DE PREVENTIEVE ANTIWITWASWETGEVING

& de economische beroepen

Frank HaemersJuridische dienst BIBF

1

INLEIDINGWITWASSEN BESTRIJDEN

Repressief luik Preventief luik

Art 505 Strafwetboek Wet 18 september 2017(voorheen Wet 11 januari 1993)

2

ANTIWITWASWETGEVINGFAG : Financiële Actiegroep –”40 aanbevelingen” – (Mondiaal)

4° Richtlijn 06-2015 (EU)

Wet – 09/2017(BE)

REGLEMENT-NORM (Instituten)

TOELICHTINGSNOTA-OMZENDBRIEF (Instituten)

HANDLEIDING INTERNE PROCEDURE (Beroepsbeoefenaars)

3

WET 1

8.0

9.2

017

Boek I Algemene bepalingen

Boek IIVerplichtingen entiteiten

Boek IIIBeperkingen van het gebruik van

contanten

Boek IVBevoegde autoriteiten

Boek VSancties

Boek VIOvergangs&wijzigingsbepalingen

4

Boek I

, tite

l 1

Art

2-4

: definiteis

Art 2 : witwassen geld

(WG)

Art 3 Financiering terrorisme (FT)

Art 4,23° Criminele activiteiten

Onwettige uitoefening beroep

Art 4, 27° UBO

Art 4, 28-30° PPP

5

Boek I

, tite

l 1

Art

5:

on

derw

orp

en

entitite

n5,23°

bedrijfsrevisoren Leden en stagiairs

5,24°

accountants en belastingconsulenten

Externe leden en stagiairs

5, 25°

boekhouders en boekhouders-fiscalisten

Externe leden en stagiairs

6

Boek I, titel 2

Art 7: risico gebaseerde benadering

Boek II steeds toepassen in functie van EIGEN EVALUATIE van de risico’s inzake witwassen geld / financiering terrorisme

Evolutie van rule based naar risk based

7

Boek II, Titel 1Organisatie en interne

controle

9

Boek I

I, t

itel 1

Hfst 1.Binnen alle entiteiten

Interne procedures

Aanstellen verantwoordelijken

Personeel en medewerkersHfst.2. Binnen de groepen

9

Interne procedure maken

Gedragslijnen Procedures Interne controlemaatregelen

Doeltreffend -

Evenredig met aard en omvang

Risicobeperking en –beheersing

Financiële embargo’s

10

Inhoud interne procedure (1°):

altijd

risicobeheermodellen

cliëntacceptatie

Waakzaamheid t.a.v. cliënten en verrichtingen

Melding van vermoedens

Bewaring documenten en stukken

Interne controle

Naleving van de wet en reglementen

11

Inhoud interne procedure (2°)

Voor zover passend gezien aard en

omvang

Onafhankelijke auditfunctie

Procedures bij aanwerving personeel –betrouwbaarheid – in functie van risico

ivm opdracht

12

Inhoud interne procedure (3°) Sensibilisering en opleiding

personeel

13

Interne procedures: nieuw ?�Neen : reeds onder wet van 1993 was dit verplicht�Bestaand model (BIBF-IAB-IBR) op : www

�Een update in functie van de nieuwe wet volgt dit jaar

14

Interne procedureINHOUDSTAFEL MODEL

15

Aanduiding “verantwoordelijke”: ALTIJD

Entiteit = Rechtspersoon:

Lid bestuursorgaan of effectieve leiding

Entiteit = natuurljke persoon:

De natuurlijke persoon zelf

Taak: waken over toepassing wet/reglement

16

Aanduiden Compliance Officer (AMLCO):ALTIJD

Toezicht op uitvoering

gedragslijnen, …

Analyse atypische verrichtingen + verslaggeving

Meldingen aan de CFI

17

Voorwaarden AMLCO:

Professionele betrouwbaarheid

– integere uitvoering

Effectieve, Onafhankelijke en

autonome uitoefening functie

Deskundigheid terzake

Kennis wettelijk kader

Beschikbaarheid

Hiërarchisch niveau/bevoegdheid

Alle nuttige en noodzakelijke

maatregelen kunnen voorstellen aan het

bestuur! AMLCO &

verantwoordelijke kunnen dezelfde persoon zijn: in

functie van aard en omvang

18

Binnen alle onderworpen entiteiten –

art 10: interne melding inbreuken

Passende procedures

evenredig met aard en omvang

Melding door personeel aan verantwoordelijke/AMLCO

via onafhankelijk en anoniem kanaal

Inbreuken op Boek II

19

Vorming personeel

In functie van de opdracht van het

personeelslid

In functie van aard en omvang

De interne procedures

WG/FT verrichtingen kunnen onderkennen

Interne melding & melding aan toezichtautoriteiten van

inbreuken op de wet (art 90)

