DEF rapport Slachtoffers LB MH Kompaan en De Bocht · Kompaan en De Bocht is een open instelling...

De kwaliteit van de gespecialiseerde hulp

aan (vermoedelijke) slachtoffers van

loverboys/mensenhandel bij Kompaan en De Bocht

Gezond vertrouwen

Utrecht, januari 2017







De kwaliteit van de

gespecialiseerde hulp aan

(vermoedelijke) slachtoffers

van

loverboys/mensenhandel bij

Kompaan en De Bocht

Samenvatting

In oktober 2017 voerde de inspectie toezicht uit bij Kompaan en De Bocht. Doel van het toezicht

was om te bepalen in hoeverre Kompaan en De Bocht kwalitatief goede gespecialiseerde hulp biedt

aan (vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel.

Kompaan en De Bocht voldeed op het moment van het toezicht aan 31 van de 33 onderzochte

verwachtingen uit het toetsingskader ‘Verantwoorde Hulp voor Jeugd’.

De inspectie heeft specifiek getoetst in hoeverre de kernelementen uit het kwaliteitskader van de

commissie Azough aantoonbaar aanwezig zijn binnen de door Kompaan en De Bocht geboden hulp

aan (vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel. De inspectie heeft geconstateerd

dat deze kernelementen grotendeels terugkomen in het hulpaanbod van Kompaan en De Bocht.

Verbetering is nodig op het volgende criterium:

- De aanbieder zet gekwalificeerde professionals in.

De inspectie acht de aanbieder in staat om gespecialiseerde jeugdhulp te bieden aan

(vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/ mensenhandel en vertrouwt erop dat Kompaan en De

Bocht concrete verbetermaatregelen doorvoert die aansluiten bij de geconstateerde verbeter- en

aandachtspunten.

De inspectie blijft de ontwikkelingen binnen Kompaan en De Bocht volgen vanuit haar reguliere

toezichtrol.

Inhoudsopgave

1 Inleiding ................................................................................................................ 4

2 Bevindingen ............................................................................................................. 6

Thema 1: Uitvoering hulpverlening ............................................................................... 6

Thema 2: Veiligheid ................................................................................................. 10

Thema 3: Leefklimaat .............................................................................................. 12

Thema 4: Cliëntenpositie .......................................................................................... 15

Thema 5: Bestuurlijke organisatie .............................................................................. 16

Good practices ........................................................................................................ 20

3 Vervolg .............................................................................................................. 21

Bijlage - Verantwoording ................................................................................................ 22

4 | Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

1 Inleiding

Op verzoek van voormalig staatssecretaris Van Rijn van het ministerie van Volksgezondheid,

Welzijn en Sport1 doet de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (hierna: de inspectie)

in 2017 onderzoek bij de jeugdhulpaanbieders die gespecialiseerde opvang en hulp bieden aan

slachtoffers van loverboys/mensenhandel.

Eind 2014 verscheen het Actieplan Aanpak meisjesslachtoffers van loverboys/mensenhandel in de

zorg voor jeugd: “Hun verleden is niet hun toekomst”2 van de Commissie Azough

3. Aanleiding voor

het actieplan was dat er nog geen integrale ketenaanpak voor slachtoffers was, hoewel er steeds

meer slachtoffers van loverboys/mensenhandel zijn. Naast het actieplan, en bijhorende producten

zoals een stappenplan voor professionals, heeft de commissie Azough het ‘Kwaliteitskader voor

jeugdhulporganisaties die gespecialiseerde opvang en hulp bieden aan meisjesslachtoffers van

loverboys/mensenhandel’ opgesteld, dat is gebaseerd op het actieplan.4 Dit kwaliteitskader geeft

de aanbieders handvatten voor het bieden van deze gespecialiseerde, residentiële behandeling. De

commissie Azough richt zich met het actieplan en het kwaliteitskader specifiek op

meisjesslachtoffers.5

Voorafgaand aan het toezicht onderzocht de inspectie eerst welke jeugdhulpaanbieders

gespecialiseerde residentiële opvang bieden aan (vermoedelijke) meisjesslachtoffers van

loverboys/mensenhandel. Hier bleek namelijk geen volledig overzicht van te zijn. De inspectie

heeft bij twintig (jeugdhulp)aanbieders, waarvan bekend is dat zij zich op slachtoffers van

loverboys richten, navraag gedaan of en zo ja aan hoeveel minderjarige slachtoffers van loverboys/

mensenhandel zij gespecialiseerde, residentiële hulp bieden. Dertien van de twintig

jeugdhulpaanbieders hebben aangegeven deze hulp te bieden. De jeugdhulpaanbieders gaven aan

dat zij zowel vermoedelijke als daadwerkelijke slachtoffers begeleiden en dat het slachtofferschap

niet altijd is/kan worden vastgesteld. Het toezicht wordt uitgevoerd bij deze dertien

jeugdhulpaanbieders.

In oktober 2017 voerde de inspectie toezicht uit bij Kompaan en De Bocht. Doel van het toezicht

was om te bepalen in hoeverre Kompaan en De Bocht kwalitatief goede gespecialiseerde hulp biedt

aan (vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel.

1 Brief van 7 januari 2016, kenmerk 713864.

2 http://www.nji.nl/nl/Download-NJi/Publicatie-NJi/Actieplan-Hun-verleden-is-niet-hun-toekomst.pdf

3 Op initiatief van organisaties aangesloten bij Jeugdzorg Nederland is, met steun van het Ministerie van VWS

en met ondersteuning door Jeugdzorg Nederland, een commissie ingesteld die, onder leiding van een onafhankelijk voorzitter, een bijdrage heeft geleverd aan de verbetering van het hulpaanbod aan (vermoedelijke en potentiële) minderjarige meisjesslachtoffers van loverboys/mensenhandel. 4 http://www.nji.nl/nl/Kwaliteitskader-voor-jeugdhulporganisaties-die-gespecialiseerde-opvang-en-hulp-

bieden.pdf 5 Over de aard en omvang van minderjarige jongens die slachtoffer zijn van loverboys/ binnenlandse

mensenhandel is nog weinig bekend. Regioplan en Shop Den Haag doen in opdracht van VWS onderzoek naar jongensslachtoffers van binnenlandse mensenhandel.


Beschrijving Kompaan en De Bocht

Kompaan en De Bocht is een open instelling die hulpverlening biedt aan kinderen, jongeren,

vrouwen, mannen en gezinnen. De medewerkers van Kompaan en De Bocht begeleiden en helpen

bij (het voorkomen van) opgroei- en opvoedingsproblemen, ontwikkelingsproblemen en

veiligheidsproblemen bij geweld in afhankelijkheidsrelaties. In mei 2017 is de organisatie verhuisd

naar een nieuwe hoofdlocatie: ‘Sterk Huis’. Met het betrekken van dit pand heeft Kompaan en De

Bocht ook haar visie en missie op hulpverlening aangescherpt. ‘Sterk Huis’ staat voor: warme en

veilige opvang, deskundige en innovatieve hulp en werken aan een zelfstandige toekomst door veel

aandacht voor werk en onderwijs.

