De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en...

24
De MZO als schakel tussen migrantenouders en opvoedondersteuning Samen over de brug

Transcript of De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en...

Page 1: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

De MZO als schakel tussen migrantenouders en opvoedondersteuning

Samen over de brug

Page 2: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.
Page 3: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

3

Hoofdstuk 1 InleidingVoor veel niet-westerse migranten ligt de drempel

erg hoog om met opvoedvragen aan te kloppen bij

het Centrum Jeugd en Gezin (CJG) of andere

instanties. Dit heeft verschillende redenen, zoals

onbekendheid met het aanbod, argwaan, negatieve

ervaringen met (verplichte) jeugdhulpverlening

of een taboe op het vragen om hulp bij de opvoe-

ding. Migrantenzelforganisaties (MZO’s) vormen

een onderdeel van het netwerk van migrantenou-

ders en kunnen een belangrijke rol spelen bij het

overbruggen van de kloof tussen het aanbod van

opvoedondersteuning en de behoefte hieraan bij

migrantengezinnen. Hiervoor is het van belang dat

migrantenzelforganisaties en instanties die opvoed-

ondersteuning bieden elkaar weten te vinden en op

een succesvolle manier kunnen samenwerken.

Voor u ligt de handreiking ‘Samen over de Brug’.

Dit is een praktische leidraad om samenwerking

tussen reguliere instellingen en migrantenzelfor-

ganisaties op het gebied van opvoedondersteuning

vorm te geven.

Deze handreiking is het resultaat van onderzoek

naar de vraag hoe de samenwerking tussen re-

guliere instellingen en migrantenzelforganisaties

(MZO’s) verbeterd kan worden. Voor dit onderzoek

zijn ouders, vertegenwoordigers van MZO’s en in-

stellingen die opvoedondersteuning bieden (of heb-

ben geboden), bevraagd. Dat gebeurde door middel

van vragenlijsten, individuele interviews en groeps-

interviews. Het onderzoek vond plaats in Utrecht en

Amersfoort, in de periode november 2010 tot okto-

ber 2011. Uit het onderzoek blijkt dat samenwerking

beperkt voorkomt, maar veel kan opleveren. In de

bijlage vindt u informatie over de leden van de pro-

jectgroep, die het onderzoek aanstuurde.

Een migrantenzelforganisatie definiëren wij als

een organisatie waarvan de leden zich op vrijwillige

basis, en op basis van een ideële doelstelling, inzet-

ten voor de belangen van een bepaalde etnische

groep en zo hun deelname in onze samenleving

vorm en inhoud geven.

Van dit onderzoek is tevens een onderzoeksverslag

beschikbaar, en de resultaten van dit onderzoek zijn

vertaald naar een filmpje. Beide zijn op aanvraag

beschikbaar bij Alleato.

Wat levert samenwerking op?Voor reguliere instellingen kan samenwerking met

een migrantenzelforganisatie de toegankelijkheid

van moeilijk bereikbare doelgroepen vergroten.

Migrantenouders vinden eerder en makkelijker

de weg naar opvoedbureau’s en Centra voor

Page 4: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

4

Uit ons onderzoek zijn de volgende barrières

bij opvoedingsondersteuning aan

migrantenouders naar voren gekomen:

» Migrantenouders ervaren een hoge drempel

om naar een reguliere instelling voor

opvoedondersteuning te gaan. Als zij er

niemand kennen, is de instelling vreemd en is

er geen vertrouwen.

» In sommige culturen is het niet gewoon om

‘’de vuile was buiten te hangen’’, dus wachten

sommige migrantenouders lang met hulp

zoeken.

» Veel migrantenouders zijn bang om de

zeggenschap over hun kind kwijt te raken.

Er doen veel negatieve verhalen de ronde over

Bureau Jeugdzorg en over uithuisplaatsing.

Dit negatieve imago van Bureau Jeugdzorg

straalt af op gemeentelijke instellingen voor

opvoedondersteuning.

