DORPSVERNIEUWINGSPLAN TEN POST, WINNEWEER EN … · Ook wordt gesuggereerd om juist op een van de...
Transcript of DORPSVERNIEUWINGSPLAN TEN POST, WINNEWEER EN … · Ook wordt gesuggereerd om juist op een van de...
1
DORPSVERNIEUWINGSPLANTENPOST,WINNEWEERENWITTEWIERUMINDESTEIGERSImpressievaneendrukbezochtedorpsavondop23mei
BijnahonderdinwonersvanTenPost,WinneweerenWittewierumhebbentijdensdedorpsavondop23meisamenhunDorpsvernieuwingsplanindesteigersgezet.Verdeeldoverelfgroepenhebbenzijbesprokenwaarditplanovermoetgaan.Watzijnbelangrijkeonderwerpen?Watisnodigenmogelijkominsamenhangmetdeversterkingsoperatietekomentoteenmooientoekomstbestendigdorpvoorjongenoud?Deavondleverdewaardevollekennisenstapelsgoedeideeënop.Ondankshunzorgenoverdeaardbevingsproblematiek,wistendedeelnemersenthousiastencreatiefoverhungezamenlijktoekomstnatedenken.DebijeenkomstwasgeorganiseerddoorDorpsbelangenplatformTenPostinsamenwerkingmetdegemeenteTenBoer,woningcorporatieWierdenenBorgenenNationaalCoördinatorGroningen.Degroepenwerdenbegeleiddoordeskundigenophetgebiedvanstedenbouw,landschapsontwerp,architectuurencultuurhistorie.Degemeenteheeftditbreedsamengesteldeontwerp-enadviesteam,datgoedthuisisindeprovincieGroningenendeaardbevingsproblematiek,gevraagdomdedorpsbewonersstapvoorstaptehelpenenteinspirerenbijhetontwikkelenvanhetDorpsvernieuwingsplan.Dedorpsavondwasdeeerstestapinditproces.
WATISEENDORPSVERNIEUWINGSPLAN?In2016hebbendorpsbewonersdeDorpsvisieTenPost,WinneweerenWittewierumopgesteld.HetDorpsvernieuwingsplandatnuwordtontwikkeld,bouwtdaaropvoort.Hetwerkttoenaardaadwerkelijkeuitvoering.Hetplangaatantwoordgevenophetwat,waar,wanneerenhoevanderealisatievanzakendiehetdorpbelangrijkvindt.Omdat2016tochalweerevengeledenis,istijdensdedorpsavondbekekenofallewensenenambitiesuitdeDorpsvisienogdezelfdezijnenofermisschiennieuweaandachtspuntenbijzijngekomen.
2
Involgendestappen-diehetontwerp-enadviesteamuiteraardtelkenssamenmetdedorpsbewonerszet-zalsteedsduidelijkerwordenwelkesterkekansenerliggenomopgavenzoveelmogelijkmetelkaarenmetdeversterkingsoperatieteverbinden.Denkbijvoorbeeldaanbehoudenversterkingvanhetdorpskarakter,verduurzamingendeoverstapnaarhernieuwbareenergiebronnen,verkeersveiligheid,goedevoorzieningenvoorjongenoudenaantrekkelijkemogelijkhedenomterecreërenenelkaarteontmoeten.Hetuiteindelijkedoelisdatdedorpensterkerenmooieruithetheleprocestevoorschijnkomen.Vooriedereen.
EenhartonderderiemdoorFrankdeVriesFrankdeVries,waarnemendburgemeestervanTenBoer,traptededorpsavondafmetdewoorden:“Hetisjullieavond,hetgaatoverjulliedorpen.Veelvanjulliezijnhiergeborenenopgegroeidenhebbenhierkinderengekregen.DaarombepalenjulliewaterinhetDorpsvernieuwingsplankomttestaan.Degemeentelevertdedeskundigheid,organisatiekrachtenfinanciëlemiddelendienodigzijn.HelaaszijneropditmomentteleurstellendeberichtenvanuitDenHaag.Vooreendeelvandeversterkingiservertragingtotdezomer.Ditduurtweliswaarnietmeerzolang,maardevraagis:watgebeurterdaarna?Wijgaaniniedergevalsamenmetudeschouderseronderzetten.ErmoetnogveelgeregeldwordenmetdeNAMenhetRijk,maardatdoenwijwel.Wijgaangewoondoorenhopenmetueenboeiendtrajectintegaan.Umaghieroverkritischzijn,ookopdegemeente.Waterookgebeurt;weeservanverzekerddatwijsnoeihardachterjulliestaan.”
