De reparatie en bescherming van gewapend beton met Sika ... · 2 De reparatie en bescherming van...

DE REPARATIE EN BESCHERMING VAN GEWAPEND BETON MET SIKACONFORM DE EUROPESE NORM EN 1504

2 De reparatie en bescherming van gewapend beton met Sika

INHOUDSOPGAVE

3 De Europese norm EN 1504

3 CE-markering

4 De belangrijkste stadia in het reparatie- en beschermingsproces

6 De basisoorzaken van schade en aftakeling van beton

8 Een overzicht van de principes van de reparatie en bescherming van beton

14 Principe 1: Bescherming tegen indringing (PI)

18 Principe 2: Vochtbeheersing (MC)

20 Principe 3: Betonrenovatie (CR)

24 Principe 4: Structurele versterking (SS)

28 Principe 5: Fysische bestendigheid (PR)

30 Principe 6: Chemische bestendigheid (RC)

32 Principe 7: Behoud of herstel van passiviteit (RP)

34 Principe 8: Vergroten van het weerstandsvermogen (IR)

36 Principe 9: Beheersing van kathodische gebieden (CC)

36 Principe 10: Kathodische bescherming (CP)

38 Principe 11: Beheersing van anodische gebieden (CA)

40 Samenvattend stroomdiagram en fasering van de juiste procedures voor reparatie en bescherming van beton

42 Keuze van de te gebruiken methoden voor betonreparatie

44 Keuze van de te gebruiken methoden voor de bescherming van beton en wapening

46 Beoordeling, goedkeuringen en testverklaringen

50 Voorbeelden van reparatie en bescherming met Sika systemen

3De reparatie en bescherming van gewapend beton met Sika

DE EUROPESE NORM EN 1504

De Europese norm EN 1504 bestaat uit 10 delen. In deze documenten worden de producten voor de bescherming en reparatie van betonnen constructies gedefi nieerd. Kwaliteitscontrole op de productie van de reparatiematerialen en de uitvoering van de werkzaamheden op de bouwplaats maken ook deel uit van deze norm.

EN 1504 - 1 Beschrijft termen en defi nities binnen de norm

EN 1504 - 2 Verschaft specifi caties voor oppervlaktebeschermingsproducten en -systemen voor beton

EN 1504 - 3 Verschaft specifi caties voor de structurele en niet-structurele reparatie

EN 1504 - 4 Verschaft specifi caties voor structurele hechting

EN 1504 - 5 Verschaft specifi caties voor betoninjectie

EN 1504 - 6 Verschaft specifi caties voor verankering van wapeningsstaal

EN 1504 - 7 Verschaft specifi caties voor corrosiebescherming van betonstaal

EN 1504 - 8 Beschrijft de kwaliteitsbeheersing en conformiteitsbeoordeling voor de fabrikanten

EN 1504 - 9 Defi nieert de algemene principes voor het gebruik van producten en systemen, voor de reparatie en bescherming van beton

EN 1504 - 10 Verschaft informatie over de toepassing van producten op de bouwplaats en kwaliteitsbeheersing op het werk

Deze normen zullen eigenaren, ingenieurs en aannemers helpen bij het succesvol uitvoeren van reparatie- en beschermingswerkzaamheden aan beton bij alle types van betonnen constructies.

CE-MARKERING

De Europese EN 1504 normenreeks is sinds 1 januari 2009 volledig in werking getreden. Bestaande nationale normen die niet geharmoniseerd zijn met de nieuwe EN 1504 zijn eind 2008 ingetrokken en CE-markering is verplicht geworden. Alle producten die gebruikt worden voor de reparatie en bescherming van beton moeten nu CE-gemarkeerd zijn in overeenstemming met het toepasselijke deel van EN 1504. Deze CE-conformiteitsmarkering bevat de volgende informatie: als voorbeeld is een, voor structureel gebruik, geschikte betonreparatiemortel gebruikt:

CE-symbool Identifi catienummer van de controlerende instantie

Naam of merk van de fabrikant Jaar waarin de markering is toegekend Certifi caatnummer zoals vermeld op het keuringscertifi caat

Nummer van de Europese norm Beschrijving van het product

Informatie over gereguleerde kenmerken

01234

Sika Schweiz AGMurtenstrasse 13, CH-3186 Düdingen

0801234-CPD-00234

EN 1504-3Betonreparatieproduct

voor constructieve reparatie CCmortel (gebaseerd op hydraulisch cement)

Druksterkte: klasse R4 Chloride-iongehalte: ≤ 0,05% Hechtsterkte: ≥ 2 MPa Carbonatatiebestendigheid: Voldoet Elasticiteitsmodulus: ≥ 20 GPa Thermische compatibiliteit deel 1: ≥ 2 MPa Capillaire absorptie: ≤ 0,5 kg · m-2 · h-0,5 Gevaarlijke stoff en: voldoen aan 5.4 Brandreactie: Euroklasse A1

REPARATIE, BESCHERMING EN CORROSIEBEHEERSINGvan constructies in gewapend beton


DE BELANGRIJKSTE STADIA IN HET REPARATIE- EN BESCHERMINGSPROCES Conform de Europese norm EN 1504-9

1 Informatie over de constructie

Bij de aanvang van een project wordt er een studie uitgevoerd om informatie te verzamelen over de constructie. Deze kan bevatten:

Algemene toestand en geschiedenis

Documentatie, bijvoorbeeld berekeningen, tekeningen, specifi caties etc.

Reparatie- en onderhoudsschema

Deze informatie verschaft waardevolle gegevens waaruit de bestaande toestand van de constructie afgeleid kan worden.

3 Managementstrategie

Bij het besluit over de acties die nodig zijn om aan toekomstige constructie-eisen te voldoen, kan de eigenaar kiezen uit een aantal opties dat afhankelijk is van de uitkomst van de betoninspectie. De opties voor reparatie kunnen bijvoorbeeld op grond van het volgende worden bepaald:

Doe niets of verlaag de capaciteit Voorkom of verminder verdere

schade zonder reparatie Repareer de gehele of een deel van

de constructie Herbouw van de gehele of een deel

van de constructie Sloop

BELANGRIJKE FACTOREN BIJ DE OVERWEGING VAN DEZE OPTIES:

Beoogde levensduur na reparatie en bescherming

Vereiste duurzaamheid of prestatie Veiligheidsrisico's tijdens

reparatiewerkzaamheden Mogelijkheid voor verdere

reparatiewerkzaamheden in de toekomst, waaronder toegankelijkheid en onderhoud

Gevolgen en waarschijnlijkheid van een constructieve fout

Gevolgen en waarschijnlijkheid van een gedeeltelijk falen

EN MET HET OOG OP DE OMGEVING: Bescherming tegen zon, regen, vorst,

zout en/of andere verontreinigende stoff en tijdens de werkzaamheden

De invloed op de omgeving, of beperkingen die de omgeving oplegt aan de werkzaamheden

Geluidhinder en stofvervuiling Benodigde tijd voor het uitvoeren van

de werkzaamheden etc.

TOEKOMSTIG ONDERHOUD:Alle toekomstige inspectie- en onderhoudswerkzaamheden die gedurende de gedefi nieerde levensduur van de constructie verricht zullen moeten worden, dienen ook als onderdeel van de managementstrategie te worden gedefi nieerd.

2 Beoordelingsproces

Er dient een diepgaand onderzoek te worden verricht naar de zichtbare en nog niet zichtbare gebreken van een constructie teneinde de basisoorzaken van de schade aan te pakken. Dit onderzoek wordt gebruikt om te beoordelen of de constructie nog in staat is om zijn functie te vervullen.

Het onderzoek en de beoordeling daarvan mag alleen worden uitgevoerd door een voldoende gekwalifi ceerd en ervaren persoon.

In het geval dat er geen reparatiewerkzaamheden aan de betonnen constructie worden uitgevoerd, moet een gekwalifi ceerde ingenieur een schatting maken van de resterende levensduur.

Het doel van een betoninspectie is het opsporen van gebreken.

Soorten gebreken aan het beton - Mechanische - Chemische - Fysische

Gebreken aan het beton die te wijten zijn aan corrosie van de wapening

5De reparatie en bescherming van gewapend beton met Sika4|5

4 Ontwerp van de reparatie-werkzaamheden

De desbetreff ende principes voor bescherming en reparatie moeten worden gedefi nieerd conform EN 1504-9 en de opties voor reparatie die opgenomen zijn in de managementstrategie.

De ontwerpfi losofi e voor reparatie moet met het volgende rekening houden:

Type, oorzaken en omvang van de gebreken

Toekomstige onderhoudsomstandig heden

Toekomstig onderhoudsprogramma

Na selectie van de desbetreff ende principes conform EN 1504-9, dient de constructeur ook rekening te houden met het beoogde gebruik van de constructie.

In het geval van betonrenovatie kunnen de specifi caties geschreven worden op basis van de desbetreff ende delen 2 tot 7 van EN 1504 (bijv. vries- en dooicycli in buitensituaties waar van toepassing).

Het is van belang dat dit werk niet alleen rekening houdt met de langetermijnwerking van de constructie, maar ook met de invloed van de gekozen materialen op de rest van de constructie.

5 Reparatiewerkzaamheden

Op basis van de desbetreff ende principes die geselecteerd zijn conform EN 1504, wordt de geschikte werkmethode vervolgens gebaseerd op:

Toegang tot het bouwterrein Omstandigheden op het

bouwterrein (bijv. selectie van juiste reparatie methode – manuele reparatie, giet- of spuitapplicatie)

Gezondheids- en veiligheidskwesties

Etc.

De voorbereiding van het oppervlak, de toepassing en de kwaliteitscontroleprocedure voor de reparatiewerkzaamheden moeten worden uitgevoerd in overeenstemming met de in deel 10 van de EN 1504 opgenomen aanbevelingen.

6 Aanvaarding van de reparatie-werkzaamheden

Aan het eind van elk project dienen complete rapporten van alle bij de werkzaamheden gebruikte materialen te worden verschaft voor raadpleging in de toekomst. Deze dienen het antwoord op de volgende kwesties te bevatten:

Wat is de verwachte nieuwe levensduur?

Wat zijn de oorzaken waardoor de geselecteerde materialen eventueel kunnen verslechteren, zoals verkrijting, brosheid, verkleuring of delaminatie en wat zijn de gevolgen daarvan?

Wat is het inspectie-interval? Welke reparatiewerkzaamheden

kunnen nodig zijn in geval van verslechtering?


GEBREKEN EN SCHADE AAN BETON

Oorzaak Desbetreffende principes voor reparatie en bescherming

Schok Principes 3, 5

Overbelasting Principes 3, 4

Beweging Principes 3, 4

Vibratie Principes 3, 4Aardbeving Explosie


ASR Alkali-silica Principes 1, 2, 3reacties

Blootstelling aan Principes 1, 2, 6agressieve chemicaliën

Bacteriële of andere Principes 1, 2, 6biologische inwerking

Uitbloeiing/uitloging Principes 1, 2


Vorst-dooi aantasting Principes 1, 2, 3, 5

Thermische beweging Principes 1, 3

Zoutkristalexpansie Principes 1, 2, 3

Krimp Principes 1, 4

Erosie Principes 3, 5

Afschuring en afslijting Principes 3, 5

MECHANISCHE AANTASTING

CHEMISCHE AANTASTING

FYSISCHE AANTASTING

DE BASISOORZAKEN VAN SCHADE EN AFTAKELING VAN BETON Beoordeling van inspectie van de toestandsstudie en de laboratoriumresultaten


Oorzaak Kooldioxide (CO2) uit de atmosfeer reageert met calciumhydroxide in het porievocht van het beton

CO2+ Ca (OH)2 CaCO3 + H2O

Oplosbare en sterk alkalische pH 12 -13 bijna onoplosbare en veel minder alkalische pH 9

Staal is beschermd (passivering) staal is onbeschermd

Desbetreffende principes voor reparatie en bescherming Principes 1, 2, 3, 7, 8, 11

SCHADE AAN BETON TEN GEVOLGE VAN CORROSIE VAN HET BETONSTAAL

CHEMISCHE AANTASTING

CORROSIEVE CONTAMINANTEN

OorzaakChloriden versnellen het corrosieproces en kunnen ook gevaarlijke “put” corrosie veroorzaken. Bij een concentratie van meer dan 0,2 - 0,4% in het beton kunnen chloriden de passieve beschermende oxidatielaag op het stalen oppervlak afbreken

Chloriden zijn vaak afkomstig van de blootstel-ling aan zee- of zoutwater en/of bij gebruik van dooizouten

Desbetreffende principes voor reparatie en bescherming Principes 1, 2, 3, 7, 8, 9, 11

OorzaakMetalen met verschillende elektropotentialen zijn met elkaar verbonden in het beton waardoor corrosie optreedt

Corrosie kan ook het gevolg zijn van elektrische stromen afkomstig van stroomvoorziening en transmissienetwerken

Desbetreffende principes voor reparatie en bescherming Op dit moment zijn er nog geen specifieke reparatieprincipes gedefinieerd. Gebruik voor de reparatie van het beton principes 2, 3, 10

ELEKTRISCHE ZWERFSTROOM


Principe 1 (PI) Bescherming tegen indringing

Principe 2 (MC) Vochtbeheersing

Principe 3 (CR) Betonrenovatie

Principe 4 (SS) Structurele versterking

Principe 5 (PR) Vergroting van fysische bestendigheid

Principe 6 (RC) Bestendigheid tegen chemicaliën

DE PRINCIPES MET BETREKKING TOT GEBREKEN IN BETON

EEN OVERZICHT VAN DE PRINCIPES VAN DE REPARATIE EN BESCHERMING van beton conform EN 1504-9


Principe 7 (RP) Behoud of herstel van passiviteit

Principe 8 (IR) Vergroten van het weerstandsvermogen

Principe 9 (CC) Beheersing van kathodische gebieden

Principe 10 (CP) Kathodische bescherming

Principe 11 (CA) Beheersing van anodische gebieden

De reparatie en bescherming van betonnen constructies vereist een relatief complexe beoordeling en ontwerp. Met de introductie en defi niëring van de belangrijkste principes van reparatie en bescherming helpt EN 1504-9 eigenaren en bouwprofessionelen om de problemen en oplossingen doorheen de verschillende stadia van het reparatie- en beschermingsproces volledig te begrijpen.

