digitenne

Rudy mei 2011

DVB-T of digitenne

• Vroeger konden we televisie ontvangen via een buitenantenne (UHF en VHF)

• Sinds 2008 zijn alle uitzendingen via de ether in een digitaal formaat,we ontvangen nog het signaal met onze UHF-antenne maar dit is niet meer leesbaar met een oude tv-ontvanger. Tevens hebben de zenders nu een beperkt bereik.

Digitale TV (DVB) en radio (DAB)DVB staat voor Digital Video Broadcast, de wereldwijde en dus ook Europese standaard voor digitale televisie. Er bestaan varianten van Digitale TV: 1.uitzendingen via satelliet DVB-S (attellite) TV Vlaanderen2.uitzendingen via de kabel DVB-C (van het Engelse woord ‘cable’) Telenet3.uitzendingen via aardse zenders DVB-T (van ‘terrestrial’ – aards). Een heel populaire omschrijving van DVB-T is tegenwoordig ‘digitenne’ (van digitaal en antenne).

4.uitzendingen over mobiel netwerk DVB-H (van ‘handheld’ zal verdwijnen men kiest voor Lte de opvolger van 3G)

5.uitzendingen over telefoonlijn ADSL IPTV Belgacom TV

http://www.diskidee.be/2005/07/05/digitale-tv-en-radiosignalen-uit-de-ether-plukken/6001/

Soorten Digitale televisie

DVB-T Wat heb je nodig?

• Wat heb je nodig ?•

DVB-T antenneDient om het signaal van de zendmasten optimaal te kunnen ontvangen. Ondanks het kleine formaat worden ethersignalen binnenshuis vijfmaal sterker ontvangen dan bij een doorsnee antenne.

• Het beste bereik heeft men naast of op de televisie en bij voorkeur in de buurt van een raam.De antenne vangt het signaal op via de reflectie van het raam. Wanneer ramen voorzien zijn van een coating (beschermlaag) kan het zijn dat het signaal minder goed is. Indien men binnen minder goede en/of slechte ontvangst heeft, is een buitenantenne aan te raden. Digitale ontvangerVertaalt het digitale signaal naar televisiebeelden.

• De receiver(settopbox) wordt op of naast het televisietoestel geplaatst. Abonnement op de zendersIn Vlaanderen zijn de openbare omroep zenders gratis te ontvangen. TelevisietoestelEen nieuw televisietoestel heb je niet nodig, maar wel een vrije SCART-aansluiting op de tv.

• Sommige digitale ontvangers werken enkel via de SCART-aansluiting.

• http://www.lingier.be/digitale_tv.htm

DVB decoders (voor oude tv )http://www.pearl.de/a-PX1126-1382.shtml

DVB-T scart adapter 25 Euro

DVB-T ontvanger met HDMI uitgang+/- 100 Euro

Telenet digibox

Voor betalende zenders is een decoderkaart nodig

DVB decoders voor TV en PC

Betaal TV via PC

WinTV-CI kenmerkenOntvang aanvullend “Pay TV” uitzendingen met Uw WinTV product. Eenvoudige USB2.0 installatie. Windows Media Center compatibel* De WinTV-CI schakelt de mogelijkheid vrij de ongelooflijke diversiteit aan digitale “Pay TV” diensten te bekijken via Uw WinTV kaart, voor zowel satelliet (DVB-S) alsook terrestrisch (DVB-T) zendingen.

Analoog versus digitaalGroen : DVB-T kan 4 zenders weergeven Rood : Analoog Beeld,Geluid en kleur worden op verschillende freq

DVB-T zendmasten (24)

7kW

20kW20kW

20kW

10kW

20kW

20kW

10kW

• http://nl.wikipedia.org/wiki/DVB-T-frequenties

DVB-T ontvangst

Ontvangst in Eeklo

http://www.tnttest.org/

Zendmast Attenrode

http://www.norkring.be/

DVB-T(errestrial)• DVB-T(errestrial) zendt uit via zendmasten op aarde. • Door gebruik van digitale techniek is bij voldoende signaal de ontvangst prima.

Ruis (sneeuw) en reflecties (dubbele beelden) komen niet meer voor. • Als er te weinig ontvangsignaal is bevriest het beeld of wordt het zwart, en door het

gebruik van sterke digitale compressietechnieken kan de beeldkwaliteit lager worden dan bij DVB-S of zelfs analoge tv.

