De Gezonde Kantine | De Gezonde Kantine | Voedingscentrum - In stappen … · 2019-10-17 · De...

1

-Werkboek-

In stappen richting een Gezonde School(kantine)

Aan de slag!

deel 2


2 3Aan de slag! -werkboek-

Naam school:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Datum:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5Aan de slag! -werkboek-4

inhoud6. Pijler: Signaleren 6.1 Het belang van signaleren in de school . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

6.2 Wat is signaleren in de school . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7

6.3 Stappenplan voor de pijler Signaleren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

STAP 1. Inventariseren wat er nu op school gedaan wordt aan signaleren, zorg en verwijzing . . . . . . . . . . . . . . 10

STAP 2. Bepalen wat er op school gesignaleerd gaat worden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13

STAP 3. De juiste mensen betrekken bij de interne en externe szv-structuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

STAP 4. Ervoor zorgen dat iedereen binnen de szv-structuur zijn rol en taak kent . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18

STAP 5. Signaleren, zorg en verwijzen vastleggen in het beleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

STAP 6. De szv-structuur communiceren naar ouders en leerlingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20

7. Pijler: Beleid 7.1 Het belang van voedingsbeleid in de school . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

7.2 Wat staat er in een voedingsbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

7.3 Stappenplan voor de pijler Beleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

STAP 1. De gezondheidsvisie van de school bepalen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

STAP 2. Het voedingsbeleid opstellen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30

STAP 3. Communiceer de gezondheidsvisie en het voedingsbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31

STAP 4. Borging van het voedingsbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

8. Vraag het themacertificaat Voeding aan De aanvraagprocedure . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35

Beoordeling . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

9. Evalueren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39

Verklarende woordenlijst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44

Nuttige links . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46


6.1 Het belang van signaleren in de school

We willen graag dat onze jongeren gezond eten. Goed signaleren op school draagt bij aan fittere jongeren, actievere klassen, betere leerprestaties en minder schooluitval door ziekte.

Op de meeste vo-scholen doet de Jeugd Gezondheidszorg (JGZ) twee keer tijdens de schoolloopbaan een

gezondheidsonderzoek onder de leerlingen. Dit laat zien hoe het gesteld is met hun gezondheid in het

algemeen. Je krijgt hierbij geen individuele resultaten van leerlingen te zien.

Op mbo-scholen zijn er geen centraal geregelde gezondheidsonderzoeken. Wil je toch inzicht krijgen in

de voedingsgewoonten en het gewicht van studenten? Dat kan. In samenwerking met de JGZ en met

vragenlijsten van de GGD, zoals de EMOVO en testjeleefstijl.nl.

Het is dus belangrijk dat op school een interne structuur bestaat voor signaleren, zorg en verwijzing.

Op die manier kunnen leerlingen of studenten op tijd passende hulp krijgen bij gezondheidsproblemen.

Leerlingen, studenten, maar ook ouders, kunnen dan op school terecht voor vragen over bijvoorbeeld

voeding of gewicht.

6.2 Wat is signaleren in de school

Voor een goede signalering, zorg en verwijzing op het gebied van voeding is het belangrijk om te weten

wie op jullie school een rol spelen in dit proces. Het ligt voor de hand dat mentoren en vertrouwenspersonen

er zijn om signalen op te pakken van leerlingen. Maar iedereen die contact heeft met de leerlingen kan

deze taak op zich nemen. Kantinemedewerkers zullen bijvoorbeeld iets weten over de eetgewoonten van

sommige leerlingen.

Naast zorg voor individuele leerlingen kunnen jullie ook zelf aan collectief signaleren doen. Dit kan

bijvoorbeeld door het gebruik van online vragenlijsten als www.testjeleefstijl.nl of

www.hoegezondisjouwschool.nl. Hiermee krijgt de school goed inzicht in de individuele situatie

van de leerlingen of studenten. Zo kan passende hulp geboden worden als dat nodig is, en kunnen

jullie inspelen op de resultaten bij voorlichtingsactiviteiten.

Ook organisaties van buiten de school kunnen helpen om problemen van leerlingen te signaleren. Zoals

eerder genoemd, doet de JGZ op de meeste vo-scholen in de 2e en 4e klas een gezondheidsonderzoek

onder alle leerlingen. Ook bij individuele leerlingenzorg zijn er veel partners die jullie als school kunnen

ondersteunen in een signalering, zorg en verwijzing (szv) structuur. Hierbij kunnen jullie bijvoorbeeld denken

aan de schoolarts, een Zorg- en adviesteam (ZAT) en de schoolmaatschappelijk werker.

Samen met alle betrokkenen binnen een szv-structuur, kunnen jullie ervoor zorgen dat mogelijke zorg-

behoeften van leerlingen vroegtijdig worden gesignaleerd. Zij kunnen dan snel de hulp of zorg krijgen die

ze nodig hebben.

http://testjeleefstijl.nl

http://www.testjeleefstijl.nl

http://www.hoegezondisjouwschool.nl


Na het lezen van dit hoofdstuk... n Weten jullie wat een signalering-, zorg en verwijs structuur (szv-structuur) is.n Weten jullie welke partijen betrokken kunnen zijn bij een szv-structuur.n Kunnen jullie een szv-structuur organiseren.n Kunnen jullie een verbinding maken tussen een externe- en interne szv-structuur.n Kun je signaleren, zorgen en doorverwijzen, indien dit je rol is.

Checklist pijler Signaleren

1. Inventariseren wat er nu op school wordt gedaan aan signaleren, zorg en verwijzen.

2. Bepalen wat er op school gesignaleerd gaat worden.

3. De juiste mensen betrekken bij de interne en externe szv-structuur.

4. Ervoor zorgen dat iedereen binnen de szv-structuur zijn rol en taak kent.

5. De szv-structuur vastleggen in het beleid.

6. De szv-structuur communiceren naar ouders, leerlingen en medewerkers.

Tijdsinschatting

3 maanden

Wie heb je nodig?

Intern: Extern:n Mentoren, docenten n Jeugd gezondheidszorg (JGZ), Schoolarts,n Eventueel de directie om in te bedden in het beleid n Jeugdverpleegkundigen Zorgcoördinator n Eventueel: ZAT-team, Maatschappelijk werker, n Orthopedagoog

De volgende mensen werken aan dit onderdeel van het werkboek

n Hoofdverantwoordelijke: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

n Vanuit de werkgroep: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

n Overige betrokkenen: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Een docent lichamelijke opvoeding signaleert dat een leerling in de les erg afwezig en moe is, en vermoedt dat dit mogelijk door ondergewicht kan komen. De docent meldt dit bij de vertrouwenspersoon van de school. De vertrouwenspersoon kan de jeugdarts inschakelen, die de leerling en ouders uitnodigt voor een gesprek. In dit gesprek bespreekt de arts de signalering vanuit de zorg voor de leerling. De jeugdarts kan vervolgens een screening doen en de leerling eventueel doorverwijzen naar de juiste hulp.

