DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én...

15
DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN

Transcript of DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én...

Page 1: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 1

DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE

EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN

OP WEG NAAR DUURZAME ONTWIKKELING

Page 2: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

2 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 3

INHOUDSOPGAVESAMEN STERK 3

DEEL VAN ONS DAGELIJKS LEVEN 6

EEN LEIDENDE POSITIE IN EUROPA 8

EEN SPELER VAN WERELDFORMAAT 10

ONZE ECONOMISCHE BETEKENIS 14

VERDUURZAMING OP ALLE FRONTEN 16

VERTROUWEN EN INVESTEREN IN DE TOEKOMST 20

RANDVOORWAARDEN EN ACTIES 24

SAMEN STERKDe bedrijven in Nederland die de keten voor oliën en vetten vormen:

• zijnsamenéénvandegrootsteagrofoodsectorenvanNederland;• opererenineensterkinternationaleomgevingmeteenleidendepositiein

Europaendewereld;• hebbendeafgelopenjarenfors(€2miljard)geïnvesteerdineensterke

concurrentiepositie;• werkengezamenlijkaaneeneconomischsterkepositievanNederlandinde

mondialeoliën-envettensector;• zettenzichinvoorduurzamegroeimetverantwoordeproductieprocessenen

producten;• doendatsamenmetpartnersinanderesectoren,metdeoverheidenmet

kennisinstellingen;• gelovensterkinhetnemenvanverantwoordelijkheidbijmaatschappelijke

vraagstukkeneninzelfregulering.

TOTALE IMPORTWAARDE€ 7,1 MILJARD

TOTALE EXPORTWAARDE€ 4,8 MILJARD

TOTALE PRODUCTIEWAARDE€ 6,1 MILJARD

In 2013 hebben demargarine-, oliën- en vettenbedrijven in Nederland het initiatiefgenomentotdeoprichtingvanMVO-deketenorganisatievooroliënenvetten.MVOvertegenwoordigt95%vandetotalehandelenproductievanoliënenvetteninonsland.DezepublicatieismedetotstandgekomeninsamenwerkingmetBerenschotendeledenenpartnersvanMVO.©2014

Allecijfershebbenbetrekkingop2013tenzijandersvermeld.

Page 3: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

4 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 5

TEELT

LANDBOUW

PRODUCTIE ENOPSLAG

CRUSHEN RAFFINAGE

OPSLAGTRANSPORT

PRODUCENTEN

CONSUMENTEN

BIOBRANDSTOF

OLEOCHEMIE

DIERVOERER

VOEDING

OLIEZADEN, OLIËN ENVETTEN

VAN DUURZAMEBRONNEN

TRANSPORT

IMPORTEN HANDEL

DIERLIJK VETVET

COMPOUNDERS

RECYCLING

DEEL VAN ONSDAGELIJKS LEVEN

SERVICES

ONDERDEEL VANEEN BIOBASED

ECONOMY

NATUURLIJKE GRONDSTOFFENVERWERKT TOTOLIE EN MEEL

TRANSPORT NAAR NEDERLAND

EEN bREDE EN MODERNE KETENMetuitzonderingvandeteeltvandegewas-sen bevinden alle schakels van de oliën-en vettenketen zich in ons land. De ketenbestaatonderandereuitimporteurs,gespe-cialiseerdeop-enoverslagbedrijven,crush-en raffinagebedrijven,dierlijk vetbedrijven,

vetcompounders, transportbedrijven (wegen binnenvaart), voedingsmiddelenbedrij-ven, diervoederbedrijven, de oleochemie,producenten van biobrandstoffen, gespeci-aliseerdedienstverleners,surveyors,labora-toriaenkennisinstellingen.

Belangrijke internationale spelers hebbenéén ofmeerdere vestigingen in ons land.Naastdeomvangmakendezebreedteenverscheidenheid de Nederlandse ketenuniekindewereld.BijdebedrijvendiedeNederlandse keten vormen, werken ruim

vijfduizendmedewerkers.Methunkennisenexpertisevormenzijdedaadwerkelijkekracht en het karakter van de keten. Debedrijven investerendaarom in kennisont-wikkeling en -overdracht door e-learning,workshopsencursussen.

Page 4: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

6 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 7

Elkedaggebruikenwe,vaakzelfszonderhettebeseffen,productenwaarinplantaardigeen dierlijke oliën en vetten zijn verwerkt.Oliën en vetten vervullen een belangrijkerolinonsdagelijkslevenenonzeeconomie.Doordegroeivandewereldbevolking,detoenamevandewelvaarténhetstijgendebelangvaneenbiobased economy zal ditaandeelindenabijetoekomstalleenmaargroeien. Plantaardige en dierlijke oliën envettenzijnhernieuwbaregrondstoffen.

