wervingsprocedure niet in dienst wordt geno-
men, geeft de werkgever u deze informatie terug.
Vroegere werkgevers, superieuren of collega’s zijn allen geschikt als re-
ferentie voor uw nieuwe baan. De referentiegever moet correcte infor-
matie over u kunnen verstrekken en mag zich niet enkel lovend uitlaten
over alles wat u hebt gedaan, aangezien dat verdacht zou kunnen over-
komen bij uw nieuwe werkgever. U behaalt de beste resultaten indien
uw referenties hun getuigenis kunnen onderbouwen met feiten en
goede praktijken. Beperk uw referenties tot personen waarmee u een
professionele relatie hebt. Vraag nooit vrienden om een referentie.
KE7809628NLC_002.pdf 187 10/11/11 15:29
188
Voordat u aan de slag kunt, hebt u een kopie nodig van uw hoogste
behaalde titel (diploma). Vaak moet u een kopie bij uw sollicitatie-
brief voegen, vooral wanneer hierom wordt gevraagd in de be-
schrijving van de vacature. Voeg nooit een kopie van uw diploma
bij uw sollicitatiebrief indien u spontaan naar een baan solliciteert.
Geef de kopie af tijdens het eerste gesprek in het bedrijf.
Voor bepaalde beroepen hebt u een bewijs van goed gedrag no-
dig. Een dergelijk bewijs wordt gewoonlijk gevraagd voor een baan
als politieagent of veiligheidsbeambte en vaak wordt al in de adver-
tentie van de vacature vermeld of u er een nodig hebt.
Een goede indruk maken5.
Om een goede indruk te maken, moet u de volgende regels in acht
nemen:
kom stipt op tijd. Zorg er indien mogelijk voor dat u een
beetje te vroeg bent voor de afspraak. U kunt ervan uitgaan
dat de werkgever eveneens op tijd zal zijn;
bevestig steeds per telefoon dat u op het gesprek aanwezig
zult zijn. Slechts in uitzonderlijke gevallen kunt u de afspraak
verzetten. Indien u een geldige reden hebt om het gesprek
uit te stellen, kunt u het best proberen de nieuwe afspraak
twee of drie dagen later te laten plaatsvinden;
de kledingvoorschriften voor sollicitatiegesprekken verschil-
len naargelang de sector en de baan. Probeer op voorhand
te weten te komen wat op kledinggebied van u verwacht
wordt voor het gesprek;
vermijd te formele of opzichtige kleding. Opvallende kleren
en juwelen zijn enkel geschikt voor bepaalde banen, zoals
verkoopster van juwelen of luxeproducten;
de werkgever verwacht niet van u dat u contact opneemt
om naar de resultaten van het gesprek of van eventuele
tests te vragen. U kunt altijd aangeven dat u een verdere
follow-up op prijs zou stellen. U ziet dan wel hoe de werk-
gever reageert.
KE7809628NLC_002.pdf 188 10/11/11 15:29
189
Officiële taal Sloveens
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 20 273 km2
Hoofdstad Ljubljana
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +386
Domeinextensie .si
Gangbare sollicitatieprocedures in Slovenië1.
Werkgevers zijn bij wet verplicht alle vacatures te melden aan
de Sloveense dienst voor arbeidsbemiddeling. De meeste
werkgevers gebruiken de e-diensten en melden via elektroni-
sche weg hun vacatures aan de Employment Service of Slove-
nia (ESS). Werkgevers kunnen hun openstaande betrekkingen
ook schriftelijk aan de ESS melden.
In de meldingsprocedure wordt werkgevers op het vacature-
formulier gevraagd of zij belangstelling hebben voor interna-
tionale werknemers uit de EU-lidstaten, uit de EVA-landen of
uit derde landen.
KE7809628NLC_002.pdf 189 10/11/11 15:29
190
Aangemelde vacatures worden bekendgemaakt op de mede-
delingenborden van de Employment Service of Slovenia. Va-
catures waarvoor de werkgever verzoekt om publicatie in de
massamedia worden op nationaal niveau gepubliceerd op de
ESS-website, op het Eures-portaal en in andere media.
Werkzoekenden kunnen zich inschrijven in de cv-databank van
de Employment Service. Werkgevers kunnen op basis daarvan
contact opnemen met geschikte kandidaten.
Heel wat Sloveense werkgevers maken hun vacatures ook
bekend in dagbladen en andere regionale publicaties, op de
radio, op internet, enz. De meeste vacatures worden gepubli-
ceerd in de wekelijkse werkgelegenheidsrubrieken en -bijla-
gen van de belangrijkste Sloveense dagbladen. Veel bedrijven
zoeken ook nieuwe werknemers via hun eigen website of die
van uitzendbureaus, die op basis van een concessieovereen-
komst werkmogelijkheden vinden en arbeidskrachten leveren,
inclusief occasioneel en tijdelijk werk voor leerlingen en uni-
versiteitsstudenten.
Kandidaten kunnen per e-mail, fax of gewone post solliciteren.
Gewoonlijk moet een kopie van onderwijscertificaten en titels
worden bijgevoegd. Werkgevers eisen doorgaans ook referen-
ties.
De werkgever kiest de meest geschikte kandidaten uit de ont-
vangen sollicitaties en nodigt hen uit voor een gesprek. Indien
de sollicitant ver van de werkgever woont, kan de werkgever
het gesprek via de telefoon afnemen. De werkgever brengt
bij geschikte kandidaten ook de inhoud van de arbeidsover-
eenkomst ter sprake. Deze overeenkomst kan de toekomstige
werknemer ook per e-mail of fax worden toegestuurd. Nadien
kunnen regelingen worden getroffen om de kandidaat naar
Slovenië te laten komen.
Voordat de geselecteerde kandidaat in dienst treedt, moet hij of
zij een medisch onderzoek ondergaan. Vervolgens bevestigen
zowel de werkgever als de werknemer de arbeidsovereenkomst.
De werkgever moet de werknemer binnen acht dagen na zijn of
haar indiensttreding inschrijven bij de sociale zekerheid.
KE7809628NLC_002.pdf 190 10/11/11 15:29
191
Gewoonlijk wordt in Slovenië gesolliciteerd met een sollicita-
tiebrief en een cv.
Over het algemeen moet een sollicitatiebrief voldoende be-
langstelling wekken zodat de toekomstige werkgever uw sol-
licitatie meer in detail bekijkt en u hopelijk ook uitnodigt voor
een gesprek. Een sollicitatiebrief mag echter niet te veel infor-
matie bevatten over uw ervaring en kwalificaties. Die zaken
horen thuis in uw cv.
Werkgevers geven er gewoonlijk de voorkeur aan dat sollicita-
ties rechtstreeks naar hen worden gezonden. Vervolgens be-
kijken ze de verschillende sollicitaties en nemen ze per e-mail,
telefoon of gewone post contact op met een beperkt aantal
kandidaten om ze uit te nodigen voor een gesprek. In bepaal-
de gevallen kan een ontmoeting tussen de werkgever en de
sollicitanten bij de Employment Service plaatsvinden, vooral
indien het gaat om een Sloveense werkgever of sollicitanten
uit het buitenland (Italianen of Oostenrijkers).
Sollicitatiegesprekken zijn in Slovenië een standaardonderdeel
van selectieprocedures voor alle vaardigheidsniveaus. Tijdens
het gesprek concentreert de werver zich vooral op ervaring, mo-
tivatie en interpersoonlijke sociale vaardigheden. Wervers willen
zich een volledig beeld vormen van de persoon die zij in dienst
nemen. Daarom worden vaak psychologische, intelligentie-, be-
kwaamheids- en psychometrische proeven afgenomen, vooral
voor banen die een hoog opleidingsniveau vereisen.
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van een vacature
en de dag van indiensttreding hangt af van de werkgever en de
uiterste datum voor het indienen van sollicitaties. De termijn
kan variëren van twee weken (op nationaal niveau) — er zit-
ten minstens vijf dagen tussen de datum waarop een vacature
wordt bekendgemaakt en de uiterste sollicitatiedatum — tot
zes of meer weken op internationaal niveau, wanneer gedu-
rende dertig dagen of meer kan worden gesolliciteerd.
In het ideale geval is de inhoud van de sollicitatie een spiegel
van de eisen die aan de betrekking worden gesteld. Het eerste
KE7809628NLC_002.pdf 191 10/11/11 15:29
192
contact verloopt gewoonlijk per telefoon, e-mail, gewone post
of fax.
Schriftelijke sollicitaties
De informatie die in een cv moet worden vermeld, hangt af
van de inhoud van de baan. Hierna worden enkele zaken op-
gesomd die zeker moeten worden vermeld.
Een cv of curriculum vitae is een essentieel marketingin-
strument. Met uw cv kunt u reclame maken voor uzelf. Bij
het opstellen van een cv moet u zich in de plaats van een
werkgever stellen. Zou u in het oog springen tussen de
andere kandidaten (uw concurrenten) en zou de manager
u willen uitnodigen voor een gesprek om u een baan aan te
bieden? Stel uzelf deze vragen wanneer u uw cv schrijft.
Netwerkvorming en sollicitatiegesprekken spelen een
cruciale rol in uw zoektocht naar een baan en uw cv is de
eerste stap. Uw cv zorgt immers voor het eerste contact
met toekomstige werkgevers en moet deuren openen.
Indien u voor een gesprek wordt uitgenodigd, krijgt u de
kans om de inhoud van uw cv toe te lichten en meer in
detail te treden.
Uw curriculum vitae moet kort, beknopt en duidelijk zijn.
Vermeld alleen de belangrijkste feiten. Een cv beslaat
bij voorkeur maximaal twee A4-vellen; één bladzijde is
nog beter. Vermeld uw werkervaring in chronologische
volgorde. Doe dat ook in het overzicht van de door u
gevolgde opleidingen.
Indien u wilt solliciteren naar een baan, schrijft u normaal gespro-
ken een sollicitatiebrief. Deze brief moet beknopt, vlot leesbaar,
duidelijk en goed gestructureerd zijn (inleiding, tekst, conclusie).
Hij moet de volgende informatie bevatten:
bovenaan: uw contactgegevens (volledige naam, geboor-
tedatum, telefoonnummer en e-mailadres), de naam en
het adres van de werkgever en de datum;
in de inleiding: de aanhef en de inleiding, de baan waar-
naar u solliciteert, waar u de advertentie hebt gevonden,
waarom u geschikt bent voor de baan en wat u de werk-
gever kunt bieden;
KE7809628NLC_002.pdf 192 10/11/11 15:29
193
in de tekst van de brief zelf: opleiding, talenkennis, werk-
ervaring, bijzondere competenties en gegevens over uw
loopbaan. Er moeten ook kopieën van onderwijscertifica-
ten en titels alsook referenties worden bijgevoegd;
in de conclusie: de slotformule, uw handtekening en een
opsomming van de bijgevoegde bijlagen.
Aan het einde van de brief wordt vaak vermeld dat de kandidaat
graag zou worden uitgenodigd voor een gesprek.