VOOR BEELD

Om te voldoen aan de criteria voor de pijler Signaleren, gaan jullie de szv-structuur op jullie school

vormgeven en vastleggen in het beleid. Door signaleren vast te leggen in het beleid, zorg je ervoor dat

het ook daadwerkelijk gebeurt. Daarnaast zorgen jullie er met collectief signaleren voor dat jullie als

school een algemeen inzicht hebben in de eetgewoonten en het gewicht van de leerlingen.

'“Een gesprek openen met leerling en ouders over het voedingspatroon of gewicht van de leerling kan best ingewikkeld zijn. Ouders kunnen zich afvragen of het wel de rol is van de school om dit aan te kaarten. Door te benoemen wat je als docent op school ziet waar de leerling zelf last van heeft (gepest worden/ laag zelfbeeld/niet goed meekomen in de gymles) kan je hierbij helpen. Vraag de leerling naar hoe hij/zij vindt dat het op school gaat, toon begrip en vraag goed door. Als je merkt dat leerling en ouders open staan voor begeleiding of advies over gezonde voeding of gewicht vraag of je hun contactgegevens door mag geven aan de jeugdverpleegkundige van de GGD. Zij kunnen leerling en ouders verder helpen.'

jeugdverpleegkundige GGD Gelderland-Zuid.


13Aan de slag! -werkboek-

6.3 Stappenplan voor de pijler Signaleren

Met het onderstaande stappenplan begeleiden we jullie naar het behalen van de doelen voor de pijler

Signaleren. Na het doorlopen van dit stappenplan hebben jullie als school inzicht in de voedingsgewoonten

en het gewicht van jullie leerlingen. Daarnaast hebben jullie ook een interne szv-structuur waar ouders en

leerlingen terecht kunnen met vragen over voeding. En waar ze op een juiste manier doorverwezen worden,

indien nodig. We schatten in dat het uitvoeren van dit stappenplan ongeveer 3 maanden duurt. Naast de

werkgroep hebben jullie intern input nodig van mentoren, docenten, vertrouwenspersonen, en eventueel de

directie voor het inbedden in het beleid. Extern kunnen jullie input nodig hebben van de Jeugd gezondheids-

zorg (JGZ), Schoolarts, Jeugdverpleegkundige, ZAT-team, Maatschappelijk werker en orthopedagoog. Welke

instanties en personen voor jullie nuttig zijn hangt af van de specifieke situatie van jullie school.

Voor jullie een szv-structuur op kunnen zetten, moeten jullie eerst weten wat er op school al aan signaleren,

zorg en verwijzen gedaan wordt. Om dat uit te zoeken gaan jullie een lijst maken met alle personen of

organisaties die hierin op dit moment een rol spelen. Daarna kunnen jullie onderzoeken wat op dit moment

de rol van de verschillende personen is; signaleren, zorgen of verwijzen.

STAP 1. Inventariseren wat er nu op school gedaan wordt aan SIGNALEREN, zorg en verwijzing

Hebben jullie al een interne én externe szv-structuur, die in het schoolbeleid verankerd zijn? Heel goed! In dat geval voldoen jullie wellicht al aan de eisen voor de pijler Signaleren. Volg dan wel de stappen en gebruik de opdrachten om te controleren of jullie inderdaad aan de criteria voldoen.

Het kan nuttig zijn om van te voren een aantal leerlingen te interviewen. Naar wie gaan ze toe als ze een hulpvraag hebben? Waarom naar die bepaalde persoon? Wat is de rol van die persoon voor de leerling of student? Zo krijgen jullie inzicht in de huidige gang van zaken en routes die leerlingen nemen om hun hulpvraag beantwoord te krijgen.

Hebben jullie nog geen szv-structuur, ga dan eens kijken bij een andere

school, die dit wel heeft. Kijk op www.gezondeschool.nl voor een

school in de buurt met het themacertificaat Voeding.

Samen met je werkgroep brainstorm je over een lijst van alle personen die intern betrokken zouden kunnen

zijn bij signaleren, zorg en verwijzing. Schrijf deze namen bijvoorbeeld op ‘geeltjes’. In opdracht c. gaan

jullie deze ‘geeltjes’ gebruiken.

opdracht

A:Persoon Wat te doen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

http://www.gezondeschool.nl




Maak met elkaar een lijst van alle externe personen of instanties die op dit moment een rol spelen in

de szv-structuur, op het gebied van voeding. Schrijf deze namen ook op ‘geeltjes’. In opdracht c. gaan jullie

deze ‘geeltjes’. gebruiken.

Vraag de interne personen hoe zij op dit moment hun rol zien in de szv-structuur. Doe dit aan de hand

van een voorbeeldsituatie. Bedenk een leerling met een hulpvraag. Laat de interne personen op het ‘geeltje’

met hun naam, de rol schrijven die zij kunnen vervullen in de voorbeeldsituatie. Voeg deze informatie toe

aan de lijst bij A.

Beschrijf voor de externe organisaties of personen wat hun rol is in de szv-structuur. In sommige gevallen is

dit misschien al bekend, in andere gevallen zullen jullie de personen of organisaties moeten vragen naar de

precieze invulling van hun rol. Voeg deze informatie toe aan de lijst bij B.

opdracht

B:

C:

D:

Persoon Wat te doen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Hebben jullie ondersteuning nodig voor het opzetten van een szv-structuur? Vraag advies aan een Gezonde School-adviseur van jullie GGD. Ook zij zijn te vinden op www.gezondeschool.nl.

Nu jullie weten wie er op school betrokken is bij het signaleren, is het belangrijk om samen te bepalen op

welke onderwerpen jullie gaan signaleren. De resultaten van eventuele gezondheidsonderzoeken door de

JGZ of door de school zelf, kunnen hierbij helpen.

STAP 2. Bepalen wat er op school gesignaleerd gaat worden

Organiseer een bijeenkomst met alle personen die betrokken zijn bij de interne szv-structuur.

Bespreek gezamenlijk op welke onderwerpen op het gebied van voeding en leefstijl jullie op school

willen signaleren. Gebruik hierbij de resultaten van eventuele gezondheidsonderzoeken.