Natuurlijkeoliënenvettenkennengrofwegvier belangrijke toepassingen. Het eerste- enmeest omvangrijke - toepassingsge-bied is onze voeding.Oliën en vetten zijneen belangrijke basis voor een veelheidvan producten: van margarines, bak- enbraadproducten en frituurolie, tot bak-kerijproducten, chocolade, babyvoeding,

soep,sauzenenijs.Oliënenvettengevenenergieenzijnbelangrijkvoordesmaak,consistentie,textuurenhoudbaarheidvanvoedingsmiddelen. Maar ook en vooralgeven ze ons lichaam belangrijke bouw-stoffen door essentiële vetzuren en vita-mines. Gezondheidsautoriteiten over dehele wereld, zoals deWHO en de FAO,maar ook de Gezondheidsraad in Neder-land, adviserendat20 tot35%vanonzedagelijks benodigde calorieën uit vettenbestaat. In onze voeding zijn oliën envettenonmisbaar.

Ook in diervoerders zijn oliën en vetteneen belangrijk bestanddeel. Net als bijmensengevenzedierenbouwstoffenenenergie en zorgen ze voor de smaak entextuurvanhetvoer.

DEEL VAN ONS DAGELIJKS LEVENDEEL VAN HET DAGELIJKS LEVEN

VOEDING

DIERVOEDERS

OLEOCHEMIE

BIOBRANDSTOFFEN

VOEDSEL VOER OLEOCHEMICALS BIOBRANDSTOFFEN

Bestemming olie en vetten in Nederland

IN M

ILJO

EN T

ON

0

0.5

1

1.5

2

2.5

2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003

Ongeveerdehelftvanalleproduc-ten in de supermarkt bevat oliënof vetten. Behalve in voedings-middelenworden ze namelijk ooktoegepastinallerleiconsumenten-producten die niets met voedingte maken hebben. Voorbeeldenhiervan zijn cosmetica (huidverzor-ging), shampoo, was-enschoon-maakmiddelen,kaarsenenverf.Dittoepassingsgebiednoemenwedeoleochemie.

Tot slot worden oliën en vettenin toenemende mate ingezet alsgrondstof voor de productie vanbiobrandstoffen (specifiek biodie-sel of biokerosine) en bieden zehiermee een alternatief voor fos-sielebrandstoffen.

Oleochemicaliën zijn stoffen die zijn gemaakt van plantaardige en dierlijke oliën en vetten. Ze hebben diverse unieke functionele eigenschappen en zijn een alternatief voor minerale oliën. Hernieuwbare oliën en vetten worden dan ook steeds meer gebruikt voor de productie van verven, lakken, smeer-middelen, lijmen, isolatiematerialen en biologisch afbreekbare plastics.

Page 5: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

8 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 9

Nederland is van oudsher sterk in deverwerking van plantaardige en dierlijkeoliën en vetten.Dat heeft alles temakenmet onze geografische ligging, maar ookmet onze agrarische achtergrond en onzeondernemersgeest. Al in de middeleeu-wenstondeninNederlandveeloliemolensen smolten slagers dierlijke vetten uit. In1871 werd in Nederland de eerste mar-

garinefabriek ter wereld gebouwd. Sinds-dienhebbenwedeuitstekende logistiekemogelijkheden die ons land biedt maxi-maalbenut.DesterkeontwikkelingvandeRotterdamseenAmsterdamsehavensendegoedeverbindingenmethetEuropeseachterlandbodenkansen.Debreedtevande keten en de opgebouwde expertise isbijzonderenwaardevol.

EEN LEIDENDE POSITIE IN EUROPA

IMPORT in miljoen ton

Dui

tsla

nd

Ned

erla

nd

Span

je

Belg

Italië

Fran

krijk

13,411,8

6,1 5,1 4,8 4,1

EXPORT

NEDERLAND =

in miljoen ton

Ned

erla

nd

Dui

tsla

nd

Fran

krijk

Belg

Roem

enië

Span

je

6,0

3,73,0 2,9

2,2 2,0

VAN 28 EU-LANDEN

NUMMER 1

IN RAFFINEREN

NUMMER 4

IN CRUSHING

NUMMER 1

IN OPSLAG

NUMMER 4

IN MARGARINE

NUMMER3

IN BIODIESEL

IMPORT in miljoen ton

Dui

tsla

nd

Ned

erla

nd

Span

je

Belg

Italië

Fran

krijk

13,411,8

6,1 5,1 4,8 4,1

EXPORT

NEDERLAND =

in miljoen ton

Ned

erla

nd

Dui

tsla

nd

Fran

krijk

Belg

Roem

enië

Span

je

6,0

3,73,0 2,9

2,2 2,0

VAN 28 EU-LANDEN

NUMMER 1

IN RAFFINEREN

NUMMER 4

IN CRUSHING

NUMMER 1

IN OPSLAG

NUMMER 4

IN MARGARINE

NUMMER3

IN BIODIESEL

OLIËN EN VETTEN ZITTEN IN DE HAARVATEN VAN ONZE SAMENLEVING EN ONZE ECONOMIE

DE PRODUCTEN VAN DE OLIËN- EN VETTENKETEN VINDEN WE TERUG IN EEN BREED SPECTRUM AAN (CONSUMENTEN EN INDUSTRIËLE)PRODUCTEN EN ECONOMISCHE SECTOREN. VAN OUDSHER SPEELT