Binnen haar hulpverleningsaanbod heeft Kompaan en De Bocht specifieke aandacht voor

vrouwenhulpverlening en in het bijzonder voor (vermoedelijke) slachtoffers van

loverboys/mensenhandel. Gespecialiseerde hulp aan deze doelgroep wordt geboden in de

behandelgroep Lima. Op deze groep worden meiden/vrouwen opgevangen in de leeftijd van

veertien tot vierentwintig jaar. Er is plek voor vier (vermoedelijke) slachtoffers van

loverboys/mensenhandel en zes tienermoeders. Tevens zijn er twee crisisplekken. Voor de

behandeling van (vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel heeft Kompaan en De

Bocht de methodiek Veilig Lima ontwikkeld. Deze methodiek is ontleend aan de Lima-methodiek,

die wordt gehanteerd in de vrouwenopvang. Kompaan en De Bocht heeft Veilig Lima ter erkenning

voorgelegd aan het Nederlands Jeugdinstituut (NJi). Kompaan en De Bocht is gevestigd in Noord-

Brabant. Als het om veiligheidsredenen nodig is, kunnen slachtoffers uit heel Nederland er terecht

na verwijzing uit de eigen regio.

De zorg van Kompaan en De Bocht aan slachtoffers van loverboys/mensenhandel valt onder het

Landelijk Transitie Arrangement van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG).

Vanaf 2017 biedt Kompaan en De Bocht ook opvang aan mannelijke slachtoffers van

mensenhandel. De gespecialiseerde zorg aan deze seksespecifieke groep is niet meegenomen in

het toezicht van de inspectie.

Toetsingskader

Het onderzoek is uitgevoerd aan de hand van het toetsingskader Verantwoorde Hulp voor Jeugd.

Het toetsingskader bestaat uit vijf thema’s: Uitvoering hulp, Veiligheid, Leefklimaat, Cliëntenpositie

en Bestuurlijke organisatie. Elk thema is uitgewerkt in een aantal verwachtingen. Het

toetsingskader is te vinden op: http://toetsingskadervhj.nl.

In het onderzoek maakt de inspectie gebruik van de kernverwachtingen uit het toetsingkader

Verantwoorde Hulp voor Jeugd, maar sluit bij de operationalisatie en de beoordeling hiervan nauw

aan bij de kernelementen, kwaliteitscriteria en indicatoren uit het kwaliteitskader van de commissie

Azough.


2 Bevindingen

In dit hoofdstuk worden de resultaten van het toezicht naar de kwaliteit van de gespecialiseerde

hulp aan (vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel gepresenteerd aan de hand van

de vijf thema’s uit het toetsingskader Verantwoorde Hulp voor Jeugd. Deze thema’s zijn

onderverdeeld in criteria waar verwachtingen onder vallen. Per verwachting geeft de inspectie een

oordeel. Bij de onderbouwing van het oordeel sluit de inspectie nauw aan bij de kernelementen,

kwaliteitscriteria en indicatoren uit het kwaliteitskader van de commissie Azough. Wanneer het

oordeel voldoende is, maar de inspectie op grond van de bevindingen van mening is dat er reden is

voor verbetering, benoemt de inspectie een aandachtspunt.

V Voldoende N.B. Niet beoordeeld

O Onvoldoende O V Gewijzigd in voldoende voor vaststellen rapport

Thema 1: Uitvoering hulpverlening

1.1. Professionals bieden passende hulp

Verwachting Oordeel

1.1.1 Professionals bieden hulp die aansluit bij de relevante ontwikkelgebieden en de

problematiek van de jeugdigen en hun ouders. V

Toelichting:

Bij de behandeling van (vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel werken

de medewerkers van Kompaan en De Bocht volgens de Veilig Lima-methodiek. Veilig Lima

is een residentieel behandeltraject van zes maanden, voor meisjes/vrouwen tussen de

veertien en vierentwintig jaar, die (vermoedelijk) slachtoffer zijn van mensenhandel,

jeugdprostitutie of loverboyproblematiek. Behandeling vindt plaats op een open en

seksespecifieke afdeling waar ook tienermoeders verblijven. Kompaan en De Bocht heeft er

bewust voor gekozen om deze vrouwen/meiden op één afdeling te plaatsen. De voordelen

van de combinatie van deze twee doelgroepen liggen besloten in de genderspecifieke

aanpak en de algemene dagelijkse gang van zaken. Zo maakt de aanwezigheid van

kinderen dat het dagelijks leven op de groep meer vergelijkbaar is met een gezinssituatie

en heeft dit een positieve uitwerking op de groepscultuur. De strakke dagstructuur zorgt

daarnaast voor rust en regelmaat op de groep en de kinderen zorgen voor afleiding en

zorgzaamheid. In vijf fasen wordt toegewerkt naar terugkeer in de eigen omgeving of naar

een plek waar de jeugdige haar toekomst wil opbouwen. Veiligheid staat voorop. Hierbij

gaat het zowel om de fysieke veiligheid als om de pedagogische en mentale veiligheid van

de jeugdige. Gedurende de behandeling is er specifieke aandacht voor traumabehandeling,


Verwachting Oordeel

het herstellen en opbouwen van een stevig en veilig netwerk, het zelfbeeld en de

zelfredzaamheid, en voor de omgang met intimiteit, seksualiteit en relaties. Het traject is

toekomstgericht. Zo snel mogelijk na binnenkomst wordt de jeugdige begeleid om naar

buiten te gaan. Er wordt zorgvuldig gekeken hoe de jeugdige een zo veilig mogelijke

toekomst kan opbouwen, waarbij de risico’s op terugval zo klein mogelijk zijn en de

toekomstkansen zo groot mogelijk. Binnen de instelling is een breed palet aan erkende

interventies voorhanden die bij de behandeling kunnen worden ingezet. Ook kan het team

‘Hulp bij Seksueel Misbruik’ (HSM), onderdeel van het Diagnostisch behandelen

therapiecentrum van Kompaan en De Bocht, ondersteuning bieden in het behandeltraject.

Aandachtspunten:

De inspectie heeft geconstateerd dat er ten tijde van het toezicht sprake was van

wachttijden voor verschillende (interne) therapieën.