Bedenk ook bij ieder onderwerp waar jullie op willen signaleren en wie de juiste expertise

heeft om dit te doen. Doe dit bijvoorbeeld via mindmapping.

Maak vanuit de mindmap een lijst met de onderwerpen waar jullie op school op willen signaliseren. Schrijf hierbij voor ieder onderwerp wie dit signaleren doet.

opdracht

A:

B:Onderwerpen voor signaleren: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .



Jullie hebben nu een lijst met alle betrokkenen voor zowel een interne als de externe szv-structuur.

Jullie weten ook hoe deze betrokkenen zelf hun rol zien in de bestaande szv-structuur. Nu gaan jullie

controleren of er misschien nog andere mensen of organisaties nodig zijn, of dat de huidige situatie voldoet.

Intern kijken jullie dan vooral naar de rol die de betrokkenen zichzelf geven en hoe dit aansluit bij wat er

nodig is. Ziet een mentor zichzelf wel onder- of overgewicht signaleren? Of vindt hij dat meer een taak van

de docent lichamelijke opvoeding of van de ouders? Het is goed om dat van te voren te weten.

STAP 3. De juiste mensen betrekken bij de interne en externe szv-structuur

Kijk in de lijst, die jullie bij stap 1 gemaakt hebben, naar de interne personen en hoe zij hun rol zien.

Bedenk welke rollen er intern nodig zijn in jullie school om een szv-structuur op te zetten.

Deze rollen zijn intern nodig:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

opdracht

A:

Komen de persoonlijke interpretaties overeen met de rollen die nodig zijn?

Deze komen

wel, ga door naar E

niet, ga door naar C

overeen.

Zijn alle nodige rollen ingevuld? Als dit niet zo is, wat zou er dan moeten veranderen om wel alle rollen

te kunnen vervullen?

Dit moet er veranderen om alle rollen in te vullen:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Stel een nieuwe lijst op met de interne personen, en welke rollen zij kunnen vervullen in jullie

nieuwe szv-structuur.

B:

C:

D:Persoon Wat te doen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .



Voor de szv-structuur buiten de school gaan jullie controleren of alle benodigde rollen

op dit moment vervuld worden door de huidige personen en organisaties. Als dit nog niet

het geval is, dan gaan jullie zoeken naar instanties om die rol te vervullen. Jullie hebben

bijvoorbeeld geen contactpersoon bij de Jeugd Gezondheidszorg (JGZ) maar die hebben

jullie wel nodig. Ga dan op zoek naar een contactpersoon bij de JGZ die jullie verder kan helpen.

Zoek uit welke externe organisaties (GGD, JGZ, jeugdarts, ed.) jullie nodig hebben voor

jullie szv-structuur.

Deze externe organisaties hebben we nodig:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bekijk de lijst met externe organisaties en personen die nu een rol spelen in jullie szv-structuur.

Komt dit overeen met de organisaties die voor jullie school nodig zijn?

Deze komen

wel, ga door naar Stap 4

niet, ga door naar G

overeen.

E:

F:

opdrachtAls er rollen zijn die nog niet vervuld worden: zijn er personen of organisaties die nu al deel uitmaken

van jullie szv-structuur die deze rollen zouden kunnen vervullen? Of moeten er nieuwe personen of

organisaties gezocht worden?

Er moet

wel

niet

naar nieuwe personen gezocht worden.

Zoek contact met de personen of organisaties in jullie omgeving die jullie szv-structuur

kunnen aanvullen.

Met deze personen en organisaties gaan we contact zoeken:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

G:

H:



Jullie hebben nu een szv-structuur opgesteld waarin voor alle rollen personen of organisaties zijn bepaald die

deze vervullen. Om ervoor te zorgen dat de szv-structuur ook goed gaat functioneren, is het belangrijk dat

alle betrokkenen binnen de structuur hun rol en taak goed kennen en elkaar niet in de weg gaan lopen.

Daar gaan jullie in deze stap voor zorgen.

STAP 4. Ervoor zorgen dat iedereen binnen de szv-structuur zijn rol en taak kent

Bedenk hoe jullie met alle betrokkenen communiceren over hun taak en hun rol binnen jullie szv-structuur.

Het kan bijvoorbeeld handig zijn om een gezamenlijke startbijeenkomst te organiseren. Zo kunnen alle

betrokkenen elkaar en elkaars rol leren kennen, bijvoorbeeld via een speeddate-sessie. Jullie kunnen er ook

voor kiezen om de betrokkenen individueel te benaderen. Zorg er in ieder geval voor dat iedereen de

mogelijkheid heeft om vragen te stellen en eventueel eigen inbreng te geven.

Schrijf voor iedere rol (signaleren, zorgen en verwijzen) binnen jullie szv een taakomschrijving, zodat jullie

deze naar de betreffende personen kunnen communiceren. Denk hierbij ook aan de lijnen binnen jullie szv;

de betrokkenen moeten weten met wie ze samenwerken.

Communiceer de rollen en taken naar de betrokkenen op de door jullie bij opdracht a. gekozen manier.

Of organiseer een startbijeenkomst.

opdracht

A:

B:C:

Oefen eens met een aantal casussen binnen de szv-structuur. Jullie zien dan al snel of er onduidelijkheden zijn en of iedereen de rol pakt die hem of haar is toebedeeld. Evalueer met enige regelmaat of nieuwe casussen goed worden aangepakt of dat er bijstelling nodig is binnen de structuur.

De szv-structuur is nu opgesteld, en iedereen is op de hoogte van de rollen en taken. Nu gaan jullie deze

structuur vastleggen in het schoolbeleid. Zo blijft signaleren, zorg en verwijzing op jullie school goed

geregeld in de komende jaren.

STAP 5. SIGNALEREN, zorg en verwijzing vastleggen in het beleid

Voorbeeldbeleid Agnieten College, WezepIn dit hoofdstuk is te vinden hoe het wij het signaleren waarborgen.

GGDDe GGD neemt bij al onze 2de klas leerlingen de jeugdmonitor af. Leerlingen kunnen door

de schoolarts of schoolverpleegkundige uitgenodigd worden voor een vervolgonderzoek

of gesprek. Daarnaast kunnen ouders ook bij deze professionals terecht.

SchoolOndersteuningsTeam1. Op school werken we met een SOT waarin verschillende medewerkers vanuit de gezins-

ondersteunende instanties meepraten over leerlingen waar we ons zorgen om maken.

Het SOT bestaat uit de volgende medewerkers/professionals: locatiedirecteur, zorg-

coördinator, leerlingenbegeleidster, bureau jeugdzorg Gelderland, leerplichtambtenaar,

maatschappelijke dienstverlening, straathoekwerk Oldebroek en politie.