Permanente opleiding in functie opdracht / risico WG/FT

20

Boek II, Titel 2Algemene risicobeoordeling

In functie van aard en omvang blootstelling kantoor aan risico WG/FTbeoordelen

Kenmerken cliënten, diensten

Betrokken landen:

Aandacht voor landen met hoog risisco

Leveringskanalen

Documenteren

Ter beschikking van toezichtautoriteiten

Toezicht of interne procedures in

verhouding staan tot WG/FT risico

22

Aandachts

punte

n b

ij

alg

em

ene r

isic

obeoord

eling

Risiconanalyses

Verslag EU-commissie

België

Bijlagen bij de wet

Bijlage I: doel & duur zakenrelatie

Bijlage II: factoren lager risico

Bijlage III: factoren hoger risico

23

RISICOGEBASEERDE BENADERING : KANTOOR

� Bijlage bij verslag Commissie : enkel in Engels

Bevat details per sector

24

Boek II, Titel 3Waakzaamheidsonderzoek

t.a.v. cliënten en de verrichtingen

Boek I

I, t

itel 3

Hfst 1.Algemene

waakzaamheidsverplichtingen

Hfst.2. Bijzondere gevallen van

verhoogde waakzaamheid

Hfst. 3. Derde zaakaanbrengers

26

Algemene waakzaamheidsverplichtingen: basisprincipes

Identificeren en verifiëren

personen (1)

Beoordelen doel en aard

zakelijke relatie (2)

Doorlopende waakzaamheid

(3)

Altijd op basis van individuele

risicobeoordeling cliënt

Hoog risico= strenger

Laag risico= milder

27

Eerste stap: Individuele risicobeoordeling cliënt

RODE DRAAD ANTI-WITWASWETGEVING

� Cliënten onderverdelen in functie van risico = risicoanalyse

� Deze beoordeling is de basis voor alles wat hierna volgt in zake (1) (2) & (3)

Geografisch De cliënt De dienstverrichting Sector

28

Eerste stap: Individuele risicobeoordeling cliënt

� Risico verbonden aan cliënt: o.a.• Onduidelijkheid eigendomsstructuur• Zeer frequente wijzigingen in de structuur• Nodeloze complexiteit• Wanverhouding tussen structuur en resultaat

� Geografisch risico : cliënt afkomstig uit landen met hoog risico. Zie:

https://financien.belgium.be/nl/landen-met-een-hoog-risico

� Risico’s verbonden aan de dienstverlening• Ongebruikelijke transacties• ….

29

Eerste stap: Individuele risicobeoordeling cliënt

Risico verbonden aan sectoren� Bron : jaar verslagen CFI

30

Kwetsbare sectoren - WG

� Bouw & transportsector• Belangrijkste element: gebruik van

onderaannemers

• Vaak aanstelling van nieuwe zaakvoerders

• Verdwijnen wanneer de frauduleuze verrichtingen aan het licht komen

• Groot aantal lege of slapende vennootschappen

• Valse documenten

• Sociale fraude

• Vaag en uitgebreid maatschappelijk doel

31

Kwetsbare sectoren - WG� Sector van edelstenen en edele metalen

• Valse facturen

• Groot aantal spelers

• Activiteiten nauw verbonden met in- en uitvoer (met landen waar maatregelen ter bestrijding van witwassen minder streng zijn)

• Hoe hoger de waarde van de verkochte producten, hoe kwetsbaarder de sector is voor witwassen

• Gemakkelijk te vervoeren goederen

32

Kwetsbare sectoren - WG� Kunst- en antieksector : veilingen,

kunstgalerijen, musea, antiekhandelaars, verzamelaars en internethandel• Moeilijk te controleren markt: discreet en

ondoorzichtig• Moeilijk te controleren distributiekanalen (bv.

directe verkoop tussen particulieren – in het bijzonder op het internet)

• Hoe hoger de waarde van de verkochte producten, hoe kwetsbaarder de sector is voor witwassen

• Valse documenten en valse veilingen (op het internet)

• Snel van eigenaar wisselen• Er kan anoniem gewerkt worden• Verrichtingen in contanten

