De openbare ruimte 6 verbindt alles met iedereen openbare... · openbare ruimte verbindt alles met...

2
De openbare ruimte verbindt alles met iedereen Zorgvuldig water- beheer: water verbindt! Water werkt van oudsher als een magneet op mensen: het is onze eerste levensbehoefte, zorgt voor bedrijvigheid en bevordert welzijn, ontspan- ning en de volksgezondheid. Water- en water- beheer is daarmee van waarde voor de gehele maatschappij. Water verbindt, of het nu gaat om natuur, milieu, landbouw, wonen, economie, recreatie, cultuurhistorie of veiligheid. We zien dat investeringen in de (afval)waterketen steeds vaker een vliegwiel vormen voor inte- grale gebiedsontwikkeling en bijdragen aan een duurzame leefomgeving, waar het prettig wonen, werken en recreëren is. Bovendien zijn volksge- zondheid en milieu gediend met de inzameling van afval- en hemelwater en kan de wateroverlast en droogte/hittestress worden beperkt. Ontwikkelingen die we zien: Klimaatverandering (droogte en extreme regen) vraagt samen bewuster en innovatiever omgaan met waterbeheer, zoals afkoppelen, waterberging in groen, groene daken, waterbeleving en de stadsbeek. We moeten het samen doen: Water houdt niet op bij de grenzen. De klimaatveranderingen en -problematieken vraagt samenwerking met onder andere bewoners, ondernemers, instellingen en waterschappen. Duurzame en innovatieve verlichting voor leefbaarheid, veiligheid en sfeer Waar voel jij je veilig als je loopt, fietst of rijdt? Op een verlichte of een donkere weg? Openbare verlichting geeft een gevoel van veiligheid. Zowel in de woonbuur- ten als op hoofdwegen. Verlichting langs een weg zorgt voor zichtbaarheid en geeft informatie over verloop en inrichting van de weg. Aan de lichtmasten en type verlichting herken je de functie van de weg of gebied. Zo herken je bijvoorbeeld gemakkelijker dat je in een 30 km-zone rijdt. Verlichting bevordert de herkenbaar- heid, de sfeer en het karakter van de openbare ruimte en daarmee de leefbaarheid. Een goede verlichting in de binnenstad trekt mensen aan en houdt het uit- gaanspubliek rustig en veilig. Goed verlichte (fiets)routes bevorderen het gebruik van de fiets en daarmee de gezondheid van de inwoners. Duurzaam materiaal- en energiegebruik is uitgangs- punt, zoals toepassing van dimbare ledverlichting. Ontwikkelingen die we zien: Toename van innovatieve toepassingen: Als de technieken goedkoper worden ontstaan er meer mogelijkheden, zoals: Verlichting (zoals straatlantarens) ‘slim’ aansturen, zoals besturing van verlichting op afstand, zoals tijdstip van dimmen, lichtsterkte, op detectie aan/uit. Dit biedt ook mogelijkheden om bezoekersstromen te geleiden in de gewenste richting, zoals bij drukke evenementen. Lichtmasten ‘slim’ benutten. Sensoren aan masten voor diverse metingen van bijvoorbeeld luchtkwaliteit, geluid of fijnstof. Verlichting voor innovatie en sfeer in stadserf: Soorten en kleuren verlichting bieden meer moge- lijkheden om meer sfeer te creëren of te inspireren tot innovatief denken. Duurzaamheid: Duurzame (led)verlichting ontwik- kelt zich steeds verder en daarmee toepasbaar. Slim en duurzaam parkeren voor bereikbaarheid van stad en banen Goede parkeervoorzieningen zijn belangrijk voor de bereikbaarheid van de stad en banen. Het zorgt dat mensen snel dicht bij hun woning, de winkels, voorzieningen of het werk kunnen komen. Omgekeerd leidt het ontbreken van goede parkeervoorzieningen tot ergernissen of zelfs wegblijven van mensen. Ze zijn dus belangrijk voor de economie en het vesti- gingsklimaat van Enschede. In Enschede kun je via slim en duurzaam ingerichte parkeervoorzieningen midden in de bruisende binnen- stad parkeren. Zo biedt de parkeergarage onder het van Heekplein plek aan ruim 1.750 auto’s. Ook in de woonbuurten en op bedrijventerreinen zijn goede parkeervoorzieningen belangrijk. We werken aan slimme en duurzame ontwikkelingen zoals laadpalen voor elektrische auto’s. Ook hebben we kentekenherkenning en de nieuwste betaaltechnie- ken voor comfortabel parkeren in de parkeergarages. Daarnaast bieden diverse (bewaakte) fietskelders- en fietsvoorzieningen in de stad ook plek aan de fietsende bezoeker en inwoner van onze stad. Ontwikkelingen die we zien: Duurzaamheid en innovatie: De ontwikkeling van duurzame en nieuwe innovatieve vervoers- vormen, zoals elektrische auto´s (en fietsen) nemen toe. Om als stad economisch te blijven groeien is de bereikbaarheid van banen en de stad zelf belangrijk. Dat vraagt dat we ook flexibel met parkeervoorzieningen blijven inspelen op nieuwe vervoersvormen en - bewegingen. De haven, gezamenlijke duurzame poort naar West-Nederland De haven in Enschede vormt samen met de binnen- havens aan de Twentekanalen van de gemeenten Hengelo, Almelo, Hof van Twente en Lochem één van de grootste binnenhavens van Nederland: Havenbe- drijf Twente. Strategisch gelegen tussen de zeehavens en het Europese achterland in Duitsland, Polen en de Baltische staten. Zie: www.havenbedrijftwente.nl Gezamenlijk stimuleren we zo vervoer per water, wat duurzamer is, de snelwegen ontlast en zorgt voor economische groei. Ook is de werkgelegenheid door de binnenhavens een belangrijke economische factor voor de regio. De watergebonden bedrijven langs de Twentekanalen hebben in totaal 5500 arbeidsplaatsen en ongeveer 1 miljard aan toegevoegde waarde. Ook voor andere bedrijven is de haven van economi- sche betekenis. Het Twentekanaal zelf biedt waterrecreatie en -beleving, zorgt voor waterafvoer en biedt een belang- rijke leefomgeving voor diverse waterdieren, planten en insecten. Ontwikkelingen die we zien: Gezamenlijke schaalvergroting van het Twentekanaal en de haven is noodzakelijk. De gemeenten en Rijkswaterstaat werken vanuit het gezamenlijke beheer aan verdieping van het kanaal voor grotere schepen. Dit omdat de vraag naar transport over water toeneemt door drukte op de wegen, invloed van nieuwe logistieke concepten en duurzaamheid. Verdere samenwerking in beheer en onderhoud: We werken aan het gezamenlijke beheer, onderhoud en inrichting van alle binnenhavens aan het Twente- kanaal om zo het beeld van één haven te versterken. Hiermee kunnen we beter gezamenlijke keuzes ma- ken en de inrichting en voorzieningen afstemmen. Innovatieve trends in logistiek vragen om aanpassing tot een intelligente haven. Openbaar groen en parken, levende longen van de stad Enschede is een groene stad! Het groen en de bijzondere parken zijn kenmerkend voor Enschede. Goed onderhouden groen vervult vele belangrijke functies. Zo zorgt het voor ontmoeting en dat mensen zich prettig voelen in hun leefomgeving. Het nodigt uit tot sporten, spelen en bewegen en levert daarmee een bijdrage aan de gezondheid en het welbevinden van bewoners. In een groene omgeving stijgt daarnaast de waarde van huizen en het biedt werkgelegenheid. Zo werken er bij Onderhoud Enschede zo’n 60% mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Tegelijkertijd zorgen de groene structuren, zoals de bomenrijen, voor groene verbindingen en verkeers- geleiding in de stad. Diezelfde structuren bieden tegelijkertijd ook weer belangrijke verbindingen voor Groeien vanuit het hart Net als Enschede groeit deze kaart vanuit het hart. De openbare ruimte is namelijk nooit af