Cultuur

CultuurCultuur

Civitas Hoofdstuk 6Civitas Hoofdstuk 6

11Cultuur Civitas Hoofdstuk 6Cultuur Civitas Hoofdstuk 6

Wat is cultuur?Wat is cultuur?

Filmpje Walibi-land Walibi-land

Mensen die zo van het afrikaanse platteland komen, weten niet wat ze zien als ze plotseling in een Nederlands pretpark aankomenWelke betekenis geven ze aan waar ze zo plotseling mee geconfronteerd worden?


http://www.youtube.com/watch?v=QWtPdHekipU


““zit in de hoofden van mensen” zit in de hoofden van mensen” want cultuur wordt aangeleerdwant cultuur wordt aangeleerd je cultuur draag je met je meeje cultuur draag je met je mee is in het filmpje te zien in de betekenis die is in het filmpje te zien in de betekenis die

je aan dingen geeftje aan dingen geeft



- We zagen in het filmpje enkele elementen We zagen in het filmpje enkele elementen van cultuur:van cultuur:

- - “betekenissen” in de hoofden van de - “betekenissen” in de hoofden van de mensenmensen

- - gedrag- gedrag

- Daarachter zitten Daarachter zitten waardenwaarden


We hebben nu twee lagen van de cultuur gezien, maar er zijn er nog twee meer

De laag waarmee je communiceert met de buitenwereld

De laag van het gedrag

Onder alle lagen liggen waarden


De vier lagen van cultuurDe vier lagen van cultuur

4 lagen:4 lagen:1.1.BetekenislaagBetekenislaag (de buitenlaag): betekenissen geven (de buitenlaag): betekenissen geven

aan de dingen/producten om je heen, ‘gevoelsaan de dingen/producten om je heen, ‘gevoelswaardewaarde’’2.2.GedragslaagGedragslaag: Normen en leefregels gebaseerd op : Normen en leefregels gebaseerd op

waarden van de groep waarden van de groep waar je bij hoortwaar je bij hoort3.3.Laag van de instituties Laag van de instituties (instellingen) die (instellingen) die

vertrouwde gebruiken en patronen in stand houden en vertrouwde gebruiken en patronen in stand houden en controleren: met controleren: met waardenwaarden gevulde algemeen erkende gevulde algemeen erkende regelingenregelingen

4.4.Laag van de waardensystemenLaag van de waardensystemen: Diepste : Diepste overtuigingen van wat mensen beweegt (bv. Religie, overtuigingen van wat mensen beweegt (bv. Religie, Levensbeschouwing of Ideologie)Levensbeschouwing of Ideologie)


De vier lagen van cultuurDe vier lagen van cultuurWat zijn de instituties?Wat zijn de instituties?Bij elkaar horende gBij elkaar horende gezamenlijke regelingen rond ezamenlijke regelingen rond

een bepaald facet van het sociale leven een bepaald facet van het sociale leven

Die regels staan niet altijd op papier, vaak leer je ze in de praktijk van het dagelijks levenDie regels staan niet altijd op papier, vaak leer je ze in de praktijk van het dagelijks leven

- het huwelijk- het huwelijk- de school- de school- de regels in een ‘peer’ group- de regels in een ‘peer’ group

- het arbeidscontract- het arbeidscontract


VoorbeeldVoorbeeldDe plattelandsafrikanen komen plotseling een Nederlands stadhuis in waar een homohuwelijk wordt geslotenGa na wat je hier over de vier lagen kunt zeggen:


VoorbeeldVoorbeeldDe plattelandsafrikanen komen plotseling een Nederlands stadhuis in waar een homohuwelijk wordt geslotenGa na wat je hier over de vier lagen kunt zeggen:

Wat raar: twee mannen? Dat klopt niet! Wat gaan die doen? Misschien gaan ze een bedrijf opzetten?

Kijk hoe ze zich gedragen!Ze zoenen elkaar!!Ze lopen hand in hand

Is dit een “huwelijk”? Bij ons ziet dat er helemaal anders uit!

In ons geloof zou dat niet passen, dat is helemaal anders


Indelen van cultuurIndelen van cultuur

Dominante cultuur:Dominante cultuur:

En daarin:En daarin: SubculturenSubculturen TussenculturenTussenculturen

En gedeeltelijk erbuiten”En gedeeltelijk erbuiten” TegenculturenTegenculturen



Dominante cultuurDominante cultuur:: SubculturenSubculturen: overlappende grote groepen, voor : overlappende grote groepen, voor

een deel afwijkendeen deel afwijkend TussenculturenTussenculturen van nieuwkomers die vaak van nieuwkomers die vaak

overgaan in subculturenovergaan in subculturen TegenculturenTegenculturen van groepjes die zich in van groepjes die zich in

belangrijke waarden afzetten tegen dominante belangrijke waarden afzetten tegen dominante cultuurcultuur



Dominante cultuur: Dominante cultuur: OverheersendOverheersend

Subculturen: grote groepen voor een deel afwijkend

Subculturen overlappen: iedereen zit in verschillende subculturen tegelijk


Nieuwkomers in een cultuurNieuwkomers in een cultuur Dominante cultuurDominante cultuur Buitenlanders: van Buitenlanders: van

oude cultuur via oude cultuur via tussencultuur naar tussencultuur naar subcultuursubcultuur

Een beter leven: Film over Marokkanen 50 minuten


http://player.omroep.nl/embed/serie/1574


Dominante cultuur: OverheersendDominante cultuur: Overheersend

Tegencultuur: zet zich tegen belangrijke waarden van Tegencultuur: zet zich tegen belangrijke waarden van de cultuur afde cultuur af


