De post … een wereld apart• In dit dossier krijg je een brede kijk op de werking van de post, op...
38
dossier De post … een wereld apart De post … een wereld apart Naam: Klas: Auteur: Stef Desodt Tekeningen: Gilbert Declercq 1
Transcript of De post … een wereld apart• In dit dossier krijg je een brede kijk op de werking van de post, op...
dossier
De post … een wereld apart
De post … een wereld apart
Naam: Klas:
Auteur: Stef Desodt Tekeningen: Gilbert Declercq
1
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Met de smartphone natuurlijk! Of niet?
OP
DR
AC
HT
• Naar aanleiding van ‘een halve eeuw postnummers’ focussen de media meer dan ooit op de post.
• Kijk uit naar artikels in dag- en weekbladen, kranten en magazines …
Goed gelezen?1. Wat wordt bedoeld met
‘Doe je dat nu echt met je smartphone?’
________________________________________
________________________________________
2. Hoe komt het dat de post in 2019 extra aandacht krijgt?
________________________________________
________________________________________
Niks … ik denk na over een verjaardags-sms’je voor Elif. Schrijf ik happy bday? Of gelukkige …
Louise, wat doe je?
Waar heb je het over?
Stuur haar toch op z’n minst een verjaardagskaartje!
Dat is toch je beste vriendin, niet? Doe je dat nu echt met je smartphone?
Ja, het klopt. Berichtjes sturen, nieuwtjes met elkaar uitwisselen … dat gaat tegenwoordig allemaal heel vlot, dankzij de sociale media. Maar toch … een echte brief of een wenskaart in de brievenbus, daar kan ik zo van genieten.
Kijk op de post• In dit dossier krijg je een brede kijk op de
werking van de post, op de weg die een brief of wenskaart aflegt van de afzender tot de geadresseerde, op de taken van de postbode …
• Wil je meer weten over hoe het er vroeger aan toeging? Over filatelie? Prima!
• In 2019 is het precies een halve eeuw geleden dat elke gemeente een postcode kreeg.
2
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Al van gehoord? D
OEN • Schrijf neer waarom je later al of niet postbode wil worden. • Maak een overzicht van de keuzes van je klasgenoten. Noteer de meest voorkomende
pro’s en contra’s. • Stop je uitgeschreven motivatie en het overzicht in je bewaarmap.
Goed gelezen?1. Hoe heet het postbedrijf van ons land?
___________________________________
2. Toon aan dat de vader van Kerem zijn brood verdient als postbode.
___________________________________
___________________________________
___________________________________
3. Som vijf begrippen op die verwijzen naar het schrijven van een brief.
• _________________________________
• _________________________________
• _________________________________
• _________________________________
• _________________________________
VragenrondeKruis de begrippen aan waarover je iets kunt vertellen.
o filatelieo postcodeo sorteercentrumo geadresseerdeo poststempelo frankereno posthoorno streepjescodeo postloketo postnummero luchtposto ijlbodeo afgiftepunto koeriero postscriptum
o Bposto bestemmelingo priorzegelo postiljono postbuso aangetekende zendingo postduifo postabonnemento Franz von Taxiso strafporto postkoetso pakjesautomaato afzendero diligenceo naschrift
Score: _______ op 30
Kerem, vergeet je schoolagenda niet!
Hallo, ik ben de papa van Kerem. Dit jaar werk ik precies tien jaar bij Bpost. Ik wil je graag zó veel vertellen over de werking van de post! Laten we beginnen met een reeks begrippen. Duid de woorden aan die jou bekend in de oren klinken.
3
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Van afzender tot geadresseerde
OP
DR
AC
HT
• Nodig: een envelop.• Doen: noteer jouw
adres als afzender. • Vraag de juf of de
meester of je correct werkte.
• Stop de envelop in je map.
Opdracht 1
Kiezen magtijdstip – straat – stempel – sorteermachine – sorteercentrum – postzegel – postzak – poststukken – postpunt – postkantoor – postbus – postbode – geadresseerde – envelop – brief – bestemming – afzender
Van _______________________________
tot _______________________________.
• Hops, de _____________________ is af.
Nu nog de _____________________.
Je vergeet de ____________________ niet.
• Mmmm … waar vind je een
_____________________ in jouw buurt?
Op _____________________, in een
_____________________? Of breng je die
naar het _____________________?
• De _____________________ licht op een
geregeld __________________ de postbus.
• Alle _____________________ gaan in
een _____________________, richting
_____________________.
Een ____________________ sorteert de
poststukken volgens de plaats van
_________________. De postzegel
krijgt een ____________________.
Goed gelezen?
1. Je schrijft een brief. Wat mag je niet vergeten?
________________________________________
2. Wat is het doel van de frankering?
________________________________________
________________________________________
3. Waar precies vind je postbussen?
________________________________________
________________________________________
Een lange weg• Louise vindt het voorstel van mama een prima
idee. Dit jaar zal ze Elif verrassen met een verjaardagskaart.
• Toeval of niet: de juf heeft het vandaag over de weg die een brief aflegt van de afzender tot de geadresseerde.
• Op het einde van de les wacht de leerlingen een opdracht.
Jo, Elif en Matteo! Nu is het niet lang meer hé, Elif?
Nog enkele dagen … Benieuwd wie me dit
jaar zal feliciteren met mijn verjaardag.
© Alexandros Michailidis / Shutterstock.com
© feiyuezhangjie / Shutterstock.com
4
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Van afzender tot geadresseerde O
PD
RA
CH
T • Verzamel vijf afdrukken van poststempels. Wat staat er naast de datum en de plaatsnaam ook nog op?
• Slaag je erin om in stripvorm een overzicht te geven van de weg die een brief aflegt van de afzender tot de geadresseerde?
• Bewaar de verzameling en de strip in je map.
Opdracht 2Poststempel
• Op de poststempel staat de _________________ waar de brief of het _________________
door de sorteermachine gleed, alsook de _________________.
Postnummer
• Het postnummer of de _________________ in het _________________ eist een
superbelangrijke plaats op.
• Afhankelijk van de postcode ‘vliegen’ de brieven een bepaalde richting uit en belanden
uiteindelijk in een _________________ of _________________.
Drukte
• De vaak eivolle postzakken en -bakken komen in een _________________ terecht.
• Een vrachtwagen van _________________ pikt de containers op. Zo’n container
kan alle richtingen uit: een station, een _________________, een luchthaven.
• De meeste postbakken en -zakken belanden uiteindelijk – meestal met een kleinere
_________________ – in een _________________ van waaruit de postbodes de
poststukken sorteren volgens de hen toevertrouwde _________________.
• Uiteindelijk bezorgt de _________________ de poststukken aan huis.
Nog dit
1000 → _____________________
2000 → _____________________
3000 → _____________________
4000 → _____________________
5000 → _____________________
6000 → _____________________
7000 → _____________________
8000 → _____________________
9000 → _____________________
Goed gelezen?1. Welke gegevens staan op een poststempel?
