De stille kracht in de keuken

Verkopen met kennis van zaken

Ontwikkeling en trends Ongeveer vijfentwintig jaar geleden was de afwas- automaat nog moeilijk verkoopbaar in ons land. Maar eind jaren tachtig, begin jaren negentig van de vorige eeuw schudde de Nederlandse consument de laatste twijfels van zich af en vond de afwasautomaat zijn weg naar de keuken. Inmiddels staat het apparaat in bijna 40 procent van de huishoudens. Vergeleken met was-automaat en koelkast, die ruim boven negentig procent scoren, is dat niet heel veel. Maar de afwasautomaat levert de laatste jaren een inhaalslag: groeit de totale witgoedmarkt met twee tot vier procent per jaar, bij de afwasautomaat is dat zes tot zeven procent.

Inbouw heeft de voorkeur Uit consumentenonderzoek blijkt dat de afwasautomaat één van de meest gewaardeerde huishoudelijke apparaten is. Niet verbazend, gezien het gemak en com-fort dat dit apparaat dag in, dag uit biedt. Moderne afwas- automaten laten zich met één druk op de knop bedienen. In- en uitladen is het enige dat we nog zelf moeten doen; de rest regelen ze zelf. De inbouw afwasautomaat wordt het best verkocht. Van de circa 350.000 apparaten die per jaar worden verkocht, zijn er zo’n 70% (245.000) van dit type.

Hygiënischer dan handwas Tijdwinst, gemak en een schoon aanrecht zijn belang-rijke verkoopargumenten. Hygiëne is een andere. De afwasautomaat doet zijn werk bij watertemperaturen tot maximaal 70°C en dat is flink hoger dan zelfs de meest ‘vuurvaste’ handen kunnen verdragen. Een hele vooruit-gang is ook, dat de afwasautomaat de theedoek naar de achtergrond heeft verdrongen. Zeker als je die voor meerdere afwasbeurten gebruikt, is de theedoek een bron van bacteriën.

Wist u dat...... afwasautomaten van vandaag zo efficient zijn, dat machinaal afwassen zelfs zuiniger is dan met de hand?In alle opzichten zuiniger De afgelopen tien jaar is de afwasautomaat op diverse punten verbeterd. Zo werd het energieverbruik drastisch verminderd. Voor water geldt hetzelfde: verbruikte het apparaat dertig, veertig jaar geleden nog zo’n zestig liter per afwasbeurt, tegenwoordig heeft hij aan twaalf liter genoeg. Verder kunnen de huidige types toe met minder afwasmiddel, en dat is beter voor het milieu.

Stil, stiller, stilst Afwasautomaten doen hun werk ook steeds stiller. Door verbeterde isolatie zijn de niveaus teruggebracht van 70 á 80 decibel, tot 40 dB. Dat is vergelijkbaar met het ge-luid van een zacht gesprek. Geïntegreerde afwasauto-maten halen nog lagere waarden: die zijn fluisterstil. Een groot voordeel voor de open keuken die erg populair is in ons land.

Zelfdenkende techniek In de moderne afwasautomaat speelt micro-elektronica een grote rol. Sensoren houden de temperatuur en de vervuilingsgraad van het spoelwater nauwlettend in de gaten. Tegenwoordig maken veel machines gebruik van de ‘zelfdenkende’ techniek. Is de vaat vuil, dan duurt het programma automatisch langer; is hij relatief schoon, dan gaat het sneller.

Meer programma’s Dankzij de elektronica is er ook meer keuze aan pro-gramma’s. Machines met zeven programma’s zijn geen uitzondering. Zo hebben steeds meer merken en types verkorte programma’s voor een matig vervuilde vaat (35°C tot 60°C) en voor halve belading (tijdens een feestje snel even de glazen afwassen, bijvoorbeeld). Tegenover deze machines staan de afwasautomaten die helemaal geen programmakeuze meer bieden: die doen alles automatisch en stemmen het water- en energiever-bruik zelf af op de vervuilingsgraad van de vaat.