2. Op school hebben we spreekuren met de schoolarts, jeugdconsulenten van CJG

en de schoolcoach.

3. Leerlingen hebben een persoonlijke mentor voor de duur van hun schoolloopbaan bij

ons op school.

4. Mentoren en gymdocenten zijn de aangewezen personen om leerlingen te helpen bij

problemen rondom voeding en gewicht. Zij helpen de leerling door ze in contact te

brengen met de juiste hulpaanbieders. Tevens letten zij op de hygiëne van leerlingen en

maken dit bespreekbaar indien nodig.

5. Ook straathoekwerkers zijn regelmatig tijdens pauzes in de school om met

leerlingen in contact te komen rond welbevinden en welzijn.




Schrijf een samenvatting van jullie szv-structuur. Hier staat in: n Welke interne en externe personen en organisaties betrokken zijn bij de szv-structuur.n De rol en taakomschrijving van iedere betrokkene.

Zorg dat dit document wordt opgenomen in het schoolbeleid.

Misschien hebben jullie de directie nodig om dit te regelen.

opdracht

A:

B:

Gebruik hiervoor de lijstjes uit

de voorgaande stappen.

Met de interne en externe szv-structuur geeft jullie school ouders en leerlingen een plek waar ze terecht

kunnen met vragen over voeding. Het is dan natuurlijk wel belangrijk dat zij weten dat deze structuur

bestaat. Daarom is de volgende stap het resultaat van de pijler Signaleren communiceren naar de

ouders en leerlingen.

STAP 6. De szv-structuur communiceren naar ouders en leerlingen

Betrek leerlingen bij de communicatie rondom de szv-structuur. Laat hen een campagne bedenken en uitvoeren waarin duidelijk wordt dat ze voor advies en hulp op school terecht kunnen bij bepaalde mensen. Denk aan filmpjes, posters of stukjes in de schoolkrant of oproepen op de website.

Kies welke communicatiekanalen het beste passen voor de communicatie van de szv-structuur naar

ouders, leerlingen en medewerkers. Denk eraan dat deze informatie elk jaar opnieuw voor nieuwe ouders,

leerlingen en medewerkers beschikbaar moet zijn. De schoolgids zou bijvoorbeeld een mooie plek zijn om dit

te doen, maar ook de website van de school. Attendeer ouders, leerlingen en medewerkers jaarlijks via

nieuwsbrieven. Neem deze op in de planning.

opdracht

A:

We gebruiken de communicatiekanalen:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .



Stel een bericht op waarin jullie de szv-structuur introduceren. Plaats deze op het communicatiekanaal, of geef ze door aan degene die hiervoor verantwoordelijk is.

opdracht

B:

notities

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


PIJLER beleid7.

7.1 Het belang van voedingsbeleid in de school

Met het toewerken naar het themacertificaat Voeding maken jullie de school gezonder. Niet voor even, maar voor vele jaren. Om dat voor elkaar te krijgen, leggen jullie de visie op gezonde voeding vast in een voedingsbeleid. Zo garanderen jullie dat de school voor de lange termijn een Gezonde School op het thema Voeding blijft.

Om het thema voeding levend te houden op school, is het belangrijk dat leerlingen, medewerkers en

ouders weten wat de school aan gezonde voeding doet. Met een gezondheidsbeleid dat makkelijk te vinden

is, en waar vaak aandacht aan besteed wordt, blijft de hele school betrokken bij het thema.

7.2 Wat staat er in een voedingsbeleid

In het gezondheidsbeleid beschrijven jullie wat de school belangrijk vindt op het gebied van gezonde

voeding en hoe dit in de praktijk gebracht wordt. Dit bepalen jullie natuurlijk niet alleen. Het is belangrijk

dat de hele school op de hoogte is van het gezondheidsbeleid en hier ook achter staat.

Daarom is het goed om eerst samen met ouders, leerlingen en medewerkers een gezondheidsvisie op te

stellen. Hierin staat beschreven hoe jullie als school denken over het thema Voeding en wat jullie willen

bereiken. In het onderstaande kader staat een voorbeeld van hoe een gezondheidsvisie eruit kan zien.

Om te voldoen aan de pijler Beleid, is het noodzakelijk dat jullie een aantal zaken opnemen in het

gezondheidsbeleid.n Er staat in wat de school doet om een gezond aanbod in de schoolkantine te hebben van minimaal niveau

zilver [verwijzing naar de pijler omgeving]. n Er moet beschreven staan hoe de school ervoor zorgt dat dit niveau voor de lange termijn zo blijft

(bijvoorbeeld door ieder jaar opnieuw de Kantinescan uit te voeren).n Er staat beschreven welk lesmateriaal er gebruikt wordt op het thema voeding en de signalerings-,

zorgen verwijsstructuur is vastgelegd.

Een digitaal voorbeeld van een gezondheidsbeleid is te vinden via:http://gezondeschoolkantine.voedingscentrum.nl/nl/stap-voorstap/stel-je-beleid-op.aspx

https://gezondeschoolkantine.voedingscentrum.nl/nl/stap-voor-stap.aspx

https://gezondeschoolkantine.voedingscentrum.nl/nl/stap-voor-stap.aspx


Na het lezen van dit hoofdstuk... n Weten jullie wat er in een gezondheidsbeleid moet staan.n Kunnen jullie een gezondheidsbeleid implementeren in de school.n Kunnen jullie het gezondheidsbeleid communiceren naar leerlingen,

ouders en medewerkers.

Checklist pijler Beleid

1. De gezondheidsvisie van de school bepalen.

2. Het voedingsbeleid opstellen.

3. Visie & beleid communiceren naar alle betrokkenen.

4. Borging van het voedingsbeleid.

Tijdsinschatting

3 tot 6 maanden

Wie heb je nodig?

n Directie (met visie waar de school naar toe wil)n Afdeling communicatie die de tekst kan toevoegen aan de website en/of schoolgidsn MR / ouderraad / leerlingenraad

De volgende mensen werken aan dit onderdeel van het werkboek

n Hoofdverantwoordelijke: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

n Vanuit de werkgroep: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

n Overige betrokkenen: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7.3 Stappenplan voor de pijler Beleid

In het volgende stappenplan begeleiden we jullie bij het uitvoeren van de pijler Beleid. Jullie gaan een

gezondheidsvisie bepalen, het voedingsbeleid opstellen en tot slot de visie en het beleid communiceren

naar alle betrokkenen. Na het voltooien van deze stappen heeft de school een voedingsbeleid dat

voldoet aan de eisen voor het themacertificaat Voeding.