NEDERLAND IN DE WERELD EEN BELANGRIJKE ROL BINNEN DEZE BOEIENDE, DIVERSE EN GROEIENDE ECONOMISCHE SECTOR.

INDUSTRIE, HANDEL EN DIENSTVERLENERS VORMEN EEN KRACHTIGE EN PROFESSIONELE KETEN. OM BINNEN DEZE KAPITAAL- EN KENNISINTENSIEVE KETEN EEN GOEDE POSITIE TE BEHOUDEN, INVESTEREN

BEDRIJVEN IN DUURZAME ONTWIKKELING, EXPERTISE EN INNOVATIE EN WERKEN WE ONDERLING STERK SAMEN. SAMEN MET KETENPARTIJEN, KENNISINSTELLINGEN, UNIVERSITEITEN, OVERHEDEN EN MAATSCHAPPELIJKE ORGANISATIES ZETTEN WE ONS IN VOOR EEN

DUURZAME EN INTERNATIONAAL CONCURRERENDE KETEN.

Page 6: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

10 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 11

Verenigde Staten van Amerika

Canada

Brazilië

Australië

Indonesië

Oekraïne

MaleisiëFilippijnen

Rusland

China

India

Europese Unie

Argentinië

Paraguay

Wereldproductie oliezaden, oliën en vettenX 1.000 TON

Nigeria

Papoea-Nieuw-Guinea

Colombia

Uruguay

Thailand

17.960

5.198

89.507

81.499

92

8.2023.200

48.000

2.850

8.808

21.258

10.000

12.000

1.750

11.700

1.492

1.970

19.217

2.270

3.950

28.400

3.062

868 37

8.900

7.000

376

960

1.306

Mexico129 Honduras

425

43

1.041

Ivoorkust415

117

179

53500

53

10.800

2.450

EEN SPELER VAN WERELDFORMAAT

Decijfersgevendeproductie-volumesaaninhetlandvanherkomst.Deimportcijferszijnvermeldoppagina12.

Page 7: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

12 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 13

De Nederlandse oliën- en vettenindustrieis traditioneel sterk internationaal georiën-teerd. Er worden voornamelijk sojabonen,raapzaadenzonnebloempittenen tropischeoliën (palmolie, kokosolie, en palmpitolie)verwerkt. De gewassen worden afhanke-lijk van klimatologische omstandigheden inverschillende delen van dewereld geteeld.Sojabonenwordenvooralgeteeld inNoord-enZuid-Amerika,palmoliekomtuitZuidoost-Azië(metnameIndonesiëenMaleisië),zon-nebloempittenuitOost-enZuid-Europa,enraapzaadkomtvoornamelijkuitdeEuropeseUnie,maarookuitCanada,ChinaenAustra-lië.Daarnaastzijnolijfolie,lijnzaadolie,pinda-olie, rijstolie, castorolie en sesamolie voor-beeldenvanoliëndie inNederlandwordenverwerktenverhandeld.Ruweplantaardigegrondstoffen komen als zaden of na eeneerstebewerking inhet landvanherkomstveelalperbootaanindeNederlandsehavens.Geletopditwereldwijdewerkveldishetnietverwonderlijk dat onze bedrijven een grootbelanghebbenbijonbelemmerdeinvoervangrondstoffennaardeEuropeseUnie,afschaf-fingvanexportheffingenen-belemmeringenenliberaliseringvandehandel.

De tweede grondstoffenstroom wordtgevormddoordierlijkevetten.Slachtbijproduc-ten (voornamelijk van Nederlandse slachte-rijenwaaronderandererunderenenpluimveewordengeslachtvoormenselijkeconsumptie)en geïmporteerde visolie (bijvoorbeeld vansardines of haring) worden verwerkt doorvetsmelterijen,raffinagebedrijvenenvetcom-pounders(voorsamengesteldevetten).

