chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet...

33
‘Deel samen één koffiepot’ ‘Laat een methode geen dwingend keurslijf worden.’ ‘Voor ouders is herkenning belangrijk, te zien dat an- deren ook tegen soortgelijke situaties aanlopen, met elkaar bespreken hoe je daarmee om kunt gaan.’ ‘Leerkrachten hebben over het algemeen heel goede ideeën over wat er nodig is en hoe. Als je daarnaar luistert, gaan de activiteiten vanzelf lopen.’ Opvoedondersteuning op school chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG Interviews Praktijkvoorbeelden Tips

Transcript of chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet...

Page 1: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

‘Deel samen één koffiepot’

‘Laat een methode geen dwingend keurslijf worden.’

‘Voor ouders is herkenning belangrijk, te zien dat an-deren ook tegen soortgelijke situaties aanlopen, met elkaar bespreken hoe je daarmee om kunt gaan.’

‘Leerkrachten hebben over het algemeen heel goede ideeën over wat er nodig is en hoe. Als je daarnaar luistert, gaan de activiteiten vanzelf lopen.’

Opvoedondersteuning op school chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG

InterviewsPraktijkvoorbeeldenTips

Page 2: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 2

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Inhoud

Leeswijzer 3

Aanleiding 4

Wat ons opviel 4

Hoe ziet dat er dan uit? 5

Interviews 6

MirandaValkhof 7

JustinePardoen 10

HildeKalthoff 13

MarianDeKleermaeker 16

MarjoleinvanVessem 18

JoséDankers 22

Eenmoeder 24

JanWillemRoseboom 26

HannyVersluis 29

Extra voorbeelden 32

Page 3: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 3

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Over Claartje van EijdenClaartjevanEijdenisexpertbijStichtingActiefOuderschap.HaaraandachtsgebiedhierbijisActiefOuderschapenCentravoorJeugdenGezin.Naasthaaractiviteitenvoordestichtingheeftzijeeneigenbureauvoorprojectleidingenadvies.Zezetzichgraaginombeleidenpraktijkteverbinden,inhetbijzonderophetgrensvlakvanzorg,jeugd,communicatieenICT.ClaartjewoontinAlmereenismoedervan2kinderen.

E-mail:[email protected] Tel:06-31750711

Over Mirjam Faber MirjamFaberisexpertbijStichtingActiefOuderschap.EenvanhaaraandachtsgebiedenhierbijisActiefOuderschapenCentravoorJeugdenGezin.Daarnaastheeftzijeeneigenonderzoeks-enadviesbureau.Onderzoek,projectleidingenketensamen-werkingophetterreinvan(risico)jongeren,ex-gedetineerden,zorgwekkendezorgmijdersbehorentothaarexpertise.Tenslottestimuleertzijmetbehulpvanzelfontwikkeldeonline-cursussen,viahaarwebsiteVrolijkopvoeden,opvoedersomtegenietenvanhetgezinslevenendeopvoeding.MirjamwoontinAlmereenismoedervan3kinderen.

E-mail:[email protected]:06-81760481

Leeswijzer

Ditdocumentisbedoeldterinspiratievooriedereendiezichbetrokkenvoeltbijopvoeden,opvoedondersteuning(CJG)enonderwijs.Hetbevatpraktischehandvatten,tipsenvoorbeelden.

Westartenmetdeaanleiding.Waaromzijnweopzoekgegaannaarvoorbeeldenvanentipsoveropvoedondersteuninginhetonderwijs?Daarnagevenwevasteendoorkijkjenaardatgenewat ons is opgevallen.

Vervolgensleestugespreksverslagenvandeinterviewswaarinmensenvanuitverschillendeachtergrondenhuntipsenervaringendelen.

Indekadersverspreidoverhetdocumentvindtupraktijkvoorbeeldenvanopvoedondersteuninginhetonderwijs.Bijiedervoorbeeldvindtueenkortebeschrijvingeninsommigegevalleneenverwijzingnaardeplekwaarmeerinformatiegevondenkanworden.