THEMA’SVOORHETDORPSVERNIEUWINGSPLANInelfgroepenhebbendedorpsbewonersknelpunten,kansenenideeëningebracht.Diezijnvervolgensondergebrachtinelfhoofdthema’s.Watopvalt,isdatdorpsbewonershetoverbehoorlijkveelzakenmetelkaareenszijn.Tochzijnerookaccentverschilleninwatmenhetbelangrijkstvindtenindeoplossingendiewordenaangedragen.Daarnaastissprakevanallerleioverlappingentussendethema’s.Metdeoplossingvooréénknelpuntkunnenvaakdirectookandereknelpuntenwordenaangepakt.Zulkeslimmekoppelkansenzullenbeslistnaderwordenverkendenuitgewerktinhetuiteindelijkedorpsvernieuwingsplan.Daarwordthetplantenslottealleenmaarsterkervan.Watverderopvalt,isdatveelvandeingebrachteonderwerpenbetrekkinghebbenophetoostelijkvandeN360gelegendeelvanTenPost.Hierwonendanookdemeestemensenenhierkwamendemeestedeelnemersvandedorpsavondvandaan.Maarindevolgendestappenopwegnaar
3
hetdorpsvernieuwingsplanzalzekervolopaandachtaanTenPost-Kröddeburen,WinneweerenWittewierumwordenbesteed.
Inelfgroepenwerdendethema’svoorhetdorpsvernieuwingsplanverkend.
1. VERKEERSVEILIGHEID
Hetthemaverkeersveiligheidkreeginvrijwelallegroependemeesteaandacht.Enbegrijpelijk,wantervaltnoghetnodigeaanteverbeteren.Indeafgelopenjarenzijndiverseverkeersmaatregelengetroffen,zoalseen30km-zone,oranjeasfaltenwegversmallingen.Maardiehebbenniethetgewensteeffectgehad.Integendeel,desnelheidvangemotoriseerdverkeerlijktalleenmaartezijntoegenomen,terwijlopmeerdereplekkenhetoverzichtvoorverkeersdeelnemersisafgenomen.Daarbijkomtdathetautobezitinhetdorpdeafgelopendecenniaforsisgegroeid;veelstratenendehoeveelheidparkeerplaatsenzijndaarallangnietmeeropberekend.Eenanderprobleemvormendelandbouwvoertuigendiedoorhetdorprijdenendiesteedsbrederengroterworden.Gevaarlijkepuntendievaakzijnbenoemd
• T-splitsingoudeRijksweg-B.Kuiperwegisonoverzichtelijk.• DebrugiseenvandeweinigemogelijkhedeninhetgebiedomhetDamsterdiepovertesteken.• DeTuwingastraatwordtdoorlandbouwvoertuigenalssluiproutegebruikt.• InKröddeburenwordthardgereden,terwijlhierveelkinderenopstraatspelen.• DebochtindeStadswegaanheteindvanKröddeburenisonoverzichtelijk.• Deroutetussendeschoolendesportveldenisonveiligvoorfietsendeenlopendescholieren.• OversteekN360.• HogesnelheidopdewegtussenWittewierumenTenPost.
Voorgesteldeoplossingen
• MaakTenPostautoluw,zorgdatdoorgaandverkeernietmeerdoorhetdorpheenkan.DoedatdooreenrondwegaanteleggentussendeWoldjerwegendeN360;langsdegaslocatieenaansluitendopdeN360tussendebeideviaducten.