TOTAAL IMPORTVOLUME 11.756

TOTAAL GRONDSTOFFEN

PALMOLIE 2.834RAAPZAAD 1.598

IMPORT NAAR NEDERLAND*

RAAPOLIE 320

SOJABONEN 3.628

X 1.000 TON

SOJAOLIE 85

ZONNEBLOEMOLIE 358ZONNEBLOEMPITTEN 632

KOKOSOLIE 411PALMPITOLIE 181OVERIGE OLIEZADEN 296OVERIGE PLANTAARDIGE OLIËN 249

DIERLIJK VET 317

GEBRUIKTE FRITUUROLIE (UCO) 207VISOLIE 19OVERIG 706

BINNENLANDSE PRODUCTIEOLIEZADEN 9DIERLIJK VET 189

11.954 X 1.000 TON

EEN MONDIAAL SPEELVELD NEDERLANDSE IMPORT PER LAND

SOJABONENBRAZILIË

VERENIGDE STATEN

PARAGUAY

CANADA

URUGUAY

RAAPOLIE DUITSLAND

BELGIË

VERENIGDKONINKRIJK

RUSLAND

POLEN

RAAPZAADOEKRAÏNE

AUSTRALIË

LITOUWEN

ROEMENIË

VERENIGDKONINKRIJK

ZONNEBLOEMOLIEHONGARIJE

FRANKRIJK

DUITSLAND

OEKRAÏNE

BELGIË

ZONNEBLOEMPITTENBULGARIJE

ROEMENIË

HONGARIJE

FRANKRIJK

SLOWAKIJE

PALMOLIEINDONESIË

MALEISIË

PAPOEA-NIEUW- GUINEA

HONDURAS

COLOMBIA

KOKOSOLIEFILIPPIJNEN

INDONESIË

PAPOEA-NIEUW-GUINEA

MALEISIË

BELGIË

PALMPITOLIEINDONESIË

MALEISIË

COLOMBIA

PAPOEA-NIEUW-GUINEA

BRAZILIË

RAAPZAAD ZONNEBLOEM SOJA

OLIE MEEL

40 4020

60 6080

*Doorvoerisnietmeegenomen.

Page 8: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

14 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 15

DeNederlandseoliën-envettenketenver-tegenwoordigteenproductiewaarde van

€ 6,1 miljard(2013)enisbelangrijkvoordeNederlandseeconomie.Hetiséénvandegrootste agrofoodsectoren in Nederland.Nederland is een toonaangevende produ-centvangeraffineerdeenopanderewijzebewerkte natuurlijke oliën en vetten. DeNederlandse oliën- en vettenketen neemtin Europa een koppositie in én is ook opwereldschaaleenbelangrijkespeler.

Meteenimportvan11,8miljoentoneneenimportwaarde van € 7,1 miljardin2013isNederlanddeopéénnagrootsteimporteurvan oliezaden, oliën en vetten in Europa.98%vanonzegrondstoffenwordengeïm-porteerdenruim2/3deelhiervanisafkom-stigvanbuitendeEU.

ONZE ECONOMISCHE bETEKENISInEuropa isNederlanddegrootsteexpor-teur van oliën en vetten.Nederland isna

China en India de grootste importeur van

palmolieindewereld.Deexportvanolie-zaden,oliënenvetten isdeafgelopen10jaarmet50% gestegennaarruim6miljoenton.Deexportwaardevanoliënenvettenisindezelfdeperiodemeerdanverdubbeldvan€2,2miljardnaar€ 4,8 miljard.Oliënenvettenbehorendaarmeetotdebelang-

rijkste agrarische exportproducten van

Nederland.Onzebelangrijksteafzetmarktenliggen(met92%)voornamelijkbinnendeEU.

Opwereldschaal is deNederlandseoliën-envettensectorinvolumedezesde impor-

teur en de vijfde exporteur. Met onzecapaciteit voor het crushen (persen) vanoliezadenzijnwenummer vierinEuropa.Indeafgelopen10jaarisderaffinagecapa-citeit inNederlandmet50%gestegentotruim3,2miljoentonenzijnweinraffinagede grootste in Europa.

De grootste margarinefabriek van EuropastaatinRotterdam.Nederlandisdenummer4producentvanmargarine inEuropa.Met1,4 miljoen tonstaatNederlandinEuropaopde3eplaatsbijdeproductievanbiodie-sel.DeNederlandseop-enoverslagbedrij-ven vormen de belangrijkste logistieke

schakelvooroliënenvetteninNoordwest-Europa.Vande2,5miljoenm³opslagcapa-citeit ligt1,5 miljoen m³ inNederland.DeRotterdamse haven ismet 1,3miljoenm³met afstand de grootste in Europa voorhetopslaanendeoverslagvanplantaardigeen dierlijke oliën en vetten, en biodiesel.50%vanalleEuropese importgaatviadeNederlandsehavens.

2013

RAFFINAGECAPACITEIT

2003

+50% 3,2 miljoen ton

GROOTSTE VAN EUROPA

2,1

DE ROTTERDAMSE HAVEN1,3 MILJOEN m3

GROOTSTE VAN EUROPA VOOR HET OPSLAAN EN DE OVERSLAG VAN PLANTAARDIGE EN DIERLIJKE OLIEN EN VETTEN.

