Destination Duitsland 2015

Pure levensvreugde voor iedereen 4Duitsland voor het hele gezin

Tussen venen en zeeën 6blootsvoets wandelen over het Wad enindrukwekkende kastelen bewonderen

Bad Bramstedt 6Bewegen en balans

Van Teufelsmoor tot Waddenze 8Naar hartenlust fietsen

Bremervörde 8Aankomen, genieten, beleven

Übersee-Museum Bremen 9Museum voor Overzeese Gebieden

Fietsen naar de Noordzee 10De Weser-fietsroute

Petershagen 10Ooievaarshoofdstad

Bremen en Bremerhaven 11Zustersteden aan de Weser

NRW – venster op de kunstwereld 12Ontdek talloze meesters

UNESCO-Werelderfgoed Zollverein 13Geschiedenis om aan te raken

© B

ichl

er/L

andk

reis

Wal

dshu

t

INHOUD

FreiburgMünchen

Hannover

Bremen

Magdeburg

Hamburg Schwerin

Kiel

DresdenErfurtEisenach

BerlinPotsdam

DüsseldorfEssen

Paderborn

FrankfurtMainz

Wiesbaden

Stuttgart

Nürnberg

Passau

��

��

��

��

��

��

��

��

��

��

�

��

��

��

��

�

��

��

��

��

�

��

��

��

��

© L

andk

reis

Rot

twei

l

Schenkenburg in de buurt van Rottweil in het Zwarte Woud

DsR15_NL1_02-03_Inhalt_Layout 1 13.02.15 09:36 Seite 2

3

Van Paderborn naar Sauerland 14Het Alme-fietspad

Paderborn 16Bezoek de Brueghel familie

Bad Wünnenberg 17Geneeskrachtige Kneipp-badplaats

Winterberg 18Vakantie-avontuur

Links en rechts van de Rijn 19Klinkende namen met grotecultuurschatten

Het Hoge Westerwoud 19Natuur beleven, het hele jaar door

Het Westerwoud 20Balans in het groen

Rijn-Moezel-Eifel 21Op ‘Traumpfaden’ er tussen uit

Saarschleifenland 22Natuur en cultureel erfgoed

Hunsrück 23Wandelen is bijzonder aantrekkelij

Rheinhessen 24Het grootste wijnbouwgebied

Destination Duitsland verschijnt als bijlage van Arts en Auto #03/2015Uitgever: Typeline Werbeagentur GmbH & Co.KG, Hanauer Landstraße 192, DE-60314 Frankfurt, Tlf. +49 (0)69 95 14 49-0, [email protected], www.typeline.de Omslagfoto: Expositiemijn zoutmijn Berchtesgaden, Foto: www.georg-grainer.comVertaling: Mark van Lee. Overname van teksten en afbeeldingen is uitsluitend toegestaan na toestemming van deuitgever. Alle gegevens berusten op bronnen van de vermelde organisaties en ondernemingen. d. d.: februari 2015

Navigeer simpel via de

innovatieve themacloud en

de interactieve kaart van

Duitsland naar het vakan‐

tiedoel van jouw keuze.

Spring direct van het ar‐

tikel naar de aanbie dingen

voor je reisdoel.Intuïtief, interactief en

mobiel – op je desktop,

smartphone en tablet –

vóór, tijdens en na je reis.

www.destination-duitsland.nl

Meer dan 200 spannendereportages en

features

Rijnland-Palts 25Romantische rivierdalen

Romantiek aan de beneden-Moezel 26Middeleeuwse burchtenlandschap

Moezelland 27Paradijs voor wijn genieters enactieve vakantiegangers

Het Zwarte Woud 28Actief onthaasten

Fietsen langs de Donau 31De Donau wekt dromen op

Beieren: van bergen en meren 32Podia voor grootse kunst

Berchtesgadener Land 32Schilderachtige meren

Oost-Beieren voor liefhebbers 34Natuur en prachtig berglandschap

Bad Füssing 35Warme bronnen & ontspannen

Naar het zilver: alsmaar rechtdoor 36Expositiemijn fascineren jong en oud

Ertsgebergte: een thuiservaring 39Mijnbouwcultuur & wandelgenot

© T

ASH

, I. W

andm

ache

r

© R

hein

land

-Pfa

lz T

ouris

mus

Gm

bH/D

omin

ik K

etz

Uitzicht op de Moezel-lus in de buurt van Kröv

DsR15_NL1_02-03_Inhalt_Layout 1 13.02.15 09:36 Seite 3

4

Vakantie in DuitslandPure levensvreugdevoor iedereenBeleef van kust tot bergtop de vakantie als vrijheid. Voor jong en oud –weetgierig of dol op sport. Duitsland heeft het juiste vakantie aanbodvoor het hele gezin – ontspanning, op krachten komen en avontuur.

DsR15_NL1_04-05_Intro_Layout 1 12.02.15 15:32 Seite 4

5

Rondspetteren en ontspannen kan men het bestaan de kust van de Noord- en Oostzee. Om teshoppen en je te verbazen zijn er aantrekkelijkestadjes en steden van Paderborn tot Bremerhaven.Een spannende dag beleeft men in de musea vanhet Ertsgebergte. Beweging en gezondheid is volopte vinden in Bad Bramstedt, Bad Wünnenberg enBad Füssing. In de stadjes in het Zwarte Woud, inhet Westerwald, de Beierse Woud en de Eifel slaande harten van actieve vakantiegangers sneller.Bijzondere fietservaringen dwars door natuur enhoogstaande cultuur bieden de routes in Rijnland-Palts, langs de Saar en in het Westerwoud. En inhet spoor van romeinen, kunst en wijn wandelt menlangs de Moezel, in Bremen of in Essen.

molenmuseum in Gifhornhet Markersbacher viaduct in het Ertsgebergtede Tegelberg in de Ammergauer Alpen ©

ww

w.m

uehl

enm

useu

m.d

e, T

V E

rzge

birg

e, p

anth

erm

edia

And

y N

owac

k

DsR15_NL1_04-05_Intro_Layout 1 12.02.15 15:32 Seite 5

6

© w

ww

.wer

befo

togr

afie

-wei

ss.d

e; P

anth

erM

edia

/fo

otto

o; w

ww

.mkd

w.d

e

W ie zich in Sleeswijk-Holstein over-geeft aan het ritme van de getijden,

laat de alledaagse drukte al gauw achterzich. Het hele jaar door staan er daar bij-zondere belevenissen te wachten: In maarttrekt het havenstadje Husum vele men-sen om met een lilakleurige zee van kro-kussen het krokusbloemenfeest te vieren.De jaarlijks in juni gehouden Kieler Weekvormt een unieke mengeling van een topevenement rond zeilschepen en noord-Duitslands grootste volksfeest. Tegen het

eind van het jaar zorgen de gemoedelijkefeestelijke kerstmarkten voor een pas-sende sfeer in dit stemmige jaargetijde.Voor genieters van maritieme specialitei-ten is dit de perfecte plek om van de eneculinaire lekkernij naar de andere te gaan.

Cultuur, muziek en veel te zienHet Sleeswijk-Holstein muziek festival,dat elk jaar in juli en augustus gehoudenwordt (11-07-2015 t/m 30-08-2015), be-hoort tot de toonaangevende internatio-

nale culturele evenementen. Imposantekastelen en herenhuizen, schuren, stallenen de mooiste kerken van Sleeswijk-Hol-stein vormen samen een uniek en stem-mingsvol decor voor muzikale presen ta -ties, die gewoonlijk alleen voorbehoudenzijn aan bezoekers van de gerenom-meerde opera- en concertgebouwen.

EilandkunstJuist in de zomer zet het museum ‘Kunstvan de Westkust’ op het Noordzee eiland

Tussen venen en zeeënHet hele jaar door kan men een ontdekkingsreis ondernemen naar de veelzijdigheid van Sleeswijk-Holstein,het gebied tussen de Noordzee en Oostzee: blootsvoets wandelen over het Wad, de zilte zeelucht inademen,indrukwekkende kastelen bewonderen en de helende kracht van veen en zee beleven.

Schleswig-Holstein Muziek Festival Husum krokusbloemenfeest

Tourismusbüro Bad BramstedtTel. +49 (0)4192 506 27 | Fax 4192 506 [email protected] www.bad-bramstedt.de

Bad Bramstedt: bewegen en balansOp slechts een half uur met de auto vanaf Hamburg, direct aan de snelweg A7, ligt dekuur- en Rolandstad Bad Bramstedt. Die bekend staat om de vele mogelijkheden voorbelevenissen en ontspannen in het nagenoeg ongerepte natuurlijke landschap van hetHolsteiner Auenland. Door haar gunstige ligging midden in de stedendriehoek Kiel-Hamburg-Lübeck is het een ideaal uitgangspunt voor touren tussen de Oostzee en deNoordzee.Het betoverende rivierenlandschap in en rondom Bad Bramstedt is uitstekend geschiktvoor fietsen, paardrijden, wandelen of kanoën. Het Kneipp-bad en de daarbij behorende‘tuin der zinnen’ nodigt met diverse thema’s uit tot heerlijk vertoeven en veel ontdekken.

TIP Het modder-bewegingsbad: ervaar de weldadige warmte van de ca. 40 °C warme modderbrij © w

ww

.imag

e-fo

to.d

e

DsR15_NL1_06-07_Layout 1 12.02.15 17:20 Seite 6

7

Föhr zich in om kunst die zich bezig houdtmet het thema ‘zee en kust’ te onderzoe-ken en onder de aandacht te brengen. Alsuitgangspunt dient de schilderijenverza-meling van museumstichter FrederikPaulsen, met daarin werken van belang-rijke Scandinavische, Nederlandse enDuitse kunstenaars. Sinds 1999 presen-teert de stichting ‘Schleswig-HolsteinischeLandesmuseen Schloss Gottorf’ onder hetdak van de voormalige residentie van dehertog van Sleeswijk-Holstein-Gottorf decollectie van het Landsmuseum voor kunsten cultuurgeschiedenis samen met die vanhet archeologisch Landsmuseum. Zo wor-den archeologische vondsten uit de steen-tijd getoond naast kunst van deze tijd.

De grijze stadHusum trekt bezoekers met het Ludwig-Nissen-huis, dat als Noordzeemuseum

Een oase voor genieters, rustzoekers en individualisten!Het Hotel voor Genieters Historischer Krug is even bekend om zijn goede keuken als om

de ruim 30 jaar bestaande Beautyfarm, waar ayurvedische wellness in koninklijke

ambiance aangeboden wordt. De prachtige ligging en de in Scandinavische landhuisstijl

ingerichte kamers creëren alle voorwaarden voor genieten en ontspannen.

Genießer Hotel Historischer KrugGrazer Platz 1

DE-24988 OeverseeTel. +49 (0)4630 940 0

[email protected]

Föhr Museum Kunst der Westküste

© T

AS

H/I

. Oliv

er F

rank

e

Husum de culturele en natuurlijke ruimtevan de Noordzeekust presenteert. Het hedendaagse Theodoor-Storm museum iseveneens een bezoek waard.Minder kunstachtig en museaal, en tochauthentiek regionaal in de beste zin deswoords, gaat het toe in het wildpark Eekholt in het Holsteiner auen-landschap(wilde weiden en uiterwaarden). De dierendie thuishoren in het regionale landschapzijn in het wildpark te zien in hun natuur-lijke omgeving, waarbij de onderlinge eco-logische betrekkingen duidelijk wordengemaakt. In het ca. 67 ha grote park levenmeer dan 700 dieren van meer dan 100verschillende soorten. In het bos zijnzowel wilde zwijnen, wolven en marters tebekijken als de zeldzame grote trap (vogel),roofvogels, uilen en ook buizerds en oe-hoes. Het wildpark vormt een compleet endagvullend uitje voor het hele gezin.

UNESCO-werelderfgoed WaddenzeeDe Waddenzee is wereldwijd uniek: hierwisselen eb en vloed elkaar elke zes uuraf. Bij eb kunnen vakantiegangers metgidsen over de zeebodem vanaf het vasteland naar de eilanden Inseln en Hallingenwandelen en zo de wereld van de zeebewo-ners en de talrijke watervogels ontdekken.Midden in het natuurerfgoed liggen de tienhallingen. Het zijn kleine eilandjes, die pasna beide grote stormvloeden uit de mid-deleeuwen ontstaan zijn op het slik

KLICKTIPPS,www.nationalpark-wattenmeer.dewww.mkdw.dewww.shmf.de


Bremen Stadsmuzikanten

plantenmarkt lokt met geuren en kleu-renpracht, en markthandelaren biedenverse producten aan voor alle soorten li-chamelijk welzijn en genieten. Vanaf hetmarktplein gaat het de Böttcherstraße in,een smal straatje met over nauwelijkshonderd meter een kakelbonte aaneen-schakeling van ateliers, werkplaatsjes,winkels en restaurants. Ook het museum-aanbod in Bremen heeft een rijke inhoud.Een hoogtepunt is het ‘Übersee-museum’bij het station, met een vaste expositie dieoverzeese leefgebieden, natuur, cultuuren handel in Azië, Oceanië, Amerika enAfrika omvat. Een ommetje naar Natuur-park Wildeshauser Geest, zuidwest van

W ie niet wil of kan kiezen tussenveenlandschap, Noordzeekust en

aantrekkelijke Hanzesteden, die kiest deongeveer 450 km lange fietsroute ‘VomTeufelsmoor zum Wattenmeer’ die looptin het gebied tussen Elbe, Weser enNoordzee, met daarbij de rivierenWümme, Hamme, Oste, Geeste en Lune.Ook hier zijn vele varianten mogelijk,zodat traject en lengte van de route mak-kelijk kunnen worden aangepast aan debehoeften van de vakantiegangers. Zo-lang het logo met de kievit gevolgd wordtzit u goed. Als men start in Bremen gaatde route direct door het Teufelsmoor naarhet noordoosten. Via Bremervörde komt

men in Stade. Na een kleine afzwaaiervan de Elbe volgt de tocht de Elbe verderstroomafwaarts tot aan de monding bijCuxhaven. Langs de Noordzeekust gaathet verder naar het zuiden tot aan demonding van de Weser in Bremerhaven.Stroomopwaarts langs de Weser keert defietstour weer terug naar Bremen. Eerstehoogtepunt van deze fietstoer is natuur-lijk de oude Hanzestad Bremen, die uit-nodigt tot een reis door 12 eeuwen ge-schiedenis. Midden in de historischebinnenstad, in de directe omgeving van dewereldberoemde stadsmuzikanten, hetraad huis en de Roland, hangt een bijnadorpsachtige sfeer. De grote bloemen- en

Van Teufelsmoor tot WaddenzeeMet wisselende wind door het Teufelsmoor zonder wind door Bremen, in Noordwest Duitsland kun je naarhartenlust fietsen – Bremen en de kunstenaarskolonie Worpswede staan garant voor boeiende musea.

8

Museum voor Overzeese Gebieden

© B

rem

er T

ouris

tik Z

entr

ale,

Übe

rsee

mus

eum

Bre

men

, Mat

thia

s H

aase

,To

uris

tikag

entu

r Teu

fels

moo

r-Wor

psw

ede-

Unt

erw

eser

e.V

.