Sollicitaties worden gewoonlijk in het Sloveens opgesteld, maar
voor sollicitanten uit andere landen (en vooral voor grensover-
schrijdende functies) mag dit ook in een andere taal, doorgaans
Engels, Duits of Italiaans.
Het Europass-cv wordt steeds vaker gebruikt. Vooral wanneer u
vanuit het buitenland naar een baan in Slovenië solliciteert, is het
Europass-cv de meest gangbare methode.
Werkgevers in Slovenië vragen maar zelden om handgeschreven
sollicitaties. Indien de werkgever dat toch doet, moet de sollicita-
tiebrief duidelijk geschreven en beknopt zijn en moet hij alle hier-
boven vermelde zaken bevatten. Een sollicitatiebrief moet kort,
direct en professioneel zijn.
Aandachtspunten voor telefonische contacten
Maak duidelijk waarom u de contactpersoon van de werk-
gever belt.
Bereid vragen voor die u aan de werkgever wilt stellen.
Wees voorbereid op vragen van de werkgever over uw
beroepservaring, competenties, kennis en vaardigheden.
Wees vriendelijk en ontspannen tijdens het telefoongesprek.
U moet een eigen inbreng hebben. Luister aandachtig
naar de opmerkingen van de contactpersoon. Noteer een
korte samenvatting van het gesprek en eindig met een
positieve, stimulerende noot.
Open sollicitaties
Als u precies weet wat u wilt doen, indien u specifieke kennis
en competenties bezit die van nut kunnen zijn voor een wel-
bepaald bedrijf of indien er in uw beroepscategorie een over-
KE7809628NLC_002.pdf 193 10/11/11 15:29
194
schot aan werkzoekenden is, met als gevolg dat slechts weinig
banen vrijkomen die aan uw profiel beantwoorden, dan kunt u
beter niet wachten tot een vacature wordt bekendgemaakt en
spontaan solliciteren. Stuur uw open sollicitatie naar bedrijven
waarvoor u belangstelling hebt en waarvoor u wel zou willen
werken.
Een open sollicitatie schrijven is geen lachertje. Daarom geven
we enkele tips.
„Ik ben al jaren klant bij u en ik ben goed vertrouwd met uw acti-
viteitengebied. Daarom zou ik ook graag in uw bedrijf werken.”
„Misschien hebt u in de toekomst een nieuwe collega met mijn
ervaring en competenties nodig. Ik wil me dan ook graag even
aan u voorstellen.”
Vervolgens stelt u zichzelf voor, zegt u welke opleiding u hebt
genoten, en somt u uw werkervaring, vaardigheden, verwezen-
lijkingen en talenkennis op. U moet het bedrijf uitleggen waar-
om u denkt dat u tot nut kunt zijn.
Open sollicitaties hebben hetzelfde slot als een gewone sollicitatie-
brief: „Ik zou het dan ook ten zeerste op prijs stellen indien u mij de
gelegenheid gaf om hierover meer te vertellen in een gesprek.”
Volgens het Sloveense arbeidsrecht zijn werkgevers niet ver-
plicht te reageren op open sollicitaties.
Algemene voorbereiding van een sollicitant
Sollicitanten moeten:
een lijst voorbereiden van zaken die zij hebben verwezen-
lijkt (op de universiteit, op het werk, op sociaal vlak of thuis);
gedetailleerde informatie verzamelen over de activitei-
ten van de werkgever;
ingaan op de competenties en werkervaring die zij heb-
ben opgedaan bij vroegere werkgevers om de toekom-
stige werkgever ervan te overtuigen dat zij over de juiste
vaardigheden beschikken;
voor zichzelf realistische werkdoelstellingen vastleggen;
KE7809628NLC_002.pdf 194 10/11/11 15:29
195
de bovenstaande ideeën duidelijk en doeltreffend kun-
nen communiceren;
belangrijke ontwikkelingen kunnen identificeren — deze
informatie zal immers een belangrijk deel van het uitein-
delijke sollicitatiegesprek uitmaken — en een gedetailleer-
de, duidelijk gestructureerde mening kunnen formuleren;
(in bepaalde gevallen) kunnen aantonen dat zij onbe-
perkt in Slovenië mogen wonen en werken.
Kandidaten moeten zich voorbereiden op vragen over hun pro-
fessionele ambities op middellange en lange termijn. Het is erg
belangrijk dat u een duidelijk beeld hebt van uw persoonlijke
ontwikkeling. Soms vragen Sloveense wervers wat uw loons-
verwachtingen zijn. In Slovenië omvatten sollicitatieprocedures
doorgaans twee gesprekken.
Kopieën van diploma’s en getuigschriften van gevolgde cursus-
sen en seminars moeten bij de sollicitatiebrief worden gevoegd
indien dat in de advertentie van de vacature werd gevraagd.
Voor bepaalde beroepen en activiteiten zijn originele stukken
nodig die door een notaris zijn gewaarmerkt. Indien hierover
niets te vinden is in de advertentie, kunnen de sollicitanten vrij
kiezen om ze al dan niet toe te voegen. Zij kunnen ook altijd
vermelden dat de documenten later op verzoek kunnen wor-
den voorgelegd. Indien de sollicitanten uitgenodigd worden
voor een gesprek, kunnen zij het best de originele documenten
meenemen. Bewijs van talenkennis en computervaardigheden,
documenten over werkervaring en goede resultaten in wedstrij-
den waaraan u hebt deelgenomen, zijn belangrijk. Werkgevers
verwachten dat u referenties opgeeft.
Er wordt steeds vaker via internet gesolliciteerd, maar nog niet
alle Sloveense werkgevers werven personeel via die weg. Uit-
zendbureaus en bepaalde werkgevers die hun vacatures op
internet bekendmaken, bieden de mogelijkheid om online
te solliciteren. Op de website van de Employment Service of
Slovenia (ESS) kunnen werkzoekenden hun cv publiceren en
werkgevers over hun beschikbaarheid informeren.
KE7809628NLC_002.pdf 195 10/11/11 15:29
196
Indien er meerdere geschikte kandidaten zijn, kiest de werkge-
ver voor de kandidaat met de beste kwalificaties. De werkgever
kan het cv van de andere kandidaten in een databank bewaren
voor toekomstige vacatures. Het is dus best mogelijk dat de
werkgever later nog contact met hen opneemt.
Vóór de indiensttreding wordt een schriftelijke arbeidsovereen-
komst gesloten met de werkgever. Arbeidsovereenkomsten
kunnen van onbepaalde of bepaalde duur zijn. Werkgevers
moeten voor hun werknemers binnen 8 dagen na indiensttre-
ding inschrijven voor een pensioenplan en een ziekte- en werk-
loosheidsverzekering. Zij moeten binnen 15 dagen na indienst-
treding een kopie van de desbetreffende inschrijvingsbewijzen
verstrekken aan de werknemers.
De termijn voor het indienen van sollicitaties bedraagt op na-
tionaal niveau minstens vijf dagen, te beginnen vanaf de datum
waarop de vacature wordt bekendgemaakt. Indien de werkge-
vers op zoek zijn naar werknemers uit andere EU- of EVA-landen,
krijgen sollicitanten doorgaans dertig dagen de tijd.
Werkgevers gebruiken sollicitatiebrieven als een eerste filter om
een beperkte lijst van kandidaten op te stellen. Schrijf een nieu-
we sollicitatiebrief voor elk bedrijf en gebruik geen kopieën. Elk
bedrijf stelt immers specifieke eisen voor bepaalde banen.
De sollicitatieprocedure kan meerdere tests en een sollicitatie-
gesprek omvatten. Volgens het arbeidsrecht moeten werkge-
vers sollicitanten binnen de acht dagen na de selectie van de
meest geschikte kandidaat een antwoord sturen. In de praktijk
wordt dat wel eens achterwege gelaten.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Stiptheid: kom op tijd voor het sollicitatiegesprek of kom zelfs
vijf tot tien minuten te vroeg.
Passende kleding: sollicitanten moeten hun kleding aanpassen
aan de functie waarnaar zij solliciteren.
Wees positief ingesteld en vriendelijk tijdens het gesprek.
KE7809628NLC_002.pdf 196 10/11/11 15:29
197
Documenten: breng alle originele documenten mee waarvan u
kopieën bij uw sollicitatiebrief hebt gevoegd.
Informatie: het wordt sterk op prijs gesteld indien tijdens het ge-
sprek blijkt dat sollicitanten enige kennis over het bedrijf hebben.
In grotere bedrijven wordt het gesprek gewoonlijk geleid door
het hoofd van de personeelsafdeling en het hoofd van de afde-
ling waarin de werknemer zal werken.
In kleinere bedrijven worden de gesprekken gewoonlijk door de
eigenaar afgenomen.
Wanneer een werkgever personeel werft via een uitzendbureau,
wordt het gesprek in een van de beginfases van de wervingspro-
cedure afgenomen door een deskundige van het bureau.
Tests worden gewoonlijk in groep afgenomen en worden be-
oordeeld door een psycholoog en eventueel een andere des-
kundige van de personeelsafdeling.
Doorgaans worden sollicitatiegesprekken met telkens één kandi-
daat gevoerd. Wanneer het gaat om een groep kandidaten, kan
wel een groepsbijeenkomst worden georganiseerd om het bedrijf
en de openstaande betrekkingen voor te stellen. Nadien volgt dan
een persoonlijk gesprek met elke kandidaat afzonderlijk.
Gewoonlijk is één gesprek voor de werkgever voldoende om een
besluit te kunnen nemen over een bepaalde kandidaat, maar in
bepaalde gevallen kunnen één of twee bijkomende gesprekken
nodig zijn om de geschikte kandidaat te selecteren.
Een sollicitatiegesprek duurt gewoonlijk ongeveer 15 minuten,
wat eventueel kan uitlopen tot dertig minuten.
Verbale communicatie:
begroet de vragenstellers wanneer u de kamer bin-
nenkomt;
stel uzelf voor en probeer de namen van de vragenstel-
lers te onthouden;
luister aandachtig naar de vragen en denk na over uw
antwoorden;
u kunt maar beter niet over persoonlijke problemen
praten (gezinsproblemen, financiële situatie, enz.);
vermijd woorden die onzekerheid uitdrukken, zoals
misschien, ik weet het niet helemaal zeker, ik zal erover
nadenken, enz.;
KE7809628NLC_002.pdf 197 10/11/11 15:29
198
breng relevante werkervaring ter sprake. Geef blijk van
belangstelling voor zowel de baan als het bedrijf en laat
u nooit negatief uit over vroegere werkgevers.
Non-verbale communicatie:
het is belangrijk dat u kalm en onverstoorbaar blijft;
geef een stevige handdruk (niet té stevig) wanneer de
vragenstellers daar aanstalten toe maken;
maak oogcontact zonder te staren;
zorg voor een vriendelijke en positieve gelaatsuitdruk-
king;
ga pas zitten wanneer en op de plaats waar u dat
gevraagd wordt;
let op de lichaamstaal van de vragenstellers;
drinken en roken zijn niet toegestaan, ook niet als dat
u wordt aangeboden (niet-alcoholische dranken mag u
aanvaarden).
ook kauwgom is tijdens een sollicitatiegesprek uit den
boze. Neem tijdens het gesprek uw zonnebril af.