50% van alle Europese import gaat via de Nederlandse havens

OPSLAGCAPACITEIT IN NEDERLAND IS

1.500.000.000 LITER DIT KOMT NEER OP CIRCA 100 LITER PER INWONER2013

EXPORTWAARDE OLIËN EN VETTEN

2003

€ 2,2

€ 4,8+120%

miljard

2013

EXPORT OLIEZADEN, OLIËN EN VETTEN

2003

+50% 6 miljoen ton

4,1

TOTALE IMPORTWAARDE€ 7,1 MILJARD

TOTALE EXPORTWAARDE€ 4,8 MILJARD

TOTALE PRODUCTIEWAARDE€ 6,1 MILJARD

Page 9: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

16 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 17

Duurzaamheid en duurzame ontwikke-linghebbenvooronzebedrijveneenhogeprioriteit. Door concrete acties en beleidgeven we hier invulling aan. Immers, bijeenbelangrijkenationaleeninternationaleeconomischepositiehoortookmaatschap-pelijke verantwoordelijkheid. Wij nemengraagzelfhetinitiatiefenvragenketenpart-ners zich daarbij aan te sluiten.Dat geldtvoorterreinenalsmilieu,voedselveiligheid,gezonde voeding en verduurzaming vanonzegrondstofketensopnationaaleninter-nationaalvlak.

Hiernaast hebben we een aantal voor-beelden uitgelicht die illustreren hoe wijnationaaleninternationaalactiefzijnomdeoliën-envettenketenduurzamertemaken.

De oliën- en vettenketen is actief betrok-kenbij internationale ronde tafelsvoordeverduurzaming van palmolie (RSPO) ensoja (RTRS, ISCC).Onzebedrijvenzijn ini-tiatiefnemervandeTask Force Duurzame

PalmolieenactiefbetrokkenbijdeStich-

ting Ketentransitie Verantwoorde Soja.

Onze doelstelling is dat eind 2015 allepalm-ensojaoliebestemdvoordeNeder-landselevensmiddelenmarktuitduurzamebronnen afkomstig is. In 2013 was 61%

van de in Nederland verwerkte palmolie

en 50% van de sojaolie duurzaam gepro-

duceerd.

DeNederlandsecrushbedrijvenhebbendeafgelopen jaren fors geïnvesteerd in hetombouwen van de verwerkingscapaciteitvan sojabonen naar raapzaad. Hierdooris de afhankelijkheid van de import vanplantaardige (soja) eiwitten vanuit Zuid-AmerikaverminderdenishetaanbodvanEuropees (raapzaad) eiwit voor de inten-sieveveehouderijverhoogd.

Voor onze keten betekent duurzame ont-wikkeling ook het verantwoord gebruikvanoliënenvettenineengezondelevens-stijl. Op initiatief van onze industrie heeftdeTask Force Verantwoorde Vetzuursa-

menstellingzichsinds2003actiefingezetvooreenbeterevetzuursamenstellingvandevoeding.Enmetresultaat.Het gehalte

aan transvetzuren in de Nederlandse

voeding is gedaald tot zeer lage niveaus.DeTaskForcewordtnationaalen interna-tionaal gezien als het toonbeeld van eengoed functionerendevormvan zelfregule-ring.EeninitiatiefonderdeTaskForceisdecampagneVerantwoordFriturendiesamenmetKoninklijkeHorecaNederlandin2004isgestart.In10jaartijdishetgebruikvanvloeibaar frituurvet of -olie in cafetaria’sgestegenvan51%in2003tot85%in2013.

Wijlopenvooropbijhetverbeterenvandeenergie-efficiency in onze productiepro-cessen. Sinds de start in 1993 neemt deoliën-envettenketendeel aanhet conve-nantmetdeNederlandseoverheidbinnendeMeerjarenafspraak Energiebesparing

(MJA3).Indeafgelopen20jaarisdeketeneringeslaagdhaarenergie-efficiëntieiederjaarmet gemiddeld 2% te verbeteren. Intotaalwordt thansduscirca40% minder

energie per verwerkte hoeveelheid olie

of vet gebruikt dan in 1993.