Automatische waterontharding Bij het meten en corrigeren van de waterhardheid spelen sensoren eveneens een steeds grotere rol. Te veel kalk

in het spoelwater leidt tot extra kalkaanslag op servies-goed. Dat is op den duur niet goed voor de werking van belangrijke onderdelen, zoals het verwarmingselement. Water van tussen 4 en 5° dH is voor het afwasproces ideaal. De waterhardheid in ons land varieert van regio tot regio. Het plaatselijke waterleidingbedrijf kan vertel-len hoe het met de gemiddelde hardheid is gesteld, zo-dat de consument de dosering van het regenereerzout daarop kan afstemmen.

Niet alle vaat even geschikt Serviesgoed, bestek, glaswerk, potten en pannen: in principe kan het allemaal in de afwasmachine, tenzij de fabrikant anders aangeeft.

Slimme indeling In de loop der jaren is de inhoud van de kuip met zo’n tien procent vergroot en zijn er steeds slimmere indelin-gen van de binnenruimte bedacht. Meestal zijn er twee rekken: de bovenste voor kopjes, schotels, glazen en ander klein goed, de onderste voor (grote) borden, pan-nen en potten. Het bestek gaat in de bestekkorf op het laagste niveau of in een bestekschuiflade bovenin de machine.

Het aanbod van afwasautomaten is vandaag de dag zeer gevarieerd. De gangbare modellen zijn 60 of 45 centimeter breed en zelfs zijn er afwasautomaatjes voor eenpersoonshuishoudens (table-tops), die op het aan-recht gezet kunnen worden of op werkhoogte worden in-gebouwd. Voor wat betreft de uitvoering, functies en prijs

kun je alle kanten op, waarbij je één zekerheid hebt: echt slechte machines zijn er niet.

Technische werking Machinaal afwassen is een samenspel van water, tem-peratuur, beweging (sproeien onder een bepaalde druk) en afwasmiddel. Het grote voordeel is dat het afwas-proces veel nauwkeuriger wordt gestuurd dan bij afwas-sen met de hand. De luxe modellen kiezen geheel au-tomatisch het meest efficiënte af wasprogramma voor een optimaal resultaat. Sensoren zorgen dat altijd de juiste hoeveelheid water wordt gebruikt, dat het water wordt hergebruikt en de watertemperatuur veel hoger - en de reinigende werking daardoor beter is - dan bij handmatig afwassen.

Exacte spoeldruk De afwasautomaat laat water in, zorgt voor de circula-tie en voert het tenslotte af. Een krachtige pomp zorgt voor de circulatie. Het verwarmde water (35°C tot 70°C ), afhankelijk van het merk en het gekozen programma wordt door middel van twee, soms drie sproeiarmen op de vuile vaat gesproeid. De spoeldruk is belangrijk: bij een te hoge druk kan serviesgoed beschadigen, bij te lage druk is het reinigende effect onvoldoende.

Drie spoelgangenMeestal zijn er drie spoelgangen: de reinigingsgang (meestal 50°C tot 65°C), een koude tussenspoelgang waarbij het resterende aanhangende vuil wordt afgevoerd en de naspoeling (met de hoogste temperatuur, soms tot 70°C). Het reinigingsmiddel wordt tijdens de eerste warme spoelgang over de vaat verspreid. Het weekt etensresten, vet en ander vuil los en lost het op. In de daarop volgende koude spoelgang wordt het vuile water afgevoerd. Niet oplosbare delen worden afgevoerd door het water. In het water van de laatste en heetste spoel-gang zit het glansspoelmiddel, dat zorgt voor een letter-lijk vlekkeloos eindresultaat. Zonder dit middel zouden achtergebleven druppels vlekken op de schone vaat achterlaten. Tenslotte het droogproces. Door het glans-spoelmiddel vloeit overtollig water eenvoudig van het serviesgoed en doordat het serviesgoed tijdens de laat-ste spoeling hitte opneemt van het spoelwater hierdoor verdampt het water snel. De vochtige lucht in de afwa-sautomaat wordt vervolgens ontdaan van vocht door een ‘natuurlijke’ luchtcirculatie langs een luchtgekoelde wand te leiden zodat het water condenseert.