Het persoonlijk gesprek begint met een inleiding. Daarna volgt
een korte voorstelling van het bedrijf en de functie (indien eer-
der nog geen groepspresentatie werd gegeven). Vervolgens
kan de werkgever de sollicitant vragen stellen voor bijkomende
informatie of om duidelijkheid te krijgen over informatie uit de
sollicitatiedocumenten. Dat is het moment waarop de sollicitant
de originele exemplaren kan voorleggen van de documenten
waarvan een kopie bij de sollicitatiebrief werd gevoegd.
Aan het einde van het gesprek kan de werkzoekende eventu-
ele vragen stellen.
De vragensteller rondt het gesprek gewoonlijk af met informa-
tie over het verdere verloop van de wervingsprocedure.
Tijdens sollicitatiegesprekken heerst doorgaans een zakelijke
sfeer. Werkgevers kunnen al de hieronder vermelde vragen
stellen en doen dat gewoonlijk ook. Het hele gesprek moet
in een professionele sfeer verlopen en beide partijen moeten
zich professioneel gedragen.
KE7809628NLC_002.pdf 198 10/11/11 15:29
199
Kandidaten hoeven alleen vragen te beantwoorden die rele-
vant zijn voor de baan. Zij moeten ook een basiskennis van het
bedrijf hebben en vooral van de voornaamste activiteiten.
Het wordt sterk aangeraden de website van het bedrijf te raad-
plegen als voorbereiding op een sollicitatiegesprek.
De meest gestelde vragen:
„Hebt u al gelijksoortige werkervaring opgedaan?”
„Welke opleiding hebt u genoten?”
„Wat was uw vorige baan?”
„Wat weet u over ons bedrijf?”
Lastige vragen:
„Vertel iets over uzelf.”
„Waarom zouden wij u kiezen in plaats van een andere
kandidaat?”
„Waarom denkt u dat u de geschikte persoon voor ons
bent?”
„Beschrijf uw zwakke punten.”
„Beschrijf uw sterke punten.”
„Hebt u voor uzelf de juiste baan gekozen?”
„Waarom wilt u van baan veranderen?”
„Hebt u nog vragen?”
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Wanneer een werkgever u een baan (een contract) aanbiedt,
kunt u over de arbeidsvoorwaarden onderhandelen. U staat
daarbij sterker in uw schoenen indien er op de arbeidsmarkt
een tekort is aan arbeidskrachten in uw beroepscategorie of
indien u bepaalde vaardigheden bezit.
Hoewel bedrijven een eigen loonstelsel voor de verschillende
functies hanteren, kunt u voor bepaalde functies over het loon
onderhandelen. Er is een ongeschreven regel dat tijdens het
sollicitatiegesprek de werkgever het loon ter sprake moet bren-
gen en niet de sollicitant. Zodra het onderwerp is aangesneden,
kunt u zeggen welke bandbreedte (minimum en maximum) u
passend acht.
KE7809628NLC_002.pdf 199 10/11/11 15:29
200
De vergoeding voor werk dat wordt verricht in het kader van
een arbeidsovereenkomst bestaat uit het eigenlijke loon en
eventuele andere vergoedingen die in de collectieve overeen-
komst zijn vastgesteld. Het loon bestaat uit het basisloon of -sa-
laris, een vergoeding die is gekoppeld aan de prestaties en bijko-
mende vergoedingen. Het loon wordt uitgedrukt in een bedrag
op maandbasis. Vakantiegeld en jaarlijkse bonussen zijn in het
vastgestelde loon begrepen.
De kandidaat kan vóór het sollicitatiegesprek het best opzoeken
waar de werkgever gevestigd is en waar hij of zij precies moet
zijn. Het is erg belangrijk dat u op tijd komt. Als u te laat bent,
geeft u de werkgever meteen al een slechte indruk. De meeste
werkgevers zijn niet bereid iemand in dienst te nemen die te laat
komt. Houd dus rekening met onverwacht oponthoud. Kom niet
meer dan vijf tot tien minuten te vroeg. Dat is ruim voldoende
om uw gedachten bijeen te rapen en een eerste indruk te krij-
gen van het bedrijf.
U hoeft uw aanwezigheid niet te bevestigen tenzij dat in de uit-
nodiging voor het gesprek uitdrukkelijk werd gevraagd. Indien u
verhinderd bent op de voorgestelde datum of het voorgestelde
tijdstip, kunt u telefonisch contact opnemen en u verontschuldi-
gen. U krijgt dan een nieuwe afspraak. Het is niet goed wanneer
u de afspraak meermaals verzet.
Gewoonlijk zijn sollicitatiegesprekken in Slovenië een persoonlijk
onderhoud. Bepaalde werkgevers gebruiken ook nieuwe commu-
nicatietechnologieën om toekomstige werknemers te selecteren.
Hebt u referenties nodig?4.
Geschikte referenties zijn vroegere werkgevers, een profes-
sor of docent van de universiteit of een leraar die u in een be-
roepsopleiding hebt gehad. Familieleden zijn geen geschikte
referenties. Referentiegevers moeten een aanbevelingsbrief
schrijven of hun contactgegevens ter beschikking stellen, zo-
dat toekomstige werkgevers hen kunnen bellen en vragen
welke indruk zij van u hebben.
KE7809628NLC_002.pdf 200 10/11/11 15:29
201
Wanneer u in Slovenië naar een baan solliciteert, moet u een cv
indienen. Er moeten ook kopieën van onderwijscertificaten en
titels alsook referenties worden gegeven. Aanbevelingsbrie-
ven zijn niet verplicht, maar ze zijn zeker welkom en kunnen
erg nuttig zijn.
Wanneer voor een bepaalde baan een bewijs van goed gedrag
vereist is, wordt dat uitdrukkelijk in de advertentie vermeld.
Gewoonlijk wordt een dergelijk bewijs geëist voor een baan bij
de overheid, in de overheidsadministratie en bij de politie, het
leger of een beveiligingsdienst.
Een goede indruk maken5.
Trek voor een sollicitatiegesprek professioneel ogende kleren
aan (kleren die passen bij de baan waarnaar u solliciteert). De
eerste indruk is immers heel belangrijk. Bovendien is het erg be-
langrijk dat uw kleren netjes en schoon zijn. Trek schoenen aan
die nog in goede staat zijn en zorg voor een verzorgd kapsel.
Overdrijf niet met make-up en juwelen. Houd in uw achterhoofd
dat passende, verzorgde kleding een blijk van respect is voor de
persoon of personen die u gaat ontmoeten.
Werkgevers zeggen gewoonlijk dat zij contact zullen opnemen
met de kandidaten en hen zullen inlichten over hun beslissing.
Schrijf alles meteen na het gesprek op zodat u de belangrijkste
details niet vergeet. Zo kunt u achteraf het gesprek gemakkelij-
ker evalueren en uw communicatievaardigheden bijschaven.
U kunt gerust een bedankbrief naar de vragensteller zenden.
Hoewel de brief kort moet zijn, moet u nogmaals uw belangstel-
ling voor de baan benadrukken en laten blijken dat u vertrou-
wen hebt in uw kwalificaties. Als de werkgever tijdens het ge-
sprek heeft gezegd dat hij of zij binnen een week een beslissing
zou nemen, kunt u na een week telefonisch contact opnemen.
Doe dat zeker niet vroeger. Het is niet gebruikelijk dat kandida-
ten achteraf nog een afspraak maken met de werkgever om hun
sollicitatie te evalueren.
KE7809628NLC_002.pdf 201 10/11/11 15:29
202
Wees origineel en oprecht.
Onderbreek de vragensteller niet wanneer hij of zij aan het
woord is. Kom op tijd op de afspraak. Schakel uw mobiele tele-
foon uit vóór het gesprek. Lieg nooit over uzelf (vaardigheden,
kwalificaties, ervaring) en laat u nooit negatief uit over vroegere
werkgevers.
KE7809628NLC_002.pdf 202 10/11/11 15:29
203
Officiële taal Slowaaks
Bestuursvorm Parlementaire republiek
Oppervlakte 49 035 km2
Hoofdstad Bratislava
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +421
Domeinextensie .sk
Gangbare sollicitatieprocedures in Slowakije1.
Werkzoekenden dienen hun sollicitatie in, waarna zij door de
werkgever worden uitgenodigd voor een gesprek. Na het gesprek
deelt de werkgever hun mee of zij zijn aangenomen of niet.
De duur van de procedure varieert naargelang de behoeften van
de werkgever. Het minimum is twee weken, maar de procedure
kan ook een maand of nog langer in beslag nemen.
Het eerste contact wordt gelegd volgens de instructies van de
werkgever in de advertentie van de vacature. Volg de regels van
de werkgever.
KE7809628NLC_002.pdf 203 10/11/11 15:29
204
Stuur eenzelfde sollicitatie nooit naar meerdere werkgevers. Pas
uw sollicitatie aan elke werkgever aan. Inhoudelijk zijn elektroni-
sche en handgeschreven sollicitatiebrieven identiek.
Heel vaak worden sollicitatiebrieven op de pc opgesteld. In de
brief licht u toe waarom u in het desbetreffende bedrijf wilt wer-
ken. Stuur de brief samen met een cv en eventueel een foto en
een kopie van uw diploma naar de werkgever.
In uw contacten met de werkgever moet u onderhoudend en
vriendelijk zijn.
Indien u solliciteert naar een gespecialiseerde baan, wordt van
u verwacht dat u kennis hebt van de specialisatie in kwestie. In
dat geval kan u gevraagd worden een bekwaamheidsproef af
te leggen. Indien het niet om een gespecialiseerde functie gaat,
moet u vooral uw werkbereidheid onderstrepen.
De sollicitatieprocedure is afgerond wanneer u in dienst wordt
genomen of een bericht krijgt dat u niet bent geselecteerd.
Soms zegt de werkgever meteen na het gesprek of u geselec-
teerd bent of niet, maar in de meeste gevallen krijgt u achteraf
een brief met het resultaat van de sollicitatieprocedure.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
De eerste indruk van een werkzoekende is belangrijk, net als zijn
of haar voorkomen. De werkgever moet proberen te achterha-
len of de kandidaat echt wil werken en of hij of zij de nodige
professionele vaardigheden en kennis bezit.
Gewoonlijk beginnen werkgevers een sollicitatiegesprek met
een korte inleiding over hun bedrijf en de eisen die zij aan de
nieuwe werknemer stellen. Vervolgens vragen zij de sollicitanten
om toe te lichten waarom zij de baan willen en om hun kennis en
vaardigheden te beschrijven. Een werkgever kan de sollicitanten
ook vragen om een proef af te leggen of meerdere formulieren in
te vullen. Aan het einde van het gesprek geeft de werkgever de
kandidaten eventueel de mogelijkheid om vragen te stellen.