_________________________________________________
2. Toon aan dat de postcode superbelangrijk is.
_________________________________________________
_________________________________________________
3. Som zes samenstellingen op die beginnen met ‘post’.
_________________________________________________
_________________________________________________
_________________________________________________
Kiezen magadres – Bpost – container – datum – plaatsnaam – postbak – postbode – postcode – postkantoor – poststuk – postzak – rondes – verdeelcentrum – vrachtwagen
Oeps, ook opdracht 2 vraagt een fikse inspanning.
Elke postcode telt vier cijfers. Waar gaan poststukken met deze codes heen? Met wie werk je samen voor dit klusje?
5
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Heel wat opdrachten
OP
DR
AC
HT • Zoek op hoeveel een vel van tien
priorzegels kost. Hoeveel betaal je voor een vel non-priorzegels?
• Verzamel: een afgestempelde envelop met een priorzegel, een afgestempelde envelop met een non-priorzegel, een aangetekende zending en een zending die met de luchtpost werd verstuurd. Vraag er eventueel ook naar bij je grootouders.
• Houd de info en de verzameling bij in je map.
Goed gelezen?1. Lijst drie voorbeelden op van veel voorkomende zendingen.
__________________________________________________
_____________________________________
_____________________________________
2. Lijst drie diensten op die Bpost aanbiedt.
_____________________________________
_____________________________________
_____________________________________
3. Som drie voorbeelden op van kranten.
_____________________________________
_____________________________________
_____________________________________
Overzicht takenpakket Bpost Verbind elke betekenis met het juiste begrip.
grote poststukken ❍ ❍ brief zending in een envelop ❍ ❍ drukwerk dringende levering nodig ❍ ❍ aangetekende zending een spaarrekening openen ❍ ❍ pakket, pakje zich financieel beschermen ❍ ❍ dringende verzending postbedeling met het vliegtuig ❍ ❍ luchtpost postzegelvel non-prior en prior ❍ ❍ geldbeheer reclamebladen, folders, al of niet in een open envelop ❍ ❍ verzekering belangrijke zending waarvoor je een ontvangstbewijs krijgt ❍ ❍ aanbod postzegels Het Laatste Nieuws, Nieuwsblad, De Morgen, De Standaard … ❍ ❍ krantbedeling
Alles goed?
Blij dat je er bent! Ik heb een aantal vragen over die poststukken hier.
Natuurlijk hoort het bestellen van brieven, drukwerk en kranten tot ons takenpakket. Maar we doen nog véél meer …
6
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Een karrenvracht vragen en weetjesO
PD
RA
CH
T • Naar aanleiding van welke gelegenheden biedt Bpost een postogram aan? Lijst de gelegenheden op.
• Probeer een verstuurd postogram aan je verzameling toe te voegen.
• Ga na waar het voor jou dichtst gelegen postkantoor of postpunt zich bevindt.
• Bewaar de info in je map.
Goed gelezen?1. Hoeveel brieven en hoeveel pakjes verwerkt
Bpost elke dag?
______________________________________________
2. Wat is het verschil tussen een zending met een priorzegel en een zending met een non-priorzegel?
______________________________________________
______________________________________________
______________________________________________
PostogramIn het postkantoor en in het postpunt kun je een postogram kopen: een wenskaart voor speciale gelegenheden, zoals een geboorte.
Rode brievenbussenIn ons land kun je je brieven kwijt in ruim 10.000 rode brievenbussen. In de stad vind je zo’n brievenbus altijd binnen een straal van 500 meter. Op het platteland is dat 1,5 kilometer.
Postcode vergetenVergeet de afzender de postcode te noteren in het adres, dan stuurt de sorteermachine de envelop of het pakje richting een speciale dienst in het sorteercentrum. Meestal lost iemand van de dienst het probleem op.
Prior en non-priorEen zending met een ‘prior’ postzegel wordt de volgende werkdag besteld. Met een non-priorzegel gebeurt dit binnen maximaal drie werkdagen.
Postkantoren en postpuntenElke werkdag kan je terecht in een van de meer dan 1.300 postkantoren en postpunten van Bpost.
Brieven en pakjesStel je voor: elke dag ‘verwerkt’ Bpost 7,1 miljoen brieven en 250.000 pakjes.
Niet thuisSoms belt de postbode aan. De geadresseerde die bijvoorbeeld een aangetekende zending ontvangt, moet dan zijn of haar handtekening plaatsen als ontvangstbewijs. Niet thuis? De postbode laat een bericht achter. De aangetekende zending kan dan afgehaald worden in het postkantoor of in het postpunt.
Zet ik een aantal weetjes op een rij? Weetjes waarover ik soms vragen krijg?
Mensen stellen me tijdens mijn rondes om de haverklap vragen over onze diensten.
Goedemorgen, hoeveel betaal ik voor een postogram?
7
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
De postzegel, een apart verhaal
OP
DR
AC
HT • Ga na of iemand van
jouw familie een postzegelverzameling heeft. Maak met hem of haar een afspraak.
• Bereid je voor. Noteer je vragen op voorhand.
• Verzamel een tiental postzegels met de bedoeling de verzameling te presenteren aan de klas.
• Houd de vragen en de verzameling bij in je map.
Goed gelezen?1. Wie kan je gerust de uitvinder van de postzegel noemen?
________________________________________________
2. Beschrijf wat je ziet op de allereerste postzegel.
________________________________________________
3. Verklaar de naam ‘Penny Black’.
________________________________________________
________________________________________________
Mama, kies ik voor een prior postzegel, of een gewone?
Heel fijn, dat je jouw vriendin een verjaardagskaart stuurt. Ik stel voor om een
priorzegel te nemen.
Mijn vader is een verwoed filatelist. Zijn verzameling telt meer dan vijfduizend postzegels. Dankzij hem kan ik er heel wat over vertellen. Benieuwd? Iets over de eerste postzegel?
De eerste postzegel• Het is nogal logisch dat je moet betalen om iets te
versturen. Maar … hoeveel betaal je? Een eenvormig posttarief uitdenken? Dat is niet zo eenvoudig.
• De Britse onderwijzer Rowland Hill werkte een idee uit voor het Verenigd Koninkrijk. Hij ontwikkelde een systeem: zegels verkopen die de klanten op de poststukken kunnen plakken met behulp van gom (lijm).
De Penny Black• In 1840 is het dan zover. De eerste
postzegels zien het levenslicht. Op de postzegel staat een afbeelding van koningin Victoria.
• De allereerste postzegel krijgt de naam Penny Black. ‘Penny’? Voor het gegomde stukje papier betaalde je toen één penny.
© neftali / Shutterstock.com
© Doctor Jools / Shutterstock.com
Jouw vraag doet me denken aan opa …
8
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
De postzegel, een apart verhaalO
PD
RA
CH
T • Sprokkel drie weetjes over koning Leopold I.
• Slaag je erin om afbeeldingen van postzegels waarop leden van de koninklijke familie staan te verzamelen? Leopold I, Leopold II, Albert I, Leopold III, Boudewijn, Albert II, Filip? Koninginnen? Presenteer de verzameling aan de klasgenoten.
• Bewaar de weetjes en de verzameling in je map.
