Duurzaamheidsrapport

Den Ouden Groep is een middelgroot familiebedrijf met diverse locaties verspreid over Nederland. Den Ouden Groep investeert en innoveert in duurzaamheid op het gebied van producten, diensten en relaties. Daarbij spelen kwaliteit en betrouwbaarheid een belangrijke rol.

Den Ouden is actief in infra en engineering, maar ook in explosieven opsporing. Tevens produceren en vermarkten wij bodemverbeteraars, biobrandstoffen en organische voeding op basis van groen en (agri-) reststoffen. Zo werkt Den Ouden aan een veilige, vruchtbare en leefbare bodem.

Over dit rapport 4

Voorwoord 5

Profielschets 6

Duurzaamheid is… gegarandeerde kwaliteit 10

Duurzaamheid is… het ontwikkelenvan nieuwe mogelijkheden 14

Duurzaamheid is… teamwork 16

Duurzaamheid is… het onderhouden van goede relaties 20

Duurzaamheid is… veiligheid waarborgen 22

Duurzaamheid is… wereldwijde voedselproductie stimuleren 24

Duurzaamheid is… een totaalconcept voor groen 26

Duurzaamheid is… doorontwikkeling van aangeboden diensten 30

Contact 32

Inhoudsopgave

3

Duurzaamheid. Een begrip wat de laatste jaren door steeds meer organisaties wordt opgepakt en tot speerpunt wordt gemaakt. Milieubewust naar de toekomst kijken is belangrijk, maar niet onze enige invalshoek van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat zien wij in een veel bredere context: ook in relaties en bij het leveren van onze diensten hebben wij oog voor de toekomst.

Duurzame relaties aangaan is een belangrijke basis voor ons bedrijf. Wij streven naar samenwerking met een open, eerlijke en servicegerichte houding. Wij voeren niet alleen uit, maar denken met onze klanten mee. Zo ontzorgen wij onze opdrachtgevers en bouwen we relaties op die langer duren dan alleen die ene opdracht.

Als verwerker van groen eindigt de natuur niet bij ons; wij geven het een nieuw begin. Dat doen we met het omzetten van groene en (agri-)reststromen naar producten die we aan de bodem terug kunnen geven. Zo leveren wij een bijdrage aan het concept cradle to cradle.

En ook onze diensten pakken wij aan met oog voor de toekomst. We streven het zo min mogelijk belasten van onze omgeving na. Met de nodige certificeringen garanderen wij kwaliteit én een maatschappelijk verantwoorde aanpak van onze opdrachten.

Met dit verslag legt Den Ouden Groep verantwoording af over haar prestaties in het kalenderjaar 2011. Tevens geven we inzicht in onze plannen en speerpunten voor 2012.

Over dit rapport

4

Duurzaamheid betekent voor ons continuïteit. Een stabiele basis leggen en ondernemen met oog voor de toekomst – niet alleen op het gebied van milieubewust produceren, maar ook in relaties en het leveren van onze diensten.

Continuïteit nastreven doen we door het afleveren van kwaliteit. Het kunnen geven van garanties door middel van certificering. Die kwaliteit zie je terug in onze processen, producten en diensten.

Kwaliteit bereiken we ook door samen te werken met klanten en leveranciers. Door initiatieven te ontwikkelen die niet alleen gunstig zijn voor de klant of ons bedrijf, maar die ook de samenwerking in de keten bevorderen.

Over die kwaliteit durven wij verantwoording af te leggen, ook in economisch zware tijden. Want duurzaamheid vloeit voort uit transparantie. Uit elkaar scherp houden. Uit het aangaan van dialogen. Door elkaar uit te dagen, verder te kijken dan de dag van vandaag. Zo werken wij samen met u aan een toekomst voor de volgende generaties.

G.C.M. den OudenAlgemeen Directeur

Voorwoord

5

Profielschets

In ruim 60 jaar heeft Den Ouden haar activiteiten flink uitgebreid. Van oudsher richt het bedrijf zich op loonwerk en grondverzet tot in de jaren ’70 de horizon wordt verbreed door het takenpakket aan te vullen met het ontplooien van civiel- en cultuurtechnische werken. Enkele jaren later wordt ook de verwerking van groene reststromen tot eindproducten (groenrecycling) aan de activiteiten toegevoegd. In 1996 breidt het bedrijf opnieuw uit door Ferm O Feed, producent van organische meststoffen, aan de Den Ouden Groep toe te voegen.

Ook het overnemen van explosieven opsporingsbedrijf Bodac in 2006 is een passende stap om de bodemactiviteiten van de groep compleet te maken. Parallel aan de uitbreiding van de kernactiviteiten van Den Ouden, vindt de groei van ondersteunende bedrijfsonderdelen plaats: transport, opslag en overslag.

GeschiedenisSinds 1948 groeide Den Ouden uit van een klein familiebedrijf naar de Den Ouden Groep – een middelgrote onderneming waarvoor ruim 170 medewerkers zich dagelijks inzetten om aan de wensen van onze klanten te voldoen.

Den Ouden Aannemingsbedrijf B.V.De activiteiten bestaan uit het uitvoeren van infrastructurele werken in de grond-, weg- en waterbouw, civiel- en cultuurtechnische werkzaamheden evenals (water-) bodemsanering en milieukundige begeleiding.

Bodac B.V.De activiteiten bestaan uit het doen van vooronderzoek naar, het opsporen van en het assisteren bij het ruimen van explosieven, het bergen van vliegtuigwrakken uit WOII en het uitvoeren van bijbehorende bodemsaneringen.

Den Ouden Groenrecycling B.V.De activiteiten bestaan uit het innemen, sorteren en bewerken van ruim 350.000 ton aan groene reststromen afkomstig uit openbaar groen tot bodemverbeteraars of biobrandstoffen.