en is net als de samenleving en de stad voortdurend in beweging. De ontwikkelingen (die we zien op korte en lange termijn) zijn net als de kaart een momentopname. Het vraagt vooral dat we samen ontwikkelingen blijven volgen en met elkaar blijven werken aan een schone, hele, veilige en duurzame openbare ruimte en een mooier Enschede. Alles hangt samen met alles. Het is de wet van de natuur, die ook voor Enschede geldt. In de openbare ruimte van Enschede is dat letterlijk zichtbaar omdat de openbare ruimte alles met iedereen verbindt. Ieder uur van de dag. Alles hangt met alles samen. Groen met steen. Stad met mensen. Mensen met bewegingen. De manier waarop de openbare ruimte wordt ingericht, gebruikt en onder- houden is bepalend voor hoe bewoners, gebruikers en bezoekers zich in Enschede gedragen en zich voelen. Het bepaalt hoe de stad wordt beleefd. Door keuzes te maken in de inrichting, het beheer en onderhoud van de openbare ruimte wordt beleving gestuurd en bepaald. Het belang van afgewogen keuzes is groot, omdat de openbare ruimte alles met iedereen verbindt. In letterlijke zin én in figuurlijke zin. De openba- re ruimte is de ziel én het gezicht van Enschede. Deze kaart verbindt en brengt samen. Het toont waar de openbare ruimte bijdraagt aan Enschede. Nu en in de toekomst. Duurzaamheid Duurzaamheid raakt alles. Hoe we samenleven met groen, water, warmte en droogte. Hoe we afval vermijden en grondstoffen winnen en omgaan met energie. En hoe we de kwetsbare biodiversiteit ondersteunen. Door afgewogen keuzes te maken in de openbare ruimte versterken we de duurzaamheid. En zetten anderen aan dat ook te doen. Vestigingsklimaat Vestigingsklimaat is meer dan werken en wonen. Het is ook een schone, veilige en aantrekkelijke om-geving, gevarieerd cultureel aanbod en adequate bereikbaarheid. Verschuivingen en veranderende wen- sen binnen de samenleving en vragen aanpassingen binnen de openbare ruimte om een sterk vestigings- klimaat te houden. Keuzes in de openbare ruimte hebben een direct effect op het vestigingsklimaat. Versterken Economie De openbare ruimte vormt de voegen van de stad, zorgt voor sterke verbindingen. Parkmanagement en zelfbeheer dragen bij aan een hogere kwaliteit van de openbare ruimte. Slimme binnensteedse oplossingen zetten aan tot praktische innovaties die de economie aanjagen. Het draagt bij aan het aantrekken en behou- den van talent. We werken samen, over letterlijke en figuurlijke grenzen heen. Sociaal en gezond De openbare ruimte overbrugt verschillen tussen bewoners en verschillen tussen hun manier van leven. Door samen met bewoners, ondernemers en instellingen samen te werken aan een schone, hele, veilige en duurzame openbare ruimte zorgen we voor een sterk sociaal fundament. Dat doen we bijvoorbeeld via Jij maakt de buurt. Doordachte inrichting zet aan tot bewegen en recreatie. Groen, bewegen en gezond vinden elkaar. Het maakt mensen gezonder en gelukkiger. bijzondere dieren, bloemen en planten, waarmee de biodiversiteit en natuurbeleving wordt versterkt. Zie: www.enschede.nl/bloeitop.nl Ontwikkelingen die we zien: Vanuit duurzaamheid (biodiversiteit en klimaat- adaptie) wordt het groen steeds belangrijker. Daarom is het belangrijk in te zetten op meer bio- divers en kleurrijk groen. Groen als verkoeling in de stad (tegengaan hittestress) en groen voor water- berging. Het oprukken van agressief verspreidende planten (zoals de Japanse duizendknoop), die van oorsprong niet in Nederland voorkomen en de biodiversiteit verdringen vraagt zorgvuldig beheer. Groen belangrijker in verdichtende stad: In de verdichtende stad wordt het belang van groen steeds belangrijker. Het biedt plekken voor rust en ontspanning en biedt een verbinding met het buitengebied. Goed onderhouden ontmoetingsplekken en pleinen geven herkenning, ontmoeting en innovatie Pleinen en ontmoetingsplekken zijn waardevol voor een stad. Ze zorgen voor herkenning, ontspanning en ontmoeting van inwoners en bezoekers. Goed ingerichte, verrassende en hoogwaardige pleinen en ontmoetingsplekken geven karakter, structuur en een positieve impuls aan de stad. Denk bijvoorbeeld aan het Koningsplein voor het Medisch Spectrum Twente of het Innovatiepad op het Kennispark. Verrassende ontmoetingsplekken vergroten de inno- vatiekracht en het talent van een stad. Ook de kleinere ontmoetingsplekken in de buurt zijn belangrijk zij zor- gen er voor dat mensen zich prettig voelen, gedachten uitwisselen en er sociale binding ontstaat. Waardoor mensen zich gezonder en minder eenzaam voelen. Aantrekkelijke pleinen zorgen voor meer bezoekers en bieden kansen voor multifunctioneel ruimtegebruik. Zo kunnen (buurt)markten worden gehouden en biedt het plek aan horeca. Deze pleinen bieden ook ruimte voor groen en waterberging waardoor hittestress en wateroverlast verminderen. Ontwikkelingen die we zien: Hoogwaardige ontmoetingsplekken en pleinen met bijbehorend onderhoudsniveau worden belangrijker: In de verdichtende stad zijn inspire- rende plekken om te ontmoeten en die bijdragen aan de innovatie en sociale binding in de stad steeds belangrijker. Buiten spelen, bewegen en ontmoeten is belangrijk voor jong en oud Gezondheid van alle bewoners, van jong tot oud, kunnen we bevorderen door voldoende (informele) bewegingsmogelijkheden aan te bieden. Dit kan bijvoorbeeld door sporten op de speel- en trapvelden, spelen op de speelvoorzieningen of wandelen en joggen over voetpaden en door parken en ons mooie buitengebied. Elkaar ontmoeten op (speel)plekken is ook een toegevoegde waarde. Pleinen, parken en speelplaatsen zijn plekken waar mensen elkaar gemakkelijk treffen. Deze ontmoetingen verminderen de eenzaamheid. De speelvoorzieningen en -plekken geven uitdaging aan kinderen om hun eigen gren- zen op te zoeken, samen te spelen en lichamelijke en sociale vaardigheden op te doen. Buiten spelen is onmisbaar voor de ontwikkeling van kinderen en volwassenen. Woonwijken met voldoende, diverse en veilige speel- en beweegvoorzieningen maken de stad levendig en vitaal en aantrekkelijke voor vestiging. Ontwikkelingen die we zien: Veranderende behoefte samenleving: We moeten steeds flexibeler in kunnen spelen op de veranderende behoeften van de samenleving en vraagstukken als duurzaamheid en de inclusieve samenleving (iedereen doet mee!). Deze ontwikkelingen vragen ook andere vormen van spelen, ongeorganiseerd sporten en bewegen dan de meer traditionele speelvormen, zoals de wipkip.Zowel in de openbare ruimte als rond bijvoorbeeld sportvelden. Er komt een vergrijzingsgolf aan van de baby- boomgeneratie. Dit vraagt mogelijk ook meer aandacht voor (andere) inrichting voor ouderen. Een schoon Enschede, waar afval grondstof is We zorgen in Enschede samen voor een schone stad. Dat doen we met elkaar: bewoners, ondernemers, in- stellingen, coöperaties, de gemeente en Twente milieu. In een schone stad is het prettiger en gezonder wonen. Dat vraagt dat we de openbare ruimte samen schoon- houden en ons afval zien als nieuwe grondstof. Zo zorgt Twente Milieu in opdracht van de gemeente voor de inzameling van het huishoudelijk afval. Het doel is dat er zoveel mogelijk afval gescheiden wordt ingeza- meld. Dit is goed voor het milieu. Van het gescheiden afval worden nieuwe producten