De ILT samenwerking met de ketenpartners bodem · Samenwerken in de keten, maar hoe? 6. Niet alleen...

De ILT samenwerking met de ketenpartners bodem

Via analyse en strategieontwikkeling naar meer samenhangende inspecties in de bodemketen

Francisco Leus, afdeling VAO

Rene Overduijn, afdeling HWB

Ronald Peters, afdeling HWB

Platform Toezicht Bodembeheer 17 november 2015

Inspectie Leefomgeving en Transport

Inhoud presentatie

1. Waar staat ILT binnen het werkveld bodem?

2. Samenwerken in de keten, maar hoe?


De grond, baggerspecie en bouwstoffen keten


Een gezamenlijke verantwoordelijkheid!

Vrijkomen

Verwerken

Behandelen

Wettelijke basis en…..

Wbb

Bbk

Rbk

Wm

Arbo

…

…

…..Toezichthouders Gemeenten

Provincies

RUD/OD

Waterschappen

Rijkswaterstaat

ILT

I-SZW

…

HH

AA

NN

DD

HH

AA

VV

II

NN

G G

VV

AA

N N

DD

E E

WW

EE

TT

Transport

Transport

Bouw

sto

ffen


Het spel samen slim spelen, anders een versnipperde aanpak



ILT Kwalibo toezicht op werkveld bodem

Raad van Accreditatie

Certificerende Instellingen

Bodem+


Bodemintermediairs Niet gecertificeerd en niet erkend

Bodemintermediairs Gecertificeerd en erkend

1 2a 2b


ILT Kwalibo toezicht op werkveld bodem

1. Certificerende Instellingen

– Proactief toezicht op de CI’s via thema’s

– Een ‘hefboomfunctie’ m.b.t. naleefgedrag bodemintermediairs

2. Bodemintermediairs (erkend en niet erkend)

– Reactief toezicht via toezichtsignalen (Toezichtloket Bodem)

– Proactief toezicht via gekozen thema’s

7


Welke Kwalibo werkzaamheden?

Certificering van (rechts)personen voor de hieronder genoemde werkzaamheden

BRL 1000 Monsterneming bij partijkeuringen

BRL 2000 Uitvoeren veldwerk

BRL 6000 Milieukundige begeleiding bij (water-)bodemsanering

BRL 7000 Uitvoeren van een sanering van de (water-)bodem

Samenvoegen en bewerken van grond c.a. / baggerspecie

BRL 9335 Samenvoegen grond

BRL 7500 Bewerken (reinigen) van verontreinigde grond en baggerspecie

Mechanisch boren en/of bodemenergiesystemen

BRL 2100 Mechanisch boren

BRL 11000 Bodemenergiesystemen ondergronds, ontwerpen, installeren, beheren, onderhouden

BRL KBI 6000-21 Bodemenergiesystemen bovengronds, ontwerpen, installeren, beheren

Produceren van bouwstoffen/grond/baggerspecie en afgeven van kwaliteitsverklaringen

BRL 2307 AVI- bodemas

BRL 2506 Recyclinggranulaten (puinbrekers)

BRL 9301/9302/9304/9305/9310 Mijnsteen, E-bodemas, Fosforslakken, Hoogovenslakken, Staalslakken

BRL 9311/9312/9313/9321 Zand, grind en waterbouwstenen

BRL 9320 Bitumineus gebonden mengsels

BRL 9322 Cementgebonden minerale reststoffen (immobilisaat )

BRL 9328 ELO- staalslak voor toepassing in de wegenbouw en kunst- en oeverwerken

IBC bouwstoffen: het goedkeuren, bepalen, aanbrengen, controle, etc.

AS SIKB 6900 Inspectie aanleg werk met IBC-bouwstof

BRL 1148/1149 Aanbrengen van isolerende voorzieningen met IBC-bouwstof

AS SIKB 6900 Controle van de staat van een werk met IBC-bouwstof

Ondergrondse tanks/leidingen/appendages en mestbassins

BRL K902 t/m K905 Tankinstallaties etc, onklaar maken, reparatie, installeren. saneringen, reinigen

AS SIKB 6800 Controle en (her)keuring tank(opslag)installaties

BRL 2344 Mestbassins en afdekkingen

Laboratoriumanalyse

AP 04 – Analyse bouwstoffen, grond of baggerspecie; NEN-EN-ISO/IEC 17025

AS 3000 Analyse voor milieuhygiënisch (water) bodemonderzoeken -grondwater; NEN-EN-ISO/IEC 17025