Ferm O Feed B.V.Een grote diversiteit aan vaste en vloeibare meststoffen wordt geproduceerd en gedistribueerd naar meer dan 45 landen wereldwijd.

Den Ouden Regionaal Overslagcentrum B.V.Op het BZOB-terrein te Helmond worden vloeibare en vaste stromen opgeslagen. Voor vloeibare stromen is er een groot aantal silo’s en tanks variërend van 200 m³ tot 10.000 m³. De totale opslagcapaciteit voor vloeibare en vaste stoffen is circa 200.000 m³.

Den Ouden Materieel B.V.Deze vennootschap is ondersteunend aan de bovenstaande bedrijven door het leveren van personeel en materieel.

Figuur 1: organogram

6

Figuur 1: organogram

Den OuDen grOep

Den OuDen Groenrecycling B.V.

FerM-O-FeeD B.V.

Den OuDenR.O.C. B.V.

Den OuDen Aannemingsbedrijf B.V.

BODAC B.V.

Den OuDenMaterieel B.V.

7

Den Ouden streeft naar een wereld met respect voor elkaar en voor de natuur. Een wereld waarin we zorgvuldig omgaan met steeds schaarser wordende grondstoffen. En een wereld waarin we onze bodem minder uitputten en deze verrijken door regelmatig iets terug te geven.

Wij besteden continu aandacht aan de optimalisering van onze productieprocessen en dienstverlening. Bijvoorbeeld door groene reststromen tot biobrandstof of bodemverbeteraars te verwerken, of door ons te richten op de vermindering van CO2-uitstoot. Zo spannen wij ons in om de volgende generaties een goede toekomst te bieden.

Den Ouden is uniek in haar breedte waar het gaat om bodemactiviteiten. Met jarenlange kennis en ervaring richten wij ons op projecten waarin onze bodem centraal staat. Of het nu gaat om het uitvoeren van reconstructies, het aanleggen van infrastructuur en saneringen of het opsporen van explosieven.

Om het maximale rendement uit de bodem te halen bieden wij een totaalconcept aan voor biobrandstoffen, meststoffen en bodemverbeteraars.

Onze missie luidt daarom: het ontplooien van regionale civiel- en cultuurtechnische werken en het produceren en vermarkten van organische voeding op basis van groen en (agri-) reststoffen.

Synergie tussen onze diverse werkmaatschappijen maakt het mogelijk om zo efficiënt mogelijk een totaalpakket aan bodemactiviteiten aan te bieden.

Zo werkt Den Ouden samen met haar opdrachtgevers aan een veilige, vruchtbare en leefbare bodem.

Missie & visie

Het ontplooien van regionale civiel- en cultuurtechnische werken en het produceren en vermarkten van organische voeding op basis van groen en (agri-) reststoffen.

8

Betrouwbaarheid en klantgerichtheid staan bij ons in een hoog vaandel. We willen een eerlijke partner zijn voor onze relaties. Samenwerking en luisteren naar elkaar vinden we dan ook belangrijk. Dat leidt tot gepassioneerd personeel. Door mee te denken en door te vragen komen wij tot een advies op maat.

Oplossings- en praktijkgericht werken wij op een efficiënte manier aan een antwoord op de vraag van onze klanten. Met diverse locaties binnen Nederland en een eigen transport en planning hebben wij een goede logistieke bereikbaarheid.

Onze kernactiviteiten vullen elkaar aan en wij bieden een totaalconcept van bodemverbeteraars en biobrandstoffen. Deze zaken leiden ertoe dat een samenwerking met ons op diverse fronten kostenbesparend is.

De genen van Den Ouden zijn stevig verankerd in het bedrijf. In totaal werken bijna twintig familieleden binnen de Den Ouden Groep. Momenteel zitten wij in een overgangsfase van de 2e naar de 3e generatie sinds de oprichting van het bedrijf. Deze 3e generatie bekleedt sleutelfuncties in het bedrijf. Zo werken wij aan het behoud van een sterk familiebedrijf waarvoor ook toekomstige generaties zich in kunnen zetten. Onze ambitie is om dat op een duurzame manier te blijven doen en in 2013 een omzet van 50 miljoen te halen, met een rendement van 4%.

Kernwaarden Toekomstbeeld

• Gepassioneerd personeel

• Advies op maat

• Oplossings- en praktijkgericht werken

• Logistieke bereikbaarheid

• Totaalconcept van bodemverbeteraars en biobrandstoffen

9

Duurzaamheid is… gegarandeerde kwaliteitDuurzaam lijken en duurzaam doen zijn twee heel verschillende dingen. Den Ouden is van mening dat veiligheid en milieubewust ondernemen verankerd moeten zijn in de basis van je organisatie. Wij geloven in de garantie van kwaliteit en hebben dan ook een indrukwekkende lijst van certificeringen. Onze interne processen zijn er op gericht om op een bewuste manier zo goed mogelijk aan de wensen van onze klanten te voldoen.

Overzicht van onze procescertificaten

ISO 9001 (kwaliteit)Kwaliteitssysteem waarbij de nadruk ligt op het continueren van klanttevredenheid en het beheersen van bedrijfsprocessen organisatiebreed.

ISO 14001 (Milieu)Milieuzorgsysteem om de milieurisico’s van de bedrijfsvoering te beheersen en indien mogelijk te verminderen.

VCA** (veiligheid)De Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers (VCA) bestaat om het veiligheidsbewustzijn te vergroten en daarnaar wordt gewerkt op de diverse locaties en projecten.

CO2-BEWUST certificaat - niveau 3Het CO²-certificaat garandeert CO²-bewust handelen in de eigen bedrijfsvoering en bij de uitvoering van projecten.

