De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht...

28
De Bibliotheek in Beeld Jaarverslag 2015 - Noord Oost Brabantse Bibliotheken

Transcript of De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht...

Page 1: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

De Bibliotheek in BeeldJaarverslag 2015 - Noord Oost Brabantse Bibliotheken

Page 2: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

2

44.185 leden

lenen

1.082.314 boeken

Page 3: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

3

Inhoudsopgave

Voorwoord 4

In het hart van de maatschappij 7 Maatschappelijk hart 7 Meerwaarde meten 7 Stakeholders 7 Collectie centraal 8 Huisvesting 8

Noord Oost Brabantse Bibliotheken voor de jeugd 11 Bibliotheek op School 11 Mediawijsheid 12 Landelijke campagnes 13 Geluksvogels 13

Noord Oost Brabantse Bibliotheken voor volwassenen 15 Jaarthema 15 Communities 15 Verhaaladviezen 17 KennisMakers 17 Bibliotheek voor Ondernemers 18 Landelijke campagnes en schrijversbezoeken 18 Boekspots 18 Festival Het VerhAal 18 Mediawijsheid 19 Voor laaggeletterden 19 Verbreding 20 Welzijn 21 Erfgoed 21

De digitale bibliotheek 23 Lokale zichtbaarheid 23 Nieuwe catalogus 23 Landelijk aanbod e-books 23

Bestuur en organisatie Noord Oost Brabantse Bibliotheken 25 Aangepast functiehuis 25 Nieuwe medewerkers 25 Verdere vormgeving projectorganisatie 25 Medewerkersonderzoek 25 Vrijwilligersbeleid 25 Victorine van Schaickprijs 26 Pensioenleeftijd 26 Ziekteverzuim 26 Certificering 26 Administratie 26 Ondernemingsraad 26 Raad van Toezicht 26

Page 4: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

4

2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van

kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare

bibliotheek vastgelegd: ter beschikking stellen van kennis en

informatie; bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en

educatie; bevorderen van lezen en het laten kennismaken

met literatuur; organiseren van ontmoeting en debat; laten

kennis maken met kunst en cultuur. Deze functies zitten al

diep geworteld in onze programmering. De wet is een goed

vertrekpunt en een bevestiging van de gekozen koers binnen

onze bibliotheken. De collectie vormt in ons bibliotheekwerk

steeds het uitgangspunt: het is de grondstof waarmee wij

werken.

2015 was voor de Noord Oost Brabantse Bibliotheken een

vruchtbaar jaar: er werden diverse nieuwe projecten opgezet

en uitgevoerd (mede mogelijk gemaakt door verworven

innovatiegelden) en de zichtbaarheid van onze bibliotheken

in de lokale samenleving groeit, door vele activiteiten in

de vestigingen en een sterke digitale aanwezigheid. De

gemaakte keuzes van afgelopen jaren werpen nu hun

vruchten af. En ondanks de bezuinigingen hebben we geen

vestigingen hoeven te sluiten. Daar zijn we trots op.

Wij zien het als een belangrijke taak om het beleid van onze

bibliotheken zo veel mogelijk af te stemmen op het beleid

van onze vijf gemeenten. Lokale diversiteit om aan te sluiten

bij de behoeften van de burgers.

Huisvesting van de bibliotheken was ook in 2015 een

belangrijk aandachtspunt. De centrumfunctie van de

grotere stadsbibliotheken komt steeds duidelijk naar voren.

Voor de dorpsbibliotheken blijkt samenvoeging in grotere

multifunctionele accommodaties vaak een goede keuze, om

de dienstverlening te versterken en kosten te besparen. Dat

is voor ons steeds het uitgangspunt in het vestigingsbeleid:

de dienstverlening staat centraal.

kennis

informatie

ontwikkeling

lezen

literatuur

educatie

Voorwoord

Page 5: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

5

Op personeelsgebied is er afgelopen jaar een functiehuis

opgezet met nieuwe profielen. Steeds meer medewerkers

zijn naast de traditionele taken betrokken in de project-

organisatie. Medewerkersonderzoek laat zien dat de

betrokkenheid onder het personeel groot is. Wel blijft scholing

een punt van aandacht, nu er geen bibliotheekopleiding

meer bestaat. We moeten ons blijven ontwikkelen om de

nieuwe taken van de bibliotheek te kunnen vervullen.

Voor het komende jaar zien wij het als een uitdaging om

de projectorganisatie te transformeren tot een netwerk-

organisatie, om zo te blijven meebewegen in de dynamische

omgeving. In plaats van een traditioneel klantonderzoek

onder individuele bezoekers van de bibliotheek kozen we dit

jaar daarom voor een stakeholdersonderzoek, om het lokale

netwerk in beeld te brengen en in gesprek te gaan over

hun visie op de bibliotheek (wat hebben zij nodig van de

bibliotheek en wat kunnen zij bieden). Dat is de beweging

die wij graag zien bij onze bibliotheken: naar buiten gaan

en samenwerken met een grote diversiteit aan partners,

zonder onze eigen functies uit het oog te verliezen. Die

uitdaging gaan we ook in het komende jaar graag aan.

Het bestuur van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken,

Mari Nelissen, Voorzitter Raad van Bestuur, en

Gio van Creij, directeur-bestuurder

debat

ontmoeting

kunst

cultuur

Page 6: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

6

4 miljoenleden waarvande helft jonger

dan 18 jaar

Leert burgersbeter omgaan metdigitale (overheid)

informatieIs désamenwerkings-

partner vooronderwijs en

cultuur

Waar alles eniedereen

samenkomt

Dé plaatsvoor een leven

lang lerenen lezen

Waar jevan elkaarkunt leren

Heeftprogramma’s omlaaggeletterden

te leren lezenen schrijven

De poortnaar miljoenen

verhalen

Laagdrempeligetoegang met

ruim 6 miljoengebruikers per

jaar

Stimuleert dezelfredzaamheid

en actiefburgerschapOndersteunt

burgerinitiatievenzoals de G1000

De Bibliotheek,

het maatschappelijk hart

van de samenleving

Page 7: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

7

Maatschappelijk hart

De staatssecretaris van Sociale Zaken en

Werkgelegenheid omschreef de bibliotheek

eind 2014 als maatschappelijk hart. Deze

karakterisering van de bibliotheek is in 2015

vaak teruggekomen. 2015 was het jaar waarin de

decentralisaties van de AWBZ, jeugdzorg en de

Participatiewet een fundamentele transitie bij

gemeenten, zorgvragers en zorgverleners bracht.

In dit proces is de bibliotheek een veelgenoemde

partner. Binnen de Noord Oost Brabantse

Bibliotheken is het uitgangspunt bovenal om

als maatschappelijk hart het bibliotheekbeleid

af te stemmen op het gemeentelijke beleid.

Voor welke uitdagingen staan onze gemeenten

en hoe kunnen wij daar onze keuzes op

afstemmen om zo bij te dragen aan een

geletterde samenleving en geïnformeerde

burgers? De bibliotheek creëert met partners

lokaal de randvoorwaarden waardoor de burger

zelf aan het roer kan staan. Met een breed

aanbod kan de bibliotheek iedereen helpen om

zich te ontwikkelen; bijvoorbeeld mensen die

hun digitale vaardigheden willen vergroten

en laaggeletterden die de basisvaardigheden

moeten verwerven om mee te kunnen doen

in een nog steeds heel talige maatschappij.