• Gelukkig zijn er ook voordelen. De uitgestuurde vermogens bij DVB-T hebben slechts een fractie van de energie nodig vergeleken met analoge uitzendingen voor een zelfde dekkingsgebied. Het is vrijwel de enige tv die comfortabel te bekijken is in een rijdende auto (mits er twee antennes gebruikt worden).

• Er is nog een hele reeks technische voordelen, waaronder de mogelijkheid om steunzenders op dezelfde frequentie te laten sturen zodat er tijdens lange autoritten niet gezapt hoeft te worden. Er kunnen ook een 4-tal televisiezenders uitgezonden worden op dezelfde bandbreedte van 1 analoog televisiekanaal (8 MHz).

• Bron http://www.digitaaltvkijken.be/

DVB-T(errestrial)• Hoe werkt het DVB-T systeem?• De beelden worden in de studio digitaal aangemaakt. Het signaal dat wordt verkregen

is nog vrij groot (270 Mbit/s) en moet nog verkleind worden via MPEG2 codering. Ook het geluid wordt gecodeerd, volgens MPEG1 layer 2. Hiermee wordt een reductie bereikt van 7 maal ten opzichte van een CD.

• Binnen het ontvangstgebied staan verschillende zendmasten die het signaal via de ether verspreiden. Dit signaal wordt vervolgens in de digitale ontvanger omgezet naar beeld en geluid geschikt voor je televisie of hifi-keten. De zendmasten opereren in 8 MHz UHF (470- 862 MHz) banden.

• Uitbouw VRT zenderpark De VRT is op dit moment bezig met het uitbouwen van haar DVB-T netwerk.

Momenteel zijn er zenders in Schoten, Antwerpen ,Sint-Pieters-Leeuw, Veltem (bediening Leuven), Egem (bij Tielt) ,Genk en 2 x Brussel;

• Rond de streek van Antwerpen en Leuven is het DVB-T signaal sterker dan het analoge wegens de extra zenders in Veltem en Antwerpen-Centrum.

• Bron http://www.digitaaltvkijken.be/

DVB-T(errestrial)• Geen ruis en reflecties meer• Met een ontvangantenne in de kamer kan het signaal dan worden ontvangen.

Door gebruik van de digitale techniek is bij voldoende signaal de ontvangst prima. Ruis (sneeuw) en reflecties (dubbele beelden) komen niet meer voor. Als er te weinig ontvangsignaal is bevriest het beeld of wordt het zwart.

• Betere ontvangst• Wie in Leuven of Brussel woont had bijvoorbeeld niet genoeg aan een

binnenantenne om analoge tv te ontvangen. Met de komst van digitale televisie via antenne is er voor deze mensen beterschap: digitale zendmasten hebben een kleiner bereik (tussen 20 à 30 km) en kan je best vergelijken met de masten voor mobiele telefoons. Door het kleine bereik zijn er meer digitale zendmasten nodig, waardoor er minder problemen zullen optreden met slechte ontvangst.

• Bron http://www.digitaaltvkijken.be/

Welke ontvangstantenne gebruiken?

De ingebouwde antennes in de TV of het meegleverde sprietje voldoen meestal nietHiernaast de door KPN meegeleverde antenne.

Als je nog een oude UHF antenne hebt of een kamerantenne met versterker kan je deze proberen.

Het beste is een buitenantenne gebruiken

Men kan zelf ook een goede DVB-T antenne bouwen

Power inserter

König power inserter met adapter voor actieve Digitenne / DVB-T antennes.

Een aktieve antenne heeft een voedingsspanning nodig. Via een Power Inserter kan men deze gelijkspanning via de antennekabel toevoeren.

Zelfbouw 3 geteste antennes

Azië oplossing

WhipantenneEen heel eenvoudige enkel element antenne die iedereen kan maken

"rubber duck" antenneszoals gebruikt in wifi zijn whipantennes

Kraaienpoot• De antenne dankt haar naam aan de

radialen (tegencapaciteit) die haaks op het driven element (stralers) zijn geplaatst om een perfect grondvlak ( = groundplane) te simuleren.

Cage dipool; de dipool wordt gevormd door 4 parallel gespannen draden.Dit geeft een grotere bandbreedte.

