CRASH COURSE Dermatologie

100

description

CRASH COURSE Dermatologie. Huisartsenopleiding Groningen oorspronkelijk gemaakt door Bonne Mulder, huisarts/ex-HAB te Wolvega, bewerkt door Ivo Heij, huisarts. CRASH COURSE dermatologie. INHOUD infectie’s: bacterie, schimmel/gist, virus eczeem acne psoriasis tumoren. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of CRASH COURSE Dermatologie

Page 1: CRASH COURSE   Dermatologie
Page 2: CRASH COURSE   Dermatologie

CRASH COURSE Dermatologie

Huisartsenopleiding Groningen

oorspronkelijk gemaakt door Bonne Mulder, huisarts/ex-HAB te Wolvega,

bewerkt door Ivo Heij, huisarts

Page 3: CRASH COURSE   Dermatologie

CRASH COURSE dermatologie

INHOUD- infectie’s: bacterie, schimmel/gist, virus - eczeem- acne- psoriasis- tumoren

Page 4: CRASH COURSE   Dermatologie

Erysipelas(wondroos)

Page 5: CRASH COURSE   Dermatologie

erysipelas

infectie, meestal door een streptococscherp begrensde vuurrode soms iets gezwollen huid,

erytheem,

pijnlijk bij aanraking, vaak met koorts, soms koude rilling.

therapie: feniticilline 0.500 tablet, 3dd, 10 dagen

Page 6: CRASH COURSE   Dermatologie

Erysipelas(wondroos)

Page 7: CRASH COURSE   Dermatologie

furunkel (steenpuist)

Page 8: CRASH COURSE   Dermatologie

furunkel (steenpuist)

infectie door stafylococcus aureuslaten rijpen , warme natte omslagen omgeving beschermen

met zinkoxide-zalf, evt incisie (NIET UITKNIJPEN!!)

bij algemeen ziekzijn, localisatie gelaat (neus!), meerdere furunkels (karbunkel) > flucloxacilline 0.500, 3dd

Page 9: CRASH COURSE   Dermatologie

furunkel (steenpuist)

Page 10: CRASH COURSE   Dermatologie

erythrasma

Page 11: CRASH COURSE   Dermatologie

erythrasma

scherp begrensde bruinrode huidafwijking, met name in liezen en oksels.

veroorzaakt door “commensale” huidbacterie Corynebacterium minutissimum.

behandeling met anti-bacteriële zalf, bijv fusidinezuur zalf, langdurig behandelen , is hardnekkig.

Page 12: CRASH COURSE   Dermatologie

erythrasma

Page 13: CRASH COURSE   Dermatologie

impetigo vulgaris

(krentenbaard)

Page 14: CRASH COURSE   Dermatologie

impetigo vulgaris (krentenbaard)

pustels met gelige korsten, bij kinderen vaak in het gelaat.“schrik van de crèche”

infectie door Stafylococcus aureus of Streptococcus pyogenes, besmettelijk maar ongevaarlijk

lokaal behandelen met chloorhexidine creme, of fusidinezuur creme. krabben voorkomen, korte nagels!

Page 15: CRASH COURSE   Dermatologie

impetigo vulgaris

(krentenbaard)

Page 16: CRASH COURSE   Dermatologie

erythema chronicum migrans

Page 17: CRASH COURSE   Dermatologie

erythema chronicum migrans

redelijk scherp begrensde rode huiduitslag (erytheem), guirlande (slinger) vorm om de oorspronkelijke plaats van de tekenbeet; soms moeilijk te zien

infectie door de Borrelia burgerdorferi (van besmette teek)herkenning belangrijk!!

in later stadium ook systemische, mn neurologische afwijkingen

behandelen met doxycycline 0.100, 2dd, tien dagen.

Page 18: CRASH COURSE   Dermatologie

erythema chronicum migrans

Page 19: CRASH COURSE   Dermatologie

luier dermatitiscandida

Page 20: CRASH COURSE   Dermatologie

luier dermatitiscandida

Vaak schimmelinfectie met candida, kan ook eczeem zijn; bij candida-infectie vaak “eilandjes voor de kust”

Adviezen: droog houden door frequente luierwissel, lokaal babyolie of zinkolie

Bij infectie (candida) miconazol 2% in ZOK-zalf, éénmaal daags aanbrengen, schoonmaken met baby-olie

Page 21: CRASH COURSE   Dermatologie

luier dermatitiscandida

Page 22: CRASH COURSE   Dermatologie

tinea pedis (athlete’s foot)

Page 23: CRASH COURSE   Dermatologie

tinea pedis (athlete’s foot)

tussen de tenen, witte schilferige huidafwijking, vaak jeukend

veroorzaakt door Trichophyton (fungus).