BRL OCE (Opsporen Conventionele Explosieven) De beoordelingsrichtlijn ‘Opsporen van conventionele explosieven’ (BRL-OCE) is het certificaat voor het opsporen van conventionele explosieven.

BRL SIKB 9335; milieuhygiënisch keurmerk van samengestelde grondproducten

Keurmerk voor grondproducten die worden samengesteld op basis van grond en groenproducten.

BRL SIKB 7000 (protocol 7001 en 7003)Certificaat waarmee de kwaliteit van de uitvoering van landbodemsaneringen volgens de conventionele methoden en waterbodemsaneringen wordt gewaarborgd.

GMP kwaliteitscertificaat; transport voedermiddelenHet GMP+ is een kwaliteitscertificaat voor het borgen van de diervoederveiligheid in alle schakels van de diervoederketen.

10

Overzicht van onze productcertificaten

NTA 8080 Door dit certificaat wordt voldaan aan de eisen voor duurzame biomassa ten behoeve van energiedoeleinden (elektriciteit, warmte en koude opslag en transportbrandstof).

RHP certificaat; keurmerk voor substraten, substraatgrondstoffen

Het RHP keurmerk waarborgt de kwaliteit van het product (beheersing ziekterisico’s en borging van eigenschappen) in de keten van winning tot verwerking bij de afnemer.

Keurcompost; milieuzorg en productkeur voor groencompost

Door de levering van keurcompost weet de klant dat het product aan bepaalde, vastgelegde kwalificaties voldoet.

Control Union Certifications; Certificatie Programma Input

Enkele meststoffen en bodemverbeteraars uit het assortiment zijn op basis van biologische grondstoffen geproduceerd zodat biologische bedrijven deze producten mogen toepassen voor hun teelt.

Beoordelingen certificeringen

Om het beleid te toetsen, hebben wij Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s) vastgesteld binnen vier resultaatgebieden; Financieel, Klanten, Interne Processen en Leren & Innoveren. Deze KPI’s zijn geïntegreerd in ons kwaliteitssysteem en worden maandelijks gemonitord. In 2011 is het gehele managementsysteem vernieuwd. Daarbij zijn nieuwe procedures toegevoegd en bestaande procedures geactualiseerd.

Resultaten auditsIn december 2011 is een twintigtal interne audits uitgevoerd. Het zwaartepunt van de interne audits lag bij de primaire en ondersteunende processen. De hoofdlijn van de verbeteringen richt zich op het goed implementeren van die processen. De doelstelling voor 2012 is dat alle locaties minimaal twee keer bezocht worden door de KAM-coördinator. Zo begeleiden wij de implementatie van de processen optimaal.

11

Preventieve en corrigerende maatregelenOm geuroverlast te reduceren houden we rekening met de windrichting bij het plannen van het composteerproces. Tevens hebben we geïnvesteerd in een computergestuurde menglijn om de kans op productafwijkingen bij onze mengsels te voorkomen. Door alternatieve verwerkingsmethoden kunnen de geurklachten beperkt worden.

De klachten die in 2011 binnen kwamen hebben wij geanalyseerd. Vijf van deze klachten waren procesgerelateerd (geurklachten), zes van de klachten waren productgerelateerd. Uiteraard hebben wij naar passende oplossingen gezocht om deze klachten in de toekomst te kunnen beperken.

Scenario’s voor de toekomstEen belangrijke ambitie is het terugdringen van de CO2-uitstoot. In 2011 richtte Den Ouden zich op het behalen van het CO2-bewust certificaat. In augustus werd het certificaat

(niveau 3) toegekend. In totaal zijn er 5 niveaus te halen, waarbij 5 de hoogst haalbare trede op CO2-prestatieladder is. Wij hebben ons ten doel gesteld om in 2014 8,2% CO2-reductie te realiseren ten opzichte van 2010. Daarnaast willen wij binnen enkele jaren stijgen naar trede vier of vijf.

In 2011 troffen we maatregelen om het energieverbruik op onze vestigingen terug te dringen. De focus lag op het hoofdkantoor, omdat daar relatief gezien het meest te halen viel.

Het energieverbruik op het hoofdkantoor is in 2011 aanzienlijk verminderd; van 152.606 kWh naar 138.109 kWh. Er is geïnvesteerd in nieuwe TL-verlichting met energiezuinige armaturen en het hete lucht verwarmingssysteem is vervangen door een centrale verwarming. Good housekeeping (het controleren van alle vertrekken na sluitingstijd) werpt ook zijn vruchten af.

Bedrijfsbreed worden medewerkers ook milieubewust gemaakt door middel van bericht- en regelgeving vanuit de

Figuur 2: kwaliteitssysteem Figuur 3: soorten meldingen

12

directie. Zo printen wij zoveel mogelijk dubbelzijdig en niet langer in kleur wanneer dat niet noodzakelijk is. Het verwezenlijken van onze milieudoelstellingen doen we samen! Door het implementeren van een document managementsysteem dient het aantal kopieën in de komende jaren nog verder gereduceerd te worden.

Den Ouden Groep heeft in totaal 38 personenauto’s waarin door medewerkers wordt gereden voor zakelijk gebruik. Het beleid voor de komende jaren is om hybride auto’s aan te schaffen waar de werkzaamheden dat toelaten. Figuur 4 toont het aantal personenauto’s en hun energielabel in 2011. Het doel is om de komende jaren de auto’s met label C tot en met G te vervangen door auto’s met een energielabel A of B. Deze 30 wagens besparen 14,61% op het brandstofverbruik in de categorie personenauto’s. Wij streven ernaar om in 2015 alleen nog personenauto’s met een A-label (18 stuks) of een B-label (20 stuks) in ons bezit te hebben.