» De werkwijze van de opvoedondersteuning van

Barrières bij opvoedondersteuningreguliere instellingen sluit vaak niet aan bij

migrantenouders. Ze willen graag een

‘’recept’’, concrete handvatten. Geen

geruststellende woorden als ‘’Het hoort bij de

leeftijd’’. Soms vinden migrantenouders de

benadering zelfs bedreigend zoals bijvoor-

beeld de manier waarop op het consultatie-

bureau naar de gezinssituatie wordt gevraagd.

» Migrantenouders vinden dat reguliere

instellingen te weinig rekening houden met

de diversiteit aan opvoedpraktijken.

» De dossiers die gemaakt worden in

de reguliere hulpverlening schrikken

migrantenouders af. Zij zijn bang dat alle

informatie gedeeld wordt en dat je je leven

lang last kan hebben van een bepaald

dossier. Zelfs bij opvoedcursussen willen

migrantenouders soms hun naam en

adresgegevens niet geven, omdat ze bang

zijn dat die voor andere doeleinden worden

gebruikt.

Page 5: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

5

Jeugd en Gezin. Ze hebben ook meer zicht op het

aanbod aan opvoedondersteuning. Daarnaast krij-

gen opvoedondersteuners een betere relatie met

migrantenouders en kunnen bijvoorbeeld daardoor

makkelijker op huisbezoek. Leden van MZO’s spre-

ken doorgaans dezelfde taal, hebben dezelfde cul-

turele achtergrond en vaak dezelfde religie en zijn

daardoor vertrouwd en laagdrempelig voor veel

migrantenouders.

Een ander argument voor samenwerking is dat door

verschillende maatschappelijke ontwikkelingen zo-

als de invoering van de WMO en Welzijn Nieuwe Stijl,

samenwerking met vrijwilligersorganisaties steeds

belangrijker wordt.

Zelfs als reguliere instellingen allochtone mede-

werkers in dienst hebben, kan het nuttig zijn om met

MZO’s samen te werken. Zo heeft een Marokkaans-

Nederlandse hulpverlener meestal geen netwerken

» Centra voor Jeugd en Gezin en andere

instellingen die zich bezighouden met

opvoedondersteuning

» Migrantenzelforganisaties die activiteiten voor

ouders en kinderen (willen) organiseren.

Voo r wie is deze handreiking?

In het volgende hoofdstuk vindt u informatie over vormen van samenwerking die we tijdens het

onderzoek zijn tegengekomen. Tevens schetsen we een aantal voorbeelden van die samenwerkings-

verbanden. Waar bestaat de samenwerking uit? En hoe kwam deze tot stand?

In hoofdstuk 3 volgt een stappenplan dat u op weg helpt bij het vormgeven van een eigen samen-

werkingsverband. Indien u geïnspireerd bent geraakt door de voorbeelden in hoofdstuk 2, of sowieso

van plan was de samenwerking op te zoeken met een MZO of instelling die opvoedondersteuning

verzorgt, vindt u hier tips en trucs. Dit stappenplan is opgesteld aan de hand van gesprekken met

vertegenwoordigers van MZO’s en instellingen die opvoedondersteuning verzorgen.

Leeswijzer

onder bijvoorbeeld de Turks-Nederlandse doel-

groep. Door samenwerking wordt de reguliere in-

stelling cultureel sensitiever.

Voor MZO’s kan samenwerking helpen om tegemoet

te komen aan een vraag vanuit de achterban. Ook is

het voor MZO’s een manier om zich beter te profile-

ren en hun nut te laten zien, in een tijd dat subsidie

vaak alleen nog beschikbaar is voor organisaties die

duidelijk meetbaar resultaat kunnen laten zien.

