54DESIGN

Daar komen de Denen (weer)

ER STAAT EEN NIEUWE GENERATIE DEENSE INTERIEURMAKERS EN DESIGNERS OP. ZE KOMEN NA EEN HALVE EEUW VANUIT DE

SCHADUW VAN HUN VOORGANGERS. MET FELLE KLEUREN, HUMOR

EN ZELFVERTROUWEN VEROVEREN ZE OOK ONZE CONTREIEN.

DOOR LEEN CREVE

Normann Copenhagen bracht als

eerste product de Norm 69, een vrij

letterlijke interpretatie van de

Artichoke-lamp van Poul Henningsen

uit 1958, verkocht als bouwpakket.

GF

DocRoom

55

In de muziekwereld ben je pas eenkenner als je weet wie the Boss ofden Admiraal zijn, in de wieler-koers wie Spartacus of El Pistole-ro zijn. Maar wie in de designwe-reld over de Vlinder, Zwaan,

Mier en Ei kan meespreken, heeft het nietover ontwerpers, maar over een paar stoe-len en fauteuils die de Deen Arne Jacobsenin de jaren vijftig ontwierp. Hij is samenmet Poul Kjaerholm, Hans Wegner, FinnJuhl, Verner Panton en Poul Henningsenverantwoordelijk voor de extreem goedereputatie van het Deense design. Hunmeubelen blijven tot vandaag populair. Inoriginele of in heruitgebrachte versies. Meer zelfs : de Scandinavische stijl duikt(al dan niet revisited) weer volop op in he-dendaagse interieurs. Dat merkt ook Kris

Pieters, agent voor onder meer de Deensemeubelmerken Carl Hansen, dat de stoe-len van Hans Wegner uitgeeft, en van Hay(zie p. 58). „Hun gebruik van natuurlijkematerialen, eenvoudige vormen en huneerlijk functionalisme inspireert volop demeubelmakers van vandaag. Massief houtbijvoorbeeld zien we in veel interieurs. Hetgaat zelfs heel ver : op de meubelbeurs vanMilaan enkele weken geleden zag ik bij eengerespecteerd Italiaans merk een bijna let-terlijke vertaling van de CH36 van HansWegner uit 1962.”Pieters verdeelt ook meubelen van DePa-dova en lampen van Kundalini en Palucco,hij kent de Italianen dus ook goed. „DeDenen hebben een puurheid die de Italia-nen vreemd is. Die zullen altijd wel ergenseen fantasietje toevoegen. Maar het is wel ➝D

IEG

O F

RA

NS

SE

NS

Tapijtencollectie van het

Nederlandse designduo

Scholten&Baijngs voor Hay.

Closely separated

Vase van Muuto.

Camping, een stoel van

Normann Copenhagen.

GF

GF

DocRoom

belangrijk om weten dat de grote Italiaanseontwerpers niet alleen door de Amerikaan-se, maar ook door de Scandinavische ont-werpers werden beïnvloed. MeubelmerkDePadova bijvoorbeeld is ooit begonnenals importeur van Scandinavische meube-len en is daarna fabrikant in licentie vanAmerikaanse meubels geworden.” Terwijlhet Italiaanse design de laatste halve eeuween heel eigen weg is ingeslagen, bleven deDenen wat bij de pakken zitten. Heruitga-ven en vintage, dat wel, maar op en topnieuw Deens design kwam er tot voor kortamper.

Geen retroproducten„De Scandinaven bleven tot eind jaren ne-gentig een beetje in hun eigen wereld, enwaren nauwelijks geïnteresseerd in ex-port”, geeft Kris Pieters als verklaring.Maar in Kopenhagen horen we dat deschrik er wat inzat. Nikolina Olsen-Rule isgids in het Kunstindustrimuseet van Ko-penhagen. „Sommige jonge ontwerpershadden echt last van die historische erfe-nis. Maar nu schudden ze die af. Ontwer-pers als Cecilie Manz en Louise Campbellbijvoorbeeld hebben toch een andere aan-pak. Menselijker, denk ik. Ze gaan wegvan het functionele en besteden ook meeraandacht aan details en aan handwerk.” „Effectief”, vindt ook Dorthe Rud Michael-sen, die werkt voor Danish Crafts. „Het iseen interessante periode. De jonge genera-tie kent de tradities, maar geeft er een draaiaan. Zo ontstaan er nieuwe producten methumor, maar met een hoge kwaliteit. Wijbrengen jaarlijks een nieuwe collectie uitdie we aan designwinkels over de hele win-kel aanbieden.” Ook ondernemers gaan aan de slag. Er do-ken de jongste jaren enkele succesvollenieuwe merken op in Kopenhagen (zieverder). En zelfs de Deense merken die in