Figuur 4: energielabelsEnergielabels die voorkomen bij personenwagens voor zakelijk gebruikTotaal 38 personenauto’s

13

Duurzaamheid is… het ontwikkelen van nieuwe mogelijkheden

Gras vergisten: We zijn proeven aan het doen met het vergisten van bermgras met als doel hier zoveel mogelijk gas uit te winnen. Looptijd: tot eind 2012

Gras verbranden: Essent heeft, samen met diverse partijen, een Green Deal getekend. In opdracht van RWE (Essent) wordt het gebied rond de biomassacentrale in Cuijk op een duurzame manier ontwikkeld. Looptijd: tot eind 2015.

PrimeChamp champost: In samenwerking met PrimeChamp testen we of gebruikte champost een meerwaarde biedt als bodemverbeteraar in combinatie met keurcompost. Looptijd: tot medio maart 2013.

Raffinage tomatenloof:In samenwerking met TNO, Koppert en Productschap Tuinbouw onderzoeken we of er biologische bestrijdingsmiddelen in het (tomaten)loofsap zitten die gebruikt kunnen worden bij de teelt van nieuwe planten. Looptijd: tot eind 2013.

Percolaatwater opwaarderen/terugdringen: De overvloed aan percolaatwater op onze locaties terugdringen door de terreinen aan te passen en slim om te gaan met vuil en schoon water. Looptijd: tot medio 2013.

Verwerken van groene vezels in bouwmaterialen: We onderzoeken de mogelijkheden om plantaardige vezels van groene reststromen te verwerken in bouwmaterialen. Looptijd: tot eind 2014.

Een greep uit onze innovatieprojecten:

Den Ouden streeft er naar voorop te lopen met ontwikkeling en innovatie. Zoeken naar nieuwe ontwikkelingen gebeurt niet alleen bij nieuwe producten en diensten, maar ook blijven we kijken naar de beste oplossingen voor mens en milieu bij onze bestaande diensten.

De rol van adviseur past uitstekend. Aan onze kennis en kunde ligt jarenlange praktijkervaring ten grondslag. Met recht kunnen we zeggen dat we dé bodemspecialist zijn. We graven dieper om tot de kern van elke vraag door te dringen. We denken mee en blijven kritisch om de beste oplossing te kunnen bieden. Zo komen wij tot een advies op maat; of het nu gaat om een productvraag of een te leveren dienst. Want wij begrijpen dat geen probleem of klant hetzelfde is.

In 2011 hielden we ons bezig met tien innovatieprojecten. Ook in 2012 gaan we door met het zoeken naar nieuwe mogelijkheden en partnerships. Hiermee willen we onze klant nog beter gaan bedienen.

14

Interview metJan van Hamond

“Het garanderen van kwaliteit door middel van certificering en de rol kunnen aannemen van kenniscentrum, leidt tot complete ontzorging van opdrachtgevers.”

“Den Ouden onderscheidt zich door kwaliteit te garanderen. Dat doen we door middel van certificering. Wij zijn in het bezit van alle certificaten die er

toe doen op het gebied van kwaliteit, milieu en veiligheid. We besteden er veel aandacht aan om op dat gebied voorop te lopen en zijn in onze branche uniek in het aantal certificeringen die we hebben behaald. Een klant moet er blind op kunnen vertrouwen dat we aan zijn hoogste producteisen en aan zijn normen en waarden kunnen voldoen.

Nu we zoveel verschillende certificaten in ons bezit hebben, gaan we ons erop richten om daar meer diepgang aan

te geven. Zoeken naar nóg betere, efficiëntere en effectievere invulling van de normen en de certificering continueren. We willen onze klanten nog beter helpen met advies en ontwikkeling in hun branche, als een soort kenniscentrum. Dat moet leiden, in combinatie met ons brede takenpakket, tot complete ontzorging van onze opdrachtgevers.”

Jan van HamondKAM-coördinator

12 jaar in dienst

15

Duurzaamheid is… teamworkDen Ouden voelt zich betrokken bij haar medewerkers. Zij zijn immers de drijvende kracht van het bedrijf. Om te peilen wat de medewerkers vinden, houden wij jaarlijks een medewerkerstevredenheidsonderzoek.

Uit het onderzoek dat is gehouden over het jaar 2011 blijkt dat het Den Ouden-team over het algemeen iets minder tevreden is dan in 2010. Dit is mede te verklaren door de economische situatie; er zijn enkele maatregelen genomen om de groep weerbaar te maken. Deze raken de medewerkers op diverse vlakken.

Wij streven naar een minimale score van zeven; voor tweederde van alle aspecten behalen wij die score ook. Daar zijn wij trots op! Natuurlijk willen we ook de andere scores verhogen naar de door ons gestelde norm. Er dient dus nog de nodige verbetering plaats te vinden voor een aantal zaken.

Het afgelopen jaar is hard gewerkt aan het verbeteren van een tweetal punten: • Verbetering interne/externe communicatie • Verbetering mogelijkheid tot bijscholing

Om de communicatie te verbeteren, wordt er een maandelijkse nieuwsbrief uitgestuurd waarmee alle medewerkers op de hoogte worden gesteld van ontwikkelingen binnen het bedrijf.

Ook is er een nieuw ERP-systeem aangeschaft, waarmee bedrijfsprocessen geoptimaliseerd kunnen worden. Dit systeem vergemakkelijkt de werkprocessen van onze medewerkers.