Bremervörde –aankomen, genieten, belevenFietsen en wandelen, natuur beleven met alle zintuigen tussen Hamburg en Bremen, Elbeen Weser. Wie midden in de natuur wil verblijven kan dat in het leefwaardige en liefelijkeBremervörde. Het is slechts vijf minuten vanuit de binnenstad tot aan het natuur- enbelevenispark bij het Vörder meer. Veen, heide, bos en water liggen direct daarnaast, eengroot gebied met vele mogelijkheden voor plezier en recreatie. En het culturele leven inBremervörde heeft vele musea en bezienswaardigheden in petto.

TIP Het 2e Vörder meerfeest, op 29 en 30 augustus 2015. Een kleurrijk familiefeest rondom hetVörder meer, met leuke attracties voor kinderen, vele muzikale hoogtepunten en culinaire lekkernijen

Tourist-Information BremervördeRathausmarkt 1 | DE-27432 BremervördeTel.: +49 (0)4761/987-142Fax: +49 (0)4761/987-143E-Mail: [email protected]: www.bremervoerde.de ©

Sta

dt B

rem

ervö

rde


9

bereiken we al gauw Worpswede, be-roemd geworden door de hier in 1889 ge-stichtte kunstenaarskolonie. Een muse-umbezoek in Worps wede of een bezoekaan het klassieke openluchtconcert valtmoeiteloos samen met de landschapsbe-leving daar, die zo uniek is dat ze reeds de‘Worpsweder meesters’ als Paula Moder-sohn-Becker, Fritz Mackensen en Fritz

de Wesermetropool, is de moeite waard.Stenen getuigenissen als de bekende hunebedden en grafheuvels de ‘Visbekerbruid en bruidegom’, de ‘Kleinenkneterstenen’ en het met heide begroeide monument ‘Glaner bruid’ verhalen van debewogen geschiedenis van de Wildeshau-ser Geest door de eeuwen heen. Op detocht noordwaarts naar het Teufelsmoor

Onderweg in het Teufelsmoor

Overbeck fascineerde en inspireerde. Enook de fietser raakt in de ban van ruimte-lijkheid van het landschap en het onver -gelijkbare licht. De route volgt nu metkleine afwijkingen de al beschrevenNoordzeeroute in omgekeerde richting,stroomafwaarts langs de Elbe

Übersee-Museum BremenBahnhofsplatz 13 | DE-28195 BremenTel.: +49 (0)421 16 03 8-0Fax: +49 (0)421 16 03 8 [email protected]©

Übe

rsee

-Mus

eum

Bre

men

, Fot

o: M

atth

ias

Haa

se

TIP Vanaf 7 november zet het Museum voor Overzeese Gebieden Bremen in de speciale tentoonstelling‘Fascinerende walvissen – walvissen en mensen in de Stille Oceaan’ de reuzen van de zeeën centraal

Museum voor Overzeese GebiedenBremen: fascinerende vertenHet Museum voor Overzeese Gebieden Bremen schept met uniekevoorwerpen uit de hele wereld een fascinerend beeld van verrewerelddelen en streken.

Met moderne middelen wordt hier de betrekking tussen mens en natuur gepresenteerdals een harmonisch te beleven geheel. Vanaf de fascinerende onderwaterwereld vanOceanië met haar paradijselijke eilanden en kleurrijke koraalriffen, via Azië en haar metlegenden omgeven Zijdestraat en haar bruisende metropolen tot zelfs het nachtelijktropisch regenwoud aan toe. In Afrika kunnen de bezoekers op safari gaan en degevarieerde leefgebieden van dit continent ontdekken, of het oude Egypte leren kennen.Actuele globale thema's als klimaatverandering, migratie of mensenrechten worden inde expositie ‘Beleven wat de wereld beweegt’ opgepakt. En nog meer schatten wachtenop ontdekking in de ernaast gelegen tentoonstellingshal ‘Übermaxx’, waar de in Europaunieke verzameling van het Volks-, Natuur- en Handelskundemuseum is gehuisvest.

Meedoen en plezier hebbenHet museum nodigt op talrijke plekken uit om zelf mee te doen en is voor jong en oud eenontdekkingsreis. Met bijna 10.000 m2 expositieruimte en 1,2 miljoen tentoonstellings stuk -ken hoort het in 1896 opgerichte Museum voor Overzeese Gebieden Bremen bij de belang -rijkste culturele instellingen in Noord-Duitsland. Tentoonstellingen vanuit diverse invals -hoeken tonen de verhouding tussen mens en natuur op de verschillende continenten. Eniedere herfst completeren grote speciale tentoonstellingen het museum programma.


Bremerhaven Kleine Weser Petershagen Glasblazerij Gernheim

plaatsjes aan de kust en langs het natio-nale park ‘Nedersaksiche Waddenzee’.Aan de oostelijke kant van de Weser ligtde zeestad Bremerhaven. Bremerhavenis als geen andere stad bepaald door haarligging aan zee. Tussen 1830 en 1974emigreerden vanaf hier meer dan zevenmiljoen mensen, voornamelijk naar deVerenigde Staten.De geschiedenissen van deze emigranten,ervaart men in het Duitse ‘Auswanderhaus’, Europa ‘s grootste belevenismuseum overhet thema emigratie. Daarna gaat het opde laatste etappe verder langs een twaalfkilometer lang zandstrand tot aan demonding van de Weser bij Cuxhaven

lica loopt de fietsroute dan door de Noord-Duitse laagvlakte en passeert fascinerendeveen-, moeras- en heidelandschappen.

Bremen en BremerhavenIn de grootste stad aan de Weser, de vrijeHanzestad Bremen, eindigt deze etappe.Als men de Bremer stadsmuzikantenachter zich gelaten heeft gaat het verderin de luwte van de dijken. De Weser wordtvanaf Bremen steeds breder, zodat menhet een of andere koopvaardijschip op zijntocht richting Noordzee kan vergezellen.Wie aan de westkant van de Weser verderfietst komt ter hoogte van het schierei-land Butjadingen langs pittoreske bad-

De Weserfietsroute begint in de vak-werkstad Hannoversch Münden in

Nedersaksen, slingert dan ca. 40 kilome-ter door Noordrijn-Westfalen om daarnahaar koers door Nedersaksen richtingNoordzeekust te vervolgen.Tijdens een fietstocht langs de Weser ont-vouwen zich landschappen als uit plaatjes-boeken. Meteen al op de eerste etappe,het Weserbergland, wordt men verwendmet allerlei landschappelijke en architec-tonische hoogtepunten: kastelen in Weser-renaissance stijl, burchten, kloosters ende zacht glooiende heuvels van het Weser-bergland. Vlak voor Minden verlaat deWeser het bergland. Vanaf Porta Westfa-

Fietsen naar de NoordzeeDe Weser-fietsroute is vanwege haar gevarieerdheid een van de populairste langeafstandsfietspaden vanDuitsland. Ze gaat door heidevelden en moerassen, door kleine stadjes en grote metropolen, naarzandstranden en de Waddenzee.

10

Ooievaarshoofdstad Petershagen…In het noorden van Oost-Westfalen ligt in de molenregio Minden-Lübbecke de Weser -stad Petershagen. De molenregio dankt haar naam aan de 43 door wind, water enpaarden aangedreven molens. Hier, in het thuisland van de witte ooievaars, is fietsenen wandelen in het weidse landschap van water, weiden en bossen een unieke belevenis.Ook cultuurminnaars komen in de voormalige bisschopsstad volop aan hun trekken.

Rond Petershagen loopt de ‘ooievaarsroute’ 50 km langs typische Weser-dorpjes metvakwerkhuizen en historische Weser-kerken. Zeldzame watervogels en witte ooievaarsbegeleiden de fietsers op hun tocht langs verschillende typen molens, het haring -vangstmuseum Heimsen en het industriemuseum Glasblazerij Gernhem.

TIP Gebruik de navigator.petershagen voor planning en oriëntering, voor en tijdens uw bezoek bij ons

Touristinformation “Altes Amtsgericht”Mindener Straße 16 | DE-32469 PetershagenTel.: +49 (0)5707 90010 | www.petershagen.deOpeningstijden: ma, do 12-15 uur; di, wo, vr 12-17 uur; za 11-14 uur, 01-11 t/m 31-03 mo & za gesloten ©

Sta

dt P

eter

shag

en©

Pan

ther

Med

ia /

Gis

ela

Sch

effb

uch,

LW

L-In

dust

riem

useu

m: A

.Hud

eman

n/M

.Hol

tapp

els


11

TIP De reisaanbieding ‘Gradwanderung’ van deBremer Touristik-Zentrale biedt een boeiende kijk op detwee zustersteden: 2 overnachtingen incl. ontbijt, trein -reis Bremen-Bremerhaven, stadsrondleiding, entree inmusea en nog veel meer, vanaf 145,- euro p.p.

Bremer [email protected]/nl

Erlebnis Bremerhaven GmbHtouristikservice@erlebnis-bremerhaven.dewww.bremerhaven-tourism.de©

Erle

bnis

Bre

mer

have

n, B

rem

er T

ouris

tik Z

entr

ale,

BTZ

, Bre

men

und

RA

G B

rem

en/N

ds.

ander te bieden. Een maritieme attractiedie in Noord-Duitsland haar weerga nietkent is ontstaan in het historische deel vande meer dan 100 jaar oude vissershavenvan Bremerhaven – het ‘Schaufenster- Fischereihafen’

de mogelijkheden van een grote stad,daarvoor zijn Bremen en Bremerhavenuitstekend geschikt, zelfs voor een kam -peervakantie! De plaatsen voor campersliggen centraal in de stad, langs de kusten langs de Weser.

NoordzeeDaar waar de Weser uitmondt in de Noord -zee, stichtte in 1827 Bremens burgemees -ter Johann Smidt de zeestad Bremerhaven.Het hele gebied ‘oude haven/nieuwe haven’presenteert zich tegenwoordig als een aan -trekkelijk maritiem belevenislandschapmet een uniek aanbod. Zo vindt men indeze ‘Havenwelten Bremerhaven’ het‘Duitse Auswandererhaus’ over migratie,het ‘Klimahaus Bremerhaven 8° Ost’ overklimaatverandering, en het Duitse scheep -vaartmuseum dat modern schat zoekenmogelijk maakt.

Genot‘Kohl und Pinkel’, ‘Labskaus’ en ‘Knipp’:toegegeven, aan de namen van de Bremerspecialiteiten moet je even wennen. Decombinatie van producten uit de nabijeNoordzee en van het omringende boeren -land vormt de basis voor de traditioneleBremer keuken. En in de eerbiedwaardigekelder van het stadhuis houd een bijzon -dere lange traditie stand: hier schonk inhet jaar 1409 de bottelier de eerste edelewijndrank uit. Sindsdien kunnen gastenvan het huis er kiezen uit 650 verschillendewijnen met klinkende namen, de grootsteverzameling Duitse wijn ter wereld.Ook culinair heeft Bremerhaven het een en

Fascinerende wetenschapswerelden, on -gewone kijkjes op maritieme en historischebezienswaardigheden en veel blikken opkunst en cultuur: de steden Bremen enBremerhaven vormen samen Duitslandskleinste bondsland, maar zijn groots alshet gaat om innovatie en levenskwaliteit.

Weserrenaissance1200 jaar traditie en kosmopolitische in -stelling drukken hun stempel op Bremen,de Hanzestad aan de Weser. Onmiskenbaremijlpalen daarvan zijn het prachtige stad -huis in de Weser-Renaissance stijl en heteerbiedwaardige standbeeld van Roland(UNESCO-werelderfgoed) op het histo -rische Marktplein. En natuurlijk zijn daarook de wereldberoemde Bremer stads -muziekanten uit het sprookje van degebroeders Grimm.

FietsvriendelijkBeide steden zijn bijzonder fietsvriendelijk.Van het stadsverkeer in Bremen bestaat25% uit fietsen, meer dan in enige anderestad boven de 500.000 inwoners in Duits -land. Dat komt beslist ook door het dichtenetwerk aan fietspaden en doordat diepaden vaak langs de Weser en kanalenlopen, of door parken en groene gebieden.Voor gasten en inwoners van beide stedenis het op veel plaatsen mogelijk een fietsof e-bike te huren, er is een nieuwe fiets-app en er zijn vier nieuwe fietsroutes.Geïnteresseerden vinden alle info opwww.bremen.de/bike-it.Camping aan zee, een plek met de camperaan de Weser – en tegelijk genieten van

Zustersteden aan de WeserGenieten, shoppen, slenteren, of actief de stad verkennen – Bremen en Bremerhaven hebben altijd het juisteaanbod en bieden een volle evenementen kalender, met vele mogelijkheden voor een reis naar de Weser.


Münster Otto Piene

hun kunstenaarsgroep in Düsseldorf. Zeschiepen een nieuwe esthetiek, richttende blik optimistisch vooruit, en ontwikkel-den de lichtkunst, kinetische kunst enkunst met objecten onomkeerbaar verder.Hun avant-garde kunst is zojuist opnieuwontdekt: een grote overzichtstentoonstel-ling trekt sinds herfst 2014 van het Gug-genheim museum in New York via Berlinnaar Amsterdam. In hun eigen werkge-bied Noordrijn-Westfalen heeft men dedrie kunstenaars nooit van de eerste rijverbannen. Tot 10 mei 2015 toont deKunstsammlung NRW in Düsseldorf eenretrospectief van het omvangrijke werkvan Günther Uecker. In Münster wijdt het

Hartelijk welkom in cultuurlandNoordrijn-Westfalen. Hier wachten

ongeveer 900 musea en expositieruimtenmet een groot aanbod aan actuele ten-toonstellingen erop ontdekt te worden.

Het uur nul in de kunst: ZERODe verwerking van de catastrofe be-heerste na de tweede wereldoorlog dekunst in Duitsland. Een kunstzinnige ont-wikkeling die niet in verband stond metde Naziterreur leek onmogelijk. Een paarkunstenaars zagen daarin geen perspec-tief. Zij riepen in het jaar 1958 het uur nuluit: ZERO. Zo noemden Heinz Mack enOtto Piene, en later ook Günther Uecker

NRW – venster op de kunstwereld2015 is het jaar van de grote internationale namen. Tussen Düsseldorf, Essen en Münster zijn er tallozemeesters en vele kunst-sterren te ontdekken.

12

Highlight

De RuhrtriennaleDe Ruhrtriennale, het Internationale Festival van de Kunsten, brengt muziek,beeldende kunst, theater, dans & perfor-mance tezamen in de fascinerende ruim-ten van de industriecultuur in hetRuhrgebied (14-08 t/m 26-09)

Münster LWL-Museum für Kunst und Kultur

Das MutterHaus Hotel und Tagungszentrum GmbHGeschwister-Aufricht-Str. 1 (vroeger Alte Landstr. 179) DE-40489 Düsseldorf Telefoon: +49 211/6 17 27-0 Telefax: +49 211/6 17 27-15 04

Dit hotel, gelegen in een idyllisch parkin Kaiserswerth, biedt een gemoedelijkcomfort in een historische ambiance.