gemaakt. Ook werken inwoners en de gemeente samen aan het terugdringen van zwerfafval. Dit gebeurt via gezamen- lijke opschoonacties, inzet van zwerfafvalteams en door het plaatsen van afvalbakken. Ontwikkelingen die we zien: Grondstoffen worden steeds schaarser. Onze grondstoffen raken steeds verder op en zijn moeilijker te winnen. Dit vraagt dat we inzetten op bijvoorbeeld minder verpakkingen en meer hergebruik van ons afval als nieuwe grondstof- fen. Bewustwording bij bewoners, ondernemers en instellingen is daarvoor belangrijk. Dit kan via communicatie, stimuleringsmaatregelen, financiële prikkels en door er voor te zorgen dat er voldoende mogelijkheden zijn om gescheiden afval aan te bieden (milieupleinen). Of bijvoorbeeld geschei- den afvalbakken in de openbare ruimte. Inzet van nieuwe innovatieve middelen is daarbij belangrijk. Het buitengebied, groene kwaliteit van Enschede Enschede heeft een groot en waardevol buitengebied dat diep de stad indringt. Het is voor iedereen bereik- baar, en door een uitgebreid fiets- en wandelpaden- stelsel, ook goed beleefbaar. Natuur, rust, ruimte, en sport- en recreatiemogelijkheden zijn voor iedereen binnen handbereik en leveren zo een bijdrage aan een aantrekkelijk leefklimaat. De bedrijvigheid in het buitengebied is voor een belang- rijk deel agrarisch, maar ook recreatie, toerisme en diverse kleinschalige bedrijvigheid zijn economische dragers. Het behoud van het waardevolle landschap en de bijbehorende natuurwaarden en biodiversiteit vraagt om continue inzet. De gemeente werkt daarom samen met Het Landschapsfonds en bewoners en bedrijven aan de ontwikkeling en het beheer van het agrarisch landschap. Daarnaast beheren Landgoedeigenaren en Landschap Overijssel grote delen bos en natuur. De openbare ruimte in het buitengebied beslaat wegen, bermen en sloten. Ontwikkelingen die we zien: Afname aantal landbouwbedrijven en vrijkomende agrarische bebouwing. • Grotere recreatieve druk. Mogelijke ruimtelijke impact door de energie- transitie (zonnevelden, e.a.). Duurzaamheid: meer natuurbewuste en bodem- bewuste voedselproductie. Circulaire economie: bermmaaisel en reststromen uit natuur en landschapsbeheer worden weer nieuwe grondstof. Ruimte voor nieuwe vormen van wonen, zoals “Tiny houses” (klein en duurzaam wonen). Wegen en paden: de aders van de stad De wegen, busbanen, fiets en voetpaden vormen de aders van Enschede. Ze zorgen dat we naar ons werk, huis, studie of winkel kunnen. Ook zorgen ze dat bezoekers onze stad in kunnen en er transport van voorraden en goederen mogelijk is. Zonder wegen en paden is economische groei van Enschede zo goed als onmogelijk. De wegstructuur van Enschede met de invalswegen en de singel maken Enschede herkenbaar en bereikbaar. Goed onderhouden fietsstraten en fiets- paden stimuleren het fietsen. Waarmee we werken aan duurzaamheid, mobiliteit en meer beweging en gezond- heid. Busbanen zorgen dat het openbaar vervoer snel in en uit de stad kan met verbindingen naar de dorpen. Een lagere kwaliteit van het wegonderhoud heeft een direct effect op het gebruik, de veiligheid en com- fort voor de weggebruiker. Daarbij vormt het areaal aan wegen een kapitaal met een waarde van vele miljoenen, wat het belang van zorgvuldig en goed onderhoud vergroot. Ontwikkelingen die we zien: Meer duurzame vervoersvormen en innovatie, zoals elektrisch rijden en openbaar vervoer. Dit vraagt een andere inrichting en beheer van de wegen en biedt mogelijkheden tot toepassing van nieuwe soorten duurzame en innovatieve materialen. Of bijvoorbeeld zelfrijdende voertuigen (auto en openbaar vervoer), wat gaat dat betekenen voor ons wegennet? Meer fietsen vraagt hogere kwaliteit onderhoud: Inzet op meer fietsen vraagt een hogere kwaliteit van beheer en onderhoud,waarmee er minder schades en dus meer comfort voor de fietser ont- staat. Een fietser merkt meer van kleine schades dan bijvoorbeeld een auto. Een goede bodem biedt een stevige gezonde basis aan Enschede We staan er niet vaak bij stil, maar onder onze voeten gebeurt er veel in Enschede. De bodem verbergt de geschiedenis van Enschede en Twente. Het biedt ons grondstoffen, zoals zout, en schoon drinkwater. Een goede bodem zorgt dat we in Enschede kunnen bou- wen en veilige en prettig wonen en leven. Een vruchtbare bodem maakt dat bomen en planten groeien. Voorzieningen in de ondergrond, zoals kabels en leidingen, zorgen dat we water, elektriciteit, riole- 1 3 4 6 8 9 10 11 7 5 2 ring, internet en warmte in onze woningen en bedrij- ven hebben. Diezelfde waardevolle ondergrond van Enschede geeft ons tegelijkertijd vele uitdagingen. Denk bijvoorbeeld aan de grondwaterproblematiek in delen van de stad. Daarom is het belangrijk dat we samen werken aan zorgvuldig bodembeheer. Ontwikkelingen die we zien: Duurzame ontwikkelingen hebben invloed op de ondergrond: Ontwikkelingen als aardgas- loos, aanleg van warmtenetten en elektrisch rijden geven nieuwe uitdagingen aan de ondergrond. Zorgvuldig grondwaterbeheer steeds belangrijk: Grondwater blijft een probleem in delen van de stad. Tegelijkertijd hebben we schoon drinkwater nodig om te kunnen leven in de stad. Innovatie: nieuwe ontwikkelingen bieden slimme toepassingen in het bodembeheer. Zo werken we nu al met een slim grondwatermeetnet. Kiezen voor kwaliteit en verbinding Naast de inrichting en ontwikkeling heeft het dage- lijks beheer en onderhoud van de openbare ruimte een grote invloed op de kwaliteit en uitstraling van Enschede. Het is daarom van belang dat we keuzes in de kwaliteit van inrichting in balans houden met de keuzes van de onderhoudskwaliteit. Zo heeft een hogere kwaliteit van beheer en onderhoud (het beeld buiten) een positief effect op het woon- en vestigings- klimaat, het aantrekken en behouden van talent en de economie van onze stad. Daar staat dan weer tegenover dat een hoger onder- houdsniveau hogere kosten met zich mee brengt. Omgekeerd leidt een verlaging van kwaliteit mo- gelijk een besparing in kosten op de korte termijn, maar heeft tegelijkertijd weer een negatief effect op duurzaamheid, vestigingsklimaat, de economie van Enschede. Om toekomstgerichte keuzes te kunnen maken is het daarom belangrijk dat bij het kiezen inrichting, beheer en onderhoud elkaar versterken. De gemeente maakt hierin bewuste en overwogen keuzes om de balans tussen beschikbare middelen en de gezamenlijke doelen voor Enschede in balans te houden. Help je ook mee verbinden? Alleen samen kunnen we (de openbare ruimte in) Enschede mooier maken. Dat kan al met kleine stap- pen of door soms letterlijk en figuurlijk over onze grenzen heen te kijken, elkaar op te zoeken en nieuwe verbindingen te leggen. Help je ook mee? Help bijvoorbeeld door: Het verhaal van het belang van de openbare ruimte te delen. Als je werkt aan de inrichting of ontwikkeling van Enschede: - vanuit de kaart kijken waar je nieuwe verbindingen kunt leggen; - zorgen dat inrichting, beheer en onderhoud elkaar versterken. Samen kijken hoe we slimmer en innovatie- ver kunnen werken in de openbare ruimte. Samen zorgen voor een schone, hele en veilige leefomgeving, via bijvoorbeeld www.jijmaaktdebuurt.nl Een onveilige situatie in de openbare ruimte te melden via: www.enschede.nl/meldingopenbareruimte 12 13