Voordat jullie het voedingsbeleid voor het thema voeding op kunnen stellen, is het belangrijk dat

de school eerst een gezondheidsvisie heeft. Deze gaan jullie bepalen samen met de directie, medewerkers,

ouders en leerlingen.

STAP 1. De gezondheidsvisie van de school bepalen

Misschien heeft de school (of de scholengroep) al een gezondheidsvisie opgesteld en wellicht ook al een voedingsbeleid. Dat is heel mooi. Gebruik in dat geval dit stappenplan om te controleren of de visie en het beleid aan alle eisen voldoen.

Hebben jullie nog geen gezondheidsvisie of -beleid, kijk eens op een andere school. Op www.gezondeschool.nl staan alle scholen met het themacertificaat Voeding. Zij kunnen jullie laten zien hoe ze tot een beleid gekomen zijn.




Nodig vertegenwoordigers van de directie, de MR, de ouderraad en de leerlingenraad uit om mee te

werken aan de gezondheidsvisie. Stuur ze een leuke pakkende uitnodiging waarbij jullie ze vragen wat

voor hen belangrijk is in een goed voedingsbeleid. Laat ze een antwoord terugsturen, zodat jullie

direct een eerste lijstje onderwerpen hebben.

Organiseer een bijeenkomst met alle betrokkenen om de gezondheidsvisie te bepalen. Bedenk vooraf hoe jullie dit willen bespreken. Wordt het bijvoorbeeld een gezamenlijke brainstormsessie, of bepalen jullie zelf al vooraf een structuur? Om draagvlak te creëren is het fijn als alle betrokkenen het gevoel hebben hun inbreng te kunnen hebben. Lees ter inspiratie nog eens de voorbeeldvisie uit 7.2.

Tijdens de bijeenkomst geven jullie gezamenlijk antwoord op de volgende vragen:n Welke onderwerpen van het thema Voeding vinden wij belangrijk? Onderwerpen waar jullie

aan kunnen denken zijn: Fysieke omgeving, Sociale omgeving, Educatie, Signaleren en Beleid.

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

n Wat zijn onze ambities voor deze onderwerpen?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

n Hoe gaan we deze ambities waarmaken?

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Schrijf de gezondheidsvisie op basis van de resultaten van de bijeenkomst. Vaak is het handig als in eerste instantie één persoon dit schrijft. Vervolgens kunnen jullie het in een nieuwe bijeenkomst gezamenlijk bespreken en vastleggen.

opdracht

A:

b:

c:

d:

Onderwerpen waar jullie aan kunnen denken in de brainstorm zijn de pijlers van Gezonde School: Fysieke omgeving, Sociale omgeving, Educatie, Signaleren en Beleid. Wat gaan jullie doen om een Gezonde School te zijn?

30 31Aan de slag! -werkboek-13Aan de slag! -werkboek-

Als medewerkers, ouders en leerlingen weten wat de school doet aan gezonde voeding, zullen zij zich hier

sneller bij betrokken voelen. Daarom is het belangrijk dat zij deze informatie makkelijk kunnen vinden.

STAP 3. Communiceer de gezondheidsvisie en het voedingsbeleid

Maak een kop Gezonde School op de website van jullie school en plaats daaronder alle informatie die relevant is voor ouders en leerlingen over het thema Voeding.

Download het voorbeeldbeleid via de website.

Leg dit voorbeeldbeleid naast jullie eigen voedingsbeleid. Is jullie beleid volledig? Of zijn er nog

onderwerpen die jullie moeten opnemen in het voedingsbeleid van jullie school. Vul indien nodig

jullie eigen voedingsbeleid aan.

B:C:

De school heeft nu een gezondheidsvisie. Dat is handig, want deze gezondheidsvisie gebruiken jullie om het

voedingsbeleid op te stellen. Het is belangrijk dat dit beleid voldoet aan de eisen voor het themacertificaat

Voeding, zoals beschreven staat in paragraaf 7.2.

STAP 2. Het voedingsbeleid opstellen

Misschien hebben jullie bij andere pijlers al onderdelen van het voedingsbeleid geschreven. Voeg deze stukken bij het schrijven samen, zodat alle informatie op één plek bij elkaar staat.

Vraag een vertegenwoordiger van de directie en eventueel ook van de MR, ouderraad en leerlingenraad

om mee te werken aan het voedingsbeleid. Bepaal ook van tevoren wie het voedingsbeleid zal schrijven.

Doen jullie dit samen of is er één aangewezen persoon?

Deze personen werken mee aan het opstellen van het voedingsbeleid:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

opdracht

A:

Zorg dat in jullie voedingsbeleid in ieder geval staat wat de school doet om een

Gezonde Schoolkantine te hebben van minimaal niveau zilver en hoe de school

ervoor zorgt dat dit zo blijft op de lange termijn (minimaal het jaarlijks uitvoeren

van de Kantinescan).

https://gezondeschoolkantine.voedingscentrum.nl/nl/stap-voor-stap/stel-je-beleid-op.aspx

https://gezondeschoolkantine.voedingscentrum.nl/nl/stap-voor-stap/stel-je-beleid-op.aspx




Het is niet alleen belangrijk dat de school een voedingsbeleid heeft, maar ook dat dit op de lange termijn

uitgevoerd blijft worden. Het is dus noodzakelijk om gezonde voeding levend te houden op school. Dat

kan door verschillende activiteiten te ondernemen op de verschillende vakgebieden. Het is handig om deze

activiteiten te plannen, zodat er jaarrond aandacht aan voeding wordt besteed.

STAP 4. Borging van het voedingsbeleid

Organiseer uitdagende activiteiten voor leerlingen. Denk aan een wedstrijd waarbij een gezond broodje

bedacht wordt en vervolgens verkocht in de kantine. Laat leerlingen een campagne bedenken voor fruit en

deze uitvoeren. Verschillende vakgebieden kunnen hier op een creatieve manier een bijdrage aan leveren.

Deze activiteiten gaan we doen in het kader van gezonde voeding:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Meet jaarlijks hoe het met gezondheid op school gesteld is. Dit kan bijvoorbeeld door ieder jaar opnieuw de

Kantinescan uit de pijler Omgeving uit te voeren. Zet dit in de jaarplanning.

opdracht

A:

B:

Organiseer regelmatig een 'Dag van....' met een thema zoals de 'Dag van het water drinken' of de 'Appeldag'. Tijdens deze dagen organiseer je een actie of activiteit met als doel het thema Voeding levendig te houden op je school.