DE PRINCIPES MET BETREKKING TOT CORROSIE VAN HET BETONSTAAL


WAAROM PRINCIPES?

De verschillende soorten schades en de hoofdoorzaken van deze schades zijn al jarenlang goed bekend en de juiste reparatie- en beschermingsmethoden zijn eveneens al vastgesteld. Al deze kennis en expertise is nu samengevat en helder opgesomd als 11 principes in EN 1504, deel 9. Deze zorgen ervoor dat de verwerker alle mogelijke schades die kunnen optreden in constructies van gewapend beton, correct repareert en beschermt. Principes 1 tot en met 6 hebben betrekking op de gebreken in het beton zelf, principes 7 tot en met 11 hebben betrekking op schade ten gevolge van wapeningscorrosie.

De Europese Unie heeft alle delen van de Europese norm 1504 op 1 januari 2009 volledig ingevoerd. Deze normreeks definieert de vereiste beoordeling en de diagnostische werkzaamheden, de noodzakelijke producten en systemen waaronder hun prestatie, de alternatieve procedures en toepassingsmethoden, als ook de kwaliteitsbeheersing van de materialen en de werkzaamheden op de bouwplaats.

HET GEBRUIK VAN DE EN 1504 PRINCIPES

Ter ondersteuning van eigenaren, ingenieurs en aannemers bij het maken van de juiste keuze van reparatieprincipes en -methoden en vervolgens de geschikte producten, als ook hun specificatie en gebruik, heeft Sika een nuttig schematisch systeem van aanpak ontwikkeld. Dit is bedoeld om te voldoen aan de afzonderlijke eisen van een constructie, zijn blootstelling en gebruik. Het schema staat gepubliceerd op bladzijde 42 tot en met 45 van deze brochure.

DE PRINCIPES VAN REPARATIE EN BESCHERMING VAN BETON


DE SIKA OPLOSSINGEN CONFORM EN 1504

Sika is een wereldmarktleider in technologie op het gebied van de ontwikkeling en productie van gespecialiseerde producten en systemen voor de bouw en de industrie. Reparatie en bescherming van betonnen constructies behoren tot de kerncompetenties van Sika. Het complete Sika assortiment bevat betonhulpstoffen, kunstharsvloeren en coatingsystemen, alle soorten waterafdichtende oplossingen, systemen voor afdichting, verlijming en versterking alsmede andere materialen die speciaal ontwikkeld zijn voor gebruik bij de reparatie en bescherming van constructies van gewapend beton. Deze producten hebben talloze nationale en internationale goedkeuringen en Sika producten zijn wereldwijd beschikbaar via de plaatselijke Sika vestigingen en via onze in bouw en distributie gespecialiseerde partners.

Gedurende de afgelopen 100 jaar heeft Sika uitgebreide ervaring en expertise opgedaan in de reparatie en bescherming van beton, met gedocumenteerde referenties die teruggaan tot de jaren twintig van de vorige eeuw. Sika levert alle noodzakelijke producten voor de technisch correcte reparatie en bescherming van beton, allemaal volledig conform de principes en methoden, die gedefinieerd worden in de Europese norm EN 1504. Deze principes en methoden bevatten systemen voor de reparatie van schade en gebreken in het beton en ook voor de reparatie van schade, die is veroorzaakt door corrosie van het betonstaal. Er zijn Sika producten en systemen beschikbaar voor gebruik op verschillende soorten constructies en bij algemene betonreparaties in alle verschillende klimatologische omstandigheden en aan alle verschillende soorten blootstelling.


v

Tabellen 1 en 2 bevatten alle principes en methoden voor reparatie conform deel 9 van EN 1504. De geschikte EN 1504 principes en methoden voor reparatie kunnen worden geselecteerd na beoordeling van de toestand op grond van onderzoek en na diagnose van de basisoorzaken van schade, alsook op grond van de doelstellingen en eisen van de eigenaar voor reparatie.

Principe Beschrijving Methode Sika oplossing

TABEL 1: PRINCIPES EN METHODEN MET BETREKKING TOT GEBREKEN IN BETON

Principe 1(PI)

Principe 2(MC)

Principe 3 (CR)

Principe 4(SS)

Bescherming tegen indringingVerminderen of voorkomen van de indringing van schadelijke stoffen zoals water, andere vloeistoffen, damp, gas, chemicaliën en biologische stoffen

VochtbeheersingHet vochtgehalte in het beton bijstellen en aanhouden binnen gespecificeerde grenswaarden

BetonrenovatieRenovatie van het originele beton naar de originele specificaties van het profiel en de functie.De betonnen constructie renoveren door een deel ervan te vervangen

Structurele versterking Vergroten of herstellen van de structurele draagkracht van een element van de betonnen constructie

1.1 Hydrofobering

1.2 Impregnering

1.3 Coating

1.4 Aan het oppervlak met strips bedekken

1.5 Opvulling van scheuren

1.6 Scheuren tot voegen omvormen

1.7 Panelen aan de buitenkant aanbrengen

1.8 Aanbrengen van membranen

2.1 Hydrofobering

2.2 Impregnering

2.3 Coating

2.4 Panelen aan de buitenkant aanbrengen

2.5 Elektrochemische behandeling

3.1 Handmatig aanbrengen van mortel

3.2 Opnieuw aanstorten van beton of mortel

3.3 Beton of mortel spuiten

3.4 Elementen vervangen

4.1 Toevoegen of vervangen van ingebedde of uitwendige wapeningsstaven

4.2 Toevoegen van wapening, verankerd in voorgevormde of geboorde gaten

4.3 Verlijmen van plaatwapening

4.4 Mortel of beton toevoegen

4.5 Injecteren van scheuren, holten of spleten

4.6 Opvullen van scheuren, holten of spleten

4.7 Voorspannen

Sikagard® serie hydrofobeermiddelen

Sikafloor® stofbinder en oppervlakteverharder

Sikagard® serie elastische en starre coatings Sikafloor® serie voor vloertoepassingen

Sikadur® Combiflex SG Systeem

Sika injectiesystemen Sikadur® serie

Sikaflex® serie, Sika Hyflex®, Sikadur® Combiflex SG Systeem

SikaTack® Panel Systeem

Sikaplan® Membraanfolie, Sikalastic® vloeibare membranen


Sikafloor® stofbinders

Sikagard® serie elastische en starre coatings Sikafloor® serie voor vloertoepassingen

SikaTack® Panel Systeem

Sika® MonoTop®, SikaTop® en Sika® Repair series

Sika® MonoTop®, SikaGrout® series

SikaTop®, MonoTop®

Sika hechtprimers en Sika betontechnologie

Sikadur® serie

Sika® AnchorFix en Sikadur® serie

Sikadur® lijmsystemen combineren met Sika® CarboDur® en SikaWrap®

Sika hechtprimers, reparatiemortels enbetontechnologie

Sika injectiesystemen

Sika injectiesystemen

Sika® CarboStress® en Sika® cable grout

EEN OVERZICHT VAN DE PRINCIPES EN METHODEN VAN REPARATIE EN BESCHERMING UIT EN 1504-9


Principe Beschrijving Methode Sika oplossing

Principe 5(PR)

Principe 6(RC)

Principe 7(RP)

Principe 8(IR)

Principe 9(CC)

Principe 10(CP)

Principe 11 (CA)

Fysische bestendigheidBestendigheid tegen fysische of mechanische aantasting vergroten

Bestendigheid tegen chemicaliënBestendigheid van het betonoppervlak tegen chemische aantasting vergroten

Behoud of herstel van passiviteitScheppen van chemische omstandigheden waardoor de beschermende alkalische omgeving (± pH 12) rond de wapening behouden blijft of hersteld wordt.

Vergroten van het weerstandsvermogenvergroten van het elektrische weerstandsvermogen van het beton

Kathodische controle Scheppen van omstandigheden waardoor potentieel kathodische gebieden van de wapening geen anodische reactie kunnen opwekken

Kathodische bescherming

Beheersing van anodische gebiedenScheppen van omstandigheden waardoor potentieel anodische gebieden van de wapening niet kunnen deelnemen aan de corrosiereactie

5.1 Coating

5.2 Impregnering


6.1 Coating

6.2 Impregnering


7.1 Vergroting van de dekking met behulp van extra mortel of beton

7.2 Vervanging van verontreinigd of gecarbonateerd beton

7.3 Elektrochemische realkalisatie van gecarbonateerd beton

7.4 Realkalisatie van gecarbonateerd beton door diffusie

7.5 Elektrochemische chloridenextractie

8.1 Hydrofobering

8.2 Impregnering 8.3 Coating

9.1 Beperking van het zuurstofgehalte (bij de kathode) door verzadiging of coating van het oppervlak

10.1 Aanbrengen van een elektrisch potentiaal

11.1 Actieve coating van de wapening

11.2 Afsluitende coating op de wapening

11.3 Aanbrengen van corrosie-inhibitoren in of op het beton

Sikagard® reactieve coating serie,Sikafloor® systemen

Zoals bij methoden 3.1, 3.2 en 3.3

Sikagard® en Sikafloor® reactieve coating serie

Zoals bij methoden 3.1, 3.2 en 3.3

Sika® MonoTop®, SikaTop®, Sika® Repair en Sika® EpoCem® serie

Zoals bij methoden 3.2, 3.3, 3.4

Sikagard® serie voor nabehandeling




Sikafloor® stofbinder

Zoals bij methode 1.3

Sika® FerroGard® hulpstof en aan het oppervlak aangebrachte corrosie-inhibitoren

Sikagard®, Sikafloor® en Sikadur®-32 reactieve coatings

Sika® plamuur-/pleistermortels

SikaTop® Armatec-110 EpoCem®, Sika® MonoTop®-910 N

Sikadur®-32

Sika® FerroGard® hulpstoffen en aan het oppervlak aangebrachte corrosie-inhibitoren

TABEL 2: PRINCIPES EN METHODEN MET BETREKKING TOT WAPENINGSCORROSIE


Methode 1.1 Hydrofobering

Bijbehorend deel van de normreeks: EN-1504-2

Methode 1.2 Impregnering


Methode 1.3 Coating


Methode 1.4 Scheuren aan het oppervlak afdekken met strips

Bijbehorend deel van de normreeks: geen

Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)Een groot deel van schade aan beton is het gevolg van het indringen van schadelijke materialen in het beton, waaronder vloeistoff en en gassen. Principe 1 (PI) gaat over het voorkómen van deze indringing en bevat methoden om de doorlaatbaarheid van beton en de porositeit van betonnen oppervlakken voor deze verschillende materialen te verminderen.