Transcript of De openbare ruimte 6 verbindt alles met iedereen openbare... · openbare ruimte verbindt alles met...

Page 1: De openbare ruimte 6 verbindt alles met iedereen openbare... · openbare ruimte verbindt alles met iedereen Zorgvuldig water- beheer: water verbindt! Versterken economie Versterken

Deopenbare ruimteverbindt alles metiedereen

Zorgvuldig water- beheer: water verbindt!

Versterken economieVersterken economie

Water werkt van oudsher als een magneet op mensen: het is onze eerste levensbehoefte, zorgt voor bedrijvigheid en bevordert welzijn, ontspan-ning en de volksgezondheid. Water- en water-beheer is daarmee van waarde voor de gehele maatschappij. Water verbindt, of het nu gaat om natuur, milieu, landbouw, wonen, economie, recreatie, cultuurhistorie of veiligheid. We zien dat investeringen in de (afval)waterketen steeds vaker een vliegwiel vormen voor inte-grale gebiedsontwikkeling en bijdragen aan een duurzame leefomgeving, waar het prettig wonen, werken en recreëren is. Bovendien zijn volksge-zondheid en milieu gediend met de inzameling van afval- en hemelwater en kan de wateroverlast en droogte/hittestress worden beperkt.

Ontwikkelingen die we zien: • Klimaatverandering (droogte en extreme regen)

vraagt samen bewuster en innovatiever omgaan

met waterbeheer, zoals afkoppelen, waterberging in

groen, groene daken, waterbeleving en de stadsbeek.

• We moeten het samen doen: Water houdt niet

op bij de grenzen. De klimaatveranderingen en

-problematieken vraagt samenwerking met onder

andere bewoners, ondernemers, instellingen en

waterschappen.

Duurzame en innovatieve verlichting voor leefbaarheid, veiligheid en sfeer

Versterken economieSociaal en gezond

Waar voel jij je veilig als je loopt, fietst of rijdt? Op een

verlichte of een donkere weg? Openbare verlichting

geeft een gevoel van veiligheid. Zowel in de woonbuur-

ten als op hoofdwegen. Verlichting langs een weg zorgt

voor zichtbaarheid en geeft informatie over verloop

en inrichting van de weg. Aan de lichtmasten en type

verlichting herken je de functie van de weg of gebied.

Zo herken je bijvoorbeeld gemakkelijker dat je in een

30 km-zone rijdt. Verlichting bevordert de herkenbaar-

heid, de sfeer en het karakter van de openbare ruimte

en daarmee de leefbaarheid. Een goede verlichting

in de binnenstad trekt mensen aan en houdt het uit-

gaanspubliek rustig en veilig.

Goed verlichte (fiets)routes bevorderen het gebruik van

de fiets en daarmee de gezondheid van de inwoners.

Duurzaam materiaal- en energiegebruik is uitgangs-

punt, zoals toepassing van dimbare ledverlichting.

Ontwikkelingen die we zien:

• Toename van innovatieve toepassingen: Als de technieken goedkoper worden ontstaan

er meer mogelijkheden, zoals:

• Verlichting (zoals straatlantarens) ‘slim’ aansturen, zoals besturing van verlichting op

afstand, zoals tijdstip van dimmen, lichtsterkte,

op detectie aan/uit. Dit biedt ook mogelijkheden

om bezoekersstromen te geleiden in de gewenste

richting, zoals bij drukke evenementen.