33

Kwetsbare sectoren - WG� Horecasector

• Veel contanten• Geld van illegale oorsprong kan gemakkelijk

worden vermengd met legale inkomsten van de zaak of worden gebruikt om niet-aangegeven werknemers te betalen

• Omzetcijfer doen toenemen om geld wit te wassen• Men maakt gebruik van stromannen, valse

facturen, valse btw-briefje, valse C4’s• Ondernemingen met een korte levensduur:

vennootschap wordt failliet verklaard, ontbonden, opgegeven of de ene juridische constructie wordt op korte tijd door een andere vervangen

• Vaak aanstelling van nieuwe zaakvoerders

34

Kwetsbare sectoren - WG� Kleinhandelsdistributie

� Grote cashflow (net zoals bij de horeca)

� Schijnzelfstandigen of stromannen

� Vage en ruime maatschappelijk doelen

� Ondoorzichtige boekhouding

� Zwartwerk

� Ongewoon hoog omzetcijfer in verhouding met de economische werkelijkheid

� Vaak failliet verklaard en er wordt automatisch een nieuwe vennootschap opgericht met nieuwe personen

� Aandelen van de vennootschap worden aan andere personen overgedragen

35

Kwetsbare sectoren - WG� Tweedehandsvoertuigen

• Valse documenten (betalingen in het zwart)

• Boekhouding kan gemakkelijk gemanipuleerd worden omdat de prijzen schommelen indien de verkoop onderhands gebeurt

• klanten die hier niet wonen

36

Kwetsbaarheden FT� nieuwe betaaltechnieken

• Pre-paid cards, virtueel geld (bv bitcoin), pay-pal, e-wallets….: anonimisering, snelheid, combinatie met informeel bankieren

� Misbruik van VZW/NGO / socialeuitkeringen

37

Eerste stap: Individuele risicobeoordeling cliënt

� Model zie handleiding interne procedure� Criteria : zie algemene beoordeling risico kantoor� Concreet voorbeeld

38

Identificatie & identiteitsverificatie

Personen (1)

Wie ?

Wat ?

Wanneer ?

Indien niet mogelijk ?

39

Wie ?

Cliënten= zakelijke relatie,

regelmaat

Lasthebbers

UBO +inzicht in

eigendomsstructuur rechtspersoon

Tenzij cliënt/ lasthebber gereglementeerde markt

in land met gelijkwaardige verplichtingen

40

Gereglementeerde markt ?Richtlijn 2014/65 – Wet 21/11/2017

BE EU niet-EU

Euronext ESMA EU-comm(nog niet beschikbaar)

41

4-27° : definitie uiteindelijke begunstigdeALTIJD NATUURLIJKE PERSOON

Eigenaar/zeggenschap

Vennootschap

1.Belang van >25%

2.Zeggenschap via andere middelen

3. Indien geen 1 of 2 dan hoger leidinggevend

personeel

VZW’s & stichtingen

Bstuurders, lasthebbers, dagelijks bestuur, personen

ten voordele van wie is opgericht

Persoon voor wie een verrichting wordt

uitgevoerd of relatie wordt aangegaan

Voordeel halen uit de verrichting of

beslissingsbevoegdheid heeft

42

NV DE KLANT

BVBA A -70%

Mevr. P. – 100 %

BVBA B- 30%

Dhr Z- 10%Mevr. V – 30 %Dhr. C – 60 %

UBO� P. UBO van BVBA A & NV DE KLANT� C. UBO van BVBA B & NV DE KLANT� V. UBO van BVBA B maar niet van NV DE KLANT� Z. geen UBO van BVBA B noch van NV DE KLANT

43

Wat ?

Cliënten / lasthebber

Natuurlijke persoon: voornaam naam,

geboortedatum en indien mogelijk adres

Rechtspersoon: maatschappelijke naam en zetel, lijst bestuurders en

regels inzake vertegenwoordigingsbevoegdheid

UBO

Voornaam + naam, en adres & geboortedatum indien

mogelijk

Altijd risicoanalyse

toepassen

Laag risico: voldoende info om te kunnen onderscheiden

Hoog risico: op onbetwistbare wijze kunnen

onderscheiden

44

Verificatie

Bewijsstukken/betrouwbare

informatiebronnen

Laag risico: voldoendezekerheid van kennis over

persoon

Hoog risico: hoge mate vanzekerheid van kennis over

persoon

UBO-register + in functie van risiconiveau aanvullen met informatie uit andere

bronnen

Wanneer ?Atijd vooraf Tenzij bijzondere omstandigheden

voorzien in interne procedure : noodzakelijke en laag risico en zo snel

mogelijk daarna

45

Wet 1993� NP

� Face to face (principe) : E-id /paspoort� Op afstand (uitzondering) : E-id / certificaat klasse 3� Andere bewijskrachtige stukken : indien geen risico

� RP� Statuten : coördinatie� Publicatie benoeming B.S. /NBB

46

Identificatie & identiteitsverificatie zijn niet mogelijk, wat dan ?

