December 2018 www.dental-tribune.com 5de jaargang - nr 20

Dental tribuneThe World’s Dental Newspaper . Belgische editie

Tweemaandelijks, 5de jaargang, 2018 – P919141 - afgiftekantoor Brussel X - verschijnt niet in juli. – Verantwoordelijke uitgever: P.C. Maters, Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel

Vandaag de dag is er geen enkele re-den om ervan uit te gaan dat deze com-plicatie tot het voortijdig verlies van het element zal leiden.1

Er wordt een ontstekingsreactie ver-oorzaakt in de parodontale zone rond-om de plaats van de perforatie. Die vloeit voort uit het mechanisch trauma en de introductie van microbiële stof-fen die onvermijdelijk met de perforatie gepaard gaan. De perforatie creëert een "extra" uitgang in het wortelkanaalsys-

Hierbij zal de focus vooral gelegd worden op:

• 70+• Immediate implants for single

tooth replacement?• Cost-benefits of treatment• Maintaining peri-implant soft

tissue health• Future trends in implantology• Complex rehabilitations

teem en, wanneer die uitgang eenmaal geïdentificeerd is, moet die zo snel mo-gelijk worden afgesloten omdat de aan-tasting van het parodontium als gevolg van de perforatie op termijn onomkeer-baar kan worden.

Voor de behandeling van een per-foratie is vaak een multidisciplinaire aanpak nodig, om het meest geschikte behandelplan te bepalen. Er moet over-wogen worden of de tand moet worden getrokken, of er een poging wordt

Tevens zullen sponsors Straumann en Acteon workshops organiseren over: "intra- oral scanning: now or never?!", "Confidence beyond imme-diacy", "Etiology and treatment of peri-implantitis".

Het programma van dit tweedaags congres ziet er als volgt uit:

PSiO - Ontspannen bij de tandarts ... pagina 4

Interview with M. Stefanini, keynote speaker ITI ... pagina 2

Dit nummer wordt u aangeboden in samenwerking met de volgende bedrijven:

Borea, Coltène, Ivoclar, Straumann

Niet-chirurgische reparatie van iatrogene perforaties Door Dr. Arnaldo Castellucci, Italië (tekst & beelden)

Perforaties zijn pathologische of iatrogene communicaties tussen het wortelkanaalsysteem en het parodontale aanhechtingssysteem. De arts moet er vooral voor zorgen om een perforatie tijdens de endodontische behandeling te vermijden, omdat een perforatie een aanvullende behandeling vereist. In het geval van een perforatie zijn chirurgie, een intentionele reïmplantatie of een extractie van het element niet per definitie noodzakelijk; een behoudende behandeling kan effectief zijn en toestaan dat het element blijft functioneren alsof de perforatie nooit heeft plaatsgevonden.

"Surgical and prosthetic interactions in implant dentistry: Plan- Act- Evaluate" Door Fabienne Thumas LTH

Het volgende ITI Congress Benelux met als titel: "Surgical and prosthetic interactions in implant dentistry: Plan- Act- Evaluate", zal plaatsvinden te Rotterdam op 29 en 30 maart 2019. De keynote speakers Jocelyne Feine (Canada), Gary Finelle (Frankrijk), Martina Stefanini (Italië) en Arndt Happe (Duitsland) zullen samen met gerenommeerde Belgische en Nederlandse sprekers de verschillende wetenschappelijke sessies leiden.

p6» p2»

gedaan om de situatie op niet-chirur-gische wijze te herstellen, of er wordt overgegaan tot een chirurgische repa-ratie, of tot beide tegelijk.

Bij de evaluatie van een geperforeer-de tand moeten 4 variabelen in overwe-ging worden genomen: het niveau, de locatie, de grootte en vorm, en tenslot-te de tijd.2

- Niveau. Perforaties kunnen optre-den in het coronaire deel, het

IDS Keulen 2019 Door Fabienne Thumas LTH

IDS - International Dental Show is het meest invloedrijke evenement op het gebied van tandheelkunde. De volgende IDS Keulen 2019 vindt plaats op 12 - 16 maart.

Enkele van de hoogtepunten zijn de implemen-tatie van digitale technologieën in tandartspraktijken en innovatieve oplossingen met betrekking tot paro-dontale therapie en preventie.

Meer dan 155.000 bezoekers zul-len tijdens IDS - International Dental Show 2019 in Keulen verblijven en de meeste van hen hebben al een kamer-reservering gemaakt. Boek uw hotel voor IDS 2019 in Keulen, terwijl er genoeg opties zijn om uit te kiezen. Als beursdeelnemer kunt u profiteren van onze speciale IDS-hotelaanbiedingen. Neem vandaag nog contact met ons op en verzeker uw accommodatie in de buurt van de beursgebouwen of in het stadscentrum van Keulen.

Contact : http://english.ids-cologne.de/ Tel : +49 180 677 3577

ITICongressBeneluxRotterdamMarch 29-30

2019

Surgical and ProstheticInteractions in Implant Dentistry:

Plan - Act - Evaluate

INTERNATIONAL SPEAKERS

SPEAKERS FROM THE NETHERLANDS AND BELGIUM

Jocelyne FeineMontreal, Canada

Gary FinelleParis, France

Arndt HappeMünster, Germany

Martina StefaniniBologna, Italy

Christianne Fijnheer, Henny Meijer, Maarten Postma, Ulf Schepke, Fridus van der Weijden, Luc Verhamme, Arjan Videler, Dorothee Wiryasaputra, Eppo Wolvius, Steven Zijderveld

Miljana Bacevic, Simone Cortinelli, Joke Duyck, Lou Li Manni, Andy Temmermann, Selena Toma

Renowned (inter)national speakers will be at the ITI Congress Benelux discussing different topics such as ‘Immediate implants for single

tooth replacement’ or ‘Future trends in implantology’.

REGISTER NOW!Benefi t from the early-bird congress fees and register before January 31, 2019!

Ad_A5_Congress_Benelux_2019.indd 1 02-11-18 12:02

AD

2 December 2018Dental Tribune Belgische editie

at Bologna University.

The title of your presentation is ‘Management of implant soft tissue complications in the esthetic zone’. How can soft tissue recession be avoi-ded and how can soft tissue volume surgically be increased?

Soft tissue recession can be avoided by a correct implant planning and po-sitioning. Moreover increase soft tissue thickness is mandatory to prevent re-cession occurrence.The bucco-lingual positioning of the fixture is the most crucial causative factor. Among the factors that can lead to a mucosal re-cession, that lack of or a minimal ke-ratinized mucosa around implants may play a crucial role.

Other predisposing and precipita-ting factors can be considered: an os-seous dehiscence or fenestration at the buccal bone, a thin gingival biotype, a lack of or a minimal keratinized muco-sa, vigorous toothbrushing, inflam-mation and an over contoured pros-thesis. According to recent systematic reviews, connective tissue grafts are considered to be the gold standard to augment soft tissue volume at implant sites. New collagen matrices have been proposed as CTG alternatives to incre-ase soft tissue volume.

What is, in your opinion, a succes-sful treatment approach?

In my opinion, a successful treat-ment approach should start with a careful case evaluation. Before tooth extraction and implant placement a computer-aided planning should be done. I always recommend guided Im-plant placement.In my opinion in the esthetic area soft tissue augmentation procedure is mandatory to obtain a fi-nal esthetic result.

A successful result should be evalu-ated in a comprehensive way, from a patient and from a professional point of view. Implant success is determined through composite outcome measures including: including patient-reported outcome measures, peri-implant tis-sue health and functional and esthetic outcomes related to implant-supported reconstruction.

Can you mention one of the learn-ing objectives and why do you think this is important for the participants of the congress?

We were able to demonstrate at 5 years not only the stability of the results in term of complete dehiscence cover-age, but we observed over time a further increase in soft tissues thickness.