Figuur 5: tevredenheid

16

Figuur 6: werknemers naar leeftijd

Omdat we streven naar een werksfeer die voor iedereen zo uitdagend en prettig mogelijk is, investeren we in kennis en ontwikkeling. Coaching van medewerkers kreeg in 2011 dan ook de nodige aandacht: veel medewerkers volgden in 2011 een cursus of training. Dit waren cursussen gericht op veiligheid (BHV, EHBO, MVK, HVK en VCA) en het vergroten van vakkennis en kwaliteit (gebruik van computerprogramma’s, basiskennis OCE, OCE-deskundige en senior OCE deskundige, cursus aanbestedingswet en rijbewijs BE).

Bij ons vormen de medewerkers een hecht en gemotiveerd team. Daar zijn wij zeer trots op. Onze collega’s staan voor elkaar klaar en werken enthousiast samen om een goed eindproduct te verzorgen. Om te blijven werken aan innovatie en kwaliteit, staat Den Ouden te allen tijde open voor nieuwe, jonge medewerkers. Wij zijn een erkend leerbedrijf voor Bouw & Infra en de groene sector, want wij geloven in learning on the job.

Ziekteverzuim en uitstroomIn 2011 lag het ziekteverzuim gemiddeld op 5%. Er is het afgelopen jaar hard gewerkt om het ziekteverzuim te verminderen. En met succes; het verzuimpercentage is aanzienlijk afgenomen. Meer persoonlijke aandacht voor onze medewerkers en een verbetering van de interne communicatie staat op de agenda voor het komende jaar. We verwachten daarmee een nog gemotiveerder team te krijgen. Want een medewerker die met plezier naar zijn werk gaat, verzuimt minder.

Ons streven is om met deze maatregelen om 2012 minder ziekteverzuim dan het landelijk gemiddelde van 4,45% te noteren.

Helaas hebben zich in het kalenderjaar 2011 incidenten voorgedaan die tot ziekteverzuim hebben geleid. Deze brengen de Injury Frequency op 17,77. Onze doelstelling voor 2012 is om deze bij te stellen naar 15,0.

Figuur 7: aantal FTE

17

Figuur 9: ongevalstatistieken voor Den Ouden Materieel

Het aantal werkdagen dat is verzuimd is echter drastisch gedaald. Dat heeft een positief effect op de gemiddelde verzuimduur. Om het aantal incidenten meer te beperken, nemen we preventieve maatregelen door onze medewerkers een tweetal opleidingen met betrekking tot veiligheid te laten volgen. Tevens worden het kwaliteitsplan en Veiligheids- en Gezondheidsplan gedetailleerder uitgewerkt.

Wij proberen altijd de uitstroom van medewerkers zoveel mogelijk te beperken. Liever werken we aan een relatie voor langere tijd, dan kennis en ervaring te laten gaan.

In 2011 was er een uitstroom van 22% (37 personen). Hiervoor zijn twee oorzaken aan te wijzen. In mei 2011 brandde onze fabriek van Ferm O Feed af. We hebben waar mogelijk personeel herplaatst binnen organisatie, maar niet bij alle medewerkers is een goede match gevonden, waardoor we een deel van het personeel hebben moeten laten gaan. Ook is er kritisch gekeken naar onze werkprocessen en hebben we die waar mogelijk nóg efficiënter ingericht.

Figuur 8: gemiddelde verzuimdagen

18

Interview metMarijke Mud

“Wanneer een medewerker wil doorgroeien of een andere functie wil, matchen we ambities en interesse met de mogelijkheden binnen het bedrijf.”

“Wij vinden het belangrijk dat medewerkers zich goed voelen. Ze zetten zich elke dag voor ons in, maar als werkgever zijn we er ook voor ze op sociaal en persoonlijk vlak. Extra

interesse tonen als het thuis even niet zo lekker loopt en het organiseren van gezellige feestjes is binnen ons bedrijf heel normaal. Zeker nu de maatschappij verhard en de druk om te presteren toeneemt merk je dat mensen dat waarderen. Het versterkt hun binding met het bedrijf.

Wij hebben altijd gestreefd naar een minimale uitstroom. Wanneer een medewerker wil doorgroeien of juist een andere functie wil, proberen we zoveel mogelijk hun ambities

en interesses te matchen met de mogelijkheden binnen het bedrijf. Het werk inhoudelijk afstemmen op hun persoonlijkheid en de richting waarin ze willen groeien vinden we als gecertificeerd bedrijf belangrijk. Zo bevorderen we de doorstroom binnen ons bedrijf, blijft ervaring behouden en blijven de medewerkers uitgedaagd en gemotiveerd.”

Marijke MudHoofd Personeelszaken

34 jaar in dienst

19

Duurzaamheid is… het onderhouden van goede relatiesHet opbouwen en behouden van goed contact met onze klanten is onbeschrijflijk waardevol. Wij zien de relatie die wij aangaan met opdrachtgevers als een investering in de toekomst. Een goede samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer vormt de basis van een duurzame relatie.

Met een initiatiefrijke houding en een luisterend oor staan wij voor onze klanten klaar. Elke opdracht met een frisse blik opnieuw tegen het licht te houden, leidt tot een passende oplossing voor mens en milieu.

Wij vinden dan ook dat elke klacht er één teveel is. Maar klachten voorkomen met kwaliteit is niet altijd genoeg. Om onze verbeterpunten inzichtelijk te krijgen, hielden wij in 2011 een klanttevredenheidsonderzoek. Daarbij varieerden de scores van 7,95 tot 7,32 gemiddeld per vraag (figuur 10).

Met deze scores kunnen wij zeer tevreden zijn. Wij gaan echter niet stilzitten, want er zijn enkele punten die verbeterd kunnen worden. Daarom hebben wij waar dat kon adequaat en snel actie ondernomen om de drie onderwerpen waarop wij het minst goed scoorden te verbeteren (figuur 11). Zo hebben we een speciaal e-mailadres (communicatie@denoudengroep.com) voor klachten en vragen aangemaakt. Deze e-mails komen binnen op één centraal punt en worden van daaruit meteen opgepakt of doorgestuurd naar de juiste contactpersoon.