De keuze voor de meest geschikte methode hangt af van verschillende parameters, waaronder het type schadelijk materiaal, de kwaliteit van het aanwezige beton en zijn oppervlak, de doelstellingen van de reparatie- of de beschermingswerkzaamheden en de onderhoudsstrategie.

Sika produceert een volledige serie hydrofobeer-, impregneermiddelen en gespecialiseerde coatings voor gebruik bij het beschermen van beton conform de principes en methoden van EN 1504.

EN 1504-9 PRINCIPE 1: BESCHERMING TEGEN INDRINGING (PI) Bescherming van het betonnen oppervlak tegen indringing van vloeistoff en en gassen


Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)

Een hydrofobering wordt gedefi nieerd als de behan-deling van beton teneinde een waterwerend opper-vlak te creëren. De poriën en het capillaire netwerk worden niet opgevuld, maar slechts bekleed met het waterafstotende materiaal. De oppervlaktespanning van vloeibaar water wordt hierdoor verminderd, ter-wijl de doorgang door de poriën belemmerd wordt, maar tegelijkertijd waterdampdiff usie in beide richtingen mogelijk blijft, wat in overeenstemming is met de “standard good practice” in bouwfysica.

Een impregnering wordt gedefi nieerd als de behandeling van beton teneinde de porositeit van het oppervlak te verminderen en het oppervlak te versterken. De poriën en capillairen worden dan gedeeltelijk of volledig gevuld.Dit type behandeling resulteert meestal ook in een niet-gesloten dunne laag van 10 tot 100 micron dikte op het oppervlak. Dit dient om het poriënsysteem af te dichten tegen agressieve stoff en.

Oppervlaktecoatings zijn materialen die bestemd zijn voor de verbetering van het betonoppervlak, voor de vergroting van de prestatie of bestendigheid tegen bepaalde invloeden van buitenaf.Fijne oppervlaktescheurtjes met een totale bewe-ging tot 0,3 mm kunnen veilig worden gerepareerd, daarna afgedicht. Vervolgens kan hun beweging worden opgevangen door elastische, scheurover-bruggende coatings te gebruiken die ook waterdicht en carbonatatieremmend zijn.Dit zal de thermische en dynamische beweging accommoderen in constructies die onderhevig zijn aan brede temperatuurschommelingen, trilling of die gebouwd zijn met te geringe of ondeugdelijke verbindingsdelen.

Plaatselijk aanbrengen van geschikt materiaal ter voor koming van indringing van agressieve media in het beton.

Sikagard®-700 serie Hydrofobeermiddelen op basis van

silaan of siloxaan Dringt diep in en verschaft een

vloeibaar waterwerend oppervlak

Sikagard®-706 Thixo (Klasse II)Sikagard®-700 S (Klasse I)Sikagard®-705 L (Klasse II)


Goede indringing

Starre systemen: Sikagard®-680 S Betoncolor

1-Component methacrylhars Bescherming tegen agressieve

atmosferische invloeden

Sikagard®-674 Lasur W 1-Component acrylhars Transparant

Elastische systemen:Sikagard® Monolastex®

Acrylhars, op waterbasis Zeer scheuroverbruggend

Sikadur® Combiflex SG systeem Extreem fl exibel Weer- en waterbestendig Uitstekende hechting

Indringing:Klasse I: < 10 mmKlasse II: ≥ 10 mm

Capillaire absorptie:w < 0,1 kg/m² × √h

Droogsnelheid coëffi cient

Indringingsdiepte:≥ 5 mm


CO2 doorlaatbaarheid (carbonatatie):Sd > 50 m


Waterdampdoorlaatbaar-heid: Klasse I: Sd < 5 m

Hechtsterkte:Elastisch: ≥ 0,8 N/mm² of ≥ 1,5 N/mm² (loopbelasting)

Star: ≥ 1,0 N/mm² of≥ 2,0 N/mm² (loopbelasting)

Geen specifieke criteria


EN 1504-9 PRINCIPE 1: BESCHERMING TEGEN INDRINGING (PI) Bescherming van het betonnen oppervlak tegen indringing van vloeistoffen en gassen (vervolg)

Methode 1.5 Opvullen van scheuren

Bijbehorend deel van de normreeks: EN 1504-5

Methode 1.6 Scheuren omvormen tot voegen


Methode 1.7 Aanbrengen van panelen aan de buitenkant


Methode 1.8 Aanbrengen van membranen


Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)Bij alle werkzaamheden bij de bescherming van beton moet rekening worden gehouden met de positie en de omvang van alle scheuren en voegen in het beton.

Dit betekent niet alleen onderzoek naar hun aard en oorzaak, het begrijpen van de grootte van elke beweging in het oppervlak en het effect ervan op de stabiliteit, duurzaamheid en functie van de constructie, maar ook het evalueren van het risico om nieuwe scheuren te doen ontstaan, als gevolg van herstelwerkzaamheden en reparatie aan voegen of barsten.

Als de scheur gevolgen heeft voor de integriteit en veiligheid van een constructie, raadpleeg principe 4 structurele versterking, methoden 4.5 en 4.6 op pagina 24 en 25. Dit besluit dient altijd genomen te worden door de bouwkundig ingenieur. De geselecteerde oppervlaktebehandeling en kunnen dan succesvol worden toegepast.



Het opvullen en afdichten van scheuren die moeten worden behandeld om te voorkomen dat agressieve stoffen binnendringen.

Niet-bewegende scheuren. Dit zijn scheuren die zijn gevormd door bijvoorbeeld beginnende krimp; ze moeten volledig worden blootgelegd en gerepareerd / opgevuld met geschikt reparatiemateriaal.

Scheuren die behandeld moeten worden om beweging te accommoderen, dienen zodanig te worden gerepareerd dat er een voeg ontstaat die door de volledige diepte van het gerepareerde gebied loopt en zodanig gepositioneerd is dat die beweging geaccommodeerd wordt. De scheuren (voegen) moeten daarna worden opgevuld, afgedicht of bedekt met geschikt elastisch of flexibel materiaal. Het besluit om een scheur om te vormen tot een bewegingsvoeg dient te worden genomen door een bouwkundig ingenieur.

Bescherming van het betonnen oppervlak met uitwendige panelen. Een vliesgevel of een vergelijkbaar uitwendig bekledingssysteem voor gevels beschermt het betonnen oppervlak tegen uitwendige verwering en aantasting door agressieve materialen of indringing.

Door een folie of vloeibaar aangebracht membraan aan te brengen over het betonnen oppervlak, zal het oppervlak volledig beschermd worden tegen de aantasting door of de indringing van schadelijke materialen.

Waterdicht afdichten van voegen/scheuren/holten:Klasse D:Sika® Injection-201

Klasse S:Sika® Injection-304/-306

Gamma Sikaflex® PU, AT en SikaHyflex®

1-Component polyurethanen Hoge toelaatbare vervorming Uitstekende duurzaamheid

Sikadur® Combiflex SG systeem Extreem flexibel Weer- en waterbestendig Uitstekende hechting

SikaTack® Panel systeem Voor de afzonderlijke of ‘verborgen

bevestiging’ van vliesgevelsystemen en kunststof platen

1-Component polyurethaan

Sikaplan® afdichtfolie Waterdichting van het volledige

oppervlak

Sikalastic® vloeibaar aangebracht membraan

Waterdichtend Bij uitstek bruikbaar bij complexe

details

Classificatie van injectie-materiaal:D: ductiel S: schuimend





EN 1504-9 PRINCIPE 2: VOCHTBEHEERSING (MC) Bijstelling en aanhouden van het vochtgehalte in het beton


Bijbehorend deel van normreeks: EN 1504-2



Methode 2.3 Coating


Methode 2.4 Panelen aan de buitenkant aanbrengen


Methode 2.5 Electrochemische behandeling


Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)In sommige situaties, bijvoorbeeld wanneer het risico bestaat van een latere alkali-silica reactie, moet het betonnen oppervlak worden beschermd tegen indringing van water.

Dit kan worden bereikt door het gebruik van verschillende soorten producten, waaronder waterafstotende impregneringen, oppervlaktecoatings en elektrochemische behandelingen.

Sika is al jarenlang één van de pioniers op het gebied van betonbescherming door het gebruik van diepdoordringende silaan en siloxaan hydrofobeermiddelen, alsook van duurzame acrylaat en andere op hars gebaseerde beschermende coatings.

Verscheidene hiervan zijn ook getest en goedgekeurd voor gebruik in combinatie met de meest recente elektrochemische behandelingstechnieken.

Al deze Sika systemen voor de methode “Vochtbeheersing” zijn volledig conform de eisen van EN 1504.



Hydrofobering wordt gedefi nieerd als de behandeling van beton teneinde een waterwerend oppervlak te creëren. De poriën en het capillaire netwerk worden niet opgevuld, maar slechts bekleed met het waterafstotende materiaal. De oppervlaktespanning van vloeibaar water wordt hierdoor verminderd, terwijl de doorgang door de poriën belemmerd wordt, maar tegelijkertijd waterdampdiff usie in beide richtingen mogelijk blijft, wat in overeenstemming is met de “standard good practice” in bouwfysica.

Een impregnering wordt gedefi nieerd als de behandeling van beton teneinde de porositeit van het oppervlak te verminderen en het oppervlak te versterken. De poriën en capillairen worden dan gedeeltelijk of volledig gevuld.Dit type behandeling resulteert meestal ook in een niet-gesloten dunne laag van 10 tot 100 micron dikte op het oppervlak. Dit dient om het poriënsysteem af te dichten tegen agressieve stoff en.

Oppervlaktecoatings zijn materialen die bestemd zijn voor de verbetering van het betonoppervlak, voor de vergroting van de prestatie of bestendigheid tegen bepaalde invloeden van buitenaf.Fijne oppervlaktescheurtjes met een totale beweging tot 0,3 mm kunnen veilig worden gerepareerd, daarna afgedicht. Vervolgens kan hun beweging worden opgevangen door elastische, scheuroverbruggende coatings te gebruiken die ook waterdicht en carbonatatieremmend zijn.Dit zal de thermische en dynamische beweging accommoderen in constructies die onderhevig zijn aan zware temperatuurschommelingen, trilling of die gebouwd zijn met te geringe of ondeugdelijke verbindingsdelen.

Zolang het betonnen oppervlak niet bloot ligt, kan er geen water binnendringen en kan de wapening niet corroderen.

Door het aanbrengen van een elektrisch potentiaal, kan vocht verplaatst worden naar de negatief geladen kathodische gebieden.

Sikagard®-700 serie Op basis van silaan of siloxaan

hydrofobeermiddelen Voorkomt diepe indringing en

verschaft een vloeibaar waterwerend oppervlak

Sikagard®-705 L (Klasse II)Sikagard®-706 Thixo (Klasse II)Sikagard®-700 S (Klasse I)


Goede indringing

Starre systemen: Sikagard®-680 S Betoncolor



Sikagard®-674 Lasur W 1-Component acrylhars Transparant


Acrylhars, op waterbasis Zeer scheuroverbruggend

SikaTack® Panel systeem Voor de afzonderlijke of ‘verborgen

bevestiging’ van vliesgevelsystemen en kunststof platen

1-Component polyurethaan



Droogsnelheid coëffi cient



CO2 doorlaatbaarheid (carbonatatie):Sd > 50 m


Waterdampdoorlaatbaar-heid: Klasse I: Sd < 5 m

Hechtsterkte: Elastisch: ≥ 0,8 N/mm² of ≥ 1,5 N/mm² (loopbelasting)

Star: ≥ 1,0 N/mm² of≥ 2,0 N/mm² (loopbelasting)

Geen specifi eke criteria



EN 1504-9 PRINCIPE 3: BETONRENOVATIE (CR) Vervangen en renoveren van beschadigd beton

Methode 3.1 Handmatig aanbrengen van mortel

Bijbehorend deel van normreeks: N 1504-3

Methode 3.2 Opnieuw aanstorten van beton of mortel


Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)De selectie van de geschikte methode om beton te vervangen en te renoveren hangt af van een aantal parameters waaronder:

De omvang van de schade (methode 3.1 Handmatig aanbrengen van mortel is bijvoorbeeld economischer bij beperkte schade).

Groepering van wapeningsstaven (methode 3.2 Opnieuw aanstorten van beton of mortel. Verdient meestal de voorkeur in het geval van sterke concentratie aan wapeningsstaven).