We can definitely say that dehiscence coverage is possible and the result can be successful maintain in the long-term.

Friday, March 29, 2019

• 09:00 Opening ceremony Marco Cune, France Lambert

70+Moderator: Marco Cune

• 09:15 General health and medication related issues in patient selection for implant procedures - Steven Zijderveld

• 09:45 Personality disorders in older adults: recognition and contempo-rary treatment - Arjan Videler

• 10:15 Treatment options and outcomes - Joke Duyck

• 10:45 Coffee Break

Immediate implants for single tooth replacement?

Moderator: France Lambert

• 11:15 The sealing socket abutment (SSA) technique for posterior tooth replacement - Gary Finelle

• 12:00 Immediate implants in the esthetic zone: surgical and prosthetic consi-derations - Arndt Happe

• 12:45 Lunch

Cost-benefits of treatment

Moderator: Didier Eycken

• 14:00 Patient reported outcome measures in implant dentistry: why and how? - Jocelyne Feine

• 15:00 HTA in dentistry and implantolo-gy: a new area for cost-effectiveness analysis? - Maarten Postma

• 15:30 Coffee Break

Maintaining peri-implant soft tissue health

Moderator: Stefan Matthijs

• 16:00 Achieving, monitoring, maintai-ning or re-establishing peri-implant soft tissue health - Fridus van der Weijden

• 16:30 Management of implant soft tissue complications in the esthetic zone - Martina Stefanini

• 17:00 Closing Remarks- France Lambert

• 17:15 End of Day 1

Saturday, March 30, 2019

Future trends in implantology

Moderator: Wiebe Derksen

• 09:02 Peri-implant soft tissue integration: the influence of biomaterials - Miljana Bacevic

• 09:13 Digital workflow to optimize one-abutment one-time procedures - Lou Li Manni

• 09:24 Jaw bone reconstruction: do we still need autologous bone grafts? - Simone Cortellini

• 09:35 Immediate loading of virtually planned implants - Christianne Fijnheer

• 09:46 Zirconia implants - Ulf Schepke

• 09:57 Titanium particles and peri-implant diseases - Selena Toma

• 10:08 Accuracy of digital planning in implant dentistry - Luc Verhamme

• 10:19 Calvarial bone as an alternative for bone augmentations in oligodontia patients - Dorothee Wiryasuputra

• 10:30 Coffee Break

Complex rehabilitations

Moderator: Eppo Wolvius

• 11:00 The way to success: treatment planning Andy Temmerman

• 11:30 Surgical considerations in complex cases Eppo Wolvius

• 12:00 Prosthetic considerations in treating complex implant cases Henny Meijer

• 12:30 Closing Remarks Marco Cune

• 12:45 Lunch & End of ITI Congress Benelux

Alle verdere informatie terug te vinden op: www.iti.org/congressbenelux

By Straumann

Martina Stefanini DDS, PhD is one of the speakers at the ITI Congress Benelux which takes place in Rotterdam at March 29-30, 2019. We are pleased that a renowned international speaker took the time to give an interview. Martina is graduated in 2005 from the University of Bologna, Italy with a degree in dentistry. Since then she is a dental surgeon in her private practice and expert in periodontology. She is also a teacher at the II level International Master

The objective of my presentation is to describe step by step the multidis-ciplinary approach to treat soft tissue dehiscence around implant. The main learning objective is that the correct treatment is a combined prosthetic and surgical approach. Only the combina-tion of the prosthetic management of the soft tissues along with a coronally advanced flap + connective tissue graft can ensure a predictable result.

What are in your opinion the most frequent causes of implant soft tissue complications in the esthetic zone? What are risk factors, how can they be identified?

The reasons why buccal soft-tissue dehiscence occurs on implant restorati-ons are still controversial. They include anatomic/predisposing factors (such as a buccally positioned implant platform, osseous dehiscence or fenestration, a thin gingival biotype, inadequate kera-tinized attached mucosa, high frenum or muscle pull) along with pathological/precipitating factors [such as recurring inflammation, overcontoured prosthe-ses and self-inflicted injury (such as toothbrushing or flossing trauma).

Is there such a thing as perfect ti-ming for soft tissue management in the treatment plan for the esthetic zone?

Soft tissue augmentation can be per-formed, according to anatomic condi-tions, before, during or after implant placement. In my opinion, in the aes-thetic area soft tissue augmentation should be performed during implant installation.

Do you see an indication for soft tis-sue xenografts?

Yes sure, I use Mucoderm in the ma-nagement of soft tissue around teeth and implants. The matrix is able to in-corporate blood clot and to stabilize it above the root/implant. During time the matrix will resorb and the blood clot will mature and become connec-tive tissue. Therefore the main indica-tion for the use of collagen matrices is to increase soft tissue thickness with time. Changing the tissue phenotype from thin to thick is crucial to avoid tissue recession over time.

How stable is the result of repairs of soft tissue problems?

We have recently published the long-term result of our combined sur-gical-prosthetic approach

ITI Congres Benelux - "Surgical and prosthetic interactions in implant dentistry: Plan- Act- Evaluate"

Interview with M. Stefanini, keynote speaker

Dental Tribune Belgische uitgave verschijnt negen maal per jaar en is een uitgave van MediaXel bvba, onder licentie van Dental Tribune International. Verantwoordelijke uitgever Philippe C. Maters philippe.maters@media-xel.com

Redactie Tandarts Fabienne Thumas LTH fabienne.thumas@media-xel.com T :+32(0)47832 74 66

Advertenties Tandarts Fabienne Thumas LTH fabienne.thumas@media-xel.com T :+32(0)47832 74 66 Hélène Carpentier h.carpentier@dental-tribune.com T: +33(0)6 09 76 70 74

Secretariaat: Pascale Cloots pascale.cloots@media-xel.com T: +32(0)2 772 40 47

© 2018 MediaXel, Tel: +32(0)2-772.40.47 Alsembergsesteenweg 842, 1180 Brussel.

Redactioneel materiaal van Dental Tribune International, Duitsland, dat is vertaald en in dit nummer is opgenomen, is auteursrechtelijk beschermd door Dental Tribune International GmbH. Alle rechten voorbehouden. Gepubliceerd met toestemming van Dental Tribune International GmbH, Holbeinstr 29, 04229 Leipzig, Duitsland. Reproductie op welke manier en in welke taal dan ook, gedeeltelijk of volledig, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van Dental Tribune International GmbH, is uitdrukkelijk verboden. Dental Tribune is een handelsmerk van Dental Tribune International GmbH.

Publisher/Chief Executive Officer: Torsten R. Oemus

Chief Financial Officer: Dan Wunderlich

Director of Content: Claudia Duschek

Business Development & Marketing Manager: Alyson Buchenau

Sales & Production Support: Puja Daya, Madleen Zoch

Accounting: Karen Hamatschek, Anita Majtenyi, Manuela Wachtel

Executive Producer: Gernot Meyer

Advertising Disposition: Marius Mezger

Dental Tribune International GmbH Holbeinstr. 29, 04229 Leipzig, Germany Tel.: +49 341 48 474 302 | Fax: +49 341 48 474 173 info@dental-tribune.com | www.dental-tribune.com

©2018, Dental Tribune International GmbH.

All rights reserved. Dental Tribune International makes every effort to report clinical information and manufacturer’s product news accurately, but cannot assume responsibility for the validity of product claims, or for typographical errors. The publishers also do not assume responsibility for product names, claims, or statements made by advertisers. Opinions expressed by authors are their own and may not reflect those of Dental Tribune International.

Programmap1»

3Dental Tribune Belgische editieDecember 2018

ProductenGUM ActiVital Sonic ToothbrushElektrisch poetsen is effectief, maar ook duur.