Page 6: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

6

Hoofdstuk 2 Voorbeelden van samenwerking

Intensieve samenwerking

Doorverwijzing

Reguliere instelling voor opvoedondersteuning

of (verplichte) hulpverlening

» geeft zwaardere hulpverlening

Reguliere instelling voor opvoedondersteuning

» geeft zwaardere hulpverlening

MZO

» gaat naast de ouder(s) staan en vervult

brugfunctie

» leidt toe/gaat mee naar de reguliere

instelling

MZO

» geeft zelf opvoedondersteuning

» verwijst door

Page 7: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

7

Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve

samenwerking’ tot ’geen samenwerking’. Dit hangt voor een groot deel af van de rol die een MZO speelt.

In het schema hieronder en op de vorige pagina zijn de verschillende vormen weergegeven die wij

tegenkwamen tijdens ons onderzoek.

Lichte samenwerking

Geen samenwerking

Reguliere instelling voor opvoedondersteuning

» geeft opvoedondersteuning

» geeft voorlichting via MZO, en bereikt op deze

manier (moeilijk bereikbare) ouders

MZO

» activiteiten voor ouders en/of kinderen

» organiseert voorlichting

» verwijst door

Reguliere instelling voor opvoedondersteuning

» geeft opvoedondersteuning

MZO

» bezig met culturele activiteiten

Page 8: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

8

Page 9: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

9

Intensieve samenwerking

In sommige gevallen werken een MZO en een regu-

liere instelling nauw samen, bv. om ouders toe te

leiden naar hulpverlening. De MZO kan in dit geval

een echte brugfunctie vervullen: zij gaan naast de

ouder staan en nemen deze mee over de brug naar

de hulpverlening.

Doorverwijzing

Sommige MZO’s geven zelf opvoedondersteuning.

Bij gevallen waarvan zij vinden dat zij geen hulp

kunnen bieden, verwijzen zij door naar reguliere

instellingen.

Lichte samenwerking

MZO’s die al activiteiten voor ouders en kinderen or-

ganiseren, zoals huiswerkbegeleiding, combineren

dit vaak met themabijeenkomsten en cursussen over

opvoeding. Daarin werken ze soms samen met regu-

liere instellingen. Voor reguliere instellingen kan dit

een manier zijn om moeilijk bereikbare ouders toch

te informeren.

Geen samenwerking

Sommige MZO’s richten zich alleen op culturele ac-

tiviteiten en ondersteuning van hun leden. Voor hen

is opvoedondersteuning geen doel. Dan ligt samen-

werking niet voor de hand.

Voorbeelden De volgende samenwerkingsverbanden in Utrecht en

Amersfoort geven een beeld van hoe een samenwer-

kingsverband tussen MZO’s en reguliere instellingen

die opvoedondersteuning verzorgen er uit kan zien.

GG&GD Utrecht en verschillende MZO’s zoals

Tamount, Morc en de Essidik Moskee

De GG&GD Utrecht verzorgt cursussen opvoedon-

dersteuning voor ouders. Deze cursussen worden

gegeven door een Voorlichter in Eigen Taal en Cul-

tuur (VETC’er) en worden in het Turks, Arabisch of

Berbers aangeboden. Een cursus bestaat uit een

serie bijeenkomsten en is bedoeld voor ouders die

(lichte) opvoedingsproblemen of -vragen hebben, of

toekomstige problemen willen voorkomen. Tijdens

de bijeenkomsten is aandacht voor kennisover-

dracht, het leren van vaardigheden en het uitwisse-

len van ervaringen. De VETC’er werft de deelnemers

voor de cursussen via onder andere Tamount, Morc

of de Essidik Moskee. De MZO stelt op verzoek van

de GG&GD een groep samen en regelt een ruimte

waar de cursus kan plaatsvinden. De VETC’er bena-

dert de MZO’s via het eigen netwerk. Het gaat vaak

om bestaande persoonlijke contacten waardoor er

veel wederzijds vertrouwen is tussen de GG&GD en

de MZO.