Goed gelezen?1. Beschrijf de allereerste Belgische postzegel.
___________________________________________
___________________________________________
2. Toon aan dat de allereerste Belgische postzegels niet in de smaak vielen bij koning Leopold I.
___________________________________________
___________________________________________
Vertel ik je een en ander over de eerste Belgische postzegel?
Niet tevreden• De eerste Belgische
postzegel krijgt de naam ‘Epauletten’. Op de zegel staat koning Leopold I in een uniform met
‘schouderbelegsel’. • Koning Leopold vindt het maar niets.
In hetzelfde jaar 1849 verschijnen drie nieuwe postzegels, maar dan zonder die epauletten op de koninklijke schouders.
Waardevol• Ooit gehoord van
‘De Omgekeerde Dendermonde’? Door een technische fout
wordt in 1920 op een postzegel van 65 centiem de afbeelding van het stadhuis ondersteboven gedrukt, per ongeluk.
• Wie zo’n exemplaar bezit, heeft meteen de Belgische postzegel met de hoogste cataloguswaarde in huis, namelijk 130.000 euro.
Eerste Belgische postzegel• De allereerste postzegels in ons land verschijnen
op 1 juli 1849. • Op beide postzegels (één van 10 centiem en één
van 20 centiem) staat de afbeelding van koning Leopold I.
Variatie• Zowat de hele Belgische geschiedenis vind je
terug in de verzameling van Belgische postzegels.
• Leden van de koninklijke familie staan in de loop der jaren vaak op postzegels, maar ook de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, de Olympische Spelen, kunstwerken, gebouwen, bloemen, vogels, stripfiguren … krijgen ruimschoots aandacht.
• Alle Belgische postzegels worden gedrukt in de Zegeldrukkerij van Mechelen.
© spatuletail / Shutterstock.com
© Zvonimir Atletic / Shutterstock.com
© spatuletail / Shutterstock.com© Boris15 / Shutterstock.com
9
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Postzegels verzamelen
OP
DR
AC
HT • Stel: je wil postzegels
verzamelen. Som op wat je kan doen om je verzameling uit te breiden.
• Ontwerp zelf een postzegel. Onderwerp? Ontwerp? Afwerking?
• Maak een minitentoonstelling met de creaties van de hele klas.
• Bewaar het overzicht en het ontwerp in je map.
Goed gelezen?1. Waartoe dient het pincet van de filatelist?
________________________________________________
________________________________________________
2. Denk na. Waarom heeft een postfrisse postzegel meestal een hogere waarde dan een gestempelde zegel?
________________________________________________
________________________________________________
3. Hoeveel Belgen verzamelen postzegels?
________________________________________________
Grote keuze• Uiteraard dienen postzegels als betaling voor het
verzenden en bezorgen van allerlei poststukken. Maar … voor de filatelist krijgt de postzegel een extra dimensie. Voor velen is het verzamelen een echte passie.
• Je vindt filatelisten over de hele wereld. Ze verzamelen niet alleen postzegels. Ook postzegelboekjes, poststempels, postzegelvellen …. worden verzameld.
• Ons land telt naar schatting 300.000 filatelisten.
Vergrootglas en pincet• De loep is handig om de kleine letters te lezen.
Het pincet zorgt ervoor dat je de postzegel – dat piepklein velletje – niet beschadigt.
• Typisch voor de gegomde postzegel zijn de tandingen. Een scheurtje of een ander mankement doet de waarde van de postzegel dalen.
Keuze maken• Je kunt nooit ‘alles’ verzamelen. In
alle landen van de wereld worden postzegels gedrukt. Het gaat om miljoenen stuks.
• De filatelist legt zich dan ook toe op een of meer thema’s: alles van een land, een sport, voertuigen, de ruimte, bruggen, vlinders, vogels …
Postfris of gestempeld• Een ongebruikte postzegel zonder
stempel noem je ‘postfris’. • Postfrisse zegels hebben
meestal een hogere waarde dan gestempelde.
Ik ben een verwoed filatelist. Ook zin om postzegels te verzamelen?
Opa, verzamel jij álle postzegels?
Nee, hoor. Ik hou het bij Belgische postzegels.
10
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Hoe het begon
OP
DR
AC
HT • Gebruik de zoekrobot om weetjes op te
zoeken over … o de Griek Histaeus o de Inca’s o kleitabletten o ijlbodes• Maak een ministrip over de eerste
‘brievenbestellers’. Presenteer jullie ministrips aan elkaar.
• Houd de weetjes en de ministrip bij in je map.
Goed gelezen?1. Hoe wisselden de Inca’s boodschappen uit?
_____________________________________
_____________________________________
2. Waarom droeg de ijlbode een bel bij zich?
_____________________________________
_____________________________________
3. Welk van deze vier systemen vind jij het meest geslaagd? Waarom?
_____________________________________
_____________________________________
Ijlboden in India• Ruim 2.000 jaar geleden renden
boodschappers in India van het ene ‘poststation’ naar het andere.
• Langs het parcours wachtten de ijlboden elkaar op. Het leek wel een estafetteloop.
• Elke ijlbode had een bel bij zich. Iedereen moest uit de weg gaan om hem door te laten.
Bij de Inca’s• De Inca’s wisselden boodschappen
uit door quipu’s te versturen: stukjes touw waarin knoopjes werden gemaakt volgens een afgesproken code. Alleen wie de code kende, kon het bericht lezen.
Eerste ‘brievenbestellers’• Zo’n 3.200 jaar geleden doken in Egypte de
eerste ‘brievenbestellers’ op. De afzender kerfde het bericht in natte klei en liet het kleitablet drogen in de zon. Daarna werd er een nieuwe laag klei over de boodschap gesmeerd.
• Om de boodschap te lezen, moest de bestemmeling de bovenste kleilaag stukslaan.
De Griek Histiaeus• Ongeveer 2.500 jaar geleden moest de
Griekse leider Histiaeus een belangrijk én geheim bericht versturen.
• Hij liet een slaaf kaalscheren om de boodschap op zijn hoofd te schrijven. Histiaeus wachtte tot zijn haar teruggroeide en stuurde hem op pad.
Een goede vraag, Louise. Dat gebeurde op tal van manieren!
Juf? Hoe stuurden mensen vroeger boodschappen naar elkaar, heel lang geleden?
11
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Nog meer uit het verledenO
PD
RA
CH
T • Improviseer: bedenk met drie klasgenoten tien woorden die je omzet in handgeklap.
Bijvoorbeeld, ‘hallo’ = twee korte klappen na elkaar.
• Oefen de ritmes in. Voer een test uit op de speelplaats. Organiseer een wedstrijd.
• Wordt het een wedstrijd met de hele klas? Werk een reglement uit.
Goed gelezen?1. Hoe verspreidden de indianen het nieuws?
_______________________________________________
2. Omschrijf het eerste ‘postsysteem’.
_______________________________________________
_______________________________________________
3. In welke periode dook de eerste bodendienst op in ons land?
_______________________________________________
Signalen• Ook al heel lang geleden maakten
de __________________ gebruik van rooksignalen om elkaar berichten toe te sturen.
