Werken met je hoofd en je hartWerken met je hoofd en je hart ‘ ‘bewustzijn in beweging’bewustzijn in beweging’

11 december 201411 december 2014

John van der Meij John van der Meij Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en Trilemma: Praktijk voor Training, Coaching en

Therapie (Oegstgeest) Therapie (Oegstgeest) Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen Instituut voor Toegepaste Neurowetenschappen

(Haarlem)(Haarlem)

Waar bent u?Waar bent u?

Waar bent u?Waar bent u?

Hier bevindt u zich.

Het verschil tussen een professional en een Het verschil tussen een professional en een nieuweling is een model. Het uitermate nieuweling is een model. Het uitermate krachtgevende model is “weten hoe je brein krachtgevende model is “weten hoe je brein werkt” werkt”

Evian Gordon, Brain Revolution; 2009Evian Gordon, Brain Revolution; 2009

Connectivity scans men and Connectivity scans men and womenwomen

Lancet, 2013Lancet, 2013

Het brein in je handHet brein in je hand

SocialeBrein

Sociale breinSociale brein

In welke “toestand” verkeert je In welke “toestand” verkeert je zenuwstelsel?zenuwstelsel?

ONTVANKELIJK

BELONEND

STAND 1

REACTIEF

BEDREIGEND

STAND 2

De biologische voorkeur voor De biologische voorkeur voor reflexen in het breinreflexen in het brein

De Neocortex heeft slechts weinig invloed op ons dagelijks leven :-Bij nieuwe taken-Bij onverwachte niet acuut gevaarlijke situaties- Bij bijzondere gebeurtenissen

Van Reflexen naar ReflectieVan Reflexen naar Reflectie

Bij Reflectie fungeert de Neocortexals uitkijktorenJe bekijkt hoe je automatische pilootte werk gaat

AUTOMATISCHEPILOOT

REFLECTIE IMPLICEERT DAT NEOCORTEX EEN BELANGRIJKE ROL KRIJGT

ReflectieReflectie: wat vind ik er eigenlijk zelf van; : wat vind ik er eigenlijk zelf van; iets terughalen om het in verband te brengen met iets terughalen om het in verband te brengen met hetgeen je al wisthetgeen je al wist

Hersenen beschouwen internet als een vrienddie er altijd is en alles weet

1984 2014

Vermogen om te reflecteren

Dezelfde hersenen met een geweldig Dezelfde hersenen met een geweldig verschil; alle verbindingen hebben betekenis verschil; alle verbindingen hebben betekenis gekregengekregen

Aantal synapsen

Leeftijd

2 maanden 71 jaar

Reflectie Reflectie open, objectief en observerend blijven open, objectief en observerend blijven naar jezelf en de ander – stand 1naar jezelf en de ander – stand 1

OPENHEIDAfstemming op wat er is OBJECTIVITEIT

Het hebben van gedachte of gevoel, zonder meegesleept te worden

OBSERVATIEVermogen om het ´ik´ waar te nemen, zelfs tijdens het ervaren van een gebeurtenis

MINDSIGHT LENS

KIJKEN -NAAR ONSZELF-NAAR ANDEREN

Relax - nothing is under control…Relax - nothing is under control…

Functies mPFCFuncties mPFCInzichtInzichtJe eigen geest kunnen waarnemenJe eigen geest kunnen waarnemen

EmpathieEmpathieBeeld van de geest van de ander creerenBeeld van de geest van de ander creeren

`Landkaarten` maken…`Landkaarten` maken…

‘Jij’landkaart

We kunnen ons voorstellen wat een gebeurtenis voor hem/ haar betekent…

‘Ik’landkaart

Menselijk brein is een sociaal orgaanThe neuroscience of human relationships: Attachment and the developing social brain; Cozolino; 2006

Driekwart van de tijd zijn volwassenen bezig met sociale relaties, veel minder met werk of omgeving…

Recent trends show that people increasingly value material goods over relationships—but neuroscience and evolution say this goes against our nature… Social; Matthew Lieberman, 2013

Het “rustbrein” (default mode network)Het “rustbrein” (default mode network)In de “vrije” momenten zijn we bezig met denken In de “vrije” momenten zijn we bezig met denken over de ander, onszelf en de relatie …over de ander, onszelf en de relatie …

Rustbrein actief tijdens “niets doen”

MemorySense of self Autobiograf.reflectie Integratie

Er is bijna niets erger dan te worden afgewezen en Er is bijna niets erger dan te worden afgewezen en buitengesloten…buitengesloten…

Naomi I. Eisenberger, Matthew D. Lieberman in Naomi I. Eisenberger, Matthew D. Lieberman in Pain, 2006Pain, 2006

Sociale en fysieke pijnSociale en fysieke pijn The pains and pleasures of social life: a social cognitive neuroscience approachThe pains and pleasures of social life: a social cognitive neuroscience approach

Lieberman & Eisenberger, 2008 Lieberman & Eisenberger, 2008

Rechter Ventro-laterale PFC

Anterior Cingula Cortex (dorsaal) Anterior Cingula Cortex (dorsaal)

Rechter Ventro-laterale PFC

The Healthy Mind PlatterThe Healthy Mind PlatterNeuroLeadershipjournal 4; 2012NeuroLeadershipjournal 4; 2012David Rock, Daniel J. Siegel, Steven A.Y. Poelmans and Jessica David Rock, Daniel J. Siegel, Steven A.Y. Poelmans and Jessica PaynePayne

Silhouet illusieSilhouet illusieWelke kant draait de danseres op?Welke kant draait de danseres op?