GUM wil effectief elektrisch poet-sen voor iedereen toegankelijk ma-ken. Daarom hebben wij een batterij tandenborstel ontwikkeld die effectief is en met €14,95 (consumentenprijs) slechts een fractie kost van wat door-snee batterij tandenborstels kosten. Onze tandenborstel trilt 12.000 keer per minuut, maar maakt zachte, korte bewegingen. Het gebit wordt op deze wijze gerei-nigd terwijl het tandvlees gesti-muleerd wordt.

Inmiddels is wetenschappelijk bewe-zen dat de ultra taps toelopende bor-stelharen 50% effectiever zijn in het bereiken van de interdentale ruimtes en 47x meer tandplak verwijderen on-der de tandvleesrand.

• Wetenschappelijk bewezen doel-treffender dan een handtanden-borstel

• Ultra taps toelopende borstelharen• 50% effectiever in het bereik van

interdentale ruimtes• Verwijdert 47x meer plaque on-

der tandvleesrand

GUM PerioBalance

Een goede mondhygiëne kan aan-doeningen zoals parodontitis helpen voorkomen, en daarmee ook het ont-staan van nog ernstigere aandoeningen zoals hartziekten, een herseninfarct of diabetes.

De ge-z o n d h e i d van uw mond staat of valt met het even-wicht van het kwets-bare ecosysteem dat uw mond is. In de mondholte komen circa 800 verschil-lende soorten bacteriën voor. De mees-te daarvan zijn nuttig, maar sommige soorten zijn schadelijk.

Bij een verminderde mondgezond-heid is het natuurlijke evenwicht tussen nuttige en schadelijke bacteriën ver-stoord. Probiotica kunnen bijdragen aan het herstel van dit evenwicht. Het kan een mondflora bewerkstelligen die uw natuurlijke afweersysteem stimuleert en schadelijke bacteriën helpt te bestrijden.

GUM PerioBalance werkt ontste-kingsremmend, versterkt uw natuurlijke afweer, stimuleert uw immuunsysteem en beschermt tegen schadelijke bacteriën.

GUM Soft-Picks Comfort Flex

Binnenkort komt GUM met een nieuw product binnen het succesvolle Soft-Picks gamma. Naast de Soft-Picks Original en de Soft-Picks Advanced wordt nu de Soft-Picks Comfort Flex geïntroduceerd.

Voor iedereen die graag preventief bezig is met betrekking tot hun mond-gezondheid, biedt de Soft-Picks Com-fort Flex dezelfde comfortabele verwij-dering van etensresten en tandplak als de reeds vertrouwde Soft-Picks.

Nu met:• een groter handvat met een bre-

dere grip, • flexibelere hals voor superieur

comfort & controle. • Dus nog betere reiniging van

moeilijk bereikbare plaatsen.

Hierin onderscheidt de Soft-Picks Comfort Flex zich van de concurrentie die geen flexibele hals bieden en moei-lijker vast te houden zijn.

Veel mondaan-doeningen wor-den in verband gebracht met de aanwezigheid van anaërobebacteri-en. Deze bacteriën leven onder andere in de pockets en achterop de tong; plaatsen waar een tandenborstel niet bij kan komen. Het kenmerk van deze micro-organismen is dat zij niet kunnen overleven in een zuurstofrijk milieu.

O7 active PRO

De kracht van actieve zuurstof in hoog concentraat

In de mond, op de tong, het tandvlees en de zachte weefsels komen verschil-lende soorten bacteriën voor. Soms is het evenwicht tussen de bacteriën ver-stoord. Voor uw patiënt is het de uitda-ging om de goede en slechte bacteriën in balans te krijgen én te houden.

Anaërobe bacteriën en actieve zuurstof

Voordelen:

• helpt gericht tegen cariës, gingi-vitis en parodontitis

• veroorzaakt geen verkleuring van tong en gebit zoals CHX

• helpt de bacteriële balans her-stellen

Wetenschappelijk is bewezen: actie-ve zuurstof herstelt de bacteriële balans en helpt daarmee tandvlees gerelateer-de problemen te voorkomen.

*Zie: www.o7active.com/studies/

Elektrische tandenborstel op batterij - Sunstar Oral Company

PerioBalance versterkt natuurlijke afweer - Sunstar Oral Company

Soft picks comfort flex met flexibele hals - Sunstar Oral Company

Met O7 active pro wordt de bacteriële balans weer in evenwicht gebracht - Sunstar Oral Company

De optimaal op elkaar afgestemde productlijn voor directe restauraties, die het u mogelijk maakt op efficiënte wijze hoogwaardige, esthetische restauraties te vervaardigen.

Eenvoudvindt Esthetiek

WW

W

. I VO C L A R V I VA D E N T. C O M/ E

E 2 0 18

ONTDEK MEER:

Isoleren Hechten Restaureren Uitharden

Efficiënte Esthetiek

www.ivoclarvivadent.comManufacturer, Sales & Distribution: Ivoclar Vivadent AGBendererstr. 2 | 9494 Schaan | Liechtenstein | Tel. +423 235 35 35 | Fax +423 235 33 60

www.ivoclarvivadent.nlRepresentative Office Benelux: Ivoclar Vivadent B.V.De Fruittuinen 32 | 2132 NZ Hoofddorp | The Netherlands | Tel. +31 23 529 37 91 | Fax +31 23 555 45 04

AD

4 December 2018Dental Tribune Belgische editie

Als we de nodige stappen zetten naar een duurzamere toekomst, is het belangrijk dat toekomstige kunst-stofmaterialen gemaakt worden van hernieuwbare grondstoffen en grond-stoffen die efficiënt zijn, recyclebaar en veilig voor zowel de gezondheid als het milieu, zegt Henric Karsk, CEO Or-sing.

Hygovac Bio is verkrijgbaar in twee nieuwe maten, de afzuigbuis heeft nog steeds dezelfde diameter en biedt de-zelfde zuigkracht als eerdere Hygovac producten. De kortere versie is 95 mm en biedt de mogelijkheid om voor elke specifieke behandeling de juiste leng-te te kiezen. Het is ideaal voor hygi-enisten en geeft een gemakkelijkere toegang bij het werken zonder hulp. Er wordt minder materiaal gebruikt voor de productie van Hygovac Bio en er is minder opslagruimte nodig in de kli-niek.

Naast de nieuwe Hygovac Bio be-staat het Hygovac -serie van afzuig-buisjes uit Hygovac en de geventileerde Hygovac Vent. De dubbele tips, met een traditioneel uiteinde van 45° en een S-vormig uiteinde, geven de patiënt keuzevrijheid en meer comfort.

Over Orsing

Orsing is al sinds de jaren 1950 's werelds grootste producent van speek-sel ejectoren, afzuigbuisjes en accessoi-res. Orsing heeft zich onderscheiden door gebruiksvriendelijke wegwerp-producten die ontwikkeld zijn met het hoogste comfort voor de patiënt in het achterhoofd. Orsing is een onderdeel van DirectaDentalGroup.

Hygovac Bio is verkrijgbaar bij uw lokale leverancier. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met ons +32 (0)2 340 17 90 – info@cmddental.be of ga naar: http://www.orsing.se

PSiO - Ontspannen bij de tandartsUw patiënt heeft zich voor de zorg geïnstalleerd op uw stoel en hoeft niets anders te doen dan ontspannen. Als u een half uur tot een uur of langer bezig bent, kunt u met de PSIO-bril de tijd van de patiënt veraangenamen, zodat hij ontspant, terwijl u rustig kunt werken.

Suggesties kunnen het eventuele bloeden verminderen en de hinder of pijn beter beheersbaar houden, omdat dat het niveau van gevoeligheid en ner-veuze prikkelbaarheid afneemt bij die-pe ontspanning.

PSiO biedt een revolutionaire, na-tuurlijke oplossing door een combina-tie van lichttherapie en audio-relaxa-tietherapie te gebruiken.