De 55 stijlvol gemeubileerde kamers ende veelzijdige vergaderzalen beloveneen bijzonder aangenaam verblijf. www.hotel-mutterhaus.de

Het ander hotel in Dusseldorf

© L

WL/

Han

na N

eand

er; V

G B

ild-K

unst

, Bon

n 20

15; L

WL/

Han

na N

eand

er,V

G B

ild-K

unst

, Bon

n 20

14; F

oto:

Pet

er C

ox; F

rank

Vin

ken,

Zol

lver

ein


13

van actuele ontwerpen voor producten.Behalve de vaste tentoonstellingen wor-den er talrijke afzonderlijke evenementengeorganiseerd, zoals concerten, expositiesen workshops. Zo bijvoorbeeld op 8 mei2015: Klavier-Festival Ruhr: Piano meetsDjs – Piano Clubbing (electronische dans-muziek) met Francesco Tristano, BrandtBrauer Frick & Edoardo Pietrogrande

Unesco-werelderfgoed Zollverein ruimteaan een grote diversiteit in belevingen, diezich het best in alle rust laten ontdekken.In het voormalige ketelhuis bij schacht XIIpresenteert bijv. het Red Dot Design mu-seum de grootste expositie ter wereld vandesigns uit de huidige tijd. Op 4000 m2 ,verdeeld over vijf etages, tonen meer dan2000 tentoonstellingsstukken de reikwijdte

LWL-Museum voor Kunst en Cultuur eenoverzicht aan de lichtkunst van Otto Piene(13 juni t/m 20 september).

Zeche Zollverein: totaalkunstwerkHet UNESCO werelderfgoed Zeche (hoog-oven) Zollverein vormt een van de boeiend-ste bestemmingen in het Roergebied. Meteen oppervlakte van 100 ha. biedt het

Düsseldorf Günther Uecker Bewegtes Bild 1964 Zeche Zollverein Extraschicht

UNESCO-Welterbe ZollvereinGelsenkirchener Straße 181 DE-45309 EssenTel.: +49 (0)201 [email protected]©

Stif

tung

Zol

lver

ein

/ M

atth

ias

Dus

chne

r

Geschiedenis om aan te rakenHet UNESCO-werelderfgoed ‘mijn en cokesfabriek Zollverein’Het UNESCO-Werelderfgoed Zollverein, ook bekend als de ‘mooiste mijn van de werelden de grootste cokesfabriek van Europa’, is tegenwoordig het levende symbool van hetRuhrgebied. Gelegen midden in de Ruhr-regio, in noord-Essen, kan men hier elke daginteressante nieuwe kanten ontdekken van dit indrukwekkende icoon van industriecultuur.

Spannende industriële geschiedenis belevenTijdens een rondleiding langs het Denkmalpfad ZOLLVEREIN® (monumentenpad) maaktu kennis met de bovengrondse installaties van de ooit productiefste mijn van Europa ofmet de stilgelegde productielijn van de destijds grootste cokesfabriek van het continent.Hier komt geschiedenis weer tot leven en wordt het werken en leven met de kolen bijnatastbaar. Langs de route van de kolen vertellen grote machines en reusachtige installatieshet verhaal van de enorme productie van deze mijn. Nu nog ziet men er het kolengruisen de reuk van ijzer, rubber en olie getuigt van een arbeidsintensief verleden. Tijdenseen rondleiding met geschoolde gidsen langs de kolenroute leert men de architectuur,het werk en de techniek kennen.

TIP Over steenkool en mijnwerkers. Rondleidingvoor publiek in het Nederlands Tijd: 15 februari 2015(zondag), 18 februari 2015 (woensdag), 22 februari2015 (zondag), 25 februari 2015 (woensdag), 1 maart2015 (zondag), 5 april 2015 (1e paasdag), 24 mei 2015(1e Pinksterdag), altijd om 14 uur. Duur: 2 uur /kosten: 9 € (met korting 6 €), kinderen van 5 t/m17 jaar 4 €, families 12 € resp. 20 €


14

Paderborn Schloß Neuhaus

Het landschap rond de 1200 jaar oudeuniversiteits- en domstad Paderborn

is zo gevarieerd als vrijwel geen anderefietsregio in Duitsland: in het noordoostenligt de nog bijna ongerepte Senne methaar dennenbossen en heidevlaktes. Aanweerszijden van de Lippe ligt het vlakkeDelbrücker Land, met een mozaïek vanakkers en weiden. En tenslotte ligt in hetoosten en zuiden de PaderbornerHoogvlakte met uitgestrekte landerijendie worden doorsneden door diepe beek-dalen. En dan, op een afstand van eenkleine dagtoer per fiets, ligt daar het Sauerland. Over meer dan 2000 km gemarkeerde fietspaden kunt u indruk-wekkende landschappen en talrijke bezienswaardigheden beleven.

Paderborn‘Pader-Born’ – de bronnen van de Pader– zo is de stad genoemd omdat ze rondeen uniek brongebied met ca. 200 bron-nen werd gesticht. Middenin het stads-centrum borrelen ze omhoog en stromendan in een waaier tezamen richtingnoordwesten, waar de rivier na nauwe-lijks vier kilometer uitmondt in de Lippe.

Dit bijzondere landschap heeft al vanoudsher mensen gefascineerd en aange-trokken. De door bisschop Rotho in demiddeleeuwen gezegende bron bij dedom, de ‘Rothobornpader’, zou zelfs be-schikken over helende krachten.Van de Kaiserpalts tot de renaissanceVlakbij de Paderbronnen organiseerde

Van Paderborn naar SauerlandMiddeleeuws prinsbisdom en universiteitsstad, IT-bolwerk en winkelcentrum – Paderborn, een van de mooistesteden in Noordrijn-Westfalen, is omgeven door een gevarieerd landschap dat in het zuidoosten directoverloopt van het Teutoburger Woud in het bosrijke Sauerland.

Karel de Grote in 777 zijn eerste rijksdag-bijeenkomst op Saksisch grondgebied.Tegenwoordig vormt de Kaiserpaltssamen met de Bartholomäuskapelle ende machtige dom een uniek middeleeuwsensemble van monumenten van wereldseen geestelijke macht. De historischeplaats van de Kaiserpalts in het stadcen-

© T

ouris

t Inf

orm

atio

n Pa

derb

orn

Paderborn Hasucha sculptuur bij het station Kasteel Neuhaus

Paderborn Dom en marktplein


15

niet alleen het vliegveld maar ook haarfaam als IT-smidse. Deze kant van Pa-derborn is te bekijken in het Heinz-Nix-dorf-MuseumsForum (HNF), het grootstecomputermuseum ter wereld. Geen won-der dat de universiteit van Paderborn metbijna 20.000 studenten tot de leidende IT-hogescholen van Duitsland behoort. En ofhet nu gaat om golfen of avonturenpark,thermalbad of klauteren in de klimtuin,wandelen of fietsen over de goed mar-keerde paden: rondom Paderborn blijftgeen vakantiewens onvervuld. Een excur-sie naar Bad Lippspringes met zijn kas-teelruïne is evenzeer de moeite waard alseen uitstapje naar de Aabach-stuwdam,het natuurbeschermingsgebied hetSteinhorster Becken, of naar een van deidyllische plaatsjes langs de fiets- enwandelroutes.

Het Alme-fietspadHet Alme-fietspad volgt over een afstandvan 68 km het riviertje met dezelfde naam,vanaf haar uitmonding in de Lippe bijkasteel Schloß-Neuhaus voor de poortenvan Paderborn tot aan haar bron bij Brilonin het Sauerland. Langs deze landschap-pelijk en cultuurhistorisch interessantefietsroute wijzen blauwe borden met detekst ‘Alme-Radweg’ de weg naar talrijkebezienswaardigheden.Het startpunt van onze fietstour ligt in debarokke tuin van kasteel Schloß-Neuhaus.Via de Wewer verlaat de route het stads-gebied van Paderborn en gaat naar Bor-chen, Alfen en Niederntudorf.

trum is uitgangspunt voor een wandelingdoor 1200 jaar stadsgeschiedenis. Reedsin de 9e eeuw werd Paderborn een bis-dom. De Bartholomäuskapelle uit 1017 isverbonden met de dom, waarvan debouwkundige geschiedenis teruggaat totde tijd van Karel de Grote. De in de 13eeeuw gebouwde dom met zijn 93 meterhoge toren treedt men binnen door hetindrukwekkende paradijsportaal aan dezuidkant. Onopvallend, en toch beroemd,is het ‘drie-hazen-venster’ in de kruis-gang van de dom; het draagt als motto‘hazen en lepels elk drie, toch heeft elkehaas er twee’. Vanaf de romaanse dom ishet slechts een paar stappen via de voet-gangerszone naar het in begin 17e eeuwgebouwde raadhuis, met drie gevels inrenaissancestijl. Het Hesingsche huis ophet naast gelegen Marienplein is ook eenvoorbeeld van de typische ‘weserrenais-sance’ stijl. Rechtsaf gaat het naar deevangelische Abdinghofkerk met de ro-maanse tweelingtorens. We zijn hier inhet westelijk deel van het Paderbronnen-gebied. Via het riviergebied van de Paderen langs het Padermeer loopt een watlangere wandeling naar een van de be-langrijkste kastelen uit de renaissance:de voor malige prins bischoppelijke resi-dentie ‘kasteel Neuhaus’.Hightech-smidse en universiteitsstadHet moderne Paderborn is nauw verbon-den met de naam Heinz-Nixdorf, die hierna de tweede wereldoorlog een wereld-wijd succesvolle computer firma op-bouwde. Paderborn dankt aan Nixdorf

KLICKTIPPS,www.alme-radweg.dewww.bikepark-winterberg.dewww.paderborner-land.nlwww.winterberg.de

Paderbronnen

Aabachstuwdam

© B

ad W

ünne

nber

g


16

Bad Wünnenberg verdedigingstoren

van de Auenland-fietsroute. Deze gaatover verharde, niet geasfalteerde wegendoor het idyllische ooilandschap tussenBüren en Bad Wünnenberg, langs talrijkemet veel zorg gerestaureerde molens.Weer terug in Büren gaat het verder overeen mooie bosweg links van de rivier endan vanaf de Multhäuper hamermolennog drie kilometers over de landweg totaan Brilon-Alme. Hier bevindt zich, zoalsde naam al doet vermoeden, de bron van

Volgende plaats is Wewelsburg met zin in -drukwekkende burcht op een uitstekenderots hoog boven het Almedal. Daarna pas-seert men Ahden, vervolgens Büren metde prachtige Jezuïetenkerk en dan rijdtmen via Weine en Siddinghausen voorbijde Bürense wijken Harth en Ringelstein.

Het Auenland-FietsrouteIn Büren kan men de Alme-route mooiverlengen met de 44 km lange rondlus

de rivier. Nu rest alleen nog de laatstezeven kilometer, met daarbij de enigelange afdaling van de gehele route, naarhet eindpunt van de Alme-fietsroute bijhet stadhuis in het centrum van de oudeSauerlandse Hanzestad Brilon.Naast de Alme en het fietspad ligt nogeen stilgelegd spoor, dat gebruikt wordtvoor toeristische uitstapjes met de Wald-bahn-Almetal-trein.

Tourist Information PaderbornMarienplatz 2a | DE-33098 PaderbornTel.: +49 (0)5251 882980tourist-info@paderborn.dewww.paderborn.dewww.brueghel-ausstellung.de ©

Tou

rist I

nfor

mat

ion

Pade

rbor

n

PaderbornBezoek de Brueghel familieMeer dan 100 werken van de Brueghel familie zijn van21 februari t/m 21 juni in Paderborn te bezichtigen

Dit jaar staat in Paderborn grootse Vlaamse kunst uit de 16e en 17e eeuw op hetprogramma: van 21 februari t/m 21 juni 2015 wordt in de Städtischen Galerie – in hetPaderbornse kasteel Neuhaus – een omvangrijk overzicht getoond van de veelzijdigewerken van de Brueghel familie en de belangrijkste kunstenaars uit hun omgeving.Tentoongesteld worden meer dan 100 schilderijen, tekeningen en grafische prenten, dietijdens vier generaties van deze Vlaamse familie van schilders zijn ontstaan. Daartoebehoort ook het beroemde schilderij uit 1592: ‘de man met de geldzak en zijn vleiers’.

Fietsen, wandelen en plezier belevenVanaf kasteel Neuhaus – waar van mei t/m oktober in het kader van de Paderbornerkasteelzomer vrijwel elk weekend openlucht evenementen plaats vinden – is het slechtsvier prachtige kilometers langs de kortste rivier van Duitsland, de Pader, tot aan dePaderborner binnenstad, die altijd een bezoek waard is.Sowieso zijn de verschillende landschappen rondom Paderborn uitermate geschikt omvia wandelingen of fietstochten te ontdekken: te voet over een van de 14 tot 21 km langerondwandelroutes, over de ‘Paderborner Höhenweg’, de ‘Paderborner Karstrundweg’ ofde ‘Alten Pilgerweg’, en met de fiets over de vijf Paderborner Rundtouren (‘PB-Touren’)die tussen de 25 en 70 km lang zijn. Meer informatie: www.paderborn.de/radfahren

TIP Voor de Brueghel tentoonstelling en de Paderborner fietsroutes zijn er ook informatie folders in deNederlandse taal


17

lengte van 1700 kilometer. Sportieve fiet-sers kunnen zich hier echt uitleven enmet hun dikke mountainbike profielen desteilste hellingen omhoog overwinnen omdaarna razendsnel moedig downhill terazen. Met de trail- en cross-tochtenkunnen bikers hun kunnen ook op deproef stellen op speciaal voor hen aange-legde routes. Maar ook de recreatieve- engezelligheidsfietsers kunnen in de bikeArena genieten van het prachtige middel-

gebergtelandschap met dalen, meren ennatuurparken.

SpoorbaanfietsenRustiger fietst het op de SauerlandRad-ring, die de steden Finnentrop, Eslohe,Schmallenberg en Lennestadt verbindt.Over in totaal 84 kilometer gaat het dooruitgestrekte loof- en naaldbossen langskleine musea, monumenten van techniek,stille plekjes, aantrekkelijke zwembaden

Bikerparadijs SauerlandFietsen of liever biken? In de Sauerlandseresorts kunnen de hobbybikers en klim-specialisten zich naar hartenlust uitleven.De routes in het land van de duizend ber-gen gaan door zacht glooiende vlaktes,over steile heuvels en uitdagende terrein-routes. In het gebied van de mountainbike arenatussen Winterberg, Olsberg en Brilon vin-den bikefans 38 routes met een totale

Brilon Alme Diemel

© B

ad W

ünne

nber

g To

uris

tik G

mbH

, Bril

on T

ouris

tik

Hartelijk welkom in Bad WünnenbergIn het interessante landschap tussen Sauerland en Teutoburger Woudligt de geneeskrachtige Kneipp-badplaats Bad Wünnenberg

Kneipp-kuren, fitness- en recreatievoorzieningen, en de modernste medischeuitrustingen in de Aatalkliniek zorgen tezamen voor gezondheid en welzijn. Hetkuurpark, het wijde dal van de Aa en de talrijke gemengde bossen nodigen met hun250 km goed gemarkeerde wandelwegen uit tot wandelen.