Paragraaf 2Paragraaf 2TypologieTypologie

Eerste indelingEerste indeling: Plattelandscultuur en : Plattelandscultuur en Stedelijke cultuur Stedelijke cultuur Civitas bladzijde 117Civitas bladzijde 117

Je kunt culturen hiermee indelen, maar ook Je kunt culturen hiermee indelen, maar ook subculturensubculturen

Tweede indelingTweede indeling: de indeling van : de indeling van Hofstede (alleen VWO) Hofstede (alleen VWO) Niet in types, maar in Niet in types, maar in kenmerken-dichotomieënkenmerken-dichotomieën

1.1. Grote of kleine machtsverschillenGrote of kleine machtsverschillen

2.2. Wel of niet openstaan voor onbekende Wel of niet openstaan voor onbekende

3.3. Individualisme-collectivismeIndividualisme-collectivisme

4.4. Gescheiden rolverdeling man-vrouw of overlappende rolverdelingGescheiden rolverdeling man-vrouw of overlappende rolverdeling


Paragraaf 3Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse Ontstaan van de Nederlandse

cultuurcultuur We noemen de Nederlandse cultuur:We noemen de Nederlandse cultuur:

Pluriform: Pluriform: Veelvorming, veelkleurig:Veelvorming, veelkleurig:

Onze cultuur is zo geworden door de Onze cultuur is zo geworden door de volgende processenvolgende processen



cultuurcultuur1.1. MigratiestromenMigratiestromen

2.2. Zuilen/ontzuilingZuilen/ontzuiling

3.3. IndividualiseringIndividualisering

4.4. Democratisering en emancipatieDemocratisering en emancipatie



cultuurcultuur1.1. MigratiestromenMigratiestromen- Voorbeeld uit de Antillen:Voorbeeld uit de Antillen:Willemstad - Schooltv Beeldbank


http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/t20080930_willemstad03



Welke groepen kwamen Nederland Welke groepen kwamen Nederland binnen?binnen?

OpdrachtOpdracht: : Neem het volgende schema Neem het volgende schema over en vul het in met de gegevens over en vul het in met de gegevens van bladzijden 118 tm 121van bladzijden 118 tm 121

Je hebt zeker zo’n 12 rijen nodigJe hebt zeker zo’n 12 rijen nodig



cultuurcultuurWanneer

Welke groepen Waarom kwamen ze?

Wat veranderden ze in de cultuur?

1550 1000 Spaanse en Portugese Joden

Op de vlucht voor katholieke koning

Niet vermeld



cultuurcultuurZuilen/ontzuilingZuilen/ontzuiling

De ontzuiling begon rond 1960 met de De ontzuiling begon rond 1960 met de opkomst van tvopkomst van tv

Eerder maakten mensen zich los van hun Eerder maakten mensen zich los van hun kerk, gingen minder naar dienstenkerk, gingen minder naar diensten

Verzuilde organisaties (MM) zoals Verzuilde organisaties (MM) zoals scholen, ziekenhuizen, scholen, ziekenhuizen, zorginstellingen verliezen hun “kleur”zorginstellingen verliezen hun “kleur”



cultuurcultuurIndividualisering =Individualisering =mensen maken eigen mensen maken eigen

keuzeskeuzes

Dat leidt tot Dat leidt tot culturele differentiatie culturele differentiatie (ontstaan (ontstaan van vele persoonlijke verschillen)van vele persoonlijke verschillen)

Bv moslimjongeren gaan minder naar de Bv moslimjongeren gaan minder naar de moskee, maken hun eigen geloofmoskee, maken hun eigen geloof

Bv mensen maken eigen Bv mensen maken eigen supermarktideologiesupermarktideologie



cultuurcultuurDemocratisering en emancipatieDemocratisering en emancipatie

Democratisering = Democratisering = mensen krijgen meer mensen krijgen meer te zeggente zeggen

Emancipatie = Emancipatie = achtergestelde groepen achtergestelde groepen krijgen gelijke rechten:krijgen gelijke rechten:

Civitas noemt: Civitas noemt: katholieken, vrouwen, katholieken, vrouwen, homo’shomo’s


Paragraaf 4Paragraaf 4Kenmerken van de Nederlandse Kenmerken van de Nederlandse

cultuurcultuurLet op de definitie van discriminatieLet op de definitie van discriminatie

In deze paragraaf lopen we de vier In deze paragraaf lopen we de vier lagen van de cultuur na om te lagen van de cultuur na om te bekijken hoe die er in Nederland bekijken hoe die er in Nederland uitzienuitzien

Opdracht: Opdracht: Ga na of er subculturen Ga na of er subculturen zijn die andere kenmerken van de zijn die andere kenmerken van de vier lagen benadrukken vier lagen benadrukken


Paragraaf 5Paragraaf 5De Nederlandse pluriforme De Nederlandse pluriforme

samenlevingsamenlevingNieuwe termen: Nieuwe termen: Deze geven aan in Deze geven aan in hoeverre hoeverre

nieuwkomers in de dominante cultuur nieuwkomers in de dominante cultuur opgaanopgaan

- Accommoderen: Accommoderen: tussencultuur die zich aanpast, maar tussencultuur die zich aanpast, maar toch eigen typische karakter vasthoudttoch eigen typische karakter vasthoudt

- Integreren: Integreren: tussencultuur is een van de vele subculturen tussencultuur is een van de vele subculturen gewordengeworden

- Assimileren: Assimileren: subcultuur is volledig opgelost in de subcultuur is volledig opgelost in de dominante cultuur en niet meer te onderscheidendominante cultuur en niet meer te onderscheiden

Opdracht: noem van elk een voorbeeldOpdracht: noem van elk een voorbeeld


Cultuur

Documents

Transcript of Cultuur