Nobuyuki KayaharaNobuyuki Kayahara

Naar welke kant draait het stuur?Naar welke kant draait het stuur?

NEEM JE HART NEEM JE HART MEE NAAR JE WERKMEE NAAR JE WERK

en zo is pijn slechts pijn, tenzij je haar en zo is pijn slechts pijn, tenzij je haar weerstaat dan wordt het eenweerstaat dan wordt het een kwelling.kwelling.

I ChingI Ching

The antidote to exhaustion The antidote to exhaustion is is

not necessarily rest…not necessarily rest…

it is wholeheartednessit is wholeheartedness

David Whyte (2008)David Whyte (2008)Courageous ConversationsCourageous Conversations

Het hart zoekt steeds de onvoorwaardelijke Het hart zoekt steeds de onvoorwaardelijke verbinding met de anderverbinding met de ander hart als orgaan eerder functioneel dan hersenweefselhart als orgaan eerder functioneel dan hersenweefsel

P.Weisfelt, Hoe heb ik je lief, 2002P.Weisfelt, Hoe heb ik je lief, 2002

5 weken oud

The antidote to exhaustion The antidote to exhaustion is is

not necessarily rest…not necessarily rest…

it is wholeheartednessit is wholeheartedness

David Whyte (2008)David Whyte (2008)Courageous ConversationsCourageous Conversations

The little brain in the heartThe little brain in the heartNeurocardiology; Anatomical and Functional Principles; Armour JA (1994)Neurocardiology; Anatomical and Functional Principles; Armour JA (1994)

Heart Braint

SENIORENBREIN

beloningbij goede oplossing

verbinden van denken en voelen

empathie

probleem oplossen

Er is een fysieke band tussen jou en mij Er is een fysieke band tussen jou en mij

op diep neuronaal niveau zijn we verbondenop diep neuronaal niveau zijn we verbonden

Spiegelneuronen imiteren en herhalen de handeling + de bedoelingen en emoties van de ander

Spiegelneuronen

Positiviteits resonantie:de neuronen van de Positiviteits resonantie:de neuronen van de één ‘herkennen’ die van de ander en één ‘herkennen’ die van de ander en spiegelen dezespiegelen deze

Door volledig bij de ander aanwezig te zijn Door volledig bij de ander aanwezig te zijn op momenten van pijn, kun je helpen om je op momenten van pijn, kun je helpen om je eigen gevoelens van veiligheid te spiegeleneigen gevoelens van veiligheid te spiegelen

Resonantiecircuit

Resonantiecircuit

De clou van relaties: resonantiecircuits stellen ons in staatom ons “gevoeld te voelen” en helpen ons onze interne staat te reguleren…

Werkelijk de ander onmoeten: Werkelijk de ander onmoeten: groei van neuronen van Prefrontale Cortex groei van neuronen van Prefrontale Cortex

Hart is in staat de “chemie van onze sociale Hart is in staat de “chemie van onze sociale interacties” te lezen ons brein te instrueren, interacties” te lezen ons brein te instrueren, hoe dit te interpreteren en te beantwoorden.hoe dit te interpreteren en te beantwoorden.

Hart: dirigent van onze “state of mind”

The heart-brain connectionThe heart-brain connection

FEAR

LOVE

OXYTOCINE

Chemie in ons brein maakt een shift:-bij belangstelling voor je state-of-mind-bij betrokkenheid van je gevoelens

Gevoeligheid amygdalaGevoeligheid amygdala

RECEPTOREN TESTOSTERO

N

RECEPTOREN

OXYTOCINE

RECEPTOREN STRESSHORMOON CORTISOL

Trust-Building Hormone Short-Circuits Fear Trust-Building Hormone Short-Circuits Fear In HumansIn Humans

Press Release • December 07, 2005Press Release • December 07, 2005

AMYGDALA

Defend Your Research: I Can Make Your Brain Defend Your Research: I Can Make Your Brain Look Like MineLook Like Mine Uri Hasson in Harvard Business Review,2010 Uri Hasson in Harvard Business Review,2010

Bedankt voor uw aandachtBedankt voor uw aandacht www.trilemma.nlwww.trilemma.nl