Westfaalse gastvrijheid en prachtige wandelroutesDe ‘Natuur-Belevenis-Aadal’ met het klimpark en de reusachtige kabelglijbaan (voor groepen) is een centrum zowel voor wie actie zoekt als wie ontspanning zoekt.Uniek daar is het blote-voeten-belevings-pad rond de kanovijver, waar de voeten eenbijzonder soort frisse belevenis wacht. Heerlijk ontspannen kan men bij een kopjekoffie met gebak in café ‘Aatalhaus’ in de Kneipp-Oase, bij een picknick rond de grotewaterspeelplaats, of tijdens het observeren van de dieren in het wildpark. In dezomermaanden ontspannen gasten tijdens de kuurconcerten en andere openluchtevenementen.Voor wie een paar dagen in deze mooie natuur wil doorbrengen is een tocht over de‘Sintfeld-Höhenweg’ langeafstandsroute aan te bevelen. In zes dag etappes gaat detocht 144 km lang over wild-romantische paden door de loof- en naaldbossen van demiddelgebergtes Eggegebirge en het Alme-Afte-Bergland.

TIP Boven de stad voorziet het stuwmeer de Aabach-Talsperret 250.000 mensen van het beste drinkwater

Bad Wünnenberg Touristik GmbHIm Aatal 3 | DE-33181 Bad WünnenbergTel.: +49 (0)2953 99880 | Fax: (0)2953 [email protected]


18

Bikepark WinterbergHet Bikepark Winterberg is het grootsteen veelzijdigste bikepark van Duitsland.Hier vindt men alles voor mountainbiken,rijstijl verbeteren, of gewoon plezier beleven. Omhoog met de fiets in de lift,en weer naar beneden op de negen

en andere gezinsvriendelijke recreatie-en verpoosmogelijkheden. De route volgteen voormalige spoorlijn waarbij de 700meter lange vleermuistunnel een hoogte-punt is. Ze is bijna geheel geasfalteerd envraagt slechts op enkele plekken enkelezweetdruppels.

kilometer professioneel aangelegde afda-lingsroute. Hier treft de Europese moun-tainbike scene elkaar. Maar ook de min-der geoefende fietser kan hier in hetBikepark Winterberg met zijn wielen uitde voeten

Winterberg op de top

© F

erie

nwel

t Win

terb

erg

Vakantie-avontuur WinterbergPakkende belevenissen en gevarieerde vrijetijds-attracties van 1 april t/m 1 november gratis met de WinterbergCard Plus

Ingebed in het zacht glooiende landschap van het Sauerland ligt de vakantiewereldWinterberg. Door de ongerepte natuur, frisse berglucht en indrukwekkende panorama’sis Winterberg een zeer geliefde bestemming voor actieve vakantiegangers. Boeiendethematische routes, rondwandelingen en het ‘Hochsauerland Wanderfestival’ zijn ideaalvoor wandelaars. Ook voor fietsers heeft Winterberg een scala aan mogelijkheden, dievariëren van routes voor mountainbikers tot gemoedelijke routes door idyllische dalen.Nieuw is ook het Trailpark Winterberg dat in het voorjaar geopend wordt.

Gratis activiteiten met de WinterbergCard PlusGratis plezier beleven vakantiegangers met de WinterbergCard Plus: met activiteiten alszomerrodelbaan, klimpark, panorama-belevenis-brug, boottochten op de Sauerlandsemeren of waterpret in het openluchtbad Siedlinghausen hoeft men zich niet te vervelen.Leuke activiteiten voor het hele gezin zoals minigolf, een bezoek aan het nationaalparkKellerwald, of een bezoek aan Thikos Kinderland daaraan zullen kinde ren zich zekerherinneren. Ook op culturele mogelijkheden hoeft men in Winterberg niet te beknibbelen:het West-Duitse Wintersportmuseum, het openluchttheater Hallenberg, het HeinzNixdorf Museum in Paderborn, dit alles en nog veel meer is met de WinterbergCardPlus gratis! Dit all-inclusief-ticket van vakantiewereld Winterberg garandeert vrijetoegang tot meer dan 40 recreatiebedrijven in Winterberg en omgeving en is bij meerdan 80 gastgevers bij de overnachtingsprijs inbegrepen.

TIP Beleef een uniek totaalpakket in Winterberg, waarbij recreatie, activiteiten in de natuur envrijetijdsplezier voorop staan: www.winterbergcard-plus.de !

Ferienwelt WinterbergAm Kurpark 4 | DE-59955 WinterbergTel.: +49 (0) 2981/92500Fax: +49 (0) 2981/[email protected]


19

Wachttoren van de Romeinse limes Kasteel Friedewald in het Westerwoud

door de UNESCO tot werelderfgoed ver-klaarde Rijndal en ook de met culturelegenoegens gevulde regio Rheinhessenmet haar duizend jaar oude hoofdstadMainz, allemaal zijn ze even fascinerenden toch met een geheel eigen charme.

Het Westerwoud: lieflijke dalen eneindeloze woudenHet rechts van de Rijn gelegen Westerwoudvalt beslist nog onder de geheime tips voorvakantiebestemmingen in Rijnland-Palts.Het toont een zeer gevarieerd landschap-pelijk beeld. In het met ‘noordelijk’ aange-

Wandelen, fietsen, wijn en gezondheid,dat zijn de toeristische uithangbor-

den in Rijnland-Palts. De wijnbouwland-schappen, de historische steden en stadjesen de vrijwel ontelbare mogelijkhedenvoor actieve- en wellness vakanties doenzelfs het rijke culturele aanbod wat naar deachtergrond verschuiven in de verlang-lijstjes van vakantiegangers. Dat weer-spiegelt zich ook in de vakantieregio’s zelf.Het fietsen wandelparadijs Hunsrück, devan wijn en rivieren doordrenkte romantiekrond Saar en Moezel, het diepgroene bos-rijke Westerwoud, de vulkanische Eifel, het

Links en rechts van de RijnLinks en rechts van de Rijn strekken zich landschappen uit met een geheel eigen karakter en heel eigenmogelijkheden voor vakanties: Eifel, Hunsrück, Westerwald, Saar, Rheinhessen – klinkende namen met groteen kleine cultuurschatten uit vervlogen tijden.

duide deel, dicht bij de driehoek Rijnland-Palts, Noordrijn-Westfalen en Hessen,noemt men dit het ‘Hoge Westerwoud’.Hier ligt voor actieve vakantiegangers eenmet bossen begroeide golvende hoog-vlakte op 450 tot 660 meter hoogte.Het deels beboste vulkanische gebiedmet de ronde heuvels van het westelijkergelegen Westerwoud, verbindt het Wester-woudse merenplateau in de richting vande Rijn met het uit het oosten komendeLahntal. Het Neder-Westerwoud grenstaan het landschap van de dalen van Rijnen Lahn, en vormt het westelijk en

Het Hoge WesterwoudNatuur beleven, het hele jaar door. Heerlijk ontspannen en toch actief zijn, in een prachtiglandschap: hier, niet ver van Keulen en Frankfurt, voelt men zich op zijn gemak. Het HogeWesterwoud biedt een gevarieerd hoog-heidelandschap met daarin ook het hoogstepunt van het hele Westerwoud, de Fuchskaute. Wandelaars en natuurlief hebbers komenin het natuurpark zomaar wilde orchideeën en vele zeldzame berg planten tegen. In debuurt vormen grillige rotsformaties geheimzinnige structuren die doen denken aanheidense rituele plaatsen. Bij het 93 ha grote stuwmeer, de Krombacher tal sperre,bevinden zich een camping, een restaurant, badplaatsen en een zeil- en surfschool.

TIP Huur bij ons een elektrische fiets, of gebruik uw eigen fiets voor een tocht over de nieuw aangelegdeen gemarkeerde fietspaden

Tourist-Information Hoher WesterwaldWesternoher Str. 7a | DE-56477 RennerodTel.: +49 (0)2664/9939093Fax: +49 (0)2664/[email protected]©

Dom

inik

Ket

z

>>

DsR15_NL1_19-25_Rheinland-Pfalz_Layout 1 13.02.15 09:40 Seite 19

20

An der geheimnisvollen Ilz

strekt zich zuidelijk uit tot aan het natuurpark Rijn-Westerwoud.

Rijn-Moezel-Eifel – kratermeren eneen geiserLangs de andere oever van de Rijn strektzich de vakantieregio Rijn-Moezel-Eifel uit.Daar spuit bij het historische Andernacham Rhein, dat tot de oudste stadjes in

zuidwestelijk deel van het Westerwoud enhet cultuurlandschap Kannenbäckerland.Deze naam kreeg het Kannenbäckerlandlaat in de 18e eeuw. Hij verwijst naar debelangrijkste producten van deze streek:de kannen en kruiken die bestaan uit metwit, grijsblauw of bruin zoutglazuur ge-bakken steengoed. Deze keramiekstreek,met de rijkste kleiafzettingen in Europa,

Duitsland behoort, de hoogste koudwater-geiser ter wereld op, waarbij een fonteinvan 60 meter hoog ontstaat.Ook het grootste meer in Rijnland-Palts,het Laachermeer, met de veel bezochtehoog-middeleeuwse benedictijnse abdijMaria Laach, behoort tot deze regio.Midden in het hart van Europa aan, dewestelijke grens van Duitsland en in het

Het Westerwoud –Balans in het groenTijdens wandelen en fietsen in het Westerwoud genieten van de rust,weer in balans komen en frisse energie opdoen.

Het Westerwoud rijst zacht glooiend op tussen de rivieren Rijn, Lahn en Sieg. De blikglijdt als een frisse wind over de lichte heuvels, van de ene horizon naar de andere. Destille kleurrijke loof- en naaldboomwouden nodigen uit tot een rustige wandeling of eentocht met een e-bike. Kleine meertjes bieden een doorkijkje op het landschap.Dromerig murmelen de romantische beekjes Wied en Nister in hun diepe dalen en doorde kleine dorpjes in het woud.

Zwarte diamant en zuivere elixerGeniet tijdens een wandeltour over de Westerwald-Steig en de Wäller Touren van deelementen die het Westerwoudse landschap karakteriseren:Zo glinstert als zwarte diamant ook nu nog het basalt op vele plekken. Het kostbaarstelevenselixer, water, slijpt betoverende diepe kloven uit voordat het in kleine meertjesuitstroomt. En over de hoogvlaktes en het open land waait de frisse vrije wind. Statigekruiken en creative kunstwerken worden hier gevormd uit de klei van het KannenbäckerLand, waar traditie en de moderne tijd samengaan.Voel met elke stap de magie van de rust en stap er letterlijk even tussen uit. Put nieuweenergie uit de natuur en adem de frisse lucht op de hoogtes. Ontdek de hartelijkheidvan de ‘Wäller Basaltköpfe’. Kom weer in balans in het Westerwoud.

TIP Neem de hellingen van het Westerwoud op uw gemak.Van voorjaar tot en met herfst staan bij verscheidene verhuurbedrijven e-bikes klaar

Westerwald Touristik-ServiceKirchstr. 48a, DE-56410 MontabaurTel.: +49 (0)2602/[email protected] www.westerwald.nlwww.facebook.com/westerwald

© D

omin

ik K

etz

© W

este

rwal

d To

uris

tik-S

ervi

ce

De Oude Markt in HachenburgExpositiemijn Grube Bindweide


21

karakteristieke weiden, bizarre rotsfor-maties, vulkaankegels en de maren: vul-kaankraters waarin meest een meer ligt.De grootste daarvan is het Laacher meer.Maar even mooi zijn het Gemündener Maarof de Dauner Maare.Lange tijd gold dit gebied onder de middel-gebergtes als een afgezonderd stuk; passinds ongeveer 20 jaar terug is de noch

steeds rustige Eifel ontdekt als vakantie-regio.Overal komt men hier overblijfselen tegenvan Kelten, Romeinen en Franken. Trotseen uitdagende burchten, romeinse villa’s,kloosters en abdijen herinneren evenzeeraan de oude geschiedenis van de cultuurin deze streek als kasteel Bürresheim,niet ver van Mayen.

noordwestelijk deel van Rijnland-Palts,strekt zich een landstreek uit van eenunieke doordringende schoonheid – deEifel.In het oosten begrensd door de Rijn en inhet zuiden door het Moezeldal met haarvele lussen, wordt dit westelijk deel vanhet Rijnse leisteengebergte bepaald dooreen wijds ogende natuur, diepe bossen,

© K

appe

st©

Kap

pest

/REM

ET

Op ‘Traumpfaden’ er tussen uit Geniet van veelzijdige rondwandelingen door ongerepte natuur inprachtige landschappen

Ze behoren tot het beste wat Duitsland wat wandelen betreft te bieden heeft: de‘Traumpfaden in Rijn-Moezel-Eifel-land’. U kunt de rijkdom aan natuurmonumentenen culturele schoonheden in de vakantieregio Mayen-Koblenz ontdekken op26 rondwandelingen: 5 langs de Rijn, 7 langs de Moezel en 14 in de Eifel.

‘Traumpfade’ – een andere manier van wandelengeen ambitieuze kilometers maken maar wandelen om van elk moment te genieten.De 6-19 kilometer lange rondwandelingen voeren door ongerepte natuur, dichtewouden en vulkaanland schappen, over hoogvlaktes en steile wijnbouwhellingen,langs middeleeuwse kastelen en burchten en bieden adembenemende uitzichtenover Rijn- en Moezeldal.

Elke route een hoogtepunt op zichzelfIn tegenstelling tot de langeafstand routes, die in etappes dag na dag afgelegd worden,hebt u hier de keuze uit losse routes met heel verschillende lengtes, landschappen enthema's. Toch volgen ze allemaal dezelfde kwaliteitsfilosofie: de ‘Traumpfade’ zijnbekroond met het ‘Duitse Wandersiegel’ en staan garant voor een topbelevenis.Duidelijk routemarkeringen zijn binnen gezichtsafstand geplaatst en maken hetoriënteren eenvoudig en aangenaam.