Bodembeschermende voorzieningen

BRL 7700 Aanleg of herstel van een vloeistofdichte voorziening

AS 6700 Inspectie bodembeschermende voorzieningen


BRL 2100 Mechanisch boren

BRL 1000 Partijkeuringen

BRL 2000 Monstername

BRL 9322 Immobilisaat

BRL 2506 Recyclinggranulaat (puinbrekers)

BRL 6000 & 7000 Begeleiding bodemsaneringen

BRL 9335 & 7500 Grondbanken & Grondreiniging

BRL 11000/6000-21 Aanleg bodemenergie systemen

……

9

ILT Kwalibo toezicht, themagericht


- naleefgedrag slecht - normbeheersing slecht - normbesef laag - weinig vertrouwen

- naleefgedrag goed - normbeheersing goed - normbesef hoog - geïnformeerd vertrouwen

situatie OTS systeemgericht objectgericht

─ welke risico’s, kritische werkprocessen in beeld? ─ welke typische overtredingen te verwachten? ─ welke inspectiemix en controlelijsten op te tuigen? ─ welke interventiemix het meest effectief?

Inspecties

Generiek concept ILT toezichtstrategie

In het veld tijdens uitvoering • objectinspecties • administratiecontroles

Bij de bedrijven zelf • administratiecontroles • audits


Samenwerken in de keten, maar hoe?

1. Een ieder vanuit zijn eigen BG rol en verantwoordelijkheid: wie doet wat en vooral wat niet? Ketenpartners in beeld en rolvast optreden!

– ILT: Bbk, Hfst 2, Kwalibo; art. 28 Bbk

– I-SZW: o.a. Arbowet (programma Grond, Weg en Waterbouw)

– Provincie/gemeente/RUD/WS/RWS: Wbb, Bbk, Hfst 3 en Hfst 4, Wm

– IOD/ILT, politie: strafrecht



2. Geen ketenregie, maar wel slim samenwerken in de keten Een gezamenlijke zoektocht hoe dit te organiseren! => PDCA cyclus om te ordenen!

locatiebezoeken

Toezicht tafel

speerpunten

essentiële eisen

rol opdrachtgever

aandachtsbedrijven

Toezichtloket bodem

ketenrisico’s

doelgroepenanalyse kritische processen



3. Beginnen met het ‘kiezen en richten’, samen de strategie bepalen:

– Risico gestuurd op basis van data => dezelfde risicoperceptie: Focus!!


Vrijkomen grond

Behandelen − samenvoegen

− reinigen/bewerken

Saneren/tijdelijke

uitplaatsing

− Vooronderzoek

− Verkennend onderzoek

− Nader onderzoek

BRL 1000 monsterneming voor partijkeuringen

BRL 2000 veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek

AS 3000 laboratoriumanalyses voor grond-, waterbodem- en grondwateronderzoek

NEN 5720 strategie verkennend onderzoek waterbodem en baggerspecie

NEN 5725 strategie vooronderzoek bij een verkennend en nader onderzoek landbodem

NEN 5740 strategie verkennend onderzoek landbodem

NEN 5755 strategie nader onderzoek landbodem

BRL 6000 milieukundige begeleiding van (water)bodemsaneringen

BRL 7000 uitvoering van (water)bodemsaneringen BRL 1000 monsterneming voor partijkeuringen



BRL 9335 samenvoegen partijen grond

BRL 7500 bewerken van verontreinigde grond en baggerspecie

BRL 9322 cementgebonden minerale reststoffen (immobilisaat)

BRL 1000 monsterneming voor partijkeuringen



Risico gestuurd toezicht: Focus van belang!




– Risico gestuurd op basis van data => dezelfde risicoperceptie: Focus!

– Technische én juridische belemmeringen wegnemen bij uitwisseling data

– Data verzamelen, ontsluiten, combineren en analyseren

Ongerichte data verzameling

Data bruikbaar & waardevol

Data

bruikbaar & waardevol

Gerichte data

verzameling

Zonder strategie Met strategie




– Risico gestuurd op basis van data => dezelfde risicoperceptie: Focus!!

– Technische én juridische belemmeringen wegnemen bij uitwisseling data

– Data verzamelen, ontsluiten, combineren en analyseren

Met analyse en ontwikkeling via prioriteren en programmeren naar een effectieve/efficiënte uitvoering - Risico’s: ketenanalyse - Motieven:tafel van elf - Naleefgedrag: trapschatting

De juiste inspectie- en interventiemix bepalen om effectief een bijdrage te kunnen leveren aan een veilige en duurzame leefomgeving.