behandelen met miconazol- of ketoconazol-creme, in hardnekkinge vorm overweeg miconazol poeder en katoenen sokken (ipv kunststof); indien zeer hardnekkig orale therapie met itraconazol of terbinafine

Page 24: CRASH COURSE   Dermatologie

tinea pedis (athlete’s foot)

Page 25: CRASH COURSE   Dermatologie

onychomycosis (kalknagel)

Page 26: CRASH COURSE   Dermatologie

onychomycosis (kalknagel)

schimmelinfectie van de nagelveroorzaakt door dermatofyten of candida

zeer hardnekkig!!

behandelen met oraal terbinafine, minimaal gedurende drie maanden, ook itraconazol werkt maar iets minder goed.

Page 27: CRASH COURSE   Dermatologie

onychomycosis (kalknagel)

Page 28: CRASH COURSE   Dermatologie

pityriasis versicolor

Page 29: CRASH COURSE   Dermatologie

pityriasis versicolor

oppervlakkige onschuldige huidinfectie door een gist, Malassezia furfur

iets bruine, wat donkere vlekken op een blanke huid, lichte, bleke vlekken op een donkere huid >”versicolor”

behandeling met seleniumsulfide 2.5%, of miconazol-/ketoconazol-creme

Page 30: CRASH COURSE   Dermatologie

pityriasis versicolor

Page 31: CRASH COURSE   Dermatologie

Herpes zoster(gordelroos)

Page 32: CRASH COURSE   Dermatologie

Herpes zoster(gordelroos)

reïnfectie door het varicella-zoster virus, vanuit de craniële of spinale ganglia, éénzijdige in het dermatoom van het betreffende ganglion.

gegroepeerde blaasjes in verschillende ontwikkelingsstadia, pijn en/of brandend gevoel in het aangedane gebied.

Let op!: bij oogklachten kan er sprake zijn van een keratitis!!pijnstilling en evt valaciclovir als in het gelaat, in het oor, bij

gegeneraliseerde herpes en bij verminderde weerstand. Lokaal indrogende therapie met ZOK-zalf, evt lidocaïne crème

Page 33: CRASH COURSE   Dermatologie

Herpes zoster(gordelroos)

Page 34: CRASH COURSE   Dermatologie

Herpes zoster (gordelroos)

Page 35: CRASH COURSE   Dermatologie

Herpes zoster(gordelroos)

in dit geval is er sprake van een herpes zoster van de n.supraorbitalis, hierbij is een keratitis mogelijk!!

Page 36: CRASH COURSE   Dermatologie

Herpes zoster (gordelroos)

Page 37: CRASH COURSE   Dermatologie

Mollusca contagiosa(waterwratjes)

Page 38: CRASH COURSE   Dermatologie

Mollusca contagiosa(waterwratjes)

koepelvormige , glazige en glanzende papels met een centrale delle,

veroorzaakt door gelijknamig virus, een groot pokvirus.komt veel voor bij kinderen, behandeling is niet noodzakelijk,

afwijkingen verdwijnen spontaan binnen circa 6 maanden.

bij constitutioneel eczeem soms wel behandeling wegens snelle uitbreiding

Page 39: CRASH COURSE   Dermatologie

Mollusca contagiosa(waterwratjes)

Page 40: CRASH COURSE   Dermatologie

Pityriasis rosea (huidgriep)

Page 41: CRASH COURSE   Dermatologie

Pityriasis rosea (huidgriep)

multiple kleine rozerode, vaak ovale, elementen met poederachtige schilfering, vooral op de romp en de

proximale extremiteiten. gerangschikt met de lengteas in de splijtlijnen van de huid

onbekende oorzaak , vaak in herfst en lentebegint vaak met een grotere primaire laesie, de “tache mère”

“self-limiting” in circa 6 weken,

Page 42: CRASH COURSE   Dermatologie

Pityriasis rosea (huidgriep)

Page 43: CRASH COURSE   Dermatologie

Verruca vulgaris(wratten)

Page 44: CRASH COURSE   Dermatologie

Verruca vulgaris (wratten)

verheven, bloemkoolachtige, vast aanvoelende uitgroeisels van de huid, vaak aan de vingers en voetzolen.

veroorzaakt door een besmettelijk virus, een humaan papilloma virus, meestal tussen de 12 en 16 jaar

behandeling meestal niet nodig behalve bij klachtenapplicatie van salicylzalf of –tinctuur voldoet , evt. vloeibare

stikstof. Verdwijnen spontaan in 1-2jaar

Page 45: CRASH COURSE   Dermatologie

Verruca vulgaris(wratten)

Page 46: CRASH COURSE   Dermatologie

Verruca vulgaris(wratten)

Page 47: CRASH COURSE   Dermatologie

Pediculosis capitis(hoofdluis)

Page 48: CRASH COURSE   Dermatologie

Pediculosis capitis(hoofdluis)

vooral jeuk en soms impetiginisatie van de hoofdhuidbesmettelijk, komt vaak voor op scholenveroorzaakt door een parasiet, de luis.

zoek naar donkere vormsels op de huid en witte vormsels aan de haren.

behandelen met malathion (Prioderm) of permetrine (Loxazol), en een netenkam gebruiken.