principe leven van de vintage kiezen voorvernieuwing. Fritz Hansen, dat de voorbijejaren al wel nieuw werk uitbracht, toondevorige maand een nieuwe, zeer toeganke-lijke sofa van de Spanjaard Jaime Hayon.Ook Vipp, dat zijn reputatie verdiendemet vuilnisbakken uit 1939, maakt eenmooie overgang naar de toekomst. MortenBo Jensen is hoofd design van het merk.„Functionalisme is hét essentiële kenmerkvan Deense vormgeving. Onze vuilnisbakis ontworpen als oplossing voor een pro-bleem. Zestig jaar lang hebben we enkeldat verkocht, maar nu is ons gamma di-vers. We maken geen retroproducten,maar we gebruiken wel het visuele DNAvan Vipp: roestvrij staal, rubber en geverf-de oppervlakken. En hedendaags functio-neel : een product moet vandaag misschienwel emoties oproepen en een verhaal ver-tellen om nuttig te kunnen zijn?”

56DESIGN

„SOMMIGE JONGE ONTWERPERSHADDEN ECHT LAST

VAN DIE HISTORISCHE ERFENIS.”

DIE

GO

FR

AN

SS

EN

S

DIE

GO

FR

AN

SS

EN

S

Het Rocking Sheep van

houtbewerker Povl Kjer,

uit de Crafts Collection 14

van Danish Crafts.

Morten Bo

Jensen,

hoofddesigner

van Vipp.

Rechts de normale, links de uitgerekte Mier van Arne

Jacobsen in het Kunstindustrimuseet van Kopenhagen.

GF

➝

DocRoom

58DESIGN

„GOED DESIGNHEEFT DE ENERGIE VAN MODE EN DESTABILITEIT VANARCHITECTUUR.”

Wat? Meubelen, deco en huislin-

nen, sinds 2002.

Wie ? Rolf Hay is de eigenaar en

zaakvoerder van Hay, een merk

uit de Bestseller-groep, die ook

modemerk Vero Moda in huis

heeft.

Bestsellers ? Mags, de sofa, en

de stoel About a Chair.

Drijfveer ? „We hoeven niet on-

der te doen voor wat de Denen

deden in de jaren vijftig en zestig.

Punt. Dat was ons uitgangspunt.

Technologieën zijn veranderd,

we kunnen een hogere kwaliteit

leveren tegen een lagere prijs.”

Design ? „Goed design heeft de

energie van mode en de stabili-

teit van architectuur. Bij onze

nieuwe stoel About a Chair is de

zitschelp gemaakt van polypro-

pyleen, de poten kunnen uit mas-

sief hout. We moeten anticompu-

ter zijn ; deze stoel is eerst door

een beeldhouwer afgewerkt, met

de hand. Daarna is de mal ge-

maakt.”

Deens design? „Ik wil mijn voor-

vaderen eer aandoen. Maar ei-

genlijk is de term Deens design

niet belangrijk. Arne Jacobsen

vond dat trouwens ook niet. Ik

ontmoette eens een oude werk-

nemer van hem. Die vertelde dat

Jacobsen in 1950 uit New York

terugkwam en zei : ‘We moeten

een Eames-stoel maken, maar

die moet er helemaal anders uit-

zien.’ Het gaat over internatio-

naal innoveren.”

De mening van de Belgen? Dries

Brys is eigenaar van Espoo in

Antwerpen, een winkel met

Scandinavische decoratie en

meubelen. „Ik geloof heel sterk

in eenvoudige maar mooie din-

gen die ons leven aangenamer

maken. Ik was een van de eerste

winkels met Hay in België, on-

dertussen vind je het merk goed

verspreid in heel België. Het is

een commercieel succes, vooral

in het thuisland. Omdat je het

echt overal tegenkomt, spreken

sommigen over het Ikea van De-

nemarken. Het is een toeganke-

lijke collectie, fris en tijdloos.”

HAY

GF

GF

GF

DIE

GO

FR

AN

SS

EN

S

Minimal bedlinnen van

Scholten& Baijings.