Principe= geen zakelijke relatie aangaan of bestaande stoppen / melden CFI

Uitzondering :juridische beroepen bij het

bepalen rechtspositie/verdedigen

47

BEPALEN VAN RECHTSPOSITIE – TOELICHTINGSNOTA CFI

Nota CFI op

48

BEPALEN VAN RECHTSPOSITIE

49

Vaststellen kenmerken

cliënt/aard zakelijke relatie (2)

Kenmerken van de cliënt/aard

zakelijke relatie

Om verplichtingen verder te kunnen blijven nakomen

Hebben we niet te maken met een PPP ?

Indien niet mogelijk ?

Geen zakenrelatie

Tenzij uitzondering van toepassing

50

doorlopende waakzaamheid

(3)

Opsporen atypische

verrichtingen

Overeenstemming verrichtingen met aard,

kenmerken en risicoprofiel cliënt

Actualisatie gegevens & risicoprofiel

Indien niet mogelijk ?

Stoppen tenzij uitzonderingen van

toepassing

51

Bijzondere gevallen van verhoogde

waakzaamheid

Verhoogde waakzaamheid in afwachting van verificatie

Landen met hoog risico

Landen die via KB/WIB als fiscaal

paradijs gedefinieerd worden

PPP (def art 4,28)

Aanvaarding op passend niveau

Oorsprong vermogen/gelden

Verscherpt toezicht

52

Boek II, Titel 4

Analyse van atypische verrichtingen, melding van

vermoedens en bewaringvan documenten

Boek I

I, t

itel 4

Hfst 1.Analyse van atypische

verrichtingen

Hfst.2. Melding van vermoedens

54

Analyse van atypische

verrichtingenin functie van verband met

WG/FT

-

Schriftelijk verslag

Analyse van complexe & ongebruiklijk grote

verrichtingen

Analyse van ongebruikelijke

verrichtingspatronen zonder zichtbaar

economisch/rechtmatig doel

Specifieke analyse in functie WG/FT wanneer

waakzaamheidsverplichting niet kon vervuld worden

55

HOE CRITERIA OPMAKEN ?� Jaarverslagen CFI� 01/2012 – NOTA CFI - INDICATOREN

� Integrale tekst op www.ctif-cfi.be� P. 9 & 10 van deze nota betreft indicatoren

(knipperlichten) voor

56

� Uit deze lijst :

57

� Maar zie bv ook K.B. 03 juni 2007 : indicatoren ernstige en georganiseerde fiscale fraude : KB is niet meer van toepassing doch de inhoud blijft wel nuttig als knipperlicht

� 1° de tussenkomst van opgerichte of overgenomen schermvennootschappen met maatschappelijke zetel in een fiscaal paradijs of offshorecentrum of op het privé-adres van een stroman, of die atypische verrichtingen uitvoeren gelet op hun maatschappelijk doel, of die een onzeker of incoherent maatschappelijk doel hebben;

� 2° het gebruik van vennootschappen waarin kort voor het uitvoeren van de verdachte financiële verrichtingen verscheidene statutaire wijzigingen z ijn opgetreden zoals het aanduiden van een nieuwe bestuurder, de wijziging van de maatschappel ijke benaming, de uitbreiding of wijziging van het maatschappelijk doel of de verplaatsing van de maatschappelijke zetel;

� 3° de tussenkomst van tussenpersonen (stromannen) die optreden voor rekening van vennootschappen betrokken bij de financiële verrichtingen;

� 4° het uitvoeren van financiële verrichtingen die verdacht of atypisch zijn gelet op de gewoonlijke uitoefening van de activiteiten van de onderneming, in sectoren die zeer concurrentieel zijn of bijzonder gevoelig voor BTW-carrousel fraude, zoals bijvoorbeeld de sectoren voor computerapparatuur, voertuigen, telefonie (GSMs), textiel, hi-fi, video en electronica;