• In Afrika zorgde het tromgeroffel op de _________________ voor de nieuwsverspreiding.
Romeinse boodschappers• Tijdens de bezetting van Gallië droegen de
__________________ hun steentje bij tot de ontwikkeling van de nieuwsverspreiding. Langs de __________________ werden ook __________________ gebouwd. Daar konden ook reizigers en __________________ uitrusten. Zo ontstond het eerste ___________________________.
• In ons land werd de eerste _________________ opgericht in de periode van het Romeinse Keizerrijk.
De postbode van Marathon• Rond 490 voor Christus won een Griekse
__________________ de slag van Marathon. Meteen daarna stuurde hij een __________________ om het goede nieuws te melden. De bode bereikte __________________ na een slopende run van 42 kilometer. Deze ‘eerste postbode’ schreef geschiedenis. Hij is de grondlegger van de __________________.
Kiezen magAthene – bode – bodendienst – boodschappers – generaal – heirwegen – indianen – legerposten – marathon – postsysteem – Romeinen – tamtam
Interessant? Vertel ik verder? Mmm … Werk je mee aan het overzicht?
12
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Met hulp van de dieren
Loper van het volk … te paard!• De Romeinse keizer gaf de
‘cursor publicus’ – Latijn voor ‘loper van het volk’ – de opdracht om de post rond te brengen.
• De cursor publicus werkte vooral voor militairen en rijke mensen. Deze bode legde met zijn paard grote afstanden af.
Monniken• In de middeleeuwen reisden monniken van
de ene naar de andere abdij. Ze maakten van de gelegenheid gebruik om de post te verdelen.
Koerier• Elke burchtheer had een eigen
koerier. Ook de grote steden namen een koerier in dienst.
• Deze boodschappers droegen een uniform met het wapenschild van hun burchtheer of hun stad.
De postduif• Al in de tijd van het Oude Egypte brachten
postduiven allerlei nieuwtjes over. • Ook in het Oude Griekenland
gebruikte men onze gevederde vriend, bijvoorbeeld om de belangrijke steden op de hoogte te brengen van de resultaten van de Olympische Spelen.
• Ook in tal van oorlogen speelde de postduif een héél belangrijke rol.
• De gemiddelde vliegsnelheid van een duif is zo’n zestig kilometer per uur.
De posthoorn• Gewone mensen wilden uiteraard ook wel
eens af en toe een boodschap versturen. • Dat kon, dankzij … de slager. Die moest
immers regelmatig naar de stad om slachtvee te kopen. Voor een kleine vergoeding wou hij met plezier al die pakjes en briefjes meenemen.
• Telkens wanneer hij terug in het dorp kwam, blies hij op een hoorn. De dorpelingen haastten zich toen naar het dorpsplein. Je wist maar nooit …
• De hoorn van de slager werd later het internationaal symbool van de posterijen.
Geheime boodschappen versturen, kleitabletten, de quipu’s, ijlbodes, de tamtam, rooksignalen, de eerste postbodes, het eerste postsysteem … Vertel ik verder?
OP
DR
AC
HT • Sprokkel nog een weetje over …
o de postduif o de cursor publicus o de posthoorn• Ontwerp een internationaal symbool voor
de posterijen. Presenteer jouw ontwerp aan de klasgenoten.
• Bewaar de weetjes en het ontwerp in je map.
Goed gelezen?1. Wat was de taak van de cursor publicus?
_______________________________________________________________________________
2. Waaraan herkenden de mensen de koerier van de burchtheer?
_______________________________________________________________________________
3. Wat is het verhaal achter de posthoorn?
_______________________________________________________________________________
13
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Met de koets, met de trein
OP
DR
AC
HT • Sprokkel twee weetjes
over ... o Maria van Bourgondië o Maximiliaan van
Oostenrijk o Franz von Taxis • Wissel de weetjes uit
met een klasgenoot.• Teken een postkoets.
Hang de tekeningen uit in de klas.
• Houd de weetjes en de tekening bij in je map.
Goed gelezen?1. Waarom gaf Maximiliaan van Oostenrijk de opdracht
een postdienst te organiseren?
_______________________________________________
_______________________________________________
2. Wie nam de postdienst op zich voor 1815? Na 1815?
Voor 1815? _____________________________________
Na 1815? ______________________________________
De postdienst van Franz von Taxis• Ooit al gehoord van
hertogin Maria van Bourgondië? Als ‘brave’ dochter van _________________________ trad ze in het huwelijk met ___________________________________.
• Toen de hertogin in 1482 overleed, keerde haar man terug naar ________________. Hun kinderen bleven hier in ________________ wonen.
• Maximiliaan vroeg aan Franz von Taxis om een _____________________ op te richten, zodat hij in contact kon blijven met zijn kinderen.
• Franz von Taxis specialiseerde zich in het postverkeer. Hij organiseerde uiteindelijk de post tussen Frankrijk, de Nederlanden (Nederland en ____________________), het Duitse keizerrijk, Spanje én Italië.
• De familie von Taxis organiseerde tot 1815 de postdienst in onze streken. Vanaf 1815 nam de overheid de postbedeling in eigen handen.
De postkoets• In de middeleeuwen reed de postkoets of
______________________ van stad tot stad. • De ___________________ bestuurde de
postkoets, stopte om reizigers te laten in- en uitstappen, haalde ______________________ en __________________ op en leverde die wat verder af.
• Zo’n stopplaats noemden ze in het _________________ een ‘posita’. Juist, de link naar ___________________ is vlug gemaakt.
De trein• De eerste treinverbindingen, in België
vanaf 1835, zorgden voor een grote ______________________.
• Meteen werden de eerste grote __________________ gebouwd, bij de stations.
Kiezen magBelgië – brieven – diligence – Karel de Stoute – Latijn – Maximiliaan van Oostenrijk – Mechelen – ommekeer – Oostenrijk – pakjes – ‘post’ – postbedeling – postiljon – postkantoren
Werk je weer mee aan het overzicht?
Nee, het verhaal is niet af. Nog altijd benieuwd?
14
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Quiz! Quiz! Quiz!
1. Wat viert Bpost in 2019? a. Een halve eeuw geleden kreeg elke gemeente een postcode. (In) b. Bpost bestaat 150 jaar. (De) c. Precies een eeuw geleden verscheen de allereerste Belgische postzegel. (Bij)
2. Wat mag je op de envelop zeker niet vergeten wanneer je iemand een brief stuurt? a. het huisnummer (aller-) b. de postzegel (plaats) c. de postcode (Bpost)
3. Geef een synoniem voor de geadresseerde. a. de afzender (eerste) b. de bestemmeling (van) c. de ontvanger (kun)
4. De postcode 8000 verwijst naar … a. de stad Gent. (post-) b. de stad Brugge. (de) c. de stad Ieper. (je)
5. Beschrijf een aangetekende zending. a. een zending in een verzegelde enveloppe (zegel) b. een dringende zending (van) c. een belangrijke zending waarbij je achteraf een ontvangstbewijs krijgt (post-)
6. Een ander woord voor een wenskaart? a. een priorkaart (werd) b. een postkaart (heel) c. een postogram (stuk-)
7. In hoeveel postkantoren en postpunten van Bpost kun je terecht? a. zo’n 1.300 (ken) b. zo’n 1.400 (uit-) c. zo’n 1.500 (wat)
Met de woorden achter de correcte antwoorden kan je een zin vormen.
