Deze krant is een uitgave van Geberit voor installerend Nederland 3e jaargang nr. 8 December 2011

‘Instroom grootstezorg installatiesector’UNETO-VNI luidt de noodklok voor het gebrek aan belangstelling voor een technische opleiding onder jongeren. “Voor de leden van UNE-TO-VNI is de instroom één van de grootste zorgen”, zegt voorzitter Marcel Engels van brancheorgani-satie UNETO-VNI.

UNETO-VNI is een van de onderte-kenaars van het manifest ‘Toekomst Technisch VMBO’, waarin concrete voorstellen worden gedaan om het tij te keren. De basis is het basison-derwijs. “Voorlichting moet ervoor zorgen dat ouders en kinderen in het basisonderwijs een beter beeld krijgen van het perspectief van een technische beroepsopleiding”, vindt Engels. Maar ook op het VMBO – de kraamkamer van tech-nici – zijn veranderingen nodig. “Zo zou het tekort aan docenten tech-niek kunnen worden verlicht door docenten die een vaste baan in het bedrijfsleven combineren met het lesgeven op een VMBO-school.” Dat de aandacht voor VMBO hard nodig is, blijkt onder andere uit het gege-ven dat een stijgend aantal scholen overweegt de technische opleiding wegens gebrek aan belangstelling op te heffen. “Voor de ontwikkeling van de technische installatiebran-che is dit een grote bedreiging”, zegt Engels.

Water tot aan de lippenHet is nauwelijks voor te stellen in een periode waarin veel installa-tiebedrijven het moeilijk hebben, maar het water staat de branche tot aan de lippen. Engels: “De installa-tiebranche verwacht op korte ter-mijn steeds meer vraag naar goed geschoold technisch personeel. Dat komt niet alleen door het vertrek van grote aantallen werknemers die met pensioen gaan, maar ook door het toenemend belang van in-stallatietechniek in de maatschap-pij. Als gevolg van ontwikkelingen als verduurzaming, energiebespa-ring en langer zelfstandig wonen ligt er een enorme opgave voor de branche. Die kan alleen worden waargemaakt als er voldoende jon-ge mensen zijn die kiezen voor een baan in de techniek.”

Roer moet omHet roer moet om, vindt Engels. “Het is niet zinvol om jongeren massaal op te leiden voor studies waarin straks geen droog brood te verdienen is, terwijl in de installa-tiebranche binnenkort 15.000 vaca-tures onvervuld blijven en de carriè-reperspectieven uitstekend zijn.

15.000 vacatures dreigen

onvervuld te worden in de installatiesector.

Vergrijzing biedt kansen

installatiesector Er liggen kansen voor de instal-latiesector in de vergrijzing van Nederland. Bijna alle ouderen (90 procent) willen namelijk zo lang mogelijk zelfstandig wonen. Om hierin te voorzien, moeten de komende jaren zo’n half miljoen woningen zoals dat heet ‘levensloopgeschikt’ wor-den gemaakt. Domotica is een van de antwoorden.

Volgens Samenwerkingsver-band Wel Thuis is het levensloop geschikt maken van bestaande woningen de belangrijkste oplossing om de oplopende zorgkosten in de hand te hou-den en zelfs terug te dringen. Eric Borggreve, voorzitter van het samenwerkingsverband: “Langer zelfstandig wonen heeft belangrijke voordelen: de levenskwaliteit van ouderen neemt toe, schaars zorgper-soneel kan efficiënter worden ingezet en de vraag naar dure zorg neemt af.”

De installatiesector kan hierin een belangrijke rol spelen door in te zetten op domotica. Do-motica staat voor technische-voorzieningen in de woning, waardoor comfort en veiligheid worden vergroot.

3 5 7 11

Nieuwe opleiding InstalElektromaakt indruk bij scholieren

Ranomi Kromowidjojo gaat voor goud

De Mâr Hout-konstrukties BV: ‘Bij ons draait alles om snelheid’

Het groene toilet bij BOVAGSoms kom je een toilet tegen waarvan je niet alleen blij bent dat je er bent, maar waarvan je ook denkt: “Wauw, daar is over nagedacht.” Zo’n toilet troffen we aan in het BOVAG huis in Bunnik. Hier is de brancheorganisatie BOVAG gevestigd. De urinoirs symboliseren dat er in urine werkzame stoffen zitten waar brandstof van gemaakt kan worden. Met andere woorden: rijden op urine behoort tot de mogelijkheden.

Inschrijving geopend voor ‘De beste fitter van Nederland’

De inschrijving voor ‘De beste fit-ter van Nederland 2012’ op debeste-fittervannederland.nl is geopend. Ondernemers met installateurs in dienst en fitters in loondienst mo-gen meedoen.

De competitie ‘De beste fitter van Nederland’ wordt na twee eerdere succesvolle edities ook in 2012 ge-houden. Initiatiefnemers Geberit, Grundfos, DEWALT en Honeywell vinden het juist nu belangrijk dat de installatiebranche in het zonnetje

wordt gezet. Immers: er dreigt een groot tekort aan installateurs en dat is een belangrijke reden om dit vak nu in de etalage te plaatsen. De com-petitie, die is opgezet in samenwer-king met de Skills Masters, richt zich op erkende installateurs op het ge-bied van verwarming en drinkwater.

Doel van de wedstrijd is het instal-latievak positief onder de aandacht brengen en laten zien dat in deze sector kennis, kunde en passie er toe doen.

Kangoo Maxi: gewoon een beetje meer

→ www.geberit.nl

De toekomst begint nu.

Geberit PushFit Dennis Raaijmakers (mid-den) uit Gemert is ‘De beste fitter van Nederland 2011’. Jan Anne Perdon uit Drach-ten (links) eindigde als tweede en Bart Jan Maas uit Deurne werd derde.

De finale is het hoogtepunt van de verkiezing van ‘De beste fitter van Nederland’.

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 2

GEEN VUILE HANDENMEER MET DE SOLOLIFT2!DE NIEUWE GENERATIE OPVOERUNITS IS GEARRIVEERD

De tijden van vuile handen bij het werken met versnijdende pompen zijn voorbij.

De SOLOLIFT2 is de meest onderhoudsvriendelijke huishoudelijke versnijdende

pomp die er op de markt te vinden is. De geïntegreerde uittrekmotor en pompunit

staat snelle reparaties en service toe… en zonder vuile handen. Bovendien wordt

de noodzaak van tankreiniging tot een minimum beperkt dankzij het unieke zelf-

reinigende ontwerp van de SOLOLIFT2.

Ontdek meer voordelen op: www.grundfos.com/moderncomfort.

adv.Geberit_JULI_2011.indd 1 30-6-2011 13:14:29

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 3

Nieuwe opleiding InstalElektromaakt indruk bij scholieren

Aan het Cals College in IJsselstein is sinds het begin van dit school-jaar de nieuwe opleiding Instal-Elektro op het niveau vmbo-kader gestart. Deze opleiding is een com-binatie van de vakken Installatie-techniek en Elektrotechniek. Het is een succes, zegt docent Installa-tietechniek en Elektrotechniek Jan van den Bogaard. “We zijn gestart met 14 leerlingen en dat is tegen-woordig voor een nieuw technisch vak een groot aantal.”

In Nederland zet een school niet zo-maar een nieuw vak op. Elk nieuw vakgebied wordt getoetst door de Onderwijsinspectie en er gaan vaak jaren van voorbereiding aan vooraf om het vak inhoud te geven. Zo ook in dit geval. Het Cals College werd ruim vier jaar geleden door het Opleidings- en ontwikkelingsfonds voor het Technisch InstallatieBedrijf

(OTIB) benaderd met de vraag of een nieuwe opleiding voor installateurs een kans maakte. Van den Bogaard: “Het was OTIB opgevallen dat in deze regio weinig opleidingsmoge-lijkheden zijn voor installateurs. Dit was, zoals dat heet, een witte vlek. Of wij mogelijkheden zagen.”

Die handschoen pakte Van den Bo-gaard graag op. “Dit was een kans, temeer daar we te kampen hebben met een teruglopend aantal leer-lingen in elektrotechniek.” Het was het begin van een langdurig traject, waar onder andere het bedrijfsle-ven in en rond IJsselstein bij werd betrokken. “Met Derko Installatie-techniek en Radiair Totaalinstal-latie in Lopik en 4some Technisch Beheer in IJsselstein hebben we een overeenkomst gesloten dat de leer-lingen stage kunnen lopen en dat zij na hun basisopleiding hier aan de slag kunnen en het vak verder le-ren. En Geberit werkt mee. Geberit heeft een aantal nieuwe installatie-technieken, zoals PushFit, en daar

kunnen de leerlingen nu al mee vertrouwd raken. Op die manier blijf je op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen. Het is geweldig dat het bedrijfsleven op deze manier meewerkt. Bedrijven klagen vaak dat het onderwijs niet aansluit op de praktijk en dat wordt hiermee opgelost.”