� 5° de zeer forse stijging in een korte tijdspanne van de omzet op recent geopende bankrekening(en) die tot dan toe weinig of niet gebruikt werden, door een exponentiële toename van het aantal verrichtingen en hun omvang;

� 6° de vaststelling van onregelmatigheden in de facturen die worden voorgelegd ter rechtvaardiging van de financiële verrichtingen, zoals het ontbreken van een BTW-nummer, nummer van een financiële rekening, factuurnummer, adres of data of wanneer deze gegevens niet kunnen worden verstrekt;

58

� 7° het gebruik van doorsluisrekeningen en de opeenvolging van meerdere verrichtingen, waaronder desgevallend zelfs beperkte opnames in contanten (afhouden van commissies), voor een omvangrijk totaal bedrag, terwijl er vaak nauwelijks enig positief saldo op de rekeningen staat;

� 8° het gebruik van tussenrekeningen of rekeningen van titularissen van niet-financiële beroepen als doorsluisrekening waardoor de identificatie van de werkelijke economische begunstigde en van de banden tussen de oorsprong en de bestemming van de fondsen wordt bemoeilijkt. Dit gebruik kan ook worden gekenmerkt door het aanwenden van complexe vennootschapstructuren en juridische en financiële constructies die de beheers- en bestuurmechanismen weinig transparant maken;

� 9° de internationale dimensie van de financiële verrichtingen waardoor hun economische en financiële rechtvaardiging moeilijk kan worden begrepen daar ze zich meestal beperken tot het louter transiteren van fondsen die uit het buitenland komen en er weer naar vertrekken;

� 10° de weigering van de cliënt of zijn onmogelijkhei d om onderliggende stukken voor te leggen aangaande de herkomst van de ontvangen fonds en of voorgehouden grondslag van de betaling;

� 11° het organiseren van insolvabiliteit door de snelle verkoop van activa aan verbonden natuurlijke of rechtspersonen of aan niet-marktconforme voorwaarden;

� 12° het gebruik van back-to-back leningen die erin bestaan fondsen naar het buitenland te transfereren voor een kredietaanvraag bij een bankinstelling in dat land waarbij de fondsen als garantie in bewaring worden gegeven om de geleende fondsen daarna naar het land van oorsprong te repatriëren, waardoor het proces wordt voltooid daar de vennootschap in werkelijkheid aan zichzelf leent;

� 13° de betaling van commissielonen aan buitenlandse vennootschappen zonder commerciële activiteit evenals de storting of overschrijving naar België vanuit dergelijke vennootschappen.

59

Knipperlicht knippert, wat dan ?� VERSLAG MAKEN� Concreet voorbeeld

60

Melding van vermoedens

Verplichting tot melding

Mededelingsverbod

Bescherming melders

Bewaring van gegevens

61

WG/FT� "witwassen van geld":

• de omzetting of overdracht van geld of andere goederen, wetende dat deze zijn verworven uit een criminele activiteit of uit deelneming aan een dergelijke activiteit, met het oogmerk de illegale herkomst ervan te verhelen of te verhullen of een persoon die bij een dergelijke activiteit is betrokken, te helpen aan de juridische gevolgen van zijn daden te ontkomen;

• het verhelen of verhullen van de werkelijke aard, oorsprong, vindplaats, vervreemding, verplaatsing, rechten op of de eigendom van geld of goederen, wetende dat deze verworven zijn uit een criminele activiteit of uit deelneming aan een dergelijke activiteit;

• de verwerving, het bezit of het gebruik van geld of goederen, wetende, op het tijdstip van ontvangst, dat deze voorwerpen zijn verworven uit een criminele activiteit of uit deelneming aan een dergelijke activiteit;

• deelneming aan, medeplichtigheid aan, poging tot, hulp aan, aanzetten tot, vergemakkelijken van, of het geven van raad met het oog op het begaan van één van de in de bepalingen onder vorige punten bedoelde daden.

�Criminele activiteit: lijst misdaden in de wet van 18.09.2017(! Lijst AWW is < strafrechtelijk witwassen)

� “financiering van terrorisme” : de verstrekking of verzameling van geldmiddelen en andere vermogensbestanddelen, op welke wijze ook, rechtstreeks of onrechtstreeks, met het oogmerk dat deze worden gebruikt of in de wetenschap dat zij, geheel of gedeeltelijk, zullen worden gebruikt door een terroristische organisatie, of door een terrorist die alleen handelt, zelfs zonder enige band met een bepaalde terroristische daad.