Stelt u zich voor... Een wereld zon-der slaapmiddelen, noch antidepressi-va: PSIO is het alternatief!

Psychomed heeft de PSIO-bril uit-gevonden en daarmee de "turbo-si-esta" en "audiocamenten". PSiO is een echte revolutie in het beheersen van stress... en eindelijk een gevaarloos al-ternatief voor de overconsumptie van drugs (slaapmiddelen, antidepressiva, angstremmers, etc.)

Relaxatie- en lichttherapie

De PSIO-bril is voorzien van een MP3-lezer, die door middel van stem, muziek en licht ontspanningspro-gramma's uitzendt. Dankzij deze drie middelen, die gelijktijdige actief zijn, verminderen gedachten en stoppen ze uiteindelijk in de loop van de sessie. Deze flitstechniek wordt sinds 1994 ook in Franse ziekenhuizen gebruikt. Hoewel lichttherapie, herstel, bestrij-den van jetlag en stressmanagement de belangrijkste toepassingen zijn, zijn er ook veel door artsen ontwikkelde the-ma's, die zijn aangepast aan verschil-lende stressgerelateerde stoornissen. De methode is gebaseerd op sofrolo-gietechnieken en positieve visualisa-ties, die inwerken op het onderbewust-zijn. Het is zo dat de geest, bijna de slaap vat, optimaal positieve suggesties kan ontvangen.

Wetenschappelijk onderzoek en klinische ervaringen

PSiO-toepassingen worden al meer dan twintig jaar gebruikt in klinische en universitaire omgevingen, zoals sinds 1994 in het slaaplaboratorium van het Brugmann-ziekenhuis, in de verkoeverkamer van het St. Pierre-zie-kenhuis en gedurende 1 jaar in het St. Elisabeth-ziekenhuis te Brussel. Deze techniek wordt ook in verschillende Franse ziekenhuizen al vele jaren ge-bruikt voor het beheersen van stress tijdens operaties (anesthesiologie), zo-als in de kliniek Dumont en in Nancy (Dr. Litchincko & Dr. Diebold).

Deze technieken zijn deels geba-seerd op onderzoek, gedaan aan de basis door haar ontwerper Stéphane Dumonceau (oorspronkelijk onder-zoeker aan de ULB in Psychologie van Lichamelijke Opvoeding, wetenschap-pelijk adviseur aan de ISEPK-ULB van 1987 tot 1992). Hij heeft voor het tech-nologische gedeelte natuurlijk beroep gedaan op verschillende Waalse on-deraannemers en in het bijzonder op de beroemde professor Habraken, van de ULG (Universiteit van Luik), die reeds bekend stond om zijn talrijke patenten in optische fysica en zijn samenwer-king met het ruimteagentschap. Maar er zijn vele technieken toegepast in de PSIO, die afkomstig zijn van erkende onderzoekers zoals Dr. Erickson, het creatieve genie van indirecte suggestie, Dr. Caycedo, de uitvinder van sofro-logie en vele anderen die al een halve eeuw hebben bijgedragen aan de ont-wikkeling van ontspanningstechnie-ken.

ProductenTornado X

Ter gelegenheid van het 60-jarig jubileum presenteert Bien-Air Dental de Tornado X, een turbine met uitzonderlijke betrouwbaarheid.

Door 60 jaar knowhow kan Bien-Air Dental een ongeëvenaard niveau van betrouwbaarheid bereiken. Het Zwit-serse bedrijf onthult u graag de turbine Tornado X, de kwintessens van be-trouwbaarheid.

Bien-Air Dental is altijd al geves-tigd geweest in Zwitserland, in het hart van de beroemde "Watch Valley" en profiteert van een unieke knowhow op het gebied van microtechnologie. Innovatie, degelijkheid en passie zijn de geheimen ertoe hebben geleid dat Bien-Air Dental vandaag de Tornado X aan kan bieden, een turbine van uit-zonderlijke betrouwbaarheid, die ook weer de erkende kwaliteit van Bien-Air Dental-producten onderstreept.

Om een hoog veiligheidsniveau te garanderen is de turbine Tornado X uitgerust met de Cool TouchTM- technologie. Deze anti-verwarmings-technologie is geïntegreerd in de druk-knop van de kop en is ontworpen om de kop van het instrument op een tem-peratuur te houden die laag genoeg is om het risico op brandwonden bij pati-enten aanzienlijk te verminderen.

De turbine Tornado X is voorzien van het Accu-Chuck PreciPlusTM-sys-teem, wat zorgt voor optimaal vastzet-ten van de boor en een betere precisie. Dankzij de vrijwel totale afwezigheid van vibraties, is de slijtage aanzienlijk verminderd. Exclusieve technologie en keramische kogellagers, in staat om de hoogste snelheden te weerstaan, garan-deren duurzaamheid en weerstand.

Zo vult de Tornado X het Advan-ced-gamma van Bien-Air aan, pro-ducten, die zijn ontworpen met de nieuwste innovaties en technologieën. Tandartsen zullen tijd en energie over-houden door de opmerkelijke effectivi-teit van de Tornado's.

Aarzel niet ons te contacteren indien U bijkomende vragen heeft : Centrale Medico Dentaire, 50 Brandstoffenstraat, 1190 Brussel, info@cmddental.be, www.bienair.be

Gelatamp Forte

Gelatamp forte is een gelatinespons met geactiveerde capillaire werking voor opmerkelijk snelle en veilige hemostase tijdens chirurgische ingrepen. Dankzij een gepatenteerd proces heeft Gelatamp forte een bijzonder ruw oppervlak

en is het ook aanzienlijk poreuzer dan andere in de handel verkrijgbare gelatinesponzen.

• Onmiddellijke bloedabsorptie en versnelde hemostase

• Inductie van hemostase, zelfs na antistollingstherapie

• Kortere behandeltijd• VERSNELDE HAEMOSTA-

SIS• Gelatamp forte vermindert de

tijd tot hemostase. 2,5 keerin vergelijking tot een standaard gelatinespons.

www.coltene.com

Dentex Innovation Award gaat naar GalvoSurge van Nobel Biocare

GalvoSurge, een innovatief reinigingssysteem voor het onderhoud en behoud van implantaten op lange termijn, werd door de Dentex vakjury verkozen tot winnaar van de Dentex Innovation Award.

Tijdens EuroPerio 2018 werd eer-der een partnerschap aangekondigd tussen Nobel Biocare en GalvoSurge Dental AG, een Zwitserse fabrikant van dentale apparatuur. De twee be-drijven brengen samen een nieuw en innovatief reinigingssysteem op de markt, compatibel met alle belangrijke implantaatmerken.

GalvoSurge biedt een uniek protocol om de bacteriële biofilm te verwijde-ren van het implantaatoppervlak. Een elektrolytische reinigingsoplossing wordt rond het implantaat gesproeid. Deze bestaat uit gedestilleerd water, natriumzout en hydroxycarbonzuur. Door een lage spanning toe te voegen, wordt op het implantaatoppervlak een elektrolytisch proces gecreëerd dat de productie van waterstof activeert. Deze verwijdert de bacteriële biofilm.

Het GalvoSurge systeem is sinds

2012 in ontwikkeling en zal vanaf maart 2019 beschikbaar zijn.

Nobel Biocare & KaVo steunen EODEC missie te Togo

De European Oral and Dental Edu-cation center (EODEC) ontving tij-dens Dentex een draagbaar röntgenap-paraat geschonken door Nobel Biocare & KaVo. De organisatie streeft sinds 2009 naar betere dentale zorg in Togo (West Afrika), ondermeer door de op-richting van een gezondheidscentrum in de stad Lomé. Het land telt onge-veer 6 miljoen inwoners, waarvan 35 tandartsen die instaan voor de dentale zorg.