1.1.2 Professionals bieden hulp die aansluit bij de achtergrond, eigen mogelijkheden en het

probleemoplossend vermogen van de jeugdigen, hun ouders en hun netwerk. V

Toelichting:

Bij de intake wordt, aan de hand van een vragenlijst, nagegaan in hoeverre de jeugdige

past binnen de Veilig Lima-doelgroep. Bij twijfel vindt overleg plaats met de aan de groep

verbonden gedragswetenschapper. In de eerste twee weken na plaatsing brengen de

ambulant hulpverlener en de aandachtsfunctionaris (mentor) die aan de jeugdige zijn

toegewezen samen met de jeugdige zo goed mogelijk in beeld in welke situatie de jeugdige

verkeert, hoe groot de dreiging is en welke hulpvraag ze heeft. Dit gebeurt aan de hand

van onder andere een risicotaxatie, contact met de politie en eventuele voorinformatie van

andere betrokken hulpverleners. Vanuit het oogpunt van veiligheid controleert de

aandachtsfunctionaris samen met de jeugdige ook haar telefoon- en social media

contacten. In deze nul-fase legt de ambulant hulpverlener contact met het gezin van de

jeugdige en screent haar netwerk.

Medewerkers werken systeemgericht door ouders en het (veilige) netwerk intensief bij de

behandeling te betrekken. In de loop van het traject kan daarvoor binnen het gezin

systeemtherapie en psycho-educatie worden ingezet. Daarbij kijkt de ambulant

hulpverlener ook in hoeverre trauma’s binnen het gezin zijn verwerkt. Tevens maakt hij/zij

met de jeugdige een krachtenanalyse die wordt gebruikt om doelen te bepalen, motivatie

te generen en krachten te ontdekken. Als het de bedoeling is dat een jeugdige na

behandeling terugkeert naar haar ouders wordt intensieve ambulante gezinsbehandeling

(IAG) ingezet. De aandachtsfunctionaris op de groep maakt samen met de jeugdige een

ecogram (schema van het sociaal netwerk) en inventariseert met behulp van een

instrument de steunstructuur en het toekomstbeeld van de jeugdige. Daarbij is ook

aandacht voor de (culturele) achtergrond en levensovertuiging van de jeugdige en haar

ouders.


1.2. Professionals werken volgens professionele standaarden

Verwachting Oordeel

1.2.1 Professionals werken volgens de richtlijnen van de beroepsgroep. V

Toelichting:

Protocollen en richtlijnen binnen Kompaan en De Bocht zijn vastgelegd in het

kwaliteitshandboek dat voor alle medewerkers (digitaal) toegankelijk is. Medewerkers

geven aan volgens het protocol te handelen bij onder andere weglopen, medicijngebruik en

incidenten. Medewerkers kennen daarnaast ook de gedragscode en het bejegeningsprofiel

van Kompaan en De Bocht. Op de Veilig Lima-groep is de methodiek Veilig Lima leidend in

de werkwijze van de medewerkers.

De medewerkers benoemen dat zij elkaar aanspreken op hun gedrag naar de jeugdigen.

Medewerkers spreken bijvoorbeeld onderling over het onderwerp afstand en nabijheid en

de dilemma’s die ze hierbij ervaren. Knelpunten worden besproken op de groep of tijdens

een teamvergadering in aanwezigheid van de ambulant hulpverlener en de

gedragswetenschapper.

1.2.2 Professionals werken doelgericht en planmatig. V

Toelichting:

De medewerkers van Kompaan en De Bocht werken doelgericht en planmatig. De basis

hiervan ligt bij de Veilig Lima-methodiek. Om de doelen te behalen onderscheidt deze

methodiek vijf fasen die gestructureerd doorlopen moeten worden. Na de nul-fase, waarin

veel aandacht is voor het in kaart brengen van de veiligheidsrisico’s vindt een

evaluatiegesprek plaats waarin samen met de jeugdige en haar ouders in grote lijnen de

doelen binnen het behandeltraject worden afgestemd. Op basis van dit gesprek maakt de

ambulant hulpverlener binnen zes weken een cliëntplan waarin de langetermijndoelen zijn

beschreven. De aandachtsfunctionaris levert input voor het plan door aan te geven hoe de

ontwikkeling van de jeugdige op de groep verloopt. Het cliëntplan wordt vastgesteld door

de (geregistreerde) gedragswetenschapper. Naast het cliëntplan wordt er een actieplan

opgesteld waarin de kortetermijndoelen en afspraken met betrokkenen zijn opgenomen.

Tot slot is er op de groep een daglijst waarop de aandachtsfunctionarissen in samenspraak

met de jeugdige de persoonlijke werkdoelen beoordelen.

Elke zes weken vindt, in aanwezigheid van jeugdige, ouders en betrokken hulpverleners,

een evaluatie van de doelen plaats. Tijdens deze WAP (Wensen, Ambities, Passies)-

bespreking worden de doelen besproken en, indien gewenst, bijgesteld. Terwijl de

gedragswetenschapper eindverantwoordelijk is voor de behandeling, is het bewaken van

de voortgang van de behandeling en de realisatie van de doelen een gezamenlijke taak

voor de gedragswetenschapper, de ambulant hulpverlener en de aandachtsfunctionaris.

Kwaliteitsborging vindt plaats via het (tweewekelijkse) werkoverleg tussen de ambulant

hulpverlener en de gedragswetenschapper, en tijdens de tweewekelijkse teamvergadering.

Aandachtspunt:

Kompaan en De Bocht maakt (nog) geen gebruik van een cliëntplan waarin behandeling,

therapie, dagbesteding en onderwijs geïntegreerd zijn opgenomen.


1.3. Professionals betrekken jeugdigen en hun ouders bij de hulp

Verwachting Oordeel

1.3.1 Professionals werken met een plan dat door of in overleg met jeugdigen en hun ouders

is opgesteld. V

Toelichting:

Het cliëntplan fungeert als onderlegger voor het gehele Veilig Limatraject en is evenals

het actieplan een co-productie van medewerkers, jeugdige en ouders. De jeugdige

bepaalt in samenspraak met haar ouders en de betrokken medewerkers van Kompaan

en De Bocht welke doelen zij wil behalen. Ouders en jeugdige zijn in principe altijd

aanwezig bij de evaluatiebesprekingen. De ambulant hulpverlener heeft daarnaast

wekelijks contact met de ouders. Indien gewenst vindt er op initiatief van de ambulant

hulpverlener een netwerkberaad plaats.

1.3.3 Professionals bejegenen jeugdigen en hun ouders met respect en nemen hen serieus bij

de uitvoering van de hulp. V

Toelichting:

De jeugdigen geven aan dat de medewerkers van Kompaan en De Bocht hen respectvol

bejegenen. Zowel ouders als jeugdigen kunnen op verschillende momenten hun mening

over de uitvoering van de hulp geven. Dat kan bijvoorbeeld tijdens de wekelijkse

belmomenten waarbij de ambulant hulpverlener de ouders op de hoogte brengt van de

voortgang van de hulp. Ook kunnen ouders en jeugdige hun mening geven tijdens de

verschillende evaluatiemomenten. In het cliëntplan wordt de mening van ouders en

jeugdige expliciet vastgelegd. Tot slot kunnen ouders invloed uitoefenen door zich aan te

melden voor de cliëntenraad jeugdzorg. De cliëntenraad behartigt de belangen van

ouders waarvan de jeugdigen bij Kompaan en De Bocht verblijven of behandeld worden.