Verplichting tot melding

Gelden, verrichtingen,

feiten ivm WG/FT

Vermoeden of redelijke gronden om te vermoeden

van WG/FT

Niet verplicht criminele

activiteit te identificeren

Door AMLCO of andere onderworpen entiteit

(≠personeel)

Vóór uitvoeren verrichting, of bij

vaststelling

Koning kan lijst opmaken met te melden

verrichtingen, feiten, gelden,

Koning kan specifieke landenlijst maken

63

HOE MELDEN ?

� ALTIJD SCHRIFTELIJK• Online melden via toepassing op beveiligde

portaalsite van CFI� Toegang : formulier aanvragen via info@ctif-cfi.be

• Papier� Brief� Modelformulier op www.ctif-cfi.be (niet verplicht – wel

aanbevolen)

64

JAARVERSLAG 2017 CFI : meldingen & melders

65

JAARVERSLAG 2017 CFI� DOORMELDINGEN NAAR MISDRIJF

� DOORMELDINGEN NAAR BEDRAGEN

66

Kenmerken door economischeberoepen doorgemelde dossiers

�Faillissement andere vennootschappenzaakvoerders – oprichten nieuwevennootschappen

�Gebruik doorsluisrekening internationaletransacties

�Verrichtingen op of naar privé-rekeningenzaakvoerder

�Ontbreken verantwoordingsstukken�Sectoren bouw en transport

67

Aandachtspunten� Professionalisering : witwasser wordt een beroep:

• Compensatietechniek : criminelen met teveel contanten (bv drugshandel) vinden via gespecialiseerde tussenpersoon criminelen met behoefte aancontanten (bv clandestiene arbeid)

� Misbruik van vennootschappen:

68

Compensatietechniek

69

Quid, financiering van terrorisme ?

� Foreign Terrorist Fighter : individuelefinanciering via veel kleine verrichtingen in contanten : moeilijk vast te stellen door economische beroepen

� Strijd tegen financiering vooral via financiële embargo’s zoals bevriezing van tegoeden

� zie https://financien.belgium.be/nl/thesaurie/financiele-sancties

70

Nationale sancties= bevriezing tegoeden

71

BEVRIEZING TEGOEDEN � Quid, cliënt, lasthebber of UBO op lijst ? :

• Maatregelen (bevriezing) toepassen• Melden aan Thesaurie

� Uitzondering vragen (bv betaling honoraria) mogelijk

� Melden CFI indien ook vermoeden van WG/FT

72

Uitzondering meldingsplicht !

Juridische beroepen

Bepalen rechtspositie /verdediging cliënt rechtsgeding

73

Mededelingsverbod

Melding niet meedelen aan derden of cliënt

Uitzondering 1:mededeling aan

toezichtsautoriteiten mag

Uitzondering 2:tussen onderworpen

entiteiten

In eenzelfde structuur

Of ivm zelfde cliënt/verrichting

74

Bescherming van de melders

Melding ter goeder trouw : geen

aansprakelijkheid

CFI mag de meldingen niet aan derden

overmaken

Bescherming door bevoegde autoriteiten

tegen agressie

75

BEWARING VAN GEGEVENS� IDENTIFICATIEGEGEVENS: 10 jaar na einde zakelijke relatie� VERRICHTINGGEGEVENS : 10 jaar na verrichting

• Bewijsstukken/gegevens die toelaten verrichting te reconstrueren� VERSLAG ATYPISCHE VERRICHTING : 10 jaar na verslag� OVERGANGSREGELING

• 2018: 8 jaar• 2019: 9 jaar• Zakelijke relaties beëindigd tussen 2012- 2017: 7 jaar

� Na verstrijken bewaringstermijn : gegevens wissen, tenzij andere wettelijke bepaling verdere bewaring oplegt !