Ben je er ook klaar voor?
15
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Quiz! Quiz! Quiz!
8. Hoeveel brieven en pakjes verwerkt Bpost elke dag? a. 7,1 miljoen brieven en 250.000 pakjes (bij) b. 7,6 miljoen brieven en 158.000 pakjes (gegeven) c. 6,6 miljoen brieven en 168.000 pakjes (diensten)
9. Binnen hoeveel werkdagen komt een zending met een non-priorzegel aan? a. binnen maximaal twee werkdagen (de) b. binnen maximaal drie werkdagen (jou) c. binnen maximaal vier werkdagen (gebruik)
10. Hoe heet de Britse onderwijzer die voor het Verenigd Koninkrijk een eenvormig posttarief uitdacht?
a. Rowland Hill (thuis) b. Penny Black (zo-) c. Perry Como (maken)
11. Wie werd afgebeeld op de allereerste postzegel? a. de Franse keizer Napoleon (genaamde) b. de Belgische koning Leopold I (ook) c. de Britse koningin Victoria (te)
12. Hoeveel kostte de eerste postzegel? a. drie penny’s (epaulette) b. twee penny’s (post) c. één penny (ontvangen,)
13. Wanneer verschenen de eerste Belgische postzegels? a. in 1848 (in) b. in 1849 (kun) c. in 1850 (pakket)
14. Wie of wat stond op de eerste Belgische postzegels? a. koning Leopold I (je) b. de Belgische vlag (een) c. het wapenschild van België (post)
15. Een technische fout in de drukkerij zorgde voor een postzegel waarop een stadhuis ondersteboven werd afgedrukt. Over welk stadhuis gaat het?
a. het stadhuis van Oostende (uniform) b. het stadhuis van Dendermonde (bij) c. het stadhuis van Oudenaarde (bode)
16
dossier
Quiz! Quiz! Quiz!
16. Hoeveel filatelisten telt ons land? a. zo’n 100.000 (met) b. zo’n 200.000 (de) c. zo’n 300.000 (Bpost)
17. Hoe heet een ongebruikte postzegel, zonder stempel? a. postfris (een) b. portvrij (schouder-) c. stempelfris (koerier)
18. Waarvoor is de Griek Histaeus bekend? a. Hij liet een geheime boodschap schrijven op het kaalgeschoren hoofd van een slaaf. (post-) b. Hij was de allereerste ijlbode ooit. (belegsel) c. Histaeus vond het systeem van de quipu’s uit. (de)
19. Hoe wordt een postkoets ook nog genoemd? a. een cursor publicus (van) b. een diligence (bus) c. een koerierkoets (ijlbode)
20. Wat is het internationaal symbool van de posterijen? a. een rode postbus (Leopold I.) b. een rode brievenbus (dienst.) c. een hoorn (huren.)
✏ ___________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
DE POST … EEN WERELD APART
17
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Tijd over? Zoek het uit!
Kruisende woorden
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
Van links naar rechts
1. brengt brieven, pakjes … aan huis2. overdreven – kortharige hond met
brede kop3. kenteken op de envelop4. van ‘tellen’ – kilovolt (afkorting)5. muzieknoot – lidwoord6. hoort bij ‘wij’ – de … (kleur)
postbussen vallen op. 7. meer dan wenselijk – deel van de
boom8. identieke poststukken die naar
een heleboel mensen worden verstuurd, aan een lager tarief
9. lange klank uit ‘ziek’10. de poststukken rangschikken
volgens gemeente, straat en huisnummer
1 2 3 4 5 6 7 8
11 9
22
38
4
511
67 10
76
85
9
103 4
Van boven naar onder
1. uitgestippelde routes die postbodes moeten volgen 2. deel van de voet3. een paar mensen – fietsonderdeel waarmee een postbode de richting bepaalt4. van ‘temmen’ – eerstkomend (afkorting)5. fruitsoort - … brengt de poststukken bij jou thuis?6. lofbetuiging – van ‘noteren’7. steekwapen – mannetjesbij8. landbouwwerktuig – gierigaards
Met de letters uit de hokjes met een getal stel je een woord samen.
18
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
FrançaisMarkeer je in deze ellenlange zin de Franse woorden, dan resten er woorden en woorddelen die een zin vormen. Benieuwd?
Wietableeenchaisebriefmaisonopentpommezonderneuftoeécolestemmingboirevanmangerdecuisinegeadreslitseerdecrayonschendtterrehetlune briefjouergeheimfairetableau
✏ ___________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
ZoekzinnenJe zoekt in elke zin de naam van een boom. Klaar? Nu nog het te zoeken begrip samenstellen.
Zie je die kast, An? Je vindt er een trui. . . . . . . . .3 8
Opa reist volgende maand naar Denemarken. . . .4 2
De Lakenhalle in Ieper is een bezoek waard. . . .6
Mijn beide oma’s sparen postzegels. . . . .7 5
Wanneer bereik je de eindstreep? . . .10
Jawel, ik heb er kaas van gegeten. . . . .9 11
Bieke wil geen praatjes! . . . .1
Ik schoffel in de tuin. . . . . .12 13
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
Tijd over? Zoek het uit!
Tss ... niet doen!
© Valentina Perfilyeva / Shutterstock.com
KERSTMANNOORDPOOL
19
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Woordzoeker• Zoek de vijftien woorden en markeer ze. • Klaar? Plaats de letters die overblijven op een rij. Wat lees je?
P D N E R E T R O S Te zoeken
briefbrievenbusBpost krant luchtpost magazine pakje port postabonnement postbode postnummerpostzegel sorteren stempel tas
L O S E K R A N T T
U P S T P O S T H N
C O O T E O R N I E
H S S M B M S H E M
T T U A T O P W E E
P N B G P R D E E N
O U N A O L D E L N
S M E Z R S Y P M O
T M V I T B A B T B
O E E N O K L R S A
V R I E J S O I O T
O R R E A D E E P S
P O B T S T ! F B O
L E G E Z T S O P P
✏ ___________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
Tijd over? Zoek het uit!
Vind je de vijftien woorden?
20
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Tijd over? Zoek het uit!
Trapjes
1
• klinker .
• boven . .
• vloeistof . . .
• belangrijke . . . . dienstverlening
2• klinker .
• daar . .
• scheidsrechter . . .
• trots . . . .
• belangrijk poststuk . . . . .
3• klinker .
• mij . .
• samen . . .
• van ‘meten’ . . . .
• van ‘lemen’ . . . . .
• soort kerkgebouw . . . . . .
• bevat gegevens voor . . . . . . . de geadresseerde
SommenMet de letters van de te zoeken woorden stel je telkens een begrip samen uit de wereld van de post.