Page 49: CRASH COURSE   Dermatologie

Hoofdluis

Page 50: CRASH COURSE   Dermatologie

Pediculosis pubis (schaamluis, “platjes”)

luis-infestatie in de schaamstreeksterk jeukend

behandelen met malathion of permetrinebeddengoed en kleding wassen tijdens de behandeling

Page 51: CRASH COURSE   Dermatologie

Schaamluis (platjes)

Page 52: CRASH COURSE   Dermatologie

Constitutioneel eczeem

Page 53: CRASH COURSE   Dermatologie

Constitutioneel eczeem

droge gelichenficeerde , soms rode plekken, soms ook nattend, vaak met krabeffecten, ook fissuurtjes en korstjes

vaak in de elleboogplooien en knieholten (typisch)jeukend

aangeboren huidafwijking met vaak een atopische constitutie

behandeling door VET houden met indifferente zalf (oculentum simplex bijv.) en corticosteroid zalf

Page 54: CRASH COURSE   Dermatologie

Constitutioneel eczeem

Page 55: CRASH COURSE   Dermatologie

Fotoallergische reactie op parfum bestanddeel

(atopisch eczeem)

Page 56: CRASH COURSE   Dermatologie

Dauwworm (atopisch eczeem bij zuigeling)

Page 57: CRASH COURSE   Dermatologie

Dauwworm (atopisch eczeem bij zuigeling)

min of meer diffuus verspreide plekken, onscherp begrensd, met roodheid, schilfering en papels, korstjes, soms nattend.

jeukendaangeboren afwijking bij een atopische constitutie, zelden(!)

een voedselallergiebehandelen met vette zalven en zo nodig met klasse 1

corticosteroïd zalf

Page 58: CRASH COURSE   Dermatologie

Dauwworm (atopisch eczeem bij zuigeling)

Page 59: CRASH COURSE   Dermatologie

Rosacea

Page 60: CRASH COURSE   Dermatologie

Rosacea

onscherp begrensde plekken met diffuse roodheid, met teleangiëctasieën, papels en pustels

oorzaak onbekend, wrs. multiple oorzaken.chronische aandoening op middelbare leeftijd en ouder.

behandelen met metronidazol crème/gel, soms orale therapie noodzakelijk, dan tetracycline. geen corticosteroïd!

Page 61: CRASH COURSE   Dermatologie

Rosacea

Page 62: CRASH COURSE   Dermatologie

Acne vulgaris(jeugdpuistjes)

Page 63: CRASH COURSE   Dermatologie

Acne vulgaris

matig scherp begrensde eruptie met rode papels en pustels, met enkele comedonen (“mee-eters”).

diverse vormen.oorzaken: verhoogde talgproductie (hormonaal), obstructie

follikeluitvoergang door hyperkeratinisatie, en abnormale microbiële huidflora (Propionibacterium acnes).

behandelen met benzoylperoxide gel, en clindamycine of erythromycine-lotion, evt. tretinoïne creme.

Page 64: CRASH COURSE   Dermatologie

Acne vulgaris(jeugdpuistjes)

Page 65: CRASH COURSE   Dermatologie

Acne conglobata

Page 66: CRASH COURSE   Dermatologie

Acne conglobata

Page 67: CRASH COURSE   Dermatologie

Psoriasis vulgaris

Page 68: CRASH COURSE   Dermatologie

Psoriasis vulgaris

scherp begrensde eruptie met roodheid en grove witte schilfering, is zichtbaar verdikt (ahw. bovenop de huid)

voorkeursplaatsen: strekzijde van elleboog en knie, stuit en het behaarde hoofd.

verhoogde celdeling in de huid, multifactoriëel, oa immunologische factoren, maar ook medicatie (!)

therapie: keratolytica om te ontschilferen, dan corticosteroïd klasse 3-4; modern zijn Protopic en Daivonex

Page 69: CRASH COURSE   Dermatologie

Psoriasis vulgaris

Page 70: CRASH COURSE   Dermatologie

Psoriasis capitis

Page 71: CRASH COURSE   Dermatologie

Psoriasis vulgaris

de schilfering van psoriasis is plaatjesvormig, wit, zilverachtig en glanzend. bij krabben wordt de hoornlaag nog ondoorzichtiger > “kaarsvetfenomeen”

let ook op de typisch nagelafwijkingen: putjes en groeven, distale loslating nagelplaat en olievlekfenomeen