• Meertrottoirs.• Meerparkeerplekken.• Verkeersdrempels.• Beterehandhaving.• Zebra’sopderoutetussendeschoolendesportvelden.
4
• Vervangasfaltdoorklinkers(letop:geengootinhetmidden!):ditheefteenverkeersafremmendeffectenismooieromtezien.
• Meer/beterestraatverlichtinglangsdeN360binnendebebouwdekomincombinatiemetuitbreiding60km-zone.
• Denieuwegeplanderotondeaandenoordkantvanhetdorp,incombinatiemetgenoemdeuitbreidingvande60km-zone,verbetertdeoversteekbaarheidvandeN360.
• Veiligewandel-enfietsroutesinentussendewijkenendorpen;ditkomtookdeonderlingeverbondenheidtengoede.
• Voorlichtingovergedraginhetverkeer:veiligheidisindeeersteplaatseenkwestievangedrag.Teveelautomobilistenenbestuurdersvanlandbouwvoertuigenzittenmetdetelefoonindehandachterhetstuur.
“Deoplossingvoorverhoogdeverkeersveiligheidligtnietinhetdorp.Alsjealleendaarmaatregelen
treft,creëerjedevolgendeslechteoplossing.”
2. GROENHetdorpkaneenstukgroenerenfleuriger,vindendedorpsbewoners.Vooralinhet‘achtergebied’-destratenachterdeouderebebouwingslinten-staanweinigbomenenheggen.Dewenstotuitbreidingvanhetbomenbestandwordtbreedgedeeld.Daarnaastishetzaakombomeninstratenwaarsloop-nieuwbouwgeplandstaat,tebehoudenofiniedergevalteherplanten.Anderegroenewensenzijndeaanlegvanvolkstuintjes,meerbloemenomdebijen-envlinderstandoppeiltehoudenenhetopenhoudenvanhetDamsterdiep.Doorbermenenrietoeversmetbeleidtemaaien,kandaaraleenbelangrijkebijdrageaanwordengeleverd.Endanisernoghetonderhoudvandeopenbareruimte.Datlaatopverschillendeplekkentewensenover.Trottoirszittenbijvoorbeeldvolonkruid.Deaardbevingsproblematiekendeonzekerheidoverdeversterkingzijnwellichtredenwaaromdegemeenteditonderhouduitstelt.Ookdetuinenvanleegstaandehuurwoningenbiedeneentroostelozeaanblik.
“Behoudvanbomenintoekomstigenieuwbouwisbelangrijkomhetdorpherkenbaartehouden.”
Degroepenschetstenhunideeënopkaarten.
Deze afbeelding kan nu niet worden weergegeven.
5
3. ENERGIEHetdorpwiltoenaarverdereverduurzaming,vanhetgasafeneenzelfvoorzienendenergiesysteem.Devraagisalleen:hoe?Dorpsbewonersvindenhetiniedergevalbelangrijkdatzijgoedwordenondersteundmetkennisenkunde,datoplossingenmetbehoudvanruimtelijkekwaliteitwordeningepast,datergeengeluidshinderontstaat(bijvoorbeelddoorwarmtepompenbijwoningen)endatmaatregelenkostenbesparendzijn.Voorgesteldeoplossingen
• Oprichtingvaneenenergiecoöperatie.Nietiedereenisdaaroverigensdirectenthousiastover.• Aanlegvaneenzonnepark-mooiverstoptinhetgroen-tervervangingvanhetgasdepotaande
noordoostkantvanTenPost,wellichtincombinatiemetopwekkingvanaardwarmte.• Zonnepanelenophetdakvandehouthandel.• Kleinewindmolens,eveneensondervoorwaardedatdaareengeschikteplekvoorwordtgevonden.• AftakkingvanderestwarmteleidingvanuitdeEemshaven(Google)naarTenPost.• LED-verlichtinginopenbareruimteengebouwen.• Duurzameenuiteraardgaslozenieuwbouwwoningennasloop.• Bestaandebouwgasloosmaken.• Schadeherstelenisolerendemaatregeleninéénkeeraanpakken.