Ingenieuze filters De moderne afwasautomaat springt zuinig om met wa-ter: sommige types verbruiken per afwasprogramma nog maar tien liter. De waterbesparing is te danken aan een betere filtering van het water. Er zijn filters voor grof vuil, fijn vuil en voor minuscule vuildeeltjes, die zorgen dat

het spoelwater slechts langzaam vervuilt en voorkomen dat de sproeiarmen verstopt raken. Door het vermind-erde waterverbruik is ook minder afwasmiddel nodig: hoe kleiner de waterhoeveelheid, hoe eerder de vereiste sopconcentratie wordt bereikt.

AquastopDe meeste afwasautomaten zijn voorzien van een beveiliging tegen lekkage of waterstop-systeem. Bij een lekkage stopt de machine en wordt de water- toevoer geblokkeerd. Sommige merken hebben ook voorzieningen aangebracht die voorkomen dat er water in de machine kan blijven stromen en/of dat de machine zelf kan lekken.

Afwasautomaat Afwasautomaten zijn er in verschillende breedtematen (45, 50 en 60 cm) en in vier varianten: vrijstaand, onder-bouw (zonder werkblad) en twee inbouwtypes: integreer-baar (met zichtbaar bedieningspaneel) en volledig integreerbaar (onzichtbaar weggewerkt in het keuken-blok).

Verkooptips

Vraag de klant naar het “afwasgedrag”: voor kleine gezinnen met een kleinere keuken is een smalle machine (45 centimeter) wellicht een goed alternatief

Het schoonhouden van filters en de sproeiarm is zeer belangrijk voor een optimaal afwasresultaat.

Ga na wat de klant van de afwasautomaat verwacht: heeft zij of hij een open keuken, dan is een laag geluidsniveau een belangrijk voordeel.

Slechte afwasautomaten zijn er in principe niet: de prijsverschillen zitten vooral in de functies, geluids-isolatie en inbouwmogelijkheden.

Adviseer de klant over de hardheid van het water in de regio: vraag dit na bij het plaatselijke waterleiding-bedrijf of stel de klant voor dit te doen.

Nieuwe energielabels voor afwasautomatenVanaf 30 november 2011 is het verplicht om nieuwe afwasautomaten in de showroom te voorzien van het bijgeleverde energielabel.

Nieuwe apparaten worden vanaf de verplichte datum van ingang door de fabrikant / importeur geleverd met een volledig energielabel (moederlabel met datastrip gecombineerd). Het is dan niet langer nodig om moederlabels te bestellen en die te voorzien van een datastrip. Alleen voor apparaten waar-voor (nog) geen label beschikbaar is, kunnen moederlabels (zonder datastrip) besteld worden op de gebruikelijke manier op de VLEHAN site, www.vlehan.nl.

De nVWA blijft toezien op de naleving van de verplichting om het label op een apparaat in de showroom zichtbaar aan te brengen.

Omlabelen niet nodigHet is niet nodig om apparaten die reeds / nog in de showroom staan te voor-zien van een nieuw label. Deze apparaten mogen met het oude energielabel in de showroom blijven staan.

Kijk voor meer informatie over de nieuwe energielabels op de CECED site www.newenergylabel.com en op www.vlehan.nl voor de verordeningen en de hoofdpunten uit de richtlijnen in een handzame flyer.

Begrippen van A tot Z

AquastopEen beveiligingsklep die de watertoevoer naar de afwa-sautomaat afsluit als er lekkage wordt vastgesteld.

Bestekschuiflade Een derde lade in afwasautomaten van sommige top-merken, waarin het bestek ordelijk kan worden opge-borgen.

Circulatiepomp Mechanisch systeem, dat water in het spoelreservoir opzuigt, door filters leidt en via de sproeiarmen naar buiten duwt. Door de druk die zo ontstaat gaan de sproeiarmen draaien. De sproeiarm voor de onderste korf sproeit het water onder iets grotere druk op het serviesgoed dan die voor de bovenste kort De water-doorloop is soms instelbaar.