1 halt . . . .
poes . . .
zwarte harsachte stof . . .+
. . . . . . . . . .
2 zoogdier met stekels . . . .
vissoort . . . .
woud . . .
graaf je in de grond . . .+
. . . . . . . . . . . . . .
Voeg er telkens een letter bij.
4
• klinker .
• van ‘zijn’ . .
• van ‘eisen’ . . .
• een voorwerp . . . .
• belangrijk voertuig . . . . . voor de postbode
5• klinker .
• landcode Roemenië . .
• lichaamsdeel . . .
• van ‘horen’ . . . .
• staat symbool voor . . . . . de post
21
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Op zijn ZweedsBreng de letters uit de hokjes met een getal over naar het rooster.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Tijd over? Zoek het uit!
1 een tijd lang bijvoorbeeld een tijdschrift via de post ontvangen
2 pakje dat je met de post verstuurt3 vermeldt onder andere wanneer de
brief werd afgestempeld 4 straatmeid5 papa6 van ‘plegen’7 zich voortbewegen over sneeuw op
latten8 kilogram (afkorting)9 wie stookt10 eromheen11 belangrijk voor de werking van de
post12 de kleinste bouwstenen13 betaaldienst van Bpost14 dubbele medeklinker15 jongensnaam afgeleid van Erik16 bergketen in Europa17 Groot-Brittannië (afkorting)18 jongensnaam, afgeleid van Noël19 een brief in de postbus deponeren20 landbouwwerktuig21 fruitsoort22 beven23 maakt deel uit van het adres op de
envelop24 Oude Testament (afkorting)25 oplossing (afkorting)26 meisjesnaam27 kleur van Belgische postbussen28 mij29 zak om poststukken te verzamelen30 nevel31 hoogste punt32 cijfer33 van ‘netelen’34 wereldoriëntatie (afkorting)35 op deze manier36. Frans lidwoord
1
3
5
7
9
2 4 6 8 10
11
13
12 14
15
16
18
17 19 20
2223
21 2425
2729
26 28 30
3231
33
3534
36 37
3839
41
40 42
43 44 45 46
47
4948
50
4
8
5
9
710
1 11
2
12
3
6
37. boomsoort38. ontkenning39. geld40. Evangelische Omroep (afkorting)41. Sint (afkorting)42. zoogdier43. boven44. muzieknoot45. luitenant (afkorting)46. pa47. situatie waar hulp nodig is48. Nieuwe Testament (afkorting)49. vloeibare massa die uit een krater komt50. brengt Bpost aan huis
Lukt het?
22
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
SchrappenSchrap de woorden … • die beginnen met de letter h• die eindigen op de letter m• met de letter u• met vijf lettersDe woorden en woorddelen die overblijven, vormen een zin.
✏ _______________________________________________
__________________________________________________
Eén van de vier• Op welke postzak staat een woord dat met de post te maken heeft? Of … zijn er meer? • Oeps, eerst moet je het woord reconstrueren!
✏ ___________________________________________________________________________
PostcodeElk voorwerp stelt een ander cijfer voor. De som geeft een postcode weer.
5 3 5 ♠
4 4
0 0
✏ ______________ is de postcode van __________________________
Tijd over? Zoek het uit!
Niet gemakkelijk?
Een.hiel.vaker.fila.stom.te.mus.held.list.zegen.ver.krom.za.put.heel.melt.stuur.post.raam.ze.gul.oom.gels.hoek
aa
rt
st lop
an
en
eet
der
vl
in
ns
ter
veve
pl
23
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Getallenrooster
Markeer de getallen van 1 tot 12. Zoek in alle richtingen.Plaats de letters die overblijven op een rij.Wat lees je?
✏ _________________________________________
Zeg het met dieren
Je zoekt telkens de naam van een dier. Voor elke diernaam krijg je een hint.
En? Wat lees je onder de pijl?
✏ _____________________
Postzegels• Trek een cirkel rond de postzegels waarop een getal staat dat je kunt delen door 3 en door 4.• Met de letters op die postzegels vorm je een woord.
✏ ___________________________________________________________________________
Tijd over? Zoek het uit!
A V IJ F N E I T
S C S O R T D R
E E H E R R C E
Z O M T I P N I
N E E E U T E V
T W A A L F V E
N E G E N E E L
R S E E W T Z F
1, 2, 3, 4 …
doet gek . . .
roodbruin roofdier . . .
octopus . . . . . . .
knaagdier . . .
roofdier . . . . .
bromt en gromt . . . .
langoor . . . .
vogel die ‘slaat’ . . . .
dier dat ‘kraait’ . . . .
96
A
166
F
118
T
60
F
190
S
144
I
120
E
130
D
72
I
132
L
156
E
108
T
154
E
142
S
84
L
94
O
24
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
StedenMet de letters kun je telkens de naam van een stad samenstellen. Breng je de zoektocht tot een goed einde, dan lees je bij de pijl van onder naar boven een voor dit Mundodossier belangrijk kernwoord.
RoosterwoordNoteer de letters van onder naar boven.
✏ _________________________________________________
Tijd over? Zoek het uit!
hoorttu . . . . . . .
aps . . .
deenoost . . . . . . . .
eeignoppr . . . . . . . . .
✏ ____________________________________________
Steden? Oké, laat maar komen.
© Pavel L Photo and Video / Shutterstock.com
Goed Fout
1. De hoofdstad van Denemarken is Helsinki. EN M
2. ‘De Aardappeleters’ is een kunstwerk van Vincent Van Gogh. U V
3. Een konijn eet z’n eigen keutels op. R E
4. De kalkoen snatert. I T
5. Een dier dat alles eet: carnivoor. R EN
6. Je neus maakt elke dag zo’n drie à vier glazen snot aan. RC A
7. Het hart van een baby klopt trager dat dat van een tienjarige. T EE
8. ‘Goeiedag’ in het Chinees is ‘Mi hao’. T S
9. Als je olie in een glas water giet, drijft de olie boven. R O
10. Japanners lezen een boek van achter naar voor. SO P
25
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
KiezenJe schrapt in elk vakje een letter. Kies je goed, dan krijg je meteen vier begrippen uit de wereld van de filatelie.
ep
ok
so
nt
ze
be
gk
ei
el
wl
ou
le
pe
pg
ni
ni
oc
oe
tw
pn
eo
st
dt
zo
se
ge
de
lf
ea
lt
sb
uk
im
✏ ___________________________________________________________________________
ZoekwoordZoek een woord van twaalf letters.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
hoofdstad provincie Oost-Vlaanderen . . . .12 9
kledingstuk van wol . . . .4 11
bruut . . .8 10
lichaamsdeel . . . .5 2 7
boven . .6 1
van ‘zijn’ . .3
Tijd over? Zoek het uit!
Filatelie … iets voor jou?
© Jarretera / Shutterstock.com
26
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Driehoeken• Trek een cirkel rond elke driehoek die niet uniek is. • Met de letters die erbij horen, kun je een woord samenstellen.
✏ ___________________________________________________________________________
WegwijsVolg in het letterrooster dezelfde weg als in het kleine rooster. En? Noteer wat je leest.