• Lichtmasten ‘slim’ benutten. Sensoren aan

masten voor diverse metingen van bijvoorbeeld

luchtkwaliteit, geluid of fijnstof.

• Verlichting voor innovatie en sfeer in stadserf: Soorten en kleuren verlichting bieden meer moge-

lijkheden om meer sfeer te creëren of te inspireren

tot innovatief denken.

• Duurzaamheid: Duurzame (led)verlichting ontwik-

kelt zich steeds verder en daarmee toepasbaar.

Slim en duurzaam parkeren voor bereikbaarheid van stad en banen

Versterken economieVersterken economieSociaal en gezond

Goede parkeervoorzieningen zijn belangrijk voor de

bereikbaarheid van de stad en banen. Het zorgt

dat mensen snel dicht bij hun woning, de winkels,

voorzieningen of het werk kunnen komen. Omgekeerd

leidt het ontbreken van goede parkeervoorzieningen

tot ergernissen of zelfs wegblijven van mensen.

Ze zijn dus belangrijk voor de economie en het vesti-

gingsklimaat van Enschede.

In Enschede kun je via slim en duurzaam ingerichte

parkeervoorzieningen midden in de bruisende binnen-

stad parkeren. Zo biedt de parkeergarage onder het

van Heekplein plek aan ruim 1.750 auto’s.

Ook in de woonbuurten en op bedrijventerreinen zijn

goede parkeervoorzieningen belangrijk.

We werken aan slimme en duurzame ontwikkelingen

zoals laadpalen voor elektrische auto’s. Ook hebben

we kentekenherkenning en de nieuwste betaaltechnie-

ken voor comfortabel parkeren in de parkeergarages.

Daarnaast bieden diverse (bewaakte) fietskelders- en

fietsvoorzieningen in de stad ook plek aan de fietsende

bezoeker en inwoner van onze stad.

Ontwikkelingen die we zien:

• Duurzaamheid en innovatie: De ontwikkeling

van duurzame en nieuwe innovatieve vervoers-

vormen, zoals elektrische auto´s (en fietsen)

nemen toe. Om als stad economisch te blijven

groeien is de bereikbaarheid van banen en de stad

zelf belangrijk. Dat vraagt dat we ook flexibel met

parkeervoorzieningen blijven inspelen op nieuwe

vervoersvormen en - bewegingen.

De haven, gezamenlijke duurzame poort naar West-Nederland

Versterken economieVersterken economieVersterken economie

De haven in Enschede vormt samen met de binnen-

havens aan de Twentekanalen van de gemeenten

Hengelo, Almelo, Hof van Twente en Lochem één van

de grootste binnenhavens van Nederland: Havenbe-

drijf Twente. Strategisch gelegen tussen de zeehavens

en het Europese achterland in Duitsland, Polen en de

Baltische staten. Zie: www.havenbedrijftwente.nl

Gezamenlijk stimuleren we zo vervoer per water,

wat duurzamer is, de snelwegen ontlast en zorgt voor

economische groei. Ook is de werkgelegenheid door

de binnenhavens een belangrijke economische factor

voor de regio. De watergebonden bedrijven langs de

Twentekanalen hebben in totaal 5500 arbeidsplaatsen

en ongeveer 1 miljard aan toegevoegde waarde.

Ook voor andere bedrijven is de haven van economi-

sche betekenis.

Het Twentekanaal zelf biedt waterrecreatie en

-beleving, zorgt voor waterafvoer en biedt een belang-

rijke leefomgeving voor diverse waterdieren, planten

en insecten.

Ontwikkelingen die we zien:

• Gezamenlijke schaalvergroting van het Twentekanaal en de haven is noodzakelijk. De gemeenten en Rijkswaterstaat werken vanuit het

gezamenlijke beheer aan verdieping van het kanaal

voor grotere schepen. Dit omdat de vraag naar

transport over water toeneemt door drukte op de

wegen, invloed van nieuwe logistieke concepten en

duurzaamheid.

• Verdere samenwerking in beheer en onderhoud: We werken aan het gezamenlijke beheer, onderhoud

en inrichting van alle binnenhavens aan het Twente-

kanaal om zo het beeld van één haven te versterken.

Hiermee kunnen we beter gezamenlijke keuzes ma-

ken en de inrichting en voorzieningen afstemmen.

• Innovatieve trends in logistiek vragen om

aanpassing tot een intelligente haven.

Openbaar groen en parken, levende longen van de stad

Sociaal en gezondSociaal en gezondSociaal en gezond

Versterken economieVersterken economie

Enschede is een groene stad! Het groen en de

bijzondere parken zijn kenmerkend voor Enschede.

Goed onderhouden groen vervult vele belangrijke

functies. Zo zorgt het voor ontmoeting en dat mensen

zich prettig voelen in hun leefomgeving. Het nodigt uit

tot sporten, spelen en bewegen en levert daarmee een

bijdrage aan de gezondheid en het welbevinden van

bewoners. In een groene omgeving stijgt daarnaast de

waarde van huizen en het biedt werkgelegenheid.

Zo werken er bij Onderhoud Enschede zo’n 60%

mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Tegelijkertijd zorgen de groene structuren, zoals de

bomenrijen, voor groene verbindingen en verkeers-

geleiding in de stad. Diezelfde structuren bieden

tegelijkertijd ook weer belangrijke verbindingen voor

Groeien vanuit het hart

Net als Enschede groeit deze kaart vanuit het hart.

De openbare ruimte is namelijk nooit af en is net als

de samenleving en de stad voortdurend in beweging.

De ontwikkelingen (die we zien op korte en lange

termijn) zijn net als de kaart een momentopname.

Het vraagt vooral dat we samen ontwikkelingen

blijven volgen en met elkaar blijven werken aan een

schone, hele, veilige en duurzame openbare ruimte

en een mooier Enschede.

Alles hangt samen met alles. Het is de wet van de natuur, die ook voor Enschede geldt. In de openbare ruimte van Enschede is dat letterlijk zichtbaar omdat de openbare ruimte alles met iedereen verbindt. Ieder uur van de dag.

Alles hangt met alles samen. Groen met steen. Stad met mensen. Mensen met bewegingen. De manier waarop de openbare ruimte wordt ingericht, gebruikt en onder-houden is bepalend voor hoe bewoners, gebruikers en bezoekers zich in Enschede gedragen en zich voelen.

Het bepaalt hoe de stad wordt beleefd.

Door keuzes te maken in de inrichting, het beheer en onderhoud van de openbare ruimte wordt beleving gestuurd en bepaald. Het belang van afgewogen keuzes is groot, omdat de openbare ruimte alles met iedereen verbindt. In letterlijke zin én in figuurlijke zin. De openba-re ruimte is de ziel én het gezicht van Enschede.