VERDUURZAMING OP ALLE FRONTEN

OP WEG NAAR DUURZAME ONTWIKKELING

VERANTWOORD FRITUREN: IN 10 JAAR IS HET GEBRUIK

VAN VLOEIBAAR FRITUURVET OF -OLIE IN CAFETARIA’S STERK GESTEGEN

2003 2013

VAN 51%

NAAR 85%

DUURZAME PALMOLIE

30%53% 61%

2011 2012 2013

100%

2015Ambitie

IN VOEDING

40% ENERGIEBESPARING

1993 2013

Page 10: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

18 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 19

Wijstimulerenhethergebruikvanoliënenvetten. Inzameling van gebruikte vettendraagt bij aan een betermilieu. Enerzijdsomdat gebruikte frituurvetten niet in hetrioolterechtkomenwaarzeschadekunnenaanrichten en anderzijds omdat gebruiktfrituurvet en bakolie een tweede levenkrijgenalsbiobrandstof.In2012isdecam-pagne“Frituurvet, recycle het!” gestart,die tot doel heeft 10 miljoen kilogramgebruiktfrituurvetvanconsumententerugtewinnenin2020.Ditisdehelftvanalhetthuisgebruiktefrituurvet.Opditmomentisreeds40%vandezedoelstellinggehaald.

De productie van biodiesel draagt bij aanhet behalen van de duurzaamheidsdoel-stelling vandeoverheidom in202010%vanalleenergievoorvervoeruithernieuw-bare bronnen afkomstig te laten zijn. Detotale Nederlandse productie van biodie-sel lag in 2013 op 1,4 miljoen ton. Alle

grondstoffen voldoen daarbij aan de

duurzaamheidseisen die de EU stelt.

75%vandebiodieselvoordeNederlandsemarkt maaktgebruikvangrondstoffendiereststromenzijnvanandereindustriëlepro-cessen.Datzijnvooralgebruiktfrituurvetof-olievanuitde industrie,dehorecaofvanconsumenten, en dierlijk vet. Naast eensterkestijgingvanhetgebruikvanoliënenvettenvoorbiobrandstofisookhetgebruikvan oliën en vetten door de Nederlandselevensmiddelenindustrie in de afgelopen10jaargestegen(+17%).

In2012isinNederlandextraproductiecapa-citeit voorbiodieselbeschikbaargekomenten behoeve van de Europesemarkt.Wijinvesteren grootschalig in nieuwe toepas-singen van oliën en vetten in de bioba-sed economy.Opdezemanierhelpenwijmee om de afhankelijkheid van aardolie

te verminderen. Goede voorbeelden zijnde investeringen inalgenolieendemarktvanbiologischafbreekbareplastics, waaroliën en vetten een groeiende rol spelen.Vanwegehuneigenschappenzijnoliënenvetten zeer geschikt voor inzet in bijvoor-beelddeauto-industrie.

4.000.000 KILO GEBRUIKTE VETTEN INGEZAMELD

OP WEG NAAR DUURZAME ONTWIKKELING

VOEDING DIERVOEDERS OLEOCHEMIE BIOBRANDSTOFFEN

Bestemming oliën en vetten in Nederland

GEB

RUIK

IN M

ILLJ

OEN

TO

N

0

0.5

1

1.5

2

2.5

2013 2012 2011 2010 2009 2008 2007 2006 2005 2004 2003

VERDUURZAMING OP ALLE FRONTEN

Page 11: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

20 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 21

Degroeiendevraagnaaroliënenvettenzaldekomendedecenniadoorzetten.Tot2050verwachtmeneenstijgingvandewereld-wijdevraagnaaroliënenvettenmetcirca35%totruim250 miljoen ton.Hetiseenenorme uitdaging om deze toenemendevraagopeenduurzamewijzetevervullen.

Dedrijvendekrachtenachterdezeontwik-keling zijn de groeiende wereldbevolkingen dewelvaartsstijging in de opkomendeeconomieën. Ook de groeiende behoefteaanbiobrandstoffenenontwikkelingenennieuwe toepassingen voor energievoor-ziening, chemischeen technischeproduc-ten binnen een meer biobased economyspelenhierbijeenrol.

DeNederlandseoliën-envettenketenisdelaatste jarenforsgegroeidendeperspec-tieven voor de toekomst zijn goed. In deafgelopen 10 jaar heeft de industrie ruim€ 2 miljard(gemiddeldruim€200miljoenperjaar)geïnvesteerdinNederlandvooruit-breiding,moderniseringenverduurzaming.

De Nederlandse oliën- en vettenindustrieheeft daarmeegeanticipeerdopdegroei-endevraag.Detoekomstzienwepositieftegemoet.Naasthogereimportenzienwekansen voor groeiende export binnen deEU-markt. Ook benuttenwe kansen voorhet exporteren van de kennis en ervaringdieindeafgelopendecenniainonslandisopgedaan.

VOEDSELVEILIGHEIDEen belangrijke verantwoordelijkheid ligtbijde individuelebedrijven,maarvoedsel-endiervoederveiligheidkanalleenwordengegarandeerd door een ketenaanpak. Deoliën-envettensectorontwikkeltrisicoana-lysesencodesencoördineertveiligheids-en kwaliteitssystemen die tezamen debasisvormenvooreenveiligevoedselpro-ductie.