KE7809628NLC_002.pdf 204 10/11/11 15:29
205
De sfeer is zeer formeel en weinig ontspannen. Houd steeds in
het achterhoofd dat een sollicitatiegesprek een formele aange-
legenheid is en let op uw woordkeuze.
Het grootste deel van het gesprek is gewijd aan beroepsgebon-
den onderwerpen. Werkgevers hebben maar weinig belangstel-
ling voor persoonlijke zaken. De maximale verhouding tussen
beroepsgebonden en niet-beroepsgebonden onderwerpen
bedraagt 80/20.
Het is goed om zoveel mogelijk informatie te verzamelen. Zo
kan de werkgever immers zien dat een kandidaat werkelijk geïn-
teresseerd is in de openstaande betrekking. Sollicitanten wordt
aangeraden op zijn minst vertrouwd te zijn met de activiteiten
van het bedrijf.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Werkzoekenden hebben een beperkte speelruimte in de onder-
handelingen over het contract aangezien de werkgever het con-
tract voorlegt en de toekomstige werknemer vaak alleen maar
kan aanvaarden of weigeren.
Soms kan over het loon onderhandeld worden. De meest gang-
bare bovenwettelijke voordelen zijn huisvesting, een bedrijfs-
wagen en een mobiele telefoon.
In bepaalde gevallen kan u gevraagd worden één dag stage te
lopen. Aangezien dit wettelijk gezien niet is toegelaten, kunt u
weigeren. Uw weigering kan voor werkgevers wel een reden zijn
om u af te wijzen, aangezien zij dit kunnen interpreteren als een
gebrek aan bereidwilligheid.
Hebt u referenties nodig?4.
In bepaalde gevallen hebt u referenties nodig. Werkgevers ne-
men deze in aanmerking wanneer ze hun beslissing nemen.
KE7809628NLC_002.pdf 205 10/11/11 15:29
206
Gewoonlijk worden vroegere werkgevers als referentie opgege-
ven. Deze personen moeten de tewerkstellingsperiode bevesti-
gen, uw werk beoordelen en u bij uw toekomstige werkgever
aanbevelen.
U hebt ook een kopie van uw diploma’s nodig. Soms moet u deze
reeds bij uw sollicitatiebrief voegen, in andere gevallen volstaat
het dat u ze meeneemt naar het sollicitatiegesprek.
Merk op dat bijvoorbeeld leraren en personen die met wapens
of gevaarlijke stoffen omgaan, een bewijs van goed gedrag
moeten voorleggen.
Een goede indruk maken5.
De kledingvoorschriften hangen af van de functie waarnaar u
solliciteert. U moet steeds netjes, schoon en verzorgd gekleed
zijn.
Indien u naar een kantoorbaan solliciteert, moet u een pak (man-
nen) of mantelpak (vrouwen) dragen.
Juwelen worden aanvaard. Overdrijf niet en houd het aantal be-
perkt.
KE7809628NLC_002.pdf 206 10/11/11 15:29
207
Officiële taal Fins, Zweeds
Bestuursvorm Presidentiële republiek
Oppervlakte 338 145 km2
Hoofdstad Helsinki
Munt EUR
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +358
Domeinextensie .fi/.ax
Gangbare sollicitatieprocedures in Finland1.
De meest gangbare stappen zijn doorgaans:
1. publicatie van een vacature op de website van de dienst voor
arbeidsbemiddeling, op een particuliere wervingssite of in een
dagblad (werkgever);
2. sollicitatie op de openstaande betrekking (werknemer);
3. uitnodiging van de drie tot tien beste kandidaten voor een
sollicitatiegesprek (werkgever);
4. selectie van de voor de vacature meest geschikte kandidaat
en verzending naar alle sollicitanten van een brief of e-mail met
het resultaat van de procedure (werkgever).
Tijdens de sollicitatieprocedure moeten zowel de werkzoeken-
den als de werkgever zich aan de opgelegde tijdslimieten hou-
den.
KE7809628NLC_002.pdf 207 10/11/11 15:29
208
Na ontvangst van de sollicitaties nodigt de werkgever de meest ge-
schikte kandidaten uit voor een gesprek. Dat gebeurt doorgaans
één of twee weken na de uiterste datum voor het indienen van
sollicitaties. De werkgever stelt een datum voor het gesprek voor.
Afhankelijk van de procedure kunnen werkgevers na het gesprek
met de drie tot tien beste sollicitanten hun uiteindelijke beslissing
nemen. Is dit niet het geval dan volgen bijkomende gesprekken
of bekwaamheidsproeven. Wanneer een werkgever heeft beslist
wie in dienst wordt genomen, stuurt hij of zij gewoonlijk een brief
naar alle kandidaten om hun het resultaat mee te delen.
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van een vacature
en de dag van indiensttreding hangt in grote mate af van de
werkgever en het soort baan. In geval van internationale wer-
vingsprocedures kunt u een vrij lange termijn verwachten.
Stel uw sollicitatieformulieren met zorg op. Indien informatie ont-
breekt, wordt u misschien niet in aanmerking genomen. Een werk-
gever ontvangt waarschijnlijk honderden sollicitaties. Probeer
uzelf dan ook in positieve zin van de anderen te onderscheiden.
Een sollicitatiebrief mag niet meer dan één bladzijde beslaan.
Leg in de brief kort uit waarom u de beste kandidaat voor de
vacature bent. Vermeld één of twee referenties en hun contact-
gegevens, zodat de werkgever indien gewenst contact met hen
kan opnemen om hun te vragen wat voor werknemer u bent.
Vergeet de brief niet te ondertekenen.
Voeg uw curriculum vitae (cv) bij uw sollicitatiebrief. Vergeet niet
uw cv bij te werken. In uw cv geeft u een overzicht van uw erva-
ring in omgekeerd chronologische volgorde. U begint met an-
dere woorden met uw meest recente baan en opleiding en zet
de oudste gegevens op het einde. Beperkt het cv tot maximaal
twee A4-bladzijden. Voeg een foto toe, vooral indien u werk
zoekt in de dienstensector.
Indien u voornemens bent per telefoon te solliciteren, moet u
het gesprek voorbereiden. Denk goed na over de reden waarom
u naar de desbetreffende baan solliciteert en waarom u de baan
zou moeten krijgen. Surf naar de website van het bedrijf voor
KE7809628NLC_002.pdf 208 10/11/11 15:29
209
meer informatie over zijn activiteiten. Spreek duidelijk en pro-
beer kalm te blijven.
Alvorens rechtstreeks contact op te nemen met het bedrijf voor
een open sollicitatie, raadpleeg dan de website van het bedrijf
voor de verschillende loopbaanmogelijkheden. Let ook op de
manier waarop de werkgever gewoonlijk nieuwe medewerkers
aanwerft. Indien de werkgever een elektronisch sollicitatiefor-
mulier ter beschikking stelt voor open sollicitaties, moet u dat
gebruiken. Zo niet dan kunt u per e-mail of per telefoon contact
opnemen. Indien het eerste contact per e-mail gebeurt, belt u
het bedrijf ongeveer een week later om te vragen of de wer-
vingsverantwoordelijken uw sollicitatie hebben ontvangen en
al de tijd hebben gevonden om ernaar te kijken.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Werkgevers verwachten dat u alle in de advertentie vermelde
documenten indient. Onvolledige sollicitaties worden doorgaans
niet in aanmerking genomen. In bepaalde gevallen verwachten
werkgevers dat sollicitanten per telefoon of e-mail contact met hen
opnemen voor nadere inlichtingen alvorens te solliciteren. Zij be-
schouwen het contact als een blijk van belangstelling. Dat is geen
algemene regel. Er zijn ook werkgevers die geen tijd hebben om
telefoongesprekken en e-mails te beantwoorden en zij verwachten
van sollicitanten dan ook niet dat zij contact met hen opnemen.
Voeg desgevraagd een kopie van uw relevante opleidings- en
werkcertificaten bij uw sollicitatiebrief. Neem de originele certi-
ficaten mee naar het sollicitatiegesprek.
Lees de advertentie van de vacature aandachtig. Deze kan im-
mers informatie bevatten over het verloop van de sollicitatiepro-
cedure. Indien dat niet het geval is, wordt u gewoonlijk tijdens
het sollicitatiegesprek meegedeeld hoe de procedure verder
verloopt. Indien u niet wordt uitgenodigd voor een gesprek,
kunt u een tweetal weken na de uiterste datum voor het indie-
nen van sollicitaties contact opnemen met de werkgever.
KE7809628NLC_002.pdf 209 10/11/11 15:29
210
In het algemeen zijn er tientallen of zelfs honderden kandidaten
voor een vacature. Werkgevers hebben dan ook niet de tijd om
meermaals contact op te nemen met de sollicitanten en houden
er ook niet van wanneer de sollicitanten hen voortdurend opbel-
len. In dergelijke gevallen kunt u beter wachten tot de werkgever
zelf contact met u opneemt. Bepaalde vacatures worden echter
heel snel ingevuld. Vaak wordt de eerste geschikte kandidaat die
zich aanmeldt, in dienst genomen.
Vooral in kleinere bedrijven is het mogelijk dat er onvoldoende
personeel is om vacatures te publiceren, de sollicitaties door te
nemen, sollicitatiegesprekken af te nemen, enz. In zo’n geval is
het de moeite waard om rechtstreeks contact op te nemen met
de werkgever en spontaan naar een baan te solliciteren.
Zorg ervoor dat u een en ander weet over de werkgever, bijvoor-
beeld door de informatie op de website van het bedrijf te lezen,
voordat u naar een sollicitatiegesprek gaat. Bereid indien mogelijk
op voorhand een aantal vragen voor over de openstaande betrek-
king en het bedrijf. Zo toont u dat u werkelijk belangstelling hebt
voor de baan. Denk na over de reden waarom u naar deze baan
solliciteert en over uw sterke punten. Neem zowel uw cv als de
meest recente, relevante werk- en opleidingscertificaten mee.
Werkgevers letten doorgaans op uw algemene voorkomen en
manier van doen. Trek dan ook schone, klassieke kleren aan en
blijf beleefd. De werkgever leidt het gesprek en stelt vragen. Het
is normaal dat minstens twee personeelsleden van het bedrijf
het gesprek bijwonen. Zo kan de werkgever zich een objectiever
oordeel over u vormen. Ga ervan uit dat een gesprek een half uur
tot een uur in beslag neemt. Blijf tijdens het onderhoud kalm en
spreek duidelijk. Zeg wat u al hebt bereikt in uw leven, maar zorg
ervoor dat u niet overdreven zelfverzekerd overkomt. Het is be-
langrijk dat u belangstelling voor het gesprek toont door actief
en aandachtig te luisteren en om nadere uitleg te vragen indien u
niet begrijpt wat de werkgever bedoelt. Vergeet ook niet oogcon-
tact te maken. Onderbreek de vragenstellers echter niet. U mag
tijdens het gesprek een aangeboden drankje (koffie) aannemen,
maar u mag de werkgever zelf niets aanbieden. Wees vooral eer-
lijk en bekritiseer geen vroegere werkgevers.