Van oudsher werd de plaatselijke reparatie van schade en gebreken aan beton uitgevoerd met behulp van met de hand aangebrachte reparatiemortels. Sika levert een uitgebreide serie kant-en-klare, handmatig aan te brengen reparatie-mortels voor algemene reparatiedoeleinden en ook voor zeer specifieke reparatiedoeleinden. Hierbij zijn ook lichtgewicht mortels voor toepassingen boven het hoofd en chemisch bestendige materialen ter bescherming tegen agressieve gassen en chemicaliën.

Typische reparaties door middel van aanstorten, die ook regelmatig worden omschreven als reparaties door middel van gieten of ondergieten (grouting), worden uitgevoerd wanneer van hele segmenten of grotere gebieden het beton vervangen moet worden. Hieronder wordt ook verstaan de vervanging van alle (of substantiële delen van) betonnen brugleuningen en balkonneuzen etc.

Deze methode is ook zeer bruikbaar bij complexe onderdelen van dragende constructies zoals hoofddwarsbalken, pijlers en kolomprofielen, waarbij beperkte toegankelijkheid en dichte wapening vaak problemen opleveren.

Als belangrijkste kenmerken voor de succesvolle toepassing van dit type product gelden gietbaarheid en het vermogen om rond obstakels en zware wapeningen te vloeien. De producten moeten bovendien vaak worden gegoten in relatief dikke segmenten zonder thermische krimpscheuren. Dit zorgt ervoor dat de gewenste volumes en gebieden volledig kunnen worden opgevuld, ondanks de beperking qua toegankelijkheid en vulpunten. Tot slot moeten ze ook uitharden tot een geschikt afgewerkt oppervlak dat hermetisch afgesloten en zonder scheuren is.

Klasse R4:Sika® MonoTop®-412 N en -410 R

Reparatiemortel met groot prestatievermogen

Extreem weinig krimp Handmatig of met ‘nat’ spuitproces

aan te brengen

Klasse R3:Sika® MonoTop®-723 N

Plamuurmortel

Klasse R4:SikaGrout®-234 en -316

1-Component Gietbaar Snelle uitharding

Structurele reparatie: Klasse R4Klasse R3

Niet-structurele reparatie:Klasse R2Klasse R1

Structurele reparatie: Klasse R4Klasse R3

* Deze tabel wordt vervolgd op pagina’s 22 en 23


EN 1504-9 PRINCIPE 3: BETONRENOVATIE (CR) Vervangen en renoveren van beschadigd beton (vervolg)

Methode 3.3 Beton of mortel spuiten


Methode 3.4 Vervangen van betonnen elementen


Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)Keuze van de methode om het beton terug in orde te brengen (vervolg):

Toegang tot de werf (bv. methode 3.3 Spuiten van beton of mortel met het droogproces is meer geschikt wanneer er een grote afstand is tussen de aanmaakzone en verwerkingszone).

Kwaliteitscontrole aspecten (bv. methode 3.3 Spuiten van beton of mortel zal in een hogere kwaliteit resulteren door een betere compacting).

Economische aspecten (bv. methode 3.4 Vervanging van een deel of de hele structuur door geprefabriceerde betonnen elementen).



Van oudsher worden spuitmaterialen ook toegepast bij reparatiewerkzaamheden aan beton. Ze zijn bij uitstek bruikbaar bij de vervanging van een grote hoeveelheid beton, bij het aanbrengen van extra dekking van beton, of in zones die slecht bereikbaar zijn voor het gieten van beton of het handmatig uitvoeren van reparaties.

Tegenwoordig zijn er in aanvulling op de traditionele droge spuitmachines met de droge spuitmethode, ook machines met de natte spuitmethode. Deze produceren minder volume, maar hebben wel minder rebound, en produceren minder stof dan de droge spuitmachines. Zij kunnen daarom ook voordelig worden gebruikt bij kleinere of gevoeligere reparatieplaatsen met beperkte toegankelijkheid of in een gesloten omgeving.

De belangrijkste toepassingskenmerken voor gespoten reparatiematerialen zijn minimale terugslag plus high-build eigenschappen om hun vereiste laagdikte zonder uitzakken te bereiken. Verwerking onder dynamische belasting en met minimale of gemakkelijke afwerking en nabehandeling is ook belangrijk vanwege het gebied waarin ze gebruikt worden en de daarmee gepaard gaande moeilijke toegankelijkheid.

In sommige situaties kan het voordeliger zijn om hetzij de hele constructie, hetzij een deel ervan te vervangen, in plaats van uitgebreide reparatiewerkzaamheden uit te voeren. In dit geval moet er gezorgd worden voor een geschikte structurele ondersteuning van de constructie en spreiding van de belasting door het gebruik van geschikte kleefsystemen of middelen die voor een blijvende hechting zorgen.


Reparatiemortel met groot prestatievermogen

Extreem weinig krimp Handmatig aangebracht of met 'nat'

spuitproces

Klasse R3:Sika® MonoTop®-723 N

Reparatiemortel

Systeem bestaat uit Sika hechtprimer en Sika betontechnologie

Sika hechtprimer: SikaTop® Armatec-110 EpoCem®

Epoxy-gemodificeerd met groot prestatievermogen

Lange open tijd

Sikadur®-32 2-Componenten op basis van epoxy Hoge sterkte

Sika betontechnologie: Sika® ViscoCrete® serieSikament® serie

Structurele reparatie:Klasse R4Klasse R3



EN 1504-9 PRINCIPE 4: STRUCTURELE VERSTERKING (SS) Vergroten of herstellen van de structurele draagkracht

Methode 4.1 Toevoegen of vervangen van ingebedde of uitwendige wapeningsstaven


Methode 4.2 Toevoegen van wapening, verankerd in voorgevormde of geboorde gaten


Method 4.3 Verlijmen van plaatwapening


Methode 4.4 Mortel of beton toevoegen

Bijbehorend deel van de normreeks: EN 1504-3 en EN 1504-4

Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)Zodra er constructieve versterking nodig is, bijvoorbeeld vanwege een verandering in de bestemming van de constructie, of een toename in het lastdragende vermogen van de constructie, moet er een juiste analyse worden uitgevoerd door een gekwalificeerde bouwkundig ingenieur. Er zijn verschillende methoden beschikbaar voor het bereiken van de noodzakelijke versterking, waaronder het toevoegen van uitwendige steun of ingebedde wapening, hetzij door aan de buitenkant platen te verlijmen, hetzij door dimensies van de constructies te vergroten.

De keuze van de meest geschikte methode is afhankelijk van de verschillende projectgerelateerde parameters zoals het type van structuur, de kosten, omgeving en omstandigheden van de bouwplaats, alsmede toegankelijkheid en onderhoudsmogelijkheden, etc.

Sika heeft baanbrekend werk verricht bij de ontwikkeling van veel nieuwe materialen en technieken op het gebied van structurele versterking. Vanaf ongeveer 1960 kwam hier de ontwikkeling van de verlijming van stalen lamellen en van structurele lijmen op epoxybasis bij. In de jaren negentig begon Sika deze technieken aan te passen door gebruik te maken van moderne composietmaterialen, in het bijzonder profielgetrokken lamellen van koolstofvezel; Sika®CarboDur®.

Sindsdien heeft Sika deze technologie verder ontwikkeld door multidirectionele weefsels te gebruiken: SikaWrap® op basis van diverse verschillende soorten polymeer (koolstof, glas enz.).



De keuze voor de juiste maat en configuratie van een dergelijke versterking alsmede de plaatsen waar de versterking bevestigd moet worden, moet altijd gemaakt worden door de bouwkundig ingenieur.

De punten voor verankering in het beton moeten worden ontworpen, geproduceerd en geïnstalleerd conform EN 1504 Deel 6 en de desbetreffende European Technical Approval Guideline (Europese Technische Goedkeurings Richtlijn) (ETAG-001).De reinheid van de oppervlakken van de sleuven of de verankeringsgaten die in het beton zijn gemaakt, moet overeenkomstig zijn met EN 1504 Deel 10 paragrafen 7.2.2 en 7.2.3.

Structurele versterking door het uitwendig verlijmen van lamellen wordt uigevoerd in overeenstemming met de desbetreffende nationale bouwwetgeving en EN 1504-4. De blootliggende oppervlakken van het beton waarop de uitwendig verlijmde wapening wordt aangebracht, dienen grondig te worden gereinigd en voorbehandeld. Al het zwakke, beschadigde of aangetaste beton moet worden verwijderd en gerepareerd om te voldoen aan EN 1504 Deel 10 paragraaf 7.2.4 en paragraaf 8. Dit moet uitgevoerd worden voordat begonnen wordt aan de algemene oppervlaktevoorbehandeling en plaatverlijming.

De methoden en systemen zijn goed gedocumenteerd in principe 3 Betonrenovatie. Om het noodzakelijke resultaat te garanderen, moeten deze producten ook voldoen aan de eisen van EN 1504-3, Klasse 3 of 4.

Voor ingebedde staven:Sikadur®-30

Structurele lijm Hoge mechanische sterkte Uitstekende hechting

Sika® AnchorFix-1 Sneluithardende verankeringslijm op

basis van methacrylaat Kan bij lage temperaturen worden

gebruikt (-10°C)

Sika® AnchorFix-2 ETA goedgekeurd voor structurele

toepassingen Snelle en veilige verlijming van extra

stalen wapeningsstaven in betonnen constructies

Sika® AnchorFix-3+

Epoxylijm met groot prestatievermogen

Krimpvrije uitharding

Sikadur®-30 Op epoxy gebaseerde

lijm voor gebruik met het koolstofvezelversterkte Sika® CarboDur® systeem alsook voor de traditionele versterking met stalen platen

Sikadur®-330 Op epoxy gebaseerde lijm voor

gebruik met SikaWrap® systemen

Systeem bestaat uit Sika hechtprimer en Sika betontechnologie

Reparatiematerialen: Sika® MonoTop®-412 N en -410 RSikaGrout®-316

Sika® MonoTop®-723 N

Hechtprimers:Sikadur®-32SikaTop® Armatec-110 EpoCem®


Uittrekweerstand: Verschuiving ≤ 0,6 mmbij belasting van 75 kN

Kruip onder trekbelasting: Verschuiving ≤ 0,6 mm na onafgebroken belasting van 50 kN gedurende 3 maanden

Chloride-ion gehalte: ≤ 0,05%

Afschuifsterkte: ≥ 12 N/mm²

E-Modulus bij compressie:≥ 2000 N/mm²

Thermische uitzettings-coëfficiënt: ≤ 100 ×10-6 per K

Mortel/beton:Klasse R4

Klasse R3

Lijmen:Afschuifsterkte ≥ 6 N/mm²

* Deze tabel wordt vervolgd op pagina’s 26 en 27


EN 1504-9 PRINCIPE 4: STRUCTURELE VERSTERKING (SS) Vergroten of herstellen van de structurele draagkracht (vervolg)

Methode 4.5 Injecteren van scheuren, holten of spleten


Methode 4.6 Opvullen van scheuren, holten of spleten


Methode 4.7 Voorspannen - (naspannen)


Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)Door injecteren en afdichten van scheuren wordt in het algemeen de constructie niet structureel versterkt. Bij reparatiewerk of optreden van tijdelijke overbelasting kan de injectie van materialen op basis van een laagviskeus epoxyhars echter de constructie herstellen in zijn oorspronkelijke structurele toestand.

Door de introductie van voorgespannen composietwapening is deze technologie naar een ander niveau getild. Deze technologie gebruikt ultra sterkte, lichtgewicht koolstofvezelversterkte lamellen; bovendien is de drogingstijd gereduceerd en zijn de gebruiksomstandigheden uitgebreid door middel van innovatieve elektrische verhitting van de lijm.

Deze innovaties getuigen er wederom van dat Sika duidelijk de wereldwijde leider is op dit gebied.



De scheuren moeten worden gereinigd en voorbehandeld conform de richtlijnen van EN 1504 Deel 10 paragraaf 7.2.2. Daarna kan het meest geschikte Sika systeem voor het opnieuw afdichten en lijmen worden geselecteerd teneinde de constructieve integriteit van het beton volledig te herstellen.

Wanneer inerte scheuren en holten breed genoeg zijn, kunnen ze opgevuld worden door gravitatie (ingieten) of door gebruik te maken van een epoxy-reparatiemortel.

Voorspannen: bij deze methode worden krachten uitgeoefend om de constructie dusdanig te vervormen dat die de uitgeoe-fende belasting effectiever kan weerstaan of met minder totale doorbuiging. (Opmerking: naspannen is een methode van voorspannen van een op de bouwplaats gegoten betonnen constructie, nadat het beton is uitgehard.)

Sika raadplegen.