Deze kaart verbindt en brengt samen. Het toont waar de openbare ruimte bijdraagt aan Enschede. Nu en in de toekomst.

Duurzaamheid

Duurzaamheid raakt alles. Hoe we samenleven

met groen, water, warmte en droogte. Hoe we afval

vermijden en grondstoffen winnen en omgaan

met energie. En hoe we de kwetsbare biodiversiteit

ondersteunen. Door afgewogen keuzes te maken in

de openbare ruimte versterken we de duurzaamheid.

En zetten anderen aan dat ook te doen.

Vestigingsklimaat

Vestigingsklimaat is meer dan werken en wonen.

Het is ook een schone, veilige en aantrekkelijke

om-geving, gevarieerd cultureel aanbod en adequate

bereikbaarheid. Verschuivingen en veranderende wen-

sen binnen de samenleving en vragen aanpassingen

binnen de openbare ruimte om een sterk vestigings-

klimaat te houden. Keuzes in de openbare ruimte

hebben een direct effect op het vestigingsklimaat.

Versterken Economie

De openbare ruimte vormt de voegen van de stad,

zorgt voor sterke verbindingen. Parkmanagement en

zelfbeheer dragen bij aan een hogere kwaliteit van de

openbare ruimte. Slimme binnensteedse oplossingen

zetten aan tot praktische innovaties die de economie

aanjagen. Het draagt bij aan het aantrekken en behou-

den van talent. We werken samen, over letterlijke en

figuurlijke grenzen heen.

Sociaal en gezond

De openbare ruimte overbrugt verschillen tussen

bewoners en verschillen tussen hun manier van

leven. Door samen met bewoners, ondernemers en

instellingen samen te werken aan een schone, hele,

veilige en duurzame openbare ruimte zorgen we voor

een sterk sociaal fundament. Dat doen we bijvoorbeeld

via Jij maakt de buurt. Doordachte inrichting zet aan tot

bewegen en recreatie. Groen, bewegen en gezond vinden

elkaar. Het maakt mensen gezonder en gelukkiger.

bijzondere dieren, bloemen en planten, waarmee de

biodiversiteit en natuurbeleving wordt versterkt.

Zie: www.enschede.nl/bloeitop.nl

Ontwikkelingen die we zien:

• Vanuit duurzaamheid (biodiversiteit en klimaat-adaptie) wordt het groen steeds belangrijker. Daarom is het belangrijk in te zetten op meer bio-

divers en kleurrijk groen. Groen als verkoeling in de

stad (tegengaan hittestress) en groen voor water-

berging. Het oprukken van agressief verspreidende

planten (zoals de Japanse duizendknoop), die van

oorsprong niet in Nederland voorkomen en de

biodiversiteit verdringen vraagt zorgvuldig beheer.

• Groen belangrijker in verdichtende stad: In de verdichtende stad wordt het belang van

groen steeds belangrijker. Het biedt plekken voor

rust en ontspanning en biedt een verbinding met

het buitengebied.

Goed onderhouden ontmoetingsplekken en pleinen geven herkenning, ontmoeting en innovatie

Versterken economie Sociaal en gezondSociaal en gezondSociaal en gezond

Pleinen en ontmoetingsplekken zijn waardevol voor

een stad. Ze zorgen voor herkenning, ontspanning

en ontmoeting van inwoners en bezoekers.

Goed ingerichte, verrassende en hoogwaardige pleinen

en ontmoetingsplekken geven karakter, structuur en

een positieve impuls aan de stad. Denk bijvoorbeeld

aan het Koningsplein voor het Medisch Spectrum

Twente of het Innovatiepad op het Kennispark.

Verrassende ontmoetingsplekken vergroten de inno-

vatiekracht en het talent van een stad. Ook de kleinere

ontmoetingsplekken in de buurt zijn belangrijk zij zor-

gen er voor dat mensen zich prettig voelen, gedachten

uitwisselen en er sociale binding ontstaat. Waardoor

mensen zich gezonder en minder eenzaam voelen.

Aantrekkelijke pleinen zorgen voor meer bezoekers en

bieden kansen voor multifunctioneel ruimtegebruik.

Zo kunnen (buurt)markten worden gehouden en biedt

het plek aan horeca. Deze pleinen bieden ook ruimte

voor groen en waterberging waardoor hittestress en

wateroverlast verminderen.

Ontwikkelingen die we zien:

• Hoogwaardige ontmoetingsplekken en pleinen met bijbehorend onderhoudsniveau worden belangrijker: In de verdichtende stad zijn inspire-

rende plekken om te ontmoeten en die bijdragen

aan de innovatie en sociale binding in de stad

steeds belangrijker.

Buiten spelen, bewegen en ontmoeten is belangrijk voor jong en oud

Sociaal en gezondSociaal en gezondSociaal en gezond

Gezondheid van alle bewoners, van jong tot oud,

kunnen we bevorderen door voldoende (informele)

bewegingsmogelijkheden aan te bieden. Dit kan

bijvoorbeeld door sporten op de speel- en trapvelden,

spelen op de speelvoorzieningen of wandelen en

joggen over voetpaden en door parken en ons mooie

buitengebied. Elkaar ontmoeten op (speel)plekken is

ook een toegevoegde waarde. Pleinen, parken en

speelplaatsen zijn plekken waar mensen elkaar

gemakkelijk treffen. Deze ontmoetingen verminderen

de eenzaamheid. De speelvoorzieningen en -plekken

geven uitdaging aan kinderen om hun eigen gren-

zen op te zoeken, samen te spelen en lichamelijke

en sociale vaardigheden op te doen. Buiten spelen

is onmisbaar voor de ontwikkeling van kinderen en

volwassenen.

Woonwijken met voldoende, diverse en veilige speel-

en beweegvoorzieningen maken de stad levendig en

vitaal en aantrekkelijke voor vestiging.

Ontwikkelingen die we zien:

• Veranderende behoefte samenleving: We moeten steeds flexibeler in kunnen spelen op

de veranderende behoeften van de samenleving en

vraagstukken als duurzaamheid en de inclusieve

samenleving (iedereen doet mee!).

Deze ontwikkelingen vragen ook andere vormen

van spelen, ongeorganiseerd sporten en bewegen

dan de meer traditionele speelvormen, zoals de

wipkip.Zowel in de openbare ruimte als rond

bijvoorbeeld sportvelden.

• Er komt een vergrijzingsgolf aan van de baby- boomgeneratie. Dit vraagt mogelijk ook meer

aandacht voor (andere) inrichting voor ouderen.

Een schoon Enschede, waar afval grondstof is

Versterken economieVersterken economieVersterken economie

We zorgen in Enschede samen voor een schone stad.

Dat doen we met elkaar: bewoners, ondernemers, in-

stellingen, coöperaties, de gemeente en Twente milieu.