✏ ___________________________________________________________________________
P O S A L L E B R
R I E T V E N T A
W U R A D E S N T
V E R D Z I A M I
E L D M I N D O E
O R B P O S T E N
Tijd over? Zoek het uit!
Heb je een loep bij de hand?
DES
EEP
DE
NST
EF
BESCO IKSTR
JE
27
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Allemaal van dát ene woordMet de letters van het woord ‘postbrievenbus’ kun je nieuwe woorden maken. Vind je ze allemaal?
1. bolgewas __________________________
2. zuivelproduct __________________________
3. staat op een voorrangsbord __________________________
4. kleur __________________________
5. kledingstuk __________________________
6. lidwoord __________________________
7. cijfer __________________________
8. drank __________________________
9. soort rund __________________________
10. opening, van glas voorzien __________________________
Cijfers en lettersDe cijfer- en lettertoetsen zijn met elkaar verbonden. Druk je op een cijfertoets, dan komt er een letter vrij op het scherm. En?
1 2 3 4 a e g h *0:x503 62 18 220- 220 !*-:!1772:
✏ _____________________
_________________________
5 6 7 8 i j k l
9 0 * ! m n o p
+ - : x r s t v
StripfigurenIn deze woordenslang markeer je de namen van bekende stripfiguren. Noteer de woorden die overblijven. Waaraan doen die woorden jou denken?
✏ _________________________________
_____________________________________
___________________________
___________________________
Tijd over? Zoek het uit!
Moeilijk? Wel neen …
S us
ke
Wi
sk
eb
r
i e f p a p i er
Jo
mm
ek
eA
st
er
i x b a l p en
Go
be
li
jn
en
v
e l o p K ui f
je
La
mb
ik
po
s t ze
ge
lO
di l o n
28
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Verward?• Wat nu? Je snapt er niets van?• Een hint? Begin links te lezen en sla telkens een letter over. Noteer wat je leest. • Klaar? Neen …• Nu lees je van rechts naar links. Ook deze keer sla je telkens een letter over. Schrijf op wat je leest.
b n p e o v s e t i b r e b z n o e r o g j t l e i l m k n e e d v a e g z z ‘n o
✏ ___________________________________________________________________________
RoosterzinDe code helpt je.
1 2 3 4 5 A4.A5- C3.C3.C5.D1.C4.C5.C3.C2.B4.A5.B5.B2.B3.B4.A5-C2.A1.A1.C1- D3.A1.C2-A2.C4.C3.D1.D2-D4.A1.D1-B5.A5.D1- C4.C3.D1.D2.A5.D1
✏ __________________________________________________
______________________________________________________
A a b c d e
B f i j k l
C m n o p r
D s t v w z
Kiezen• Kies uit elk vak een woorddeel. Gok je goed, dan lees je een woord. • Hint: envelop
✏ ___________________________________________________________________________
Tijd over? Zoek het uit!
Euh … wablief?
BR
FI
PO
TE
ST
IE
ZE
LA
FA
LIE
NA
GEL
29
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
TrioZoek de letters die in elk van de drie roosters voorkomen. Vorm met die letters een begrip uit de ‘postwereld’.
✏ ___________________________________________________________________________
S-woorden
1 2 3 4 5 6 7
s s s s s s s
✏ ___________________________________________________________________________
Hoog en laagMet telkens de eerste letter van het te zoeken tegengestelde kun je een woord samenstellen.
1. onpaar ↔ .
2. boven ↔ .
3. dik ↔ .
4. wild ↔ .
5. boos ↔ .
6. in ↔ .
7. dom ↔ .
✏ ___________________________________________________________________________
Tijd over? Zoek het uit!
f d g e u
m k
r s a t b z
s a h b k
f n
r v e c d t
s z r c u
g d
m a v e n h
1, 2, 3 …
1. voorgerecht2. graanpakhuis3. nagerecht4. heilige5. voetspoor6. meisjesnaam7. kapot
• Noteer verticaal vijf vierletterwoorden.• Onderaan horizontaal vorm je meteen
een nieuw woord. • Met dat woord maak je een vraag …
én je geeft er het antwoord op.
30
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Indringer• In elke reeks woorden houdt zich een indringer schuil. Plaats die indringers op een rij en
markeer telkens de laatste letter. • Met die letters vorm je een woord.
appel soep peer kiwi
pier bas tenor alt
aap staart ski banaan
Brugge Hasselt Gent Oslo
koor puree friet kroket
✏ ___________________________________________________________________________
WirwarEens je weet waar je moet beginnen, gaat het vlot om de zin te vinden.
✏ ___________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
Tijd over? Zoek het uit!
L
a
a
a
e
e
e
e
e
e
e
l
d
ds
p
p
o
o
o
o
w
t
t
t
h
h
r
rr
n
n
n
d
v
v
i
u
o
g
g
g
g
g
31
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Oplossingen
p. 2 – Met de smartphone natuurlijk! Of niet? Goed gelezen?1. Ze zegt dat je iemand beter feliciteert met een verjaardagskaart. 2. Een halve eeuw geleden kreeg elke gemeente een postcode.
p. 3 – Al van gehoord? Goed gelezen?1. Bpost2. Hij draagt het uniform van een postbode en hij zegt dat hij al tien jaar bij Bpost werkt. 3. geadresseerde – poststempel – frankeren – postnummer – postscriptum – bestemmeling – priorzegel – afzender …
p. 4 – Van afzender tot geadresseerdeOpdracht 1afzender – geadresseerde – brief – envelop – postzegel – postbus – straat – postpunt – postkantoor – postbode – tijdstip – poststukken – postzak – sorteercentrum – sorteermachine – bestemming – stempel
Goed gelezen? 1. de postzegel2. Het versturen van poststukken moet worden betaald. 3. op straat, bij postkantoren, bij postpunten
p. 5 – Van afzender tot geadresseerdeOpdracht 2• plaatsnaam – poststuk – datum• postcode – adres – postbak – postzak• container – Bpost – verdeelcentrum – vrachtwagen – postkantoor – rondes – postbode Nog dit 1000 Brabant Brussel, Halle-Vilvoorde en provincie Waals Brabant2000 Antwerpen provincie3000 Limburg arrondissement Leuven en provincie Limburg4000 Luik provincie5000 Namen provincie6000 Luxemburg Henegouwen (Oost) en provincie Luxemburg7000 Henegouwen Henegouwen (West)8000 West-Vlaanderen provincie9000 Oost-Vlaanderen provincie
Goed gelezen?1. de datum, plaats van afstempeling2. Dankzij de postcode kan de sorteermachine de brief of het poststuk sorteren.3. postbak – postbode – postcode – postkantoor – poststuk – postzak – postbedeling – postpunt …
33
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Oplossingen
p. 6 – Heel wat opdrachtenOverzicht takenpakket BpostVoeg cijfers en letters toe 1 en d, 2 en a, 3 en e, 4 en g, 5 en h, 6 en f, 7 en i, 8 en b, 9 en c, 10 en j
Goed gelezen? 1. brief, drukwerk, pakje …2. verzekering, geldbeheer, dringende verzending … 3. De Morgen, De Standaard, Het Laatste Nieuws …
p. 7 – Een karrenvracht vragen en weetjesGoed gelezen?1. 7,1 miljoen brieven en 250.000 pakjes2. Een zending met een priorzegel wordt de volgende werkdag besteld. Met een non-priorzegel duurt dat maximum drie werkdagen.