Zorg dat de gezondheidsvisie en het voedingsbeleid worden opgenomen in de schoolgids en te vinden

zijn op de website. Zo kunnen de huidige én de toekomstige leerlingen, medewerkers en ouders deze

makkelijk vinden.

Onze gezondheidsvisie/ons voedingsbeleid is te vinden via:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Maak het communiceren over gezonde voeding een vast onderdeel van de activiteiten. Zet dit bijvoorbeeld in de agenda bij iedere relevante activiteit, zodat dit zeker gebeurt. En houd bijvoorbeeld rekening met wat er op tafel staat tijdens vergaderingen, ouderbesprekingen en open dagen.

Wij dragen ons voedingsbeleid actief uit tijdens:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

opdracht

A:

B:

Om gezonde voeding echt te laten leven op school, is het belangrijk hier regelmatig over te communiceren. Bijvoorbeeld door een item Gezonde School op te nemen in jullie nieuwsbrief en/of activiteiten met dit thema op informatieschermen in de school te tonen.


Vraag het themacertificaat Voeding aan

8.

Als jullie alle pijlers uit het werkboek hebben doorgewerkt, zijn jullie klaar om een vignet Gezonde School aan te vragen op het thema Voeding. Dit vignet is een kwaliteitskeurmerk waarmee jullie kunnen laten zien dat gezonde voeding structureel en planmatig aangepakt wordt op school.

De aanvraagprocedure

Het themacertificaat Voeding kan online aangevraagd worden via de website van Mijn Gezonde School.

Voordat jullie starten met de aanvraag is het handig om eerst alle gegevens te verzamelen.

Kosten

n De eerste aanvraag van een themacertificaat kost 150 euro.n Aanvragen voor de andere thema’s zijn gratis als dit wordt aangevraagd binnen de geldigheidsduur

van 3 jaar van het eerste themacertificaat.n Wil je na 3 jaar het themacertificaat voeding verlengen? Dit kost 50 euro.

Houd bij het invullen van de aanvraag in ieder geval de volgende documenten bij de hand:3 Lesmateriaal over voeding 3 Bij eigen lesmateriaal: checklist doorlopende leerlijn3 Schoolgids 3 Voedingsbeleid3 Datum Schoolkantine Schaal behaald3 Foto hygiënisch watertappunt 3 Nieuwsbrieven, URL webpagina, van beleid



Registreer de school in het aanvraagsysteem van Gezonde School, via mijngezondeschool.nl.

Vul de vragenlijst van het themacertificaat Voeding online in.

Beoordeling

Na het versturen van de aanvraag beoordeelt het Voedingscentrum binnen 6 weken of jullie in aanmerking

komen voor het themacertificaat. Vervolgens controleert de GGD GHOR Nederland de beoordelings-

procedure en stelt vast of jullie het vignet Gezonde School krijgen toegewezen. Jullie krijgen hier dan binnen

8 weken bericht van. Als de aanvraag wordt toegekend, dan ontvangen jullie het certificaat. Jullie kunnen

dan met de GGD of de gemeente een moment afspreken voor de feestelijke uitreiking van de Plaquette van

Gezonde School met het themacertificaat Voeding. Als de aanvraag wordt afgewezen, ontvangen jullie een

brief met een onderbouwing. Jullie hebben dan de mogelijkheid om hier bezwaar tegen te maken.

opdracht

A:b:

Hulp nodig bij de aanvraag? Neem dan contact op met de Gezonde School-adviseurs van de GGD in jullie regio. Zij kunnen helpen bij het invullen van de aanvraag. Vraag hiernaar bij een contactpersoon van de GGD in jullie regio.

notities

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

http://mijngezondeschool.nl


Evalueren9.

In de voorgaande hoofdstukken hebben jullie de school een Gezonde School gemaakt op het thema Voeding. Jullie hebben alle vier de pijlers doorlopen, en het themacertificaat aangevraagd. Nu is het tijd om naar de toekomst te kijken, en ervoor te zorgen dat de school in de komende jaren een Gezonde School kan blijven.

De laatste fase in de Gezonde School-aanpak is het evalueren. Door het werk te evalueren, krijgen jullie

inzicht in het resultaat van de activiteiten, en kunnen jullie zien wat er in de toekomst nog beter zou kunnen.

Hieruit kunnen dan weer nieuwe actiepunten komen voor de volgende cyclus van Voorbereiden, Uitvoeren

en Evalueren in de Gezonde School-aanpak. Zo blijft het thema Voeding actueel op school en blijven jullie

hier structureel mee bezig. We raden dan ook aan om de evaluatie jaarlijks te laten terugkeren, bijvoorbeeld

in een vergadering.

Bij het evalueren kunnen jullie kijken naar verschillende onderdelen van het werk. In het onderstaande

schema worden 3 manieren van evalueren kort toegelicht. Afhankelijk van de situatie zal de ene manier voor

jullie informatiever zijn dan de andere. Een combinatie van de verschillende manieren geeft wel het meest

complete overzicht.

Effectevaluatie In een effectevaluatie gaan jullie na of de doelen die jullie gesteld hebben zijn behaald. Welke doelen hebben jullie behaald? Welke niet? Waarom hebben jullie deze doelen wel/niet gehaald? Wat kunnen jullie doen om de niet behaalde doelen toch te behalen?

Procesevaluatie In een procesevaluatie monitoren jullie de voortgang en het proces van het werken aan gezonde voeding. Hoe is de samenwerking bij de verschillende activiteiten? Zijn er processen die op dit moment niet lopen zoals ze zouden moeten lopen? Wat kunnen jullie doen om dit te verbeteren?

Financiële evaluatie In een financiële evaluatie bekijken jullie de uitgaven en afwijkingen van de begroting. Hebben jullie meer kosten gemaakt dan vooraf begroot? Hoe komt dit? Wat kunnen jullie doen om te zorgen dat in de toekomst niet afgeweken hoeft te worden van de begroting?

De Schoolkantine Schaal die jullie bij de pijler Fysieke en Sociale omgeving hebben aangevraagd, is maar één schooljaar geldig (van september t/m augustus). Het vignet Gezonde School is 3 jaar geldig. Houd hiermee rekening met het inplannen van de evaluaties. Voor de Schoolkantine Schaal is het bijvoorbeeld noodzakelijk dat ieder schooljaar opnieuw de Kantinescan uitgevoerd wordt.



Niet alle onderdelen van de evaluatie hoeven met de hele werkgroep uitgevoerd te worden. Soms kan het makkelijker zijn om met enkele personen samen een deel van de evaluatie te doen. De Coördinator maakt hier in ieder geval wel deel van uit.