Daarnaast kan de bibliotheek ervoor zorgen

dat er goede informatie over de wijzigingen

in beleid en voorzieningen voor de burger

beschikbaar is. Maar ook fungeert de bibliotheek

als ontmoetingsplek en kan zo een rol hebben

in het vergroten van sociale netwerken en

eenzaamheidsbestrijding. De bibliotheek is

diep geworteld in de samenleving, met een fijn

vertakt netwerk, als partner voor de gemeenten

op het gebied van cultuur, educatie en welzijn.

Meerwaarde meten

Mede door deze transities transformeert de

bibliotheek steeds meer van uitleencentrum

naar dienstencentrum gericht op lezen,

leren (een leven lang) en informeren. Het

bedrijfsmodel van de bibliotheek is echter nog

gebaseerd op leden en uitleningen en vraagt

om een heroriëntatie. Vaak wordt datgene

gemeten wat meetbaar is, maar geeft dat dan

ook een relevant beeld van de meerwaarde

van de diensten van de bibliotheek? In 2015 is

de huidige manier van meten onder de loep

genomen en gekeken naar andere methoden

die een reëel beeld geven van de effecten

en het nut van de bibliotheek. Duidelijk is

geworden dat het voor onze bibliotheken

vooral moet gaan om het zichtbaar maken

van de maatschappelijke meerwaarde: welke

resultaten worden bereikt met als uitgangspunt

de vijf functies zoals omschreven in de

bibliotheekwet? Dit zijn vrijwel altijd resultaten

die verwezenlijkt worden in samenwerking

met andere partijen. Die samenwerking en

de uitkomsten daarvan laten zien dat het

belangrijk is om de transformatie van uitleen-

naar dienstencentrum weer te geven. In dit

jaarverslag en in het komende beleidsplan zal

hier dan ook de nadruk op liggen.

Stakeholders

In 2015 is gestart met een onderzoek

om de (potentiële) stakeholders van de

bibliotheken in kaart te brengen. Gelet op

de hiervoor beschreven verschuivingen is

het van groot belang om te weten welke

samenwerkingspartners er zijn, wat hun visie is

op de rol van de bibliotheek en welke waarde de

In het hart van de maatschappij

Page 8: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

8

bibliotheek kan toevoegen. Op basis van de vijf

functies van de bibliotheek wordt een sociale

kaart opgesteld om inzichtelijk te maken welke

instellingen wel en welke niet worden bereikt.

Het daadwerkelijk onderzoek, de interviews,

zijn in het belang van relatiebeheer en opbouw

van kennis in de organisatie uitgevoerd door de

eigen medewerkers. Zij worden begeleid door

onderzoekers van Cubiss en het management.

Dit onderzoek loopt ook in het komende jaar

door.

Collectie centraal

De collectie is de grondstof van een bibliotheek.

Bij alle diensten staat de collectie centraal en

goed collectioneren is een specialistische taak.

De landelijke digitale bibliotheek, Bibliotheek.nl,

komt langzaam maar gestaag tot stand in een

landelijk samenwerkingsverband. Het aanbod

aan e-books is nog onder de maat, maar er moet

rekening worden gehouden met veel belangen

zoals van uitgevers en schrijvers. Het idee dat

alles gratis (en dus vaak illegaal) moet zijn komt

op een keerpunt en steeds vaker moet ook voor

digitale diensten betaald worden. Op landelijk

niveau worden ook databases via de bibliotheek

ter beschikking gesteld zoals nationale en

internationale kranten en (spreekbeurt)

informatie voor scholieren. Binnen onze

bibliotheken wordt de collectie steeds meer

op elkaar afgestemd zodat een evenwichtige

en brede collectie ontstaat zonder teveel

verdubbelingen. Leden kunnen gebruik maken

van de collecties in alle vestigingen. Gestart is

met het onderzoek naar centraal collectioneren,

waarbij enkele specialisten de totale collectie

samen stellen op basis van profielen per

vestiging. Hiermee kan tijd en dus geld bespaard

worden maar vooral kan de kwaliteit van de

collectie daarmee nog beter worden. Ondanks

het teruglopen van financiële middelen zijn

we door de categorale samenwerking in staat

geweest de collectie op een hoog peil te houden.

Dat bepaalt de kwaliteit van onze bibliotheken.

Huisvesting

Op het gebied van de huisvesting van onze

bibliotheken is er in verschillende gemeenten

sprake van (mogelijke) toekomstige ver-

huizingen. In Oss is het afgelopen jaar volop

onderzoek gedaan naar de verhuizing van de

bibliotheek naar het centrum. In het komende

jaar wordt daarover een definitieve beslissing

genomen. In Uden loopt een onderzoek naar

de uitbreiding van de functies in het huidige

gebouw, en de vraag welke aanpassingen

daarvoor nodig zouden zijn. In Heesch en Lith

zijn de plannen vergevorderd om de bibliotheek

onder te brengen in een multifunctionele

accommodatie. Voor het bestuur van de

bibliotheek staat steeds de kwaliteit van de

dienstverlening voorop. Als de dienstverlening

beter tot stand komt onder een ander dak, dan

is dat altijd het vertrekpunt.

Libris Literatuur Prijs 2015

NS Publieksprijs 2015

Boekenweekgeschenk 2015

Geschenkboek Maand van het

Spannende Boek 2015

Page 9: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

9

De mediawereld verandert, het publiek van de bibliotheek verandert en het verdienmodel van de bibliotheek staat ter discussie. En daarmee verandert de bibliotheek van functie en instrumenten, al blijft haar doelstelling in onze ogen ongewijzigd. Centraal in onze visie staat kennisverrijking. Het

concept van kennisverrijking is gestoeld op de paradigmashift waarbij grote nadruk wordt gelegd op ontsluiting van informatie en het in context aanbieden daarvan. De vertaling van deze

mooie woorden is de grote opgave voor onze bibliotheken. Daarbij is niet de distributie van boeken en andere materialen leidend, maar de ontwikkeling van kennis. Het personeel wordt geschoold en zij trainen elkaar om die kennis vervolgens in te zetten als middel in de kennisontwikkeling van de diverse benoemde doelgroepen. Daarbij dient de bibliotheek

niet alleen als instituut om kennis te halen, maar ook om kennis te brengen. De bibliotheek treedt naar buiten en ‘buiten’ komt naar binnen. De bibliotheek neemt in dit proces een

initiërende en bemiddelende positie in. Daarbij is de betrokkenheid met het werkgebied essentieel en lokale verankering gaat vóór uniformiteit van de bibliotheekvoorziening - Kennisverrijking als kompas, het verhaal van de Noord Oost Brabantse Bibliotheken, certificeringsrapport 2014-2017

Prentenboek van het Jaar 2015

Kinderboekenweekgeschenk

2015

Zilveren palet 2015

Page 10: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

10

66% van de leden is jonger

dan 18 jaar

Page 11: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

11

Bibliotheek op School

Veel bibliotheken hebben in de afgelopen

periode besloten de Bibliotheken Op School

(dBOS) te introduceren. Naast een collectie staan

vooral de toegang tot de digitale bibliotheek

en ondersteuning van leesconsulenten daarin

centraal. Vaak wordt gekozen voor deze vorm

van dienstverlening als door bezuinigingen

vestigingen worden gesloten. De Noord Oost

Brabantse Bibliotheken hebben ondanks

de bezuinigingen en in nauw overleg met

gemeenten de vestigingen in stand kunnen

houden waardoor alle doelgroepen gebruik

kunnen blijven maken van de dienstverlening

van de bibliotheek.