TIP Naast de 26 ‘Traumpfaden’ brengt het thema-wandelpad ‘Streuobstwiesenweg’ u in een afwisselendewereld vol fruitbomen, vlier-plantages en walnoten-lanen. Een insectenhotel, geurkolommen en een fruit-leer-pad maken het thema compleet. www.remet.de www.traumpfade.info

Projektbüro Traumpfade derRhein-Mosel-Eifel-TouristikBahnhofstrasse 9 | DE-56068 KoblenzTel.: +49 (0)261/108419 Fax: +49 (0)261/[email protected]

Monreal

>>


2222

Tholey Panoramische uitzichtenKasteel Schmidtburg

rivier richting Koblenz of stroomopwaartsrichting Trier. Slechts enkele kilometersverwijderd van de bekende wijnstadjesaan de Moezel, liggen op de hoogvlaktesin de Hunsrück stadjes die de laatste tijdeen geheime tip zijn. In het verleden wer-den ze bepaald door landbouw en leisteen-winning, nu vertonen ze een geheel eigenflair. De Hunsrück zelf is een van de dunst

Hunsrück – Een steenworp richtingzuidoostenDe natuurlijke zuidgrens van de Eifel enhaar echte geologische buur, de Hunsrück,wordt gevormd door het dal van de Moezel.Meer dan duizenden jaren van uitslijpen enerosie door de kleine rivier creëerde desteilste oeverhellingen, met bovenaanwijdse uitzichten stroomafwaarts over de

bevolkte gebieden in Duitsland, een vlakkeschrale hoogvlakte, buiten de grote ver-keersaders gelegen. Dat is tegenwoordigjuist haar aantrekkingskracht, en eenaansporing voor de Hunsrückers om metmeer dan doorsnee middelen en met bij-zondere aanbiedingen vakantiegangers tetrekken. Zo komen er bijvoorbeeld veelbezoekers naar het Hochwald-Ferienland

Saarschleifenland Natuur en cultureel erfgoedSpannende ontdekkingstochten bij drielandenpuntDuitsland-Frankrijk-Luxemburg.

Naar het voorbeeld van de beroemde Saar-Hunsrück-Steig zijn in het‘Saarschleifenland’ talrijke rondwandelingen gecreëerd van een dag of halve dag. Ze verbinden de schatten van de regio met een uitgebreid netwerk van fantastischebekroonde wandelingen. Wandelgenot op het hoogste niveau – dat heeft het Duitse‘Wanderinstitut’ bevestigd door elk van de 111 routes te certificeren met het‘Wandersiegel’. Deze ‘droom lussen’ zijn tussen de 6 en 20 kilometer lang enontworpen als rondwandelingen.

Machtige kasteelruïnesVele ervan zijn direct verbonden met de Saar-Hunsrück-Steig, andere lopen in debuurt ervan. Rivierpanorama’s met zonovergoten wijnhellingen en stille bossen,machtige kasteelruïnes en lieflijke orchideeënweiden, steile rotspaden en paadjesdoor boomgaarden. De ‘droomlussen’ verbinden de mooiste landschappelijkeschatten in de regio rond de bekende Saarlussen. En omdat een wandeling pas goedeindigt met een gezellig rustpunt, zijn er talrijke mooie plekken om te genieten en teverpozen. Het drielandenpunt staat niet alleen bekend om zijn uitgelezen wijnen, maarook om een verfijnde biercultuur. Talloze gastronomen doen de regionale keuken eeraan met passende stevig-hartige gerechten.

TIP Tuinen zonder grenzen – tot het unieke netwerk van tuinen in Duitsland, Frankrijk en Luxemburgbehoren de ‘Tuin der zinnen’ in Merzig en het ‘Park van de vier jaargetijden’ in Losheim am See

Saarschleifenland Tourismus GmbH Poststr. 12 | DE-66663 MerzigTel.: +49 (0)6861 80 [email protected] ©

ej|

foto

|gra

fik, R

apha

el M

aass

©

Jet

ter,

Gem

eind

e Th

oley


2323

Sankt Wendel het marktplein

Hunsrück genieten alle zintuigen van hetlandschap, in de vliegtuigexpositie in hetstadsdeel Abtei worden op 75.000 m2 meerdan 100 originele vliegtuigen en helikoptersuit de burger- en militaire luchtvaart ten-toongesteld. De herdenkingsplaats SS-Sonderlager/KZ Hinzert herinnert aan demisdaden uit de nazitijd. Het Rijnland-Paltse brandweermuseum is een lande-

Kell am See, met het Keller stuwmeer.Kanoën en waterfietsen, vissen en wan-delen op het pad rond het meer zijn hiergeliefd. Zo ook de charmante museum stadHermeskeiI in het hart van het natuurparkSaar-Hunsrück. In het Hochwaldmuseumwandelt men door de geschiedenis van destreek, in het belevingscentrum ‘Natuuren Landschap’ van het Natuurpark Saar-

lijke attractie en met de Züscher Hammerboeit de grootste ijzerhoogoven van deHunsrück haar bezoekers.

Saar en Rheinhessen – vakantie tussen wijnstokkenZuidwaarts gaand vanaf de Hunsrück bereikt men de Saar. Dat gaat het mooistvia de 226 km lange Saar-Hunsrück-

Mooiste natuur in de HunsrückWandelen op de paden door de Hunsrück is bijzonder aantrekkelijkZodra de lente zich meldt in de Hunsrück, worden de wandelschoenen een vastemetgezel. Want een wandeling door het indrukwekkende landschap van de Hunsrück is een genoegen voor alle zintuigen: de loofbossen langs wandelroutes alsde Saar-Hunsrück-Steig, de Soonwaldersteig of de ‘Traumschleifen’ Saar-Hunsrückkleuren in alle mogelijke schakeringen groen. Het ruikt naar lievevrouwebedstro enmos. Het gezang van de vogels maakt de stilte van het bos nog rustgevender. Op deweilanden ontdekt men kleurige bloemenzeeën. En inheemse dieren als ree en hertkruisen het pad.

het nieuwe nationaalpark wordt 2015 geopendvormen een uitgebreid netwerk van fantastische rondwandelingen, waarop je indroomachtige sferen belandt. Deze toeren van een halve of hele dag gaan meestalover smalle paden. Klaterende beekjes en hoge rotsen wisselen af metadembenemende uitzichten en indrukwekkend natuurschoon. Wandelingen op de‘Traumschleifen’ zorgen voor heilzame natuurbelevingen en veelzijdige ontdekkingenin de Hunsrück regio. Dat de natuur in de Hunsrück een bijzonder karakter heeft blijktuit de opening van het eerste nationale park in Rijnland-Palts afgelopen Pinksteren.Op een oppervlakte van 10.000 hectare bestaand uit beukenbossen, venen of weidenmet arnica wordt de natuur aan zichzelf overgelaten. Dan kan men met rangers in hetnationaal park Hunsrück-Hochwald op ontdekkingsreis gaan en de gastvrijheid vaneen authentieke regio beleven.

TIP Arrangement ‘Wilde natuur in het nationale park’ met 2 overnachtingen,regionale menu’s, rangertour en nog meer: € 197,- p.p. in 2p. kamer

Hunsrück-Touristik GmbHGebäude 663 | DE-55483 Hahn-FlughafenTel.: +49 (0)6543 [email protected]©

Hun

srüc

k To

uris

tik G

mbH

/ E

ike

Dub

ois

© S

usan

ne R

enk/

TZS

>>


2424

Gau Bickelheim Kruiskapel Dom van Mainz

Steig, die het 2000 km2 grote natuurparkSaar-Hunsrück, met het gevarieerde rivier-en middelgebergte landschap van hetNied-, Saar-, Ruwer- en Nahe dal, toegan-kelijk maakt. Oostwaarts grenst de Huns-rück aan Rheinhessen, dat ondanks haarnaam niet tot Hessen behoort, en dat bo-vendien met Mainz ook de hoofdstad vandeelstaat Rijnland-Palts bezit.

Vanaf het hoge plateau van de Hunsrückvoert de Ausoniusweg omlaag naar Bingenam Rhein. Het pad volgt grotendeels dehistorische romeinse weg die ooit de vesting Bingium (Bingen) verbond methet romeinse Augusta Treverorum (Trier).Van oudsher tot op heden heeft deze ro-meinse handels- en krijgsweg de streek-bewoners tot transportweg gediend

KLICKTIPPS,www.saar-hunsrueck-steig.dewww.naturpark.orgwww.naturpark-rhein-westerwald.de

Eindelijk tijd voor Mainzen RheinhessenBeleef een boeiend geheel van natuur, cultuur en genoegens in hetgrootste wijnbouwgebied van Duitsland.

Mainz aan de Rijn – dat staat voor 2000 jaar cultuur en levensvreugde. De geboortestadvan Johannes Gutenberg heeft attracties te bieden die uniek zijn in Duitsland: Het Gu -tenberg-museum met de originele Bijbel en de St. Stephan met de beroemde Chagall-ramen. En in het stadshart de 1000 jaar oude dom St. Martin en het oude centrum metde schilderachtige straatjes en gezellige wijncafés. De wijnhoofdstad van Duitsland ligtdirect aan de Rijn, omgeven door het grootste Duitse wijnbouwgebied: Rheinhessen. Inhet ‘Land van de 1000 heuvels’ rijpen de wijnen van een nieuwe generatie producenten:authentiek, met de hand verwerkt en in diversiteit nauwelijks te overtreffen.

Fietsen en Wandelen langs de wijngaardenGasten die een bezoekje brengen aan een van de talrijke vinotheken of gemoedelijkewijncafés krijgen niet alleen een glas uitstekende wijn geserveerd, maar ook een ruimehoeveelheid informatieve tips over wijn, en voor de mooiste uitstapjes en plaatsen. Rhein -hessen met de fiets of per voet – dat zijn de beste manieren om de regio actief te lerenkennen! Op de ongeveer 500 km aan fietsroutenetwerk of op de RheinTerrassen Wegevenwijdig aan de Rijn tussen Mainz en Worms is er voor elk wat wils: door boom -gaarden en wijnhellingen, langs rivieren of door beekdalen, of van heuvel tot heuvel.Geniet eens van het contrast tussen stedelijke flair en de landelijke gemoedelijkheid.

TIP Mainz genieten met alle zintuigen – vanaf € 161 p.p. – of als dagtrip: Great Wine Capital Express –bustour met wijngeneugten

Rheinhessen-TouristikTel.: +49 (0)6732 44 17 0

Tourist Service Center MainzTel.: +49 (0)6131 24 28 88www.mainz-rheinhessen.nl ©

Lan

desh

aupt

stad

t Mai

nz, U

we

Feue

rbac

h©

Rhe

inhe

ssen

-Tou

ristik

Gm

bH, D

omin

ik K

etz


25

Rheinland-Pfalz Tourismus GmbH Löhrstraße 103 – 105 | DE-56068 [email protected].: +49 (0)1805/7574636 (€ 0,14 per min. met vaste tel.net Duitsland / mobiele net max. € 0,42 per min.)©

Rhe

inla

nd-P

falz

Tou

rism

us G

mbH

, Dom

inik

Ket

z

kastelen, de Bovengermaans-RätischeGrenslinie Limes, de dom bij Speyer enTrier met de romeinse gebouwen, de domen de Lievevrouwenkerk.

eel tot de mooiste wandelroutes in Duits-land. Met de nieuwe opening van de Mosel-steig afgelopen jaar is er weer een langeafstand wandelroute met predicaat bijge-komen, die de hoogste wandelkwaliteitgarandeert. En vanaf voorjaar 2015 kunt uzich ver heugen op de verlenging van deSaar-Hunsrück-Steig, die dan over 195toegevoegde kilometers van Idar-Ober-stein tot aan Boppard am Rhein loopt. Hetaanbod aan wandelingen wordt gecom-plemen teerd met talrijke korte routes enrond wandelingen, bijvoorbeeld de Traumschleifen rondom de Saar-Hunsrück-Steig.

Cultuurgebieden vol legendenMaar ook aan cultuuren wijngenot ontbreekt het niet in Rijnland-Palts! Wist u datalleen al 70% van de Duitse wijn en sektdaar geproduceerd wordt? De drui vengedijen langs de Ahr, de Moezel-Saar, deNahe, in de Pfalz, Rheinhessen en langsde romantische Rijn. Elke wijnstreek opzich is uniek en kan terugblikken op eenduizendjarige oude traditie. Wijnboeren,wijnfeesten en talrijke culinaire evenemen-ten vormen het hele jaar door een uitnodi-ging om van de edele drank te genieten enregionale lekkernijen uit te proberen.Voor culturele genoegens zorgen talrijkebezienswaardigheden en historische getuigenissen, zoals bij voor beeld de vierUNESCO-wereld erfgoed gebieden: hetbovendeel van het midden-Rijndal, de metlegenden omgeven rotsen van de Loreleimet haar schilderachtige burchten en

Schilderachtige rivierlandschappen, wijn-gaarden zo ver het oog rijkt, romantischeburchten en kastelen, historische stedenen dorpen – bijna geen ander Duitsbondsland is zo veelzijdig en gevarieerd.Gelegen in het westen van Duitsland,vlakbij Nederland en België, is Rijnland-Palts de optimale reisbestemming vooreen weekend en ook voor langere vakan-ties. Zowel de actieve vakantieganger, decultuurmin naar als de wijnliefhebber, al-lemaal komen zij hier aan hun trekken.

Afwisselende natuur en schilder ach-tige actieve-vakantie aanbiedingenHet ca. 12.000 km op kwaliteit gecontroleerde netwerk van langeafstand fietspadenis uitstekend geschikt om het unieke na-tuur- en cultuurlandschap te ontdekken.Gemoedelijk fietsen kan men over de fiets -paden langs de rivieren, voor kinderen zijnvooral de vlakke fietspaden over spoorweg-tracés heel geschikt en toerfietsers kun-nen genieten van de zeven langeafstandfietspaden. Wie het nog sportiever wil kanin de middelge bergtes van de Eifel, hetWesterwoud en de Hunsrück omhoog omberglucht op te snuiven en te genieten vande steile afdalingen.Gaat u liever te voet op pad? Op onze twaalflangeafstand wandelroutes beleeft uschilderachtige uitzichten en vele indruk-wekkende etappes. De langeafstandspadenRheinsteig, Eifelsteig, Saar-Hunsrück-Steig en Westerwald-Steig behoren tot de‘Top Trails of Germany’ en daarmee offici-

Rijnland-Palts – onbeschrijfelijk mooi

Ontdek de historische burchten en kastelen, romantische rivierdalen en zonnige wijnhellingen!Rijnland-Palts, de regio rond Rijn en Moezel, is voor elk jaargetijde de perfecte vakantiebestemming.

TIP Van 17 april t/m 18 oktober vindt in Landau devierde Rijnland-Paltse tuinenshow plaats. Verheug u opeen onvergetelijke reis door de wereld van bloemen


Dan gaat het verder naar Moselkern, datnog Merovingische wortels heeft. Hierbegint de aftakking van het steil opklim-mende Elztal, dat als beloning uitkomt bijde vrijwel beroemdste burcht van hetMoezeldal, de burcht Eltz. Via Karden methaar stiftkerk St. Castor en het al doorCeasar vermeldde Keltische Pommernbereikt men Cochem met haar Rijksburg,die op de steile bergtop al van verre zicht-baar boven de stad troont.Cochem is het meest bezochte plaatsjeaan de Moezel. De steile wijnheuvels, eenspectaculair landschap, verschillende recreatie-, sport- en culturele voorzienin-gen, een heel mooie binnenstad met

W ie graag moeiteloos wil fietsen be-gint in de lieflijke wijnbouwheuvels

langs het bovenste deel van de DuitseMoezel, direct bij het Duits-Frans-Luxem-burgse drielandenpunt bij Perl.Wie start bij de monding van de Moezel inde Rijn bij Kob lenz, rijdt eerst door hetmiddeleeuwse burchtenlandschap van debeneden-Moezel.