Sikadur®-31 CF 2-Componenten epoxylijm Hoge sterkte Thixotroop: zakt niet uit in verticale

toepassingen of boven het hoofd

Koolstofvezel voorspansystemen:Sika® CarboStress® systeem

Classificatie van injectie-materiaal:F: krachtoverdracht /gewichtsverdeling

Classificatie van injectie-materiaal:F: krachtoverdracht /gewichtsverdeling



EN 1504-9 PRINCIPE 5: FYSISCHE BESTENDIGHEID (PR) Vergroten van de bestendigheid van beton tegen fysische en/of mechanische aantasting

Methode 5.1 Coating






Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)Betonnen constructies worden beschadigd door verschillende soorten fysische of mechanische uitvloeden:

Toegenomen mechanische belasting

Slijtage door gebruik zoals bij een vloer (bijvoorbeeld in een magazijn)

Hydraulische slijtage door water en door water vervoerde vaste stoffen (bijvoorbeeld op een dam of in afwaterings /rioleringskanalen)

Afbrokkelen van het oppervlak ten gevolge van de effecten van vries- en dooicycli (bijvoorbeeld op een brug)

Sika levert alle juiste producten voor de reparatie van al deze verschillende soorten mechanische en fysische schade aan alle verschillende soorten betonconstructies en onder alle verschillende milieu- en klimaatomstandigheden.



Alleen reactieve coatings zijn in staat om voldoende extra bescherming aan het beton te bieden zodat de bestendigheid ervan tegen fysische of mechanische aantasting verbeterd wordt.

Een impregnering wordt gedefinieerd als de behandeling van beton teneinde de porositeit van oppervlak te verminderen en het oppervlak te versterken. De poriën en capillairen worden dan gedeeltelijk of volledig gevuld.Dit type behandeling resulteert meestal ook in een niet-gesloten dunne laag van 10 tot 100 micron dikte op het oppervlak. Bepaalde impregneringen kunnen reageren met sommige ingrediënten van het beton wat resulteert in een hogere bestendigheid tegen slijtage en mechanische aantasting.

De te gebruiken methoden en geschikte systemen hiervoor worden gedefinieerd in principe 3 betonrenovatie en de producten moeten voldoen aan de eisen van EN 1504-3, Klasse R4 of R3. In sommige specifieke gevallen kunnen producten ook moeten voldoen aan extra eisen zoals bestendigheid tegen hydraulische slijtage. De ingenieur moet daarom deze extra eisen nauwkeurig bepalen voor elke specifieke constructie.

Klasse II:Sikafloor®-263 SL en -264

Goede chemische en mechanische bestendigheid

Uitstekende slijtbestendigheid

Klasse I:Sikafloor®-2540 W

2-Componenten, watergedragen epoxyhars

Goede mechanische en chemische bestendigheid

Sikafloor®-390 Hoge chemische bestendigheid Begrensd scheuroverbruggend

gedrag


Goede indringing


Extreem weinig krimp 1-Component reparatiemortel Handmatig of met ‘nat’ spuitproces

aan te brengen

Sikafloor®-81 EpoCem® Epoxy-gemodificeerde cementmortel Hoge bestendigheid tegen vorst en

dooizout Tijdelijk vochtscherm

SikaGrout®-234 en -316 Verankerings- en gietmortels

Slijtage (Taber-Test):massaverlies < 3000 mg


Stootvastheid:Klasse I tot Klasse III

Hechtsterkte:Elastisch: ≥ 0,8 N/mm² of

≥ 1,5 N/mm² (loopbelasting)

Star: ≥ 1,0 N/mm² of ≥ 2,0 N/mm² (loopbelasting)

Slijtage (Taber-Test):30% verbeteringin vergelijking met een niet-geïmpregneerdmonster

Indringingsdiepte:> 5 mm


Stootvastheid:Klasse I tot Klasse III

Mortel/beton:Klasse R4Klasse R3


EN 1504-9 PRINCIPE 6: CHEMISCHE BESTENDIGHEID (RC) Vergroten van de bestendigheid van beton tegen chemische aantasting

Methode 6.1 Coating






Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)De eisen voor de chemische bestendigheid van een betonnen constructie en zijn oppervlakken zijn afhankelijk van veel parameters, waaronder het type en de concentratie van de chemicaliën, de temperaturen en de waarschijnlijke duur van de blootstelling enz. Een juiste beoordeling van de risico’s is een absolute vereiste voor de bepaling van de juiste beschermingsstrategie voor welke specifi eke constructie dan ook.

Sika heeft verschillende types beschermende coatings voor de realisatie van volledige of korte termijnbestendigheid tegen chemicaliën, passend bij hun type en mate van blootstelling.

Sika levert daartoe een volledig gamma beschermende coatings voor de bescherming van beton in alle verschillende chemische omgevingen. Deze zijn gebaseerd op verschillendetypes harsen en materialen waaronder acryl, epoxy, polyurethaan, silicaat, epoxycementcombinaties, polymeergemodifi ceerde cementmortels enz.



Alleen hoogkwalitatieve reactieve coatings zijn in staat om voldoende bescherming aan het beton te bieden en de bestendigheid tegen chemische aantasting te verbeteren.

Een impregnering wordt gedefi nieerd als de behandeling van beton teneinde de porositeit van het oppervlak te verminderen en het oppervlak te versterken. De poriën en capillairen worden dan gedeeltelijk of volledig gevuld. Dit type behandeling resulteert meestal ook in een niet-gesloten dunne laag van 10 tot 100 micron dikte op het oppervlak. Deze dient om het poriënsysteem af te dichten tegen indringing van agressieve stoff en.

De vereiste methoden en systemen worden gedefi nieerd in principe 3, Betonrenovatie. Om een bepaald niveau van chemische aantasting te kunnen weerstaan, moeten cement gebaseerde producten worden geformuleerd met speciale cementsoorten en/of gecombineerd met epoxyharsen.De constructeur dient deze specifi eke eisen voor iedere constructie te defi niëren.

Klasse I:Sika® Permacor®-3326 EG-H

2-Componenten epoxyhars met goede chemische en mechanischebestendigheid

Oppervlak met hoge vernettingsgraad

Sikafloor®-390 Hoge chemische bestendigheid Begrensd scheuroverbruggend

gedrag

Sikafloor®-263 SL en -264 Goede chemische en mechanische

bestendigheid Uitstekende slijtbestendigheid Oplosmiddelvrij


Goede indringing

Sikagard®-720 EpoCem®/Sikafloor®-81 EpoCem®

Epoxy-gemodifi ceerde cementmortels

Goede chemische bestendigheid Zeer dicht en tijdelijk vochtscherm

Bestand tegen sterke chemische aantasting:Klasse I tot Klasse III

Hechtsterkte:Elastisch: ≥ 0,8 N/mm² of ≥ 1,5 N/mm² (loopbelasting)

Star: ≥ 1,0 N/mm² of≥ 2,0 N/mm²(loopbelasting)

Bestand tegen chemische aantasting na 30 dagen blootstelling



EN 1504-9 PRINCIPE 7: BEHOUD OF HERSTEL VAN PASSIVITEIT (RP)Behandelen of vervangen van beton rond de wapening

Methode 7.1 Vergroting van de dekking met behulp van extra mortel of beton.


Methode 7.2 Vervanging van verontreinigd of gecarbonateerd beton.


Methode 7.3 Elektrochemische realkalisatie van gecarbonateerd beton.


Methode 7.4 Realkalisatie van gecarbonateerd beton door diff usie.


Methode 7.5 Elektrochemische chloridenextractie.


Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)Corrosie van het wapeningsstaal in een betonnen constructie treedt alleen op wanneer verschillende omstandigheden samenkomen: verlies van passiviteit, de aanwezigheid van zuurstof en de aanwezigheid van voldoende vocht in het omringende beton.

Als één van deze omstandigheden ontbreekt, kan corrosie niet optreden. Onder normale omstandigheden wordt het wapeningsstaal beschermd door de alkaliteit van het omringend beton. Deze alkaliteit vormt op het stalen oppervlak een passief oxidelaagje dat het staal beschermt tegen corrosie.

Dit passieve laagje kan echter worden beschadigd ten gevolge van de vermindering van de alkaliteit door carbonatatie wanneer het carbonatatiefront het wapeningsstaal heeft bereikt. Een verstoring kan ook optreden ten gevolge van aantasting door chloriden. In deze beide gevallen gaat de beschermende passiviteit verloren. Er bestaan verschillende methoden om de passiviteit van de wapening te herstellen (of te behouden).

De selectie van de geschikte methode zal afhangen van verschillende parameters zoals: de oorzaken van het passiviteitsverlies (bijvoorbeeld ten gevolge van carbonatatie of aantasting door chloriden), de omvang van de schade, de specifi eke omstandigheden van de locatie, de reparatie- en beschermingsstrategie, onderhoudsmogelijkheden, kosten etc.



Als de wapening niet voldoende betondekking heeft, dan zal door toevoeging van cementgebonden mortel of beton de chemische aantasting (bijvoorbeeld door carbonatatie of chloriden) van de wapening worden verminderd.

Door het beschadigde beton te verwijderen en de betonnen deklaag over de wapening opnieuw aan te brengen, is het staal weer beschermd door de alkaliteit van zijn omgeving.

Realkalisatie van betonnen constructies door elektrochemische behandeling is een proces dat uitgevoerd wordt door een elektrische stroom aan te brengen tussen de ingebedde wapening en een extern gelegen systeem dat bestaat uit een anode geleidingsnet dat is ingebed in een tijdelijk op het betonnen oppervlak geplaatst ektrolytisch reservoir. Deze behandeling voorkomt geen toekomstige indringing van koostofdioxide. Voor de eff ectiviteit op lange termijn moet de behandeling daarom worden gecombineerd met geschikte beschermende coatings ter voorkoming van toekomstige carbonatatie en indringing van chloriden.

Er is beperkte ervaring opgedaan met deze methode. De methode vereist het aanbrengen van een zeer alkalische bescherming op een gecarbonateerd betonnen oppervlak. De realkalisatie wordt bereikt door de langzame diff usie van de alkaliën door de gecarbonateerde zone heen.Dit proces duurt zeer lang en de juiste verdeling van het materiaal is zeer moeilijk te beheersen. Het is raadzaam om na behandeling altijd verdere carbonatatie te voorkomen door een geschikte beschermende coating aan te brengen.

Het elektrochemische chloridenextractieproces lijkt in wezen zeer op kathodische bescherming. Het proces houdt in dat er een elektrische stroom wordt aangebracht tussen de ingebedde wapening en een anode geleidingsnet dat aan de buitenkant van de betonnen constructie is geplaatst. Daardoor worden de chloriden uitgedreven naar het oppervlak.Zodra de behandeling is voltooid, moet de betonnen constructie worden beschermd met een geschikte behandeling ter voorkoming van verdere indringing van chloriden (nabehandeling).

Klasse R4:Sika® MonoTop®-412 N en -410 RSikafloor®-82 EpoCem®


Sika betontechnologie voor betonvervanging van hoge kwaliteit:Sika® ViscoCrete®

Nabehandeling:Sikagard®-720 EpoCem®

Nabehandeling:Sikagard® Monolastex® Sikagard®-680 S Betoncolor

Nabehandeling:Sikagard®-720 EpoCem®

Nabehandeling:Sikagard® Monolastex® Sikagard®-680 S Betoncolor

Nabehandeling:Indringende waterafstotende impregnering met Sikagard®-706 Thixo en -705 Lplus beschermende coatingSikagard® Monolastex® Sikagard®-680 S Betoncolor

Bestendigheid tegen carbonatatie:Klasse R4 of R3

Druksterkte:Klasse R4 of R3

Lijmhechting:Klasse R4 of R3

Bestendigheid tegen carbonatatie:Klasse R4 of R3

Druksterkte:Klasse R4 of R3





EN 1504-9 PRINCIPE 8: VERGROTEN VAN HET WEERSTANDS VERMOGEN (IR) Vergroten van elektrische weerstand van het beton ter vermindering van risico op corrosie





Methode 8.3 Coating


Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)Principe 8 behandelt het vergroten van de weerstand van het beton, wat direct verband houdt met het beschikbare vochtgehalte in de betonporiën. Hoe groter de weerstand, des te kleiner is de hoeveelheid vrij beschikbaar vocht in de poriën.

Dit betekent dat gewapend beton met een hoge weerstand een laag risico op corrosie heeft.

Principe 8 behandelt de vergroting van de weerstand van beton en gebruikt daarvoor bijna dezelfde methoden voor reparatie als principe 2 (MC) Vochtbeheersing.