1.3.4 Professionals zorgen ervoor dat de jeugdigen contact kunnen (onder)houden met hun

ouders en hun netwerk. V

Toelichting:

Vanuit het systeemgericht werken is het contact tussen jeugdige, ouders en sociaal

netwerk geborgd. Medewerkers zijn zich bewust van hun verantwoordelijkheid om deze

contacten te stimuleren. Het actief betrekken van het netwerk is een belangrijk

onderdeel van de Veilig Lima-methodiek en is voor een groot deel belegd bij de

ambulant hulpverlener.


1.4. Professionals stemmen af met de bij de jeugdigen en hun ouders

betrokken instanties

Verwachting Oordeel

1.4.1 Professionals stemmen het plan af met de plannen van overige betrokken instanties. V

Toelichting:

De medewerkers van Kompaan en de Bocht werken nauw samen met hun vaste

contactpersonen bij de (zeden)politie, bijvoorbeeld bij vermissing, acute onveiligheid of bij

het inwinnen van relevante informatie. Vanuit haar regierol in het behandeltraject

onderhoudt Kompaan en De Bocht korte lijnen met instellingen op het gebied van

gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg en met de regionale

wijkteams. Als er een (gezins)voogd betrokken is dan is deze ook aanwezig bij de

evaluatiebesprekingen. Op het moment dat de hulpverlening van de jeugdige op de Veilig

Lima-groep is afgerond, zorgen de medewerkers voor een warme overdracht richting de

vervolgvoorziening. De aandachtsfunctionarissen en/of ambulant hulpverleners bieden in

de regel nog twee maanden na afronding van de behandeling nazorg aan de jeugdige en

haar gezin. De intensiteit van deze nazorg is afhankelijk van de behoefte van het gezin en

de eventuele vervolgvoorziening waar de jeugdige naar toe gaat.

Aandachtspunt:

Het contact met de buitenregionale wijkteams verloopt over het algemeen moeizaam. De

inspectie is van mening dat Kompaan en De Bocht de wijkteams op hun

verantwoordelijkheid tot actieve samenwerking mag aanspreken.

Thema 2: Veiligheid

2.1. Professionals houden goed zicht op de veiligheid van jeugdigen

Verwachting Oordeel

2.1.1 Professionals hebben een actueel beeld van de veiligheid van de jeugdigen. V

Toelichting:

De Veilig Lima-groep bevindt zich in een afgeschermde vleugel van het ‘Sterk Huis’. De

aangrenzende ‘healing garden’ waar de jeugdigen van Veilig Lima overdag kunnen

verpozen is ook volledig afgesloten voor de buitenwereld. De afdeling zelf is afgesloten

voor bezoek van buiten en er is cameratoezicht bij de ingang. Bezoekers moeten zich

melden bij de receptie en mogen, na toestemming en op afspraak, naar de afdeling.

Medewerkers weten waar de jeugdigen zich bevinden en hebben, ook vanuit hun

kantoorruimte, goed zicht op eventuele bezoekers. Overdag staan er standaard twee

medewerkers op de groep, ’s nachts heeft één medewerker slaapdienst en is er in het

gebouw beveiliging aanwezig.

De jeugdigen weten hoe het toezicht geregeld is en geven aan dat zij zich veilig voelen op


Verwachting Oordeel

de groep. In de eerste weken na opname mag de jeugdige niet naar buiten. Vrijheden

worden vervolgens uitgebreid waarbij het de jeugdige van Veilig Lima, vanwege het open

karakter van de instelling, vrijstaat om de instelling te verlaten. Indien de jeugdigen een

externe opleiding volgen dan worden er duidelijke afspraken met school gemaakt zodat de

mentor altijd op de hoogte is van de aan- of afwezigheid van de jeugdige op school.

2.1.2 Professionals schatten de veiligheidsrisico’s van de jeugdigen systematisch in. V

Toelichting:

Voor alle jeugdigen brengt de ambulant hulpverlener bij aanvang van de hulp de

risicofactoren in kaart. Met behulp van een gestructureerd screeningsinstrument maakt

hij/zij een risicotaxatie. Ten aanzien van de inschatting van de veiligheid in de thuissituatie

of bij logeermomenten maakt hij/zij gebruik van de Lirik. Bij veranderde omstandigheden

wordt wederom een risicotaxatie gedaan met behulp van het screeningsinstrument.

Aandachtspunt:

Om de risico’s in te schatten van (vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel

op de Veilig Lima-groep maken de medewerkers van Kompaan en De Bocht geen gebruik

van RIS-L, terwijl dit instrument specifiek gericht is op de risico’s voor deze doelgroep.

2.1.3 Professionals beoordelen de veiligheidsrisico’s in multidisciplinair verband. V

Toelichting:

Veiligheidsrisico’s worden in eerste instantie door de ambulante hulpverlener, in

afstemming met de aandachtsfunctionaris, ingeschat. Als er sprake is van grote

veiligheidsrisico’s (code rood), bijzonderheden of gerichte twijfel (code oranje) dan wordt

standaard de gedragswetenschapper geraadpleegd.

2.2. Professionals beperken de veiligheidsrisico’s voor jeugdigen

Verwachting Oordeel

2.2.1 Professionals bepalen mede op basis van de veiligheidsrisico’s de in te zetten hulp. V


Verwachting Oordeel

Toelichting:

Bij signalen van onveiligheid hanteren de medewerkers van Kompaan en De Bocht de

meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling. De conclusies uit de risicotaxatie

worden overgenomen in het cliëntplan van de jeugdige. Op basis van de uitkomsten van de

risicotaxatie wordt in overleg met de jeugdige en haar ouders de in te zetten hulp bepaald.

In het cliëntplan en het actieplan staat vermeld welke hulp wordt geboden in relatie tot de

risicotaxatie. Wanneer er voldoende zicht is op de veiligheidsrisico’s worden de vrijheden

van de jeugdige waar mogelijk en volgens een vaste fasering uitgebreid. Hiervoor wordt

samen met de jeugdige een veiligheidsplan gemaakt.

Middels verschillende workshops besteden de medewerkers op de groep aandacht aan het

beperken van risicovol gedrag, onder andere op het gebied van het gebruik van internet en

social media. Tevens maken de aandachtsfunctionarissen voor de jeugdigen een

signaleringsplan, het ‘lekker in je vel’- schema.

2.2.2 Professionals bewaken de gemaakte afspraken over het beperken van veiligheidsrisico’s. V

Toelichting:

De aandachtsfunctionaris bewaakt de afspraken over het beperken van de

veiligheidsrisico’s van de jeugdige. De gedragswetenschapper houdt overstijgend zicht op

deze afspraken. De op individueel niveau gemaakte veiligheidsafspraken worden

vastgelegd in een afsprakenlijst die op kantoor door de dienstdoende

aandachtsfunctionarissen kan worden ingezien.