14 leerlingenMomenteel hebben 14 leerlingen gekozen voor deze nieuwe richting en de toekomst zit wel snor. Van den Bogaard: “We hebben met de bedrij-ven een convenant gesloten voor in elk geval vijf jaar. Bovendien is de belangstelling bij kinderen die nu nog op de basisschool zitten groot, helemaal als je in ogenschouw neemt dat er nog maar weinig kin-deren voor techniek kiezen. Laatst hadden we een informatiedag voor basisschoolleerlingen en een aantal van hen was serieus geïnteresseerd in deze nieuwe opleiding. Dat had-den we anders nooit voor elkaar ge-kregen.”

ColofonInstallatieNieuws is een uitgave van Geberit BV.www.installatienieuws.comwww.debestefittervannederland.nl

Productie: Enter Weesp BVFijnvandraatlaan 2a1381 EW WeespTel. (0294) 410333Redactie: Hans Peijs, André Verheul

www.enterweesp.nl

© Copyright Op de teksten, de foto’s en het ontwerp van het InstallatieNieuws rust copyright. Niets mag op welke wijze dan ook worden overgenomen, verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden zonder toestemming van de uitgever.

Het Cals College in IJsselstein hield onlangs een succesvolle informatiebijeenkomst voor scholieren van het basisonderwijs.

MBO-docenten vinden niveauvmbo-leerling veel te laag

Twee op de drie mbo-docenten vindt dat leerlingen niet klaar zijn voor het middelbaarberoepsonderwijs. Zowel taal- als rekenvaardig-heid bij leerlingen zijn matig ontwikkeld, zo blijkt uit een enquête van D66 onder ruim driehonderd mbo-docenten. De MBO Raad, de brancheorganisatie voor mbo-instellingen, onderschrijft dat veel mbo-leerlingen een taal- en rekenachterstand hebben. “Binnen het vmbo en mbo wordt hard gewerkt aan de invoering van bepaalde taal- en rekenniveaus en centrale examinering. Maar dat kost tijd”, aldus een woordvoerder. Volgens Kamerlid Boris van der Ham van D66 moeten vmbo en mbo met elkaar geïntegreerd worden. “Je kunt daarbij denken aan het samenbrengen van scholen onder één dak. Leerlingen kunnen dan van het vmbo naar het mbo doorstromen.”

Omzetten woonbranche

nemen afDe omzetten in de woonbranche zijn in het derde kwartaal van dit jaar afgenomen. Gemiddeld zagen meubelzaken, bouwmarkten en aanverwante bedrijven hun inkom-sten met 2,7 procent dalen verge-leken met een jaar eerder. Vooral tuincentra kregen harde klappen: hun omzet daalde met gemiddeld 5,7 procent.

Dat staat in een onderzoek van Van Es Marketing Services. Volgens het onderzoeksbureau is de daling toe te schrijven aan de economische onzekerheid, waardoor minder mensen verhuizen. Tuincentra had-den bovendien last van de natte zomer. De woonbranche leek vanaf de tweede helft van vorig jaar uit het dal te klimmen, maar aan dat herstel kwam al in het tweede kwar-taal abrupt een einde. De afgelopen maanden ging het verder bergaf-waarts.

‘Door samenwerken kun je veel bereiken’

Jos Kleiboer, Manager Werkgevers-zaken van BOVAG, is sinds enige tijd voorzitter van het platform TechniekTalent dat als doel heeft de instroom en het behoud van jonge mensen in techniek te bevor-deren.

De pijlen van TechniekTalent zijn gericht op leerlingen van de basis-school en de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs. “Het interesseren van jonge mensen voor talent is een doel van acht branche-organisaties in de technische secto-ren. Naarmate de leeftijd vordert en de jongeren richting een bepaald beroep gaan, heeft elke organisa-tie zijn eigen aanpak. Dan word je concurrent van elkaar, maar in het begin kun je veel samen bereiken”, legt Kleiboer uit.

TechniekTalent is enkele jaren gele-den opgericht met een gezamenlij-ke uitdaging: technisch talent laten instromen en vasthouden. Kleiboer: “Door samen te werken op de ter-reinen waar we niet met elkaar con-curreren, kon de aanpak veel effici-enter. Maar ook op het moment dat we elkaars concurrent zijn, werken we nog samen. Het is voor een ROC bijvoorbeeld veel makkelijker om te overleggen met één platform dan met acht organisaties. Kortom, we versterken elkaar waar mogelijk.”

65.000 technische mensen tekortUit onderzoek van TechniekTalent blijkt dat in 2014 een tekort is aan rond 65.000 technische geschoolde werknemers. Vooral aan mbo-opge-leide technische leerlingen is grote behoefte en dat geldt voor alle sec-toren, zegt Kleiboer. “Bij dit aantal wordt uitgegaan van het feit dat er geen economische groei is. Elke pro-cent groei levert een extra tekort op van 13.000 werknemers. Het blijkt dat de vraag naar hbo-opgeleiden redelijk in evenwicht is, maar er is vooral grote behoefte aan mensen die het werk uitvoeren. Aan hand-jes. Helaas zie je dat de overheid juist investeert in de bovenkant. Dat moet anders.”

De multitaskers

Als je jongeren wilt aanspreken, is het verrekte handig dat je hun doen en laten begrijpt en dat je hun taal spreekt. Omdat dit niet iedere ondernemer of manager gegeven is, heeft TechniekTalent het boekje ‘Techknow, alles over jongeren van nu’ samengesteld. Het boekje staat barstensvol wetenswaardigheden, feiten, weetjes en tips en tricks hoe je zo goed mogelijk de huidige multitask-generatie in het be-drijf kunt opnemen.

Architecten vinden service van overheid maar matig

Nederlandse architectenbureaus vinden de dienstverlening van la-gere overheden nog steeds slecht, zij het dat deze iets is verbeterd. Na de onvoldoende die in 2008 werd uitgedeeld, scoort de overheid nu een magere 5,7. Door stroperige procedures heeft 58 procent van de architecten bij een recente aanvraag een financiële schade ter grootte van gemiddeld 3700 euro geleden.

In 2008 deed de BNA voor het eerst onderzoek naar de dienstver-lening bij lagere overheden, na regelmatig klachten te hebben ont-vangen van architecten. De dienstverlening werd toen als ‘slecht’ tot ‘zeer slecht’ beoordeeld. In 2010 voerde de overheid de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) in: deze zou tot betere dienstverlening moeten leiden. Dat is niet het geval, blijkt uit onder-zoek van brancheorganisatie BNA. Architecten geven een magere 5,7 als rapportcijfer voor de kwaliteit van de dienstverlening. Slechts 20 procent vindt dat de Wabo echt tot betere dienstverlening van me-deoverheden heeft geleid. Maar liefst 69 procent twijfelt of vindt de Wabo geen verbetering.

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 4

Advies over verbouwing badkamer meest gewenst

Klanten van doe-het-zelfbedrijven kopen natuurlijk producten, maar willen vooral ook advies.

Vooral vragen over plaatsen of ver-bouwen van een badkamer komen veel voor (30 procent), met op de tweede plaats die over een dakkapel (28 procent) en het vernieuwen van een keuken (25 procent). Het zijn adviezen die installateurs ook kun-nen geven en waar met een beetje vindingrijkheid misschien markt zit. Dit blijkt uit de WoonOmnibus,

een onderzoek van USP Marketing Consultancy naar de beleving van klanten van bouwmarkten. Het blijkt dat bouwmarkten hoog sco-ren op bereikbaarheid en assorti-ment, maar ze schieten regelmatig tekort op de kennis van het perso-neel en het adviseren van consu-menten. Hubo en Hornbach geven het beste advies. In 2009 was er een vergelijkbaar onderzoek en ten opzichte van die resultaten is het advies van bouwmarkten over het algemeen verbeterd.

Klanten van bouwmarkten hebben vragen over het verbouwen van een badkamer.

‘Wij willen de wereld veroveren’

Eric Treurniet en compagnon Al-marHoltz van 2theloo hebben met hun concept van toiletvoorzienin-gen op druk bezochte plaatsen een gat in de markt gevonden. Hoewel veel bedrijven in deze tijden moe-ten bezuinigen, heeft 2theloo voor

komend jaar de opening van zestig nieuwe vestigingen in de planning staan.

2theloo, dat sanitair van Geberit installeert, heeft momenteel tien vestigingen. Dat is in een snel-

treinvaart gegaan, want de eerste opende afgelopen februari in de Amsterdamse Kalverstraat en was direct een succes. 2theloo (het Engels voor naar de wc, loo is bo-vendien een knipoog naar Kamer 100 dat synoniem is aan het toilet)

biedt winkelend publiek de moge-lijkheid om gebruik te maken van een fris toilet. Lekker makkelijk als je geen zin hebt om naar de derde verdieping in een warenhuis te gaan of naar een smerig toilet in een café, waarbij je volgens Treur-niet ook bijna verplicht bent om iets te kopen.