BurchtenromantiekTussen Koblenz en Cochem omzoomt eenhele rij burchten de loop van de Moezel,zoals de burcht Thurant bij Kobern-Gon-dorf, de burcht Eltz op het Maifeld, deRijksburg in Cochem, de burcht Metter-

nich in Beilstein of de Marienburg in hetZeller Land.Koblenz zelf maakt indruk met machtigekerken en prachtige statige gebouwen.Dankzij haar strategisch uitstekende lig-ging zijn er hier gedurende alle eeuweneersteklas bouwwerken neergezet. Eenmarkant voorbeeld daarvan is de Pruisi-sche vesting Ehrenbreitstein.Via Winningen met haar mooie vakwerk-huizen, Weinhöfen en Kobern met SlotLeyen bereikt men het nijvere Löf. Hoogerboven troont aan de overzijde de op ro-meinse fundamenten opgetrokken Zwei-Bergfriede-Burg Thurant uit de laat-12e

eeuw.

Romantiek aan de beneden-MoezelDe Moezel is eigenlijk een Franse rivier waarvan de bron in de Vogezen ligt, en die met vele bochten en nog vrijsmal de Duitse grens nadert, om daarna echter spectaculaire landschapsvormen uit te slijpen in hetleisteengebergte.

26

© L

WL/

Han

na N

eand

er; V

G B

ild-K

unst

, Bon

n 20

15; L

WL/

Han

na N

eand

er,V

G B

ild-K

unst

, Bon

n 20

14; F

oto:

Pet

er C

ox; F

rank

Vin

ken,

Zol

lver

ein

Kasteel Rijksburcht Cochem Bremmer Calmont


27

vanaf de burcht Metternich, die op een60 meter hoge naar 3 zijden steil aflopenderotsachtige punt ligt. Langs Calmont, metde steilste wijnbouwheuvel ter wereld,gaat het via Briedel en Pünderich naar detalrijke jugendstil-villa’s en prachtigestraatjes van Traben-Trarbach, in de 19e

eeuw een van de belangrijkste wijnhan-del-plaatsen ter wereld

prachtige kerken en een klooster, dit allestrekt veel bezoekers. Vanaf Cochem zijn het 10 makkelijke kilo-meters naar pelgrimsoord Beilstein methaar ‘Zwarte Madonna’ van Spaanse oor-sprong. Het plaatsje koketteert graag metde naam ‘Rothenburg aan de Moezel’ of‘Doornroosje van de Moezel’. Men heeft ereen schitterend uitzicht in alle richtingen

Winningen

© R

hein

land

-Pfa

lz T

ouris

mus

Gm

bH, D

. Ket

z; M

osel

land

tour

istik

Gm

bH, C

. Arn

oldi

Moezelland – paradijs voor wijn -genieters en actieve vakantiegangersHet gevarieerde natuuren cultuurlandschap langs de Moezel is voorfietsers en wandelaars een bijzondere belevenis.

In de lente bloeien de wijnranken en de rode moezel-wijnhellingperzik, in de zomerbepaalt het warme diepe groen van de wijnranken het landschap, en in de herfst debetoverende bonte herfstkleuren van het loof. Al eeuwen lang gedijen langs de steileoevers van de Moezel excellente wijndruiven. Dit dankzij de leistenen bodem die warmtegoed kan vast houden, maar ook dankzij de Romeinen. Al meer dan 2000 jaar geledenhadden de Romeinen een wijncultuur in het Moezeldal en lieten ze prachtige monumen -ten achter in Trier, en Romeinse villa’s en viaducten aan de Moezel, Saar en Ruwer.

Wandelen, fietsen, watersport – zeldzaam mooiDit unieke landschap is bijzonder intensief te beleven tijdens het wandelen, fietsen ofop een boot. De 270 km lange Mosel-Radweg behoort tot de meest geliefde fietsroutesin Duitsland en loopt direct langs de rivier. De vele stadjes en dorpjes met wijnboeren,waar de fietsroute doorheen loopt, zijn een ontdekkingsreis waard.Voor wandelliefhebbers is er sinds een jaar de premiumwandelroute Moselsteig. Dezevolgt 365 kilometer lang de Moezel, vanaf Perl aan de Duits-Franse grens tot aan deRijn bij Koblenz. De water-wandelroute langs de Moezel maakt met ongeveer 60 op- enafstapplaatsen spontane uitstapjes mogelijk, precies waar u graag wilt.

TIP De sfeervolle wijnfeesten aan de Moezel en Saar staan garant voor pure levensvreugde. Bij livemuziek,regionale specialiteiten en de kroning van een nieuwe wijnkoningin smaakt de lekkere wijn nog lekkerder

Mosellandtouristik GmbHKordelweg 1 | DE-54470 Bernkastel-KuesTel.: +49 (0)6531-97330Fax: +49 (0)[email protected]

KLICKTIPPS,www.burgen-rlp.dewww.rijnland-palts.nlwww.traumpfade.info


28

© A

chim

Men

de/S

TG

het hele lichaam, maakt de huid glad enontslakt op rustige wijze het gestreste organisme.

Schitterende uitzichtenVanaf het juweel Pforzheim tot aan hetmondaine Baden-Baden boeit de Schwarz -wald-Bäderroute bezoekers tijdens eenrondrit van ongeveer 270 km tussen hetdal van de Nagold in het oosten en hetBadener druivengebied in het westen.Hier zijn alle genoegens te ervaren die

het landschap, de kuuroorden en genees-krachtige baden in het noordelijke ZwarteWoud te bieden hebben. De route looptdoor middeleeuwse stadjes en lieflijkedorpjes, door elegante geneeskrachtigebadplaatsen en levendige vakantieplaat-sen. Pforzheim vormt daarbij de noorde-lijke toegangspoort, die makkelijk encomfortabel te bereiken is via de auto-bahn Karlsruhe-Stuttgart. Tegenwoordigheeft Pforzheim naam gemaakt als‘goudstad’. Tot ver over de grenzen van

Sluit uw ogen en dompel u onder ineen bad dat geurt naar verse dennen-

naalden. Daarmee is de dagelijkse sleurgauw vergeten. Als fluweel strelen degroene knoppen in het dampende waterde huid, en ontvouwen zo hun oeroudehelende werking. Deze jonge dennen-scheuten zijn op 1000 meter hoogte in hetHoge Zwarte Woud gerijpt tot pure ener-gie leveranciers - vol vitamine C, chlorofylen etherische oliën. De geneeskrachtigewerking verdeelt zich harmonisch over

Het Zwarte Woud – actief onthaastenDonkergroene dennenbossen, bergweitjes waar geneeskrachtige kruiden groeien, heldere bronnen enzonnige dalen, en daarbij de beroemde gastvrijheid van het Zwarte Woud en de regionale producten – dat zijnideale voorwaarden om uit de dagelijkse sleur te stappen.

Schmuckmuseum Pforzheim5000 jaar sieraadkunstHet sieradenmuseum Pforzheim toont de geschiedenisvan sieraden en is uniek in de wereld. De bezoekerskrijgen juwelen uit de oudheid te zien, uit renaissance enjugendstil en bovendien een unieke collectie van modernesieraadkunst. Het in ‘International Style’ gebouwdeReuchlinhaus is zelf een architectonisch juweel.

Openingstijden:Di t/m zo en op feestdagen: 10 - 17 uur (behalve bij kerst en nieuwjaar)

Schmuckmuseum PforzheimSchmuckmuseum PforzheimJahnstraße 42 | DE-75173 Pforzheimwww.schmuckmuseum.de ©

Sch

muc

kmus

eum

Pfo

rzhe

im V

alen

tin W

orm

bs, G

ünth

er M

eyer

DsR15_NL1_28-31_Schwarzwald_Layout 1 12.02.15 12:54 Seite 28

29

uitstapje naar een kaasboerderij langs dekaasroute in het zuidelijk Zwarte Woud.En wat is een goede maaltijd zonder wijn?Aan de westrand van het Zwarte Woudligt het Badense wijngebied, dat met12.500 van de bijna 15.400 ha totale teeltoppervlakte in Baden wel een ‘Wijn-Zwarte-Woud’ lijkt te zijn.

Genieten van tijd en ruimteWat voor de één uitrusten en ontspanninginhoudt, betekent voor de ander bewegenin frisse lucht en bos en natuur gadeslaan.Dat is sinds januari 2014 nu op het hoogsteniveau mogelijk, in het eerste nationaalepark van Baden-Württemberg in hetnoordelijke Zwarte Woud. Het park is 10.062 ha groot en bestaat uit2 gebiedsdelen bij Ruhestein en bij deHohen Ochsenkopf langs de Schwarz -waldhochstraße, die van Freudenstadt

naar Baden-Baden loopt. Al generatieslang wordt hier bos- en landbouw bedre-ven, maar toch toont het Zwarte Woudhier afwisselend zowel haar zachte lief-lijke kanten als haar wilde en ongetemdesferen. Zowel te voet, per fiets als op ski’skan men het park doorkruisen en van denatuur genieten op gemarkeerde wegen.Ook de kernzones, waarin de natuur aanzichzelf wordt overgelaten, zijn altijd toegankelijk.

Op pad langs de Murg en WehraHet Zwarte Woud staat bekend om haarimmense aantal boeiende wandelroutesmet alle moeilijkheidsgraden en smaak-voorkeuren. De in het zuidelijk ZwarteWoud tussen Hochrhein en Hotzenwaldgelegen Murg-Wehra-rondwandelrouteverbindt drie grote thema- en belevenispa -den: het ‘Murgtalpfad’, de Schluchten -

Duitsland staat ze bekend om haar hor-loge- en sieraadindustrie en ook alsthuisstad van vele sieraadontwerpers.Met het unieke sieraadmuseum in hetReuchlinhaus heeft het een bijzonderetrekpleister voor bezoekers.

Genietershoek en wijngaardenNaast de ontelbare wellness-oasen en geneeskrachtige baden staat het ZwarteWoud ook bekend als ‘Duitslands mooistegenieterhoek’. Dat is niet alleen te dankenaan de creatieve gastronomen en chef-koks die elk jaar met bijna 400 adressenworden aanbevolen door de belangrijkegourmetgidsen. Op de frequente boeren-markten vindt men een gelegenheid omallerlei regionale producten te proeven inde stadjes of op de meer dan 30 marktenbij natuurparken, of bij deelname aan een‘boerderij- of wijnteler-brunch’ of bij een >>

www.ferienwelt-suedschwarzwald.de


30

Hoog boven het Murgdal

het Wehrtal-belevenispad langs het be-schermde vogelgebied Wehramündung tevolgen. En dan komt men het schilder-achtige oude stadscentrum binnen omgezellig rond te slenteren.De derde etappe Bad Säckingen-Murg ismet 9 meter hoogteverschil makkelijk afte leggen en lijkt meer op een wandel-ommetje. De weg naar de straatweg langsde Rijn kan men het beste zo kiezen datmen daarbij de oude stad met haar histo-rische gebouwen en pleinen doorkruist.Bij de Rijn heeft men een prachtig gezichtop de met hout overdekte brug. Langs deweg ligt de oude Gallustoren, die tot deoudste gebouwen in Bad Säckingen behoort. De toren vormde de oostpunt vande oude stad, waar zich vroeger de ooste-lijk punt bevond van het eiland waaropeens het oude Säckingen lag. De Gallus-toren werd niet alleen gebouwd als fortifi-catie om de stad te verdedigen, maardiende ook als golfbreker en bescher-ming tegen hoog water.

steig’ en het ‘Wehratal-Erlebnispfad’. Deroute loopt in totaal 90 km door fascine-rende landschappen met dalen en ravijnen.Beschermde natuurgebieden, burchten,musea, kerken, kapelletjes, recreatie-voorzieningen en andere attracties liggenallemaal langs de route en bieden eenscala aan belevingsmogelijkheden. Voorde eerste etappe Todtmoos-Wehr kunnende wandelaars kiezen tussen kwaliteits-wandelweg Schluchtensteig (de rode vari-ant) of het Wehratal-belevenispad (degroene variant). Hoogtepunt op deze vrijpittige eerste etappe is het Brennet tex -tiel museum in Wehr, dat in een met zorggearrangeerde opstelling de geschiedenisvan de plaatselijke textielindustrie toont.De tweede etappe volgt eerst de loop vande Wehra tot ze uitmondt in de Rijn, endaarna de boven-Rijn. Kort voor Bad Säckingen heeft men de keuze om detrompettersstad via het reeds door Schef-fel bezongen bergmeer met het wild -reservaat te bereiken, of tot aan het eind

Triberger waterval

De hemel nabijIn het Bernauer Hochtal genieten van al het goede:wandelen op bekroonde paden– wellness – wintersport

Met de ‘Inklusiv Gästekarte Bernau’:gratis toegangen – gratis OV – gratis skiën

INKLUSIV GÄSTEKARTE

Info over vakantie in Brenauer Hochtal bij de Tourist-info:Rathausstraße 18 • DE-79872 Bernau im SchwarzwaldTel. +49 (0)7675 160030 • www.bernau-schwarzwald.de

© S

ebas

tian

Gar

tman

n, L

andr

atsa

mt R

asta

tt,

Op de vierde etappe tussen Murg, Laufen-burg en Rickenbach valt veel te beleven:het prachtige uitzicht op de ‘beide’ Laufenburg’s, het romantische oudestadscentrum, boottochten op de Rijn naarboven of beneden, het hoge uitzichtpuntRickenbach en de burchtruïne Wieladingen.Tussen Rickenbach en Herrischried staatu tijdens de vijfde etappe het Hotzenwaldte wachten, met vele schatten en natuur-wonderen.De hoog oprijzende Gugeltoren biedtschitterende uitzichten rondom tot de A lpentoppen en de Zwitserse Jura aantoe. Na deze ‘wandel’etappes is de laatstedag naar het geneeskrachtige klimaatvan kuuroord Todtmoos met haar dertienstadsdelen weer wat veeleisender.In Todtmoos zelf documenteert het volks-kundig museum ‘Heimethus’ hoe demensen hier vroeger leefden. Natuurlijkvormt de barokke pelgrimskerk ‘OnzeLieve Vrouwe van Todtmoos’ het centrumvan het kuuroord


31

… camperplaatsen op donautal-radfahren.de

20. September, 10.00 – 18.00 uurrecreatief fietsen op afgesloten en gemarkeerde routes

Donaudal fiets plezier

beleven

© w

ww

.wer

befo

togr

afie

-wei

ss.d

e

gebied van Beieren. Langs de Donau -oevers passeert men dan Gundelfingenen komt aan in de oude hertogelijke stadLauingen. Beklim hier vooral de Schim-melturm, want van daaraf heeft men eenruim uitzicht over de stad en de langs-stromende Donau, tot aan de naburigestad Dillingen. In Donauwörth kruist deeens zo belangrijke handelsstraat tussenNürnberg en Augsburg de route. Op haarweg naar het zuiden, voorbij Rothenburgob der Tauber en Nördlingen met zijnerintacte middeleeuwse stadskern en devolledig bewaard gebleven stadsmuur-kruist, Duitslands bekendste vakantie-routeroute de ‘Romantische route’ deDonau bij Donauwörth, de parel van

Beieren en Zwabenland, waar duizendjaar lang verschillende keizers huisden.Pas vanaf Marxheim komen er lichte hellingen voor, uitlopers van de FrankischeAlb, die echter geen afbreuk doen aan deontspannen fietstocht op de goed onder-houden effen wegen.Bezienswaardig zijn de Neuburger binnenstad en in Ingolstadt het door AUDIgerunde Museum Mobile

De Donaufietsroute is de klassiekeronder de lange afstand fietsroutes

en loopt vanaf het startpunt aan de Do-naubron bij Donaueschingen over 600 kmen Duitsland naar de Zwarte Zee. Evengevarieerd als de grote rivier zelf zijn deverschillende etappes en regio’s die deroute onderweg passeert.