Bureau Jeugdzorg Utrecht en Al Amal

Al Amal is een Marokkaanse organisatie die sinds

2001 vooral actief is in de Utrechtse wijk Kanale-

neiland. Al Amal noemt zichzelf geen MZO, maar

Page 10: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

10

een vrouwenorganisatie. Al Amal werkt met veel

verschillende partijen samen, waaronder Bureau

Jeugdzorg (BJZ). Om de Marokkaanse jeugd en

daarmee ook de ouders tijdig en adequaat te berei-

ken en toe te leiden naar de hulpverlening heeft Al

Amal de aanpak ‘Tussen In’ ontwikkeld. Het doel van

de methode ‘Tussen In’ is de kloof tussen Marok-

kaanse gezinnen en hulpverleningsinstellingen te

verkleinen. Hiertoe worden vertrouwenspersonen

(intermediairs) ingezet van Al Amal. Uitgangspunt is

dat het een te grote stap is om de bemiddeling vanuit

de instelling die de hulp verleent te laten verlopen.

De vertrouwenspersoon heeft een onafhankelijke

rol en staat ‘in dienst’ van het gezin. Al Amal heeft

als vrijwilligersorganisatie een enorm vertrouwen

opgebouwd binnen de Marokkaanse gemeenschap.

Vanuit dit vertrouwen wordt de bemiddeling van

‘Tussen In’ door de Marokkaanse gezinnen geac-

cepteerd.

Als een gezin dat is aangemeld bij BJZ de hulpver-

lening niet wil accepteren, schakelt BJZ Al Amal in.

Al Amal probeert het gezin te overtuigen van het nut

van de (vrijwillige) hulpverlening om zo te voorko-

men dat het gezin op een later tijdstip in de gedwon-

gen hulpverlening terecht komt.

Portes en de Abi Bakr moskee

Welzijnsorganisatie Portes werkt onder andere sa-

men met een moskee in de Utrechtse wijk Zuilen, de

Abi Bakr moskee. Vooral bij werving van de Marok-

kaanse doelgroep speelt de moskee een cruciale rol.

Er is door Portes veel energie gestoken in het op-

bouwen van het contact met zowel oudere als jonge-

re sleutelfiguren in de moskee. Deze sleutelfiguren

verwijzen mensen door naar het aanbod van Portes.

Portes biedt opvoedondersteuning, maar ook andere

vormen van gezinsondersteuning. De samenwerking

staat niet beschreven op papier, maar is gebaseerd

op onderlinge mondelinge afspraken.

SOVEE en verschillende MZO’s zoals SMOR en

stichting Rahman

SOVEE geeft pedagogische hulp en ondersteuning

in de gemeente Amersfoort. SOVEE heeft een breed

aanbod voor de doelgroep 0-23 jaar, waaronder ook

opvoedondersteuning in onder andere het Arabi-

sche/Berbers en de Turkse taal. Om migrantenou-

ders beter te kunnen bereiken, werkt SOVEE samen

met verschillende MZO’s, waaronder SMOR en stich-

ting Rahman.

De Stichting Marokkaanse Ouderraad (SMOR) wil

een bijdrage leveren aan de verbetering van de ont-

wikkelingskansen van Nederlands- Marokkaanse

jongeren en hun ouders in Amersfoort. Ze geven

huiswerkbegeleiding en lessen eigen taal en cultuur.

Daarnaast organiseren ze voorlichting over allerlei

thema’s voor ouders, waaronder opvoedthema’s. Dit

gebeurt onder andere in samenwerking met SOVEE.

SMOR regelt de logistieke zaken (koffie/ thee, zaal)

en draagt zorg voor het werven van de ouders, waar-

bij de mensen persoonlijk worden uitgenodigd. Een

Page 11: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

11

professional van SOVEE geeft de voorlichting. Na de

voorlichting blijft de voorlichter vaak na om indivi-

duele gevallen te bespreken en vervolgafspraken te

maken. Op die manier worden er veel mensen door-

verwezen naar reguliere opvoedondersteuning.