Gat in de marktHet concept van een fris toilet op een drukke plek blijkt een gat in de markt te zijn. En dat viel ook op in retailland. Deze belangrijkste vak-prijs voor winkelconcepten is er een om in de gaten te houden. Treur-niet: “Ik vind het erg leuk dat wij deze prijs hebben ontvangen en heb ook gemerkt dat het een prijs is die er echt toe doet in de retailwereld. Veel mensen vragen mij waarom niemand eerder op dit idee is geko-men. Ik zeg altijd dat dit idee niet nieuw is en dat ook veel mensen er al aan gedacht hadden. Het verschil dat wij maken is dat wij het concept ook hebben gerealiseerd. 2theloo is heel toegankelijk en wij bieden altijd schoon sanitair. Daarnaast verkopen wij relevante producten.

Behalve de winkels in drukke win-kelstraten, gaan we ook in winkel-centra aan de slag.”

2theloo is nu al te vinden in Neder-land, België en Polen. Volgend jaar rollen ze verder uit naar Barcelona, Portugal, Tsjechië en zelfs de Ver-enigde Staten. “In andere landen zie je ook wel dat bepaalde bedrij-ven toiletfaciliteiten bieden. Zo heb je bijvoorbeeld in Duitsland een be-drijf dat alle wc’s langs de snelwe-gen faciliteert. Wij willen met ons concept graag de wereld gaan ver-overen. Binnen vijf jaar hopen we op ieder continent een vestiging te kunnen openen.”

Eric Treurniet en compagnon Almar Holtz ontvangen de retailprijs 2011 voor hun concept 2theloo.

In de Amsterdamse Kalverstraat was de eerste vestiging van 2theloo.

Geberit is in het kader van de vak-beurs voor de installatiebranche VSK (van 6 t/m 10 februari) genomi-neerd voor VSK Awards 2012. Het nieuwe Geberit Monolith wastafel-element is genomineerd in de ca-tegorie Water en de innovatieve en uiterst duurzame ‘SelfSustaining Power Supply’ voor kranen is ge-nomineerd in de categorie Aarde. Op 6 februari 2012, tijdens de VSK Diner Experience, zal de winnaar bekend worden gemaakt.

Geberit heeft innovatie hoog in het vaandel staan en deze twee nieuwe producten getuigen daarvan. De Geberit Monolith is een multifunc-tioneel design product voor in de badkamer waaraan een kraan en een wastafel bevestigd kunnen wor-den. In het element zitten aan- en afvoerleidingen en de sifon is netjes weggewerkt. Zo kan de badkamer in een handomdraai gemoderniseerd worden tot een design badkamer.

Combinatie van strak design en functionaliteitHet Geberit Monolith wastafel ele-ment is dé ultieme combinatie van strak design en functionali-teit. Aan deze module kunnen een wandkraan en wastafel worden be-vestigd. De ruimte in het element wordt efficiënt gebruikt doordat de aan- en afvoerleidingen, de wastafelsifon, de wastafelkraan en opberglades zich in het element bevinden. Naast deze functionele toepassingen heeft het element een strak en modern design door de glazen voorplaat en de aluminium zijkanten. Het glas is verkrijgbaar in zwart, wit en umbra (donker-bruin). Een badkamer kan zo zon-der hak- en breekwerk gerenoveerd worden, helemaal in combinatie met het in 2010 geïntroduceerde Geberit wc-element. Hiermee kan ook in een handomdraai het toilet gerenoveerd worden. Door het Mo-nolith wastafelelement worden de ontwerpmogelijkheden en vrijhe-den vergroot en wordt de badkamer het pronkstuk in de woning of het gebouw. Het is een uniek product waarbij design en functionaliteit optimaal gecombineerd worden. Op 6 februari 2012 wordt de win-naar bekendgemaakt.

SelfSustaining Power SupplyDe ‘SelfSustaining Power Supply’ voor kranen is een generator die ervoor zorgt dat tijdens het gebruik van de kraan, door het stromen van het water, de vrijgekomen energie wordt opgevangen. Deze wordt ver-volgens gebruikt om de elektroni-sche kraan van Geberit weer aan te

sturen, waardoor geen elektriciteit nodig is. Het zorgt dus voor zijn eigen energievoorziening. Dit pro-duct spaart het milieu doordat een meegeleverde generator zorgt voor het opladen van de batterij, waar-door netaansluiting overbodig is. Bij gebruik van de kraan wordt door middel van stromend water elektri-sche energie opgewekt om de bat-terij op te laden waarop de kraan werkt. Hiermee wordt de elektroni-sche sturing van de infrarood kraan gevoed. De elektronische infrarood kraan opent alleen wanneer de han-den zich in het straalbereik van de kraan begeven. Hierdoor wordt er alleen water gebruikt als dit nodig is en dus maximaal water bespaard. Doordat de elektronische wasta-felkraan een eigen energiebron heeft die door het gebruik van de wastafelkraan opgeladen blijft, is deze een perfecte toepassing in ge-bouwen met aandacht voor ecolo-gie en energiebesparing.

Deze noviteiten zijn te bewonde-ren op de stand van Geberit op de VSK die van 6 t/m 10 februari in de Jaarbeurs Utrecht wordt gehouden. Geberit staat in hal 8 op stand C054.

Twee nominaties van Geberit voor VSK Awards 2012

Geberit Waterkracht generator voor infrarood kranen (SSPS) en Geberit Monolith wastafelelement

Geberit Waterkracht generator voor infrarood kranen (SSPS).

Geberit Monolith wastafelelement.

Een keurig en fris toilet is de kracht van 2theloo. Er is gekozen voor een Geberit inbouwreservoir met infrarood knop.

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 5

Sportvrouw van het jaar 2011 Ranomi Kromowidjojo gaat voor goud in Londen

‘Succes is vooral een kwestie van keuzes maken’

Voor de zwemleek kwam Ranomi opeens bovendrijven, maar haar prestaties zijn het gevolg van on-telbare kilometers maken in het zwembad. Ze dook voor het eerst zonder bandjes het water in toen ze nog geen drie was. Dat was geen succes vonden haar ouders, maar Ranomi dacht daar anders over. Ze verdronk bijna, maar de kleine Ra-

nomi riep gelukzalig dat ze nog een keer wilde. “Ik kan het me niet her-inneren, maar mijn moeder dacht dat ik na die traumatische ervaring

nooit meer zou zwemmen. Integen-deel, ik wilde opnieuw het water in. Die drang om altijd het beste uit mezelf te halen, zat er al vroeg in.” Ze kwam bij zwemvereniging Duc-dalf in Bedum in aanraking met wedstrijdzwemmen en dat ging haar buitengewoon goed af. “Regel-matig vragen mensen hoe het komt dat ik snel kan zwemmen, hoe ik op

het niveau ben gekomen waar ik nu ben en waarom het lijkt alsof het bij mij altijd vanzelf gaat. Rare vragen vind ik het maar – en vooral lastig om te beantwoorden. De belangrij-ke punten zijn natuurlijk een stuk-je talent, een enorme discipline en een beetje geluk. Maar altijd vertel ik erbij dat het vooral een kwestie is van keuzes maken.”

Gouden plakIn 2005 maakte ze haar entree bij internationale wedstrijden bij de jeugd en een jaar later maakte ze haar debuut bij de senioren in Boe-dapest, waar ze zilver won met de dames estafetteploeg op de 4x100 vrije slag. Het hoogtepunt tot nu toe is de gouden plak die de dames es-tafetteploeg won op de Olympische Zomerspelen in 2008. Die estafet-teploeg blijft ze trouw, maar sinds vorig jaar is helder dat Ranomi ook individueel top is. Tijdens de Swim Cup in Amsterdam in maart van dat

jaar zwom ze 53.4 op de 100 vrij en daarmee was ze de snelste van dat seizoen. Tijdens de Ek in Budapest had ze haar zinnen gezet op goud, maar een hersenvliesontsteking gooide roet in het eten. Daardoor kon ze zeven weken niet trainen. Tijdens de WK korte baan in Dubai een jaar geleden nam ze echter re-vanche met gouden medailles op de 50 en 100 vrij en de 4 x 100. Die resultaten bereik je alleen maar door veel arbeidsuren. Een gemid-delde dag uit het leven van Ranomi is bepaald geen normale dag voor ieder ander.“De ochtendtraining is van half 9 tot half 11, daarna doe ik krachttraining of stabiliteitstrai-ning van 11 tot 12. Tussen 12 en 4

heb ik tijd om iets anders te doen dan zwemmen. Meestal slaap ik tussen de middag een uurtje, of ga ik naar school. De middagtraining is van 5 tot 7 uur, waarna ik snel naar huis ga om te koken, te eten en een beetje tv te kijken. En dan vroeg naar bed! Op zaterdag train ik in de ochtend, zodat ik daarna nog 1,5 dag weekend heb. Dan is het tijd om leuke dingen te doen, zoals een filmpje kijken en winke-len. Maar soms ben ik ook daar te moe voor. Het belangrijkste is om in het weekend te herstellen.” Een sociaal leven schiet er daardoor he-lemaal bij in. “Uitgaan en feestjes vind ik leuk, maar daar heb ik ge-woon echt geen energie voor. Maar ik heb nooit het gevoel dat ik iets mis. Ik krijg ontzettend veel terug voor al mijn inspanningen. Het is hard werken, maar ik kom op veel mooie plaatsen, ontmoet heel veel mensen en heb een supergoed le-ven.”