Page 72: CRASH COURSE   Dermatologie

Psoriasis onychopathica (nagel psoriasis) met olievlekfenomeen

Page 73: CRASH COURSE   Dermatologie

Psoriasis putjesnagel

Page 74: CRASH COURSE   Dermatologie

Psoriasis guttata

Page 75: CRASH COURSE   Dermatologie

Haemangioma

Page 76: CRASH COURSE   Dermatologie

Haemangioma

vasculaire tumorin principe goedaardig, maar kan soms wel mechanische

bezwaren geven (ooglid en mond)

meestal spontane regressie tussen het 4e en 6e levensjaar

Page 77: CRASH COURSE   Dermatologie

Haemangioma

Page 78: CRASH COURSE   Dermatologie

Naevus naevocellularis(moedervlek)

Page 79: CRASH COURSE   Dermatologie

Naevus

er zijn vele soorten naevi, de meesten zijn onschuldig

belangrijk is om een onschuldige naevus te onderscheiden van een melanoom

Page 80: CRASH COURSE   Dermatologie

Halo naevi

Page 81: CRASH COURSE   Dermatologie

Dysplastiche naevus

Page 82: CRASH COURSE   Dermatologie

Melanoma

Page 83: CRASH COURSE   Dermatologie

Melanoom

Page 84: CRASH COURSE   Dermatologie

Asymmetry Border Colour Diameter

Mind Your ABCD’s

Page 85: CRASH COURSE   Dermatologie

Verruca seborrhoica

Page 86: CRASH COURSE   Dermatologie

Verruca seborrhoica

naevoide tumor, als het ware op de huid “geplakt”vuilbruine kleur en het doffe oppervlak zijn kenmerkend,

er is sprake van gepigmenteerde hoornstof.

komen veel voor bij oudere mensen van het blanke ras

het zijn geheel onschuldige wel vaak ontsierende huidtumoren

Page 87: CRASH COURSE   Dermatologie

Verruca seborrhoica

Page 88: CRASH COURSE   Dermatologie

Carcinoma planocellulare

Page 89: CRASH COURSE   Dermatologie

Carcinoma planocellulare(plaveiselcelcarcinoom van de huid)

ulcereuze tumor, met iets opgeworpen wallen en een rode bodem met soms crustae .

is maligne en kan metastaseren

spoedverwijzing naar dermatoloog

Page 90: CRASH COURSE   Dermatologie

Carcinoma planocellulare

Page 91: CRASH COURSE   Dermatologie

Carcinoma basocellulare

Page 92: CRASH COURSE   Dermatologie

Carcinoma basocellulare

meest voorkomende maligne tumor van de huid, vooral bij bejaarde blanken

soms ulcereus, met opgeworpen rand met een glanzend parelmoerachtig randje met teleangiëctasieën

groeit zeer langzaam, metastasering is erg zeldzaam

behoeft chirurgische behandeling

Page 93: CRASH COURSE   Dermatologie

Basaalcelcarcinoom

Page 94: CRASH COURSE   Dermatologie

Cornu cutaneum(huidhoorntje)

Page 95: CRASH COURSE   Dermatologie

Cornu cutaneum(huidhoorntje)

huidafwijking bestaande uit een harde korst van hoornmateriaal.

onstaat door afwijkingen in de huidcellen waardoor de huid niet meer normaal afschilfert maar een compacte massa

vormt. is onschuldig en onstaat vaak uit actinische keratosen (door zon beschadigde huid), maar kan ook uit

een plaveiselcelcarcinoom ontstaan

Page 96: CRASH COURSE   Dermatologie

Cornu cutaneum(huidhoorntje)

Page 97: CRASH COURSE   Dermatologie

Fibroma molle(steelwratje)

Page 98: CRASH COURSE   Dermatologie

gesteelde rubberachtige, zachte goedaardige huidtumortjes, soms ook licht gepigmenteerd

komen zeer vaak voor, bij ongeveer 46% van de bevolking

verwijdering is eenvoudig en een dankbaar klusje voor de huisarts

Fibroma molle(steelwratje)

Page 99: CRASH COURSE   Dermatologie

Fibroma molle(steelwratje)

Page 100: CRASH COURSE   Dermatologie

CRASH COURSEdermatologie

deze serie van afbeeldingen van huidafwijkingen is bedoeld als kennismaking met veel voorkomende huidafwijkingen in de huisartsenpraktijk.

er bestaan nog véle ander huidafwijkingen welke tijdens de dermatologie-dag in het eerste opleidingsjaar zullen worden behandeld.

Dank voor jullie aandacht!

EINDE