KE7809628NLC_002.pdf 210 10/11/11 15:29
211
Stiptheid is erg belangrijk. Werkgevers verwachten dat u op tijd
op de afspraak verschijnt. Gewoonlijk wordt aan het begin van het
gesprek een hand gegeven aan alle aanwezigen. Daarna geeft de
werkgever een korte uiteenzetting over de baan en het bedrijf.
De eerste indruk is belangrijk. Stel uzelf dan ook duidelijk voor
en maak met iedereen oogcontact. Voordat met de vragen wordt
begonnen, wordt van u gewoonlijk verwacht dat u iets over uzelf
vertelt: waarom u naar de baan in kwestie solliciteert en waarom u
denkt dat u er geschikt voor bent. Aan het einde van het gesprek
krijgt u de kans om nog niet beantwoorde vragen te stellen.
In Finland heerst tijdens sollicitatiegesprekken doorgaans een
ontspannen, vlotte sfeer. Wees niet verrast wanneer er stiltes val-
len. De vragenstellers zijn dan misschien notities aan het nemen.
Indien u gevraagd wordt een psychologische of bekwaamheids-
proef af te leggen, kunt u dat als een goed teken beschouwen. U
bent dan namelijk een van de beste kandidaten. U kunt zich niet
echt voorbereiden op dergelijke proeven. Zorg gewoon voor een
goede nachtrust en blijf eerlijk. Probeer u niet als iemand anders
voor te doen.
Het is voor werkgevers belangrijk meer te weten te komen over
uw professionele achtergrond, competenties en vroegere werk-
ervaring. Werkgevers willen ook meer weten over uw persoon-
lijkheid (wat uw sterke en zwakke punten zijn en hoe uw vorige
werkgever u als werknemer zou omschrijven). U wordt hoogst
waarschijnlijk ook gevraagd toe te lichten hoe u reageert op stres-
serende situaties en deadlines en hoe u lastige situaties aanpakt.
Een van de eerste vragen die een werkgever stelt, heeft betrek-
king op uw motivatie: waarom solliciteert u naar deze baan en
waarom zou de werkgever u in dienst moeten nemen? Zorg er-
voor dat u uw motivatie voor de baan kunt toelichten en maak
een lijstje van uw sterkste punten, zowel op professioneel als op
persoonlijk vlak.
De regelgeving inzake non-discriminatie op de werkvloer is vast-
gesteld in de wet op non-discriminatie, in het arbeidsrecht en in
de wetgeving voor tewerkstelling in de openbare sector. Boven-
KE7809628NLC_002.pdf 211 10/11/11 15:29
212
dien is de gelijkheid van mannen en vrouwen vastgesteld in de
wet op de gelijkheid van mannen en vrouwen. Discriminatie
in advertenties van vacatures of in een arbeidsovereenkomst
wordt op dezelfde wijze bestraft als discriminatie op het werk.
De wet op non-discriminatie verbiedt discriminatie op grond
van leeftijd, etnische afkomst, nationaliteit, taal, godsdienst, po-
litieke gezindheid, gezondheid, handicap, seksuele geaardheid
of andere persoonlijke kenmerken.
Sollicitanten hoeven doorgaans niet te antwoorden op vragen
over godsdienstige en politieke overtuigingen, ziektes, zwan-
gerschap, gezinsplanning en vakbondsactiviteiten. Werkgevers
kunnen doelgerichte vragen stellen over de gezondheidstoe-
stand van sollicitanten indien een goede fysieke conditie essen-
tieel is voor de baan.
Om tijdens het gesprek een goede indruk te maken, kunt u het
best de website van het bedrijf op voorhand doornemen om er
zeker van te zijn dat u de belangrijkste zaken over het bedrijf
weet.
De meest gestelde vragen tijdens een sollicitatiegesprek zijn:
„Omschrijf uzelf in een paar zinnen.”
„Waarom hebt u naar deze baan gesolliciteerd?”
„Waarom denkt u dat u de beste kandidaat bent voor de
baan?”
„Noem drie sterke en zwakke punten van uzelf.”
„Wat verwacht u van de baan?”
„Wat weet u over het bedrijf en zijn producten?”
„Wat is uw huidige baan?”
„Wat is uw gezinssituatie?”
„Hoe gaat u met druk om?”
„Werkt u graag in teamverband? Kunt u ook zelfstandig
werken?”
„Wat zijn uw plannen voor de toekomst en hoe wilt u ze
verwezenlijken?”
Normaal gezien deelt de werkgever op het einde van het ge-
sprek mee hoe de procedure verder zal verlopen en wanneer
het resultaat zal worden meegedeeld. Indien de werkgever na
KE7809628NLC_002.pdf 212 10/11/11 15:29
213
één of twee weken nog geen contact met u heeft opgenomen,
kunt u zelf per telefoon of e-mail naar de resultaten vragen. In-
dien u niet bent geselecteerd, kunt u contact opnemen met de
werkgever voor feedback over het sollicitatiegesprek en uw sol-
licitatie.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
In Finland zijn arbeidsovereenkomsten gebaseerd op collectieve
arbeidsovereenkomsten (cao’s). Er bestaat een cao voor vrijwel
elke sector. U kunt in de meeste sectoren evenwel over uw loon
onderhandelen. Indien voor de baan geen vast loon is voorzien,
wordt de werkzoekende in de advertentie van de vacature ge-
woonlijk gevraagd naar zijn of haar loonsverwachtingen.
Indien het loon bespreekbaar is, wordt dat, zoals eerder al werd
gezegd, uitdrukkelijk in de advertentie vermeld. Het loon wordt
doorgaans uitgedrukt in een bedrag per uur of per maand. Het
vakantiegeld is bij wet vastgesteld. In bepaalde sectoren of be-
drijven (vooral dan voor kaderfuncties) kunt u ook onderhande-
len over jaarlijkse bonussen. Deze bonussen zijn gewoonlijk aan
uw arbeidsprestaties gekoppeld.
In Finland zijn gangbare bovenwettelijke voordelen onder meer
maaltijdbonnen, kortingsbonnen voor sportvoorzieningen en
arbeidsgezondheidszorg. In bepaalde bedrijven is ook een be-
drijfswagen vrij gebruikelijk. Over een aantal van de voordelen
kan worden onderhandeld. Vraag aan uw nieuwe superieur met
wie u kunt onderhandelen over dergelijke bovenwettelijke voor-
delen.
Aan het begin van de arbeidsovereenkomst kan een proefpe-
riode worden voorzien. Deze periode mag niet langer dan vier
maanden duren. Tijdens de proefperiode kunnen beide partijen
de overeenkomst eenzijdig opzeggen. Indien de werkgever bij-
zondere regelingen treft voor de beroepsopleiding van de werk-
nemer, mag de proefperiode maximaal zes maanden duren.
KE7809628NLC_002.pdf 213 10/11/11 15:29
214
Na afloop van de sollicitatieprocedure wordt het resultaat ge-
woonlijk aan alle sollicitanten meegedeeld in een brief of e-mail.
Hebt u referenties nodig?4.
Gewoonlijk worden referenties gegeven door vroegere werkge-
vers, maar als student of pas afgestudeerde werkzoekende kunt
u ook een beroep doen op een leraar, bv. de persoon die u bij
uw eindscriptie heeft begeleid. Controleer of de desbetreffende
personen u wel willen aanbevelen voordat u hun naam en con-
tactgegevens in uw sollicitatiebrief of cv vermeldt. Werkgevers
vragen gewoonlijk enkele referenties. Vermeld in uw sollicitatie-
brief of cv dan ook de naam van een aantal personen met wie
de werkgever contact kan opnemen. Bepaalde werkgevers ver-
zoeken sollicitanten om een kopie van eventuele aanbevelings-
brieven bij de sollicitatiebrief te voegen. Neem de aanbevelings-
brieven vervolgens mee naar het sollicitatiegesprek. Werkgevers
willen ze dan namelijk grondig kunnen bekijken.
Voeg enkel een kopie van uw diploma’s bij uw sollicitatiebrief
indien dat in de advertentie wordt gevraagd. Neem de originele
exemplaren van uw diploma’s mee naar het gesprek voor het
geval dat de werkgever ze nauwkeurig wil bekijken.
Voor bepaalde functies moet u kunnen bewijzen dat u geen
strafblad hebt. Dat wordt dan doorgaans wel in de advertentie
vermeld. Het bewijs is bijvoorbeeld vereist voor werknemers die
in contact komen met minderjarigen (indien het een overeen-
komst voor meer dan drie maanden betreft) en voor gevange-
nisbewakers. Enkel sollicitanten die ook daadwerkelijk in dienst
worden genomen, moeten een dergelijk bewijs van goed ge-
drag voorleggen.
KE7809628NLC_002.pdf 214 10/11/11 15:29
215
Een goede indruk maken5.
Stiptheid is de norm in Finland, zowel voor de kandidaten als
voor de werkgevers. Het is altijd goed te bevestigen dat u op de
afspraak aanwezig zult zijn. Maak van de gelegenheid gebruik
om de plaats en het tijdstip te controleren. Indien u de baan
wilt, moet u op het sollicitatiegesprek aanwezig zijn, tenzij u
ziek bent. Waarschuw de werkgever in dat geval zo snel moge-
lijk. De meeste werkgevers geven de voorkeur aan persoonlijke
gesprekken, maar in bepaalde gevallen kan ook een videocon-
ferentie worden gehouden.
Kies voor een verzorgde, passende outfit. Gewoonlijk volstaat
nette, gemakkelijk zittende kleding. In de zakenwereld dragen
mannen echter vaak een pak. Draag eenvoudige juwelen om
een goede, verzorgde indruk te geven.
KE7809628NLC_002.pdf 215 10/11/11 15:29
216
Officiële taal Zweeds
Bestuursvorm Constitutionele monarchie
Oppervlakte 449 964 km2
Hoofdstad Stockholm
Munt Zweedse kroon (SEK)
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +46
Domeinextensie .se
Gangbare sollicitatieprocedures in Zweden1.
In Zweden doen werkzoekenden vaak een beroep op websites
om interessante werkgevers en vacatures te vinden. Vooral in
de IT- en financiële sector en in andere hooggekwalificeerde
gebieden is dat een gangbare procedure. Hoe minder kwalifi-
caties voor de baan geëist worden, hoe vaker het bureau voor
arbeidsbemiddeling betrokken wordt bij de zoektocht naar
een baan. De Zweedse dienst voor arbeidsbemiddeling werkt
nauw samen met wervingsbureaus, waardoor een enorm aan-
tal vacatures op de website van de dienst beschikbaar is (zie
www.arbetsformedlingen.se). Deze website is de grootste va-
caturesite van Zweden.
KE7809628NLC_002.pdf 216 10/11/11 15:29
217
Verzamel informatie over werkgevers op hun website. Het is
heel gebruikelijk dat belangstellenden contact opnemen met
de contactpersoon voor nadere inlichtingen over een baan.