Er is daarom een duidelijke keuze in beleid

gemaakt om niet in elke school een bibliotheek

te openen. Praktisch en financieel is dat niet

haalbaar en gezien het huidige vestigingsbeleid

met een ruime spreiding is dat dus ook niet

noodzakelijk. Er is gekozen om juist op die

scholen een bibliotheek te openen die ofwel

geografisch verder verwijderd zijn van de

openbare bibliotheek ofwel een zwaardere

wegingsfactor hebben qua leerlingen uit

achterstandsgezinnen. Waar het ons vooral om

gaat is dat er dienstverlening naar de scholen

gaat, dat wil zeggen: kennis. Dus niet alleen een

collectie boeken. Het gaat er om wat er op de

scholen met die boeken gedaan kan

worden. Daarom hebben we ook dit jaar breed

ingezet op projecten op scholen en op klassen

ontvangen in de openbare bibliotheek. Er wordt

maatwerk geboden al naar gelang de behoeften

en beschikbare middelen van de scholen.

Met name de inbreng van de kennis en diensten

door de jeugdbibliothecarissen wordt hoog

gewaardeerd en zal worden gecontinueerd.

Steeds vaker ligt daarbij het accent op

training van leerkrachten op het gebied van

jeugdliteratuur en mediawijsheid. Ook hebben

vele scholen via het bibliotheeksysteem

Educatwise een toegang tot de digitale

bibliotheek.

De samenwerking met het Voortgezet

Onderwijs heeft in de afgelopen periode meer

aandacht gekregen en komt goed op gang. Met

name op het gebied van leesbevordering en

bronnenonderzoek zijn projecten in gang gezet.

Populair zijn de literaire middagen op scholen

waarbij het schrijversbezoek in de klas door de

docenten wordt voorbereid in samenwerking

met de bibliotheek. Steeds vaker wordt ook

de vraag gesteld naar de mogelijkheden van

huiswerkbegeleiding in de bibliotheek. Dit heeft

de aandacht in de komende beleidsperiode. Ook

zijn er plannen gemaakt om docenten van de

middelbare scholen als sprekers gastcolleges te

laten verzorgen in de bibliotheken.

Op 17 december kregen alle leerkrachten van basisschool De Ark in Veghel een ‘leencadeau’: een speciaal voor hen uitgekozen bibliotheekboek, om lekker te lezen in de kerstvakantie. Het doel was om leerkrachten te inspireren en te informeren over de samenwerking tussen de bibliotheek en de school. Alle leerkrachten reageerden enthousiast en waren heel benieuwd naar de boeken.

Noord Oost Brabantse Bibliotheken

Page 12: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

12

Mediawijsheid

Op de scholen zijn dit jaar weer veel projecten

uitgevoerd op het gebied van mediawijsheid:

projecten over het veilig en bewust omgaan

met internet en sociale media, over cyberpesten,

maar ook over het verantwoord omgaan

met games. Daarnaast werden er workshops

Powerpoint en Prezi gegeven. Het aanbod is

zowel gericht op scholieren als op docenten.

Speciale aandacht gaat steeds vaker uit naar het

leren programmeren voor kinderen. Daar is veel

vraag naar en de kinderen zijn hier enthousiast

over. De bibliotheek helpt scholen hierbij door

bijvoorbeeld projecten aan te bieden rondom

de Bee-Bot, maar ook workshops Scratch. Ook

in onze eigen bibliotheken besteden we veel

aandacht aan mediawijsheid. Zo werd tijdens

het Cultureel Uitje Oss mediawijsheid in de

schijnwerpers gezet met de nao robot, bee-bot,

swincks en kleurplaten met de chromeville app.

Ook werden er workshops Scratch in de bieb

gehouden.

Dinsdag 11 november zijn we met de klas naar de openbare bibliotheek geweest. Daar kregen we een heleboel leuke boeken te zien. Teun vond voor de eerste keer in zijn leven een boek wat hij echt leuk vond. Nu zit hij in de klas zelfs stiekem te lezen! (website basisschool De Wissel in Veghel)

In maart vond Echt Oss plaats, een poëzieproject voor en door leerlingen van Hooghuis west en zuid (VMBO) in samenwerking met stichting School der Poëzie, Stadsarchief Oss en Cultuurpodium Groene Engel. In de Bibliotheek werd een presentatie gehouden van door de leerlingen geschreven gedichten over Oss en een overhandiging van de gedichtenbundel aan de burgemeester Wobine Buijs.

Page 13: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

13

Landelijke campagnes

De Nationale Voorleesdagen in januari blijven

een groot succes. Veel kinderen komen die

dagen naar de bibliotheek om zich te laten

voorlezen, vaak in hun pyjama. Dit jaar stond

het prentenboek Boer Boris gaat naar zee

centraal. Door Bibliotheek Veghel werd later in

het jaar een heus Boer Boris Feest georganiseerd

buiten op de markt, met optredens, voorlezen

en echte boerderijdieren. Ook de landelijke

Kinderboekenweek met als thema natuur,

wetenschap en techniek kreeg weer de nodige

aandacht. Er werden allerlei proefjes in de

bibliotheken uitgevoerd om kinderen te laten

kennismaken met de wereld van de techniek.

In de bibliotheken van Bernheze werd in de Kinderboekenweek (thema natuur, wetenschap en techniek) het literatuurproject ‘Het Donker’ uitgevoerd. Dit project is speciaal voor de Kinderboekenweek ontwikkeld door Artisjok & Olijfje, in samenwerking met Cube en de bibliotheken Bernheze. In dit project filosoferen kinderen over het donker en gingen zij technisch aan de slag door zelf licht te maken. Leidraad vormde het boek ‘Het Donker’ van Lemony Snicket , geïllustreerd door Jon Klassen. Ze gaan hierin de strijd aan met een universele kinderangst en steken kinderen een hart onder de riem, want uiteindelijk overwint Laszlo zijn angst voor het donker. Het prentenboek is in 2015 bekroond met een Zilveren Palet , de prijs van de Penseeljury die wordt toegekend aan buitenlandse illustratoren.

Geluksvogels

In de vestigingen werden naast de reguliere

(landelijke) activiteiten ook nieuwe experimen-

ten opgezet.