Aansluiting met coax TV kabel type RG59 en RG6 (75Ω)

Lucht = 1 , Teflon = 2.1 , PE = 2.26 , Epoxy = 4

Z imp= 60/Er x Ln D/dRG = radio guide

IEC en F-connector

• Bij de F-connector is de centerdraad van de coax gebruikt als pin.

http://www.antenneversterkers.nl/f-connector.php

IEC connector

F-Connector

http://www.antenneversterkers.nl/coax-plug-iec.php

http://www.itcplug.com/demo_1piece.html

Golflengte en frequentie

Frequenties - golflengte

Berekening afmeting1. Berekening centrale frequentie f:

Voor Vlaanderen (482-674) Wallonië (666-834) Eeklo in zenderrange van Veltem (kanaal 22-40-43-46 Vertikaal gepolariseerd)laagste frequentie: 478 MHz maximale frequentie: 678 MHzCentrale frequentie(678 MHz + 478 MHz )/2= 578 Mhz

2. Bereken de golflengte λ (lamda)Deze is gelijk aan de snelheid van het licht gedeeld door de frequentie. Of vereenvoudigd 300/578= 0.519 meter=51.9 cmEen antenne met deze waarde zou zeer groot zijn. Met heeft ¼ van die lengte nodig lengte of ongeveer 13 centimeter. Voor de lengte van de antenne is nog steeds een zogenaamde reductiefactor te overwegen. Radiogolven reizen in een vacuüm met de snelheid van het licht. In de lucht of koperen leidingen, zijn ze langzamer. Daarom, vermenigvuldig de lengte met 0,97. Dit geeft ongeveer 12.5 centimeter.

CB antenne

• De burgerband of CB gebruikt 27 Mhz en de ideale antenne hiervoor is 2.7 meter lang

• Om de antenne te kunnen inkorten gebruikt men een “loading coil”

Polarisatie

Horizontale polarisatie is minder gevoelig voor storing door voertuigen.In België hoofdzakelijk vertikaal gepolariseerd.

vertikaal horizontaal

Dipoolantenne

Biercantenne

-55dBm ca 490µV rms

http://www.pi4zlb.nl/

http://muziekmuseum.skynetblogs.be/archive/2009/02/20/maak-zelf-uw-dvb-t-spotgoedkope-antenne.htm l

Schoendoosantenne

http://members.shaw.ca/hdtvantenna/

DVB-T Yagi-antenne

1/8 inch= 3 mm diameter1inch =25.4 mm

30.5 25.4 36.8 17.8 17.2 16.5 cm

0 5.1 8.9 15.2 22.9 30.5 cm

http://www.popular-communications.com/

Dubbelquad antenne

http://www.cnet.de/praxis/wochenend/41001557/die_beste_eigenbau_dvb_t_antenne_doppelquad_fuer_5_euro_basteln.htmBerekening: http://www.cnet.de/praxis/wochenend/41503233/page/2/dvb_t_antennen_im_eigenbau_bester_empfang_dank_reflektor.htm

Versterking 8dBi

Praktisch• Niet omhulde koperdraad 2.5 mm2.Niet dikker omdat

de impedantie dan hoger wordt (skineffekt bij hoge frequenties)

• Aansluiting via coax 75 ohm• Als aktieve antenne aansluiting (die spanning afgeeft)

een 220 picofarad 500V condensator tussenschakelen om kortsluiting te voorkomen

• Zijde ¼ golflengte 12.6 cm• Reflektor minimum 27.6 cm H * 45.2 cm B• Afstand tussen antenne en reflektor 6.5 cm

Ontvangen kanalen gelijkvloers

Ringantenne

Dia 4 mm Messingstaaf

Raamantenne

Hentenne

• Zijde A: Lambda : 4 ( 462 : 4 = 115,5) afgerond A = 11,5 cm • Zijde B: Lambda : 2 (462 : 2 = 231) afgerond B = 23 cm • Zijde L: Lambda : 6 (462 : 6 = 77 ) afgerond L = 7 cm

http://electronicbude.de/Bauanleitungen/1.H/DVB-T_Hentenne.htm

Hent betekent merkwaardig,vreemdDraad dia 2 mmVersterking 6 dB

Quad antenne verbeterd

Met reflektor

multiquad

Zijde ¼ golflengte 12.6 cmReflektor minimum 27.6 cm H * 45.2 cm BAfstand tussen antenne en reflektor 6.5 cm