Een hydrofobering wordt gedefi nieerd als de behandeling van beton teneinde een waterwerend oppervlak te creëren. De poriën en het capillaire netwerk worden niet opgevuld, maar slechts bekleed met het waterafstotende materiaal. De oppervlaktespanning van vloeibaar water wordt hierdoor verminderd, terwijl de doorgang door de poriën belemmerd wordt, maar tegelijkertijd waterdampdiff usie in beide richtingen mogelijk blijft, wat in overeenstemming is met de standard good practice in bouwfysica.

Een impregnering wordt gedefi nieerd als de behandeling van beton teneinde de porositeit van het oppervlak te verminderen en het oppervlak te versterken. De poriën en capillairen worden dan gedeeltelijk of volledig gevuld. Dit type behandeling resulteert meestal ook in een niet-gesloten dunne laag van 10 tot 100 micron dikte op het oppervlak. Deze dient om het poriënsysteem af te dichten tegen indringing van agressieve stoff en.

Oppervlaktecoatings zijn materialen die bestemd zijn voor de verbetering van het betonoppervlak, voor de vergroting van de prestatie of bestendigheid tegen bepaalde invloeden van buitenaf.Fijne oppervlaktescheurtjes met een totale beweging tot 0,3 mm kunnen veilig worden gerepareerd, daarna afgedicht. Vervolgens kan hun beweging worden opgevangen door elastische, scheuroverbruggende coatings te gebruiken die ook waterdicht en carbonatatiebestendig zijn.Dit zal de thermische en dynamische beweging accommoderen in constructies die onderhevig zijn aan zware temperatuurschommelingen, trillingen of die gebouwd zijn met te geringe of ondeugdelijke verbindingsdelen.

Sikagard®-700 serie Op basis van silaan Dringen diep door en verschaff en een

waterwerend oppervlak

Sikagard®-705 L (Klasse II)Sikagard®-706 Thixo (Klasse II)Sikagard®-700 S (Klasse I)

Sika stofbinder en oppervlakteverharder Goede indringing

Starre systemen:Sikagard®-680 S Betoncolor



Sikagard® Wallcoat 2-Componenten epoxyhars Waterdichting


Acrylhars Zeer scheuroverbruggend


Droogsnelheid coëffi ciënt:Klasse I: > 30%Klasse II: > 10%

Waterabsorptie enbestendigheid tegen alkali:Absorptiecoëffi ciënt: < 7,5%Alkali-oplossing: < 10%


Capillaire absorptie:W < 0,1 kg/m² × √h

Capillaire absorptie: w < 0,1 kg/m² × √h

Waterdamp permeabiliteit: Klasse I: Sd < 5 mKlasse II: 5 m ≤ Sd < 50 mKlasse III: Sd > 50 m

Hechtsterkte: Elastisch: ≥ 0,8 N/mm² of

≥ 1,5 N/mm² (loopbelasting)

Star: ≥ 1,0 N/mm² of ≥ 2,0 N/mm² (loopbelasting)


EN 1504-9 PRINCIPE 9: BEHEERSING VAN KATHODISCHE GEBIEDEN (CC)Voorkomen van corrosie van het betonstaal

EN 1504-9 PRINCIPE 10: KATHODISCHE BESCHERMING (CP) Corrosiepreventie bij wapeningsijzer

Methode 9.1 Beperking van het zuurstof-gehalte (bij de kathode) door verzadiging van het oppervlak, door coaten van het oppervlak of door een filmvormende laag inhibitoren op het staal


Methode 10.1 Aanbrengen van een elektrische potentiaal.




Principe 9 berust op het beperken van de indringing van zuurstof naar alle mogelijke kathodische gebieden tot het punt waarop corrosie wordt voorkomen.

Een voorbeeld hiervan is het gebruik van coatings op het betonstaal om contact met zuurstof te vermijden.

Een ander voorbeeld is het aanbrengen van een corrosie-inhibitor die de toegang van zuurstof tot het staaloppervlak zal blokkeren. Dit kan doeltreffend zijn wanneer de inhibitor in voldoende hoeveelheden migreert en een laagje vormt dat het zuurstof tegenhoudt.

Principe 10 verwijst naar kathodische beschermingssystemen. Dit zijn elektrochemische systemen die het corrosiepotentiaal terugbrengen tot een niveau waarop de oplossingssnelheid van het wapeningsstaal duidelijk is verminderd. Dit kan worden bereikt door het creëren van een directe elektrische stroomloop van het omringende beton naar het wapeningsstaal teneinde de anodische delen van de corrosiereactie te elimineren. Deze stroom wordt geleverd door een externe bron (geïnduceerde kathodische bescherming), of door het creëren van een galvanische stroom door het staal te verbinden met een minder edel metaal (galvanische anodes zoals zink).




Omstandigheden creëren waarin geen enkel mogelijk kathodisch gebied van de wapening in staat is om een anodische reactie op te wekken.Alhoewel niet vermeld in de normreeks als methode 9.1 vormen inhibitoren (toegevoegd aan het beton als hulpstoffen of als aan het oppervlak aangebrachte impregnering op het uitgeharde oppervlak) een continue laag op het wapeningsoppervlak die een scherm vormt tegen zuurstof.

Bij geïnduceerde kathodische bescherming wordt de stroom geleverd door een externe elektrische bron en gedistribueerd in de elektrolyt via hulpanodes (bijvoorbeeld een wapeningsnet dat bovenop is geplaatst en is verbonden met het wapeningsstaal). Deze hulpanodes zijn over het algemeen ingebed in een mortel om ze te beschermen tegen afbraak. Voor een efficiënte werking moet de omringde mortel een zodanige lage elektrische weerstand bezitten opdat voldoende stroom wordt overgedragen.

Corrosie-inhibitoren:Sika® FerroGard®-901 (toeslagstof)Sika® FerroGard®-903 PLUS (aan de oppervlakte toegepast)

Inhibitoren op basis van amino-alcohol

Lange termijnbescherming en duurzaamheid

Economische verlenging van de levensduur van gewapende betonnen constructies

Mortels voor ingebed kathodisch beschermingsmengsel:

Sika® MonoTop®-412 N en -410 R Extreem weinig krimp Voldoende lage weerstand Handmatig of met ‘nat’ spuitproces

aan te brengen

Nivellerende mortel: Sikafloor® Level-30

Zelfnivellerend Voldoende lage weerstand

Sika's aanbeveling:> 100 ppm (delen per miljoen) corrosie-inhibitor ter hoogte van de wape-ningsstaven in geval van aanwezigheid van chlorides

Elektrische weerstand van de mortel: volgens lokale eisen


EN 1504-9 PRINCIPE 11: BEHEERSING VAN ANODISCHE GEBIEDEN (CA) Voorkomen van corrosie van het betonstaal

Methode 11.1 Actieve coating aanbrengen op de wapening.


Methode 11.2 Afsluitende coating aanbrengen op de wapening.


Methode 11.3 Gebruik van corrosie-inhibitoren in of op het beton.


Methoden Afbeeldingen Beschrijving Belangrijkste kenmerken Sika producten (voorbeelden)Bij overwegingen over de beheersing van anodische gebieden om corrosie te voorkomen met principe 11, is het belangrijk te begrijpen dat vooral in zwaar met chloriden verontreinigde constructies, afstoting van het beton ten gevolge van wapeningscorrosie het eerst optreedt in gebieden met beperkte betondekking. Bovendien is het van belang om gerepareerde gebieden te beschermen tegen toekomstige indringing van agressieve middelen (carbonatatie, chloriden).

Een beschermende cementslurry kan rechtstreeks aangebracht worden op de wapening na de juiste reiniging, ter voorkoming van verdere oplossing van het staal bij de anodische gebieden.

Aanvullend kan als bescherming tegen de vorming van beginnende corrosie in de gebieden rondom de gerepareerde delen, een corrosie-inhibitor worden aangebracht die door het beton migreert en zo de wapening bereikt, waar het een afsluiting vormt en zodoende de anodische zones beschermt.

Opmerking: inhibitoren met een dubbele functie zoals Sika® FerroGard® beschermen ook tegelijkertijd het kathodische gebied.



Deze coatings bevatten actieve pigmenten die kunnen fungeren als een inhibitor of die een passieve omgeving kunnen creëren dankzij hun alkaliteit. Alhoewel ze met zorg op de juiste manier moeten worden aangebracht, zijn ze minder gevoel voor fouten bij het aanbrengen dan afsluitende coatings.

Deze coatings werken door de wapening volledig te isoleren van zuurstof of water. Ze vereisen daarom oppervlaktevoorbereiding en toepassingsbeheersing op een veel hoger niveau. Ze kunnen namelijk alleen goed functioneren als het ijzer compleet vrij is van corrosie en volledig gecoat is zonder fouten. Bij uitvoeringswerkzaamheden op locatie kan het moeilijk zijn dit te realiseren. Een mogelijke vermindering van de effectiviteit van de hechting van het reparatiemateriaal op de behandelde wapening moet ook worden overwogen.

Wanneer corrosie-inhibitoren worden aangebracht op het betonnen oppervlak, dringen ze door diffusie, in het beton tot aan de wapening en vormen ze een beschermende laag op de wapeningsstaven. Deze corrosie-inhibitoren kunnen ook worden toegevoegd als hulpstoffen aan de reparatiemortels of beton dat wordt gebruikt voor de herstelwerkzaamheden aan het beton.

Op basis van cement:Sika® MonoTop®-910 N

1-Component corrosiebescherming Goede bestendigheid tegen water

en chloridenindringing

Op basis van epoxy-gemodificeerd cement: SikaTop® Armatec®-110 EpoCem®

Hoge dichtheid, geschikt voor een veeleisende omgeving

Uitstekende hechting op staal en beton

Corrosie-inhibitoren: Sikadur®-32

Lage vochtgevoeligheid Zeer hoge dichtheid, geen chloriden-

indringing

Corrosie-inhibitoren:Sika® FerroGard®-901 (toeslagstof)Sika® FerroGard®-903 PLUS (aan de oppervlakte toegepast)

Inhibitoren op basis van amino-alcohol

Lange termijnbescherming en duurzaamheid

Economische verlenging van de levensduur van gewapende betonnen constructies

Voldoen aanEN 1504-7

Voldoen aanEN 1504-7

Sika's aanbeveling:> 100 ppm (delen per miljoen) corrosie-inhibitor ter hoogte van de wapeningsstaven in geval van aanwezigheid van chloriden


DE FASEN VAN REPARATIE- EN BESCHERMINGSPROJECTEN CONFORM EN 1504 DEEL 9

STROOMDIAGRAM VAN DE EN 1504-9 PROCEDURE VOOR REPARATIE EN BESCHERMING VAN BETON MET DE SIKA SYSTEMEN

SAMENVATTEND STROOMDIAGRAM EN FASERING VAN DE JUISTE PROCEDURE VOOR REPARATIE EN BESCHERMING VAN BETONConform de Europese normreeks EN 1504

Informatie over de constructie

Geschiedenis van de constructie Bestudering van de documentatie Inspectie van de toestand

EN 1504-9, Clausule 4, Bijlage A

Meer details op pagina 4

Beoordelingsproces

Diagnose van de gebreken Analyseresultaten Vaststellen van de basisoorzaken Structurele beoordeling

EN 1504-9, Clausule 4, Bijlage A

Meer details op pagina 6 - 7

Managementstrategie

Reparatie-opties Principes kiezen Methoden kiezen Gezondheids- en

veiligheidskwesties

EN 1504-9, Clausules 5 en 6, Bijlage A

Meer details op pagina 42 – 45

CORRESPONDERENDE PAGINA’S IN DEZE BROCHURE

Zichtbare scheuren en roestvlekken

Verborgen schade

aanwezig?Acties nodig?

Betonreparatie noodzakelijk?

Regelmatige monitoring uitvoeren

NeeJa

Ja

Ja

Ja

INSPECTIE

Inspectie van de toestand

Structurele beoordeling

Voer analyse ’basisoorzaken’

uit

Nee Nee

Nee

Definieer de verdere

levenscyclus

Controleer de noodzaak van

bescherming van staal of beton


Ontwerp van de reparatiewerkzaamheden

Vaststellen van de vereiste prestaties

Voorbereiding van de ondergrond Producten Toepassing Specificaties Tekeningen

EN 1504 Delen 2-7 en EN 1504-9,Clausules 6, 7 en 9


Reparatiewerkzaamheden

Uiteindelijke productkeuze Apparatuur kiezen Gezondheids- en

veiligheidsbeoordeling QA/QC definiëren

(kwaliteitsbeoordeling/kwaliteitsbeheersing)

EN 1504-9, Clausule 9 en 10 en EN 1504-10


Aanvaarding van de reparatiewerkzaamheden

Aanvaarding van de testen Aanvaarding van het eindresultaat Einddocumentatie Onderhoudsstrategie

EN 1504-9, Clausule 8 en EN 1504-10

Meer details op pagina 5

Structurele betonreparatie

Onderhouds-management-

strategie opzetten?