Zo startte in Bibliotheek Veghel Geluksvogels,

vier bijeenkomsten rondom verhalen voor

kinderen uit groep 5, 6 of 7. Dit experiment was

onderdeel van de ondersteuning die de Noord

Oost Brabantse Bibliotheken in 2014 kregen

voor hun community projecten. Kinderen

van verschillende basisscholen kwamen vier

keer bij elkaar om met elkaar te praten over

geluk, onderverdeeld in subthema’s als ‘jezelf

zijn’ of ‘liefde en vriendschap’. Aan de hand

van verhalen, boekfragmenten, liedjes en

filmpjes (uitgezocht door de bibliotheek én de

Geluksvogels zelf) praten, denken, schrijven en

een beetje filosoferen. De medewerkers van de

bibliotheek ontvingen na afloop enthousiaste

mailtjes van moeders dat hun kinderen zo

genoten hadden.

Page 14: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

14

Gemiddeld leent

men 24,5 boeken

Page 15: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

15

Jaarthema

Het jaarthema Oefenen voor een andere tijd werd in 2015 aangepast naar Oefenen

in een andere tijd. Een subtiele aanpassing, die naadloos aansluit bij het gevoel

dat het ‘nu’ al anders is. Grote namen spraken in het kader van het jaarthema,

zoals Jan Rotmans, Jan Jonker en Joris Luyendijk.

Communities

Samenkomen in de bibliotheek rondom een bepaalde collectie is een geliefd

onderdeel in de programmering. De avonden van de Lezers van Stavast zijn al

enkele jaren drukbezocht. Dit jaar werden er nieuwe groepen gevormd, zoals

Werk en Inspiratie (voor werkzoekenden), Wijsheid van het Hart (verhalen die het

hart raken), Boekenbroekies (voor ouders van jonge kinderen).

Ook Boekenproeven, waarin bibliothecarissen vertellen over gelezen (nieuwe)

boeken, blijft populair. Een nieuwe variant hierop is Boek & Babbel. Centraal bij

alle bijeenkomsten staat steeds de kennis van de bibliotheekmedewerkers en de

ontmoeting met elkaar.

Vanuit andere bibliotheekorganisaties verspreid door het land is er veel

belangstelling voor de communityvorming binnen onze bibliotheken. Dit jaar

verzorgden twee van onze medewerkers diverse trainingen op het gebied van

communityvorming in het land om medewerkers van andere bibliotheken te

scholen. Reacties hierop waren positief: het delen van kennis wordt gewaardeerd.

Noord Oost Brabantse Bibliotheken

In de zomermaanden vond in de Bibliotheek Oss een grote Nineties expositie plaats: verhalen vertellen en bevorderen over de jaren 1990 tot 2000 door middel van filmpjes, posters, voorwerpen en items in samenwerking met vele particulieren uit Oss en Kringloopbedrijf Oss. De expositie kreeg veel aandacht op sociale media en er werden door de bezoekers onderling veel persoonlijke verhalen verteld bij de tentoonstelling. Een feest voor jong en oud!

Ik wil jullie een heel groot compliment geven voor het feit dat we met mensen waren die allemaal erg verschillend waren. Maar ieder werd in zijn waarde gelaten. Ik heb veel boekentips ontvangen waar ik echt iets mee kan en ga doen. Wat ik erg leuk vond was dat er ook aandacht was voor kinderboeken omtrent dit thema. Jullie hadden het goed voorbereid en er was voldoende ruimte voor inbreng van de groep. Al met al zeker voor herhaling vatbaar. Het zou leuk zijn als er vaker dit soort bijeenkomsten in de bibliotheek zouden zijn. (Uit een evaluatie van een deelnemer aan Wijsheid van het hart)

Werk en InspiratieVoor werkzoekendenop zoek naar verdieping

Meer informatie en aanmelding: www.bibliotheekveghel.nl

Start: Wo. 4 maart 2015 van 14.00-16.00 uur (7 bijeenkomsten)Data: 04-03, 18-03, 01-04, 15-04, 29-04, 13-05 en 10-06Veghel, Raadzaal van de Bibliotheek - Deelname is gratis

www.bibliotheekuden.nl

Welk verhaalheeft jouw hart geraakt?

Wijsheid van het hart

Welk verhaal heeft jouw hart geraakt?

Wijsheid van het Hart is een serie van vier

bijeenkomsten over verhalen die je hart raken.

Bibliotheekmedewerkers bespreken boeken

en films die passen bij dit thema en aan

de deelnemers wordt gevraagd om

elkaar te inspireren met

verhalen die je hart

raken.

Data: Do. 26-02, do. 12-03, do. 26-03 en do. 9-4 2015Tijd: 09.30-11.00 uur - Locatie: Uden, de Bibliotheek - het leescafé Gratis deelname, max. 20 deelnemers. Aanmelden via www.bibliotheekuden.nl

Page 16: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

16

Boek & Babbel - Désirée de Rooij, bibliothecaris in Bibliotheek Heesch, geeft iedere 6 weken nieuwe boekentips in de bibliotheken van Heesch, Heeswijk-Dinther en Nistelrode. Désirée, werkt al vele jaren als bibliothecaris in de Bibliotheken van Bernheze en is verantwoordelijk voor de aanschaf van de collectie voor volwassenen. Wekelijks leest zij de boekrecensies en maakt op basis van kennis, ervaring en (het bijhouden van de) actualiteit een keuze uit het enorme aanbod. Désirée geeft in een ongedwongen sfeer informatie over nieuw verschenen titels. Ook kan er aandacht zijn voor een specifiek genre, bijzondere boeken of boeken die volgens haar de moeite waard zijn.

De Bibliotheek heeft me veel inspiratie gegeven. Fijn dat je gewoon mag zijn wie je bent. Iedereen is welkom.

Je hebt als werkzoekende al zo veel verplichtingen. Bij Werk en Inspiratie mag je gewoon aanschuiven, zonder voorbereiding. Fijn dat de bibliotheek de rol van kennisdeler en verbinder op deze manier invult.

Het voelt zeer positief en prettig, zeker ook de verhalen van mede lotgenoten geven het gevoel dat je niet alleen bent met al je problemen.

(Reacties deelnemers Werk en Inspiratie)

Page 17: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

17

Verhaaladviezen

Een terugkerend onderdeel in alle bibliotheken

is het maken van verhaaladviezen rondom

de collectie. Het betreft zowel adviezen voor

(individuele) bezoekers, maar ook steeds

vaker thematische adviezen bij specifieke

gebeurtenissen of tentoonstellingen. Ook bij de

communities worden thema-adviezen verzorgd

door de medewerkers. Omdat de adviezen er

visueel aantrekkelijk uitzien, is het voor veel

mensen een interessante kennismaking met

onderdelen van de collectie die zij nog niet

kennen.

KennisMakers

Het project KennisMakers is in 2013 gestart

(in samenwerking met Bibliotheek Den Bosch)

en heeft ook dit jaar weer verrassende en

uiteenlopende lezingen en workshops in onze

bibliotheken opgeleverd. KennisMakers is een

oproep aan mensen om hun passie of kennis

te delen. De bibliotheek faciliteert en brengt

mensen bij elkaar. Onderwerpen die aan bod

kwamen waren o.a. overtuigend solliciteren,

ontdek je talent: leren in organisaties, New

York, poëzie voor leesclubs en nog veel meer. De

achterliggende gedachte is dat de bibliotheek

een grote collectie en dus, samen met haar

medewerkers, veel kennis in huis heeft, maar

niet álle kennis. KennisMakers kunnen dit

aanvullen en daarmee de collectie van de

bibliotheek een extra dimensie geven. Mensen

komen niet langer alleen naar de bibliotheek om

kennis te halen, maar ook om kennis te brengen.