� Hoe bewaren ? : Beschrijven in interne procedureAfschrift en/of via verwijzing (op voorwaarde van raadpleegbaarheid / onaantastbaarheid)

76

VERWERKING PERSOONSGEGEVENS� BASISPRINCIPE GDPR/AVG INZAKE VERWERKING� Verwerking persoonsgegevens kan o.a. op basis van:

• Toestemming betrokkene• Noodzaak uitvoering overeenkomst• Noodzaak (algemeen belang) opgelegd door wettelijke bepaling

� Art 64 AWW: verwerking persoonsgegevens gebeurt in het algemeen belang

� AWW is dus basis voor verwerking persoonsgegevens en dus geen toestemming meer vereist

� Conform GDPR/AVG : cliënten in kennis stellen door de AWW ter zake opgelegde verplichtingen persoonsgegevens te vragen en bewaren : Bv via clausule in opdrachtbrief of privacybeleid

• Model privacybeleid:

77

VERWERKING PERSOONSGEGEVENS

� BASISPRINCIPE GDPR/AVG: betrokkene heeft recht op o.a.• Toegang tot gegevens• Verbetering van gegevens• Vergeteldheid (= recht op wissen)• Uitoefening van deze rechten gebeurt via verantwoordelijke voor

verwerking van gegevens (= beroepsbeoefenaar)

� Art 65 AWW sluit echter de toepassing van deze rechten uit !!!!! � Betrokkene heeft enkel nog een onrechtstreeks recht van toegang tot

zijn AWW-persoonsgegevens:• Vragen via Gegevensbeschermingsautoriteit: deze bevraagt CFI en

kan betrokkene desgevallend bevestiging dat de verwerking regelmatig is

78

Boek IIIContanten

Betaling in contanten� Verkoop onroerend goed (art 66)

= totaal verbod op contanten + ! Rekeningnummer (koper) moet in verkoopovereenkomst & akte staan.! objectieve meldingsplicht notarissen & makelaars

� Algemeen (art 67) : verbod op betalingen/schenkingen in contantenvan meer dan 3.000,00 € voor alle dienstverleners (en dus niet alleen handelaars).

� ! Niet tussen “consumenten”!� Bijzondere regels voor edele metalen en dergelijke

� Toezicht door Economische inspectie !• Individueel & sectorcontroles• Toezicht op basis van de boekhouding

� Vermoeden van betaling in contanten tenzij bv uit bankuittreksels het tegendeel blijkt

• Wanneer één van de partijen in BE woont is behoudens tegenbewijs BE ook plaats van betaling en dus de 3.000,00 € regel van toepassing

80

WAT BIJ VASTSTELLING INBREUK ?� Iets doen ?: Procedure atypische verrichting toepassen

� !!! verslag opmaken !!! � Cliënt informeren (schriftelijk) over vaststelling� Wijzen op boetes � Brochure FOD Economie geven� Bij herhaling cliënt klasseren als verhoogd risico

� Maar, indien vermoeden van WG/FT !!!• Melden aan de CFI !!!

81

BOEK IV

Bevoegde autoriteiten

BOEK IV

Titel 1Nationale

Risicobeoordeling

Titel 2Register Uiteindelijke

begunstigdenTitel 3 de CFI

Titel 4 Toezichtautoriteiten

Titels 5 & 6Nationale –

internationale samenwerking

83

Titel I

Nationale risicobeoordeling

CFI

AanbevelingenCommunicatie naar

entiteiten

Eigen risicoanalyse

84

Titel II

Register uiteindelijke begunstigden

VennootschappenTrusts/fiduciën

Stichtingen VZW’s

Administratie van de Thesaurie:

verzamelen, bewaren en beheren

https://financien.belgium.be/nl/ubo-register

Praktische modaliteiten

via KB

Wanneer ?

KB: mei - juni

Register : juli 2018

85

UBO REGISTER

86

Titel III

CFI

Analyse informatie

aangebracht door:

Meldingsplichtigen

Toezichtsautoriteiten

Ambtenaren, curatoren

Contactpunten fiscale regularisatie

Mogen bijkomende inlichtingen vragen aan:

Toezichtsautoriteiten

Onderworpen entiteiten

Curatoren, ocmw, …

Mogen informatie meedelen aan

toezichtsautoriteiten

87

Titel IV

Toezicht-autoriteiten

Cijferberoepen College van toezicht, IAB- BIBF

Opdrachten

Reglement uitvaardigen

Aanbevelingen, circulaires, …

Risicoanalyse sector

Toezicht

Publiek maken inbreuk

Stakingsbevel

Intrekking/schorsing erkenning

Tijdelijk verbod management

Ontvangen van meldingen van inbreuken op

de wet

Melding vermoedens

88

TOEZICHT & CONTROLE DOOR INSTITUTEN

� IBR : integratie in kwaliteitscontroles� IAB : kwaliteitstoetsing � BIBF: Commissie Anti-witwassen (CAW)� Taak CAW