Bepaal welke manieren van evaluatie voor jullie het meest relevant zijn. Houd er rekening mee dat een

combinatie van verschillende manieren een completer beeld geeft van jullie huidige situatie.

Kies enkele evaluatiemethoden die jullie willen gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan enquêtes, interviews, klankbordgroepen, observaties of documentenanalyses.

opdracht

A:

B:

Voer de evaluatie uit. Schrijf de bevindingen op. Wat is er goed gegaan? Wat had beter gekund?

Wat zijn de punten die de meeste aandacht nodig hebben?

Bevindingen uit onze evaluatie:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

C:

Wij gaan de volgende evaluatie uitvoeren:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Wij gaan gebruik maken van:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Bepaal op basis van jullie bevindingen wat de belangrijkste actiepunten zijn. Dit zijn de punten

waar jullie het komende jaar aandacht aan gaan besteden.

Onze actiepunten voor het komende jaar zijn:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

D:

Om de aanpak van het thema Voeding structureel te houden, is het belangrijk dat er regelmatig een

evaluatie plaatsvindt om de voortgang te controleren. Daarom is het goed om dit direct in te plannen.

Bepaal hoe vaak en wanneer jullie volgende evaluaties gaan uitvoeren. Houd hierbij rekening met de

geldigheidsduur van de Schoolkantine Schaal (1 schooljaar) en het themacertificaat Voeding (3 jaar).

De Kantinescan moet bijvoorbeeld elk schooljaar worden uitgevoerd. Zet de evaluaties in de schoolagenda,

zodat het een vast onderdeel van de planning wordt.

Bepaal wat jullie precies gaan doen in de volgende evaluaties. Als dit (deels) hetzelfde is als in de eerste

evaluatie, kunnen jullie de resultaten goed met elkaar vergelijken. Zo kun je zien of de school in een

bepaalde periode verbeterd is ten opzichte van de periode ervoor.F:

E:De volgende bijeenkomst met de werkgroep is gepland op:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


Verklarende woordenlijst:

Gezonde School-adviseur Gezonde School-adviseurs van de GGD-en adviseren en begeleiden schoollocaties bij de uitvoering van de Gezonde School-aanpak. Zij kunnen ook helpen bij de aanvraag van het themacertificaat van het vignet Gezonde School. Een schoollocatie krijgt maximaal 10 uur advies en ondersteuning van een Gezonde School-adviseur van de GGD.

Gezonde School-coördinator Een Gezonde School-coördinator is een eigen werknemer van de school die de coördinerende taken uitvoert die nodig zijn om een Gezonde School te worden en te blijven.

Gezonde Schoolkantine Een gezonde schoolkantine heeft een gezond aanbod en een gezonde uitstraling die beiden voldoen aan de Richtlijnen Gezondere Kantines van het Voedingscentrum. De kantine maakt een gezonde keuze aantrekkelijk en voor de hand liggend. Scholen kunnen inzetten op een zilveren of een gouden kantine.

GGD De GGD of Gemeentelijke Gezondheidsdienst voert voor gemeenten de taken uit op het gebied van de volksgezondheid. Iedere gemeente is bij wet verplicht aangesloten bij een GGD.

JGZ De JGZ, of wel de Jeugd Gezondheidszorg is een onderdeel van de GGD. De JGZ ziet alle kinderen om zo tijdig te kunnen signaleren, begeleiden en eventueel te verwijzen als er zich problemen voordoen in de ontwikkeling van kinderen (bijvoorbeeld als kinderen niet goed groeien, niet goed horen of sociaal-emotioneel achterblijven).

Jong Leren Eten Jong Leren Eten is een programma waarin rijk, provincies, onderwijs en maatschappelijke organisaties samenwerken. In de periode 2017 t/m 2020 willen zij kinderen en jongeren meer structureel in aanraking laten komen met informatie en activiteiten over voeding. Met als uiteindelijk doel dat kinderen en jongeren leren om gezonde én duurzame keuzes te maken.

Kantinescan De Kantinescan is een praktische tool waarmee je kunt bekijken in hoeverre het aanbod en de uitstraling van je kantine gezond is. De Kantinescan geeft direct adviezen op maat.

MindmapEen mindmap is een diagram opgebouwd uit begrippen, teksten, relaties en/of plaatjes, die zijn geordend in de vorm van een boomstructuur rond een centraal thema. Een mindmap helpt je om je gedachten op orde te krijgen en zorgt ervoor dat je over alle aspecten van een onderwerp nadenkt.Visueel heb je overzicht op alle hoofd- en bijzaken.

Ondersteuningsaanbod (Gezonde School) Het ondersteuningsaanbod bestaat uit een geldbedrag van € 3.000,- per school. Om in aanmerking te komen voor ondersteuning moet de school een Gezonde School-coördinator hebben. Met het geldbedrag kan de school de taakuren vergoeden van een eigen medewerker van de school die is aangesteld als Gezonde School-coördinator. Daarnaast kan de school het bedrag gebruiken voor de inzet van Gezonde School-activiteiten of voor de aanvraag van een vignet Gezonde School.

Battle Een battle is een activiteit (strijd) waarbij twee (of meerdere) personen of groepen tegen elkaar strijden. Bijvoorbeeld de ‘gezonde broodjes battle’, waarbij alle klassen een gezond broodje mogen bedenken. Het gezondste broodje wordt ook in de kantine verkocht.

Centrum Gezond Leven Centrum Gezond Leven is een afdeling van het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu te Bilthoven). Zij beheren o.a. www.gezondeschool.nl en www.loketgezondleven.nl en ondersteunen Gezonde School met kennis en materialen.

Challenge Een challenge is een uitdaging of uitdagende activiteit waardoor de deelnemers worden verleid tot het halen van een doel. Bijvoorbeeld de ‘waterchallenge’: een week lang alleen water of thee drinken en geen suikerhoudende dranken.

Dagkeuze Een dagkeuze is iets kleins, buiten de Schijf van Vijf: een klein koekje, een waterijsje, een stukje chocolade, honing voor in de yoghurt of een eetlepel tomatenketchup. Er wordt geadviseerd om niet vaker dan 3 tot 5 keer per dag iets iets kleins buiten de Schijf van Vijf te nemen.

EetomgevingDe eetomgeving bestaat uit die plekken in je omgeving waar je met eten/voedsel wordt geconfronteerd: de supermarkt, school, kantines en op straat. Niet alleen het aanbod, maar ook de uitstraling van de eetomgeving is van invloed op het menselijk gedrag.