Belangrijk hierbij is de lokale verankering van

de bibliotheek: mensen uit eigen dorp of stad

worden direct betrokken en onderdeel van de

kennisdeling van de bibliotheek. KennisMakers

is inmiddels overgenomen door diverse

bibliotheken in het land. Eind 2015 is er vanuit de

landelijke Innovatieraad een innovatiebijdrage

van 10.000 euro verleend om het project het

komende jaar verder door te ontwikkelen.

het

verhaaladviesover

De Romantiek

 

 

3  

  Een  eerste  kennismaking  

 

 

  Het  Romantiek  Boek  /  Bruno  Tempel  De  romantiek  is  geen  eenduidig  begrip,  ook  niet  in  de  beperking  tot  de  beeldende  kunst.  Na  een  beknopte  introductie  op  de  stroming,  1800-­‐1850,   in  Nederland,  geeft  de  auteur  de  vele  aspecten  op  deskundige  wijze   weer,   met   aandacht   voor   het   internationale   karakter   en  toegespitst   op   de   motieven   en   onderwerpen:   van   het   bizarre   en  exotische   via   het   bijzondere   en   geniale   naar   schoonheid   en   verval,  religie   en   mystiek,   de   lach   en   de   traan,   om   te   eindigen   met   de  overgang   in   het   romantisch   realisme.   De   vele   korte   hoofdstukken  worden  gevolgd  door  duidelijke  voorbeelden   in  afbeeldingen   in  kleur  van   veel   kunstenaars.   Hiermee   ontstaat   een   rijk   geschakeerd   beeld,  zonder   oordeel   of   visie,   meer   als   naslagwerk,   compleet   met  biografieën  en  selectieve  bibliografie  en  register.  

 

 

  Romantiek  /  Norbert  Wolf  De   romantiek   bepaalde   de   schilderkunst   van   de   eerste   helft   van   de  19e   eeuw.   Deze   stroming   bestreek   een   scala   aan   ideeën,   zoals   het  goddelijke   in   de   natuur   en   de   harmonie   tussen  mens   en   natuur.   Dit  leidde   tot   een   grote   variatie   aan   stijlen   van   sereen   tot   aan  spectaculair,   met   landschappen,   historische   schilderijen   en   zelfs  genretaferelen.  De   inleiding  geeft   inzicht   in  de   idealen  en   stijlen   van  deze   stroming,   met   een   historische   tijdbalk   onderaan   de   pagina's.  Daarna  volgen  meer  dan  30  individuele  schilderijen,  die  chronologisch  van   1790   tot   1866   zijn   geordend.   Naast   meer   bekende   namen   als  Delacroix,   Corot,   Goya,   Friedrich   en   Turner   zijn   er   ook   wat   minder  bekende,  waaronder  verschillende  Duitsers,   zoals  Pforr,  Runge,  Fohr,  Schinkel,  Overbeck  en  Spitzweg,  Fransen  als  Gérard,  Gros  en  Prud'hon  en   later   ook   Amerikanen   als   Bingham,   Church   en   Bierstadt.   De  kleurenafbeeldingen   van   redelijke   tot   goede   kwaliteit   geven   een  goede  indruk  van  de  variatie  aan  thema's  en  stijlen  van  de  romantiek.            

     

 

 

het

verhaaladviesover

100 jaar Vluchtoord

Uden

3

Soldaten

Weg der geesten-trilogie / Pat Barker De boeken ‘Niemandsland’, ‘Het oog in de deur’ en ‘Weg der geesten’ zijn gebundeld in deze uitgave. We volgen in deze boeken verschillende Engelse soldaten tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ze maken onvoorstelbare dingen mee. Geen van hen komt ongeschonden uit de strijd, zowel lichamelijk als geestelijk raken ze verwond.

Oorlogsgedruis / Edmund Blunden De Engelse dichter Edmund Blunden vocht tijdens de Eerste Wereldoorlog in België. In dit boek, dat tien jaar na de oorlog voor het eerst uitkwam, vertelt hij zijn ervaringen. Hij vraagt zich af waarom de oorlogshandelingen als in een flits voorbij zijn gegaan en het gewone leven gewoon weer doorgaat. Hij verwerkt deze periode door veel te dichten en te schrijven.

Door het koren / Thomas Boyd We volgen hoofdpersoon William Hicks in de aanloop naar en tijdens de Eerste Wereldoorlog. Na een eerste periode van afwachten en verveling komt Hicks in het heetst van de strijd terecht. Een tijd vol ontberingen, in de loopgraven en tussen het koren op de landerijen van Noord-Frankrijk. De schrijver putte voor dit boek uit zijn eigen ervaring.

Post voor mevrouw Bromley / Stefan Brijs Augustus 1914. In Londen melden duizenden jongemannen zich aan om te gaan vechten tegen de Duitsers. Martin Bromley, zeventien en te jong voor het leger, probeert de twee jaar oudere John Patterson te overreden samen in dienst te gaan, maar die wil zijn droom om te gaan studeren niet opgeven. Uiteindelijk slaagt Martin er met een list in naar het front te vertrekken en blijft John achter in een stad waar de druk op dienstweigeraars toeneemt.

www.bibliotheekbernheze.nl

Wo. 6 mei 2015Van 19.30 - 20.30 uurNistelrode, de Bibliotheek

Gratis toegang

PresentatieStichtingFreeKenia

Freek Spits

KALLIGRAFIEKLASSIEKE

MUZIEK

POLITIEK FILOSOFIE

SOCIALMEDIA FILM

ONDERNEMEN HANDWERK

FOTOGRAFIE

Deel je kennis met anderen; meld je aan als KennisMaker

Page 18: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

18

Bibliotheek voor Ondernemers

Vanuit de landelijke Stimuleringsregeling van

de Bibliotheek voor Ondernemers werden er dit

jaar diverse lezingen verzorgd in samenwerking

met ondernemers. Steeds vaker is de bibliotheek

een plaats waar ondernemers werken (de fysieke

bibliotheek als ontmoetingsplaats) en kennis

brengen (zoals in het kader van KennisMakers).

Landelijke campagnes en schrijversbezoeken

Ook dit jaar werd er in alle bibliotheken aandacht

besteed aan de landelijke campagnes, zoals de

Boekenweek (Waanzin), de Kinderboekenweek

(met als thema Raar maar Waar, over natuur,

wetenschap en techniek) en Nederland Leest

(het korte verhaal als onderwerp). Ook werd

aandacht gegeven aan diverse maanden, zoals

de Maand van de Spiritualiteit (Het gelukkige

lichaam), Maand van de Filosofie (Ongelijkheid),

Maand van het Spannende Boek (Politieverhalen

in boeken) en de Maand van de Geschiedenis

(Tussen Droom en Daad). Er kwamen allerlei

schrijvers naar de bibliotheek. Drukbezochte

lezingen waren onder meer die van Wim Brands,

Griet op de Beeck en Hans Achterhuis.

Boekspots

In de gemeente Landerd werden er twee

Boekspots geopend: in september bij IBN Schaijk

(Kwekerij) en in oktober in Cafe ‘t Oventje.