Het verstrekken van de bedrijfs- en productinformatie wordt gemakkelijker met het nieuw aangeschafte ERP-systeem. Dit systeem wordt in 2012 geïmplementeerd. En onze communicatiemiddelen worden door een nieuw aangestelde communicatiespecialist onder de loep genomen.

Bij inname van groene reststromen gaan wij nauwkeurig te werk en controleren het materiaal. Dat is tijdsintensief, maar nodig om de kwaliteit en onze milieubewuste aanpak te garanderen. We kunnen niet altijd voorkomen dat in het piekseizoen een aantal vrachtwagens tegelijk aankomen om te lossen, maar we proberen eventuele vertragingen op te lossen met het vernieuwde acceptatiebeleid. Hierbij worden groenstromen al eerder in het proces nauwkeurig bekeken en gescheiden.

We gaan er van uit dat deze aanpassingen leiden tot een hogere score in het klanttevredenheidsonderzoek. Want wij zijn pas tevreden als onze klant dat ook is.

Meedenken, maatwerk afleveren en onze opdrachtgevers ontzorgen, daar staan wij voor.

20

Klachtafhandeling Cijfer: 7,3

Ondernomen actieCentraal e-mailadres om klachten te registreren en snel af te kunnen handelen.

Verstrekking bedrijfsinformatie Cijfer: 7,5

Ondernomen actieAannemen van communicatie specialist.Aanschaf van een nieuw ERP-systeem (implementatie in 2012).

Laad- lostijd op locaties Cijfer: 7,5

Ondernomen actieInvoering acceptatiebeleid om efficiënter groene reststromen in te kunnen nemen op onze locaties.

Figuur 10: resultaten klanttevredenheidsonderzoek

Figuur 11: drie laagste rapportcijfers uit het klanttevredenheidsonderzoek

21

Duurzaamheid is… veiligheid waarborgenBij het benaderen van explosieven of het uitvoeren van (water)bodemsaneringen speelt veiligheid een cruciale rol. De garantie van veiligheid voor het personeel en de directe omgeving dient dus te allen tijde gewaarborgd te zijn. Tijdens de werkzaamheden doen wij er dan ook alles aan om de risico’s te beperken. Diverse beveiligingsmaatregelen verzekeren de maximale veiligheid.

Bodac, dochtermaatschappij van de Den Ouden Groep, is gespecialiseerd in risicoanalyse. Daarmee brengen wij van tevoren nauwkeurig in kaart waar de risico’s zich bevinden. Een risicoanalyse is een gedetailleerde studie die bestaat uit de volgende onderdelen: • verificatie van het feitenmateriaal (vooronderzoek) • vaststellen van locatiespecifieke omstandigheden • bestuderen van plannen voor toekomstig gebruik • benoemen van betrokken disciplines zoals archeologie, milieu en cultuurhistorie • vaststellen van de risico’s • beoordelen van de specifieke risico’s

Bij het uitvoeren van onze (infra-)activiteiten, zoals het bouw- en woonrijp maken van terreinen, het afkoppelen van hemelwater, het shredderen van hout en het produceren van bodemverbeteraars, staat de veiligheid van onze collega’s voorop. Wij zorgen dat iedereen de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM’s) tot zijn beschikking heeft. Of het nu gaat om gehoorbescherming, visuele beschermingsmiddelen of reflecterende kleding. De uitgifte van onze PBM’s is centraal geregeld. Onze uitvoerders en de locatiebeheerders zien er op toe dat de PBM’s altijd gedragen worden.

22

“Met de nieuwste apparatuur, de juiste kennis en ervaren vakmensen is Bodac een partner in plaats van een opdrachtnemer.”

“De gemeente Sluis werkt al sinds 1995 samen met Bodac bij projecten. Na een brede oriëntatie volgens de Europese aanbestedingsregels kwamen we uit bij Bodac vanwege de uitstekende prijs/kwaliteitsverhouding.

Aan de goede samenwerking tussen Bodac en de gemeente Sluis ligt gelijkwaardigheid ten grondslag. Vertrouwen op de expertise van de ander en openstaan voor feedback zorgen voor de chemie in het partnership.

In de communicatie is Bodac altijd duidelijk en eerlijk geweest. Daardoor zijn we achteraf nooit voor financiële of andere verrassingen komen te staan en konden we elkaar versterken met

adviezen. Met de nieuwste apparatuur, de juiste kennis en ervaren vakmensen is Bodac een partner in plaats van een opdrachtnemer.”

Humphrey SaffrieAmbtenaar Openbare Orde en Veiligheid

gemeente Sluis

23

Duurzaamheid is… wereldwijde voedsel-productie stimulerenEen groeiende wereldpopulatie en een teruglopend voedselaanbod leiden op den duur tot voedseltekorten. Door mestoverschotten te verwerken tot exportwaardige, gebruiksvriendelijke organische meststoffen levert Ferm O Feed een concrete oplossing voor dit probleem.

Onze vaste en vloeibare meststoffen maken een intensievere voedselproductie wereldwijd mogelijk, want ze verbeteren het rendement van de meest uiteenlopende teelten – van appels en peren tot tomaten en aardappelen. De kwaliteitsproducten van Ferm O Feed vinden hun weg over de hele wereld; ongeveer 95% van de totale afzet wordt geëxporteerd.

