De Nederlandse koloniën

Verschillende typen van koloniën

• Nederzetting:– goedkoop land– goedkope arbeidskracht

• Handels- of militairbasis:– handel met of indirecte uitbuiting van het achterland– verzorging en zekering van handelswegen

• Heerschappij:– machtpolitiek en prestige– economische uitbuiting

Nederlandse koloniën

V.O.C

• multinationaal handelsbedrijf• staat in de staat• grootste werkgever in Nederland• in zijn tijd was het de grootste handelsbedrijf

van de wereld• zetel in Amsterdam en Middelburg• hoofdkwartier in Batavia (Jakarta)• 1602 – 1798

V.O.C

• 1602: Monopolie op handel met iedereen oostelijk van de Kaap de Goede Hoop

• militaire bevoegdheden• in de 17 eeuw winst vooral met overzeese

handel, daarna met handel in Azië• na de vierde Engels-Nederlandse Oorlog

financiële moeilijkheden

Jan Pieterszoon Coen (1587 - 1629)Gouverneur-generaal van Nederlands-Indië

De hoofdproducten van de V.O.C

• Peper• Kruidnagel• Nootmuskaat en foelie• Kaneel• Koffie• Thee

Replica van V.O.C schip

W.I.C

• 1621: Monopolie op handel met iedereen westelijk van de Kaap de Goede Hoop

• 1621 - 1791• geen directe militaire bevoegdheden• sinds 1674 Herstructurering (Tweede W.I.C)

vooral slavenhandel

De hoofdproducten van de W.I.C.

• Katoen• Suiker• Slaven

De handelsroute van de W.I.C.

Nederlands-Indië

• 1605 – 1949• kolonisten planten speciale monoculturen aan• 1696: Eerste koffiecultuur op Java• 1798 – 1815 Brits bestuur• sinds 1815 pacht van de boeren• 1830-1870 cultuurstelsel

Nederlands-Indië

• 1901: Ethische politiek van Koningin Wilhelmina

• 1942: Bezetting van de Japanners• 1949: Onafhankelijkheid

Nederland-Indië van 1600 tot 1800

Nederland-Indië van 1815 tot 1945

Nederlands-Guiana

• 1667-1975• 600 Plantages (1785)• met 10 tot 500 slaven per plantage (meestal

50 tot 200 slaven per plantage)

Nederlands-Guiana

• 1667 veroverde Zeeland Nederlands-Guiana• 1682: Koop van de W.I.C., Amsterdam en de

familie van Aertsen• 1802: Verovering van de Britten• 1815: Verdeling in Suriname en Guyana• 1863: Afschaffing van de slavernij, daarna

immigratie van Indonesiërs, Indiërs en Chinezen• 1975: Onafhankelijkheid

Marron

Zuid-Afrika

• 1652 – 1797• 1648 strandde “de Nieuw Haarlem” op de

Kaap• 1652 richtte Jan van Riebeeck de eerste

nederzetting van Europeanenin Zuid-Afrika:Kaapstad op.

Zuid-Afrika

• 1797: Bezetting door de Britten• er waren vele tegenstellingen tussen de

Boeren en Brits• 1830 – 1850: De Grote Trek, 12 000 Boeren

(Voortrekkers)

Zuid-Afrika

• 1833: Afschaffing van de slavernij• oprichtingen van de Boerenrepublieken, b.v.

Transvaal en de Oranje Vrijstaat• toenemende bevolking na de ontdekking van

diamanten en gold• verovering door de Britten

tijdens de Boerenoorlogen

Vandaag

• Immigratie– iaren 1940 van velen Indonesiërs– jaren 1970 en 1980s van velen Surinamers

• Aruba en de Nederlandse Antillen zijn autonome landen in de Koninkrijk der Nederlanden