Studie en sportRanomi kan niet alleen goed zwem-men, ze beschikt ook over een goed stel hersens. Ze studeert Business Administration in Eindhoven en ze weet normaal gesproken studie en sport goed te combineren. ”Ik train zo’n 20 uur per week in het water, nog 3x in de week krachttraining en 2x in de week buikspieroefenin-gen. Het is soms moeilijk te combi-neren omdat de trainingstijden en schooltijden elkaar vaak overlap-pen, maar ik krijg alle medewer-king van school en studiegenoten. Overigens heb ik niet het gevoel dat ik er veel voor moet laten. Als je ergens plezier in hebt dan doe je het met veel plezier en dan wil je

andere dingen er wel voor laten.” Haar studiegenoten zal ze de ko-mende maanden niet zien, want ze richt vanaf het einde van dit jaar alle pijlen op de Spelen. “Ik ben te ambitieus, waardoor ik veel te fanatiek studeer en het zwem-men er onder lijdt. Ik ben er echt een voorstander om als sporter ook te studeren, maar in mijn ge-val heb ik genoeg te doen richting de Olympische Spelen. Zwemmen staat nu gewoon op nummer 1, al-les wijkt daarvoor. Ver daaronder komen pas dingen als school en een sociaal leven. Ik wil alles op alles zetten om de Spelen tot een groot succes te maken.” Ze is vast-besloten daarna haar studie weer op te pikken. “Uiteindelijk wil ik graag een Master halen, al is dat op dit moment nog ver te zoeken. Straks eerst maar eens mijn achter-standen wegwerken. Een voorbeeld voor mij is mijn trainingsmaatje Marleen Veldhuis. Zij heeft vorig

jaar haar tweede Master afgerond. Ik heb veel respect voor hoe zij top-sport, studie en het moederschap combineert.”

De naam KromowidjojoEn dan nog even die bijzondere naam waar veel Nederlanders zich niet eens aan durven wagen. Kromowidjojo is een Javaanse naam, want haar vader komt uit Suriname.”Die achternaam roept natuurlijk vragen op. Ze kunnen hem ook nergens goed uitspreken. Ik laat het meestal bij Ranomi. Maar een Hollands meisje dat Kro-mowidjojo heet, dan denken ze in Suriname wel: ‘Hé, die is van ons.’ Ik ben Nederlands opgevoed, maar

ik ken de Javaanse samenleving en de tradities waarin mijn vader opgroeide. Een deel van de familie woont in Suriname. Ik houd van aardappels en rijst, ik ben een kind van twee culturen. Ik heb een be-paald gevoel voor Suriname, maar ik kan niet zeggen dat het mijn tweede vaderland is. Ik ben er ook pas één keer geweest.” Een van haar grote voorbeelden is de Suri-naamse zwemmer Anthony Nesty die tijdens de Olympische Zomer-spelen in Seoul in 1988 een gouden medaille won op de 100 meter vrij. “Met zijn gouden medaille in Se-oul heeft hij Suriname op de kaart gezet. Ik heb hem voor het eerst ontmoet bij de WK in 2007. Nesty wist wie ik was, dat vond ik wel bij-zonder. Ik zou het leuk vinden om samen met hem iets te doen voor het zwemmen in Suriname.”

BRONNEN: WWW.R ANOMI.NL,

WWW.STUDENTEN.NET

Van 27 juli tot en met 12 augustus 2012 worden in Londen de Olympische Zomerspelen gehouden. Ongetwijfeld haalt Nederland een aantal me-dailles, liefst gouden. Zwemmen is van oudsher een sport waarin Neder-land een kans maakt op eremetaal en dat geldt ook volgend jaar. De be-langrijkste troef is Ranomi Kromowidjojo (van 1990), die kans maakt op het hoogste bij het koningsnummer, de 100 meter vrije slag. Een portret van deze Groningse schone, die maandag 12 december tot ‘Sportvrouw van het jaar 2011’ is benoemd.

‘Uitgaan en

feestjes vind

ik leuk, maar

daar heb ik

gewoon echt

geen energie

voor. Maar ik

heb nooit het

gevoel dat ik

iets mis’

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 6

Bijna 9 op de 10 Nederlanders ervaart stress in dagelijks leven

Het overgrote deel van de Neder-landse bevolking (88 procent) er-vaart stress in het dagelijks leven, met name in de donkere maanden. Slechts iets meer dan de helft on-derneemt hierop actie. Dit blijkt uit onderzoek van Agis Zorgver-zekeringen. Vooral jongeren in de leeftijd tot 30 jaar ervaren stress. Waar jonge mannen voornamelijk stress op de werkvloer ervaren, ra-ken jonge vrouwen gestresst van zaken die zich afspelen in de pri-vésferen.

De belangrijkste oorzaken van stress op werkgebied zijn werkdruk (63 procent) en verantwoordelijk-heid (27 procent). In de privésferen zijn een gebrek aan nachtrust (41 procent) en relaties (41 procent) de grootste boosdoeners. Ook de don-kere wintermaanden spelen een rol in de mate van stress en dus ge-moedstoestand. Gemiddeld beoor-delen Nederlanders hun eigen leven vrij positief met het cijfer 7,2. Gedu-rende de donkere maanden daalt dit naar 6,5. Met name slechteweer (77 procent) en de dure, drukke

feestdagen (31 procent) doen Neder-landers tegen de donkere maanden opkijken.

KlachtenMeer dan de helft van de Nederlan-ders (57 procent) ondervindt wel eens lichamelijke klachten naar aanleiding van stress. Deze klach-ten bestaan uit minder goed sla-pen (56 procent), rondlopen met hoofdpijn (54 procent) en snel geïr-

riteerd zijn (47 procent). Opvallend is dat vrouwen gevoeliger zijn voor lichamelijke klachten veroorzaakt door stress dan mannen (71 procent versus 44 procent). Een ruime meer-derheid (70 procent) van de Neder-landers die lichamelijke klachten ondervonden van stress, heeft actie ondernomen om deze klachten te verminderen. Een bezoek aan de huisarts was hierbij het populairst (64 procent).

De veranderingen in de zorgverzekering 2012

De laatste maand van het jaar is steevast de maand dat je wordt bedolven onder aanbiedingen van zorgverzekeraars. En zoals elk jaar is er ook voor 2012 een groot aan-tal veranderingen die allemaal ge-volgen hebben voor de portemon-nee. Omdat iedereen hier mee te maken heeft, zetten we de wijzi-gingen op een rij.

• Het eigen risico stijgt per 1 janua-ri 2012 met 50 euro naar 220 euro. Voor iedereen geldt een verplicht eigen risico dat men via de basis-verzekering zelf moet betalen. Het eigen risico kan vrijwillig ver-hoogd worden met maximaal 500 euro. Hoe hoger het eigen risico, des te groter de premiekorting.

Online verzekeren goedkoper

Twee op de drie Nederlanders maakt gebruik van de collecti-viteitskorting bij de traditionele zorgverzekeraar.

Veel mensen denken dat deze korting ervoor zorgt dat ze de laagst mogelijke premie beta-len voor hun zorgverzekering. Maar dat is niet waar. De collec-tiviteitskorting bedraagt gemid-deld slechts 5 procent. Stappen deze consumenten over naar een internetlabel van hun huidige zorgverzekeraar, dan zijn ze maar liefst 10 procent voordeliger uit. Hiermee besparen consumenten gemiddeld 7 euro per maand. Het aantal consumenten dat het gemakkelijk vindt om hun verze-keringszaken online te regelen neemt de laatste jaren sterk toe. Dat is ook de reden dat steeds meer zorgverzekeraars er een internetlabel bij hebben. De gro-tezorgverzekeraar VGZ maakte onlangs bekend dat ze ook met een internetlabel start: Blue.

OpzeggenU kunt uw huidige zorgverzeke-ring opzeggen tot 31 december 2011. U kunt dit doen door het schrijven van een brief aan uw verzekeraar.

Vervolgens moet u voor 1 febru-ari een nieuwe zorgverzekering hebben gekozen, maar waar-schijnlijk doet u dat ook voor 31 december. Zo niet, dan blijft de oude verzekering gewoon doorlopen, maar wel onder de nieuwe voorwaarden. Als u na 1 februari geen nieuwe verze-kering heeft afgesloten, kunt u een boete krijgen.

Opvallend meer

overstappers11 procent van de Nederlanders is van plan om per 1 januari over te stappen naar een nieuwe zorgverzekering.

In oktober wilde al 9 procent switchen van verzekeraar. Dit percentage is daarna verder ge-stegen. Ondanks dat de stijging van de premie van de eerste zorgverzekeraar lager is dan ver-wacht, willen toch steeds meer mensen veranderen van zorgver-zekering. Het aantal twijfelaars is in november weer toegenomen ten opzichte van oktober: 33 pro-cent in oktober tegen 40 procent in november. Dit blijkt uit onder-zoek van Verzekeringssite.nl.