Implantaten met TiUnite tonen hoogste overlevingspercentage op lange termijn

Implantaten met een geanodiseerd oppervlak vertonen een significant hogere overlevingskans (p <0,05) ten opzichte van alle andere geëvalueerde oppervlakken, 10 jaar of meer na plaatsing.

62 Studies

Systematisch onderzoek (62 studies) van klinische langetermijnsresultaten van implantaatbehandelingen met ver-schillende oppervlakken

Meer dan 17.000 implantaten

Aantal implantaten per oppervlak: Anodized (1,095), sandblasted (1,803), titanium plasma-sprayed (2,765),tur-ned (11,236), sandblasted en acid-et-ched (938)

10 jaar follow-up of langer

Prof. Wennerberg doet reeds 30 jaar onderzoek naar de verschillende im-plantaatoppervlakken.

Wennerberg A, Albrektsson T, Chr-canovic B. Long-term clinical outcome of implants with different surface modifications. Eur J Oral Implantol 2018;11(Suppl 1): S123–S136.

Meer op nobelbiocare.com/tiunite

Orsing lanceert een nieuw serie duurzame afzuigbuisjes gemaakt van hernieuwbare grondstoffen.

Helsingborg, Zweden, maart 2018 - De Zweedse fabrikant Orsing introduceert twee nieuwe afzuigbuisjes in de Hygovac serie. Hygovac Bio is een afzuigbuis die volledig is gemaakt van duurzaam biogebaseerd polyethyleen en zal in twee nieuwe maten verkrijgbaar zijn, waardoor het mogelijk is om een lengte te kiezen die past bij de behandeling.

De ontwikkeling van de nieuwe Hygovac Bio was vooral gericht op het besparen en verminderen van het gebruik van fossiele grondstoffen en

de uitstoot van broeikasgassen. Hygo-vac Bio is een afzuigbuis gemaakt van hernieuwbare grondstoffen. Het wordt opgebouwd uit geabsorbeerd kooldi-oxide uit de atmosfeer en is recyclebaar in bestaande afvalstromen. Eenvoudig en ECO-logisch.

Turbine Tornado X, de kwintessens van betrouwbaarheid - Bien-Air

Gelatamp forte versnelt de haemostasis - Coltène

* Overlevingspercentage wordt berekend op basis van het falingspercentage. Statistische analyses werden uitgevoerd op falingspercentage (systematische review van studies met 10 of meer jaar in functie). - Nobel-Biocare

EODEC ontvangt röntgenapparaat - Nobel Biocare & Kavo

Hygovac Bio de nieuwste afzuigbuisjes volledig gemaakt van hernieuwbare grondstoffen-Orsing

Ontspannen bij de tandarts dankzij PSiO - PSiO

Ontspannen bij de tandarts dankzij PSiO - PSiO

5Dental Tribune Belgische editieDecember 2018

NASA kocht onlangs de PSiO, om de effectiviteit ervan te testen bij het bestrijden van jetlag en voor stress-management bij astronauten. De PSiO-technologie wordt in ziekenhui-zen (in België en Frankrijk) al meer dan 20 jaar met succes gebruikt voor stressbestrijding bij lokale anesthesio-logie, in de verkoeverkamer en slaapla-boratoria.

Werkt onmiddellijk

Wat gebeurt er als de PSIO-bril op uw gezicht zit? Het luisteren gaat uit-stekend via kleine oortjes, de kleuren variëren langzaam en kunnen flitsend zijn, waardoor de aandacht wordt los-gelaten en de geest tot rust komt, waar-door de gedachtenstroom onmiddellijk wordt gestopt. Tenslotte speelt het licht dat wordt gebruikt in de PSiO ook een rol bij de regulering van circadiane rit-mes (de biologische klok) en jetlag.

Belangrijkste effecten: totale gees-tesrust en stimulatie door licht (vooral dat wat de hormonen die verband hou-den met het herstel beïnvloedt).

Voorbeeld van medische toepassing

Voorafgaand aan de operatie

Stress voor een operatie bevindt zich op de stressmeetschaal op gelijke hoogte van het verlies van een naaste verwant... Door het luisteren naar deze opname kunnen vervelende momenten worden beheerst, vooral bij het wach-ten op je beurt, in de file, op een bed in een onpersoonlijke gang voordat je naar de operatiekamer gaat. Hierdoor kunnen lagere verdovingsdoses worden gegeven en kan men deze moeilijke momenten op de minst onaangename manier beleven.

Tijdens de operatie

Tijdens een operatie met plaatselij-ke verdoving hoort de patiënt de soms verwarrende opmerkingen van de chi-rurg en de assistenten, voelt hij soms zijn lichaam bewegen en vaak moet hij door de hoge mate van stress een aan-vullende intraveneuze sedatie toege-diend krijgen. Door deze weergave kan de operatietijd op een prettige manier worden beleefd en kan de toediening van een totaal of gedeeltelijk intrave-neus sedativum, met alle nadelen die dit met zich mee kan brengen, worden vermeden.

Na de operatie

Door het aanbieden van deze weer-gave op de rekoeverkamer kunnen postoperatieve angsten en de meest be-kende complicaties worden vermeden (hartritmestoornissen, angst, angst, misselijkheid, braken, rillingen, enz.). Deze apparatuur wordt sinds 1994 regelmatig in de verkoeverkamer van ziekenhuizen gebruikt. Daarnaast op-timaliseert het luisteren naar deze op-name gedurende de dagen en weken na de operatie de verschillende suggesties om weefselherstelprocessen te beheer-sen, zoals littekenvorming maar ook pijnbeheer...

Ontdek door een PSiO-kennisma-kingssessie hoe deze innovatie u dage-lijks tot nut zal zijn.

Voor meer informatie neemt u contact op met ons, op 02/340.17.90.Om de PSiO te bestellen, bezoekt u www.psiostore.com/shop (Aanbiedings-code "CMD")

XO FLEX

With XO FLEX you have plenty of legroom under the backrest of the patient chair to work in all positions from 9 to 12 o'clock.

This, combined with the neckrest's ability to place the patient's head in six different positions, makes it possible to see all the dental surfaces while sitting well. All unit instruments are perfectly balanced - you work well without bur-dening fingers, hands, arms and shoul-ders.

XO FLEX has a timeless and indi-vidual design, it attracts more patients and you will never be tired of looking at - and working with it.

XO FLEX is designed and manufac-tured in Denmark.

XO Ergo Guide

We have prepared this il lustra-tive guide, which shows how den-tal team and patient are positioned optimally depending on which tooth surface is being treated. Our XO Ergo Guide can be used both for four-handed dental treatment and for solo work – it wil l also show you how to obtain direct visi-on or work with a mirror.

Get your copy today - for free - at info@xo-care.com.

Met de XO FLEX wordt de ideale positie van tandarts en patiënt verzekerd - XO Care

XO ergo-gids voor een optimale ergonomie - XO Care

0042

37 1

0.18

BRILLIANT EverGlow®

Universeel Submicron Hybride Composiet

Ò Uitzonderlijke polijstbaarheid en langdurige glans

Ò Esthetische restauratie met één kleur

Ò Aangename consistentie voor een ideale verwerking

Ò Plakt niet aan uw instrumenten

Blijvende glansBriljant gemaakt

everglow.coltene.com | www.coltene.com

België - VlaanderenCarine Bultécarine.bulte@coltene.comT +32 46 817 24 96

België - WalloniëCeline Poelsceline.poels@coltene.comT +32 47 536 07 99

Contacteer uw COLTENE vertegenwoordiger of kijk op onze website voor alle informatie te krijgen over onze aanbiedingen tot -50 %!