Stichting Rahman Educatief Centrum is een isla-

mitische organisatie, die deel uitmaakt van Milli

Görüs Nederland. Stichting Rahman heeft tot doel

om voor de achterban de emancipatie, participatie

en integratie in de maatschappij te bevorderen door

middel van het organiseren van educatieve, sociaal-

culturele, sportieve en religieuze activiteiten. Op

het gebied van opvoedondersteuning wordt hierbij

samengewerkt met SOVEE. Momenteel kijken ze

naar de mogelijkheid van een coachingsproject voor

schoolverlaters. Rahman gaat deze coaches werven

onder de eigen achterban en SOVEE gaat de coaches

begeleiden. Rahman verwijst, als dat nodig is, door

naar verschillende instellingen, zoals SOVEE en

jeugdzorginstelling De Rading.

Page 12: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

12

Page 13: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

13

Hoofdstuk 3 Stappenplan

Zoals in het vorige hoofdstuk naar voren kwam kan

samenwerking veel opleveren. MZO’s kunnen daar-

door beter tegemoet komen aan vragen die leven in

hun achterban en reguliere instellingen kunnen via

MZO’s moeilijk bereikbare groepen tóch bereiken.

Om tot een goede samenwerking te komen,

onderscheiden we de volgende stappen:

» Stap 1 Verkenning van de samenwerking

» Stap 2 Aangaan van de samenwerking

» Stap 3 Onderhouden van de samenwerking

Bij elke stap geven we aan wat zowel MZO’s als

reguliere instellingen kunnen doen om de samen-

werking tot een succes te maken.

Page 14: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

14

Verkenning van de samenwerkingDe eerste stap is het belangrijkst. Reguliere instellingen en MZO’s moeten elkaar leren

kennen en ontdekken of samenwerking zinvol is. Maar hoe pak je dat aan?

Aandachtspunten voo r MZO’s:

Profileer jezelfZorg dat instellingen weten wat ze aan jullie MZO

hebben. Waar ligt jullie specialisme? Welke doel-

groepen worden bereikt? Welke resultaten boeken

jullie? Maak dit duidelijk, bijvoorbeeld door mid-

del van een folder, website of in een gesprek dat

op jullie initiatief plaatsvindt. Laat zien dat je een

brug wil slaan naar reguliere instellingen voor

opvoedondersteuning.

Bewijs jezelfHet duurt even voor instellingen jullie zien staan.

Ze zullen niet snel in zee gaan met een MZO die net

is opgericht of die nog niets heeft georganiseerd

op het gebied van opvoedondersteuning. Bijt dus in

het begin even door, laat zien wat er in huis is en

dat jullie een serieuze partner zijn.

Neem initiatiefAls je als MZO wilt samenwerken met een regu-

liere instelling, neem daar dan stappen in. Wellicht

zijn jullie (nog) niet in het vizier bij een instelling,

of heeft de instelling een verkeerd (verouderd)

beeld van jullie aanbod en expertise. Stap dus,

indien nodig, zelf op de instelling af en ga met hen

in gesprek.

Ken de sociale kaartOm jullie leden op de juiste manier door te verwij-

zen bij opvoedvragen en -problemen, maar ook om

te weten welke partners er nog meer in het veld

zijn en wie jullie eventueel kunnen benaderen,

is het belangrijk om de sociale kaart te kennen.

Welke organisaties houden zich bij jullie in de

buurt met opvoedondersteuning bezig? Met andere

woorden: wie moet je hebben bij welk probleem?

Page 15: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

15

Aandachtspunten voo r reguliere instellingen

Zie het belang in van MZO’sMZO’s kunnen om diverse redenen een belangrij-

ke rol spelen in de maatschappij. Zo bereiken zij

vaak migrantenouders die je als reguliere instel-

lingen niet bereikt. Ook in het kader van ontwik-

kelingen zoals Welzijn Nieuwe Stijl,

waarbij vrijwillige inzet steeds belangrijker

wordt, is het noodzakelijk steeds meer groepen

in de maatschappij te bereiken en te activeren.