Boekspots zijn een landelijk initiatief waarbij

mensen boeken kunnen delen met anderen

in publieke ruimtes, zoals scholen, theaters en

verzorgingshuizen.

Bibliotheken hebben vaak een bemiddelde rol;

gebruikers hoeven meestal geen lid te zijn van

de bibliotheek.

Festival het VerhAal

Nieuw dit jaar was Festival het VerhAal in het

laatste weekend van augustus, een literair

evenement waarbij de Aa als rode draad door

het festival liep.

Tijdens het gratis toegankelijke festival kon

worden genoten van gedichten, verhalen,

muziek, letters, woorden en zinnen. Van de

gemeente Bernheze hebben Vorstenbosch,

Loosbroek en Heeswijk-Dinther traditioneel

nauwe banden met Veghel. Rivier de Aa stroomt

door Veghel én Heeswijk-Dinther. Letterlijk

en figuurlijk een verbinding, een navelstreng

tussen de beide gebieden. Bibliotheken

Veghel en Bernheze programmeerden diverse

schrijvers en vertellers voor zowel kinderen als

This Magic MomentVanaf november vertellen bekende mensen uit de regio Oss op zondagmiddag over welke muziek hen raakt en waarom. De achterliggende gedachte is dat ondanks de komst van Spotify en Deezer er niets gaat boven muziekliefhebbers die ‘live’ vertellen waarom ze een zwak hebben voor een artiest, album of nummer. Onder meer Hans Rutten van The Gathering, pianist Colijn Buijs en radiomaker Rob van den Broek waren te gast.

Stadsdichter op spreekuurIn het kader van Kennismakers houdt stadsdichter Jan van den Boom met ingang van december maandelijks spreekuur in de Bibliotheek Oss. Tevoren kunnen mensen hem een gedicht toesturen en tijdens het spreekuur geeft hij zijn reacties en tips.

Page 19: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

19

volwassenen. Ingrid en Dieter Schubert hebben voorgelezen en een workshop

gegeven aan kinderen. Er waren optredens van Dichter des Vaderlands Anne

Vegter, stadsdichter van Veghel Miriam Storck, vertellerspodium Het Lopende

Vuur en Rosita Steenbeek. Dit programma werd mede mogelijk gemaakt door een

financiële bijdrage van het LIRA fonds.

Mediawijsheid

Tabletcafés worden in vrijwel alle vestigingen gehouden en druk bezocht. Mensen

leren elkaar handige tips en trucs voor het werken met hun tablet. Voor veel

mensen is het ook een fijne gelegenheid om anderen te ontmoeten. Zo staan

kennisdeling en ontmoeting ook hier weer centraal. Ook andere cursussen gericht

op digitale vaardigheden (bijvoorbeeld gedurende de zomervakantie periode)

kunnen rekenen op een trouw publiek.

Voor laaggeletterden

De Klik en Tik cursussen waarin deelnemers

werken aan digitale vaardigheden blijven

onverminderd populair. De succesvolle

samenwerking met IBN, waarbij IBN-

medewerkers gebruik kunnen maken van

een voordelig bibliotheek abonnement, werd

gecontinueerd. De gesubsidieerde medewerker

betaalt een sterk gereduceerd tarief. Het

resterende bedrag wordt deels betaald door IBN

en deels door de bibliotheken. Ook op andere

gebieden wordt er gewerkt om laaggeletterden

zichzelf te helpen ontwikkelen. Zo is er dit jaar

samen met lokale partners en de gemeenten

een Taalpunt gerealiseerd in Veghel: een

herkenbare, fysieke plek in de bibliotheek die

als huiskamer fungeert en waar informatie

rondom basisvaardigheden is verzameld en

wordt aangeboden. In Oss is een dergelijk

Taalpunt in oprichting. Het is een plek waar

iedereen terecht kan die aan de slag wil met

basisvaardigheden waaronder spreken, lezen

en schrijven, computervaardigheden en (voor)

Deelnemend gezin aan de VoorleesExpress: Mogen wij alsjeblieft nog een seizoen meedoen? Mijn kind heeft een band opgebouwd met de voorlezer en is erg verdrietig dat het afgelopen is.

Deelnemend gezin aan de VoorleesExpress: Mijn kind geniet zo van het voorlezen, zij vraagt de hele week wanneer de voorlezer weer komt en staat op de voorleesdag al bij de deur te wachten.

www.nobb.nlwww.hetverhaal.nu

Literair ontbijt - Muziek - Workshops - Literair ontbijt - Muziek - Workshops

Locatie: Bibliotheek Veghel + Kasteel Zwanenburg (Bibliotheek Heeswijk- Dinther); gratis toegang

door de Bibliotheek

Miriam Storck stadsdichter Veghel

Ingrid & DieterSchubert

Rosita Steenbeek auteur

Het Lopende Vuur vertellerspodium

Anne Vegter dichter des Vaderlands

Zondag 30 augustus 2015

Voorkinderen

TabletCafé

in uw bibliotheek!

www.nobb.nl

Zoeken op internet, e-mailen, online formulieren invullen, downloaden...Als u daar weinig of niets vanaf weet, kunt u zich in de bibliotheek opge-ven voor de basiscursus “Klik & Tik. Het internet op.”

Wilt u kennismaken met internetmogelijkheden? Meld u dan aan bij de informatiebalie van uw bibliotheek. U krijgt les in kleine groepjes. Op een vaste tijd in de week, op computers van de bibliotheek. Tijdens de les wordt geoefend en iedereen werkt in zijn eigen tempo.

Foto: Gert Jan van Heyningen

Cursus Klik & Tik

TAALPUNT

Page 20: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

20

Verbreding

Op het gebied van de verbreding zijn kunst,

cultuur, recreatie en toerisme belangrijke

pijlers van onze bibliotheken. Zo verzamelt en

ontsluit de bibliotheek de informatie voor UIT

(kunst en cultuur) en Toerisme. Er is steeds

meer informatie over kunst, cultuur, recreatie

en toerisme beschikbaar en de actuele stand

van zaken vergt continue aanpassingen. Daarbij

nemen de bibliotheken een sleutelpositie in.

De bibliotheek streeft ernaar om mensen

toegang te geven tot betrouwbare en volledige

informatie waarna zij hun eigen keuzes

kunnen bepalen. Dit wordt bijgehouden in een

digitale culturele agenda ten behoeve van de

website UITpunt Oss en UITpunt Veghel. Tevens

verzamelt de bibliotheek informatie over

recreatie en toerisme voor de websites Toerisme

Oss, Maasmeanders en Toerisme Veghel.

Door de provinciale ontwikkelingen en het

opgaan van het Vrijetijdshuis in een nieuwe

organisatie VisitBrabant zijn de UITpunten

genoodzaakt geweest om een nieuwe website

te ontwikkelen. Er is voor gekozen om deze

nieuwe website te bouwen op basis van

database G!DS, die de bibliotheken Veghel en

Oss ook gebruiken voor Toerisme Veghel en

Oss. Vanuit de provinciale middelen was er

een coördinator beschikbaar en is 1 oktober

2015 de nieuwe UITwebsite gelanceerd. Vanaf

2016 zijn er geen provinciale middelen meer

beschikbaar en moeten alle werkzaamheden

t.a.v. de UITpunten door de bibliotheken zelf

georganiseerd worden. G!DS is een database die

een goede basis biedt om in de toekomst ook

WMO-informatie te gaan ontsluiten.