De producten van Ferm O Feed staan onder strenge controle van de veterinaire dienst. Van elke productbatch worden monsters genomen. Deze worden in een onafhankelijk laboratorium geanalyseerd op microbiologische kwaliteit en nutriëntengehaltes. Hiermee garanderen wij onze klant van een goed product dat voldoet aan de strengste eisen.

Momenteel werkt Ferm O Feed hard aan de realisatie van een nieuwe fabriek op onze productielocatie in Helmond. Op deze locatie vinden ook de moderne opslag- en verpakkingsactiviteiten plaats. Door het integreren van de productie met de distributiefaciliteiten wordt het assortiment efficiënter geproduceerd en vindt er een aanzienlijke CO2-reductie plaats. Naast het gebruikelijke vervoer per vrachtwagen, zijn er ook expeditiemogelijkheden voor vervoer over water.

24

Door het integreren van de productie met de distributiefaciliteiten wordt het assortiment efficiënter geproduceerd en vindt er een aanzienlijke CO2-reductie plaats.

25

Duurzaamheid is… een totaalconcept voor groenOnze producten ontwikkelen wij zo milieubewust mogelijk. Het zit ook al in de aard van de producten, want een proces op gang brengen waarin geen stromen meer verloren gaan, is ons dagelijkse werk. Onze core business, het verwerken van groene reststromen tot bodemverbeteraars, past binnen het concept cradle to cradle. Maar daar blijft het niet bij, want we letten op alle facetten: van productieproces tot levering.

Het terugdringen van CO2-emissie is een belangrijk thema voor onze organisatie. Wij bedienen de energiemarkt met het verwerken van gras en houtchips. Volgens het CO2-equivalent leidt het leveren van gras aan onze organisatie tot een CO2-reductie van 16%. Voor hout ligt dit percentage zelfs nog hoger, op 34%. Klanten die houtchips of gras bij

ons laten verwerken, leveren dus een wezenlijke bijdrage aan CO2-reductie. Momenteel zetten wij 350.000 ton groenafval om in biobrandstof, hoogwaardige compost, substraatmengels, bomenzand, bomengrond en diverse bodembedekkers.

Figuur 12: totale productie van Den Ouden Groenrecycling

26

Interview metRob den Ouden

“Onze NTA8080-certificering garandeert dat wij op een duurzame manier biobrandstoffen produceren en vermarkten.”

“Nadat het Verdrag van Kyoto ondertekend was, merkten we dat de markt behoefte kreeg aan een alternatief voor fossiele brandstoffen. Daarna zijn we onze

composteerlocaties anders gaan inrichten en grondstoffen op een andere manier gaan scheiden. Op deze manier winnen en verwerken we schone fractie uit het snoeihout. En de vraag uit de markt blijft, want onze afzet van deze producten blijft nog steeds gestaag groeien.

Behalve het produceren, vermarkten wij ook biobrandstoffen. Ook het transport verzorgen wij zelf. Daardoor

kunnen we precies en continu leveren wat de klant van ons vraagt. Onze NTA8080-certificering garandeert dat we dit op een duurzame manier doen. En met succes: we zijn leverancier van de grootste vers houtcentrale in de Benelux.”

Rob den Ouden Hoofd In- en Verkoop Biomassa

13 jaar in dienst

27

Biobrandstoffen worden steeds belangrijker als alternatief voor fossiele brandstoffen. Om aan de enorme vraag naar brandstof te kunnen voldoen, scheiden wij zuivere biobrandstoffen van de overige groene reststromen. Het NTA 8080 certificaat, dat wij als één van de eerste bedrijven in Nederland behaalden, garandeert dat onze biobrandstoffen op een duurzame manier geproduceerd en vermarkt worden. Figuur 12 toont duidelijk aan dat biobrandstoffen een steeds belangrijkere plaats in ons productassortiment innemen.

In 2011 werd Den Ouden partner in innovatieprojecten ten behoeve van duurzaamheid. We sloten een Green Deal met de rijksoverheid. Daarin gaven we aan te streven naar een toename van productie en de inzet van hoogwaardige compost als vervanger van veen dat als grondstof dient voor potgrond.

We sloten een partnership met Essent als toeleverancier van biobrandstoffen voor de centrale in Cuijk. Essent

onderzoekt daar hoe die centrale omgebouwd kan worden tot een Multi Fuel Centrale met organische reststromen. Ook voor dit initiatief werd een Green Deal gesloten.

CalamiteitenplanDat de productie en het vermarkten van biobrandstoffen hoog op onze agenda staat, geeft ook ons calamiteitenplan aan. Dit plan is opgesteld voor gemeentes die buiten reguliere uren groene reststromen willen afvoeren.

Wanneer door extremere weersomstandigheden omgewaaide bomen de wegen versperren zijn wij bereikbaar via noodtelefoonnummers. Zo kunnen onze medewerkers het vrijkomende hout op onze verwerkingslocatie 24 uur per dag in ontvangst te nemen. Wij bespoedigen de afvoer en dat heeft minder handelingen voor de opdrachtgever tot resultaat. De reststromen hoeven daardoor niet eerst opgeslagen te worden op een gemeentewerf. Dat werkt niet alleen kostenbesparend en efficiënter, maar is logistiek gezien ook beter voor het milieu.

Biobrandstoffen

28

Inzameling en verwerking van groene reststromen

Het productieproces begint bij de inzameling van groene reststromen. Onze verwerkingslocaties en op- en overslagterreinen liggen dicht bij snel- en provinciale wegen. De verwerkingslocaties zijn gespreid gesitueerd om een optimale dekkingsgraad voor inname te realiseren. Dat levert ook logistieke voordelen op. Daarnaast worden de routes voor de op te halen biomassastromen zo gepland, dat er altijd met volle (retour)vrachten gereden kan worden. Wij werken dus zo efficiënt mogelijk!

