29‐8‐2015

1

De Multitaskende Digital Native en andere Broodje Aap Verhalen in het 

Onderwijs

Prof. dr. Paul A. Kirschner

Vooraf 1: Ben jij…• student?

• docent?

• onderzoeker?

• ondernemer?

• geïnteresseerd publiek?

• anders???

29‐8‐2015

2

Vooraf 2: Geloof jij dat…• digitale autochtonen (digital natives) bestaan?

• mensen (vrouwen, kinderen) kunnen multitasken?

• kennis veroudert steeds sneller (halfwaardetijd kennis)?

• je hoeft allerlei kennis niet te leren omdat wij Google® hebben?

• water heeft een geheugen?

Eet smakelijk…

29‐8‐2015

3

Broodje aap verhaal• weergave van een al dan niet fictieve gebeurtenis

• breed gecirculeerd (doorverteld)

• vaak gezien (door de verteller) als waar

• dat men graag wil geloven

• maar waar geen enkel bewijs voor is

Titel

Spreker

29‐8‐2015

4

Broodje aap verhaal• weergave van een al dan niet fictieve gebeurtenis

• breed gecirculeerd (doorverteld)

• vaak gezien (door de verteller) als waar

• dat men graag wil geloven 

• maar waar geen enkel bewijs voor is

Ook in het onderwijs?

De leerpiramide*

29‐8‐2015

5

Dale, E. (1946) Audio‐visual methods in teaching. New York: The Dryden Press.

29‐8‐2015

6

Kinderen kunnen multitasken

De multitaskende mens• Kan twee of meer denk‐ of  

informatieverwerkende processen tegelijk uitvoeren

• Lijdt niet aan verlies van snelheid

• Lijdt niet aan verlies van accuratesse

29‐8‐2015

7

De taskswitchende mens• Schakelt tussen twee of 

meer denk‐ of  informatieverwerkendeprocessen 

• Herstart steeds en ook op een andere plek (reinstatement searches)

• Schakelt tussen schema’s

• Verliest tijd en maakt fouten

M U L T I T A S K E N

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11

29‐8‐2015

8

BLAUW GROEN ROOD PAARS ZWART

PAARS ZWART BLAUW GROEN ROOD

GROEN ROOD ZWART BLAUW PAARS

BLAUW GROEN ROOD PAARS ZWART

PAARS ZWART BLAUW GROEN ROOD

GROEN ROOD ZWART BLAUW PAARS

29‐8‐2015

9

BLAUW GROEN ROOD PAARS ZWART

PAARS ZWART BLAUW GROEN ROOD

GROEN ROOD ZWART BLAUW PAARS

Stroopeffect (1935)

Stroop J. (1935). Studies of interference in serial verbal reaction.Journal of Experimental Psychology, 18, 643‐662.

29‐8‐2015

10

De multitaskende mens? Neen!• Zelfs bijna geautomatiseerde processen kunnen moeilijk 

tegelijkertijd (Herman et al., 2011)

• Twee dingen achter elkaar effectiever en efficiënter dan twee tegelijk (Meyer, 2005)

• Op het niveau van neuronen vindt men een flessenhalseffect dat tot fouten en vertraging leidt (Janssen et al., 2010)

Strayer, D. L., Drews, F. A., and Crouch, D. L. (2006). A comparison of the cell phone driver and the drunk driver. Human Factors: The Journal of the Human Factors and Ergonomics Society, 381-391.

Het kan erger…

29‐8‐2015

11

De digitale autochtoon

Eerst de logica • Mensen geboren na 19XX zijn ondergedompeld in TV en radio, 

dus zij kunnen vanzelf radio en TV maken

• Mensen geboren na 19XX zijn ondergedompeld geweest in autorijden, dus kunnen zij vanzelf in de Formule 1

• enzovoorts 

29‐8‐2015

12

Kennisverwerving niet meer nodig • Kind is een: ‘homo zappiens’ / ‘digitaal autochtoon’ en kan 

intelligent met ICT omgaan

• Kennis is: ‘even houdbaar als verse vis’

• Onnodig omdat: ‘het allemaal op het internet staat’ 

Homo zappiëns / Digitale autochtoon

29‐8‐2015

13

Homo zappiëns / Digitale autochtoonGeneratie lerenden die zelfstandig, spelend en zonder instructie metacognitieve vaardigheden ontwikkelt voor

• onderzoekend leren

• leren in netwerken

• experimenteren

• samenwerkend leren

• actief leren

• zelforganisatie

• probleemoplossend leren

De nieuwe mens … Neen

• Laag niveau van gebruik van en bekendheid met tools voor kenniscreatie en –deling. (Margaryan & Littlejohn, 2008)

• Geen herkenning functies van applicaties…Studenten moeten goed opgeleid worden om ze te gebruiken voor leren...Gebruik voor leren is het vooral passieve kennisconsumptie. (Bullen et al. 2008) 

• …alomtegenwoordige aanwezigheid van technologie heeft niet geleid tot verbeterde information zoek‐, vind‐, of evaluatievaardigheden. (Rowlands et al., 2008)

29‐8‐2015

14

Homo zappiens?…of Attention Deficit Hyperlink Disorder

…en de gevolgen?

29‐8‐2015

15

Houdbaarheid van kennis

Kennis niet houdbaarheid?...Neen• Grote toename beschikbare informatie

• Grote toename bereikbare bronnen

• Maar het ‘oude’ is niet ineens onjuist

• Het oude is broodnodig om nieuwe informatie te beoordelen

29‐8‐2015

16

Het staat allemaal op het Internet• Maar hoe kies je?

• Vele – vaak onbetrouwbare – bronnen

• Gaat niet om het zoeken maar het vinden, beoordelen en goed gebruiken!

Natuurfilosoof: 1561‐1626  Kunstenaar: 1909‐1992 

Sir Francis Bacon

29‐8‐2015

17

29‐8‐2015

18

Zien, weten en doorhebbenWat je weet bepaalt wat je ziet

Mijn proefschrift, 1991

Om een vraag te kunnen stellen moet je eerst genoeg weten om te weten wat niet bekend is

Naomi Miyake 

Je gaat het pas zien als je het doorhebtJohan Cruijff

29‐8‐2015

19

Nog meer…• Ontdekkend leren

• Leerstijlen

• Geslacht‐gerelateerd onderwijs

• Left brain / Right brain

• Brein‐gebaseerd onderwijs

• Jongens kunnen wiskunde beter dan meisjes

• …

Kinderen vandaag• Kinderen houden van luxe, hebben slechte manieren… 

hebben geen respect voor oudere mensen… zijn verwende tirannen… spreken hun ouders tegen… en tiranniseren hun leraren.

• Het gaat slecht met de wereld. Kinderen vandaag denken alleen aan zichzelf… kunnen hun driften nauwelijks beheersen, praten alsof zij alles weten en vinden wat wij onzin spreken.

29‐8‐2015

20

Socrates (300BC)

Pieter de Kluizenaar (1050‐1115)

29‐8‐2015

21

paul.kirschner@ou.nl

@P_A_Kirschner