InaanvullingopEuropeseenNederlandseregelgevingneemtdeketeneigeninitiatie-venophetgebiedvanvoedsel-endiervoe-derveiligheid. Zo trekt ons opleidingstra-jectFood & Feed Safety of Oils and Fats

jaarlijksdeelnemersuitbinnen-enbuiten-landen isdeopleidinguitgegroeid totdeinternationalestandaardvoortrainingopditgebied.

INVESTEREN IN GROEIDewereldwijdevraagnaaroliënenvettengroeit hard. In de afgelopen 15 jaar is demondialeproductievanoliënenvettenbijnaverdubbeldnaar in totaal185 miljoen tontegenovereenbevolkingsgroeivan11%.Devier grote plantaardige oliën: palm-, soja-,raap- en zonnebloemolie nemen 76% vandewereldproductievanoliënenvettenvoorhun rekening en dierlijk vet ongeveer 9%.15% van de totale productie is afkomstigvan kokos, olijven, lijnzaad en een grootaantalspeciality seeds.

VERTROUWEN EN INVESTEREN IN DE TOEKOMST

2013 2050

+ 35%

250 MILJOEN TONVERWACHTE GROEI WERELDVRAAG

IN DE AFGELOPEN 10 JAAR HEEFT DE INDUSTRIE RUIM

€ 2 MILJARD GEÏNVESTEERD IN UITBREIDING, M O D E R N I S E R I N G EN VERDUURZAMING

DE 4 GROTE PLANTAARDIGE OLIËN

NEMEN SAMEN 76% VAN DE

WERELDPRODUCTIE VOOR HUN REKENING

ONZE OPLEIDING FOOD & FEED SAFETY OF OILS AND FATS IS UITGEGROEID TOT

DE INTERNATIONALE STANDAARD

Page 12: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

22 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 23

Deoliezaden-,oliën-envettensectorstaatmondiaalvoordeenormeuitdagingomdegroeiendewereldbevolkingvanvoldoendevoedsel te voorzien en tegelijkertijd deeffecten op natuur enmilieu teminimali-serendoordeopbrengstperhectare,perkubieke meter water, per kilogram mesten per gram bestrijdingsmiddel zo hoogmogelijkoptevoeren.

Daarbijzijnnieuwetechniekenhardnodig.De ontwikkeling en toelating van nieuwevariëteiteninEuropablijftachterbijderestvan de wereld. Het is belangrijk om demaatschappelijke dialoog over genetischemodificatieopeentransparantemanierenopwetenschappelijkegrondentevoeren.

Investeren in innovatieveengood agricul-tural practices (GAP) is noodzakelijk. Dekennis en expertise van de Nederlandsekennisinstellingen en universiteiten isdaarbijvangrotetoegevoegdewaarde.

GOEDE CONCURRENTIEPOSITIEDeconcurrentiepositievandeNederlandseMVO-ketenisgoed:onzeuitstekendegeo-grafische ligging, goede infrastructuur enlogistiek, moderne fabrieken, internatio-naleoriëntatieengrootinnovatievermogenzijn samenmet onze kennis en expertiseen de aanwezigheid van wereldspelersuitalleschakelsvandeketenvanwaarde.Wehebbenallesinhuisomdekansenenuitdagingendiede toekomstonsbiedt teverzilveren. De uitdagingen liggen voor-namelijk op het terrein van het duurzaamlaten groeien van dewereldproductie omaandegroeiendewereldvraag te voldoenenhetverderontwikkelenvaneenbioba-sed economy.

Mede door economische crises constate-renwe opmondiaal niveau een groeienddraagvlakvoorprotectionistischemaatrege-len.Onbelemmerdehandel eneeneerlijkspeelveldzijnvanhetgrootstebelangvoorde positie van Nederland. Ook in eigenlandzijneruitdagingendiewesamenmetonze partnersmoeten aangaan: duidelijkevoorlichtingoverderolvanoliënenvettenin een gezond voedingspatroon en hetaanbodvangoedgeschooldtechnischper-soneel zijn daar voorbeelden van.Ookdefysieke infrastructuur en investeringen ininnovatieve ontwikkelingen vragen voort-durendaandacht.

SAMENWERKING ALS UITGANGSPUNTDe bedrijven in Nederland die samen deketenvooroliënenvettenvormengelovensterk in samenwerking en het nemenvan eigen verantwoordelijkheid. Daaromhebben zij in 2013 het initiatief genomentoteenprivatedoorstart vanhetProduct-schapMargarine,VettenenOliëninMVO.Binnen de ketenorganisatie voor oliën envetten werken partijen gezamenlijk aaneen duurzamere en internationaal concur-rerendepositievanNederland indemon-dialeoliën-envettensector.Datwillenwijsamendoenmetonzepartners inanderesectoren,metdeoverheidenmetkennis-instellingen.