In het Zwabische DonaudalBijzonder aan te bevelen is wel het 3etraject, wat vanaf Ulm 150 km lang naarIngolstadt loopt. Over geasfalteerdewegen gaat het van de geboortestad vanAlbert Einstein, met de hoogste kerktorenter wereld, via de kinderen gezinsva-kantiestreek Günzburg verder door het

Fietsen langs de DonauBij de bron raakt de Donau aan het Zwarte Woud en ze verlaat Duitsland beneden aan het vrijwel net zodonkere Beierse Woud. Daartussenin is het licht en vlak fietsen, door onder andere het Zwabische Donaudal.

KLICKTIPPS,www.legoland.dewww.donautal-aktiv.de


32

© w

ww

.wer

befo

togr

afie

-wei

ss.d

e; P

anth

erM

edia

/fo

otto

o; w

ww

.mkd

w.d

e

Het Berchtesgadener Land, in de zuid-oosthoek van Beieren, is overvloedig

met natuurschoon gezegend. Terwijl het inhet noorden slechts licht heuvelachtig is,gaat het richting zuiden de hoogte in, tothet bij Berchtesgaden een hoog-alpienniveau bereikt. Hier ligt ook Duitslandsenige nationale park in de Alpen, metdaarin de fjord-achtige Königssee. Bovenalles uit torent de dubbele top van deWatzmann, de op een na hoogste DuitseAlpentop. Er bestaat een goede kans hierwilde gemzen, steenadelaars of bergmar-

motten te zien op de 200 km wandel- enbergpaden die de hoog-alpiene wereld inhet nationale park Berchtesgaden toegan-kelijk maken. De rondleidingen die hier hethele jaar door worden aangeboden, zoalsin het spoor van de dieren’ of van decem-ber tot februari naar de voederplaatsenvoor het wild, staan hoog aangeschreven. Al meer dan 400 jaar zijn de wortelgraversmet koninklijk keurmerk van juli tot okto-ber in de Alpen op pad. In de stokerij vande familie Grassl in Berchtesgaden wordende wortels tot de welbekende ‘Enzian’

(schnaps) veredeld. Jaarlijks komen erzo’n 100.000 bezoekers in de stokerij aande Roßfeldstrasse. De meesten slaandaarbij een glaasje van de heldere likeurachterover. En dat helpt niet alleen voorhet verteren van een stevige Beierse‘krustenbraten’ (zwijn), maar is naar menbeweert ook het beste medicijn tegenkoorts, jicht of zelfs depressies.

Zout genoegen in BerchtesgadenDe zoutmijn Berchtesgaden, een plekwaar al sinds 1517 zout gewonnen wordt,

Beieren: van bergen en merenTussen München en de Alpen ligt een wijds landschap, doorstroomd door vele rivieren en vol met meren.Ideaal om te fietsen, te ontspannen en van kunst te genieten.

Herrenchiemmeer

Een van de ‘mooiste oorden op aarde’In het Berchtesgadener Land troont koning Watzmann uitnodigend in zijn indrukwek -kende rijk. Hier, vlakbij de Mozartstad Salzburg (15 km), wachten de kleurrijke tuinen,aangename plekken om te ontspannen en afgelegen alpenweiden evenzeer op uwbezoek als de schilderachtige meren om in te zwemmen. De Königsmeer, het zoutmijn,het Kehlsteinhaus, een tocht naar de top van de 2.713 m hoge Watzmann – dagen volbelevenissen in een ongerepte natuur wachten op UW komst. Voor het lichamelijkwelzijn zorgen cafés, restaurants en rustieke taveernes – voor een deel met eigenbrouwerij.

TIP Schrijf ons en u ontvangt als voorpretje op uw volgende vakantie in het Berchtesgadener Land eenpersoonlijk cadeau – trefwoord ‘Watzmann’

Berchtesgadener LandTourismus GmbHBahnhofplatz 4 | DE-83471 BerchtesgadenTel.: +49 (0)8652-65650-0Fax: +49 (0)[email protected] | www.bglt.de ©

BG

LT K

oehl

DsR15_NL1_32-33 Alpen_Layout 1 12.02.15 20:11 Seite 32

33

opende reeds meer dan 170 jaar geledenhaar deuren voor bezoekers. En nu pre-senteert deze oudste in werking zijndezoutmijn van Duitsland zich sfeervol glin-sterend en avontuurlijk in een nieuw licht.Het fascinerende van deze tijdreis door hetzout bestaat uit het geheimzinnige meng-sel van spanning, effectvolle ensceneringenen historische charme. Eenmaal onder-gronds aangekomen openbaart zich voorbezoekers een in licht en kleur gedom-pelde zoutkathedraal. Vanaf daar voert hetpad via een 34 meter lange houten glijbaanverder de zoutgalerijen binnen.In de zogenaamde schatkamer en hetzoutlaboratorium komen de bezoekersmeer te weten over de geschiedenis, hetontstaan en de functies van het witte gouduit de diepten van de Alpen.Met een vlot varen bezoekers daarna overeen onderaards zoutmeer, het Spiegel-

meer, gehuld in een indrukwekkend decorvan licht en klank. Het zoutgehalte van hetSpiegelmeer is bijna zo hoog als dat van deDode Zee.

Herrenchiemsee –Het Beierse VersaillesGeen koning wordt in Beieren meer ver-eerd dan Ludwig II, de Sprookjeskoning,die op 13 juni 1886 onder tot dusver onop-gehelderde omstandigheden aan de oevervan het Starnberger meer om het levenkwam. Hij wilde even absolutistisch rege-ren als de Franse Zonnekoning Lodewijkde XIVe, maar ondanks dat ontmoedigdezijn eigen regering deze wens. Ludwigsenthousiasme voor de glanstijd van hetFranse absolutisme kreeg een hoogte-punt in het Nieuwe Slot op het Herreneiland in het Chiemmeer. Middenin de eilandnatuur van de ‘Beierse zee’

De Isar in de buurt van Bad Tölz

roept dit tweede Versailles weer de volledige pracht en praal op van een onbeperkte koninklijke macht.

Het Blauwe LandEen aan te raden bestemming verder naarhet westen is de regio rond het Starnber-ger meer, de Staffelsee en het Murnauerveen. Het Murnauer veen is het belang-rijkste en oorspronkelijkste veengebiedvan het noordelijke Alpenvoorland enbiedt aan talrijke planten- en diersoorteneen veilig leefgebied.Het veen ontleent zijn naam aan het bekoorlijke stadje Murnau. Hier, in hetzogenaamde ‘Blauwe Land’, deden Wassily Kandinsky, Gabriele Münter, PaulKlee en Franz Marc - de oprichters van deexpressionistische kunstenaarsgroep‘Blauer Reiter’ - inspiratie op voor hunmeesterwerken

Reeds Wassily Kadinsky liet zich inspireren door Murnau en zijn schilderachtige landschap in het Oberbayerische Alpen voorland.

• EuroArt kunstenaars stadje tussen München en Garmisch-Partenkirchen• zwemmen, fietsen en wandelen tussen bergen en meeren• kunsterfenis Blaue Reiter in het Schlossmuseum en Münter-haus• Murnauer Moos – grootste veengebied aan de rand van de Alpen in middeneuropa• Koning Ludwig kastelen en andere bezienswaardigheden in de omgeving

Tourist-Information Murnau • DE-82418 Murnau • www.murnau.de

Natuur, kunst en cultuur beleven

DsR15_NL1_32-33 Alpen_Layout 1 12.02.15 20:11 Seite 33

34

© w

ww

.wer

befo

togr

afie

-wei

ss.d

e; P

anth

erM

edia

/fo

otto

o; w

ww

.mkd

w.d

e

Beieren, Duitslands grootste bondsland,staat wereldwijd voor Duitse tradities

en gebruiken, ongerepte natuur en eenberglandschap om van te houden. Het isook beroemd om haar oorspronkelijkekeuken en haar legendarische gemoede-lijkheid. Bijvoorbeeld in Oost-Beieren, eenregio als een fotoboek vol plaatjes om vante dromen. In het Nationale Park BeierseWoud is het ‘oerbos’ direct voor de hotel-deur aanwezig: in het kerngebied floreerteen natuur die volkomen onberoerd is doormensen. ‘Laat de natuur aan de natuur’luidt de filosofie, en inderdaad, nergenstussen de Atlantische oceaan en de Oeral

kunnen de bossen met hun venen, berg-beken en meren zich op zo’n groot opper-vlak op hun eigen natuurlijke wijze ont-wikkelen tot een uniek wild boslandschap. Op de 24.300 ha. werden 320 kilometersbewegwijzerde wandelpaden aangelegd,meer dan 200 km gemarkeerde fietsroutesen 170 km langlaufpistes, die de bezoekersin winter en zomer door een adembene-mende omgeving voeren. Verder naar hetnoordwesten, in het beschermde natuur-park Beierse Woud, ligt het Arberland, eengeliefde vakantieregio waar, zoals bewe zenis, de schoonste lucht van Duitsland gemeten is.

Passau – barokke levenslust Het sprookjesachtige stadsdecor vanPassau, met haar hoge torens, schilder-achtige pleinen, romantische promena-des en kronkelende straatjes, werd zo’n300 jaar geleden gecreëerd door barokkekunstenaars en handwerkslieden. Middenin het oude centrum verheft zich de domSt. Stephan, waarin van mei tot oktoberelke werkdag het grootste kerkorgel terwereld klinkt. Maar ook voor sportieveacti viteiten heeft deze regio de bestevoorzieningen. Naast de talloze wandel-routes zijn er in de warmere zomermaan-den ook bijzondere recreatiemogelijkheden

Oost-Beieren voor liefhebbersLangs de grens met de Tsjechische republiek en Oostenrijk trekt het oostelijke deel van Beieren bezoekersaan met een onbedorven natuur en prachtig berglandschap, met eerste klas voorzieningen zowel voor actievevakanties als voor wellness.

R U I M T E O M T E V O E L E N

Eldorado voor wandelaars en e-bike’s - Beierse Woud

Informatie en boekingen: Tourist-Information ViechtachStadtplatz 1DE - 94234 ViechtachTel.: +49/[email protected]

vakantiewoningen en vakantiehuisjes

restaurants en café‘s

langlaufen en skiën

In het Arberland Passau

DsR15_NL1_34-35 Ostbayern_Layout 1 12.02.15 15:11 Seite 34

35

als wakeboarden en waterskiën, en berg-klimmen of golfen. Ook in de winter zijn ertalrijke mogelijk heden voor vakantiegan-gers om hier vakantie te houden. Wie zijndagen graag actief doorbrengt kan datdoen op ski’s, snowboard of met langlau-fen door schilderachtig witte natuurland-schappen. Wie liever een rustige time-outwil nemen en zich naar hartenlust laten

verwennen, vindt ontspanning voor lichaamen geest bij vele voorzieningen voor well-ness, bijvoorbeeld in Bad Füssing.

Bad Füssing – helende natuurbronnenBad Füssing zelf ontdekte volkomen toe-vallig haar grootste schat. Wat er in 1938uitzag als een mislukte boring naar olie,bleek al snel grote gevolgen te hebben

voor het kleine Weiler Füssing: men hadwarme natuurbronnen aangeboord. Dit washet geboorteuur van de nu meest succes-volle badplaatsregio in Europa, het BeierseGolf- en Thermenland, waar Bad Füssinghet vlaggenschip van is. Latere boringenontsloten meerdere helende bronnen, diedoor meer dan 100 attractie-, ontspan-nings- en behandelingsbaden stromen

Kur- & GästeService Bad FüssingRathausstraße 8 | DE-94072 Bad FüssingTel.: +49 (0) 8531 975-580 Fax: +49 (0) 8531 [email protected] www.badfuessing.de©

Gün

ter S

tand

l, M

oritz

Att

enbe

rger

Warme bronnen & ontspannenin Bad FüssingEuropa’s meest geliefde geneeskrachtige badplaats in het mooiste deelvan Oost-Beieren, dichtbij de drie-rivieren-stad Passau.

Bad Füssing verwent haar gasten met het grootste thermale bad-landschap vanEuropa: 100 therapie-, ontspannings- en bewegingsbassins met tezamen 12.000 m2

wateroppervlakte zijn gelegen in drie grote thermaalbaden en in hotels met hun eigenthermaal baden. Ze bevorderen genezing en zorgen voor grenzeloos ontspannen.

Gezondheid die lichaam en geest integreert en plezier brengt – dat is Bad Füssing Het spectrum aan genezingsmethoden is uniek en loopt van traditionele tot hightechgeneeskunde. Vanwege haar uitzonderlijke combinatie aan werkzame stoffen wordthet beroemde zwavelhoudende thermaal water vooral gebruikt bij de behandeling vanalle onderdelen van het bewegingsapparaat.

Vakantie in Bad Füssing betekent schoonheid en je lekker voelen.Het scala aan genoegens voor lichaam en geest loopt daarbij van de A van ayurveda toten met de Z van zen-meditatie. Voel het herstelproces, de nieuwe energie en hoe uwnieuwe levensgevoel u doet stralen. Neem hier een ontspannende time-out van destress en hectiek van alledag. Verbind gezondheid en natuur met een actieve vakantie ineen bijzonder zonnig deel van Duitsland tijdens een perfect verblijf in Bad Füssing, methaar uitstekende gastronomie, gevarieerde evenementen en vriendelijke gastgevers.

TIP De grote bloeiende en groene parken zijn met hun 30 miljoen bloemen van 200 verschillende soortenen meer dan 100.000 planten het hele jaar door een bron van vreugde voor de gasten

DsR15_NL1_34-35 Ostbayern_Layout 1 12.02.15 15:23 Seite 35

© W

artb

urg-

Stif

tung

Eis

enac

h, F

rank

Gra

etz,

Jen

s K

ugle

r Ver

lag

Ondergronds in het Ertsgebergte Eisenach Wartburg

wirwar van gangen en galerijen daalt menaf tot 500 meter onder de oppervlakte.Een deel van het traject wordt afgelegdmet de ‘Hühn-Express’. Onderweg komtmen oude mijnspoorbaantjes tegen, tech-nische werktuigen en natuurlijk de bij demijn horende mineralen. Aansluitend kanmen in een vaste expositie meer dan 500mineralen bewonderen, evenals een naarhet origineel nagebouwde groeve en hetmodel van een vroeger bij het dorpstaande spaatmolen.