Voor meer informatie over het loonpakket wordt in Zweden
gewoonlijk contact opgenomen met de vakbondsafgevaar-
digde.
Zend uw sollicitatie per e-mail of via de gewone post naar het
bedrijf. Lees de instructies in de advertentie. In bepaalde ge-
vallen moet u direct op het scherm een speciaal elektronisch
formulier invullen.
De tijd die verstrijkt tussen de bekendmaking van een vacature
en de dag van indiensttreding kan variëren van één week tot
meerdere weken. In bepaalde sectoren, zoals de dienstensec-
tor en de horeca, is de procedure veel korter.
Het is belangrijk dat u de advertentie aandachtig leest en de in-
structies opvolgt. In Zweden wordt vaak via elektronische weg
gesolliciteerd. Er zijn computers beschikbaar in alle kantoren
van het arbeidsbureau en in de bibliotheken. Er zijn ook heel
wat internetcafés in Zweden.
Voor schriftelijke sollicitaties is het belangrijk dat u de inhoud
afstemt op de baan waarnaar u solliciteert. Schrijf een korte,
dynamische sollicitatiebrief die afgestemd is op de in de adver-
tentie gestelde eisen.
Handgeschreven sollicitaties worden in Zweden niet gebruikt.
Probeer uw sollicitatiedocumenten kort en zakelijk te houden.
Hanteer de volgende regel: 1 bladzijde voor de sollicitatiebrief
en een tot twee bladzijden voor het cv (in totaal dus twee tot
drie bladzijden).
Uiteraard moet u tijdens telefonische contacten beleefd blij-
ven. Toch gedragen we ons vrij informeel. In Zweden worden
in conversaties geen aanspreektitels gebruikt.
Open sollicitaties komen ook alsmaar vaker voor.
KE7809628NLC_002.pdf 217 10/11/11 15:29
218
Een sollicitatiebrief moet kort, verzorgd en informatief zijn.
Bijlagen zijn niet gebruikelijk. Zij worden op verzoek ter be-
schikking gesteld.
Sollicitanten kunnen de werkgever eventueel opbellen om
na te gaan of hij of zij de sollicitatie heeft ontvangen.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden2.
Een sollicitatiegesprek wordt steeds door de werkgever geleid.
Het gesprek wordt gewoonlijk bijgewoond door één of twee
personen en vaak ook nog door een vakbondsafgevaardigde.
Een sollicitatiegesprek duurt normaal gezien ongeveer ander-
half uur. Het is mogelijk dat u uitgenodigd wordt voor een twee-
de gesprek. Uw lichaamstaal is belangrijk. Werkgevers kunnen
op basis daarvan immers zien hoe u reageert in een bepaalde
situatie. De mate waarin het profiel van de sollicitant overeen-
stemt met de gezochte kwalificaties (niet alleen in formele zin),
is eveneens belangrijk. Het staat u gewoonlijk vrij een kop koffie
aan te nemen.
Tijdens het eerste gesprek kunt u vragen hoe een doorsnee-
werkdag er uitziet, wanneer het resultaat van de procedure zal
worden meegedeeld, vanaf wanneer de arbeidsovereenkomst
begint te lopen en of er een inleidend programma is voorzien.
Gewoonlijk wordt u aan het begin van het gesprek gevraagd
uzelf voor te stellen. Houd het kort en vertel de werkgever waar-
om u naar de baan hebt gesolliciteerd en wat u over het bedrijf
weet. Ontspan uzelf, maar blijf aandachtig.
De verhouding tussen beroepsgebonden en niet-beroepsge-
bonden vragen die tijdens het gesprek aan bod komen, vari-
eert naargelang het soort baan waarnaar u solliciteert en de
kwalificaties die voor de baan vereist zijn. Vaak bestaat een sol-
licitatiegesprek uit twee delen die elk op een ander aspect zijn
gericht.
KE7809628NLC_002.pdf 218 10/11/11 15:29
219
Zweden beschikt over antidiscriminatiewetgeving (meer be-
paald betreffende discriminatie op grond van geslacht, gods-
dienst, etnische afkomst of handicap). U bepaalt zelf of u
dergelijke vragen tijdens een sollicitatiegesprek al dan niet be-
antwoordt. Vragen die niet relevant zijn voor de baan (uw leef-
tijd, of u al dan niet kinderen hebt, vanwaar u afkomstig bent),
worden als privé beschouwd.
Veelgestelde vragen zijn:
„Leert u gemakkelijk nieuwe zaken?”
„Hoe reageert u wanneer iemand u bekritiseert?”
„Bent u probleemoplossend ingesteld?”
„Hoe pakt u problemen aan?”
„Waarop bent u trots?”
„Kunt u me een voorbeeld geven van iets wat u echt heel
goed hebt gedaan?”
„Waar denkt u over vijf jaar te zullen staan?”
„Wat is volgens u een goede collega?”
„Kunt u me iets vertellen over een fout die u ooit hebt
gemaakt en wat u eruit hebt geleerd?”
„Hoe zouden uw vrienden u omschrijven?”
„Hoe zou uw directe chef u omschrijven?”
„Hoe functioneert u in een groep?”
„Wat zijn uw sterke en zwakke punten?”
„Hoe gaat u om met stresserende situaties?”
„Waarom zouden wij u in dienst moeten nemen?”
Lastige vragen: vragen over het loon.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
Hoe meer kwalificaties voor de baan geëist worden, hoe meer
ruimte er is voor loononderhandelingen. In Zweden vallen de
meeste arbeidsomstandigheden onder collectieve overeen-
komsten, waardoor er slechts weinig ruimte is voor individuele
onderhandelingen (vooral voor lager gekwalificeerde banen).
U kunt over uw loon onderhandelen, maar er is slechts een be-
perkte marge ten opzichte van het voorstel van de werkgever.
KE7809628NLC_002.pdf 219 10/11/11 15:29
220
Meestal wordt het loon uitgedrukt in een bedrag per maand. Va-
kantiegeld is gewoonlijk in het aangeboden loon begrepen.
Voor kaderfuncties kan er ruimte zijn voor onderhandelingen
over bovenwettelijke voordelen. Dergelijke onderhandelingen
worden gevoerd met medewerkers van de personeelsafdeling.
Het is mogelijk dat u verzocht wordt één dag stage te lopen,
maar in dat geval hebt u recht op een vergoeding.
De sollicitatieprocedure is afgelopen wanneer de arbeidsover-
eenkomst wordt ondertekend.
Hebt u referenties nodig?4.
Gewoonlijk wordt een vroegere werkgever als referentie opge-
geven. Referentiegevers steunen uw sollicitatie en geven infor-
matie over uzelf en uw bekwaamheid.
Neem een kopie van uw diploma mee naar het sollicitatiege-
sprek indien de werkgever hierom verzoekt.
Hebt u aanbevelingsbrieven nodig? Kunnen ze nuttig zijn? Ja.
Voor overheidsbetrekkingen en banen waarbij met kinderen
wordt gewerkt, is een bewijs van goed gedrag vereist. Indien
een dergelijk bewijst vereist is, staat het in de advertentie ver-
meld of wordt het meegedeeld door de werkgever.
Een goede indruk maken5.
In Zweden moet u op tijd komen voor een sollicitatiegesprek.
Indien u verhinderd bent en niet naar de afspraak kunt komen,
moet u de werkgever zo snel mogelijk op de hoogte brengen
en vragen of u een nieuwe afspraak kunt maken. Sollicitatiege-
sprekken op afstand (videoconferenties, Skype, enz.) zijn niet
echt gebruikelijk, maar u kunt het altijd vragen.
KE7809628NLC_002.pdf 220 10/11/11 15:29
221
Voor de meeste banen hoeft u geen al te formele kleding aan te
trekken. De kledingvoorschriften hangen natuurlijk wel af van
het soort baan waarnaar u solliciteert.
U kunt na het sollicitatiegesprek steeds contact opnemen met
de werkgever en vragen wat de volgende stap in de sollicita-
tieprocedure is. Indien u niet bent geselecteerd, kunt u gerust
vragen waarom.
Breng het loon niet aan het begin van de sollicitatieperiode ter
sprake. Wacht tot de werkgever het onderwerp zelf aansnijdt.
KE7809628NLC_002.pdf 221 10/11/11 15:29
222
Officiële taal Engels
Bestuursvorm Constitutionele
monarchie
Oppervlakte 244 820 km2
Hoofdstad Londen
Munt Pond sterling
Lid van de EU of EER EU
Landnummer +44
Domeinextensie .uk
Gangbare sollicitatieprocedures in het VK1.
Neem per e-mail of telefonisch contact op met de in een adver-
tentie vermelde contactpersoon en vraag om een sollicitatiefor-
mulier. Vul het formulier in en zend het naar de werkgever vóór
de uiterste indieningsdatum. Indien u in aanmerking komt voor
de baan, wordt u uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek van
dertig tot veertig minuten. Na het sollicitatiegesprek wordt de
baan u aangeboden of krijgt u een brief waarin wordt gemeld
dat u niet bent geselecteerd.
De meeste sollicitanten krijgen de elektronische versie van het
sollicitatieformulier, dat zij invullen en vervolgens per e-mail te-
rugzenden. Het eerste contact naar aanleiding van een adver-
tentie is doorgaans een e-mail of een telefoongesprek om een
sollicitatieformulier aan te vragen. U moet de sollicitatie-instruc-
KE7809628NLC_002.pdf 222 10/11/11 15:29
223
ties nauwgezet opvolgen en het eerste contact niet aangrijpen
om uzelf voor te stellen indien u dat niet wordt gevraagd. Zorg
ervoor dat u de ingevulde versie opslaat en als een compatibel
bestandstype verzendt. Vermeld de referentienummers van de
werver of werkgever. Volg de instructies nauwgezet op en res-
pecteer het opgelegde maximale aantal woorden. Lees het for-
mulier zorgvuldig na en controleer de lay-out en de algemene
presentatie op papier. Voer indien mogelijk een spellingcontrole
uit op basis van een Brits in plaats van een Amerikaans woorden-
boek. Controleer de grammatica en de zinsstructuur op fouten
die eventueel aan de spellingcontrole zijn ontsnapt. Vraag een
vriend of familielid met een goede kennis van het Engels om
het formulier voor u na te lezen. Schriftelijke sollicitaties kunnen
beter worden vermeden indien via elektronische weg kan wor-
den gesolliciteerd. Werk uw antwoorden uit op een afzonderlijk
blad en vul ze pas in op het formulier wanneer u tevreden bent
over de kladversie. Handgeschreven sollicitaties worden in het
VK slechts zelden door grafologen onderzocht. Het handschrift
is dan ook niet belangrijk zolang het leesbaar is, er geen doorha-
lingen zijn en er geen fouten in de tekst staan.
Neem enkel telefonisch contact op indien de werver of werkge-
ver daarom gevraagd heeft. Spreek traag en duidelijk en houd
het gesprek kort en zakelijk. Bel vanuit een rustige omgeving.