Toolbox I SZW GIS tool ILT

Doelgroepen op basis van risico’s

Aanknopingspunten voor interventiemix

Interventiemix op maat

Snelle analyse

Uitbreiding met multi-

effect

Uitbeiding met kans-

differentiatie

Drijfveren diagram

Tafel van elf

Ketenanalyse

Barrière-model

ketenanalyse

Uitbreiding met overige

effecten

Probleem-analyse O&A

resultaat

tools

Trapschatting

Toolbox I SZW

Wat is de situatie van het programma?

Analyse notoire

overtreders

1. Kiezen

2. Begrijpen

3. Aanpakken

4. Opstellen

programma/plan

stap

Inspecteren

Nalevings-communicatie

normatief niveau

Risicogericht en selectief toezicht


pakkans

Systeemtoezicht metatoezicht

Druk zetten via de ketens en netwerken

Privaat toezicht zelfregulering en

co-regulering Systeemgericht

toezicht

Horizontale benaderingen Signaleren

Overleg beleid

Communicatie transparantie


rationeel niveau

Overtreden moeilijk/ naleven makkelijk maken

Doelgroepen en/of

risico’s nog niet

afgebakend

Doelgroepen bekend,

maar nog niet

verdiept

Verdiepte

doelgroepen, nog

geen interventiemix

Keuzewijzer: Wat wil ik weten? Welke tool

kan ik dus gebruiken?

Motieven Risico’s in de keten

Criminele keten

Naleefgedrag /

type overtreders

Interventiewijzer: welke interventiemix kan ik het beste

toepassen?

Rechercheren

Waar zitten de risico’s?

Prioriteren van

risico’s en/of doelgroepen

Actoren in de keten

risicomatrix

Keuzewijzer: Wat wil ik weten ? Welke tool

kan ik dus gebruiken ?

Keuze Keuze Keuze


GIS tool ILT, vooralsnog op basis van LMA en B+ informatie

Meer informatie bij [email protected]

mailto:[email protected]





4. Uitwisseling toezichtinformatie (naleving) bedrijven via Inspectieview

Inspectieview is een tool voor de inspecteurs , die beter en sneller weten wat andere organisaties bij een bedrijf hebben geconstateerd.

Van strategie naar concrete uitvoering



5. Bij analyses gebruik maken van alle bronnen, kennis en ontwikkelingen:

− Landelijke werkgroep Ketentoezicht GB&B; soms ad hoc ‘kennistafels’ ter voorbereiding van themagerichte inspecties

− Meldingen via OLO, MBK, Amice

− BIS, Globis, LGR, Klic, Moor, functie/kwaliteitskaart => STRONG, BIDON



5. Bij analyses gebruik maken van alle bronnen, kennis en ontwikkelingen:

− Landelijke werkgroep Ketentoezicht GB&B, soms ad hoc ‘kennistafels

− Meldingen via OLO, MBK, Amice

− BIS, Globis, LGR, Klic, Moor, functie/kwaliteitskaart => STRONG, BIDON

De kennis- en informatiepositie vormt de basis voor:

prioriteren en programmeren op ketenniveau gerichte/effectieve samenwerking op ketenniveau

─ ICT architectuur verder op orde brengen ─ Datakwaliteit en een uniforme ‘stekkerdoos’ voor data uitwisseling ─ Proactief inspelen op nieuwe ontwikkelingen Gebruik van Geo data; GIS analyses voor het herkennen van ruimtelijke verbanden Bigdata analyses: Expertise o.a. NFI in het herkennen van ‘patronen’ in ‘big data’ Netherlands Space Office (NSO): pilots gebruik satellietdata bij inspecties


Deformatiemetingen (InSAR)

Netherlands Space Office


Deformaties Lauwersmeerdijk

Netherlands Space Office


Pilots Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit

Subsidies voor:

Vanggewas na maïs

Uitgestelde maaidatum

Plas - dras



6. Niet alleen aan de ‘voorkant’, maar ook tijdens en na de concrete uitvoering:

─ Indienen van ‘bodemsignalen’ bij Toezichtloket Bodem

─ Bij thema’s afstemming met de RUD’s; soms samen optrekken tijdens inspecties; verkenning gaande m.b.t. samenwerking politie

─ Sectordag ILT - RUD’s 2016 => Verkenning samenwerking ketentoezicht bodem

Een perfecte samenwerking in beeld met hetzelfde doel met de juiste kennis, middelen en capaciteit rolvast, maar vooral ook … goed op elkaar ingespeeld


Samenwerking bij signalen

Rene Overduijn

PTB 17 november 2015


Algemeen

• Jaarlijks krijgt de ILT ca. 200 signalen binnen

• Planning 90 signalen worden behandeld

• Kwaliteit van de signalen is verbeterd en zijn complexer geworden

• Overtredingen zijn gericht op:

– Art 15,

– Art 16,

– Art 18,

– Art 28.