Wij streven ernaar om bij de inzameling het groenafval al zo veel mogelijk te scheiden. Direct bij ontvangst scheiden we het grove materiaal. Dit verkleinen we apart en zeven we tot houtsnippers die geschikt zijn voor biomassacentrales. Uit het fijnere materiaal scheiden we overtollig zand en grond van organisch materiaal. Het verwijderen van materialen die niet geschikt zijn voor biobrandstof of natuurcompost vooraf, beperkt het aantal handelingen met machines – en daarmee de emissie – tot een minimum. Met de toegepaste controle- en zuiveringstechnieken op onze verwerkingslocaties creëren we dus optimale mogelijkheden in het hergebruik van de afvalstromen. De productieprocessen zijn vanzelfsprekend gecertificeerd.

29

Duurzaamheid is… doorontwikkeling van aangeboden dienstenMaatschappelijk verantwoord ondernemen stopt niet bij het vervaardigen van onze producten. Ook in onze dienstverlening streven wij naar kwaliteit, veiligheid en milieubewustzijn.

Wij beschikken over een omvangrijk wagenpark met moderne vrachtwagen(kraan)combinaties. Vanzelfsprekend zijn wij in het bezit van een VIHB-beschikking en heeft elke vrachtwagen een NIWO-vergunning.

In 2011 was het totaal verbruik van dit park 1,1 miljoen liter brandstof. Een groot deel van de directe CO2-emissie is dus afkomstig van ons materieel. CO2-reductie is voor de Den Ouden Groep een belangrijk thema. Kritisch kijken hoe we het huidige energieverbruik kunnen terugdringen, maar ook innoveren op dit gebied staat op onze agenda. Dat doen we door aan te haken bij initiatieven die hetzelfde doel voor ogen hebben, maar ook door te investeren in technologie. De meeste vrachtwagens die de groenstromen ophalen, zijn uitgerust met minimaal Euro-5 motoren met roetfilters.

De eerste vrachtwagen met een Euro-6 motor is inmiddels aangekocht en wordt medio augustus 2012 geleverd. Al onze vrachtwagens worden uitgerust met een boordcomputer in 2012 om de ritten nog efficiënter in te plannen. Dit is noodzaak om de chauffeurs en planners te helpen zo efficiënt en effectief mogelijk te werken, maar ook omdat automatisering en innovatie kostenbesparend is voor de klant en voor ons.

De supply chain is onder de loep genomen en overbodige transportbewegingen zijn geëlimineerd. Verder hebben we geïnvesteerd in een cursus ‘Het nieuwe rijden’ voor onze beroepschauffeurs. Zij hebben geleerd om zo zuinig mogelijk te rijden en zo het brandstofverbruik terug te dringen.

30

Interview metTimo Rovers

“Om klanten logistiek optimaal te bedienen, moet je flexibel denken en snel handelen.”

“De planning van onze transporten van de locatie naar de klant vallen onder mijn verantwoordelijkheid. Om de producten op tijd te kunnen leveren, hebben wij containerwagens, walking floors en kraanwagens tot onze

beschikking. Om binnen zo’n divers bedrijf de logistieke weg te vinden en klanten optimaal te bedienen, moet je flexibel denken en snel handelen.

Het is een uitdaging om binnen de normen van de wet en onze certificeringen een zo goed mogelijk financieel resultaat te behalen. Dat doe ik met een efficiënte logistieke planning en door een prettig contact met de klant te onderhouden. Deze

aanpak zorgt voor een optimale binding tussen onze klant en ons bedrijf. Ik haal dan ook voldoening uit een goede samenwerking met klanten en collega’s.”

Timo RoversLogistiek Planner

1 jaar in dienst

31

Den Ouden Groep - hoofdkantoor •Hermalen 7

Postbus 12, 5480 AA Schijndel

T (073) 543 10 00

F (073) 549 83 60

E info@denoudengroep.com

www.denoudengroep.com

www.fermofeed.com

www.bodac.nl

Locatie Vlagheide •Vlagheide 6c, 5482 NM Schijndel

Locatie Land van Cuijk •Beijers bos 2, 5443 PL Haps

Locatie West-Brabant •Rijksweg Noord 8, 4735 TX Zegge

Locatie De Peel/ROC •Gerstdijk 6, 5704 RG Helmond

Locatie Het Gooi •Naarderstraatweg 6, 1399 VR Muiderberg

Locatie Flevoland •Platinastraat 26, 8211 AR Lelystad

Locatie Maasland •Vliertwijksestraat 45-a, 5244 NH Rosmalen

Locatie De Maasduinen •Ooijenseweg 14, 5871 CA Broekhuizenvorst

Contact

32

De Maasduinen

De Peel/ROC

Den Ouden GroepMaasland

Vlagheide

Land van Cuijk

Flevoland

Het Gooi

West-Brabant

33

Hoofd- en eindredactie:Esther de Pina, Jochem Langenhuijzen

Aan deze editie werkten mee:Berrie den Ouden, Humphrey Saffrie, Jan van Hamond,Marijke Mud, Rob den Ouden, Timo Rovers.

Fotografie - Bram Saeys, Den Ouden GroepVormgeving - Mariette van OortDruk - Drukkerij NPCOplage - 2.000

Disclaimer Deze uitgave is tot stand gekomen met informatie uit verschillende

bronnen. Diverse organisaties hebben hun medewerking verleend en

informatie verstrekt. Den Ouden Groep heeft deze informatie voor

zover mogelijk geverifieerd en gecontroleerd, we kunnen echter geen

verantwoording dragen voor fouten en consequenties daarvan.

© april 2012, Den Ouden Groep

Colofon

34

Natuurlijk…