“Eenenergieneutraaldorpmaaktwoningenmeerwaardinplaatsvanminder.”
4. CENTRUM
TenPostheeftnieteenechtdorpscentrum,maardebehoefteaaneencentraleontmoetingsplek-zowelindebuitenluchtalsergensbinnen-isgroot.VeelmensenwijzendeomgevingvandebrugoverhetDamsterdiepaanalshartvanhetdorp.Alshetdorpverkeersluwwordtgemaakt,wordtdezeplekveiligenontstaangoedemogelijkhedenvoordeinrichtingvaneendorpscentrum.Vangrootbelangbijdeinrichtingisdathetdorpskaraktererinteherkennenis.Ookwordtgesuggereerdomjuistopeenvandestillereplekkeninhetdorpeenontmoetingsplekinterichten.Koppeleenlevendigprogrammaaanhetdorpscentrum.Maakhetaantrekkelijkdoortezorgendatervanallestebelevenvalt.Laatbijvoorbeelddejaarlijkseminikermisterugkomen,daarginghetheledorpaltijdnaartoe.
6
Bijeendorpscentrumwordtdaarnaastgedachtaaneenmultifunctioneeldorpshuismetdaarinruimtevoorbijvoorbeelddeschool,dekerk,sportclubs,vergaderzaaltjes,gemeentelijkloket,postkantoortje,kinderopvang,dorpscafé.AlspotentiëlelocatieswordenDeHoeksteen,DeLessenaarendesporthalgenoemd.
“Eenoplossingvoordeverkeersveiligheidinhetdorpbiedteenuitgelezenkansvoordeinrichtingvaneengezelligdorpshart.”
5. WONEN
Rekeninghoudenmetkrimpenvergrijzingendaaromnasloopminderwoningenterugbouwendanhethuidigeaantal?DeTenPostersvindendatnietverstandig.Zijvrezendatdevraagnaarwoningenstraksgroterisdanhetaanbod.Datbetekentdathetnieuwbouwprogrammazowellevensloopbestendigewoningenmoetomvatten,zodatouderenzolangmogelijkinhetdorpkunnenblijvenwonen,alsbetaalbarewoningenvoorstartersenjongegezinnen.Hoemoetendenieuwbouwwoningeneruitzien?Dehuidigenaoorlogsewoningenpassennietbijhetdorpskarakter;welhuizendiewatlossergeschiktzijn,dienietdichtopelkaarstaan.Zezoudenrondomeenhaventjegebouwdkunnenworden,datviaeenkanaaltjemethetDamsterdiepwordtverbonden.OokruimtevooreenaantalvastewoonschepeninhetDamsterdiepwordtgeopperd.Enwatgebeurtermetdehuurwoningendienuleegstaan?KunnendienietterbeschikkingwordengesteldaanTenPostersdietijdelijkehuisvestingzoeken,bijvoorbeeldvanwegeeenscheiding?
“Bouwjuistvoorgroei!Dathebbenwenodigomonzevoorzieningentebehoudenenuittebreiden.”
6. DORPSKARAKTERENIDENTITEIT
Hetdorpgaatveranderen,maarmoetwelherkenbaarblijven.Dorpsbewonersvindenhetdaarombelangrijkombestaandekwaliteitenteinventariserenenalsleidraadbijdorpsvernieuwingtegebruiken.Daarbijgaathetonderandereomdehoogtevandebebouwing,rooilijnen,toegepastematerialen,bijzonderedetailsenontwerpvandeopenbareruimte.Karakteristiekepandenmoetenbehoudenblijven,zoalsdewoningenlangshetlint,debrugwachterswoning,hetoudepostkantoorendemolen.Deoudewoningenzijnquauitstralingzeerdivers;brengdiediversiteitteruginhetnieuweprogrammavanwoningenengebouwen.Benutdaarnaastkansenomkarakteristiekestructuurlijnenbeterbeleefbaartemakenenaantevullen.HetDamsterdiepisnubehoorlijkontoegankelijk,maardoorderietkraaguittedunnenendoorwandelvlonderslangsdeoeveraanteleggen,wordtdezewaterweg-dieperslotvanrekeningonlosmakelijkmetdeontwikkelingvanTenPostisverbonden-weerbepalendvoordeidentiteitvanhetdorp.Doorindenieuwbouwwatwatergangenmetbruggetjesaanteleggen,wordtTenPostzelfsnogmeereendorpaanhetwater.Verschillendedelenvanhetdorpkunnendanbovendienmooimetelkaarwordenverbonden.OokdefraaieslingervormvandeoudeRijkswegverdientnavolginginnieuwbouwplannen.Bouwwelzoveelmogelijkbinnendehuidigecontouren.VanafdeN360biedtdeachterkantvanTenPosteenrommeligeaanblik.Sloop-nieuwbouwbiedteengoedekansomeenrepresentatievedorpsrandtotstandtebrengen.