“Complimenten voor de boottocht, was prima verzorgd, heel gezellig, een echte aanrader!Leuk dat dit via Uitpunt Veghel wordt georganiseerd.” Theo en Anja Sweep, Veghel

Voorlezer Nicoline bij de VoorleesExpress: als ik geweten had dat meedoen aan de VoorleesExpress zo leuk zou zijn dan had ik me veel eerder opgegeven. Dit is geen werk, maar mijn wekelijks uitje!

lezen en spelen. Het Taalpunt helpt mensen op

weg die moeite hebben met taal en is er voor

mensen die in Nederland geboren en getogen

zijn én voor anderstaligen.

Het aanbod komt van de lokale partners en de

bibliotheek en zijn samengevat op de Taalkaart

die op de website van de bibliotheek te vinden

is. De volgende basisvaardigheden worden

op dit moment in het Taalpunt aangeboden:

De VoorleesExpress, de bijeenkomsten van

Opstap, de intake gesprekken en cursussen

van ROC, leeskring voor laaggeletterden, en

Vluchtelingenwerk Nederland biedt haar

taallessen aan. Het Taalcafé komt eens in de

vier weken en vanaf januari wekelijks bijeen.

De Bibliotheek is faciliterend en ondersteunend

en heeft een collectie, het Anderslezen Plein, het

Makkelijk Lezen Plein en diverse voorzieningen

en hulpmiddelen om de taal te leren.

Page 21: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

21

Welzijn

Contacten met welzijnsorganisatie Vivaan

Elke twee weken is Vrijwilligerspunt Vivaan

een middag aanwezig in de Bibliotheek Oss

om mensen te informeren over alles wat met

vrijwilligerswerk te maken heeft, mensen

te helpen aan vrijwilligers en vrijwilligers te

werven. Resultaat: elke keer enkele nieuwe

vrijwilligers die zich aanmelden en actief

worden.

Armoededebat

Op 12 oktober vond in het bijzijn van 85 mensen

een debatavond plaats in de Bibliotheek

Oss, georganiseerd i.s.m. Platform Regio Oss

Tegen Armoede (PROTA). PROTA stelt dat

er wel degelijk mogelijkheden zijn om de

problematiek op te lossen, maar die vragen om

een andere manier van denken. De boeiende

en discussierijke avond met gastspreker Albert

Jan Kruiter werd inhoudelijk voorbereid door

ervaringsdeskundigen, hulpverleners en

vrijwilligers.

Erfgoed

Het verleden verbindt het heden met de

toekomst. Waar erfgoed vroeger nog wel eens

werd bestempeld als ouderwets, zien we nu

een sterke revival. Mensen zijn benieuwd

naar hun wortels, naar hun herkomst. Naar de

verhalen van vroeger. Veel boeken die een duik

nemen in het verleden worden populair, zoals

Gouden Jaren van Annegreet van Bergen. Ook

vanuit het onderwijs is er veel vraag naar lokaal

erfgoed. Voor onze bibliotheken is het daarom

belangrijk om erfgoed te blijven faciliteren,

zeker in de grote vestigingen. Het Thuispunt in

Veghel is een lokaal voorportaal van Brabants

Historisch Informatie Centrum (BHIC). Het BHIC

richt zich vooral op de digitale dienstverlening.

In nauwe samenwerking met de lokale

heemkundekringen werken we er aan om het

erfgoed letterlijk zichtbaar te blijven houden

door historisch educatieve projecten aan te

bieden. Het is dan ook een welkome aanvulling

dat het Stadsarchief Oss met ingang van 1

januari 2016 officieel deel gaat uitmaken van

de Bibliotheek Oss. Vooruitlopend hierop zijn al

diverse erfgoedproducten door het Stadsarchief

Oss en de Bibliotheek samen ontwikkeld,

waaronder een digitale erfgoedkaart met

activiteitenkalender. Deze erfgoedkaart is

in samenwerking met een tiental lokale

erfgoedorganisaties tot stand gekomen.

Inhoudelijk zal de samenwerking in de

komende jaren verder worden verdiept. Elkaar

aanvullen en versterken is het uitgangspunt. In

de bibliotheek in Uden wordt maandelijks een

Historisch Café gehouden, een inloopmiddag

waarbij medewerkers van Stichting Het

Uden-archief bezoekers informeren over de

Udense geschiedenis en genealogie. Tevens

is er die middag de mogelijkheid om te

chatten met medewerkers van het BHIC in

Den Bosch voor specifieke vragen en extra

achtergrondinformatie.

www.bibliotheekuden.nl

i.s.m.Udens Archief

Start vr. 4 sept. 2015Van 14.00-16.00 uurUden, cursusruimtevan de Bibliotheek

Gratis toegang

HistorischCafé

LucienBressers

Elke 1ste

vrijdagvan demaand

Page 22: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

22

Er is keus

uit 11.424

e-books

Page 23: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

23

Lokale zichtbaarheid

De digitale zichtbaarheid van de lokale bibliotheken is in 2015 verder vergroot.

Binnen alle gemeenten wordt actief gebruik gemaakt van Facebook, Twitter

en andere sociale media om het contact met de bezoekers en leden van de

bibliotheek te vergroten. De lijnen met het publiek zijn hierdoor kort en het

delen van foto’s en filmpjes van activiteiten vergroot het bereik.

Nieuwe catalogus

Eind 2015 werd een nieuwe catalogus Wisecat+ gelanceerd waarin het

zoeken sterk lijkt op het zoeken in Google. Dit was zowel vanuit de klanten

als vanuit de medewerkers een veelgehoorde wens. Uitgangspunt van

deze catalogus is dat altijd de eerste focus ligt op het eigen bezit van

een bibliotheek, maar dat naadloos overgeschakeld kan worden op het

landelijke bezit. Steeds vaker gebruiken leden de website van de bibliotheek

als een ‘webshop’: reserveren en ophalen in een vestiging naar keuze is zeer

populair. Het gemakkelijk zoeken is daarom van groot belang.

Landelijk aanbod e-books

Iedereen die lid is van een openbare bibliotheek kan e-books lenen. Het

afgelopen jaar werden landelijk meer dan 1,5 miljoen e-books uitgeleend.

Bij de e-books voor volwassenen was Marion Pauw in 2015 de meest gelezen

auteur met Daglicht. Bij de jongeren was het Julie Berry met haar e-book

Wat ik weet.

De digitale bibliotheek

Page 24: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

24

Totaal aantal medewerkers (excl. opruimhulpen): 103Aantal mannen: 10Aantal vrouwen: 93Gemiddelde leeftijd: 52,6 jaar (incl. opruimhulpen 45,7 jaar)Aantal opruimhulpen: 23Totaal aantal medewerkers (incl. opruimhulpen): 126

Page 25: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

25

Aangepast functiehuis

2015 was het jaar waarin een nieuw functiehuis

werd doorgevoerd in de organisatie. De

profielen passen in de nieuwe bibliotheken en

beschrijven niet zozeer de benodigde opleiding,

maar de benodigde attitude en kennis. De

leidinggevenden hebben de individuele

functieprofielen besproken met hun

medewerkers en wederzijdse verwachtingen

zijn afgestemd en vastgelegd.