2.2.3 Professionals treden bij acute onveiligheid actief op. V

Toelichting:

In geval van een onveilige situatie, bijvoorbeeld bij onttrekking van een jeugdige, weten de

medewerkers van Kompaan en De Bocht hoe zij moeten handelen. Zij volgen in dat geval

het wegloopprotocol en hebben direct contact met de politie, de ouders en eventueel de

jeugdbeschermer. Als er bij terugkomst een vermoeden is van seksuele contacten tijdens

het weglopen, dan is soms medische zorg vereist. Kompaan en De Bocht heeft hiervoor

concrete afspraken gemaakt met de vaste huisarts. Ook wordt in dergelijke gevallen het

HSM-team ingezet, dat individuele hulp na seksueel misbruik biedt in de vorm van

gesprekken met de jeugdige.

Thema 3: Leefklimaat

3.1. De fysieke leefomgeving is van goede kwaliteit

Verwachting Oordeel

3.1.1 De leefomgeving is schoon, passend en veilig. V


Verwachting Oordeel

Toelichting:

De jeugdigen zijn over het algemeen tevreden over hoe hun groep is ingericht. Ze

verblijven op een nieuwe en ruim opgezette afdeling die is ingericht naar de eisen en

wensen van de doelgroep. De leefruimtes zien er schoon uit, zijn huiselijk ingericht en zijn

voorzien van verschillende spelmaterialen. De jeugdigen mogen hun kamer zelf aankleden

en persoonlijk maken. Toilet en douche delen ze met één andere jeugdige. Een kook/

werkbegeleider assisteert de jeugdigen bij het koken, het schoonhouden van hun kamer en

bij de hun toebedeelde (corvee)taken.

Kompaan en De Bocht heeft diverse maatregelen genomen om de fysieke veiligheid voor

de jeugdigen en de brandveiligheid op de groepen te borgen. Zo is er een noodplan in het

geval van een ontruiming, zijn er brandoefeningen op locatie en zijn medewerkers BHV-

geschoold.

3.2. Het leefklimaat is passend bij de jeugdigen

Verwachting Oordeel

3.2.1 Het leefklimaat past bij de leeftijd en de ontwikkelingsfase van de jeugdigen. V

Toelichting:

Op de afdeling wordt een vaste dag- en weekstructuur aangehouden. Elke jeugdige heeft

daarnaast een op maat gesneden dagprogramma. Daarbij staat het volgen van onderwijs

of andere passende dagbesteding centraal. In hun vrije tijd hebben de jeugdigen de

mogelijkheid om verschillende activiteiten te doen op de groep zoals knutselen, tv kijken,

spelletjes doen of cake bakken. In de ‘healing garden’ kunnen de jeugdigen zich

terugtrekken als ze daar zin in hebben of tot rust willen komen. Tijdens de vakanties

zorgen de aandachtsfunctionarissen voor een afwisselend activiteitenprogramma.

3.2.2 De dagelijkse routine en de huisregels dragen bij aan de ontwikkeling van de jeugdigen. V

Toelichting:

De jeugdigen kennen de dagelijkse routine en weten welke huisregels er op de Veilig Lima-

groep gelden. Jeugdigen benoemen bijvoorbeeld dat er afspraken zijn over rooktijden, het

uitvoeren van taken en het niet aan elkaars spullen zitten. Op het prikbord van de afdeling

hangt een uitgewerkt schema met een verdeling van de individuele taken. Via de

individuele gesprekken met hun aandachtsfunctionaris en via de jongerenraad hebben de

jeugdigen invloed op de dagelijkse gang van zaken op de groep.

3.2.3 Jeugdigen leiden een voor hen zo gewoon mogelijk leven, inclusief onderwijs en

vrijetijdsbesteding. V

Toelichting:

Op de locatie wordt onderwijs aangeboden in een digitale leeromgeving: ‘Leren op afstand

(LOA). Daarbij volgen de jeugdigen in een homogene meidengroep hun individuele

lesprogramma via skype. LOA biedt ook mogelijkheden voor andere vormen van

dagbesteding of toekomstverkennning (bijvoorbeeld het doen van een beroepskeuzetest).


Verwachting Oordeel

Als het in het kader van hun veiligheid mogelijk is, kunnen de jeugdigen extern onderwijs

volgen in de directe omgeving van Kompaan en De Bocht. Kompaan en De Bocht beschikt

ook over interne werkervaringsplekken (bijvoorbeeld de coffeecorner en de interne winkel)

waar de jeugdigen bepaalde kennis en vaardigheden kunnen opdoen.

Medewerkers stimuleren de jeugdigen om te sporten. Daarvoor kunnen de jeugdigen van

Veilig Lima bijvoorbeeld terecht in een lokaal zwem- en fitnesscentrum waar ze anoniem,

begeleid en zonder contact met anderen kunnen sporten. Jeugdigen geven aan dat de

aandachtsfunctionarissen hun best doen om tegemoet te komen aan de wensen van de

jeugdige als het gaat om vrijetijdsbesteding.

De jeugdigen kunnen terecht bij een huisarts en tandarts waar Kompaan en De Bocht

vaste werkafspraken mee heeft gemaakt. Als jeugdigen liever bij hun eigen huis- of

tandarts willen blijven is dat bespreekbaar.

Aandachtspunt:

Tijdens het toezicht constateerde de inspectie dat een jeugdige drie weken na binnenkomst

nog geen gebruik kon maken van een zinvolle dagbesteding of onderwijs.

3.3. Professionals hebben een respectvolle houding naar de jeugdigen

Verwachting Oordeel

3.3.2 Professionals hebben tijd en aandacht voor de jeugdigen. V

Toelichting:

De medewerkers van Kompaan en De Bocht werken op basis van een positief pedagogisch

basisklimaat. Hun houding wordt gekenmerkt door onvoorwaardelijke steun, een

respectvolle bejegening en wederzijds vertrouwen. De jeugdigen waarderen hun inzet.

Elke dag zijn er vaste groepsmomenten waarin de aandachtsfunctionarissen hun best doen

om een huiselijke sfeer te creëren. Tijdens zo’n moment vindt er vaak een ‘rondje positieve

dingen’ plaats. Als een jeugdige uitstroomt bij Kompaan en De Bocht dan wordt royaal de

tijd genomen voor afscheid, inclusief slingers en als afscheidcadeau een fotoboek waar

iedereen iets in schrijft. Op het kantoor van de medewerkers hangt een collage van foto’s

van jeugdigen die op de groep verblijven of verbleven. Ook plakken de medewerkers

regelmatig ‘complimentbriefjes’ op de deur van de jeugdigen en worden de jeugdigen

beloond met muntjes als ze bepaalde werkdoelen goed hebben afgerond. De muntjes

kunnen ze vervolgens inleveren voor een cadeau(tje).