Verdiep je in MZO’sCheck welke MZO’s er zijn in de omgeving. Welke

doelstellingen hebben ze? Vaak hebben MZO’s het

geven van opvoedondersteuning niet als primair

doel maar zien zij wel het belang voor hun ach-

terban om op dit gebied samen te werken.

Het kan vooral de moeite waard zijn om MZO’s

die al activiteiten hebben voor kinderen

(bijvoorbeeld huiswerkbegeleiding of sociaal

culturele activiteiten voor de jeugd) te benaderen.

Kijk met een open blik naar MZO’sWelke expertise hebben ze in huis? Wat is de

achtergrond van bestuur en vrijwilligers? Het

beeld van MZO’s die alleen gerund worden door

laagopgeleide mannen van de eerste generatie

klopt niet meer. Veel MZO's hebben jonge hoog-

opgeleide vrijwilligers.

stap 1

Page 16: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

16

Formuleer een duidelijke vraagHet is belangrijk dat je duidelijk kunt maken naar

andere partijen wat je behoefte is. Welke behoeften

en vragen hebben jullie leden en wat verwachten

jullie van de ander? Op die manier worden verkeer-

de verwachtingen voorkomen.

Geef mogelijke beperkingen aanMaak duidelijk aan instellingen dat MZO’s vaak

volledig gerund worden door vrijwilligers die hart

voor de zaak hebben en vaak erg actief zijn, maar

ook beperkt zijn in hun mogelijkheden en tijd. Wees

ook open over mogelijke problemen, bijvoorbeeld

Aangaan van de samenwerking Als jullie elkaar eenmaal hebben gevonden en besloten hebben tot samenwerking, moeten er

afspraken worden gemaakt. Op welke manier wordt er samengewerkt, wat zijn de verwachtingen,

wie doet wat?

dat ouders veel wantrouwen hebben naar reguliere

instellingen toe en dat het veel energie

en tijd zal kosten om vertrouwen te winnen.

Maak duidelijke afsprakenMaak je eigen wensen kenbaar op een zakelijke

manier. Vraag bijvoorbeeld een vrijwilligers-

vergoeding voor inzet van je vrijwilligers.

Aandachtspunten voo r MZO’s:

Page 17: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

17

Betrek MZO’s vanaf het beginGa ruim voor het opstellen van een projectplan in

gesprek met MZO’s. Betrek hen bij de ontwikke-

ling. Zo beperk je de kans dat het project slecht

aansluit bij de beoogde doelgroep. Bovendien

wordt het project dan een gezamenlijke onderne-

ming en voelt de MZO zich medeverantwoordelijk

voor een goed resultaat. Wanneer je een MZO pas

in een later stadium betrekt, kan dit op hen erg

negatief overkomen. Het kan de indruk wekken

dat zij geen inspraak meer hebben in de vorm en

manier van uitvoering.

Benader MZO’s op een gelijkwaardige manier

Vraag naar wat je voor elkaar kunt betekenen. De

leden van de MZO moeten niet het idee krijgen dat

jij hen voor je karretje wilt spannen. Zoek naar de

wederzijdse belangen.

Aandachtspunten voo r reguliere instellingen

stap 2Wees duidelijkGeef duidelijk aan wat je doelen zijn en wees

helder waarom je als reguliere instelling contact

zoekt met een MZO. Wees helder in je verwach-

tingen. En vraag het als je iets wilt weten van een

MZO. Als reguliere instellingen en MZO’s elkaar

beter kennen, kunnen ze op elkaars deskundig-

heid aansluiten en aanvullend werken.

Geef niet te snel opLeden van MZO’s met eerdere frustraties over

samenwerking zijn soms terughoudend om weer

samen te werken met een reguliere instelling.

Veel geduld, aandacht en ‘’hen oprecht zien’’ is

hierbij nodig.