Het oudste tentoongestelde voorwerp da-teert van 3500 jaar geleden. Een expositievan werkkleding, gereedschappen en allerlei mijnwerktuigen vullen de rijkemuseumverzameling aan.

Zilver en ErtsAan de rand van Trusetal nodigt de voorbezoekers opengestelde mijn ‘Hühn’,eveneens in privébezit, uit tot een tijdreisdoor de wereld van deze mijn waar bariet-en vloeispaat gewonnen werd. Via een

Thüringen, land van dichters en den-kers, van de Wartburg en een zelfver-

klaard ‘groen hart van Duitsland’, is ookeen land van de mijnbouw. Al meer danduizend jaar zijn hier diverse soorten erts,zout, kolen en zelfs aardolie gewonnen. Inde Thüringer geneeskrachtige badplaatsenBad Langensalza, Bad Frankenhausen,Bad Salzungen, Bad Sulza, Creuzburg,Schmalkalden en Suhl werden zout -waterbronnen zelfs gebruikt voor dezoutwinning. De romeinse geschied-schrijver Tacitus beschrijft de zoge-naamde ‘zoutslag’ tussen de stammenHermunduren en Chatten, die in het jaar58 n. Chr. waarschijnlijk aan de Werraheeft plaats gevonden. Nu staan talrijkemijnbouwwerken open voor bezoekersom de duizendjarige mijnbouwgeschiede-nis in Thüringen te ervaren.De expositiemijn ‘Am Aschenberg’ in BadLiebenstein, in private handen, is eenmagnetische trekpleister voor groot enklein. Hier wordt de geschiedenis van demijnbouw in de omgeving van Bad Lie-benstein tot leven gebracht. Tijdens eenrondleiding krijgt men een goede kijk ophet werk van de mijnwerkers. In de mu-seumtentoonstelling kunnen bezoekerszich verdiepen in de wereld van mineralenen edelstenen of zich tegoed doen aaneen fascinerende verzameling mijnlampen.

Naar het zilver: alsmaar rechtdoorThüringen, Saksen-Anhalt en Saksen zijn rijk aan bodemschatten. Daardoor ontstonden talkrijkemijnbouwwerken, waarvan er nu nog een aantal als expositiemijn jong en oud blijven fascineren.

Nationaal Park Hainich

36


37

© R

osen

stad

t San

gerh

ause

n G

mbH

, Wol

fgan

g Th

iem

e, T

ouris

mus

verb

and

Erzg

ebirg

e e.

V

Sangerhausen Röhrigschacht Wettelrode Expositiemijn

bijvoorbeeld mogelijk in de voor bezoekerstoegankelijke mijn ‘Im Gössner’, die deeluitmaakt van het Erzgebergtemuseum inAnnaberg-Buchholz. Annaberg hoort, netals Freiberg, Schneeberg en Joachimsthaltot de bergstadjes die als gevolg van deherhaaldelijke ‘mijnlokroep’ ontstonden.Niet alleen stadjes ontstonden als gevolgvan de mijnbouwindustrie. De mijnbouwheeft haar stempel gedrukt op het helelandschap van het Ertzgebergte. Enormeafvalbergen getuigen van de bismut-win-ning in de 20e eeuw. En de nu nog aan -wezige afwateringsgangen en kanalen voorvlotten herinneren aan langer vervlogentijden van de mijnbouwindustrie. Ook deontboste vlaktes van het Ertzgebergtetussen Fichtel- en Elbsandsteingebergtezijn het gevolg van de grote omwentelingenin economie en cultuur.

ropa. De bezoekers beleven op een dieptevan 283 meter tastbaar de geschiedenisvan de koperschaliewinning in dit gebied.Maar Sangerhausen heeft niet alleen on-deraards iets te bieden. Volop in het dag-licht heeft de grootste rozenverzamelingter wereld, het Europa-Rosarium Sanger-hausen, er een plek gekregen. Een zeevan miljoenen rozenbloemen, in een 13 hagroot park met ca. 300 verschillendesoorten bomen en struiken, is een open-baring voor bezoekers. De meer dan8500 verschillende soorten variëteiten engeslachten van rozen, uit verscheidenelanden en tijdperken ter wereld, verleidenmet hun veelvoud aan vormen, kleuren engeuren elk jaar opnieuw vele bezoekers.

Van koper naar zilver: het ErzgebergteToen in 1168 voor het eerst zilvervondstenbij Freiberg in Saksen bekend werden,kwam de toestroom van mijnwerkers, kolendelvers en handelaren op gang. Sindsdeze ‘eerste mijnlokroep’ is het gezichtvan het Erzgebergte verder bepaald doormijnbouw en ertsverwerking.Verdere zilvervondsten, en later in de 20e

eeuw dan de winning van uranium, dedenopnieuw mensen toestromen naar hetgebied waar naast zilver en uranium ooktalrijke andere metalen gewonnen wer-den, zoals tin, koper, nikkel en kobalt.Vele originele getuigenissen van deze800 jarige geschiedenis zijn bewaard gebleven en kunnen nu nog bezichtigdworden: schachten, grotten, gangenevenals waterraderen, mijnspoorbanen,erts transportinstallaties en meer. Eenaantrekkelijke ‘afdaling’ naar de bloeitijdvan de laatmiddeleeuwse zilverdelving is

Niet elke grot heeft een natuurlijke oor-sprong, zoals bijv. de Marienglas-grot inhet Thüringer woud. Het grootste deelervan is niet natuurlijk, maar bestaatvoornamelijk uit grotachtige gewelven diedoor de winning van gips en koper zijnontstaan. Daarom is ze nu te bezichtigenals mijn-bouwwerk. Deze als geologischnatuurmonument aangewezen grot bevindt zich tussen Friedrichroda en Tabarz.De meest bezochte expositiemijn vanThüringen is de ‘Saalfelder Elfengrotten’aan de rand van het Thüringer leisteen-gebergte. De Elfengrotten zijn vooral be-roemd door haar kleurige druipstenen.De ‘Elfengrotten’ zijn ontstaan in de mijn‘Jeremias Glück’ bij de voormalige win-ning van aluinschalie, en ze staan sinds1993 te boek als ‘de kleurrijkste exposi-tiemijnen ter wereld’ in het GuinnessBook of Records. Door het ijzer- en mine-raalrijke milieu zijn veel verschillendekleuren aanwezig, waarbij vooral de ruimhonderd tinten bruin opmerkelijk zijn.

Mijn- en rozenstad SangerhausenVerder naar het noorden is de meer dan1000 jaar oude mijn- en rozenstad Sangerhausen gelegen tegen de berg -hellingen van de zuidelijke Harz. De bebouwing in het oude centrum is groten-deels als een een aaneensluitend geheeluit de 15e – 18e eeuw overgebleven. Het beleveniscentrum voor mijnbouw‘Röhrigschacht Wettelrode’ bevindt zichmidden in het historische mijngebied vanhet zuidoostelijke Harz-voorland. Eenmarkant monument is daar een van deoudste staaltransportinstallaties in Eu- Sangerhausen: Rosarium

>>


38

© R

ene

Gae

ns F

otog

rafie

, Ber

nd M

ärz

tuurlijk is ook de keuken van het Ertzge-bergte beïnvloed door de toegestroomdevreemdelingen. Karakteristiek zijn deaardappelpannenkoeken in diverse varië-teiten: zoals de met botermelk klaarge-maakte ‘Getzen’ of de tweezijdig gebra-den ‘Fratzen’. Met kerstmis is ‘Neinerlaa’geliefd, samengesteld uit negen verschil-lende ingrediënten waaronder linzen,braadworst en zuurkool. Aan elk ingre-diënt wordt daarbij een gelukbrengendewerking toegeschreven: de linzen zorgenervoor dat men steeds genoeg centjesheeft.

UNESCO-werelderfgoed-kandidaatDeze overvloed aan erfenissen uit deberg- en mijnbouwcultuur is de aanlei-ding voor een grensoverschrijdende ini-tiatief tot erkenning van de bergstreekErzgebergte als UNESCO-werelderfgoed.Daarmee zal deze fascinerende regio ein-delijk ook wereldwijd de erkenning krij-gen die ze al lang verdient

Door mijnbouw bepaald: handwerk enkunst, zeden en gebruikenHoutsnijden, houtdraaien en kantklossenbehoren tot het traditionele kunsthand-werk van het Ertzgebergte. ‘Alles komt hiervan de mijnbouw’ zeggen de Ertzgeberg-ters. Want de handswerkkunsten bloeidenop als het slecht ging in de mijnbouw.Ook nu nog is de mijnbouw levendig tezien in de motieven van de houtsnijkunst,zoals in de ‘Schwibbögen’ (kaarsenbogen)en de ‘Buckelbergwerken’ (op rug draag-bare mijnbouw-poppenhuizen). En als in het Ertzgebergte de kersttijdaanvangt, dan toveren de stadjes zich omtot volverlichte kerstmarktpleinen metgrandioos geüniformeerde mijnwerkers-blaaskapellen en parades. Dan is de luchtvervuld van de geuren die de houtenrookmannen verspreiden bij de het op-branden van de rookkaarsen. Niet alleenkinderogen gaan glanzen bij de aanblikvan houten speelgoed of fijn besnedenhouten piramides en notenkrakers. Na-

KLICKTIPPS,www.wartburg.dewww.erlebnisbergwerk.dewww.annaberg-buchholz.dewww.bergbautradition-sachsen.dewww.sangerhausen.de

Natuurpark Erzgebirge/Vogtland Fichtelbergspoor

Berg- en rozenstad Sangerhausen

Bezoek het EUROPA-ROSARIUMDe grootste rozencollectie ter wereld

Een fascinerende ondergrondse wereldBeleveniscentrum bergbouw RÖHRIGSCHACHT WETTELRODE

... in hartje Duitsland

38


39

TIP Wie niet alleen op ontdekkingsreis door hetErzgebirge wil gaan, kan in mei en september ook dewandelschoenen een week lang samen met anderenaantrekken en deelnemen aan de belevenis-rond wan -deling met gids 'Echt Erzgebirge'. Graag boeken wij uw overnachtingen

Adam-Ries-Str. 16DE-09456 Annaberg-BuchholzTel. +49 (0) 3733 – 1880088Fax +49 (0) 3733 – [email protected]©

Ren

e G

aens

Fot

ogra

fie, B

ernd

Mär

z, G

erha

rd E

isen

schi

nk

Ongeacht het jaargetijde: technieklief-hebbers komen in het Erzgebirge volopaan hun trekken! Over vier spoorlijnen,met in totaal 56 kilometers, stomen nogsteeds oude smalspoortreintjes en in detentoonstelling van het August Horchmuseum Zwickau, in de motorenstadZschopau of op kasteel Augustusburgkunnen groot en klein een tijdreis makendoor de geschiedenis van het vervoer.

Nog meer grenzenloos fietsplezier in hetErtsgebergte – dat belooft de nieuw bewegwijzerde verbinding tussen de lan-geafstandsroutes I-6 'Saksisch Middel -gebergte' die op Duits gebied loopt en deErtsgebergte-magistrale (route 23) opTsjechisch gebied. Door twaalf grens-overschrijdende bewegwijzerde verbin-dingsstukken en aanvoer-fietsroutes ont-stond een fietspadennetwerk dat op veelplaatsen uitnodigt tot gevarieerde, en zonu en dan ook uitdagende, ontdekkings-tochten. Zo is vanaf Carlsfeld in het west-Ertsgebergte via de bergsteden tot aanSchöna resp. Dečin een 600 km lang fiets-padennetwerk ontstaan. Met daarbij zelfseen aansluiting op de Elbefietsroute.

Van zoveel activiteit krijg je trek in de tra-ditionele lekkernijen van het Ertsgebergte,zoals ‘Raacher Maad’ (aardappelburger)en ‘Schieböcker’ (kaasspecialiteit). Deplattelandsherbergen in het Ertsgebergtebereiden deze voedzame traditionele ge-rechten ook nu nog naar origineel recept.Heerlijk ontspannen kan men in de vierofficieel erkende kuuroorden.Hier borrelen al sinds eeuwen de oudstethermaalbronnen in Saksen. Dit genees-krachtige water is in combinatie met ver-schillende wellness aanbiedingen eenbalsem voor lichaam en ziel, en een uitgelezen gelegenheid om sport en wellness te verbinden.

Het Ertsgebergte – de natuurlijke grenstussen Saksen en Tsjechië – is 300 miljoenjaren oud en uniek in Europa. Dit Oost-Duitse middelgebergte werd vooral bepaalddoor de mijnbouwcultuur. Nergens inDuitsland zijn er nog zo veel overblijfselenvan de mijnbouw uit de middeleeuwen totaan recente tijden te vinden als in hetErtsgebergte, en zo veel gebouwen enkunstwerken die te maken hebben metde wereld van de berg(mijn)mannen.

Van rust en ontspanning kan men genietenop de uitzichtrijke Kammroute, dwars doorhet natuurpark Ertsgebergte/Vogtland.Van mei t/m oktober is het heerlijk wande-len over dit 285 km lange wandelpad, doorde ongerepte natuur van de bergwereld inhet Saksisch-Böhmische Kammgebied.Direct langs de route ontdekken wande-laars een van de modernste skischansenvan Europa, show-werkplaatsen van tra-ditionele ambachtslieden, getuigenissenvan de mijnbouwgeschiedenis, stoomtrei-nen en stuwmeren. Beleef de 'Kamm' inal haar schakeringen, met ongerepte natuur en prachtige uitzichten.

'Stoneman – Miriquidi': twee landen, negentoppen, 4400 hoogtemeters – een voorDuitsland unieke bike-belevenis. Dezenieuwe mountainbike route is van superklasse en belooft grenzenloos bikeplezier.

Ertsgebergte: een thuiservaring

Mijnbouwcultuur, wandelgenot & kerstland – wie het Ertsgebergte in het zuiden van Saksen bezoekt, leert eentweede thuis kennen - een thuiservaring: modern, traditioneel, met geschiedenis en gebeurtenissen.


Uitstapjes

in het Paderborner Land

Info

Paderborner Land

mit Karte · with map · met kaart · e mappa


Wandelen


Fietsen

Beleef het Paderborner Land!

Touristikzentrale Paderborner Land e. V.Königstr. 16, DE-33142 Büren/DuitslandTel. +49 2951 970300, Fax 970304

[email protected]/paderbornerland

Vraag de gratis brochure aan.

Ontdek Paderborn, het historische juweel in het Paderborner Land! • Fiets door prachtige landschappen• Wandel over fantastische routes • Ontspan in wellnessparadijsjes• Leer de historische wortels van

de bronnenstad Paderborn kennen.• Geniet van de heerlijke keuken• Bezoek interessante musea en tentoonstellingen

DsR15_NL1_40_Paderbornerland_Layout 1 12.02.15 13:19 Seite 40

Destination Duitsland 2015

Documents

Transcript of Destination Duitsland 2015