DOC_ADV_004237-10-18-NL-BRILLIANT-EverGlow-50-Promo-A4_#SNL_#ALAY_#V1.indd 1 231018 08:10

AD

6 December 2018Dental Tribune Belgische editie

middelste deel en het apicale deel van de tand. De prognose van perfora-ties in het apicale en het middelste deel van de wortel is aanzienlijk gunstiger dan die van perforaties in het coronaire deel of van de bodem van de pulpaka-mer van meerwortelige elementen.1, 3-6

• Locatie. Perforaties kunnen optre-den rond vestibulaire, linguale, me-siale of distale vlakken van wortels. Deze parameter is van belang wan-neer een chirurgische toegang wordt overwogen, en is dat minder in het geval van een niet-chirurgische be-handeling.

• Grootte en vorm. De grootte en vorm van een perforatie zijn voo-ral van invloed op het plaatsen van een betrouwbare afdichting. Hoe groter de afmeting van de vijl die de perforatie heeft veroorzaakt, hoe groter het oppervlak dat moet wor-den afgedicht. Bovendien vertonen laterale perforaties nooit een ronde, maar eerder een elliptische vorm, omdat de vijl de kanaalwand raakt onder een hoek van 45°. En tot slot is de holte die werd gevormd door de perforatie niet conisch, waardoor het moeilijk is om een correcte apicale afsluiting te creëren zonder het aan-grenzende parodontium te irriteren.

• Tijd. Zoals reeds aangegeven ve-roorzaken perforaties een ontste-kingsreactie in het aangrenzende weefsel en bijgevolg ook een ver-lies van aanhechting. Om elk extra verlies van aanhechting en afbraak van het parodontium te voorkomen, moeten perforaties zo snel moge-lijk worden afgedicht, bij voorkeur tijdens dezelfde zitting.

Perforaties in het apicale deel

Deze perforaties kunnen optreden tijdens de instrumentatie van gebogen

kanalen, als gevolg van externe migra-tie van het foramen apicale. Wanneer de endodontoloog er, na de perfora-tie, in slaagt (met kleine voorgebogen instrumenten, overvloedige irrigatie en veel geduld) om het oorspronkelij-ke kanaal te lokaliseren, zal de laesie als gevolg van de perforatie minimaal zijn, omdat de holte die werd gecreëerd vergelijkbaar zal zijn met een lateraal kanaal en gemakkelijk afgedicht kan worden, vooral als het om een kleine perforatie gaat.

Wanneer het traject van het oor-spronkelijke kanaal verstopt zit door dentinaal puin, en het instrument bij elke passage het verkeerde traject naar de perforatie volgt, moet het kanaal on-middellijk worden gevuld met behulp van traditionele technieken, gevolgd door de chirurgische verwijdering van de apex, met inbegrip van het niet-be-handelde gedeelte van het kanaal. Deze interventie is met name vereist voor elementen met necrotische pulpa of in geval van een herbehandeling (afb. 1).

Perforaties in het middelste deel

Perforaties in het middelste deel van de wortel kunnen optreden tijdens de preparatie van een toegangsholte of, va-ker, tijdens het reinigen en vormen van het kanaal, of tijdens de preparatie van een ruimte voor een stiftopbouw met roterende instrumenten zoals Peeso, Gates-Glidden, Largo ruimers of an-dere soortgelijke instrumenten (afb. 2).

In het tweede geval komen de per-foraties vaker voor bij molaren, en worden ze veroorzaakt doordat de arts de zogenaamde "anti-curvatu-re filling"-techniek niet volgt. Bij die techniek, beschreven door Abou-Rass, Frank en Glick 7 worden de instru-menten ter ondersteuning tegen de buitenwand van de kromming gehou-den om contact met de binnenwand tot

een minimum te beperken. Wanneer deze techniek niet wordt gevolgd, is de toegang tot het apicale deel niet in een rechte lijn. Dit soort perforaties komt momenteel nog vaker voor, als gevolg van de moderne tendens om te werken via minimaal invasieve toegangshol-tes, die ook wel "ninja-toegangsholtes" worden genoemd. Het gebruik van dergelijke minuscule toegangsholtes betekent onvermijdelijk een overmatig manipuleren met instrumenten die in contact komen met de distale wand tegenover de bifurcatie. Elementen die het vaakst worden geperforeerd zijn de mesiale wortels van mandibulaire mo-laren en de mesio-vestibulaire wortels van maxillaire molaren, waar een in-strument gemakkelijk te veel van het aanwezige dentine op de distale wand tegenover de bifurcatie kan verwijde-ren, wat resulteert in de iatrogene abra-sie van de radiculaire wand, meestal aangeduid als "stripping".8

Deze wortels mogen nooit worden vergroot om er een stift in te plaatsen, omdat het risico op stripping of per-foratie zeer hoog is. De wortels die bij molaren het meest geschikt zijn voor de preparatie van een stiftopbouw zijn de distale wortel van mandibulaire mo-laren en de palatinale wortel van maxi-llaire molaren. Die ruimte moet echter steeds worden gemaakt in functie van de helling van de tand, de kromming van het kanaal, de anatomie van de wortel en de dikte en grootte van de vijl.9 De preparatie van de ruimte moet bovendien beperkt blijven tot het een-voudig verwijderen van het afdich-tingsmateriaal van het wortelkanaal. De behandelende tandarts moet elk contact met de dentale wanden ver-mijden, en moet de ruimte gebruiken die door de endodontoloog tijdens het vormen van het kanaal is geprepareerd.

Perforaties van het coronaire deel en bifurcaties

Perforaties van het coronaire deel komen vaak voor bij maxillaire inci-sieven (afb. 3), waarbij het gebruik van een vijl die te zeer in vestibulaire richting is georiënteerd, één van de meest voorkomende fouten is. Het is

fysiek onmogelijk om een perforatie te veroorzaken in de palatinale wand (de incisale rand voorkomt dat de vijl te zeer in palatinale richting is georiën-teerd), maar perforaties ter hoogte van de vestibulaire wand die worden ver-oorzaakt door een verkeerde oriëntatie van de vijl komen wél vaak voor. Het risico neemt toe wanneer de tandarts geen gebruik maakt van een geschikt vergrotingssysteem, tegenwoordig een operatiemicroscoop, vooral wanneer hij probeert om de opening te lokaliseren van een kanaal dat blijkbaar verkalkt is als gevolg van een voorafgaand trauma.

Perforaties van het coronaire deel ko-men ook voor ter hoogte van de bodem van de pulpakamer van molaren (afb. 4) wanneer de tandarts de opening van wortelkanalen op de verkeerde plaats zoekt. De volledige bodem van de pulpakamer kan worden geperforeerd. Het mechanisch trauma leidt tot een snelle afbraak van het desmodontium. We stellen een resorptie vast van het aan de perforatie grenzende alveolaire bot, gevolgd door botverlies in de ver-ticale dimensie. Het ontstekingsproces breidt zich vervolgens uit in coronaire richting ten opzichte van de perforatie, langs het weefsel van het desmodonti-um, en gaat gepaard met een afbraak van de aanhechting, het alveolaire bot en het supracrestale gingivale weefsel. Dit resulteert in een apicale migratie van de epitheliale aanhechting, en de vorming van een ernstige parodontale laesie (afb. 5).10

Prognose

De prognose van perforaties hangt af van een aantal factoren, meer be-paald het niveau (coronair, middelste of apicaal deel), de locatie (vestibu-lair, palatinaal, mesiaal of distaal), de grootte (klein of groot) en de tijd die is verstreken tussen de perforatie en de afdichting . Bovendien is de prognose ook afhankelijk van het materiaal dat werd gebruikt voor de reparatie van de laesie, de eventuele aanwezigheid van een bijkomende bacteriële infectie, en het eventuele gebruik van een overma-tige hoeveelheid materiaal om de per-foratie af te dichten.