INDUSTRIE

OVERHEIDNGO’S

SAMENWERKING

Page 13: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

24 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 25

6 Nauwe(re)samenwerkingophetterreinvan risicoanalyse en -managementdoor uitwisseling van handels- en pro-ductiegegevens tussen het georgani-seerde bedrijfsleven en de overheid,is een absolute noodzaak voor hetwaarborgen van voedsel- en dier-voederveiligheid. De overheid moetervoorzorgendatdoorhetwegvallenvan het Productschap MVO niet degedetailleerdeinzichtenindehandels-en productiestromen vanonze ketenverdwijnen.

7 Hetwaarborgenvanvoedsel- en diervoe-derveiligheidblijfteenbelangrijkeprio-riteitvooronzeketenendeoverheid.We moeten blijven investeren in dekwaliteit en kwantiteit van toezicht-houders,minderenduidelijkerregelsen zware sancties voorbedrijvendiederegelsnietnaleven.

8 Wijzijngoedopwegmethetrecyclenvanfrituurvet.Voorhetforsverhogenvan het aandeel ingezamelde vettenvan huishoudens is het echter nood-zakelijkdat(plaatselijke)overhedenenhet bedrijfsleven handen ineenslaanenmeteenactieplankomen.

9 De oliën- en vettenketen is tegeneenverplichteherkomstetikettering.Debedrijven onderschrijven het belangvan transparantie, maar zijn vanmening dat verplichte herkomsteti-kettering de consument geen duide-lijkheidbiedt.Hetvermeldenvanhetlandvanoorsprongvaneeningrediëntis nietszeggend voor de consumenten de vermelding van de plaats vanherkomst is in de praktijk onuitvoer-baar.

10 De oliën- en vettenketen wil zichsamenmetoverheidenketenpartijeninzetten voor een gezond voedings-patroonvanconsumentenenspecifiekde jeugd. Samenwerking tussen hetVoedingscentrumenMVOkanhierineenbelangrijkerolspelen.

1 Hetbedrijfslevenheefteenconsistent overheidsbeleid op nationaal, Europeesen internationaal terrein nodig ominvesteringentelatenrenderenenver-trouwen tescheppen inNederlandalsvestigingsland.Ditgeldtinhetbijzondervoorhetontwikkelenvaneenbiobased economy (inclusief biobrandstoffen).Europese richtlijnen voor afvalstoffenwerkenbelemmerendinplaatsvansti-mulerend.

2 Investeringen inde fysieke infrastruc-tuurvanNederlandblijvenvoortdurendnodig.Eeninternationaalcompetitievelastendrukvooronzehavenseninves-teringen in de scholing van technischpersoneelzijnnoodzakelijkerandvoor-waarden om het investeringsklimaatinonslandoppeiltehouden.

3 We pleiten voor een eerlijk interna-tionaal speelveld. De Nederlandseoliën-envettenketen(endaarmeedeNederlandse economie) is gebaat bijde liberalisering van de handel, waar-onder de onbelemmerde invoer vangrondstoffen in de Europese Unieen afschaffing van exportheffingenen -belemmeringen door Argenti-

nië,Rusland,Oekraïne, IndonesiëenMaleisië.Ineentijdvaneconomischerecessiezienwedeopkomstvanpro-tectionistischegevoelensenwet- enregelgeving. Het is noodzakelijk dat(deimplementatievan)wet-enregel-geving binnen Europa meer wordtgeharmoniseerd en dat er geen aan-vullendenationaleregelgevingplaats-vindt.

4 Wij zijn ervan overtuigd dat geneti-sche modificatie kanbijdragenaaneenduurzamewereldvoedselproductieengrotere noodzakelijke voedselzeker-heid. Beslissingen over demarkttoe-lating van nieuwe ggo’smoetenwatonsbetreftopwetenschappelijke gronden genomen worden. Wij pleiten voorpolitieke moed om de ideologischeimpasseopditterreintedoorbreken.

5 Wij zien de overheid als belangrijkepartner in de verduurzaming van onzeketen.Wepleitenvoorvoortzettingvande steun van onze verduurzamings-processen, nationaal ondermeer viadeMJA3,en internationaalviaondermeerhetInitiatiefDuurzameHandel.

RANDVOORWAARDEN EN ACTIES

Page 14: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

26 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN INTERNATIONALE EN DUURZAME KETEN 27

MVO-deketenorganisatievooroliënenvettenLouisBraillelaan802719EKZoetermeer

[email protected]

Page 15: DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE EEN … · 2014-11-27 · in Europa een koppositie in én is ook op wereldschaal een belangrijke speler. Met een import van 11,8 miljoen

28 DE NEDERLANDSE OLIËN- EN VETTENINDUSTRIE

OP WEG NAAR DUURZAME ONTWIKKELING