In een schone stad is het prettiger en gezonder wonen.

Dat vraagt dat we de openbare ruimte samen schoon-

houden en ons afval zien als nieuwe grondstof. Zo

zorgt Twente Milieu in opdracht van de gemeente voor

de inzameling van het huishoudelijk afval. Het doel is

dat er zoveel mogelijk afval gescheiden wordt ingeza-

meld. Dit is goed voor het milieu. Van het gescheiden

afval worden nieuwe producten gemaakt.

Ook werken inwoners en de gemeente samen aan het

terugdringen van zwerfafval. Dit gebeurt via gezamen-

lijke opschoonacties, inzet van zwerfafvalteams en

door het plaatsen van afvalbakken.

Ontwikkelingen die we zien:

• Grondstoffen worden steeds schaarser. Onze grondstoffen raken steeds verder op en zijn

moeilijker te winnen. Dit vraagt dat we inzetten

op bijvoorbeeld minder verpakkingen en meer

hergebruik van ons afval als nieuwe grondstof-

fen. Bewustwording bij bewoners, ondernemers

en instellingen is daarvoor belangrijk. Dit kan via

communicatie, stimuleringsmaatregelen, financiële

prikkels en door er voor te zorgen dat er voldoende

mogelijkheden zijn om gescheiden afval aan te

bieden (milieupleinen). Of bijvoorbeeld geschei-

den afvalbakken in de openbare ruimte. Inzet van

nieuwe innovatieve middelen is daarbij belangrijk.

Het buitengebied, groene kwaliteit van Enschede

Versterken economieVersterken economieVersterken economieSociaal en gezond

Enschede heeft een groot en waardevol buitengebied

dat diep de stad indringt. Het is voor iedereen bereik-

baar, en door een uitgebreid fiets- en wandelpaden-

stelsel, ook goed beleefbaar. Natuur, rust, ruimte, en

sport- en recreatiemogelijkheden zijn voor iedereen

binnen handbereik en leveren zo een bijdrage aan een

aantrekkelijk leefklimaat.

De bedrijvigheid in het buitengebied is voor een belang-

rijk deel agrarisch, maar ook recreatie, toerisme en

diverse kleinschalige bedrijvigheid zijn economische

dragers. Het behoud van het waardevolle landschap en

de bijbehorende natuurwaarden en biodiversiteit vraagt

om continue inzet. De gemeente werkt daarom samen

met Het Landschapsfonds en bewoners en bedrijven

aan de ontwikkeling en het beheer van het agrarisch

landschap. Daarnaast beheren Landgoedeigenaren en

Landschap Overijssel grote delen bos en natuur.

De openbare ruimte in het buitengebied beslaat

wegen, bermen en sloten.

Ontwikkelingen die we zien:

• Afname aantal landbouwbedrijven en vrijkomende

agrarische bebouwing.

• Grotere recreatieve druk.

• Mogelijke ruimtelijke impact door de energie-

transitie (zonnevelden, e.a.).

• Duurzaamheid: meer natuurbewuste en bodem-

bewuste voedselproductie.

• Circulaire economie: bermmaaisel en reststromen

uit natuur en landschapsbeheer worden weer

nieuwe grondstof.

• Ruimte voor nieuwe vormen van wonen, zoals

“Tiny houses” (klein en duurzaam wonen).

Wegen en paden: de aders van de stad

Versterken economieVersterken economie

De wegen, busbanen, fiets en voetpaden vormen de

aders van Enschede. Ze zorgen dat we naar ons werk,

huis, studie of winkel kunnen. Ook zorgen ze dat

bezoekers onze stad in kunnen en er transport van

voorraden en goederen mogelijk is. Zonder wegen en

paden is economische groei van Enschede zo goed als

onmogelijk. De wegstructuur van Enschede met de

invalswegen en de singel maken Enschede herkenbaar

en bereikbaar. Goed onderhouden fietsstraten en fiets-

paden stimuleren het fietsen. Waarmee we werken aan

duurzaamheid, mobiliteit en meer beweging en gezond-

heid. Busbanen zorgen dat het openbaar vervoer snel in

en uit de stad kan met verbindingen naar de dorpen.

Een lagere kwaliteit van het wegonderhoud heeft

een direct effect op het gebruik, de veiligheid en com-

fort voor de weggebruiker. Daarbij vormt het areaal

aan wegen een kapitaal met een waarde van vele

miljoenen, wat het belang van zorgvuldig en

goed onderhoud vergroot.

Ontwikkelingen die we zien:

• Meer duurzame vervoersvormen en innovatie, zoals elektrisch rijden en openbaar vervoer.

Dit vraagt een andere inrichting en beheer van

de wegen en biedt mogelijkheden tot toepassing

van nieuwe soorten duurzame en innovatieve

materialen. Of bijvoorbeeld zelfrijdende voertuigen

(auto en openbaar vervoer), wat gaat dat betekenen

voor ons wegennet?

• Meer fietsen vraagt hogere kwaliteit onderhoud: Inzet op meer fietsen vraagt een hogere kwaliteit

van beheer en onderhoud,waarmee er minder

schades en dus meer comfort voor de fietser ont-

staat. Een fietser merkt meer van kleine schades

dan bijvoorbeeld een auto.

Een goede bodem biedt een stevige gezonde basis aan Enschede

Versterken economie

We staan er niet vaak bij stil, maar onder onze voeten

gebeurt er veel in Enschede. De bodem verbergt de

geschiedenis van Enschede en Twente. Het biedt ons

grondstoffen, zoals zout, en schoon drinkwater. Een

goede bodem zorgt dat we in Enschede kunnen bou-

wen en veilige en prettig wonen en leven.

Een vruchtbare bodem maakt dat bomen en planten

groeien. Voorzieningen in de ondergrond, zoals kabels

en leidingen, zorgen dat we water, elektriciteit, riole-

1

3

4

6

8

9

10

11

7

5

2

ring, internet en warmte in onze woningen en bedrij-

ven hebben. Diezelfde waardevolle ondergrond van

Enschede geeft ons tegelijkertijd vele uitdagingen.

Denk bijvoorbeeld aan de grondwaterproblematiek

in delen van de stad. Daarom is het belangrijk dat we

samen werken aan zorgvuldig bodembeheer.

Ontwikkelingen die we zien:

• Duurzame ontwikkelingen hebben invloed op de ondergrond: Ontwikkelingen als aardgas-

loos, aanleg van warmtenetten en elektrisch rijden

geven nieuwe uitdagingen aan de ondergrond.

• Zorgvuldig grondwaterbeheer steeds belangrijk: Grondwater blijft een probleem in delen van de

stad. Tegelijkertijd hebben we schoon drinkwater

nodig om te kunnen leven in de stad.

• Innovatie: nieuwe ontwikkelingen bieden slimme

toepassingen in het bodembeheer. Zo werken we

nu al met een slim grondwatermeetnet.

