19-1-2011

1

De Ierse Wolfshond:Onze grote vriend met zijn

grote hartHanneke van Meeuwen

KVG EerselKVG Eerselwww.dierenkliniekeersel.nl

13-04-2008

Iets over mijzelf• Afgestudeerd Universiteit Gent juli 2001

W k K G i d j li 2002• Werkzaam KvG sinds juli 2002• Interne geneeskunde en cardiologie• Regelmatig meelopen op Universiteit afdeling

cardio bij Dr. Bavegems• Nascholing cardiologie• Testdagen sinds begin 2004

19-1-2011

2

Inhoud• Werking hart• Hoe komt echo beeld tot stand?• Wat is DCM?• Wat is een ECG?• Voorkomen DCM• Oorzaak DCM• Symptomen DCM• Diagnose DCM

B h d li DCM• Behandeling DCM• Conclusie• Testdagen• Fokbeleid

Hoe werkt het hart ook al weer?

• Linker kamer (ventrikel)• Rechter kamer (ventrikel)( )• Linker boezem• Rechter boezem

19-1-2011

3

Het “rechter” hart• In de rechter boezem komt zuurstofarm

bloed binnen vanuit het hele lichaambloed binnen vanuit het hele lichaam• Dit bloed wordt door de rechter kamer via

de longslagader naar de longen gepompt om zuurstof op te halen

Het “linker” hart• In de linker boezem komt zuurstofrijk bloed

binnen vanuit de longenbinnen vanuit de longen• Dit bloed wordt door de linker kamer via de

aorta naar het hele lichaam gepompt om zuurstof rond te brengen

19-1-2011

4

Hoe werkt echografie?• Weefselsparende techniek

B ld i di t t dt • Beeld van inwendige structuren wordt gevormd dmv hoog frequente geluidsgolven

• Echostick zendt golven uit en ontvangt deze weer na reflectie

19-1-2011

5

Dilatorische Cardiomyopathie (DCM)

• Is een afwijking van de hartspier met als • Is een afwijking van de hartspier met als gevolg een slechte samentrekking van het hart

• Hierdoor kan het hart het bloed slecht rond pompen

19-1-2011

6

• Compensatiemechanismen treden op:- snellere hartslag - hart gaat uitzetten (eerst kamers dan

b ) d l h kki blijf boezems); door slechte samentrekking blijft slagvolume klein

aorta

Linker boezem

19-1-2011

7

• Door vergroten van kamers en boezems kunnen hartritmestoornissen ontstaan• Vergrote boezems verhogen de kans op

boezemfibrillerenD b t kk d i t • De boezems trekken dan niet meer samen maar “fladderen”

• Bij eens muis komt dit niet voor en bij een paard regelmatig

19-1-2011

8

19-1-2011

9

Wat is een ECG?• Samentrekking hart in gang gezet door

gangmakergangmaker• Gangmaker bevindt zich in boezem• Golf van samentrekking loopt van bovenkant

boezem naar onderste puntje kamers• Veroorzaakt een meetbare elektrische

activiteitactiviteit• Elektrische activiteit meten door plaatsen

electroden op alle 4 de poten -> ECG

Normaal ECG

P

QRS

T

Verschillende afleidingen

19-1-2011

10

Boezemfibrilleren met DCM

f f

QRS

T

• Boezemfibrilleren komt ook wel eens voor zonder DCM zonder DCM

• De hond kan hier vrij goed mee leven zolang de frequentie niet te hoog oploopt

• Een aantal van de dieren die boezemfibrilleren zonder DCM, ontwikkelt toch op termijn DCMtoch op termijn DCM

19-1-2011

11

Voorkomen DCM• Komt vaak voor bij grote rassen• Vaker bij reuen dan bij teven• Ieren, Duitse Doggen, Dobermans, Boxers,