Specificeer reparatiemortel (Klasse R2 or R1)

Zet een corrosie- monitoring-systeem op

Specificeer hechtbrug

(indien vereist) en reparatiemortel (Klasse R3 or R4)

Uitstraling verbeteren?

Scheur -overbruggend

vermogen nodig?

Ja

Ja

Ja

OVERDRACHT

Gebruik structurele reparatiemortel Sika® MonoTop® (Klasse R2) Sika® MonoTop® (Klasse R1)

Gebruik Sikagard® elastische coatings Sikalastic® membranen Sikafloor® elastische coatings Sikaflex® voegkitten

Gebruik Sikagard® coatings Sikafloor® coatings SikaCor® staalcoatings

Gebruik Sika® FerroGard® inhibitoren en/of Sikagard® waterafstotende

impregneringen

Gebruik constructieve reparatiemortel Sika® MonoTop® (Klasse R4) Sika® MonoTop® (Klasse R3)

Eind-inspectie

Nee

Nee

Nee

Nee

Ja


In onderstaande tabel zijn de meest gangbare gebreken en beschadigingen aan betonnen constructies opgenomen. Deze lijst is bedoeld als indicatie en is niet volledig. De voorstellen voor reparatie dienen te worden aangepast in overeenstemming met de specifieke omstandigheden bij elk project. Afwijkingen van deze matrix zijn dus mogelijk en moeten afzonderlijk voor elke situatie worden vastgesteld. De nummers in de tabel verwijzen naar de desbetreffende principes en methoden zoals gedefinieerd in EN 1504-9.

SCHADE AAN BETON

Gebreken/schade aan beton Weinig schade Gemiddelde schade Zware schade

Betonscheuren 1.5 Scheuren opvullen 1.5 Scheuren opvullen

1.6 Scheuren omvormen tot voegen

4.5 Injecteren van scheuren, holten of spleten

4.6 Opvullen van scheuren, holten of spleten

Afbrokkelingen van beton ten gevolge van mechanische invloeden

3.1 Handmatig aangebrachte mortel






Constructieve schade door overbelasting of aardbeving

3.1 Handmatig aangebrachte mortel en






3.3 Beton of mortel spuiten en

4.3 Verlijmen van koolstofwapening

3.2 Opnieuw aanstorten van beton of mortel en

4.7 Voorspannen (Naspannen)


Versplintering door vries-dooicyclus


5.1 Coating (op basis van cement)




Beschadiging door chemische aantasting







KEUZE VAN DE TE GEBRUIKEN METHODEN VOOR BETONREPARATIE


SCHADE TEN GEVOLGE VAN WAPENINGSCORROSIE

Weinig schade: plaatselijke schade, geen invloed op het draagvermogenGemiddelde schade: plaatselijke tot uitgebreide schade, lichte invloed op het draagvermogenZware schade: uitgebreide tot grootschalige schade, sterke invloed op het draagvermogen

Gebreken/schade aan beton Weinig schade Gemiddelde schade Zware schade

Afbrokkelingen van beton ten gevolge van carbonatatie









7.2 Vervanging van verontreinigd of gecarbonateerd beton

Wapeningscorrosie ten gevolge van chloriden






7.2 Vervanging van verontreinigd of gecarbonateerd beton en


7.2 Vervanging van verontreinigd of gecarbonateerd beton en

4.3 Verlijmen van koolstofwapening

Elektrische zwerfstromen










De bescherming die vereist is voor betonnen constructies en ingebed wapeningsstaal hangt af van het type constructie, de omgevingsfactoren, het gebruik en de onderhoudsstrategie. De voorstellen voor bescherming moeten daarom worden aangepast aan de individuele bouwwerken, hun specifieke staat en hun specifieke eisen. Daarom zijn afwijkingen op deze richtlijnen mogelijk en moeten ze altijd worden vastgesteld bij elk afzonderlijk project. De nummers in de onderstaande tabel verwijzen naar de desbetreffende principes en methoden zoals gedefinieerd in EN 1504-9.

SCHADE AAN BETON

KEUZE VAN DE TE GEBRUIKEN METHODEN VOOR BESCHERMING VAN BETON EN WAPENING

Vereiste bescherming Laag niveau Gemiddeld niveau Hoog niveau

Scheuren 1.1 Waterafstotende impregnering

1.3 Coating

1.1 Waterafstotende impregnering

1.3 Coating (elastisch)

1.1 Waterafstotende impregnering en


1.8 Aanbrengen van membraanfolie of vloeibare membranen

Mechanische aantasting

5.2 Impregnering 5.1 Coating 5.3 Mortel of beton toevoegen

Vries- / dooicyclus 2.1 Waterafstotende impregnering

2.2 Impregnering

5.2 Impregnering

2.3 Coating


5.1 Coating


Alkali-aggregaat reacties (AAR)


2.3 Coating





1.8 Aanbrengen van membraanfolie of vloeibare membranen

Chemische aantasting 6.2 Impregnering 6.3 Mortel of beton toevoegen

6.1 Coatings (reactief)


BESCHERMING VAN DE WAPENING

Laag niveau: lichte gebreken aan het beton en/of korte-termijnbeschermingGemiddeld niveau: gematigde gebreken aan beton en/of middellange-termijnbeschermingHoog niveau: uitgebreide gebreken aan het beton en/of lange-termijnbescherming

Vereiste bescherming Laag niveau Gemiddeld niveau Hoog niveau

Carbonatatie 11.3 Toepassen van corrosie-inhibitoren in of op het beton

1.3 Coating

7.3 Elektrochemische realkalisatie van gecarbonateerd beton

7.4 Realkalisatie van gecarbonateerd beton door diffusie

11.3 Toepassen van corrosie-inhibitoren in of op het beton en

1.3 Coating

7.3 Elektrochemische realkalisatie van gecarbonateerd beton en

1.3 Coating

Chloriden 1.1 Hydrofobering

1.2 Impregnering


1.1 Hydrofobeermiddel


1.3 Coating

7.5 Elektrochemische chloridenextractie en

1.3 Coating

7.5 Elektrochemische chloridenextractie en

11.2 Afsluitende coating op de wapening

10.1 Aanbrengen van een elektrische potentiaal

Elektrische zwerfstromen

Als onderbreken van de elektrische stroom niet mogelijk is:

2.2 Impregnering


2.5 Elektrochemische behandeling en

2.3 Coating


10.1 Aanbrengen van een elektrische potentiaal


Sika gebruikt specifieke interne en onafhankelijke testen beoordelingscriteria om al haar producten en systemen voor de reparatie en bescherming van beton te evalueren. Deze criteria zijn volledig conform de eisen van de van toepassing zijnde delen en paragrafen van de Europese norm EN 1504 (Delen 2-7). De Sika testen beoordelingscriteria van producten en systemen voor deze reparatie- en beschermingsmaterialen voor beton zijn:

VOOR BETONREPARATIE

BLOOTGESTELDE WAPENING BESCHERMEN

Hechtsterkte op staal en beton Corrosiebescherming Doorlaatbaarheid voor water Doorlaatbaarheid voor waterdamp Doorlaatbaarheid voor

koolstofdioxide Enz.

HET PROFIEL EGALISEREN EN OPPERVLAKTEPORIËN OPVULLEN

Hechtsterkte Doorlaatbaarheid voor kooldioxide Doorlaatbaarheid en absorptie van

water Enz.

BESCHADIGD BETON VERVANGEN Hechtsterkte Druk- en buigtreksterkte Doorlaatbaarheid voor water Elasticiteitsmodulus (stijfheid) Verhinderde krimp Thermische compatibiliteit Enz.

VOOR BETONBESCHERMING

VOCHTBEHEERSING MET WATERAFSTOTENDE IMPREGNERING

Indiringingsdiepte Waterabsorptie Alkali-weerstand Waterdampdoorlaatbaarheid Vries-/dooibestendigheid Enz.

STARRE BESCHERMENDE COATINGS Hechtsterkte Ruitjessnijproef Doorlaatbaarheid voor

koolstofdioxide Doorlaatbaarheid voor waterdamp UV-bestendigheid Bestendigheid tegen alkalische

ondergrond Vries-/dooibestendigheid Brandgedrag Enz.

ELASTISCHE BESCHERMENDE COATINGS

Scheuroverbruggend vermogen - Statisch - Dynamisch - Bij lage temperaturen (-20°C)

Hechtsterkte Ruitjessnijproef Doorlaatbaarheid voor

koolstofdioxide Doorlaatbaarheid voor waterdamp UV-bestendigheid Bestendigheid tegen alkalische

ondergrond Vries-/dooibestendigheid Brandgedrag Enz.

DE ONAFHANKELIJKE BEOORDELING EN GOEDKEURINGEN VAN SIKA PRODUCTEN EN SYSTEMENPlus tests en testrapporten conform de eisen van EN 1504


KWALITEITSGARANTIE

KWALITEITSBEHEERSING TIJDENS DE PRODUCTIE

Elk product of systeem dient te voldoen aan goed gedefi nieerde normen voor kwaliteitsgarantie

en kwaliteitsbeheersing tijdens de productie. In de Europese norm EN 1504 deel 2 tot 7 zijn de desbetreff ende vereisten voor kwaliteitsbeheersing in de productie locatie opgenomen. In aanvulling op deze in Europa verplichte vereisten is Sika in al haar productiefaciliteiten over de hele wereld ISO 9001 erkend.

KWALITEITSBEHEERSING OP DE BOUWPLAATSBelangrijke reparatiewerkzaamheden vereisen steeds vaker dat er een kwaliteitsgarantieplan is opgesteld. Dankzij haar kennis op het gebied van kwaliteitsmanagement kan Sika de aannemer helpen bij het uitwerken en voorbereiden van de desbetreff ende procedures om te voldoen aan al deze vereisten.EN 1504-10 biedt een leidraad voor de kwaliteitsbeheersing die relevant is voor de uitvoering op de bouwplaats. Sika publiceert ook specifi catiedetails over hun producten en systemen in combinatie met werkbeschrijvingen voor de toepassing van het product op de bouwplaats. Er zijn procedures voor kwaliteitsbeheersing en checklists verkrijgbaar ter ondersteuning van de bouwopzichter en het algemeen management van betonreparatie- en beschermingsprojecten.

DE PRESTATIECRITERIA

PRODUCT- EN SYSTEEMPRESTATIEEr zijn functionele en prestatie-eisen waaraan de producten afzonderlijk moeten voldoen als de componenten van een systeem, maar ook eisen waaraan het als één geheel functionerende systeem moet voldoen.

PRAKTISCHE TOEPASBAARHEIDSCRITERIA VAN DE PRESTATIE Naast hun prestatie ter plaatse op het bouwwerk is het ook van belang om de toepassingskenmerken en eigenschappen van de producten te defi niëren en daarna te testen. Bij Sika garanderen wij dat deze in overeenstemming zijn met de richtlijnen van EN 1504 Deel 10, maar wij garanderen bovendien dat Sika producten allemaal op een practische manier kunnen worden toegepast op de bouwplaats en in alle verschillende klimatologische omstandigheden overal ter wereld.

Bijvoorbeeld: Sika reparatiemortels moeten geschikt zijn voor gebruik bij reparaties in verschillende diktes, gebieden en omvang en moeten in zo weinig mogelijk lagen worden aangebracht. Ze moeten daarna snel weersbestendig worden.

Sikagard® coatings moeten evenzeer beschikken over voldoende viscositeit en de juiste thixotrope eigenschappen bij verschillende temperaturen, ten einde de gewenste natte en droge laagdiktes te bereiken. Dit dient te worden bereikt in een minimum aantal lagen, bovendien moeten ze ook voldoende dekkend vermogen bezitten en snel weersbestendig worden.


TESTEN VAN PRODUCTTOEPASSING ONDER DYNAMISCHE BELASTING Toepassing voor het testen van de installatie en prestatie van reparatiemortels onder mobiele dynamische belasting

HET “BAENZIGER BLOCK” VOOR HET TESTEN VAN MORTELEr zijn vele oorzaken van vroegtijdige gebreken in herstelingsmortel, maar het meest voorkomende is scheurvorming. Sika heeft dit probleem reeds een hele tijd herkend en ontwikkelde een praktische testprocedure om prestatielimieten te stimuleren en productkwaliteit te verbeteren.