• Niveau. Zoals al eerder aan-gegeven blijkt uit de literatuur dat perforaties van het coronai-re deel en van de bodem van de pulpakamer een minder gunsti-ge prognose vertonen omwille van de nabijheid van de sulcus gingivalis.3-6 Wanneer er nog een voldoende hoeveelheid bind-weefsel en bot aanwezig is in coronaire richting ten opzichte van de laesie, is het risico van een permanente parodontale schade kleiner, en zal de genezing ge-makkelijker verlopen. Dat is de reden waarom de prognose beter uitvalt in het geval van een per-foratie van de bodem van de pul-pakamer van molaren met een lange corono-radiculaire stam.

• Locatie. De plaats van de per-foratie is niet belangrijk wan-neer die kan worden behandeld zonder een chirurgische ingreep. De locatie is echter van cruciaal belang wanneer voor de gekozen behandeling een chirurgische toegang vereist is. Het is een-voudig om een perforatie aan vestibulaire zijde van een wortel te behandelen, maar het is veel moeilijker, zo niet onmogelijk, om een gelijkaardige perforatie op de andere vlakken (mesiaal, distaal, palatinaal of linguaal) te behandelen. Zonder toegang is de extractie van het element aangewezen.

• Grootte en vorm. Zoals al aange-geven vergemakkelijkt een grote, niet-conische perforatie met een ovale opening de behandeling niet. Het wordt steeds moeilijker om een volledige afdichting te maken zonder zijn toevlucht te moeten nemen tot een buiten-sporige vulling. Daarom is voor dit soort perforaties meestal een chirurgische behandeling vereist (afb. 6).

• Tijd. Perforaties veroorzaken ontstekingsreacties en een bijbe-horend verlies van aanhechting. Het verlies van aanhechting

1a 1b 1d1c

1e 2a 2c2b

3a 3b 3d3c Afb. 1a: Preoperatieve radiografie van de eerste maxillaire molaar rechts. De tand is gevoelig aan percussie en er is een nieuwe behandeling nodig. | Afb. 1b: Tijdens de niet-chirurgische herbehandeling is de plastic obturator van het Thermafil-systeem gebroken, en kon niet worden verwijderd. De poging om eromheen te gaan veroorzaakte een perforatie in het apicale deel. | Afb. 1c: Postoperatieve radiografie van de niet-chirurgische herbehandeling. | Afb. 1d: Postoperatieve radiografie na de chirurgische verwijdering van het apicale deel van de wortel met de perforatie; op de foto wordt ook de retrograde vulling met wit MTA weergegeven. | Afb. 1e: Controlebezoek na twee jaar.

Afb. 2a: Preoperatieve radiografie van de eerste mandibulaire molaar rechts. Het plaatsen van een stift met schroefdraad in het kanaal van de mesio-vestibulaire wortel veroorzaakte een per-foratie in het middelste deel van de wortel. Een laesie en fistels op het traject zijn aanwezig. | Afb. 2b: Het wortelkanaal is afgedicht door verticale condensatie van warme guttapercha, enkel in het apicale deel tot aan de perforatie. De fase van coronaire opbouw van de verticale condensatie werd uitgevoerd met grijs MTA, tot aan de opening van het wortelkanaal in de pulpaholte. | Afb. 2c: Controlebezoek na 17 jaar.

Afb. 3a: Preoperatieve radiografie van de centrale maxillaire incisief rechts. Voor de uitvoering van een endodontische behandeling werden de tanden gebleekt, en er werd eenvoudig compo-sietmateriaal aangebracht in het coronaire deel van het wortelkanaal, om het periapicale weefsel te beschermen tegen het bleekmiddel. | Afb. 3b: Er is gevoeligheid aan de tand opgetreden, en tijdens het verwijderen van het composietmateriaal is een grote perforatie opgetreden ter hoogte van het coronaire deel. Granulatieweefsel is duidelijk zichtbaar in de pulpaholte. | Afb. 3c: De endodontische behandeling werd uitgevoerd en de perforatie werd afgedicht met wit MTA. | Afb. 3d: Controlebezoek na 3 jaar.

Niet-chirurgische reparatie van iatrogene perforatiesp1»

7Dental Tribune Belgische editieDecember 2018

kan leiden tot de ontwikkeling van endo-parodontale laesies waarvoor vaak een chirurgische behandeling vereist is, gekop-peld aan een slechte prognose. De tijd die is verstreken tussen de perforatie en de behandeling moet derhalve zo kort mogelijk te zijn; in feite wordt het sterk aanbevolen om de laesie direct af te dichten,11 tijdens de zit-ting waarin de perforatie heeft plaatsgevonden. Op die manier kunnen een bacteriële besmet-ting en de daaraan gekoppelde aantasting van aangrenzende structuren (d.w.z. de epitheliale aanhechting, het desmodontium en het bot) worden voorkomen. Wanneer deze structuren nog intact zijn, kunnen ze dienen als matrix en een overmatige vulling op het ogenblik van de reparatie voorkomen.

Reparatie van een perforatie met behulp van mineraal trioxide aggregaat (MTA)

De prognose van perforaties is aan-zienlijk verbeterd dankzij het gebruik van een operatiemicroscoop12 en van MTA-materiaal om de laesies af te dichten.13 MTA is een vulmiddel voor het afdichten van wortelkanalen dat ui-terst biocompatibel en hydrofiel is, en dat in staat is om het genezingsproces en de osteogenese te stimuleren,14, 15 en dat dus beschouwd mag worden als het meest geschikte materiaal voor deze reparaties.

De normale werkvolgorde voor de behandeling van een perforatie van een wortel of van de bodem van de pulpa-kamer is als volgt:

Eerste zitting

• Isolatie van de operatieplek met behulp van een rubberdam.

• Reinigen van de perforatieplaats.• In geval van bacteriële besmet-

ting, medicamenteuze behan-deling met calciumhydroxide gedurende één week.

• Aanbrengen van een laag MTA met een dikte van 2 tot 3 mm.

• Radiografie voor controle van een correcte plaatsing van het materiaal.

• Aanbrengen van een vochtig wattenschijfje, in contact met de MTA.

• Plaatsen van een voorlopige ce-mentlaag.

Tweede zitting (24-48 uur later)

• Isolatie van de operatieplek met behulp van een rubberdam.

• Verwijderen van de voorlopige cementlaag om de uitharding van het MTA-materiaal te con-troleren.

• Uitvoeren van de volledige be-handeling.

Wat de werkvolgorde betreft, is het belangrijk om een onderscheid te ma-ken tussen een perforatie met de con-figuratie van een holte met 4 wanden die geen enkele verbinding heeft met de ruimte van het wortelkanaal (bij-voorbeeld een perforatie van de bodem van de pulpakamer bij een molaar) en een perforatie die het resultaat is van een stripping in het wortelkanaal. De situatie is inderdaad volledig anders wanneer de perforatie zich bevindt in de bodem van de pulpakamer en bijge-volg een caviteit vormt die volledig on-afhankelijk is van de kanaalopeningen, of wanneer de perforatie zich bevindt in het middelste deel van een wortel en het gevolg is van een stripping die te wijten is een overmatige vergroting van het wortelkanaal. In dat geval is de perforatie niet onafhankelijk van het wortelkanaal, maar bevindt zich in het kanaal zelf, in één van de wanden. Het gaat daarbij niet om een caviteit met vier wanden, maar eerder om een af-name van de wanddikte van de wortel.

