Coöperatie en innovatie in de voedselketen
description
Transcript of Coöperatie en innovatie in de voedselketen
Coöperatie en innovatie in de voedselketen
Lia van WesenbeeckStichting Onderzoek Wereldvoedselvoorziening van
de Vrije Universiteit
Introductie SOW-VU Stichting verbonden aan VU
◦ Opgericht in 1977, na in 1972 gestarte wereldvoedselstudie voor Club van Rome Doelstelling:
◦ Onderzoek naar oorzaken van armoede en honger ◦ Formuleren en evalueren van beleid mbt voedsel, landbouw en ontwikkeling om
armoede en honger te verminderen Multidisciplinaire, kwantitatieve aanpak vanuit
◦ Economie◦ Bodemkunde en hydrologie◦ Agronomie en ecologie◦ Voedingskunde◦ Wiskunde, statistiek en systeem analyse
Werkwijze◦ Fundamenteel onderzoek als essentiële achtergrond voor toegepast werk
SOW-VU: sinds 1977 werkzaam wereldwijd: afgeronde en lopende projecten
Bilateral projectenRegionale projectenInternationale studies
China: transitie landbouw
Ethiopië: erosie, WTO,
nomadische
trekroutes Afar regio
Nigeria: lange
termijn planning
Caucasus: armoedesurveysWater management
Thailand en Indonesie Bangladesh en India:planning
Sub-Sahara Afrika:
redenen voor het
falen van de Groene
Revolutie
EU: Hervormin
g GLB
Voormalig Oostblok: planning decentralisatie landbouw
Ukraine: rurale studie
Midden-oosten: armoedesurveys water management
Sub-Sahara Afrika: effecten klimaatverande
ring
West Afrika: Voedselzekerheid Ghana:gewasverzekeringen Burkina Faso: tomatenketenBenin:Water management
Senegal: Gevolgen Bodemerosie
Mozambique: ondersteuning bij analyse armoede cijfers
Keten, coöperatie, innovatieVoedselketen
◦ Groot aantal consumenten◦ Beperkt aantal distributeurs/handelaren◦ Groot aantal producenten◦ Nationaal, regionaal, internationaal
Coöperatie◦ Kleine spelers, dus samenwerking geboden
Gemeenschappelijk optreden (kennisvragen, onderhandelen) Proces van samenwerken zelf
Innovatie◦ Technisch (verwerking)◦ Technisch-biologisch (veredeling)◦ Procesbeheersing (verpakking, transport, opslag, distributie)◦ Financiering◦ Breder kader (inbedding)
Rol van kennis(instellingen)Netwerk van langdurige contacten
◦ Complementair aan netwerk van ambassades◦ Van cruciaal belang hierbij – vooral voor sociale wetenschappers – is
het vermijden van elke schijn van beinvloeding door bedrijfsleven, overheid of politiek
“Backoffice” functie voor het beantwoorden van kennisvragen die individuele ondernemer in de keten overstijgen◦ Vragen op sectorniveau◦ Gemeenschappelijke knelpunten
Vanuit ontwikkelingsperspectief◦ Bijdragen aan certificering van activiteiten
Voorbeeld 1: Tomaten in West AfricaTomatenketen Burkina Faso – Ghana•Kleine producenten•Consumenten in urbane centra Ghana•Ontwikkeling horticultuur speerpunt Burkina•Vragen: • Hoe kan toegevoegde waarde
toenemen?• Welke zijn de obstakels voor het
bereiken van de markt van Accra?• Wat zijn marges voor
investeringen?•Partner: landbouwkundig instituut INERA• Methode• Surveys• Analyse van keten structuur• Inbrengen informatie in formeel
kader•Pilot project• Klein beginnen met elkaar• Opbouwen relatie
Voorbeeld II: appels: China – EU• Appels belangrijk exportproduct (in hoeveelheden)
van China – EU• Vragen:
– Wat is de scope voor betere samenwerking EU-China– Wat zijn knelpunten voor de sector / wat zijn kansen voor EU
• Methode:– Surveys in appel regio Shandong– Analyse van institutionele omgeving– Analyse van wereldmarkt
• Uitkomsten:– MKB appelproducenten goed geïntegreerd in keten, erg innovatief op
meerdere vlakken– Maar te weinig marge op kwaliteit bij EU consumenten– Nog onvoldoende organisatie van producenten: scope om te leren van Nl
• Kenmerken op meta-niveau– Project was onderdeel van groot EU 6e kader onderzoeksprogramma– Partners in dit project: LEI, CCAP– Langdurig karakter van programma:
• Betrouwbare persoonlijke contacten• Inzicht in Chinese culturele en economische context
Tot slotGroei en ontwikkeling resultaat van eigen acties
◦China, Brazilië, India,..Maar:
◦Vergeet niet enorme invloed van bestaande (publieke) kennis op ontwikkeling Recht Accounting Samenwerking en overlegprocessen Naast technische innovaties
◦Dus: duidelijke rol voor wetenschap – ook in bredere zin dan alleen technische ondersteuning - als lid van trio (of kwartet)