“HetDNAvanTenPost?DatzijnhetoudedorpslintenhetDamsterdiep.”
7
7. VOORZIENINGENENVERBINDINGVeeldorpsbewoners-nietallemaal-zijnvoorstandervanclusteringopéénplekvanverschillendevoorzieningen,omdatditvolgenshenvoorwaardeisvoorbehoudenversterkingendaarmeevoordeleefbaarheidvanhetdorp.Hetvoorzieningenaanbodmoetinspelenopdevraagvandeverschillendebevolkingsgroepenenzorgenvoorverbinding.Naastdebekendevoorzieningenalsverenigingen,schoolenkerk,wordengenoemd:eenzorgcoöperatie,maaltijdserviceenwasservice(zekerhandigtijdensdeversterkingsoperatie!),peuterspeelzaal,voor-ennaschoolsekinderopvang,kinderboerderij,speeltuin(zoalsinWinneweer),pop-up-winkeltje,dorpscaféeneenplekwaarjeeenijsjekunthalen.Speciaalmethetoogopontmoetenenverbindenwordenideeëningebrachtalseenkoffieochtendvoorouderen,jongerenverrichtenklusjesvoorouderen,eenpluktuinennahetplukkensamenkokeneneten(mooivoorbeeldinTenBoer),visplekkenlangshetDamsterdiep,rollatorvriendelijke‘hangplekken’-ookbijslechtweertegebruiken-voorouderenindeverschillendewoonkernen.
Organisatieiseenanderbelangrijkaandachtspunt.Indeeersteplaatskunnenactiviteitenbeteropelkaarwordenafgestemd,bijvoorbeelddoorzecentraaltecoördinerenentepromoten.Eengoedonderhoudendorpswebsiteensnelinternet/glasvezel(ookbelangrijkinrelatietotdeinzetvandomoticaindeouderenzorg!)horendaaruiteraardbij.Inzetvanvrijwilligersenmensenmeteenbeperkingisheelgoed.Helaaszijnhetnuvaakdezelfdemensendiedeorganisatiekartrekken.Wordenanderennietgevraagdofbiedenanderenzichnietaan?Hetisiniedergevalnietwenselijkdatallesopdeschoudersvanvrijwilligersrust,zekernietnuveeldorpsbewonersdankzijdeversterkingsoperatieanderezorgenaanhunhoofdhebben.Bovendienhebjenietalleentijd,maarookkennisnodig.Voorgesteldwordtdaaromomeenprofessionele-betaalde-
8
dorpsbeheerderaantestellen.Dezedorpsbeheerderfungeertalsaanspreekpuntvoorvragen,wensenenklachten,onderhoudtkortelijnenmetverantwoordelijkeorganisatiesenkankleineproblemenzelfaanpakken.
“Dathiereenvoetbalclubeneenschoolzijn,wasvooronsgezineenbelangrijkeredenomhiertekomenwonen.”
8. ZEGGENSCHAP
Devolgendeuitsprakenzijnrepresentatiefvoorhoedorpsbewonersdenkenoverzeggenschap:
• Nieuweontwikkelingenenbesluitenmoetentransparantenduidelijkwordengecommuniceerdnaariedereen.