‘Niet bezuinigen op veiligheid’

“Het blijft onbegrijpelijk dat er op verkeersveiligheid bezuinigd wordt.” Dit zegt Linda van der Eijck, directeur van Veilig Verkeer Ne-derland (VVN). Minister Schultz Van Haegen (Infrastructuur & Milieu) heeft onlangs besloten de budgetten van de VVBN en de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) niet te hal-veren, maar met 25 procent te verlagen. Van der Eijck vindt dit mooi, maar uit het oogpunt van verkeersveiligheid niet voldoende. Zij on-dersteunt haar argumenten door te wijzen op het groeiend aantal gewonden dat na een verkeersongeval in het ziekenhuis belandt. In 2010 vielen er 19.200 ernstig gewonden, drie procent meer dan in 2009.

• Maagzuurremmers verdwijnen uit het basispakket (chronisch ge-bruik is van deze maatregel uitge-zonderd).

• Voor fysiotherapiebehandelingen voor chronisch zieken komen meer behandelingen voor eigen rekening van de patiënt: nu nog twaalf, in 2012 worden dat er twintig.

• Het schrappen van dieetadvise-ring, tenzij de dieetadvisering on-derdeel is van de gecoördineerde, multidisciplinaire zorg aan een verzekerde die lijdt aan een chro-nische obstructieve longziekte, of

aan diabetes of die een cardiovas-culair risico heeft.

• In het stoppen-met-rokenpro-gramma worden de kosten voor ondersteunende geneesmiddelen niet meer vergoed.

Geestelijke gezondheidszorgDaarnaast worden in de geestelijke gezondheidszorg een aantal pakket-maatregelen genomen. Het zijn:

• Invoering van een eigen bijdrage tweedelijns ggz (zoals ziekenhui-zen). Voor verzekerden van 18 jaar en ouder wordt een eigen bijdrage ingevoerd.

• Invoering van een nominale ei-gen bijdrage verblijf van circa 145 euro per maand voor verzekerden van 18 jaar en ouder. Patiënten die gedwongen opgenomen zijn, hoeven geen eigen bijdrage te be-talen.

• Het aantal vergoede zittingen in de eerstelijns psychologische zorg wordt verlaagd van acht naar vijf en de bijbehorende eigen bijdrage per zitting wordt verhoogd van 10 euro naar 20 euro.

• De behandeling van aanpassings-stoornissen wordt uit het pakket gehaald.

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 7

De Mâr Houtkonstrukties BV be-staat sinds 1993, heeft 160 mede-werkers en is in een groot aantal opzichten een bijzonder bedrijf. Dat begon al bij de oprichting. Rijpma zegt daarover: “Onze filo-sofie was geprefabriceerde hout-producten maken voor individuele woningen. Dat werd destijds aan-gemerkt als onhaalbaar. Waarom? Vooral omdat het engineeren veel tijd kost. Voor een groot aantal wo-ningen is dat een ander verhaal, omdat je de tijd en kosten van het ontwerp kunt uitsmeren over alle woningen, maar bij één woning is dat een ander verhaal. Kenners en collega’s wisten ons te vertellen dat dit niet zou lukken.”

Die kenners hadden het finaal mis. “Het ligt er namelijk maar aan hoe je er tegenaan kijkt”, zegt Rijpma. “Je kunt stellen: ‘Een dak wordt dan heel erg arbeidsintensief en onbe-taalbaar.’ Maar wij zeggen: ‘Een dak is een dak en als je het bouwproces weet te industrialiseren, dan is het een heel ander verhaal. Wat wij doen, is maatwerk binnen massa-productie.” En dat altijd in hout. “Hout is prachtig bouwmateriaal. Het is makkelijk te verwerken, is milieuvriendelijk omdat het CO2

bindt, heeft een ongekend hoge iso-latiewaarde en hout is duurzaam, mits je het uit de juiste gebieden betreft. Wij halen alleen hout uit duurzame gebieden in Scandina-vië en alle hout heeft het FSC- of het PEFC-certificaat. Als je aan ar-

chitecten vraagt welke manier van bouwen de toekomst heeft, dan zeggen drie van de vier houtskelet-bouw.” Duurzaam en maatschap-pelijk verantwoord ondernemen zijn het bedrijf trouwens op het lijf geschreven. Rijpma: “We voor-zien onder meer in een kwart van onze eigen energievoorziening via zonnecollectoren. Verder halen we onze medewerkers op met busjes, zodat niet iedereen met zijn eigen auto hoeft te rijden. En we steunen een groot aantal kleine sportver-enigingen.”

RazendsnelDe prefab producten van De Mâr Houtkonstrukties ontwikkelen zich de laatste jaren razendsnel. Rijpma: “Ik heb een jaar of vijf geleden eens gezegd dat we in de toekomst zelfs het behang aanbrengen. Zo ver is het nog niet, maar het gaat steeds meer die kant op.” De recreatiewoningen voor Nieuwvliet-Bad zijn weer een ferme stap in deze richting. Ballast Nedam legde hier ongeveer ander half jaar geleden de vraag neer om zeer hoogwaardig te prefabriceren met een zo kort mogelijke produc-tietijd op de locatie zelf. Dit scheelt tijd en dus geld. Tussen oktober dit jaar en april 2012 moeten 90 wo-ningen worden opgeleverd. Dat is bij traditionele bouw niet haalbaar, maar nu gaat het lukken. Rijpma licht toe: “Samen met engineers van Ballast Nedam en andere toele-veranciers hebben we het volledige productieproces in 3D ontwikkeld

waarbij de leidraad is om wanden, vloeren en daken zo compleet mo-gelijk aan te leveren. In de praktijk komt dat vooral neer op zoveel mogelijk installatiewerk in onze fabriek. Leidingen zijn cruciaal in deze werkwijze. Sluiten leidingen op de bouwplaats niet op elkaar aan, dan leidt dat tot verstoringen waar je niet op zit te wachten.” Voor De Mâr betekent dit een productie-proces bij voorkeur zonder fouten. Rijpma: “Wij hebben een eigen kwa-liteitssysteem ontwikkeld met als uitgangspunt dat we minder dan één procent, liefst nul procent, fou-ten maken. In de bouw wordt uit-gegaan van tien, elf procent bouw-fouten. Dat vind ik een bizar hoog percentage. Wij nemen daar in elk geval geen genoegen mee.”

PushFitBij de productie koos De Mâr bewust voor PushFit. Alle leidingen voor cv en water in de wanden en vloeren zijn PushFit. Projectleider Folkert Boersma heeft dit project begeleid. Hij licht de keuze voor PushFit aldus toe: “PushFit is een perfect systeem met een aantal voordelen. Iedereen kan het verwerken, je hebt amper-gereedschap nodig en er zijn geen risico’s dat een leiding gaat lekken. Zie je het groene venster, dan is de leiding goed aangesloten. Het is ook snel. Bij ons proces draait alles om snelheid en dan is een systeem dat je snel in elkaar kunt zetten een must. Verder is bij onze productie een groot voordeel dat de leidin-gen flexibel zijn. We hoeven daar-door niets voor te buigen. PushFit leidingen staan in maat in bakken, waarmee we snel seriematig kun-nen werken. Bovendien komen in de woningen Duofix toiletelemen-ten van Geberit. PushFit sluit daar naadloos op aan en wij installeren hier de frames al in de wanden. Op de bouwplaats moet alleen nog het toilet worden geplaatst. En Geberit heeft fantastisch meegewerkt in het ontwikkelingsproces. We hadden bijvoorbeeld een paar wensen voor de aansluiting van de verwarming waar Geberit geen standaard oplos-sing voor had. Dat wordt dan vervol-gens ontwikkeld. Accountmanager Johan Kienhorst kwam hier regel-matig langs met de vraag of er nog wensen zijn, echt helemaal goed.”

Proces van de toekomstAlles bij elkaar smaakt dit unieke project naar meer. Rijpma zegt daarover: “Het is voor het eerst dat we samen met de klant een heel proces hebben ontwikkeld. Deze manier van werken is de toekomst. En er zijn nog veel meer mogelijk-heden. Wij zijn nu bezig met de ont-wikkeling van een proces waarbij de zonnecollectoren al in het prefab dak worden geïnstalleerd. Dat heeft naast de andere voordelen van snel-heid en lagere kosten het voordeel dat je afkomt van die lelijke lappen-dekens met zonnepanelen. Het is vaak geen gezicht wat je tegenkomt op daken en dat komt puur omdat zonnecollectoren niet worden mee-

genomen in de ontwerpfase. Wij willen dat veranderen. Uiteindelijk gaan we toe naar een systeem waar-bij niet de architect aangeeft waar de leidingen moeten komen, maar de eindgebruiker. Je plaatst een

prefab woning, vervolgens geeft de eigenaar met stickers aan waar hij de aansluitingen wenst voor elec-tra, data en andere installaties en daarna wordt het installatiewerk uitgevoerd.”