Page 18: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

18

Onderhouden van de samenwerkingAls de samenwerking eenmaal loopt, moet deze – zoals in elke relatie – onderhouden

worden. Anders bestaat het risico dat de organisaties uit elkaar groeien of elkaar niet

meer begrijpen.

Aandachtspunten voo r MZO’s:

Zorg dat de samenwerking niet persoonsgebonden is

Zorg dat de organisatie niet leunt op een of twee

mensen. Zorg dat er veel mensen betrokken zijn en

op de hoogte zijn van de activiteiten. Op die manier

staat een instelling niet in de kou als er een per-

soon wegvalt door bv. ziekte of verhuizing.

Verlies de vrijwilligers niet uit het oog

Om als serieuze partner te worden gezien, met een

stevige achterban, is het belangrijk dat er voldoen-

de oog is voor de vrijwilligers. Bied hen iets aan,

bv. trainingen, een kleine vergoeding, mogelijkheid

om ervaringen uit te wisselen (intervisie). Op die

manier blijft de MZO stabiel en laat deze naar bui-

ten toe dezelfde gezichten zien. Dit draagt bij aan

een positieve uitstraling van de organisatie.

Page 19: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

19

Aandachtspunten voo r reguliere instellingen

Wees flexibelWees niet verbaasd als de samenwerking met

MZO’s informeel verloopt en afspraken monde-

ling worden gemaakt. Probeer flexibel om te

gaan met werktijden. Een ‘9 tot 5’ mentaliteit

werkt niet in de samenwerking met MZO’s. MZO’s

werken met vrijwilligers die vaak in de avonduren

of weekenden actief zijn. Hetzelfde geldt voor het

vastleggen van afspraken e.d. op papier. Soms

lukt dat niet, terwijl in de praktijk blijkt dat de

mondeling overeengekomen afspraken tot volle

tevredenheid werken.

Houd contact met meerderepersonen binnen de MZO

Zorg dat je met meer dan één persoon binnen de

MZO contact hebt, zodat de samenwerking niet

te kwetsbaar wordt. Zorg er ook voor dat de MZO

binnen jullie eigen organisatie meerdere contact-

personen heeft zodat de samenwerking niet stopt

als één persoon wegvalt door bijvoorbeeld ziekte

of vertrek uit de organisatie.

Houd het contact goed

Bouw vertrouwen op met leden van de MZO,

door afspraken na te komen en hen als serieuze

partner te zien, ook buiten het project. Houd

informeel contact, ga af en toe langs. Wissel

informatie uit over nieuwe ontwikkelingen, stuur

nieuwsbrieven en nodig MZO’s uit voor bijeen-

komsten of evenementen.

Maak jezelf bekender bij de doelgroep

MZO’s kunnen een rol hebben in het organise-

ren van voorlichtingsactiviteiten voor de eigen

achterban, in het advies geven bij lichte op-

voedproblematiek of in het doorverwijzen naar

reguliere instellingen. Het Opvoedbureau en de

Centra voor Jeugd en Gezin zijn onbekend bij

veel migrantenouders. Organiseer bijvoorbeeld

een PR campagne over de Opvoedbureaus/CJGs

samen met een MZO. Zij weten wat belangrijk is

voor migrantenouders. Stem de voorlichting af

op de doelgroep.

stap 3

Page 20: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

20

Page 21: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

21

Zoals duidelijk is geworden, komt de samenwer-

king met een instelling die opvoedondersteuning

geeft of een MZO, niet altijd zonder problemen tot

stand. Maar wat vooral duidelijk werd tijdens het

onderzoek is dat samenwerking veel kan opleveren.

Hierdoor ontstaat namelijk: verbreding van de activi-

teiten, toegang tot doelgroepen die voorheen moei-

lijk bereikbaar waren, wederzijds vertrouwen en een

sterkere positie in de wijk.

Als we samen over de brug gaan, dan komen we

er zeker.