• Interne werkgroep : uitwerken teksten …• Controles ter plaatse : preventie & begeleiding

� Controles ter plaatse bij alle onderworpen entiteiten : externe leden en stagiairs

89

TOEZICHT & CONTROLE DOOR BIBF

� Controles ter plaatse• Doel : preventie & begeleiding• Aankondiging (per brief) minstens 30 dagen vooraf• Duur : maximaal 02u00• Overlopen vragenlijst – steekproeven in dossiers• Opmaken verslag :

� Alles in orde : eindverslag� Niet in orde : voorlopig verslag

• Documenten nasturen aan controleur : eindverslag opmaken• Tweede bezoek nodig : nieuwe datum vastleggen en na tweede

bezoek eindverslag opmaken

� Bij weigering controle of ook na opvolging niet in orde:• Verslag overmaken : Vz CAW-CAB verwijst naar rechtskundig

assessor (= tuchtonderzoek)

90

Titel V-VI

Samen-werking

Nationaal

Tussen toezichtsautoriteitenBij gemengd lidmaatschap

Tussen CFI & toezichtsautoriteiten

Internationaal

Tussen CFI’s

Tussen toezichtsautoriteiten

91

BOEK V

Sancties

BOEK V : SANCTIES

� Administratieve geldboete: 250,00 tot 1.250.000,00 €• Kan opgelegd worden door toezichtautoritei t• Rekening houdend met concrete omstandigheden• Invordering door (en voor) FOD Financiën• Moet medegedeeld worden aan de CFI

� Toezichtautoriteiten kunnen ook beslissen om opleggenvan sanctie of maatregel via website bekend te maken

� Kan met vermelding van naam of anoniem : vermelding van naam moet in verhouding staan tot inbreuk

93

BOEK V : SANCTIES

� Administratieve geldboete: 250 tot 50.000,00 €• Kan opgelegd worden door Minister van Financiën

aan bestuurders/directiecomité of effectieveleiding vennootschappen, VZW’s voor nietinvullen/bijwerken UBO-register !!!

94

BOEK V: SANCTIES� strafrechtelijke geldboetes: � 150,00 tot 5.000,00 €

• Verhinderen toezicht ter plaatse• Weigeren gegevens mede te delen• Bewust foute of onvolledige info geven

� 250,00 tot 225.000,00 € met max 10% betaling� Inbreuken op betaling in contanten� Hinderen van controles door FOD Econ

� Strafrechtelijke onderzoeken hierover wordentelkens aan toezichtautoriteit medegedeeld.

95

BOEK VI

Wijzigings- & overgangsbepalingen

Wijziging Wet 27 juni 1921 – VZW’s…

� Nieuw artikel 58/11 : • UBO VZW: art4, 27°,c) - Wet 18.09.2017

• Informatie over UBO inwinnen & up tot date houden• Bestuurders geven in in UBO-register• UBO-gegevens meedelen aan onderworpen entiteit

� Nieuw artikel 58/12

• Boetes (50,00€ tot 5.000,00 €) voor die bestuurders die nalatig zijn bijinvullen/bijwerken UBO-register

97

Wijziging Wetboek Vennootschappen� Nieuw artikel 14/1 :

• UBO Vennootschap : art 4, 27° a) - Wet 18.09.2017

• Informatie over UBO inwinnen & up tot date houden• Bestuurders geven in in UBO-register• UBO-gegevens meedelen aan onderworpen entiteit

� Nieuw artikel 14/2

• Boetes (50,00€ tot 5.000,00€) voor die bestuurders die nalatig zijn bijinvullen/bijwerken UBO-register

98

Wat met bestaand reglement?

� Blijft van toepassing tot herziening, behoudens die bepalingen die strijdig met de wet zijn• Eén bepaling is geheel niet in overeenstemmig :

aanstelling verantwoordelijke enkel indien meer dan 10 meldingsplichtigen samenwerken

• In nieuwe wet moet iedereen een verantwoordelijke en AMLCO hebben

� Nieuw reglement is in aanmaak

99

Toekomst ?

� Instituten: updaten reglement 2011, toelichtingsnota/circulaire, formulieren, beslissingsbomen

� FOD Fin: UBO-register � Europa: 5° richtlijn goedgekeurd door Europees

Parlement op 19.04.2018• Toevoegen alle zelfstandige fiscale

beroepsbeoefenaars aan de onderworpen entiteiten• Verdere uitdieping UBO-register• Aandacht voor nieuwe betaalmiddelen

100