Couvert(s) Ook standaardcouvert. Hiermee wordt de maximale be-lading aangegeven. Eén standaardcouvert bestaat uit:-1 soepbord (doorsnee 230 mm), -1 plat bord (240 mm), -1dessertbord (185 mm),-1 schoteltje (145 mm), -1 kopje (85 mm, inhoud 200 ml), -1 glas (70 mm, 270 ml), -1 mes, -1 vork, -1 eetlepel, -1 dessertlepel,-1 theelepel.

Verder moet de afwasmachine plaats bieden aan een diencouvert: -1 ovalen schaal (360 x 260 mm), -1 ronde schaal (doorsnee 220 mm, inhoud 1800 ml, -1 ronde schaal (175 mm, 980 ml), -1 ronde schaal (140 mm, 375 ml), -2 opscheplepels, -1 juslepel,-1 vleesvork. De afwasautomaten van 60 centimeter breed hebben een capaciteit van 10 tot 12/13 standaardcouverts, die van 45 centimeter breed van 7 tot 9 standaardcouverts.

DecibelOf dB(A). Eenheid van geluid.

°dH Duitse hardheid. Standaardeenheid om de hardheid (kalkhoudendheid) van water aan te duiden. Een hard-heid van 4 tot 6° dH is ideaal voor de afwas.

Doseerinrichting reinigingsmiddel Wordt soms ook zeepbakje genoemd. Plaats waar het reinigingsmiddel (poeder of tablet) in wordt gedaan. Veelal is het een door een klepje afgeschermde uitsparing in de binnenkant van de deur.

Doseerinrichting glansspoelmiddel Automatische dosering van het glansspoelmiddel. Per afwasbeurt worden enkele milliliters gedoseerd meestal kan dit worden ingesteld. De grootte van het reservoir en de instelling bepalen hoe vaak het res-ervoir moet worden bijgevuld. Meestal is dat om de veertig tot zestig afwasbeurten.

Droging De laatste fase in het afwasproces. In sommige types droogt het serviesgoed door afkoeling vanzelf. De warme damp condenseert op de koudere wanden. In andere types zorgt een warmtewisselaar voor extra koude wanden. Er zijn ook types waarbij door middel van een ventilator de warme lucht uit de machine wordt gezogen. Voordat de warme lucht in de buitenlucht komt, condenseert de lucht eerst.

Sensor techniekZelfdenkende en energiebesparende techniek, die zorgt dat de duur en de temperatuur van het afwasp-rogramma heel precies is afgestemd op de mate van verontreiniging van de vaat. De techniek wordt in veel moderne afwasautomaten toegepast.

Geluidsemissie De hoeveelheid geluid die een machine produceert. De meest geavanceerde types blijven onder een niveau van 40 decibel (dB), vergelijkbaar met het geluid-sniveau van een zacht gesprek. De geluidsnorm is dus afhankelijk van de prijsklasse.

Glansspoelmiddel Breekt in de fase voor het drogen de oppervlakte-spanning van het water, zodat geen waterdruppels, vlekken of strepen op het serviesgoed achterblijven.

Indicaties In de nieuwe types veelal LED’s (light emitting diodes) of displays met tekstindicaties. Voorraadindicatie voor zout en glansspoelmiddel. Werkt meestal op basis van een vlotter of digitale cijferaanduiding.

lonenwisselaar Zie Wateronthardinginstallatie.

Korven Of servieskorven. Bijna alle afwasautomaten hebben twee uitschuifbare draadmanden met een flexibele

indeling. De bovenste is meestal bestemd voor de lichte vaat (kopjes, glaswerk), de onderste voor het zwaar-dere werk (pannen). In sommige types is de bovenkorf in hoogte verstelbaar, zodat in de onderste korf extra hoog servies past.

Programmabesturing Elektromechanische of elektronische besturing van het ingestelde programma. Elektromechanische systemen hebben een schakelwerk met door een elektromotor aangedreven nokkenschijven, die de verschillende functies (verwarming, circulatiepomp, afvoerpomp) aan- en uitschakelen. In elektronische systemen zorgen een microcomputer en sensoren daarvoor.

Regenereerzout Een speciaal soort zout dat zorgt voor het regenereren van de wateronthardinginstallatie. Zie ook Wateronthardinginstallatie.