BRL Veel voorkomende overtredingen

BRL 7000 Saneren zonder erkenning

Geen kvp’er aanwezig

Administratie niet op orde (logboek/startmelding)

BRL 9335 Verschillende kwaliteiten mengen

Samenvoegen zonder erkenning

BRL 6000 MKB’er niet aanwezig bij kritische werkzaamheden

Vooraf kritische werkzaamheden benoemen

Opstellen verificatieplan

Hoe omgaan met afwijkingen

Functiescheiding, aannemer doet ook de verificatie

BRL 1000

Partijdefinitie niet goed hanteren

Ten onrechte geen rekening houden met asbest


Witte vlekken

• Geografisch indienen van signalen

• Maar ook BRL’en

• Bijvoorbeeld

– BRL SIKB 7700: Aanleg of herstel van een vloeistofdichte voorziening

– Signaal vanuit het veld De voorziening wordt maar ten dele

onder certificaat aangelegd

– Aannemer A (niet gecertificeerd) legt alles aan en laat aannemer B (wel

gecertificeerd) de voorziening afkitten. Bij bevoegde gezag wordt certificaat getoond voor het afkitten


Indienen signalen: www.ilent.nl

Samenwerking toezicht Bodemenergie & Bodemsanering

Ronald Peters

PTB 17 november 2015


Inhoud

Bodemenergie

• Toelichting achtergrond.

• Werken zonder erkenning (art. 15 Bbk):

– interventie ILT

– eerste effecten

• Controlepunten (art. 18 Bbk)

Bodemsanering

• Controlepunten (art. 18 Bbk)

• Resultaten inspecties

Kansen voor samenwerking

34


Normenkader; BRL’en

Bodemenergie (vanaf 01.10.2014 verplicht)

• BRL SIKB 11.000: Ontwerp, realisatie, beheer en onderhoud ondergrondse deel bodemenergiesystemen

• BRL SIKB 2100: Mechanisch boren

• BRL KBI 6000-21: Ontwerpen, installeren en beheren van energiecentrales van bodemenergiesystemen (bovengronds)

Bodemsanering

• BRL SIKB 6000: Milieukundige begeleiding van (water)bodemsaneringen, ingrepen in de waterbodem en nazorg

BRL SIKB 7000: Uitvoering van (water)bodemsaneringen en ingrepen in de waterbodem

35


Bodemenergie: Knip boven- en ondergronds

36


37


38


Inspectie bodemenergie door ILT

• Bedrijven

– Art. 15: werken zonder erkenning verboden – Art. 18; werken volgens normdocument (BRL)

• Certificerende instellingen

– Vakbekwaamheid auditors

– Voldoen aan eisen certificering BRL

39


Art. 15: Schijnconstructies bodemenergie

• Bedrijven die zeggen alleen boorwerkzaamheden uit te voeren die onder de BRL 2100 vallen, terwijl zij toch werkzaamheden uitvoeren die onder de BRL 11.000 vallen.

• Bovengronds installeren waarbij zogenaamd ‘onder verantwoordelijkheid’ van een 6000-21 erkend bedrijf wordt gewerkt.

(Uitbesteding van werkzaamheden aan niet erkend bedrijf).

40


Aanpak art. 15 Bodemenergie

• Brief aan sector;

Aankondiging inspectie

• In bijzonder aandacht voor schijnconstructies

• Onderzoek; erkenning nodig?

Signalen toezichthouders / sector

Internet (1200 stuks).

• Installateurs 6000-21; adverteert / site voor opvragen offerte

• “Bezig met erkenning”; bewijsmiddelen laten toesturen:

Contract CI

Behaalde verplichte diploma’s

Behaald certificaat

• Is er geld geïnvesteerd?

• Veldinspectie als we het niet vertrouwen

41


Toepassing ILT-Interventiekader

• Afronden inspectie (interventie is voorlichting).

– Bevestiging dat OTS stopt met werkzaamheden.

– Certificering is behaald c.q. vergevorderd.

– Verklaart inhuurcontract te hebben met erkend bedrijf.

• Waarschuwing

– Certificering pas in startfase.

• Last onder dwangsom

– Certificering loopt onvoldoende / traineren.

– Verschil van inzicht over erkenningsplicht (schijnconstructies).

42


Eerste effecten art. 15 inspectie Bodemenergie

• Groei aantal erkenningen t.o.v. 01.01.2015.