Dalmatiërs en Cocker Spaniels verhoogde kans

• Mens, katten, koeien

Voorkomen DCM Ieren• Binnen de Ierse wolfshonden-populatie: p p

20-25% DCM• 30-40% met hartaandoening

19-1-2011

12

Oorzaak DCM• Meestal onbekend (> 90%)• Voedingg• Schildklier• Infecties, auto-immuunziekten• Erfelijk: nieuw onderzoek Dr. Vollmar (2007):

polygenische overerving waarbij ook geslachtsgebonden gen rol speeltgeslachtsgebonden gen rol speelt

• Mens: ontsteking en infarct

Symptomen DCM• Verminderd uithoudingsvermogen

ll h t l t l l l kt • versnellen hartslag en toename slagvolume lukt niet meer zo makkelijk

• Hoesten, moeilijk ademen• door stuwing linker boezem hoge druk in

longcirculatie -> longoedeem• door vergroting hart druk op luchtpijpdoor vergroting hart druk op luchtpijp

• Verminderde eetlust, vermageren

19-1-2011

13

Symptomen DCM

• Vocht in buik• door stuwing rechter boezem

• Flauwvallen• Bleke slijmvliezen• Snel en onregelmatig hartritme

Diagnose DCM• 3 fasen

1e f l i i t t • 1e fase: wel aanwezig maar nog niet op te sporen

• 2e fase: niks te merken aan de hond maar wel op te sporen met echo/ecg

• 3e fase: hond symptomen van hartziekte

19-1-2011

14

Diagnose DCM• Klinisch onderzoek (niet altijd duidelijk!)

bijgeruis onregelmatig ritmebijgeruis, onregelmatig ritme• Röntgenfoto• ECG• Echo• Bloedtest: stofje

komt vrij bij hogekomt vrij bij hogedruk en uitrekkingboezems

19-1-2011

15

Case: Golden Retriever Abbey

• Teef, gesteriliseerd9 j d• 9 jaar oud

• Acuut benauwd en bloederig vocht uit bek• Voordien geen symptomen opgemerkt• Vochtafdrijvers in infuus• StabielStabiel• Halfjaarlijkse controle• Op 11-jarige leeftijd

overleden aan gevolgen DCM

19-1-2011

16

Overlevingskansen na diagnose

• Gemiddeld 10 maanden na diagnosestelling• Gemiddeld 10 maanden na diagnosestelling• Pas problemen in vergevorderd stadium• Ieren langere overlevingstijd dan andere

rassen zoals bv. Boxer, Doberman en Duitse dog

Behandeling DCM• Ieren reageren vaak goed op medicijnen!• Behandelen zinloos als nog geen symptomen• Behandelen zinloos als nog geen symptomen• Rust, overgewicht beperken• Combinatie van verschillende pillen

- samentrekking verbeteren- bloeddruk verlagen

plastabletten- plastabletten- ritmestoornissen beperken

19-1-2011

17

Studie Dr. Vollmar

• DCM komt vaak voorDCM komt vaak voor• Gemiddelde leeftijd 4.2 jaar• Jongste hond in eindfase: 7.5 maanden• Hoe jonger bij start problemen, hoe sneller

het verloop

Conclusie• Regelmatig hartonderzoek uitvoeren: zowel

bij fokdieren als bij huishonden• Veel echo’s maken om overgangswaarden te

bepalen• Herhaling is belangrijk• Belangrijk bij beoordeling: grootte linker

boezem, mate van samentrekking en , gritmestoornissen

19-1-2011

18

Testdagen Kliniek• 1x per 6 weken• Op tijd aanmeldenOp tijd aanmelden• Ervaren echograaf• Goede apparatuur• Hond wordt aangemeld

ECG in rechter zijlig; elektroden op potenEcho in rechter zijlig op tafelEcho in rechter zijlig op tafelDuurt ongeveer 20 minuten

19-1-2011

19

Fokbeleid

• Dieren die niet vrij zijn niet gebruiken• Oudercombinatie niet meer gebruiken?• Nestgenoten met voorzichtigheid inzetten?• Dieren op latere leeftijd gebruiken voor fok?

19-1-2011

20

Bedankt voor uw aandacht!