Zorg er ook voor dat u op een passend tijdstip belt (controleer
het tijdsverschil) vanaf een plaats waar u een goed belsignaal
hebt (indien u met een mobiele telefoon belt). Bel pas nadat u
informatie over het desbetreffende bedrijf hebt ingewonnen en
hebt vastgesteld dat u over de vaardigheden en ervaring be-
schikt waar de werkgever naar op zoek is.
Stel een korte, zakelijke sollicitatiebrief op (1 A4-bladzijde). Leg
in de eerste alinea uit waarom u de brief schrijft. Beschrijf uw
relevante vaardigheden en ervaring in de tweede alinea. In de
derde alinea vermeldt u wanneer u beschikbaar bent voor een
sollicitatiegesprek en andere belangrijke informatie over even-
tuele verplichtingen. Sluit af met een korte slotzin waarin u dui-
delijk maakt dat u uitkijkt naar het antwoord van de werkgever.
De selectieprocedure duurt een tot twee weken. Sollicitatiege-
sprekken vinden plaats binnen twee weken nadat de sollicitan-
KE7809628NLC_002.pdf 223 10/11/11 15:29
224
ten een brief hebben gekregen met de mededeling dat zij voor
een sollicitatiegesprek zijn geselecteerd. De selectie- en wer-
vingsprocedure neemt ongeveer 1 maand in beslag. De succes-
volle sollicitant kan ervan uitgaan dat tussen de dag waarop een
vacature wordt bekendgemaakt en de dag van indiensttreding
vier tot zes weken verstrijken.
Hoe zich op een sollicitatiegesprek voor te bereiden 2.
Wervers verwachten van sollicitanten dat zij de gegeven instruc-
ties nauwgezet opvolgen en op korte termijn beschikbaar zijn
voor een gesprek. Zij verwachten dat de sollicitanten gemoti-
veerd zijn en voldoende Engels kennen om doeltreffend te kun-
nen communiceren (met uitzondering van laaggekwalificeerde
banen, zoals het plukken van fruit; in dergelijke gevallen kan het
gesprek gevoerd worden in de moedertaal van de sollicitanten,
vooral wanneer het gesprek in hun eigen land wordt afgeno-
men). Sollicitanten moeten beleefd, stipt en verzorgd zijn en
moeten zich duidelijk kunnen uitdrukken.
Werkgevers en wervers zijn wettelijk verplicht de identiteit van
sollicitanten te controleren voordat zij hun een baan aanbie-
den. Sollicitanten moeten hun originele paspoort of nationale
identiteitskaart naar het sollicitatiegesprek meenemen om te
bewijzen dat zij (familie van een) onderdaan van een land van
de Europese Economische Ruimte (of Zwitserland) zijn.
Gewoonlijk delen werkgevers en wervers het resultaat van de
procedure aan de kandidaten mee. Dit kan per e-mail of per te-
lefoon, maar meestal wordt het binnen een tot drie weken na de
uiterste sollicitatiedatum schriftelijk meegedeeld.
Sollicitatieprocedures vallen onder de wetgeving inzake discri-
minatie op grond van geslacht, ras, handicap, seksuele geaard-
heid en leeftijd. Sollicitanten dienen te worden beoordeeld op
hun kwaliteiten, niet op hun achtergrond. Werkgevers dienen
ook iedereen gelijk te behandelen. Voor sollicitanten gelden
vooral de (ongeschreven) regels dat zij zakelijk, beleefd en ge-
KE7809628NLC_002.pdf 224 10/11/11 15:29
225
motiveerd moeten zijn, zich tot de feiten moeten beperken en
ervoor moeten zorgen dat zij er verzorgd uitzien.
Werkgevers willen voorbeelden die illustreren dat de sollici-
tanten over de nodige competenties beschikken om het werk
te kunnen verrichten. Stiptheid, voorkomen en motivatie zijn
eveneens belangrijke factoren. Een sollicitatiegesprek wordt ge-
woonlijk geleid door de directe chef van de toekomstige werkne-
mer of door een vertegenwoordiger van de personeelsafdeling.
Sollicitatiegesprekken worden gewoonlijk door twee tot drie
personen bijgewoond. Meestal wordt slechts één gesprek per
sollicitant voorzien, met in bepaalde gevallen een bijbehorende
proef om zijn of haar technische bekwaamheid en vaardigheden
in probleemoplossing na te gaan. Een sollicitatiegesprek duurt
gewoonlijk dertig tot veertig minuten. Proeven duren maximaal
twintig tot dertig minuten. Sollicitanten worden niet beoor-
deeld op hun voorkomen, houding en hoffelijkheid, maar deze
factoren dragen bij tot het beeld dat de vragenstellers zich van
hen vormen en zijn dan ook belangrijk. Een glimlach kan gerust,
maar het contact moet steeds zakelijk blijven. Elke vraag moet
zo volledig en duidelijk mogelijk worden beantwoord. Indien
sollicitanten een vraag verkeerd hebben begrepen, moeten zij
vragen om deze te herhalen of te verduidelijken. Tot slot moeten
sollicitanten kunnen aantonen dat zij geschikt zijn voor de baan.
Goede communicatieve vaardigheden zijn dan ook belangrijk. U
kunt gerust water accepteren of vragen, maar bied zelf niets aan.
Vooral sigaretten zijn uit den boze, aangezien roken in openbare
ruimten en op het werk bij wet verboden is.
Sollicitanten kunnen hun eigen vragen aan het einde van het
gesprek stellen, wanneer de werkgever hun daar de kans toe
geeft. U mag alle belangrijke vragen stellen die verband houden
met het werk, maar u kunt het best het aantal vragen beperken
en het loononderwerp vermijden. Probeer geen vragen te be-
denken wanneer u geen vragen hebt. Vragen stellen is geen ver-
plichting. Sollicitanten nemen recht tegenover de vragenstellers
plaats, die aan een bureau zitten. Het is ook mogelijk dat zowel
de vragenstellers als de sollicitanten rond een tafel plaatsne-
men. De sfeer is formeel, maar vriendelijk. Sollicitanten moeten
aandachtig zijn, vragen vlot beantwoorden en zich positief op-
KE7809628NLC_002.pdf 225 10/11/11 15:29
226
stellen ten aanzien van hun sollicitatie. Zij moeten zich proberen
te ontspannen en de vragen zo zelfverzekerd en volledig mo-
gelijk beantwoorden. Aangezien de nadruk op competentie en
geschiktheid voor de baan ligt, komen niet-beroepsgebonden
onderwerpen nauwelijks of zelfs helemaal niet aan bod. Voor-
beelden van vrijwilligerswerk of liefdadigheid mogen wel wor-
den vermeld. Sollicitanten moeten hun motivatie duidelijk laten
blijken in het sollicitatieformulier en in de antwoorden die zij op
de vragen van de vragenstellers geven. Tenzij u dat gevraagd
wordt, hoeft u niet uitdrukkelijk te zeggen waarom u hebt ge-
solliciteerd. U hoeft ook geen details te geven over uw interes-
ses buiten het werk, tenzij u deze in antwoord op een vraag als
voorbeeld aanhaalt om te illustreren dat u een bepaalde taak
aankunt.
Werkgevers mogen niet discrimineren op grond van geslacht, ras,
handicap, godsdienst, seksuele geaardheid of leeftijd. U moet pro-
beren alle vragen te beantwoorden. U krijgt enkel vragen over uw
bekwaamheid om het werk te verrichten. Werkgevers en wervers
moeten erop toezien dat hun vragen niet discriminerend zijn. Zij
zullen u geen persoonlijke vragen stellen die geen verband hou-
den met het werk. Het is mogelijk dat u informatie moet geven
over eventuele strafrechtelijke veroordelingen.
Sollicitanten moeten de website van het bedrijf grondig door-
nemen en bijzondere aandacht besteden aan de door het be-
drijf ingeslagen weg en de door het bedrijf vastgestelde doel-
stellingen.
Kandidaten wordt vaak gevraagd voorbeelden te geven van bij-
zondere situaties waarin zij ooit zijn beland en hoe zij ermee zijn
omgegaan. Bijvoorbeeld:
de instrumenten of technieken die u hebt gebruikt om
een bepaalde opdracht te plannen;
een bepaald project dat u moest leiden en de factoren
waarmee u rekening hebt gehouden;
een situatie waarin u prioriteiten moest stellen om een
deadline te halen;
de manier waarop u met een lastige werkrelatie bent omge-
gaan om toch een bepaalde doelstelling te realiseren;
KE7809628NLC_002.pdf 226 10/11/11 15:29
227
een situatie waarin u andere leden van uw team hebt
aangemoedigd om ideeën aan te dragen;
hoe u mensen hebt beïnvloed om iets te doen dat zij
eigenlijk niet wilden doen.
U kan gevraagd worden voorbeelden te geven van zaken die
fout zijn gegaan en te beschrijven hoe u het probleem hebt op-
gelost. U kan ook gevraagd worden wat uw zwakke punten zijn.
Maak in dat geval duidelijk dat u weet hoe u met uw zwakke
punten moet omgaan. U kunt bijvoorbeeld zeggen: „Ik ben nog-
al geneigd om te veel hooi op m’n vork te nemen, maar ik ben
me er terdege van bewust dat ik prioriteiten moet stellen en dat
het belangrijk is dat de leden van mijn team me ondersteunen
om de opgelegde deadlines te halen.”
Indien u niet bent geselecteerd, wordt in de schriftelijke kennis-
geving eventueel feedback gegeven over het gesprek. Als dat
niet het geval is, kunt u de werkgever bellen of schrijven voor
bijkomende informatie.
Onderhandelen over uw loon en andere voordelen3.
De kans is heel klein dat met de werkgever kan worden onder-
handeld over de arbeidsvoorwaarden, tenzij dat in de adverten-
tie uitdrukkelijk vermeld staat. U kunt het best in vertrouwen
ingaan op het aanbod van de werkgever. Solliciteer enkel naar
banen met een aantrekkelijk loon en aantrekkelijke arbeidsvoor-
waarden. Gewoonlijk kan slechts over de arbeidsovereenkomst
worden onderhandeld indien het gaat om hooggekwalificeerde
en goed betaalde banen waarvoor het loon in de advertentie
niet werd vastgesteld. De sollicitant moet zijn of haar looneisen
rechtvaardigen door aan te tonen dat ze in overeenstemming
zijn met de gangbare praktijken op de markt alsook met zijn of
haar vaardigheden en ervaring. U kunt om een loonsverhoging
vragen nadat u al een tijdje voor het bedrijf hebt gewerkt indien
uw loon niet lijkt overeen te stemmen met dat van andere werk-
nemers die gelijksoortig werk verrichten. Normaal gezien krijgt
u elk jaar in ieder geval een loonherziening. Vakantiegeld is in
KE7809628NLC_002.pdf 227 10/11/11 15:29
228
het loonpakket begrepen. Het loon wordt gewoonlijk uitgedrukt
in een brutobedrag op jaarbasis. Voor beroepen als schrijnwer-
ker en metselaar wordt vaak een uurloon gehanteerd. De meest
gebruikelijke bovenwettelijke voordelen zijn flexibele werkuren,
private gezondheidszorg of een ziektekostenverzekering, een
vergoeding voor verplaatsingskosten, London Weighting (een
extra toelage voor personen die in de hoofdstad werken als
compensatie voor de hoger dan gemiddelde kosten van levens-
onderhoud), een bedrijfswagen, korting op maaltijden in het
bedrijfsrestaurant, korting op een lidmaatschap van een gym-
club en bonussen.