Tot slot

Leden van de projectgroep:

Alleatowww.alleato.nl

Alleato is een adviesbureau voor sociale vraagstuk-

ken in de provincie Utrecht. Alleato brengt overhe-

den, instellingen en burgers bij elkaar en onder-

steunt hen bij het benutten van hun kwaliteiten.

Alleato heeft krachtige netwerken en brengt nieuwe

inzichten in praktijk.

De Onderzoekerijwww.onderzoekerij.nl

De Onderzoekerij is een onafhankelijk onderzoeks-

bureau, gespecialiseerd in het uitvoeren van toege-

past onderzoek op het gebied van maatschappelijke

vraagstukken. De Onderzoekerij biedt onderzoeks-

ondersteuning aan lokale en landelijke non-profit

organisaties.

Cumuluswww.cumuluswelzijn.nl

Cumulus Welzijn is een professionele welzijnson-

derneming, actief in de Utrechtse wijken Binnen-

stad, Noordoost, Oost en Overvecht. In deze wijken

bouwt Cumulus door middel van een breed aanbod

van activiteiten, diensten en voorzieningen samen

met anderen aan een duurzame samenleving, die

kansen en mogelijkheden biedt voor iedereen.

Bijlage

Page 22: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

22

SOVEEwww.sovee.nl

SOVEE werkt aan het vergroten van kansen voor

kinderen en jongeren van 0 - 23 jaar. SOVEE biedt

begeleiding, advies, training en coaching aan jon-

geren, ouders, peuterspeelzalen, scholen en an-

dere organisaties die met jeugd werken in de regio

Amersfoort.

Stichting Ashawww.stichtingasha.nl

Stichting ASHA is een Utrechtse zelforganisatie

voor de Hindoestaanse Surinamers. De organisatie

is zeer actief op terrein van emancipatie, onderwijs

(huiswerkbegeleiding, ouderparticipatie), arbeids-

markt (sollicitatiebegeleiding en netwerken) en

ouderenzorg (dagopvang ouderen en oudereninfo

m.b.t. voorzieningen).

Tamountwww.stichtingtamount.nl

Stichting Tamount is opgericht in 1984 met als doel

het vergroten van de leefbaarheid in Utrecht. Ta-

mount betekent ‘hand in hand’ of ‘samenwerken’. ‘Als

we samenwerken staan we sterker’ is de gedachte ach-

ter de naam. Stichting Tamount verzorgt: voorlichting

over school, huiswerkbegeleiding voor kinderen,

recreatieve activiteiten, opvoedcursussen voor ou-

ders, contact tussen jong en oud en taallessen.

Stichting Rahman

www.stichtingrahman.nl

Stichting Rahman Educatief Centrum heeft tot doel

om voor de achterban de emancipatie, participatie

en integratie in de maatschappij te bevorderen mid-

dels het organiseren van educatieve, sociaal-cul-

turele, sportieve en religieuze activiteiten. Rahman

doet dat vanuit een op de islam geïnspireerde maat-

schappelijke verantwoordelijkheid, die op verschil-

lende terreinen tot uitdrukking komt.

Page 23: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.

23

Colofon:

Het onderzoek ‘Samen over de Brug’ werd uitgevoerd door Alleato en

De Onderzoekerij, in het kader van het programma ‘Diversiteit in het

Jeugdbeleid’ van het ministerie voor Jeugd en Gezin en het ministerie voor

Wonen, Wijken en Integratie. ZonMW financierde het onderzoek.

Het onderzoek werd aangestuurd door een projectgroep, bestaande uit:

» Cumulus Welzijn

» SOVEE

» CJG Amersfoort

» Stichting Rahman

» Stichting Asha

» Stichting Tamount

Eindredactie van deze handleiding: Esther Poort, Justine Anschütz,

Miriam Zandvliet en Anna Roos Meerbach

Illustraties: Brigida Almeida

Page 24: De MZO als schakel tussen migrantenouders en ...7 Samenwerking tussen reguliere instellingen en MZO’s kent verschillende vormen, van ’intensieve samenwerking’ tot ’geen samenwerking’.