Rolf Hay.

Bestseller Mags.

Stoeltjes kijken in de Hay

Store in Kopenhagen.

DocRoom

60DESIGN

Wat? Interieurdecoratie en meu-

belen, sinds 2006.

Wie ? Peter Bonnen en Kristian

Byrge.

Bestseller ? Stacked, E27-lam-

pen en Dots.

Filosofie ? „New nordic is onze

ondertitel. We werken zoveel mo-

gelijk met jonge Scandinaven. We

gaan vooral op zoek naar opko-

mend talent, in scholen en door

wedstrijden. Muutos is Fins voor

nieuw perspectief. Onze spullen

moeten net dat tikkeltje anders

zijn, er moet een verhaal en per-

soonlijkheid achter zitten.”

Deens Design? „Deens design is

functioneel en streeft naar een

mooie symbiose tussen vorm en

functie, en dat op een democrati-

sche manier. In alle Deense hui-

zen vind je oud design, het zit in

onze traditie om design te kopen,

om ons huis gezellig te maken,

het is ons nest in de winter. Sinds

de jaren zestig was er eigenlijk

niet veel veranderd. De jonge de-

signers waren er wel, maar lieten

zich nauwelijks horen. Scandina-

visch design wordt gelijkgesteld

met hout, omdat dat hier nu een-

maal in overvloed voorhanden is.

Maar nu kunnen we toch ook wel

eens met andere materialen wer-

ken? We willen nieuwe mogelijk-

heden omarmen en de uitdaging

ervan aangaan. We zouden ner-

gens anders dan hier in Kopenha-

gen kunnen zitten, we hebben de

invloed van mode, mensen en cul-

tuur nodig.”

Link met België ? Julien De

Smedt is een Belgische architect

die al tien jaar in Kopenhagen

woont. Hij zette zijn allereerste

stappen als meubelontwerper bij

Muuto met het Stacked-rek.

„Deens design heeft een zekere

vorm van authenticiteit en een-

voud”, vindt De Smedt. „Ik werk

graag met Muuto omdat ze de din-

gen goed opvolgen, omdat zij een

mooie dialoog vinden tussen het

klassieke ambacht en innovatie.

In die zin zijn ze vergelijkbaar met

wat bijvoorbeeld Establised &

Sons doet in Groot-Brittannië.”

„IN ALLE DEENSEHUIZEN VIND JE OUDDESIGN, HET ZIT INONZE TRADITIE OMONS HUIS GEZELLIGTE MAKEN.”

MUUTO

DIE

GO

FR

AN

SS

EN

S

Oprichter Kristian Byrge en marketing

manager Morten Kaaber op kantoor.

Stacked, E27 en Reflect,

de nieuwe kast.

GF

GF

GF

DocRoom

62DESIGN

„DEENS DESIGN IS ZOVERWEVEN IN ONZECULTUUR, PAS RECENTVONDEN ONZEONTWERPERS HUNEIGEN EXPRESSIE.”

Wat? Interieurdecoratie en meu-

belen.

Wie? Poul Madsen en Jan Ander-

sen richtten in 1999 de firma op

en lanceerden in 2002 hun eerste

product, de lamp Norm 69.

Bestseller ? Watch me, Krenit-

bowls, cognacglazen, Norm 69-

lamp.

Filosofie? „We houden ervan om

traditionele materialen of design-

principes om te buigen. We wer-

ken met nieuwe materialen of

met bestaande materialen op een

vernieuwende manier.”

Deens design? „Deens Design is

minimalistisch en functioneel, zo-

als de bowls uit de jaren vijftig die

we nog altijd in productie hebben

in onze collectie Danish Modern

Classics. Die hebben we in 2008

opgericht en daarin zitten pro-

ducten die ofwel door een Deen

ontworpen of in Denemarken ge-

produceerd zijn. Deens design is

zo verweven in onze cultuur,

maar het is pas sinds de jongste

jaren dat onze ontwerpers hun

eigen expressie vinden.”

Link met België : Damien Gernay

van ontwerpbureau Dust Deluxe

tekende voor Normann Copenha-

gen Playtime, een tussenstuk

waarmee je zelf een wandrek

bouwt.

NORMANN COPENHAGEN

DIE

GO

FR

AN

SS

EN

S

Playtime rek en

cognacglas.

Krenit bowls.

Ceo Poul Madsen.

GF

GF

GF

DocRoom