DE ECHTE TEST OP ECHTE CONSTRUCTIES - ONAFHANKELIJKE EVALUATIE VAN VOLTOOIDE PROJECTEN

BETONREPARATIE

SIKA’S GEAVANCEERDE TEST VOOR DE PRODUCTPRESTATIE VAN REPARATIEMORTELHet “Baenziger Block” voor het testen van betonreparatiemortels maakt directe vergelijkingen en prestatiemetingen mogelijk tussen producten, productiemethoden, productiefaciliteiten en gebruiksomstandigheden overal ter wereld.

Deze innovatie van Sika zorgt voor: Directe vergelijking wereldwijd Zowel horizontale en verticale

toepassing als boven het hoofd Realistische afmetingen zoals op

locatie Aanvullende laboratoriumtests

door het verrichten van kernboringen

Beoordelen van krimp- en barstgedrag

In 1997 is door vooraanstaande onafhankelijke adviseurs en testinstituten een groot internationaal onderzoek uitgevoerd bij voltooide reparatieprojecten door middel van inspectie, testen en nazicht.Dit betrof meer dan twintig grote gebouwen en civieltechnische bouwwerken in Noorwegen, Denemarken, Duitsland, Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk die waren gerepareerd en beschermd met Sika®-systemen tussen 1977 en 1986. Deze werden aan een herinspectie onderworpen en de prestaties van de systemen werden na periodes van 10 tot 20 jaar beoordeeld door vooraanstaande adviseurs op dit gebied.De uitstekende toestand van de constructies en de conclusies van deze adviseurs in de rapporten over de materiaalprestaties vormen een

duidelijke en onmiskenbare erkenning voor Sika’s producten voor de reparatie en bescherming van beton.

Zij bevestigen ook Sika’s pionierswerk in de vroege ontwikkeling van de moderne, systematische aanpak van de reparatie en bescherming van beton.

Deze rapporten zijn gepubliceerd in het Sika referentiedocument “Quality and Durability in Concrete Repair and Protection”, dat op aanvraag wordt toegestuurd.

Het “Baenziger Block” is nu door het USA Department van het interne CREE Programma beoordeeld als de beste specifi catie en confi guratie voor het evalueren van de gevoeligheid van reparatiematerialen.

“Baenziger Block”, gevuld met scheurgevoelige mortel

Mortel met goed scheurgedragHet ongevulde “Baenziger Block”

F/2 F/2F

AANVULLENDE PRESTATIEPROEVEN EN DE UITGEBREIDE ONAFHANKELIJKE DUURZAAMHEIDBeoordeling van Sika producten en systemen


Sikagard® producten zijn getest op hun anti-carbonatatieprestaties en op hun waterdampdoorlaatbaarheid, zowel wanneer ze net zijn aangebracht als ook na 10.000

uur versnelde veroudering (equivalent aan minimum

15 jaar atmosferische blootstelling).

Alleen dit type laboratoriumtest kan

een echt en compleet beeld van een product en haar

prestatie op lange termijn geven.

Sika heeft aan het oppervlak toegepaste corrosie-inhibitoren in 1997 geïntroduceerd.

Sindsdien zijn miljoenen vierkante meters gewapend beton overal ter wereld beschermd tegen corrosie. Sika® Ferro Gard®-903 PLUS bestrijkt principe 9 (Beheersing van kathodische gebieden) en principe 11 (Beheersing van anodische gebieden). Vele studies hebben sinds deze introductie de doeltreff endheid van

de corrosiebescherming die deze technologie met zich meebrengt, bevestigd.

Er zijn vele internationale rapporten van toonaangevende instituten van over de hele wereld gepubliceerd. Eén daarvan is afkomstig van de Universiteit van Kaapstad in Zuid-Afrika. Hierin wordt de doeltreff endheid van Sika® FerroGard®-903 PLUS in gecarbonateerde constructies gedemonstreerd. Het Engelse Building Research Establishment (BRE) heeft in een rapport de eff ectiviteit van Sika® FerroGard®-903 PLUS laten zien in een toepassing als preventieve

maatregel in een zwaar door chloriden verontreinigde omgeving. Deze toepassing is zorgvuldig geëvalueerd tijdens een 2,5 jaar durend programma (BRE 224-346A).Daarnaast is er het Europese SAMARIS (Sustainable and Advanced Materials for Road InfraStructure) project dat in 2002 is gestart als onderdeel van een groot onderzoeksproject van de Europese Unie. Samaris was opgezet om de innovatieve technieken voor het onderhoud van constructies met gewapend beton te onderzoeken.

Al deze rapporten concludeerden dat wanneer voldaan wordt aan de juiste voorwaarden, Sika® FerroGard®-903 PLUS een rendabele methode voor corrosievermindering is.

Naast de Europese norm EN 1504-2, wordt de indringende prestatie van waterafstotende impregneringen in beton getest door de waterabsorptie in het diepteprofi el van beton te meten (bijvoorbeeld op betonboringen vanaf de bovenkant van het oppervlak tot op 10 mm diepte). Zodoende kan de maximale indringingsdiepte en de doeltreff endheid worden bepaald. Op die indringingsgrens wordt in het laboratorium met behulp van FT-IR analyse de exacte hoeveelheid van het actieve ingrediënt in het beton gemeten. Deze waarde geeft het minimale gehalte aan waterafstotende deeltjes aan en kan daarom ook worden gebruikt voor kwaliteitsbeheersing op de bouwplaats.

VERSNELDE VEROUDERINGSTEST

BETONBESCHERMING

EXTRA TESTPROCEDURE VOOR WATERAFSTOTENDE IMPREGNERINGEN

HET TESTEN VAN DE PRESTATIE VAN CORROSIE-INHIBITOREN

Sikagard® scheuroverbruggende coatingproducten en -systemen zijn getest om hun dynamische scheuroverbrugging te bevestigen bij lage temperaturen tot -20°C.

Sikagard® coatings zullen daarom blijven presteren, lang nadat vele andere zogenaamde “beschermende” coatings gefaald hebben om doeltreff ende bescherming te bieden.

zowel wanneer ze net zijn aangebracht als ook na 10.000

uur versnelde veroudering (equivalent aan minimum

Alleen dit type laboratoriumtest kan

een echt en compleet beeld van een product en haar

prestatie op lange termijn geven.


BRUGGENCOMMERCIËLE GEBOUWEN

* er zijn nog meer Sika oplossingen mogelijk; raadpleeg de specifi eke documentatie of neem contact op met de technische dienst van Sika voor advies.

GEBREKEN

Afbrokkelend beton

Blootgesteld staal

Ingebed staal

Scheuren

Beton-bescherming

Voegen

GEBREKEN

Afbrokkelend beton

Blootgesteld staal

Ingebed staal

Scheren

Beton-bescherming

Voegen

SIKA OPLOSSINGEN*

Handmatig of met spuitapplicatie beton of reparatiemortel toevoegen Sika® MonoTop®-412 N en -410 R

Hulpstoff en voor beton metViscocrete®

Bescherm de wapeningsstaven tegen corrosie Sika® MonoTop®-910 N

Bescherming van de wapening door het aanbrengen van corrosie-inhibitoren Sika® FerroGard®-903 PLUS

Voor niet-bewegende scheurenSika® MonoTop®-723 N

Voor fi jne oppervlaktescheurenSikagard® Monolastex®

Coatings om het beton te beschermenBijbehorend deel van de normreeks: geen Sikagard® Monolastex®

SikaHyfl ex®-250 Facade (wand)Sikafl ex® PRO-3 (vloer)

SIKA OPLOSSINGEN*

Handmatig of met spuitapplicatie beton of reparatiemortel toevoegen Sika® MonoTop®-412 N

Hulpstoff en voor beton metSika® ViscoCrete®

Bescherm de wapeningsstaven tegen corrosie SikaTop® Armatec®-110 EpoCem®, Sikadur®-32 voor een hoog-corrosieve omgeving

Bescherming van de wapening door het aanbrengen van corrosie-inhibitoren Sika® FerroGard®-903 PLUS

Voor niet-bewegende scheurenSika® MonoTop®-723 N


BetonbeschermingSikagard® Monolastex®

Sikadur® Combifl ex SG systeemSikafl ex® PRO-3Sikafl ex® Tank N

VOORBEELDEN VAN TYPISCHE BETONSCHADEGEVALLEN EN HUN REPARATIE EN BESCHERMING MET SIKA SYSTEMEN


SCHOORSTENEN EN KOELTORENS WATERZUIVERINGSINSTALLATIES

GEBREKEN

Afbrokkelend beton

Blootgesteld staal

Ingebed staal

Scheuren

Beton-bescherming

Voegen

GEBREKEN

Afbrokkelend beton

Blootgesteld staal

Scheuren

Beton-bescherming

Afschuur- weerstand

Voegen

SIKA OPLOSSINGEN*

Handmatig of met spuitapplicatie beton of reparatiemortel toevoegen Sika® MonoTop®-412 N

Hulpstoff en voor beton metSika® ViscoCrete®

Bescherm de wapeningsstaven tegen corrosieSikaTop® Armatec®-110 EpoCem® voor hoog corrosieve omgevingen

Bescherming van de wapening door het aanbrengen van corrosie-inhibitorenSika® FerroGard®-903 PLUS

Voor niet-bewegende scheuren Sikagard®-720 EpoCem®


Coatings om het beton te beschermenSikagard®-680 S BetoncolorSikagard®-720 EpoCem®Sikagard® Monolastex®SikaCor® EG-5 (offi ciële vliegtuigwaarschuwingskleuren)

Sikadur® Combifl ex SG systeemSikaHyfl ex®-250 Facade

SIKA OPLOSSINGEN*

Handmatig of met spuitapplicatie beton of reparatiemortel toevoegenSika® MonoTop®-412 N

Hulpstoff en voor beton met Sika® ViscoCrete®

Bescherm de wapeningsstaven tegen corrosieSikaTop® Armatec®-110EpoCem®, Sikadur®-32voor hoog corrosieve omgevingen

Voor niet-bewegende scheurenSikagard®-720 EpoCem®

Voor fi jne oppervlaktescheurenSikafl oor®-390

Scheuren, breder dan 0,3 mmSika® Injection-201 CE

Coatings om het beton te beschermenSikagard®-720 EpoCem®Sika® Poxitar FSika® Permacor®-3326 EG H

Sika® Abraroc

Sikadur® Combifl ex SG systeemSikafl ex® TS PlusSikafl ex® PRO-3

Ver

antw

oord

elijk

e ui

tgev

er: B

. Van

Sev

er -

10.2

015

Sika Belgium nvVenecoweg 379810 NazarethBelgië

ContactTel. +32 9 381 65 00Fax +32 9 381 65 [email protected]

Cer

tifie

d Management System

ISO 9001 / ISO 14001

SIKA - UW LOKALE PARTNER MET EEN WERELDWIJDE AANWEZIGHEID

Op Sika producten is de meest recente versie van onze algemene leverings- en verkoopsvoorwaarden van toepassing. Raadpleeg altijd eerst het meest recente technisch informatieblad voordat u een product gaat gebruiken of verwerken. Aan deze uitgave mogen geen rechten worden ontkend.

MEER INFO:

� Op 6 continenten� In 90 landen� Meer dan 120 productie- en marketinglocaties� Wereldwijd 17.000 werknemers

Sika is wereldwijd actief in de bouw en industrie als leverancier op de markt van gespecialiseerde chemische toepassingen. Sika voorziet zowel de bouwsector als de industriële sector (automotive, bus, vrachtwagen, trein, zonnepanelen, windenergie en façades) van haar producten.

Sika’s productlijnen vallen op door de hoge kwaliteit van de betonhulpstoff en, gespecialiseerde mortels, kitten en lijmen, materialen voor dempen en versterken, systemen voor structurele versterking, industriële vloeren en systemen voor zowel daken als waterdichting. Sika is wereldwijd aanwezig in 90 landen en heeft meer dan 17.000 werknemers en is daarom op lokaal niveau goed in staat om bij te dragen aan het succes van haar klanten.

De reparatie en bescherming van gewapend beton met Sika ... · 2 De reparatie en bescherming van...

Documents

Transcript of De reparatie en bescherming van gewapend beton met Sika ... · 2 De reparatie en bescherming van...