Dubbel quad met reflektor

Berekening uitgaande van de frequentie SL (mm) Zijdelengte-Doppelquad = 75400 : f (MHz) RL (mm) Reflektorlengte = 152250 : f (MHz) RA (mm) Reflektorafstand = 40000 : f (MHz)SA (mm) Montageafbstand = 75400 : f (MHz)

Versterking: ca.12 dBV/R Verhouding: ca. 30 dBCoaxaansluiting: 75 Ohm

Andere ontwerpen

http://budgetiq.wordpress.com/2008/07/29/diy-hd-antenna/

Andere ontwerpen

Fractal antenne’s

http://ruckman.net/archives.htm#FEATURED

http://ruckman.net/downloads/fractaltemplate.pdf

Zijde 2.5 cm hoek 60 graden achterkant plaat uit geleidend materiaalAanpassing maken 300Ω naar 75Ω via balun

antennes in GSM

IFA antenneFractal antenne

Printplaatantennes

Lidl kamerantenne

• voor digitale of analoge tv- en radio-ontvangstantenne 180° draai- en kantelbaarincl. adapter voor radiotoestellen en DVB-T-ontvanger met geïntegreerde breedbandversterker versterkt signalen tot 28 dB

• 12 Euro

DVB-T in de rijdende auto• De auto ontvangers maken gebruik van Diversity met 2 of meer antennes en

ontvangers. Er wordt een soort berekening op de signalen gedaan waarna de ontvangst in de auto opeens geen last meer heeft van moeilijke signalen die je met 1 antenne/ontvanger wel hebt.

• KFZ Auto DVB-T TV aktiv Antenne 20dB Verstärker 12V 5V ebay 23 Euro• Conrad Actieve DVB-T auto antenne Duo Mobile

bestelnr.: 378007 89 130 euro

König FTA (free to air) ontvanger

• DVB-T SCART12

Antenne Voeding via coax

• König DVB-T INSERT10

Universele DVB T antenne• Frequentiebereik: 174~230/470~862 MHz• VersterkingL 16~18 dB• Waterdicht: IP66 (met gesealde f-connector)• Voeding: 5 V/30 mA door ontvanger of DVB-T inserter•Filter tegen storing door GSM signalen

Program Delivery Control (PDC)PDC laat toe de programmagids te bekijken die meegestuurd wordt met de televisiezenders

Compressie en Multiplexing

• Een opgenomen beeld is +/- 270 Mbit/s.Deze data wordt gecomprimeerd met Mpeg of H264 die een reduktie geeft van 50 tot 100x

• Via multiplexing kunnen video,muziek,data verdeeld worden over een gegevensstroom van 24 Mbit/s zodat zenders met hoge kwaliteit bvb 4.2 Mbit/s een deel kunnen gebruiken van zenders met een mindere kwaliteit bvb 2 Mbit/s

Versterking en demping• Versterking en demping van een antenne wordt aangeduid in decibel dB• +3 dB betekent 2* groter• +10 dB betekent 10* groter• - 3 dB betekent de helft• -10 dB betekent een tiende

• dBm refereert ten opzichte van 1mW• dBi refereert ten opzichte van een ideale straler(isotroop)• dBd refereert ten opzichte van een dipool (1dBd=2.14 dBi)• dBµV refereert ten opzichte van 1microV• Een digitale ontvanger heeft aan 40 dBµV genoeg (dus:

10(40/20) = 100 µV)

Kabelverliezen

Versterking en demping

Vermogen dB=10log P1/P0

Rothammel

Links

• http://www.pa3eki.nl/jota/jpole_calc.htm• http://www.okaphone.com/artikel.asp?id=457618• http://www.k7mem.150m.com/

Electronic_Notebook/antennas/yagi_vhf_quick.html• http://www.ve3sqb.com/• http://www.crystal-radio.eu/tunercalc.htm• http://pi4oss.ham-radio.ch/downloadpage.htm• http://home.ict.nl/~arivoors/

Links 2

• http://www.tnttest.org/• http://www.youtube.com/watch?

v=64Ef6YiJCuM&feature=related• http://www.youtube.com/watch?

v=0134rcrc0Yc&feature=related• http://antenna-diy.blogspot.com/

Wikipedia DVB-T

• http://nl.wikipedia.org/wiki/DVB-T-frequenties

• http://nl.wikipedia.org/wiki/UHF-kanaalindeling

TE11 mode

TM01 mode

Geluidsniveau