Nieuwe medewerkers

Door natuurlijk verloop en de regeling voor

vervroegd pensioen is er in 2015 ruimte

ontstaan om een aantal nieuwe medewerkers

aan te nemen. Dit is in de organisatie als positief

ervaren; nieuwe gezichten die nieuwe kennis en

ervaring meebrengen. Zeker omdat het ging om

een aantal sleutelposities is er voor deze groep

nieuwe medewerkers een inwerkprogramma

samengesteld om, los van de vestiging, kennis

te maken met het gedachtegoed van de

bibliotheek en praktische instructies op het

gebied van ict.

Verdere vormgeving projectorganisatie

Mede door de nieuwe functieprofielen zijn

steeds meer medewerkers betrokken in de

‘nieuwe’ projectorganisatie. Medewerkers

uit de frontoffice vervullen vaker een rol in

projecten, waarin het naar buiten treden en

netwerkvorming steeds belangrijker wordt.

De directie publiceerde een

essay met als onderwerp ‘De

bibliothecaris’ waarin veel

aandacht werd geschonken

aan de nieuwe taken.

Medewerkersonderzoek

Onder begeleiding van Cubiss is een onderzoek

uitgevoerd om een beeld te krijgen van de relatie

tussen de medewerkers en het niveau waarop

functies worden vormgegeven. Daarnaast

is gekeken naar hoe zij hun werk ervaren en

waaraan op basis van deze variabelen opleiding

en scholing noodzakelijk is. Het onderzoek laat

zien dat de betrokkenheid onder het personeel

groot is. De uitkomsten zijn vooral ook afgezet

tegen uitkomsten van andere bibliotheken

(benchmarking) en onze bibliotheek ‘scoort’

hoog. Met name de heldere visie en waardering

geven de medewerkers vertrouwen. Wel

wordt de werkdruk als hoog ervaren, maar

daarin wijken de Noord Oost Brabantse

Bibliotheken niet af van andere bibliotheken.

Ook blijft scholing een punt van aandacht,

nu er geen traditionele bibliotheekopleiding

meer bestaat. Resultaten van het onderzoek

worden opgenomen als uitgangspunt voor

personeelsbeleid in de komende jaren.

Vrijwilligersbeleid

In het beleid rondom vrijwilligers werken wij

vanuit de gedachte dat de bibliotheek er niet

alleen is om kennis te halen, maar ook om

kennis te brengen. Vrijwilligers geven in onze

bibliotheken cursussen, houden spreekuren

en geven in het kader van het Kennismakers

project vaak ook lezingen of workshops. Het

mes snijdt hier aan twee kanten: enerzijds biedt

de bibliotheek mensen een betrouwbare plaats

om hun kennis te delen en anderzijds is de

diversiteit van de bibliotheekprogrammering

hierdoor groot.

Bestuur en organisatieNoord Oost Brabantse Bibliotheken

1

Over bibliothekenen betrokkenheid:

een essay

Deel 2: De bibliothecaris

Gio van Creij

Hans van Duijnhoven

Mari Nelissen

Marina Polderman

Page 26: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

26

Victorine van Schaickprijs

Op het Nationale Bibliotheekcongres in

december werd Jan de Waal, specialist digitale

bibliotheek en al vele jaren werkzaam voor

onze bibliotheek, bekroond met de oeuvreprijs

van het Victorine van Schaickfonds. Een

eervolle bekroning van zijn jarenlange inzet en

prestaties.

Pensioenleeftijd

Het pensioenfonds voor Openbare Bibliotheken

heeft de pensioenleeftijd in een keer verhoogd

naar 67. Ook de regeling voor vervroegd pensioen

is aangepast om de kosten beheersbaar te

houden. Wij hanteren de AOW leeftijd voor

uitdiensttreding. Het eerder ingezette beleid

om zoveel als mogelijk gedwongen ontslagen

te voorkomen is tot stand gekomen onder

de voorwaarde dat het natuurlijke verloop,

waaronder pensionering, uitgangspunt

blijft. Bovendien kan dan ook niet de situatie

ontstaan dat medewerkers in dienst zijn van de

bibliotheek en tegelijkertijd een AOW uitkering

ontvangen.

Ziekteverzuim

Het ziekteverzuimpercentage over 2015

was 3,4%. Dit is hoger dan het landelijke

ziekteverzuimpercentage van 2,7% (cijfer

gebaseerd op gegevens van 2014). Dit heeft

te maken met enkele langdurige zieken in de

organisatie.

Certificering

Door het bureau voor Certificering Openbare

Bibliotheken is reeds in 2014 certificering

verleend voor de komende jaren. Het rapport

met als titel Kennisverrijking als kompas

is positief en benadrukt de relatie met de

gemeenten als sterk punt van de bibliotheek.

Administratie

De druk op de administratie was dit jaar

hoog omdat er naast de administratie voor

de bibliotheken ook backoffice taken voor

Muzelinck (Oss) en het Mondriaanhuis (Uden)

zijn uitgevoerd. De vraag om administraties

voor derden te voeren keert regelmatig terug.

Dit jaar moest de keuze gemaakt worden om

hierin te investeren of om terug te gaan naar de

kerntaak, dat wil zeggen de administratie voor

de bibliotheken. Gekozen is voor deze laatste

optie, waarbij we de benodigde kennis in huis

hebben en waar nodig kennis inhuren.

Ondernemingsraad

In 2015 heeft de Ondernemingsraad vier keer

vergaderd met het bestuur. De OR bestaat uit:

Kitty Bisschops, Marianne Dekkers, Gertrude

van den Elzen (secretaris), Diny Notermans en

Annette Raemaekers (voorzitter). De leden van

de OR hebben deelgenomen aan een training

over de rol van de ondernemingsraad en hoe

om te gaan met bestuurders en collega’s.

Raad van Toezicht

De Raad van Toezicht hanteert voor goed

bestuur en toezicht de negen principes van de

Governance Code Cultuur. De Raad van Toezicht

heeft vijf keer vergaderd. Drie leden namen dit

jaar afscheid, te weten de heer T. van Grootel, de

heer J. Ras (voorzitter) en de heer R. van Son. De

nieuwe samenstelling van de Raad per 13 mei

2015 is:

Mevrouw E.J. Brendel (voorzitter)

De heer J.M.M.E. van Amelsvoort

De heer J.P. Dalderop

De heer P.H.F.M. van Dieperbeek

De heer J.A.A. Megens

De heer W.G.J. de Veer

De heer P.J.M.H. Vermeulen

Page 27: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

27

De Bibliotheek:24/7 open

Page 28: De Bibliotheek in Beeld - NOBB...4 2015 was het jaar waarin de nieuwe bibliotheekwet van kracht werd. In deze wet zijn de vijf functies van de openbare bibliotheek vastgelegd: ter

Noord Oost Brabantse BibliothekenPostbus 815 - 5340 AV Oss

www.nobb.nl