‘Bij ons bouwproces draait alles om efficiency’

De Mâr Houtkonstrukties BV gebruikt PushFit in uniek productieproces voor vakantiewoningen

De Mâr Houtkonstrukties BV in het Friese Grou timmert stevig aan de weg. Of beter: timmert stevig aan prefab vloeren, wanden en daken, want dat is de core business. Momenteel wordt in de in de fabriek gepro-duceerd aan prefab woningen voor Strand Resort Nieuwvliet-Bad. Dit is niet zomaar een opdracht, want de prefab constructies vanuit Friesland worden zo compleet mogelijk aangeleverd, onder andere met PushFit leidingen. Het is een primeur. Directeur Jaring Rijpma en projectleider Folkert Boersma leggen uit hoe dit zo gekomen is.

Een medewerker van De Mâr Houtkonstrukties BV installeert PushFit.

De onderdelen van PushFit liggen klaar.De prefab wanden voor Nieuwvliet-Bad gaan zo compleet mogelijk, met alle instal-latiewerk, de deur uit.

Strand resortNieuwvliet-Bad

Strand resort Nieuwvliet-Bad wordt een nieuw luxe vakantie-paradijs aan de toegangsweg naar het strand van Nieuwvliet-Bad in Zeeland.

Alle woningen en overige gebou-wen zijn gebouwd onder Zeeuwse architectuur en sluiten aan bij de historische bebouwing in het Zeeuwse landschap. Natuurlijk vol-

doen ze volledig aan de wensen op het gebied van luxe recreatiewo-ningen. Er komen negen verschil-lende typen woningen. Opdracht-gever is Landal GreenParks. Ballast Nedam verzorgt de ontwikkeling en realisatie. Er is nog een aantal woningen te koop. De verkoop is in handen van Domio recreatiewo-ningen. Meer informatie: www.re-sortnieuwvlietbad.nl.

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 8

Material Xperience

Het jaarlijkse materiaal evene-ment voor architecten en an-dere creatieve professionals. Tijdens dit evenement worden innovatieve en inspirerende materialen getoond.

Datum: 25 t/m 27 januari 2012 Locatie: Ahoy Rotterdam

Meer informatie: www.materialxperience.nl

VSK 2012

De VSK is de belangrijkste tweejaarlijkse beurs voor de installatiesector in Nederland op gebied van verwarming, sanitair, klimaatbeheersing en koudetechniek. De editie in 2012 belooft weer minimaal net zo veelbelovend te wor-den als de editie in 2010.

Er zullen zo’n 450 exposanten aanwezig zijn en de organisa-tie verwacht ruim 60.000 be-zoekers.

Datum: VSK 2012 is van maandag 6 tot en met vrijdag 10 februari 2012.Locatie: Jaarbeurs Utrecht.

Meer informatie: www.vsk.nl

Eigen Huis (Ver)Bouwen + Inrichten

Voor iedereen met bouw-, ver-bouw- of inrichtingsplannen is een bezoek aan de beurs Eigen Huis (Ver)Bouwen + In-richten een aanrader. Op de beurs zijn bedrijven vertegen-woordigd die producten en/of diensten leveren op het ge-bied van bouwen, verbouwen en inrichten.

Datum: 30 maart t/m 1 april 2012.Locatie: Jaarbeurs Utrecht

Meer informatie: www.denationalebouwbeurs.nl

AGENDA

Abonnement kan nietmeer stilzwijgend verlengd

Consumenten kunnen sinds 1 december een abonnement dat stil-zwijgend verlengd is maandelijks en gemakkelijker opzeggen. Con-sumenten hebben voortaan het recht om na de eerste vaste contract-periode het abonnement te beëindigen met een opzegtermijn van maximaal een maand.

Dit is het gevolg van de Wet Van Dam die per deze datum van kracht is geworden. Hiermee zijn de regels voor het verlengen van abonnemen-ten en contracten gewijzigd. Dit geldt bijvoorbeeld voor een abonne-ment bij een boekenclub of sportschool, maar ook voor het maande-lijks ontvangen van producten als vitaminepillen en postzegels.

Wanbetalers kostenEuropa 312 miljard

Europa loopt ongeveer 312 mil-jard euro mis doordat bedrijven, overheden en consumenten hun rekeningen niet op tijd betalen. Een betere betaaldiscipline zou bovendien een half miljoen banen kunnen opleveren, zo concludeert financieel dienstverlener Intrum Justitia uit een Europees beta-lingsonderzoek (EPI).

Zesduizend Europese bedrijven de-den mee aan het onderzoek. Vooral professionele dienstverleners als kleine zelfstandigen, accountants, vertalers en architecten hebben veel last van wanbetalers. In Ne-derland ligt het percentage onbe-taalde rekeningen op 3,5 procent. Het Europese gemiddelde ligt op 4,5 procent. Van de rekeningen van Nederlandse nutsbedrijven wordt 1,8 procent niet voldaan, tegen 1,5 procent gemiddeld in Europa. Van de professionele dienstverleners (kleine onafhankelijke zelfstandi-gen, accountants, webdesigners, vertalers, advocaten en architec-ten) in Nederland krijgt 3,5 pro-cent hun facturen nooit betaald. In Europa is dit zelfs 4,5 procent.

De bouw- en vastgoedsector en het onderwijs kampen eveneens meer dan gemiddeld met onbetaalde fac-turen (respectievelijk 3,6 procent,

3,8 procent en 3,7 procentin Eu-ropa). In de transportsector wordt beter dan gemiddeld betaald. Daar wordt 2,3 procent van de rekenin-gen afgeschreven.

Architecten Een beroepsgroep die het extra voor de kiezen krijgt in Nederland zijn de architecten. Het aantal on-betaalde rekeningen van architec-ten groeide het afgelopen jaar on-

Ook gemeenten maken zich schuldig aan wanbetalen, blijkens dit bericht in het AD.

Bijna de helft van de Nederlandse jongeren tussen 13 en 18 jaar ver-telt niet aan anderen wanneer zij schulden hebben. En geldtekort wordt door 28 procent van de jon-geren verzwegen.

Dit blijkt uit onderzoek van incas-sobureau GGN naar het betaalge-drag in Nederland. Het hebben van schulden vinden jongeren niet nor-maal. 28 procent van de jongeren (met name 15- t/m 18-jarigen) ligt er wakker van wanneer zij geld lenen of schulden hebben en 62 procent voelt zich schuldig als ze een reke-ning te laat betalen. Rondom het hebben van schulden hangt een soort vrees. Een op de drie denkt er liever niet over na wanneer zij schulden hebben en bijna de helft zou het niet aan anderen laten we-ten als ze schulden hebben. Een paar opvallende feiten:- 13- en 14-jarigen krijgen hun in-komsten voornamelijk uit zakgeld, een krantenwijk en kleedgeld (resp. 90, 32 en 20 procent).

- De groep jongeren in de leeftijd 15 t/m 18 jaar verdient hun inkomen voornamelijk met zakgeld (60 pro-cent), een bijbaantje tussen de 4 en 16 uur (42 procent), kleedgeld (34 procent) en studiefinanciering (33 procent).

- Voor 89 procent van de jongeren zijn hun inkomsten voldoende om in hun uitgaven te kunnen voor-zien. Drie op de vier houdt zelfs iedere maand geld over. Er wordt dan ook door een groot deel van de jongeren gespaard.

- Jongeren geven geld uit aan kle-ding en uitgaan.

- De meeste jongeren (69 procent) houden zelf hun inkomsten en uit-gaven in de gaten met bijvoorbeeld internetbankieren.

- Een kwart van de jongeren heeft de afgelopen twaalf maanden wel eens schulden gemaakt of geld geleend. De jongeren die schul-den hebben gemaakt, maakten dit voornamelijk voor consumpties (35 procent), uitgaan (21 procent) en kleding (18 procent).

rustbarend en de betalingstermijn steeg fors. Aan het eind van 2010 stond nog zo’n 215 miljoen euro

aan onbetaalde rekeningen open van klanten van architectenbu-reaus.

Te vaak stappen is een van de redenen waarom jongeren schulden hebben.

Ook het abonnement voor de sportschool kan niet meer stilzwijgend worden verlengd.

Jongeren houden hunmond over schulden

Bad in Beeldblijft groeien

Het aantal Bad in Beeld-vestigin-gen blijft groeien. Recent kwa-men er weer twee vestigingen bij, waarmee het totaal nu op 28 vestigingen komt.

Per 1 oktober 2011 zijn G.J. Meijer Sanitair & Tegels in Al-mere en Meijer Sanitair & Tegels in Nieuw-Vennep aangesloten bij Bad in Beeld. G.J. Meijer Sanitair & Tegels heeft een showroom van 1500 m2 en is een toonaan-gevend bedrijf in sanitairland.

Dit bedrijf is ‘Badkamerdetaillist van het jaar 2011’. Meijer Sanitair & Tegels in Nieuw-Vennep heeft een showroom van 1300 m2 en heeft ruim dertig jaar ervaring.