Reinigingsmiddel Zorgt samen met het spoelwater voor het losweken, oplossen en zwevend houden van etensresten en an-der vuil. Tabletten, waarin reinigingsmiddel en glans-middel worden gecombineerd, zijn het meest gangbaar.

Serveerbestek Zie Couverts.

Spoelgang Stap in het afwasproces. De meeste programma’s hebben een voorspoel-, reinigings-, tussenspoel- en naspoelfase.

SproeiarmGeperforeerde, al dan niet roterende, arm, die het water op het serviesgoed brengt. De meeste afwasautomaten hebben er twee, soms drie.

Table top Een compacte afwasautomaat voor eenpersoonshu-ishoudens, die op een werkblad of het aanrecht kan worden geplaatst of op hoogte wordt ingebouwd.

Vergelijkingsprogramma Dit is een door de fabrikant aangegeven programma met toevoer van koud water waarbij de waarden worden bepaald voor het energielabel. Meestal is dat een 55 of 65 graden programma. Verwarmingselement Verwarmt het spoelwater in de reinigingsfase en nas-poelfase.

Waterinlaatventiel Doet wat het zegt: het laat water binnen in de machine. De meeste afwasmachines zijn beveiligd tegen water-overlast door bijvoorbeeld een defecte watertoevoers-lang of andere oorzaak.

Waterontharder Zie Wateronthardinginstallatie.

Wateronthardinginstallatie Ook waterontharder of ionenwisselaar genoemd. Dit systeem maakt hard water zachter, zodat kalk zich niet op de vaat kan afzetten. Overmatig kalk kan ook de werking van de machine nadelig beïnvloeden. Het sys-teem haalt daartoe calcium- ionen uit het water.

Zeef Of filter. In de afwasautomaat bevinden zich vóór de cir-culatiepomp diverse zeven of filters, variërend van een vrij grof tot zeer fijn microfilter. Deze filters houden vuil tegen, zodat dat zich niet opnieuw op het serviesgoed kan vastzetten of sproeiarmen kan verstoppen.

Zeepbakje Zie Doseerinrichting.

ZoutZie Regenereerzout.

ZoutreservoirPlaats voor een voorraad geconcentreerde zoutoploss-ing, die voor het regenereren van de ionenwisselaar zorgt.

VLEHAN Ledenlijst

Asimotion B.V.Dr. van Deenweg 138025 BP Zwollet 038 845 83 63f 038 845 83 33www.asimotion.nl

Asko Nederland B.V. Sasdijk 14a 8281 BM Genemuiden Postbus 137 8280 AC Genemuiden t 038 385 40 26 f 038 385 68 65 www.asko.nl

Asogem Nederland B.V. Signaalrood 21 2718 SH Zoetermeer Postbus 41 2700 AA Zoetermeer t 079 363 73 10 f 079 342 21 92 www.asogem.nl www.beko.com www.blomberg-nl.com www.wiedoeterwat.nl

Atag Nederland B.V.Impact 836921 RZ DuivenPostbus 10336920 BA Duivent 026 882 11 00f 026 882 12 10www.atagnederland.nl

Babyliss B.V.Weltevreden 2b3731 AL De Biltt 030 221 96 30f 030 221 96 49www.babyliss.nl

BSH Huishoudapparaten B.V. Inspiratiehuis 20120, Taurusavenue 36 2132 LS Hoofddorp Postbus 259 2132 LS Hoofddorpt 088 424 44 44 f 088 424 44 00www.bosch-home.nl www.constructa-home.nlwww.gaggenau.nlwww.neff.nl www.siemens-home.nlwww.solitaire.nl

Buram Electro B.V. Handelsweg 30 1422 DW Uithoorn Postbus 74 1420 AB UITHOORN t 0297 23 99 99 f 0297 23 99 20 www.koelen.nl

Candy Hoover Nederland B.V. Kryptonweg 8 3812 RZ Amersfoort Postbus 763 3800 AT Amersfoort t 033 422 40 00 f 033 422 40 15 www.candyhoover.nl

De’Longhi Nederland B.V Claudius Prinsenlaan 128a 4818 CP Breda Postbus 32063 2303 DB Leiden t 076 523 36 00 f 076 522 88 86 www.delonghi.nl www.kenwoodworld.com