• Besluitenmoetenwesamenkunnennemen;wewillennietdatanderenoveronsbeslissen.• Wijwillendezeggenschapoveronseigenleventerug.• Ermoeteenbreeddraagvlakzijnvooralleswatergebeurt.• Laatzekerookdejongerenmeepraten.
“Dediscussieoverdelocatievandewisselwoningeniseengoedvoorbeeldvanhoehetnietmoet.”
9. WERKGELEGENHEIDENONDERNEMEN
Hetdorpisvooraleenforenzendorp.Datneemtnietwegdaterzo’n50adressenmeteenKamervanKoophandelnummerzijn,waarondereenaantalgroterebedrijvenalsReindersHouthandel,bouwbedrijfRoorda&VeldmaneninstallatiebedrijfWoldhuis.Delandbouwsectoriseveneensgoedvertegenwoordigdenzaldatnaarverwachtingookblijven.Dewenstotvergrotingvanwerkgelegenheidinhetdorpisnietbijzondergroot.Welvindtmenhetbelangrijkomondernemerschaptestimulereninrelatietothetvoorzieningenniveau.AlsbijvoorbeeldhetgebiedronddebrugoverhetDamsterdiepveiligerenaantrekkelijkerwordtgemaakt,ontstaankansenvooreenhorecabedrijf(bijvoorbeeldinhetoudepostkantoor),eenwinkeltje,eeninlaatplekeneenloodsvoorboteneneenB&B.Durfdaarbijookbuitenbestaandekaderstedenken:ontwikkeleenfietsroutevanuitTenPostdoorhetaardbevingsgebiedincombinatiemetdeverhuurvane-bikes.Maakvandenoodeendeugd!Voorwaardevoorbehoudvanbestaandebedrijven,devestigingvannieuwebedrijvenenthuiswerkersissnelinternet.
“Eenaantrekkelijkerdorpscentrumbiedtmooiekansenvoorkleinschaligondernemerschap.”
10. JONGERENENLEEFTIJDSVRIENDELIJKMeteengoedemixvanwoningtypesenvoorzieningenblijfthetdorpeenfijnewoonomgevingvooriedereen:gezinnen,startersenouderen.Jongerenindeleeftijdvan12tot18jaarzijneenvergetengroep.Zijkomenbijelkaarachterdekerk,waarzijvooroverlastzorgen,ofinblokhuttenindiverseparticuliereachtertuinen.Ideeënvooraantrekkelijkevoorzieningenzijnbijvoorbeeldeenpannakooi,eenbasketbalveldje,eenskeelerbaaneneenjeugdhonk.Maarhetallerbelangrijksteisdataandejongerenzelfwordtgevraagdwaarzijbehoefteaanhebben.Degemeentezoudaareenjongerenwerkervoorinkunnenzetten.WelheelsuccesvolzijndeSietsation-feestenvoorjongenoudinTenPost.MaarwatalsSietseerooitmeeophoudt?
“Dejeugdzoektdegezelligheidinanderedorpen.Voorhenvalthiervrijwelnikstebeleven.”
9
11. RECREATIE,TOERISMEENSPORT
Metversterkingvanderecreatieveinfrastructuurwordtnietalleeningespeeldopbezoekersvanbuitendedorpen,maarzekerookopdebehoefteaanontspanningengezondbewegenvandedorpsbewonerszelf.Mooiekansendieerliggen:
• Deijsbaanmultifunctioneelmaken-bruikbaarinalleseizoenen-bijvoorbeeldalsskeelerbaan.• UitbreidingvanhetTenPosterbos.• RenovatieenuitbreidingvanaanlegsteigerslangshetDamsterdiep,inclusiefgoedevisplekken.• Eenrustpuntcreërenvoorfietsersenwandelaars,bijvoorbeeldeenpicknickplekinhetcentrum.• VlonderpadenlangshetDamsterdiepenhandbedienbarepontjes.• Aanelkaarknopenvanbestaandewandelpaden.
“Weprofiterennogonvoldoendevanonzeliggingaanhetwater.”