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 9

Wilt u meer weten over de Round Clock Deluxe van Honeywell?

Kijk op www.regelvisie.nl of bel Honeywell Infolijn: 020-56 56 392

© 2011 Honeywell B.V. AD0315

Uniek en universeel!

De ronde klokthermostaat met unieke CombiContact functie!

De Round Clock Deluxe wordt de komende tijd gegarandeerd een bestseller! Deze universele klokthermostaat

is immers zowel te gebruiken voor aan/uit als modulerend regelen. CombiContact is een innovatieve oplossing

die er voor zorgt dat de thermostaat automatisch correct werkt op elk 24V en OpenTherm® cv-toestel. Net als

de overige thermostaten uit de Honeywell Round-familie is de Round Clock Deluxe mooi, efficiënt en gebruiks-

vriendelijk. Bovendien heeft de Round Clock Deluxe een zeer eenvoudig in te stellen klokprogramma.

Kortom, geavanceerde techniek in een vertrouwd jasje! Het vertrouwde gezicht van comfort, Honeywell.

Installateur uit Emmen wint Femme Tech Award

De Groot Installatiegroep zoekt én vindt vrouwen

De Groot Installatiegroep uit Em-men ontving begin november de Femme Tech Award. De jury roem-de de wijze waarop het bedrijf vrouwelijke werknemers weet bin-nen te halen en aan zich weet te binden en reikte daarom de Award uit aan personeelscoördinator Irma Timmer-De Groot.

Zij laat weten: “De reden waarom wij aan deze verkiezing hebben meegedaan, is dat wij vinden dat ons bedrijf vooruitstrevend is in het boeien, binden en behouden van ons vrouwelijk personeel in de tech-nische functies. Voor onze vrouwe-lijke werkneemsters is het een op-steker dat we deze prijs in de wacht hebben gesleept.”

De Award werd uitgereikt tijdens de Femme Tech Dag. Dit is een dag voor, door en over vrouwen in de techniek en is een initiatief van TechniekTa-lent.nu en er kwamen 150 vrouwen op af die bewust gekozen hebben voor een technische loopbaan. Bij de uitreiking zei de directeur van Tech-niekTalent.nu Chris van Bokkum: “Wij werken er hard aan om meer vrouwen in de metaal- en installatie-branche te krijgen. Niet alleen om-dat de arbeidsmarkt steeds krapper wordt, maar ook omdat het innova-tievermogen van bedrijven groeit als er vrouwen werken.”

Aanmoediging Irma Timmer-De Groot beschouwt de award als een aanmoediging om op de ingeslagen weg door te gaan. Bij het installatiebedrijf werken 286 personen, onder wie 31 vrouwen. Vier van hen hebben een technische functie op de service- en onderhouds-afdeling, tekenkamer (cad-tekenaar) en sprinkler-afdeling. Dat vrouwen wel degelijk iets voelen voor een car-rière in de technische sector, blijkt onder andere uit de reacties op een specifiek op vrouwen gerichte adver-tentie van De Groot Installatiegroep: ruim vierhonderd vrouwen hadden belangstelling! “De komende jaren krijgen we te maken met een tekort aan technische vakkrachten, dus je moet elke mogelijkheid om nieuwe medewerkers binnen te halen nu al aangrijpen. Daar horen natuurlijk ook vrouwen bij. Verder zijn meer vrouwen op de werkvloer ook be-langrijk voor de door ons gewenste diversiteit”, zegt Timmer-De Groot.

FactorenHet beleid bij De Groot Installatie-groep om meer vrouwen aan te ne-men en te koesteren is gestoeld op een aantal factoren. “Wij investeren doelbewust in het aantrekken van vrouwelijk technisch personeel en wij durven vrouwen verantwoorde-lijkheid te geven. Momenteel zitten in de directie drie vrouwen. We wer-

ken verder aan voldoende diversi-teit binnen het bedrijf, zodat iedere vrouw passend werk vindt. Verder zorgen we voor mogelijkheden om werk en privé te combineren en we hebben een uitgebreid opleidings-plan voor ontwikkeling en scholing van onze medewerkers. Buiten de muren van het bedrijf werken we

graag mee aan voorlichtingsactivi-teiten om meer meiden en vrouwen te interesseren voor techniek.”

Timmer-De Groot hoopt dat meer bedrijven het voorbeeld zullen vol-gen. “Ons doel is ondernemers te laten zien dat vrouwen en techniek goed samengaan. Goed voorbeeld

doet hopelijk goed volgen.” Tot slot wijst zij erop dat de award natuur-lijk ook de verdienste is van alle mannelijke medewerkers. “Zonder de positieve inzet van onze vrou-wen en mannen hadden wij deze award nooit in ontvangst kunnen nemen. Wij zijn oprecht trots op alle medewerkers.”

Irma Timmer-De Groot krijgt uit handen van Chris van Bokkum van TechniekTalent.nu de Femme Tech Award.

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 10

Mike Horn in rustig vaarwaterMike Horn bevindt zich momen-teel in rustig vaarwater. Letterlijk, want zijn schip Pangaea bevindt zich in de wateren rond Rodri-guez Key, in Dade County, Florida.

Terwijl de Young Explorers onder-zoek doen in de Everglades, maakt Mike Horn zich op voor de oversteek naar Zuid-Amerika.

Dat de Young Explorers onderzoek doen in de Everglades is zoals bij alle onderzoeken geen toeval. Dit enorme natuurgebied wordt be-dreigd door de klimaatverandering. De Young Explorers (dit zijn jonge onderzoekers uit diverse landen waarvan de samenstelling regelma-tig verandert) maken de balans op. De wereldreis van Mike Horn op de Pangaea wordt gesponsord door Geberit. Doel van de reis is onder andere in kaart te brengen welke gevolgen de klimaatverandering heeft voor bepaalde gebieden in de

wereld. Geberit heeft de reis onder meer aangegrepen om in een aantal

ontwikkelingsgebieden sanitatie-projecten op te zetten.

Mike Horn doet nu even rustig aan, maar hij heeft tijdens zijn reis al voor heel wat koude avonturen gestaan.

‘Agenten hebben moeiteom boetes te schrijven’

Dit jaar gingen de boetes omhoog en daardoor hadden agenten al moeite met de hoogte. Volgend jaar wordt het allemaal nog duurder en bij de politie leidt dit tot veel onbegrip. “Je ziet nu al dat collega’s de hoogte van de boetes als argument gebruiken om minder boetes uit te schrijven. En in januari, als de boetes fors omhoog gaan, zullen zij nog minder gaan schrijven’’, waarschuwt voorzitter Walter Wel-ting van politievakbond ANPV.

Twee-onder-een-kap daalt meest in waardeIn de maand oktober verkochte be-staande koophuizen waren gemid-deld 2,8 procent goedkoper dan in dezelfde maand in 2010. Ver-geleken met september was deze daling iets kleiner, zo laten het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en het Kadaster weten.

Uit de cijfers blijkt dat alle wo-ningtypen in oktober goedkoper waren vergeleken met 2010. De

grootste prijsdaling van 4 procent deed zich voor bij de twee-onder-een-kapwoning. Appartementen daalden met 2,4 procent het minst in prijs.

Uit de cijfers blijkt verder dat zich alleen in de provincie Flevoland een prijsstijging van 1,4 procent voor deed. In de overige provincies was een prijsdaling zichtbaar. In de provincies Friesland en Overijs-

sel daalden de prijzen met onge-veer 4 procent het sterkst. Vergele-ken met de maand september dit jaar, lieten de verkoopprijzen van bestaande koophuizen een daling zien van 0,4 procent.

In oktober wisselden ongeveer 9.500 bestaande koophuizen van eigenaar. Dat is 5 procent lager dan oktober 2010.

OOK NIEUW IN DE RANGE

DW089K

DW088K Duidelijk zichtbareDuidelijk zichtbarekruislijnlaserkruislijnlaser• Nu ook bruikbaar met• Nu ook bruikbaar met

laserdetector laserdetector (niet standaard(niet standaardmeegeleverd).meegeleverd).

• Eenvoudig te • Eenvoudig te bedienen met bedienen met slechts 2 knoppen.slechts 2 knoppen.

NIEUW

Kruislijn op vloer,plafond en wand

MEERDERETOEPASSINGEN

ZEER HOGEZICHTBAARHEIDZeer zichtbare laserlijn,tot 15m zichtbaar bijbinnengebruik

Fijnafstelling van deverticale lijnen

GEBRUIKSGEMAK

Compleet metalenbehuizing om hetlasermechanisme beter te beschermen

ROBUUST ONTWERP

DE0892Laserdetector, compatibel metDW088 alsook met DW089

BEREIK VAN 50M bijbuitengebruik

(detector)

• Tot 50 m bereik• Dankzij

ingebouwdemagneten kandeze bevestigdworden op metaal, bv metal stud

deze bevestigdworden op metaal, bv metal stud

DE0882¼” Laserkolom

DE0881¼” Laserstatief

DW088K DW089KDW088K DW089KDW088K DW089KDW088K DW089KDW088K DW089KDW088K DW089K+/- 0.3mm/m +/- 0.3mm/m+/- 0.3mm/m +/- 0.3mm/m2 30.46Kg 0.8Kg+/- 4° +/- 4°4.5V - 3 x AA 6.0V - 4 x AA4.5V - 3 x AA 6.0V - 4 x AA

RefNauwkeurigheidAantal laserlijnenGewichtZelfnivelleringsbereikVoedingVoeding

€449,- excl. BTW€€543,29 incl. BTW

€€299,299,- excl. BTW€€361,361,79 incl. BTW

€99,- excl. BTW€€119,79 incl. BTW

MULTILIJNLASERS

NIE

UW

!