Dyson BV Keizersgracht 209 1016 DT Amsterdam t 020-521 98 90 f 020-521 98 99 www.dyson.nl

Electrolux Home Products (Nederland) B.V. Vennootsweg 1 2404 CG Alphen aan den Rijn Postbus 120 2400 AC Alphen aan den Rijn t 0172 46 84 68 f 0172 46 85 23 www.aeg.nl www.electrolux.nl www.mijnapparaten.nl www.zanussi.nl www.marijnen.net

Fagor Benelux B.V. Produktieweg 16 2404 CC Alphen aan den Rijn t 0172 24 33 55 f 0172 24 47 30 www.fagor.com/nl www.inbouwapparatuur-fagor.nl

Glen Dimplex Benelux B.V. Antennestraat 84 1322 AS Almere t 036 538 70 40 f 036 53 70 41 www.glendimplex.nl

Philips Consumer Lifestyle Boschdijk 525 5621 JG Eindhoven Postbus 90050 5600 PB Eindhoven t 040 279 11 11 f 040 278 82 35 www.philips.nl

Princess Household Appliances B.V.Liesboslaan 574813 EB BredaPostbus 47224803 ES Bredat 076 53 14 715f 076 52 20 348www.princess.nl

Samsung Electronics Nederland B.V. Olof Palmestraat 10 2616 LR Delft Postbus 681 2600 AR Delftt 015 219 61 00 f 015 219 63 00 www.samsung.nl

Severin Nederland B.V. Witteweg 601431 GZ Aalsmeert 0297 34 70 54 f 0297 34 73 71www.severin.com

SMEG Nederland B.V. Veemkade 384 1019 HE Amsterdam t 020 449 01 20 f 020 358 26 40 www.smeg.nl

Tristar Europe B.V. Emma Goldmanweg 10 5032 MN Tilburgt 013 59 40 33f 013 46 70 61www.tristar.eu

Whirlpool Nederland B.V. Heerbaan 50-52 4817 NL Breda Postbus 7112 4800 GC Breda t 076 530 65 30 f 076 530 65 39 www.whirlpool.nl www.bauknecht.nl www.kitchenaid.nl

Groupe SEB Nederland B.V. Generatorstraat 6 3903 LJ Veenendaal Postbus 238 3900 AE Veenendaalt 0318 58 24 24 f 0318 55 46 58 www.tefal.nl www.krups.nl www.rowenta.nl www.fabulousyou.nl www.tefalgezondenlekker.nl www.dolcegusto.nl

Indesit Company Nederland Rijnzathe 8 3454 PC De Meern t 030 669 29 700 f 030 669 29 999 www.indesitcompany.com www.indesit.nl www.hotpoint-ariston.nl www.scholtes.nl

Jura Nederland B.V. Koraalrood 141 2718 SB Zoetermeer Postbus 494 2700 AL Zoetermeer t 079 330 07 90 f 079 330 07 99 www.jura.nl

LG Electronics Benelux Krijgsman 1 1186 DM Amstelveen t 020 456 31 00f 020 456 32 99www.lge.nl

Magimix Nederland B.V.Schimminck 10a 5301 KR Zaltbommel Postbus 2086 5300 CB Zaltbommel t 0418 54 05 05 f 0418 54 05 06 www.magimix.nl

Miele Nederland B.V. De Limiet 2 4131 NR Vianen Postbus 166 4130 ED Vianen t 0347 37 89 11 f 0347 37 82 90 www.miele.nl

Novy Nederland B.V.Admiraal de Ruyterstraat 23115 HB SchiedamPostbus 8423100 AV Schiedamt 010 427 87 25f 010 427 88 90www.itho.nlwww.ithokeukencomfort.nl

Colofon

Uitgave VLEHAN, Vereniging Leveranciers van Huishoudelijke Apparaten in Nederland, juli 2012

Bezoekadres Boerhaavelaan 40, 2713 HX Zoetermeer

Correspondentieadres

Postbus 190, 2700 AD Zoetermeer

Telefoon

079 353 13 72

Fax

079 353 13 65

Website

www.vlehan.nl

E-mail

vlehan@vlehan.nl