3.3.5 Professionals respecteren de privacy van de jeugdigen. V

Toelichting:

Medewerkers op de Veilig Lima-groep geven aan dat ze bewust en zorgvuldig met de

privacy van de jeugdigen omgaan. Als voorbeeld noemen ze: eerst op de kamerdeur van

de jeugdige kloppen alvorens naar binnen te gaan en niet ongevraagd post van de

jeugdige openen. Van de mannelijke groepsleiding wordt verwacht dat deze extra alert is


als het gaat om het respecteren van de privacy van de jeugdigen, bijvoorbeeld bij het

betreden van een kamer of het afnemen van urinecontroles. Jeugdigen hebben een eigen

‘druppel’ waarmee ze kun kamer kunnen afsluiten. Verder zijn de lades en kasten op hun

kamer afsluitbaar zodat ze daar veilig hun persoonlijke spullen kunnen opbergen.

Thema 4: Cliëntenpositie

4.1. De aanbieder geeft de jeugdigen en hun ouders de mogelijkheid om

voor hun individuele belangen op te komen

Verwachting Oordeel

4.1.1 De aanbieder onderneemt actie indien jeugdigen en/of hun ouders aangeven ontevreden te

zijn over de geboden hulp. V

Toelichting:

Aandachtsfunctionarissen en ambulant hulpverleners zijn alert op tekenen van onvrede bij

de jeugdigen of hun ouders. Zij doen hun best om eventuele problemen in onderling

overleg op te lossen. Indien gewenst kunnen de jeugdigen of hun ouders een klacht

voorleggen aan de teamcoördinator of de clustermanager.

4.1.2 Jeugdigen en hun ouders kunnen gebruikmaken van een onafhankelijke

vertrouwenspersoon. V

Toelichting:

Elke vier weken komt een cliëntvertrouwenspersoon op de (Veilig) Lima-groep. Informatie

over haar staat op het prikbord op de groep en in de cliëntmap die elke jeugdige bij

binnenkomst krijgt.

Aandachtspunt:

De inspectie heeft geconstateerd dat de cliëntvertrouwenspersoon wordt ingehuurd door

Kompaan en De Bocht. Dit heeft als risico dat zij niet geheel onafhankelijk is. Op grond van

de Jeugdwet is de gemeente de bevoegde autoriteit om een vertrouwenspersoon in te

stellen. De gemeente moet ervoor zorgen dat de vertrouwenspersoon voor alle cliënten

bekend en gemakkelijk toegankelijk is. Kompaan en de Bocht heeft zich ingespannen om

een onafhankelijke vertrouwenspersoon in te huren voor zowel de minderjarge als de

meerderjarige cliënten van het zogeheten cluster Geweld in Afhankelijkheidsrelaties. Dit is

voor de meerderjarige cliënten echter niet gelukt. Daarom heeft Kompaan en de Bocht

ervoor gekozen om de huidige cliëntvertrouwenspersoon in te huren voor beide groepen

cliënten van dit cluster.

4.1.3 Jeugdigen en hun ouders kunnen een klacht indienen bij een onafhankelijke

klachtencommissie. Informatie hierover is terug te vinden in de cliëntmap en op de website

van Kompaan en De Bocht.

V


Thema 5: Bestuurlijke organisatie

5.1. De aanbieder voert systematisch kwaliteitsmanagement uit Verwachting Oordeel

5.1.1 De aanbieder heeft een visie op hoe zij verantwoorde hulp biedt.

V

Toelichting:

Kompaan en De Bocht heeft haar visie op hoe zij verantwoorde hulp biedt aan

(vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel vastgelegd in de Veilig Lima-

methodiek. Het hoofddoel van Veilig Lima is dat een jeugdige haar eigen veiligheid

waarborgt en zelf de regie neemt bij haar persoonlijke ontwikkeling en de inzet van

hulpbronnen om zo te kunnen participeren in de maatschappij. Subdoelen zijn gekoppeld

aan zeven kerngebieden: veiligheid, trauma, netwerk, zelfbeeld, intimiteit/seksualiteit en

relaties, zelfredzaamheid en toekomst. Voor het behalen van de doelen maken

medewerkers gebruik van een combinatie van erkende behandelinterventies passend bij de

kerngebieden. Om verandering mogelijk te maken wordt allereerst ingestoken op het

stoppen van de directe onveiligheid. Daarnaast wordt actief ingezet op stabilisatie van

trauma en traumaverwerking, versterking van het veilige netwerk en het versterken van

het zelfbeeld van de jeugdige. Veilig Lima stimuleert jeugdigen om zelfstandig keuzes te

maken ten aanzien van hun toekomstperspectief; hierbij hanteren de medewerkers een op

kracht gerichte benadering.

5.1.4 De aanbieder registreert en analyseert incidenten en voert naar aanleiding van de analyse

verbeteringen door. V

Toelichting:

Pedagogisch medewerkers registreren incidenten, volgens protocol, in een

incidentenformulier. Dit formulier wordt naar de clustermanager gestuurd en wordt

ingezien door de gedragswetenschapper, de teamcoördinator en de ambulant hulpverlener.

Indien nodig worden direct maatregelen genomen. Voor bij het incident betrokken

medewerkers bestaat de mogelijkheid om zich voor nazorg aan te melden bij het

bedrijfsongevallenteam (BOT). De kwaliteitsfunctionaris van Kompaan en De Bocht

verzamelt en analyseert de incidenten en maakt een incidentenrapportage. Aan de hand

van deze instellingsbrede rapportage worden trends gesignaleerd en verbeteringen

doorgevoerd.

Aandachtspunt:

Incidenten worden niet altijd (na)besproken in de teamvergadering. Ook de terugkoppeling

van de geaggregeerde incidentenanalyse naar de medewerkers behoeft aandacht.


5.2. De aanbieder zet gekwalificeerde professionals in

Verwachting Oordeel

5.2.1 De aanbieder werkt met geregistreerde professionals, tenzij de inzet van een niet

geregistreerde professional niet afdoet aan de kwaliteit van hulp of noodzakelijk is voor de

kwaliteit. O

Toelichting:

Het Kwaliteitskader Jeugd geldt als veldnorm voor de verantwoorde werktoedeling binnen

de jeugdhulp. Hierin staat onder meer dat jeugdhulp moet worden uitgevoerd door SKJ-

geregistreerde professionals indien de hulp gericht is op complexe problematiek en

specifieke kennis en vaardigheden vereist.

Het aanbod van Kompaan en De Bocht op de Veilig Lima-groep betreft een

gespecialiseerde behandeling aan jeugdigen die (mogelijk) slachtoffer zijn van loverboys/

mensenhandel en voldoet aan bovengenoemde criteria uit het Kwaliteitskader Jeugd. Om

die reden vraagt ook de dagelijkse hulp aan de jeugdigen op deze groep om de expertise

van geregistreerde professionals, eventueel naast de inzet van niet-geregistreerde

pedagogisch medewerkers.