€ 399,- excl. BTW

€ 249,- excl. BTW

€ 99,- excl. BTW

€ 79,- excl. BTW

€ 79,- excl. BTW

OOK BESCHIKBAAR ALS

VOORDEELSET!DW088:MET LASERSTATIEF DW088KTRI € 299,-MET LASERKOLOM DW088KPOL € 299,-

DW089:MET LASERSTATIEF DW089KTRI € 449,-MET LASERKOLOM DW089KPOL € 449,-

VOORDEELSET!€ 299,-€ 299,-

€ 449,-

Janssen Beugen is hofleverancier

Baderie Gebr. Janssen Beu-gen mag zich sinds kort Hofleverancier noemen. De bekende Baderie speci-aalzaak vierde onlangs het 125-jarig bestaan en tijdens de feestelijkheden werd be-kendgemaakt dat het Hare Majesteit de Koningin heeft behaagd Janssen Beugen te benoemen tot hofleveran-cier.

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 11

De Kangoo Express is voor Renault een vaste waarde in het program-ma bestelauto’s. Sinds een paar maanden is er ook een verlengde versie – de Kangoo Maxi - die voor veel installateurs een prima auto is.

De vernieuwde Kangoo is al enige tijd op de markt, maar hij ziet er nog steeds modern uit. Blijkbaar zijn de ontwerpers erin geslaagd de auto een tijdloos uiterlijk te geven. De Kangoo Maxi is zichtbaar verlengd (er is bestelruimte aangeplakt), maar de auto is toch binnen propor-ties gebleven. De Kangoo Maxi is 40 cm langer dan zijn kleinere broer-tje. Ook aan het chassis werd ge-sleuteld, de wielbasis is maar liefst 38 cm langer. Bij veel relatief kleine bestelauto’s die worden verlengd gaat dit ten koste van het zicht naar achteren. Bij de Kangoo Maxi valt dat reuze mee. Het zicht vanuit de

Kangoo Maxi: gewoon een beetje meer

Het aantal ziekenhuisgewonden door een fietsongeval bij ouderen is in de periode 2005-2009 met 55 procent gestegen, zo laat de Stich-ting Consument en Veiligheid weten. Deze stijging wordt veroor-zaakt door een toenemend aantal fietskilometers bij ouderen.

Dagelijks belanden ongeveer vijftig fietsers van 55 jaar en ouder op de eerste hulp in een ziekenhuis (de zogeheten Spoedeisende Hulpaf-deling (SEH) na een ongeval met de fiets. Van hen worden er gemid-deld twaalf per dag opgenomen. Eens in de drie dagen overlijdt een oudere fietser als gevolg van een verkeersongeval (120 per jaar). Het aantal ziekenhuisopnamen ten gevolge van fietsongevallen bij oude-ren is tussen 2005 en 2009 toegenomen met 55 procent, terwijl het aantal SEH-behandelingen vanwege fietsongevallen bij ouderen met 39 procent is toegenomen.

De belangrijkste oorzaak is dat ouderen veel meer fietsen. Het totaal aantal kilometers dat fietsend werd afgelegd door ouderen steeg in deze periode met 50 procent. Vrouwelijke ouderen komen vaker op

de SEH en worden vaker in het ziekenhuis opgenomen vanwege een ongeval met fietsen dan mannen, maar daar staat tegenover dat on-der de dodelijke slachtoffers juist veel oudere mannen zijn. De belangrijkste oorza-ken zijn meestal zogeheten omgevingsfactoren, zoals een gladde weg, obstakels of kuilen. Verder valt op dat veel oude-ren vallen tijdens op- of af-stappen en terwijl ze (bijna) stilstaan.

cabine is prima, vooral dankzij de grote voorruit. Het interieur maakt een solide indruk, maar de stoelen zijn een beetje week. Je vraagt je af hoe dat zich houdt ‘in the long run.’Er is voldoende opbergruimte, ook boven het hoofd. De versnel-lingspook zit aangenaam dichtbij. De Renault is zoals elke Franse auto afgesteld op comfort en dat is goed voelbaar bij rijden. Het gevolg is ook dat het weggedrag wat ‘soft’ is. De 1,5 dCI diesel gaat al wat jaren mee, maar is nog lang niet aan het einde van z’n latijn. De motor is met 90 pk niet snel, maar kan goed meeko-men met het verkeer. Het verbruik is 1 liter diesel op 15,1 km.

De winst van de verlenging ligt puur in de laadruimte. Die is maar liefst 41 cm langer. Het laadvermo-gen neemt daardoor ook toe, tot 857 kg. De normale Kangoo mag 682 kg laden. Tussen de wielkasten van de Kangoo Maxi past een europallet in de breedte. De opening van de zij-deur heeft een breedte van 59 cm.

TLN: ‘Nieuwe automobilistenmoeten ervaring in truck opdoen’

Renault Kangoo Maxi Motor: 1.5 dCi dieselInhoud: 1461 cc.Vermogen: 90 pk.Koppel: 200/1750 (Nm/toeren).Afmetingen uitwendig lxbxh (in cm): 460x183x184Wielbasis: 308 cm.Laadruimte lxbxh (in cm): 208 x 149 x 120Tilhoogte: 60 cm.Eigen gewicht: 1318 kg.Nuttig laadvermogen: 857 kg.Maximaal aanhangwagengewicht: 1050 kg.Brandstofverbruik (gecombineerd, onbeladen): 1 op 15,1.CO2-uitstoot: 140 g/km.Aanschafprijs basismodel: 14.090 euro (excl. BPM en BTW).

Fietsende ouderen vaker betrokken bij ongeval

Transport en Logistiek Nederland (TLN) wil dat alle aanstaande auto-mobilisten en motorrijders erva-ring opdoen met vrachtauto’s in het verkeer. Volgens de belangen-organisatie moeten alle mensen die hun rijbewijs willen halen, ook één uur rijles krijgen op een vracht-auto. Op deze manier ontstaat er volgens TLN meer onderling be-grip tussen de medeweggebruikers waardoor de verkeersveiligheid op de weg verbetert.

Aanleiding voor dit voorstel zijn de positieve ervaringen van TLN met het dodehoekproject ‘Veilig op Weg’. Verkeersveiligheid wordt voor

een groot deel bepaald door contact tussen de verschillende weggebrui-kers. Het is hierbij van groot belang dat deze weggebruikers zich kun-nen verplaatsen in elkaars positie. TLN geeft daarom al 15 jaar les op basisscholen om leerlingen beter bewust te maken van de dode hoek. Tijdens deze ‘Veilig op Weg’-les er-varen basisschoolleerlingen in de cabine van een vrachtauto zelf wat de chauffeur wel, maar vooral wat de chauffeur niet ziet. Doordat veel kinderen zich nu beter kunnen verplaatsen in de positie van een chauffeur, is mede dankzij dit pro-ject het aantal dodehoekslachtof-fers de afgelopen jaren gedaald.

Door beginnende automobilisten ervaring te laten op doen met het rijden van een truck ontstaat volgens TLN meer inzicht in de gevaren van de truck.

Zakelijkerijders willenbelrichtlijn

Bijna de helft (48 procent) van de zakelijk rijders die werken bij een bedrijf zonder richtlij-nen over bellen in de auto, wil dat hun werkgever hiervoor een gedragscode opstelt. De belang-rijkste redenen die men noemt, zijn dat dit een rustiger en vei-liger gevoel geeft tijdens het rijden.

Dit staat in een onderzoek van Veilig Verkeer Nederland (VVN). Een ander opvallend gegeven is dat, ondanks het feit dat 86 pro-cent van de automobilisten weet dat bellen ten koste gaat van de aandacht voor het verkeer, 16 procent toch in de auto belt.

December 2011 INSTALLATIENIEUWS pagina 12

Ben jij de beste fi tter van Nederland 2012?Laat zien wat je kan tijdens de installatiewedstrijd ‘De beste fi tter van Nederland 2012’.Beheers jij het installatievak, in snelheid maar vooral in kwaliteit, schrijf je dan nu inop www.debestefi ttervannederland.nl - Dennis Raaijmakers, winnaar 2011.

‘De beste fi tter van Nederland’ is een initiatief van Geberit i.s.m. Grundfos, Honeywell en DEWALT, mede ondersteund door UNETO-VNI.

Ik daagje uit!