Het is raadzaam om te beginnen met het afdichten van de perforatie vooraleer de wortelkanalen worden gevuld. Die aanpak is gemakkelijker en bespaart tijd (afb. 4c). Wanneer de tijd die verstreken is tussen de perforatie en de behandeling een belangrijk element is in de progno-se, betekent dat het volgende: hoe lan-

ger met de behandeling wordt gewacht, hoe groter de kans op besmetting van de perforatieplaats wordt, wat leidt tot een aantasting van het parodontium. Kleine hoeveelheden thermoplastisch guttapercha worden met behulp van een Beta 2-naald van B&L aangebracht ter hoogte van de kanaalopeningen (of in geval van een herbehandeling, vóór het verwijderen van het oude vulmate-riaal), om te voorkomen dat de kanalen worden geblokkeerd door de MTA die wordt gebruikt om de perforatie volle-dig af te dichten. Na verificatie van de volledige uitharding van het materi-aal tijdens de tweede zitting wordt het reinigen, vormen en afdichten van het wortelkanaalsysteem uitgevoerd vol-gens de standaard procedure.

In het geval van een perforatie door stripping, te wijten aan een afname van de wanddikte van de wortel, is het ui-terst moeilijk om de perforatieplaats af te dichten met MTA vóór het vullen van het wortelkanaal, zonder daarbij het risico te lopen dat de MTA het kanaal blokkeert. Het is dus raadzaam om te beginnen met het afdichten van de apicale kanaalruimte tot aan de per-foratie, vervolgens de perforatie te re-pareren met MTA om ervoor te zorgen dat de perforatieplaats is afgedicht, en daarna het volledige coronaire deel van het wortelkanaal te vullen tot aan de opening) (afb. 2b). Om dit te kunnen doen, moet u het niveau meten waar de perforatie zich bevindt met behulp van een operatiemicroscoop, en daarna de guttapercha stift die vooraf lichtjes is aangepast, afknippen of vervormen, in apicale richting ten opzichte van het niveau van de perforatie. Eenmaal in-gebracht in het wortelkanaal moet de guttapercha stift met de hand worden gedraaid, en omwille van de sterke krimpweerstand (wat ook de tug-back wordt genoemd), splitst de stift in twee delen: het coronaire fragment wordt verwijderd en het apicale fragment blijft in het kanaal, in een positie die precies apicaal is ten opzichte van de perforatie. Na condensatie van de api-cale guttapercha stift wordt het kanaal gevuld met MTA tot aan de opening, waardoor automatisch de perforatie-plaats wordt afgedicht.

Reparatie van een perforatie met behulp van nieuwe biokeramische materialen

Recent zijn nieuwe biokeramische materialen op de markt verschenen die verschillende interessante eigenschap-pen lijken te hebben, zowel op fysiek als biologisch vlak.16

Deze biokeramische materialen zijn een combinatie van calciumsilicaat en calciumfosfaat, en ze zijn geschikt voor vele toepassingen in de tandheelkun-de.17 Eén van de meest populaire bio-keramische materialen is Endosequen-ce BC Root Repair (Brasseler USA, Savannah, GA, USA), dat sinds 2010 wordt gebruikt voor endodontische be-handelingen. Het kan worden gebruikt

voor retrograde vullingen en voor de reparatie van iatrogene perforaties. Het materiaal bestaat uit calciumsili-caat, calciumfosfaat, zirkoonoxide en tantaaloxide. Talrijke studies in vitro en in vivo, uitgevoerd met laboratori-umdieren18 hebben aangetoond dat dit materiaal biocompatibel, niet-toxisch en klinisch stabiel is bij contact met le-vend weefsel.19-21 Volgens de literatuur bieden MTA en Endosequence verge-lijkbare resultaten.22, 23 Tot op heden is er echter geen enkele klinische studie uitgevoerd op menselijke patiënten, en MTA blijft dus het meest geschikte materiaal voor het repareren van per-foraties.

Noot van de redactie: Een volledige lijst met referenties is verkrijgbaar bij de uitgever.

Dr. Arnaldo Castellucci

behaalde zijn diploma geneeskunde aan de Uni-versiteit van Firenze in 1973 en volgde een speci-alisatie in tandheelkunde aan dezelfde universiteit in 1977. Van 1978 tot 1980 volgde hij een cursus in endodontie in voortgezet onderwijs aan de Boston University (School of Graduate Dentistry, die tegenwoordig de Henry M. Goldman School of

Dental Medicine heet) in de Verenigde Staten. Naast zijn praktijk voor endo-dontologie in Firenze (Italië), is dr. Castellucci professor endodontologie aan de faculteit voor tandheelkunde van de Universiteit van Cagliari, Italië, en pro-fessor chirurgische endodontologie aan de faculteit voor orale chirurgie van de Universiteit van Napels Federico II, ook in Italië. Hij is de oprichter en voorzit-ter van de Warm Gutta-Percha Study Club en van het vormingscentrum voor micro-endodontie in Firenze, waar hij doceert en praktijktrainingen geeft. Hij is de voormalige voorzitter van de Italiaanse vereniging voor endodontologie, de voormalige voorzitter van de Internationale Federatie van endodontische verenigingen, actief lid van de Europese vereniging voor endodontologie, van de Amerikaanse vereniging van endodontologen, en van de Italiaanse vereni-ging voor restauratieve tandheelkunde. Dr. Castellucci geeft internationale lezingen, publiceerde meer dan 60 artikelen en is de auteur van het boek "En-dodontics". Hij is de voormalige redacteur van het Italiaanse tijdschrift voor endodontologie "Giornale Italiano di Endodonzia" en van het endodontisch informatietijdschrift "L'Informatore Endodontico". Hij is ook hoofdredacteur van Endo Tribune Italy.

4a 4b 4d4c

4e 4f 5b5a

5c 6a 6c6b Afb. 4a: Preoperatieve radiografie van de eerste mandibulaire molaar rechts. Een gebroken instrument is aanwezig in het kanaal van de distale wortel, en er is een perforatie opgetreden op de bodem van de pulpakamer, naast de kanaalopening. Een guttapercha punt werd in de perforatie geplaatst. | Afb. 4b: De afgebroken guttapercha werd verwijderd. | Afb. 4c: Een bepaalde hoeveelheid thermoplastisch guttapercha werd in het kanaal ingebracht naast de perforatie, om te voorkomen dat de MTA valt en het kanaal blokkeert. De perforatie werd ook afgedicht met grijs MTA. | Afb. 4d: De thermoplastische guttapercha die vooraf was geplaatst, werd verwijderd en het mesiale wortelkanaal werd afgedicht door verticale condensatie met warme guttapercha. | Afb. 4e: Postoperatieve radiografie. Na het verwijderen van het gebroken instrument werd ook het kanaal van de distale wortel afgedicht. | Afb. 4f: Controlebezoek na 7 jaar.

Afb. 5a: Preoperatieve radiografie van de eerste mandibulaire molaar rechts. Een oude perforatie van de bodem van de pulpakamer is aanwezig, evenals een laesie ter hoogte van de bifurca-tie. | Afb. 5b: De perforatie werd afgedicht met grijs MTA, ondanks een zeer slechte prognose. | Afb. 5c: Controlebezoek na 4 jaar.

Afb. 6a : Preoperatieve radiografie van de centrale maxillaire incisief rechts. Een laterale laesie als gevolg van de aanwezigheid van een perforatie is duidelijk zichtbaar. Een guttapercha punt werd in het traject met fistels ingebracht. | Afb. 6b: De perforatie werd chirurgisch afgedicht met wit MTA. | Afb. 6c: Controlebezoek na 2 jaar.

Get more info www.BOREA.dental

Booth 5552

- BOOTH 5552 -

™

Fast, reliable and user friendly.1

2 Shade, translucency & colorimetric analysis. (L*a*b*/L*C*H* Coordinates)

SHADE MATCHING HAS NEVER BEEN SO EASY

Software & mobile application. Data analysis and image treatment.

Orders follow up in realtime. Shade guide conversion. Quality and tracability.Community plateform. Geolocation of equipped laboratory.

5

3

4

1 2

53 4

Rayplicker™ is a medical device class I. Manufacturer: BOREA. CE mark. It is a device reserved for dental professionals and not reimbursed by

the health insurance agencies. Read carefully the user manual before use.