p. 8 – De postzegel, een apart verhaal Goed gelezen? 1. de Britse onderwijzer Rowland Hill2. een afbeelding van koningin Victoria3. Voor het gegomd stukje papier moest één penny worden betaald.
p. 9 – De postzegel, een apart verhaalGoed gelezen? 1. een afbeelding van koning Leopold I in een uniform met ‘schouderbelegsel’2. Er verschenen drie nieuwe postzegels, zonder ‘epaulettes’ op de koninklijke schouders.
p. 10 – Postzegels verzamelen Goed gelezen? 1. om de postzegel niet te beschadigen 2. Postfrisse postzegels kunnen nog worden verstuurd.3. naar schatting 300.000 Belgen
p. 11 – Hoe het begonGoed gelezen?1. Ze maakten gebruik van van quipu’s, stukjes touw met knopen. 2. Het belgerinkel was een signaal om plaats te maken voor de ijlbode. 3. eigen keuze
p. 12 – Nog meer uit het verledenSignalenindianen - tamtam
Romeinse boodschappersRomeinen – heirwegen – legerposten – boodschappers – postsysteem – bodendienst
De postbode van Marathongeneraal – bode – Athene – marathon
34
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Oplossingen
Goed gelezen? 1. De indianen maakten gebruik van rooksignalen. 2. In pleisterplaatsen rustten de reizigers uit, waar ze nieuwtjes uitwisselden. 3. in de periode van het Romeinse Keizerrijk
p. 13 – Met hulp van de dieren Goed gelezen?1. De cursor publicus bracht de post. 2. aan het uniform waarop het wapenschild van de burchtheer of de stad stond3. De slager kondigde zijn komst aan door op een hoorn te blazen.
p. 14 – Met post van Thurn en Taxis, met de koets, met de treinDe postdienst van Franz von TaxisKarel de Stoute – Maximiliaan van Oostenrijk – Oostenrijk – Mechelen – postbedeling – België
De postkoetsdiligence – postiljon – brieven – pakjes – Latijn – ‘post’ – ommekeer – postkantoren
Goed gelezen?1. om contact te houden met zijn kinderen 2. voor: de familie von Taxis; na: de overheid
p. 15 – 17 – Quiz! Quiz! Quiz! 1a – 2b – 3b – 4b – 5c – 6c – 7a – 8a – 9b – 10a – 11c – 12c – 13b – 14a – 15b – 16c – 17a – 18a – 19b – 20c
In plaats van de poststukken bij jou thuis te ontvangen, kun je bij Bpost een postbus huren.
p. 18 – Tijd over? Zoek het uit! Kruisende woorden
1 2 3 4 5 6 7 8
1 P O S T B O D E
POSTKANTOOR
2 O T E D O G
3 S T E M P E L
4 T E L D E K V
5 R E E E N R
6 O N S R O D E
7 N T E T A K
8 D R U K W E R K
9 E U I E E
10 S O R T E R E N
1 9
2
8
11
7 10
6
5
3 4
35
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Oplossingen
p. 19 – Tijd over? Zoek het uit!FrançaisWie een brief opent zonder de toestemming van de geadresseerde, schendt het briefgeheim.
Zoekzinnenkastanje – den – iep – spar – eik – berk – wilg – linde GEADRESSEERDE
p. 20 – Tijd over? Zoek het uit!WoordzoekerDe posthoorn is het wereldsymbool voor de post!
p. 21 – Tijd over? Zoek het uit!Trapjes1. o – op – sop – post 2. e – r – ref – fier – brief 3. e – me – met – meet – leemt – tempel – stempel 4. i – is – eis – iets – fiets 5. o – RO – oor – hoor – hoorn
Sommen1. stop + kat + pek = postpakket2. egel + zalm + bos + put = postzegelalbum
p. 22 – Tijd over? Zoek het uit!Op zijn Zweeds
BESTEMMELING
1
3
5
7
9
2 4 6 8 10
11
13
12 14
15
16
18
17 19 20
2223
21 2425
2729
26 28 30
3231
33
3534
36 37
3839
41
40 42
43 44 45 46
47
4948
50
4
8
5
9
710
1 11
2
12
3
6
P S P S S
P O S T P A K K E T
S N E L G I R O
A T O M E N E R K
A L P E N N O E
G B E G P N R
O P L R O O D
I N E M I S T P
N E T E L T Z O
W E R O L E E S
M P O E N S T
N E E N A Z
N O O D L A V A
N T P O S T P A K
36
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Oplossingen
p. 23 – Tijd over? Zoek het uit!SchrappenEen filatelist verzamelt postzegels.
Eén van de vierenvelop
Postcode5356 + 4444 = 9800
9800 is de postcode van Deinze.
p. 24 – Tijd over? Zoek het uit!Getallenroostersorteercomputers
Zeg het met dierenaap – vos – inktvis – rat – tijger – beer – ezel – vink – haan posttrein
Postzegelsfilatelie
p. 25 – Tijd over? Zoek het uit!StedenTorhout – Spa – Oostende – Poperinge
post
RoosterwoordFout: 1 (Oslo) – 4 (klokkend geluid) – 5 (omnivoor) – 7 (sneller)
sorteercentrum
p. 26 – Tijd over? Zoek het uit!Kiezenpostzegel – loep – pincet – postzegelalbum
ZoekwoordGent – trui – ruw – voet – op – is
POSTVOERTUIG
p. 27 – Tijd over? Zoek het uit!DriehoekenDE – EEP – JE – SCO - STR
streepjescode
Wegwijspostadministratie
37
dossier
DE POST … EEN WERELD APART
Oplossingen
p. 28 – Tijd over? Zoek het uit!Allemaal van dát ene woord1. ui – 2. ei – 3. STOP – 4. bruin – 5. vest – 6. een – 7. een, vier – 8. bier – 9. stier – 10. venster
Cijfers en lettersOntving je al eens een postpakket?
Stripfigurenbriefpapier, balpen, envelop, postzegel
p. 29 – Tijd over? Zoek het uit!VerwardBpost bezorgt elke dag zo’n zeven miljoen brieven.
RoosterzinDe oorspronkelijke naam van Bpost was ‘Les Postes’.
Kiezenpostzegel
p. 30 – Tijd over? Zoek het uit!Trioadres
S-woorden1. soep – 2. silo – 3. soes – 4. sint – 5. stap – 6. Sara – 7. stukpostpak
Hoog en laag1. paar – 2. onder – 3. slank – 4. tam – 5. blij – 6. uit – 7. slimpostbus
p. 31 – Tijd over? Zoek het uit!Indringersoep – pier – ski – Oslo – koorprior
WirwarLang geleden had het postvoertuig voorrang op de weg.
38