Bij Kompaan en De Bocht is de (geregistreerde) gedragswetenschapper verantwoordelijk

voor de behandeling; zij stelt onder meer het cliëntplan vast voor de jeugdigen. Ook de

therapeutische interventies en ambulante begeleiding worden uitgevoerd door

geregistreerde professionals. Echter, bij de Veilig Lima-groep van Kompaan en De Bocht

wordt de dagelijkse hulp op de groep volledig uitgevoerd door niet-geregistreerde

pedagogisch medewerkers. Kompaan en De Bocht heeft voor de inspectie niet aannemelijk

gemaakt waarom deze afwijking van het Kwaliteitskader Jeugd niet leidt tot verlies van

kwaliteit bij de behandeling op de homogene groep. De inspectie verwacht dat Kompaan

en De Bocht een onderbouwde keuze maakt voor de verhouding tussen het aantal

geregistreerde en niet-geregistreerde pedagogisch medewerkers op deze groep, passend

bij de complexiteit van de problematiek van de jeugdigen.

5.2.2 De aanbieder zet professionals in die aantoonbaar zijn geschoold voor de functie die zij

uitoefenen. O

Toelichting:

Ondanks de aanwezigheid van een strategisch opleidingsplan en een groot intern

trainingsaanbod is de inspectie van mening dat Kompaan en De Bocht meer kan investeren

in de scholing en begeleiding van medewerkers op de Veilig Lima-groep.

Uit het toezicht komt naar voren dat, door recente personeelswisselingen, relatief veel

onervaren medewerkerkers op de Veilig Lima-groep werkzaam zijn, zonder specifieke

kennis en kunde in het begeleiden en behandelen van de complexe doelgroep. Verder is

gebleken dat met name kennis van de behandelmethodiek, traumaverwerking en de

onderliggende problematiek van (vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel

wordt gemist. Tijdens een recente studiedag is, volgens medewerkers, gebleken dat

(nieuwe) medewerkers behoefte hebben aan meer scholing en begeleiding in het omgaan

met de complexe doelgroep op de Veilig Lima-groep.


5.2.3 De aanbieder biedt professionals de mogelijkheid kennis en vaardigheden actueel te

houden.

V

Toelichting:

De Steeds Sterker Academie van Kompaan en De Bocht biedt medewerkers diverse

(scholings)mogelijkheden, zoals trainingen, cursussen en workshops. Ook kunnen

medewerkers het team HSM inroepen voor inhoudelijke ondersteuning op het gebied van

seksueel misbruik.

Aandachtspunt:

In tegenstelling tot de ambulant hulpverleners hebben de aandachtsfunctionarissen geen

intervisiebijeenkomsten met elkaar. Wel kunnen zij hun vragen en dilemma’s inbrengen

tijdens het tweewekelijkse teamoverleg waar ook casuïstiek besproken wordt.

5.3. De aanbieder voldoet aan de geselecteerde nalevingsnormen

Verwachting Oordeel

5.3.1 De aanbieder beschikt over de Verklaring Omtrent het Gedrag van personen die structureel

contact hebben met de jeugdigen en hun ouders. V

Toelichting:

Alle door de inspectie onderzochte personeelsdossiers beschikken over een geldige en

actuele VOG.

Aandachtspunt:

Tijdens het toezicht bleek dat van twee medewerkers de VOG enkele weken na

indiensttreding is afgegeven. De inspectie benadrukt dat Kompaan en de Bocht bij

indiensttreding van een medewerker dient te beschikken over een geldige en actuele VOG.

De VOG moet betrekking hebben op de functie en mag bij indiensttreding niet ouder zijn

dan drie maanden.

5.3.2 De aanbieder heeft een meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. V

Toelichting:

Medewerkers van Kompaan en De Bocht zijn bekend met de meldcode, handelen volgens

de meldcode en zijn hierin getraind.

5.3.3 De aanbieder past geen vrijheidsbeperkende maatregelen toe op jeugdigen zonder

rechterlijke machtiging gesloten jeugdhulp (of BOPZ) tenzij er sprake is van een

noodsituatie. V

Toelichting:

Op de (Veilig) Lima-groep maakt Kompaan en De Bocht afspraken met de jeugdige en haar

ouders die een vrijheidsbeperkend karakter hebben. Zo wordt bij de start van de

behandeling de mobiele telefoon en/of i-pad van de jeugdige ingenomen, vindt er


urinecontrole plaats en zijn er beperkende (individuele) afspraken over verlof en het

gebruik van internet en social media. Kompaan en De Bocht ziet dit als maatregelen die

passen in de beginfase van de behandeling van de specifieke doelgroep die op de Veilig

Lima-groep verblijft en die nodig zijn om de veiligheid te borgen. Hierover worden de

jeugdigen en hun ouders duidelijk geïnformeerd tijdens de intake en worden afspraken

vastgelegd in de cliëntplannen. Jeugdigen kunnen altijd, onder begeleiding van de mentor,

contact onderhouden met hun ‘veilige’ netwerk. Afhankelijk van de fase van behandeling

krijgen de jeugdigen hun vrijheden weer terug. Dit wordt individueel bepaald.

Aandachtspunt:

Vrijheidsbeperkende maatregelen, die Kompaan en De Bocht vanwege de veiligheid van de

jeugdigen neemt, mogen alleen worden toegepast met instemming van de jeugdige, ook

op het moment van de toepassing zelf (tenzij er sprake is van een noodsituatie).

Medewerkers van Kompaan en De Bocht dienen altijd op individueel niveau af te wegen in

hoeverre toepassing van deze maatregelen noodzakelijk is, of er alternatieven zijn en welk

doel met de beperking wordt beoogd. Indien in een noodsituatie toepassing van

vrijheidsbeperkende maatregelen noodzakelijk is gebleken, dient na deze situatie opnieuw

te worden beoordeeld of een machtiging gesloten jeugdhulp (of machtiging BOPZ)

aangevraagd dient te worden. De beoordeling, inclusief de visie van de jeugdige, moet

worden opgenomen in het dossier van de jeugdige.

5.3.4 De aanbieder past geen vrijheidsontneming toe op jeugdigen zonder rechterlijke

machtiging gesloten jeugdhulp (of BOPZ). V

Toelichting:

Kompaan en De Bocht past geen vrijheidsontneming toe op jeugdigen. Als de veiligheid dit

toelaat kan een jeugdige de instelling verlaten wanneer ze wil. Om impulsief

wegloopgedrag te ontmoedigen wordt wel een aantal bewuste blokkades opgeworpen. Om

het pand te verlaten heeft een jeugdige bijvoorbeeld een pasje nodig en kan zij niet

ongezien het pand verlaten. Als een jeugdige echt weg wil wordt zij niet fysiek

tegengehouden. Wel proberen de medewerkers haar te overtuigen om terug te keren naar

de instelling.