– 11.000; 70%

– 6000-21; 60%

• 21 Lopende waarschuwingen; bedrijven die bezig zijn met certificeren.

• Toetsing nieuwe inhuurconstructies bij 4 bedrijven.

• Bedrijven verklaren;

– te stoppen

– zich alleen nog te laten inhuren door erkend bedrijf (conform BRL) (32 stuks)

43


44


45

Inspectie art. 18; 11.000

Onderdeel Waar onderdeel

aan te treffen

Eisen aan het onderdeel Protocol

O Boren open systeem In terrein tijdens

uitvoering

Voor open bronsyteem spoelboren niet toegestaan.

2101: par 6.1 eis 15,

par 7.1.1 eis 21, 23, 24, 25

11001: Par 6.2.2

G Boren gesloten systeem In terrein, tijdens

uitvoering

Nauwkeurig bemonsteren en lagen afdichten of

gehele boorgat met afdichtend materiaal vullen.

2101 par 4, par 6.1 eis 15, par

7.1.1 eis 21, 23, 24, 25

O+G Werkwater Tijdens boren Drinkwaterkwaliteit of

bestaande of tijdelijke put met afdoende waterkwaliteit.

2101 v3 par 6.1 eis 14

O+G Aanvulgrind Tijdens aanvullen

boorgat

Korrelgrootteverhouding 2101; par 7.1.1,

11001; par 5.2

O+G Afdichtmateriaal Tijdens aanvullen

boorgat

Maximale doorlatendheid = 10-9 m/s,

Bij grouten vulleiding onder aanvulniveau.

2101; par 7.1.1 eis 21, 25

11001; par 10.2.2

G Antivriesmiddel In technische ruimte, na

spoelen systeem

Monopropyleenglycol of ethyleenglycol.

Protocol 11001 par 10.3


Inspectie art. 18; 6000-21

• Vakbekwaamheid?

• Voldoet ontwerp aan eisen?

• Afpersen en spoelen systeem (lekdicht)

• Meten en beproeven gerealiseerde installatie

• Verplichte controles en rapportages

46


47

Inspectie BRL 6000 & 7000; bodemsaneringen


Controlepunten BRL 6000 & 7000; Uitvoering en milieukundige begeleiding saneringen

48

• Aanwezigheid MKB’er en de KVP’er

Tijdens kritische werkzaamheden is de aanwezigheid van de milieukundig begeleider en de kwaliteitsverantwoordelijke persoon verplicht

• Logboek

Het logboek dient actueel en volledig te zijn (bijv. afwijkingen of bijzondere

situaties, grondboekhouding, bemonsteringen)

• Functiescheiding

De milieukundige verificatie dient onafhankelijk van de opdrachtgever en de processturing te worden uitgevoerd.

• Depotvorming & grondstromen

Scheiden en gescheiden houden van verschillende grondstromen

• Eindbemostering

Vaststellen of saneringsresultaat is bereikt


Vaak voorkomende overtredingen inspectie bodemsanering 2015

• Voorafgaand aan uitvoering niet specifiek beschrijven van kritische werkzaamheden

• Niet registreren en melden van afwijkingen

• Logboek onvoldoende bijhouden

• Functiescheiding (verschillende bv.’s)

49


Eisen Bodemenergie waarbij we kunnen samenwerken

Gem. Prov. ILT

Erkend bedrijf? X x x

Melding Blbi / Watervergunning x x

Toets interferentie x x

Ontwerp installatie x x x

Energierendement x x

Werkwater x

Aanvullen boorgat x x x

Inbouwen en afstellen meters x x

Evenwicht koude- warmtebalans x

Lozen spoelwater (boren & onderhoud) x x

51


Mogelijkheden samenwerking

• Netwerk onderhouden

– Elkaar kennen

– (Soms) samen inspecteren

• Oog & Oor

– Geen erkenning 6000-21 & 11.000

• Op OLO-formulier bij no. certificaat ‘000000’ invullen

– Doorgeven sanering zonder erkenning

– Geconstateerde overtredingen aan elkaar doorgeven

• 6000/7000: Aanwezigheid kvp/mkb

• 11.000: Gebruik slootwater als werkwater

• 11.000: Geen grout/bentonniet voor afdichting

• Elkaar informeren

– Signaal bij ILT-toezichtloket

– Terugkoppelen

52

Kansen voor samenwerking?

Gewoon samen doen!

53

De ILT samenwerking met de ketenpartners bodem · Samenwerken in de keten, maar hoe? 6. Niet alleen...

Documents

Transcript of De ILT samenwerking met de ketenpartners bodem · Samenwerken in de keten, maar hoe? 6. Niet alleen...