Kiezen voor kwaliteit en verbinding

Naast de inrichting en ontwikkeling heeft het dage-

lijks beheer en onderhoud van de openbare ruimte

een grote invloed op de kwaliteit en uitstraling van

Enschede. Het is daarom van belang dat we keuzes

in de kwaliteit van inrichting in balans houden met

de keuzes van de onderhoudskwaliteit. Zo heeft een

hogere kwaliteit van beheer en onderhoud (het beeld

buiten) een positief effect op het woon- en vestigings-

klimaat, het aantrekken en behouden van talent en

de economie van onze stad.

Daar staat dan weer tegenover dat een hoger onder-

houdsniveau hogere kosten met zich mee brengt.

Omgekeerd leidt een verlaging van kwaliteit mo-

gelijk een besparing in kosten op de korte termijn,

maar heeft tegelijkertijd weer een negatief effect op

duurzaamheid, vestigingsklimaat, de economie van

Enschede. Om toekomstgerichte keuzes te kunnen

maken is het daarom belangrijk dat bij het kiezen

inrichting, beheer en onderhoud elkaar versterken.

De gemeente maakt hierin bewuste en overwogen

keuzes om de balans tussen beschikbare middelen en

de gezamenlijke doelen voor Enschede in balans te

houden.

Help je ook mee verbinden?

Alleen samen kunnen we (de openbare ruimte in)

Enschede mooier maken. Dat kan al met kleine stap-

pen of door soms letterlijk en figuurlijk over onze

grenzen heen te kijken, elkaar op te zoeken en

nieuwe verbindingen te leggen. Help je ook mee?

Help bijvoorbeeld door:

• Het verhaal van het belang van de openbare ruimte te delen.

• Als je werkt aan de inrichting of ontwikkeling van Enschede:

- vanuit de kaart kijken waar je nieuwe verbindingen kunt leggen;

- zorgen dat inrichting, beheer en onderhoud elkaar versterken.

• Samen kijken hoe we slimmer en innovatie-ver kunnen werken in de openbare ruimte.

• Samen zorgen voor een schone, hele en veilige leefomgeving, via bijvoorbeeld www.jijmaaktdebuurt.nl

• Een onveilige situatie in de openbare ruimte te melden via: www.enschede.nl/meldingopenbareruimte

12

13

Page 2: De openbare ruimte 6 verbindt alles met iedereen openbare... · openbare ruimte verbindt alles met iedereen Zorgvuldig water- beheer: water verbindt! Versterken economie Versterken

Iedereen doet mee!

Zelfredzaamheid

Ontmoeten

Recreatie, Bewegen

Jeugd en ouderen

Duurzaamheid

Versterken Economie

Sociaal en gezond

Klimaatadaptatie• Droogte • Hittestress • Regenwaterproblematiek

Circulaire economie

Duurzame energie

Duurzame mobiliteit

Biodiversiteit, natuurbeleving

Vestigingsklimaat

Versterken economie

Wonen & werken• Groei van de beroepsbevolking• Passende werklocaties

Smart city• Smart data;• Slim meten (sensoren) • Innovatie• Kennispark en Technology Base Twente

Leefbaarheid (veiligheid, geen overlast)

Aanbod voorzieningen

Versterken economie

Meer en verschillende soorten arbeidsplaatsen

Versterken economie

Economische groei van de stad

Duitsland/ over grenzen heen

Talentontwikkeling, aantrekken en behouden van talent, kennis, onderwijs

Sociaal en gezond

Sociaal en gezond

Sociaal en gezond

Bruisende binnenstad

Bereikbaarheid

De openbare ruimteverbindt alles metiedereen

Goed (grond- en regen) waterbeheer

Water verbindt, of het nu gaat om natuur,

milieu, landbouw, wonen, economie, recreatie,

cultuurhistorie of veiligheid.

Parken om te recreëren en ontspannen

In een groene omgeving stijgt de

waarde van huizen en het biedt

werkgelegenheid.

Lichtmasten voor geleiding en veiligheid

Goed verlichte (fiets)routes

bevorderen het gebruik van de

fiets en de daarmee gezondheid

van de inwoners.

Overal ontmoeten

Aantrekkelijke pleinen zorgen voor meer bezoekers, het aan-

trekken en behouden van talent en bieden kansen voor multi-

functioneel ruimtegebruik. Zo kunnen (buurt) markten worden

gehouden en biedt het plek aan horeca.

Afval is de nieuwe grondstof

We zorgen in Enschede samen voor een

schone stad. Dat doen we samen met

elkaar: bewoners, ondernemers, instel-

lingen, de gemeente en Twente- milieu.

Glasvezel *

Data *

Stroom *

Riolering *

Telefonie *

Stadsverwarming *

Treinspoor

Snelweg

Waterweg

Binnenwegen

Legenda

1

A

B

C

3 52 4 76

Versterken economieVersterken economie

Slimme en duurzame parkeervoorziening

In Enschede kun je via slim en duurzaam ingerichte

parkeervoorzieningen midden in de bruisende bin-

nenstad parkeren. Zo biedt de parkeergarage onder

het van Heekplein plek aan ruim 1.750 auto’s.

Versterken economieVersterken economie

Blijven spelen en bewegen

Gezondheid van alle bewoners kunnen we bevorderen door

voldoende (informele) bewegingsmogelijkheden aan te bieden.

15

2

11

8

Versterken economieSociaal en gezond

6

Versterken economie Sociaal en gezondSociaal en gezondSociaal en gezond

Sociaal en gezondSociaal en gezondSociaal en gezond

3

9

7

Sociaal en gezondSociaal en gezondSociaal en gezond

Goede wegen, goede verbindingen

De wegen, fiets- en voetpaden vormen de aders van Enschede. Ze zorgen dat we naar ons werk, huis, studie of winkel kunnen.

10

Versterken economieVersterken economie

Gezamenlijke binnenhavens verbinding tussen zee en Europa

Gezamenlijk stimuleren we zo vervoer per wa-

ter, wat duurzamer is, de snelwegen ontlast en

zorgt voor economische groei.

4

Versterken economieVersterken economieVersterken economie

Versterken economieVersterken economieVersterken economie

Aantrekkelijk landschap in buitengebied

Het buitengebied van Enschede

biedt ruimte aan recreatie, ont-

spanning, wonen en werken.

Versterken economieVersterken economieVersterken economieSociaal en gezond

* Locaties van de afbeeldingen en bepaalde

items op deze kaart zijn illustratief

Goede ondergrond is belangrijk

Een goede bodem zorgt dat we in Enschede

kunnen bouwen en veilig en prettig wonen

en leven. Een vruchtbare bodem maakt dat

bomen en planten groeien.

Versterken economie

Noord

Zuid

OostWest

Preventie/ gezond leven, leefbaarheid