5.4. De aanbieder zorgt voor jeugdhulp in samenhang met andere hulp

Verwachting Oordeel

5.4.1 De aanbieder heeft samenwerkingsafspraken met haar ketenpartners vastgelegd. V

Toelichting:

Kompaan en De Bocht heeft samenwerkingsafspraken met diverse regionale en landelijke

ketenpartners op het gebied van GZ, GGZ en verslavingszorg. Ook zijn de afspraken met

de (regionale) politie vastgelegd in verschillende protocollen. Voorbeelden hiervan zijn het

vermissingsprotocol en het protocol rondom het verstrekken van informatie. Op uitvoerend

niveau zijn er werkafspraken met (regionale) wijkteams en wijkagenten.


Verwachting Oordeel

Aandachtspunt:

Kompaan en De Bocht doet nog weinig meldingen van (vermoedelijke) slachtoffers van

loverboys/ mensenhandel bij CoMensha.6 Jeugdigen en hun ouders staan hier niet altijd

voor open. De inspectie verwacht dat Kompaan en De Bocht hierin actiever handelt.

Good practices

De inspectie constateerde enkele goede voorbeelden bij Kompaan en De Bocht waar zij door

opname in dit rapport andere aanbieders op wil wijzen.

• De workshop ‘IK-monument’ heeft als doel om het zelfbeeld van de jeugdige positief te

beïnvloeden. Met behulp van fotografie wordt een ‘IK’-monument gemaakt waarin mooie

foto’s en complimenten zijn opgenomen. Dit gebeurt aan de hand van individuele

fotoshoots of fotosessies in kleine groepen, waarin de jeugdigen ook leren hoe zij kunnen

overkomen op een foto. In de kantoorruimte op de groep hangt inmiddels een ‘wall of

fame’ met foto’s van jeugdigen die op de Veilig Lima-groep verblijven of verbleven.

Ook op andere gebieden kunnen medewerkers van Veilig Lima gebruik maken van een

breed scala aan workshops. Voorbeelden zijn: ‘Mijn muziekapotheek’ (emotieregulatie) of

‘Selfie’ (veiligheid).

• Kompaan en De Bocht biedt interne werkervaringsplekken voor jeugdigen die binnen de

veiligheid van de instelling hun dagbesteding willen vormgeven. Daarnaast zijn er

afspraken met een lokaal zwem- en fitnesscentrum gemaakt zodat kwetsbare jeugdigen de

mogelijkheid hebben om begeleid, anoniem en gescheiden van anderen te kunnen sporten.

• Het team Hulp bij Seksueel Misbruik (HSM) biedt hulp aan jeugdigen en (inhoudelijke)

ondersteuning aan medewerkers van Kompaan en De Bocht. De hulp aan jeugdigen kan

bestaan uit individuele hulpverlening na seksueel misbruik en/of deelname aan een

verwerkingsgroep (lotgenotencontact) voor seksueel misbruikte meisjes en vrouwen. De

problematiek en behoeften van (vermoedelijke) slachtoffers van jeugdprostitutie blijkt zeer

nauw gerelateerd aan misbruikproblematiek en de behoefte aan lotgenotencontact. Tijdens

de lotgenotencontactgroep worden niet zozeer de traumatische gebeurtenissen met elkaar

gedeeld, maar wordt aan de hand van verschillende thema’s op het gebied van intimiteit,

seksualiteit en relaties met elkaar gesproken, informatie uitgewisseld, ervaringen gedeeld

en geoefend.

6 CoMensha, het Coördinatiecentrum Mensenhandel, is het landelijk meldpunt voor de centrale aanmelding,

plaatsing en registratie van slachtoffers van mensenhandel. Doel van het melden van (vermoedelijke)

slachtoffers van loverboys/ mensenhandel bij CoMensha is om hiermee een bijdrage te leveren aan een

adequate registratie van aantallen en aard van deze slachtoffers in de zorg voor jeugd. Het melden bij

CoMensha is een van de kernelementen uit het kwaliteitskader van de commissie Azough. Het melden bij

CoMensha vindt alleen plaats met uitdrukkelijke toestemming van jeugdige (16+) of ouders/voogd en conform

de handreiking voor melden bij CoMensha. Indien geen uitdrukkelijke toestemming wordt gegeven vindt geen

melding plaats bij CoMensha.


3 Vervolg

Kompaan en De Bocht voldeed op het moment van het toezicht aan 31 van de 33 onderzochte

verwachtingen uit het toetsingskader ‘Verantwoorde Hulp voor Jeugd’.

De inspectie heeft specifiek getoetst in hoeverre de kernelementen uit het kwaliteitskader van de

commissie Azough aantoonbaar aanwezig zijn binnen de door Kompaan en De Bocht geboden hulp

aan (vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/mensenhandel. De inspectie heeft geconstateerd

dat deze kernelementen grotendeels terugkomen in het hulpaanbod van Kompaan en De Bocht.

Verbetering is nodig op het volgende criterium:

- De aanbieder zet gekwalificeerde professionals in.

De inspectie acht de aanbieder in staat om gespecialiseerde jeugdhulp te bieden aan

(vermoedelijke) slachtoffers van loverboys/ mensenhandel en vertrouwt erop dat Kompaan en De

Bocht concrete verbetermaatregelen doorvoert die aansluiten bij de geconstateerde verbeter- en

aandachtspunten.

De inspectie blijft de ontwikkelingen binnen Kompaan en De Bocht volgen vanuit haar reguliere

toezichtrol.


Bijlage - Verantwoording

De inspectie voerde het toezicht bij Kompaan en De Bocht uit op 30 oktober 2017. Om tot een

gefundeerd oordeel te komen, gebruikte de inspectie voor het toezicht verschillende

informatiebronnen. De informatie uit deze bronnen is met elkaar vergeleken en gewogen. Voor het

toezicht zijn de volgende bronnen betrokken:

• Een korte presentatie door de instelling;

• Gestructureerde interviews met:

o Een clustermanager, een beleidsmedewerker en een gedragswetenschapper;

o Twee pedagogisch medewerkers;

o Een gedragswetenschapper;

• De check van twaalf dossiers op de aanwezigheid van de Verklaring Omtrent het Gedrag van

medewerkers, waarbij de inspectie op basis van een aantal criteria zelf de dossiers heeft

geselecteerd;

• De check van drie dossiers van jeugdigen, onder andere op de aanwezigheid van een plan en

risico-inschattingen en –beoordelingen. Hierbij was een medewerker aanwezig. De inspectie

heeft zelf de dossiers geselecteerd;

• Een gesprek met een jeugdige;

• Observatie van de leef- en verblijfruimten.

Voorafgaand aan het toezicht heeft de inspectie de website geraadpleegd en de aanwezige

documenten van de instelling geanalyseerd, waaronder het Jaardocument Maatschappelijke

Verantwoording 2016. Tijdens en na het toezicht heeft Kompaan en De Bocht de inspectie inzicht

gegeven in een aantal relevante (beleids)documenten en instrumenten.


www.igj.nl

Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting

DEF rapport Slachtoffers LB MH Kompaan en De Bocht · Kompaan en De Bocht is een open instelling...

Documents

Transcript of DEF rapport Slachtoffers LB MH Kompaan en De Bocht · Kompaan en De Bocht is een open instelling...