Fysieke omgeving De fysieke omgeving is ook wel de leefomgeving van iemand. De fysieke omgeving is van invloed op het menselijk gedrag en kan gezondheid bevorderen, maar ook beperken. Een snackbar of supermarkt in de buurt van een school nodigt uit tot ongezond gedrag van de leerlingen.

Gezonde School Een Gezonde School is een school die structureel aandacht besteedt aan gezondheid. Dit doe je

aan de hand van de vier Gezonde School-pijlers: Educatie, Signaleren, Beleid en Omgeving. Je bent

een Gezonde School als je het vignet Gezonde School hebt behaald op één van de Gezonde School

thema’s.

https://kantinescan.voedingscentrum.nl/


http://www.loketgezondleven.nl


Richtlijnen Gezondere Kantines De Richtlijnen Gezondere Kantines zijn bedoeld voor allerlei kantines en bedrijfsrestaurants. Of het nou gaat om een (sport)school, verzorgingshuis, ziekenhuis, bedrijf of bibliotheek. Cateraars, kantinebeheerders en betrokken medewerkers kunnen allemaal aan de slag met de richtlijnen om hun kantine gezonder te maken. Kantines kunnen inzetten op een bronzen, zilveren, gouden of ideale kantine. Hoe edeler het metaal, hoe gezonder de kantine.

Schijf van Vijf De Schijf van Vijf is een wetenschappelijk onderbouwd voorlichtingsmodel dat laat zien wat de essentie van gezond eten is. De Schijf van Vijf biedt een optimale combinatie van producten die gezondheidswinst opleveren en die zorgen voor genoeg energie en alle nodige voedingsstoffen.

Sociale omgeving Sociale omgeving of milieu is het geheel van sociale, culturele, economische, religieuze factoren dat van invloed is op het menselijk gedrag en dus ook op het voedingspatroon. Hierbij zijn groepen als het gezin, vrienden en collega’s belangrijke factoren, als ook de sociale klasse.

ThemacertificaatAls een school binnen een gekozen thema alle vier de pijlers van Gezonde School op orde heeft, kan jullie school zich profileren als Gezonde School met een vignet voor dat thema. Wanneer jullie kiezen voor het thema voeding, ontvangen jullie een themacertificaat Voeding.

Vignet Gezonde School Het vignet Gezonde School is een kwaliteitskeurmerk voor scholen die werken aan het verbeteren van de gezondheid van hun leerlingen. Na het behalen van minimaal één themacertificaat mag een schoollocatie zich gedurende drie jaar een Gezonde School noemen.

Weekkeuze Een weekkeuze is iets groots buiten de Schijf van Vijf: een croissant, een gevulde koek, een saucijzenbroodje, een glas frisdrank, een diepvriespizza of een bakje gezoete ontbijtgranen. Er wordt geadviseerd om niet vaker dan 3 keer per week iets groters buiten de Schijf van Vijf te nemen.

Nuttige links: Algemene informatie www.gezondeschool.nlDe website van Gezonde School. Hier vind je alle informatie over het wat, hoe en waarom van een Gezonde

School en alle pijlers. Je kunt hier ook vinden hoe je advies en ondersteuning kunt krijgen van een Gezonde

School-adviseur en welke andere thema’s er zijn binnen Gezonde School. Email: [email protected]

www.voedingscentrum.nlOp de website van het Voedingscentrum vind je alles over gezond, duurzaam en veilig eten. Hier kun je

inspiratie opdoen en informatie vinden over de Schijf van Vijf, voor een Gezonde Schoolkantine en voor

lessen over gezonde voeding. Email: [email protected]

www.ggd.nlVind een GGD locatie bij jullie in de buurt. Gezonde School-adviseurs zijn meestal werkzaam bij de GGD.

Zij kunnen jullie helpen bij het behalen van een themacertificaat Voeding.

Pijler Educatie gezondeleefstijl.slo.nlOp de Gezonde Leefstijl website van het SLO zijn leerplankaders te vinden voor het thema

Voeding van Gezonde School.

www.jonglereneten.nlVia Jong Leren Eten kun je in contact komen met ‘Jong Leren Eten-Makelaars’, die kunnen je helpen

bij het vinden van aanvullend lesmateriaal over gezonde voeding voor het curriculum.

www.groengelinkt.nl Groengelinkt is een database met lesmateriaal en (regionale) activiteiten, om het curriculum op

het gebied van gezonde voeding aan te vullen.

Pijler Signaleren www.testjeleefstijl.nlTest je leefstijl biedt een online vragenlijst, waarmee je kunt testen hoe gezond de leefstijl van leerlingen is.

www.hoegezondisjouwschool.nl‘Hoe gezond is jouw school?’ is een test van Gezonde School, waarmee je kunt testen hoe de

school er als geheel voor staat op het gebied van gezonde leefstijl.

Pijler Fysieke en sociale omgeving voedingscentrum.nl/gezondeschoolkantine De website van het Voedingscentrum over De Gezonde Schoolkantine. Hier kun je inspiratie opdoen en tips

vinden voor het gezond maken en houden van de schoolkantine.

voedingscentrum.nl/kantinescanEen directe link naar de digitale Kantinescan. Deze vul je in tijdens het werken aan de pijler Fysieke en sociale

omgeving en laat zien hoe jullie kantine ervoor staat.

1

-Werkboek-


Aan de slag!


mailto:info%40gezondeschool.nl?subject=

http://www.voedingscentrum.nl

mailto:degezondeschoolkantine%40voedingscentrum.nl?subject=

http://www.ggd.nl

http://gezondeleefstijl.slo.nl

http://www.jonglereneten.nl

http://www.groengelinkt.nl

http://www.testjeleefstijl.nl

http://www.hoegezondisjouwschool.nl

http://voedingscentrum.nl/gezondeschoolkantine

http://voedingscentrum.nl/kantinescan

48

ColofonCopyright © 2019, Stichting Voedingscentrum Nederland, Den Haag

Voedingscentrum – eerlijk over etenHet Voedingscentrum informeert consumenten over – en stimuleert hen tot een gezonde en meer duurzame voedselkeuze.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze en/of door welk ander medium, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting Voedingscentrum Nederland.

Hoewel aan de samenstelling en productie van deze uitgave alle zorg is besteed, aanvaardt Stichting Voedingscentrum Nederland geen enkele aansprakelijkheid voor schade voortvloeiend uit een eventuele foutieve vermelding in deze uitgave.

De Gezonde Kantine | De Gezonde Kantine | Voedingscentrum - In stappen … · 2019-10-17 · De...

Documents

Transcript of De Gezonde Kantine | De Gezonde Kantine | Voedingscentrum - In stappen … · 2019-10-17 · De...