Hoe hoger het loon, hoe groter de kans dat over de loonsvoor-
waarden kan worden onderhandeld. Onderhandelingen over
het loon en de bovenwettelijke voordelen worden gevoerd met
het hoofd van de personeelsafdeling.
Stages zijn niet gebruikelijk. De kans is veel groter dat u een
proefperiode moet doorlopen, waarna u uw volwaardige loon
krijgt. Indien u de proefperiode weigert, zult u de baan waar-
schijnlijk mislopen. U moet zelf uitmaken hoezeer u de baan
wilt. Gewoonlijk worden de reiskosten voor het sollicitatiege-
sprek en de kosten voor indiensttreding gedragen door de sol-
licitant. De sollicitatieprocedure eindigt gewoonlijk na het solli-
citatiegesprek. De werkgever controleert uw referenties en deelt
u vervolgens schriftelijk mee of u al dan niet in dienst wordt ge-
nomen.
Hebt u referenties nodig?4.
Referenties worden op het sollicitatieformulier of in uw cv ver-
meld. Indien gevraagd, kunt u aanbevelingsbrieven of andere re-
levante informatie bij uw sollicitatiebrief voegen. De werkgever
controleert de verstrekte informatie door contact op te nemen
met uw referentiegever. U kunt het best uw vorige werkgever als
referentie opgeven. Zorg er wel voor dat hij of zij Engels spreekt.
Met behulp van referenties kan een werkgever uw identiteit en
KE7809628NLC_002.pdf 228 10/11/11 15:29
229
de door u gegeven informatie controleren. Indien referenties
worden gevraagd in de advertentie of in de profielbeschrijving,
moet u ze meenemen naar het sollicitatiegesprek.
U hebt gewoonlijk geen aanbevelingsbrieven nodig. Beschikt u
hier wel over (in het Engels), voeg deze dan bij uw sollicitatie.
Als zij helpen aantonen dat u geschikt bent voor de baan, zullen
zij zeker nuttig zijn. Voor een baan in de beveiligingssector of
voor banen waarbij wordt omgegaan met kwetsbare groepen
(kinderen en ouderen) moet u kunnen bewijzen dat u nog nooit
strafrechtelijk bent veroordeeld.
Een goede indruk maken5.
De datum en het tijdstip van de afspraak worden door de werk-
gever bepaald. Laat hem of haar weten op welke dagen u niet
beschikbaar bent. Kom 15 tot 20 minuten vóór het begin van
het gesprek. Ga ervan uit dat de werkgever stipt op tijd komt.
Het exacte tijdstip van de afspraak staat normaal gesproken in
de uitnodiging die u hebt ontvangen. Doorgaans dient u zich
aan te melden bij de receptie. Waarschuw de werkgever meteen
indien u verhinderd bent. Doe dat per e-mail of per telefoon.
Bepaalde werkgevers kunnen via een videoconferentie voor-
afgaande sollicitatiegesprekken afnemen, maar dat komt maar
heel zelden voor. De meeste sollicitatiegesprekken zijn een per-
soonlijk onderhoud. Zakelijke kleding (een pak) is aanbevolen.
Mannen dienen een das te dragen. Vrouwen dienen slechts in
beperkte mate gebruik te maken van make-up en juwelen.
KE7809628NLC_002.pdf 229 10/11/11 15:29
230
Dankbetuigingen
Het idee om een handleiding samen te stellen over cultuur en
etiquette bij sollicitatieprocedures in alle landen van de Euro-
pese Economische Ruimte is gegroeid uit de vele initiatieven die
in 2006 over heel Europa werden genomen naar aanleiding van
het Europees Jaar van de mobiliteit van werknemers. In dat jaar
hebben we diverse beurzen en evenementen bijgewoond of er-
aan deelgenomen. Op deze beurzen en evenementen stelden
we vast dat mobiliteit meer is dan alleen maar geschikte vaca-
tures zoeken en aantonen dat iemand over de juiste technische
vaardigheden beschikt om in aanmerking te komen voor een
baan. Er is meer nodig dan alleen maar de kernvaardigheden
om de juiste persoon op de juiste plaats te zijn. De werkgever
en de werknemer moeten kunnen samenwerken om dezelfde
doelstellingen na te streven en samen te kunnen functioneren.
Deze tandem kan enkel werken indien beide partijen van elkaar
weten hoe zij denken en hoe zij zich gedragen en indien zij ver-
trouwd zijn met elkaars culturele achtergrond.
We hadden een handleiding als deze nooit alleen kunnen vol-
tooien, noch als individu, noch als team. Dat was enkel moge-
lijk met de hulp van vele mensen over heel Europa. Het zou een
lange lijst zijn indien we iedereen bij naam zouden noemen, en
zelfs dan zouden we ongetwijfeld nog een aantal mensen ver-
geten. Toch willen wij iedereen bedanken die ons op de een of
andere manier heeft geholpen. We zijn er ons terdege van be-
wust dat we dit zonder u niet hadden kunnen realiseren.
Naast onze dankbetuigingen aan alle personen die ons heb-
ben geholpen, willen wij in het bijzonder ook dank zeggen aan
alle Belgische arbeidsbureaus, die dit initiatief in samenwerking
met de verschillende arbeidsmarktdiensten mogelijk hebben
gemaakt. Wij willen ook de Belgische regionale Eures-managers
bedanken. Zij boden hun adviseurs de nodige tijd en ruimte om
aan dit initiatief te kunnen meewerken en lieten hen er heel wat
meer tijd aan besteden dan oorspronkelijk was voorzien of ge-
pland.
KE7809628NLC_002.pdf 230 10/11/11 15:29
231
We zouden ook lang niet zo goed georganiseerd hebben kun-
nen werken zonder de hulp van meerdere jobclubleiders van de
dienst voor arbeidsbemiddeling uit het hele land. Zij stonden
ons bij met uitstekend advies over de onderwerpen en aan-
dachtspunten van de vragenlijst waarop onze enquête geba-
seerd was.
Het netwerk van Eures-vertegenwoordigers over heel Europa
bleek een bijzonder nuttige bron van informatie voor alles wat
met de arbeidsmarkt te maken had. Dankzij de bereidwillige
medewerking van Eures-managers en -adviseurs werden al onze
vragen in korte tijd beantwoord. Met deze antwoorden konden
wij een overzicht opstellen van de belangrijke culturele aspec-
ten waarmee werkgevers en werkzoekenden rekening moeten
houden bij onderhandelingen.
Een van onze meest uitzonderlijke ervaringen hadden we met
Euresco, toen de organisatie voorstelde om deze handleiding
te publiceren naar aanleiding van de 15e verjaardag van Eu-
res. Het gevoel dat dit voorstel bij ons teweegbracht, is vrijwel
onbeschrijflijk. We zijn dan ook heel dankbaar dat we mogen
deelnemen aan de initiatieven voor de viering van dit vijftien-
jarige bestaan in heel Europa. Euresco heeft heel wat middelen
geïnvesteerd in het zware logistieke werk dat nodig was om
deze handleiding in een voor de lezers bruikbare vorm te gieten.
Onze oprechte dank daarvoor.
De enige persoon die we bij wijze van dank bij naam willen noe-
men, is Katie Vermeir, die als vertaalster werkzaam is bij de VDAB.
Wij danken haar voor haar inspanningen om de uiteindelijke En-
gelse versie van dit document persklaar te maken. Zonder haar
fantastische hulp zouden we dit nooit zo snel hebben kunnen
klaarspelen.
Tot slot willen we nog onze waardering uitspreken voor de steun
van onze collega’s, vrienden en familie. Hun onafgebroken be-
langstelling voor het project waardoor we helemaal in beslag
werden genomen, was voor ons vaak de stimulans die we nodig
hadden om te kunnen blijven doorgaan.
KE7809628NLC_002.pdf 231 10/11/11 15:29
232
We zijn trots op het eindresultaat. Het is echter niet onze trots
die telt. Indien we zowel de werkgevers als de werkzoekenden
ertoe kunnen bewegen om deze handleiding te gebruiken om
iets te leren over elkaars achtergrond en cultuur, hebben we niet
alleen bijgedragen aan een arbeidsmarkt waarop het vrije ver-
keer van werknemers wervingsproblemen helpt op te lossen en
openstaande betrekkingen helpt in te vullen in gebieden waar
een tekort is aan arbeidskrachten, maar ook aan de verscheiden-
heid in de personeelsstrategie van tal van bedrijven.
Redacteurs:
Gert De Buck — VDAB
Kyra Veldkamp — VDAB
Nicolas Dardenne — Forem
Victoria Petrova — Actiris
Projectleider:
Hans Maenhout — VDAB
KE7809628NLC_002.pdf 232 10/11/11 15:29
233
Europese Commissie
„U hoort nog van ons…”
Wat u moet weten als u naar een baan in een ander EER-land solliciteert.
Luxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie
2009 — 232 blz. — 11 x 18 cm
ISBN 978-92-79-11651-3
doi 10.2767/35428
Vrij verkeer van personen is een van de belangrijkste pijlers van de EU. Deze leidraad verschaft burgers de belangrijkste informa-tie die zij nodig hebben als ze naar een baan solliciteren in een ander EER-land en voor het sollicitatiegesprek, zodat ze ten volle kunnen profiteren van hun recht om in het buitenland te wonen en te werken.
Deze leidraad verschaft daarnaast informatie over de Europese dienst voor arbeidsvoorziening Eures en de hulp die deze dienst kan bieden bij het zoeken naar een internationale baan.Deze publicatie is beschikbaar in gedrukte vorm in alle officiële EU-talen, alsook in het IJslands en het Noors.
KE7809628NLC_002.pdf 233 10/11/11 15:29
KE7809628NLC_002.pdf 234 10/11/11 15:29
KE7809628NLC_002.pdf 235 10/11/11 15:29
KE7809628NLC_002.pdf 236 10/11/11 15:29
Waar kunt u EU-publicaties krijgen?
Betaalde publicaties:
publicaties
http://ec.europa.eu/social/publications
http://ec.europa.eu/employment_social/publications/register/index_en.htm
ESmail
http://ec.europa.eu/employment_social/emplweb/news/esmail_en.cfm
http://ec.europa.eu/social
KE7809628NLC_001.pdf 2
10/11/11 15:21
Europese Commissie
KE-78-09-628-NL-C
KE7809628NLC_001.pdf 1
10/11/11 15:21