DitdocumentwordtuaangebodendoortweeexpertsvandeStichtingActiefOuderschap,

ClaartjevanEijdenMirjamFaber

21juni2011

Over Stichting Actief OuderschapStichtingActiefOuderschapzetzichinomdeklooftussenschoolenthuisteverkleinen.Wantkinderenvanbetrokkenoudersdoenhetbeter.Deleerkrachtmaaktdaarbijhetverschil.DestichtingiseenlandelijkeexpertiseorganisatieophetgebiedvanActiefOuderschap.Zijprobeertouderbetrokkenheidopdeagendatezettenbijpolitiek,media,inlandelijke,regionaleenlokaleverbandenenbijindividuelescholen.Destichtingadviseertscholen(enandereinstellingen)overhoezijouderbetrokkenheid(concreet)kunnenorganiseren.DeStichtingbiedtdaarnaastproductenendienstendiebijdragenaanditdoel.

MeerwetenoverStichtingActiefOuderschap? Twitter:@actiefouderLinkedIn:groep Actief Ouderschap Internet:www.actiefouderschap.nl

Page 4: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 4

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Watonsopviel

Aanleiding

Het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) is bedoeld als een laagdrempelige voorziening, waar ouders voor informatie en advies over opvoeden en opgroeien terecht kunnen. Ouders ervaren echter vaak een drempel om naar een spreekuur bij het Centrum voor Jeugd en Gezin te gaan. Er zijn zelfs al CJG-loketten gesloten vanwege tegenvallende bezoekersaantallen. CJG’s zijn naarstig op zoek naar manieren om opvoedondersteuning dichter bij ouders aan te bieden.

Uitonderzoekblijktdatoudershunopvoedvragenhetliefstopeenvertrouwdeplekstellen(StichtingAlexander,Eenbekendgezicht,2008).Deschoolvandekindereniszo’nvertrouwdeplaatswaaroudersnatuurlijkerwijstochalkomen.SamenwerkingtussenCJGenonderwijsiservaakwelindevormvaneenzorg-enadviesteam(ZAT),maarnoglangnietoveralophetgebiedvaninformatieenalledaagseopvoedvragen.

Daarnaastlopenleerkrachtenregelmatigtegenvragenaandietemakenhebbenmetgedragofdegezinssituatievanleerlingenindegroep.Pedagogischpartnerschapishierbijeenbelangrijketerm.Hetbetekentdatopschooleenopencultuurheerstomtepratenoveropvoeding.

Hetgaatomaandachtbestedenvanuitschoolaandesociaalemotioneleontwikkelingvandeleerlingen.DeStichtingActiefOuderschapzetzichinomdeverbindingtussenoudersenschoolteversterken.Wantkinderenvanbetrokkenoudersdoenhetbeter,zowelquawelzijnalsqualeerprestaties(Menheere&Hooge,2009).

HetlijktduslogischomdeexpertisevanuithetCJGophetgebiedvanopvoedingeenplektegevenindeschool.

Maarhoedoejedatdan?Hoezorgjevoordejuistechemietussenouders,leerkrachtenenCJGalshetgaatomopvoedondersteuning?Eenaantalzakenspronginhetoogtijdensonzezoektocht.

Bijzoweldevoorbeeldenuitdepraktijk,alsbijdeinterviews,wasdebevlogenheidvandemensendiezichhiermeebezighoudenopvallend.Ditlijktonseensuccesfactoropzichzelf.

Ondanksdeverschillendeachtergrondenvandegeïnterviewden(ouders,onderwijs,CJG,ofanders),noemdenzijsoortgelijketipsensuccesfactoren.Wehoordenweinigechtetegenstellingen.Misschienisditwellogisch,omdatdebetrokkenenzichallemaaloprechtinzettenvoorhetzelfdebelang,namelijkdatvankinderenengezinnen.

Alsjedevoorbeeldenentipsleest,vraagjejeafwaaromvraaggerichteopvoedondersteuninginhetonderwijseigenlijknoggeenvanzelfsprekendheidis.

Hetlijkteropdatereencultuuromslagmoetplaatsvinden.

Alswedegesprekken,voorbeeldenentipsopeenrijzetten,leidtdathaasttoteenprofielvandesleutelfiguur,diedezeomslagkanbewerkstellingen.Dezepersoonweetopvoedondersteuningintebeddeninhetonderwijsenkaneenbelangrijkesleutelrolvervullenbijhettotstandbrengenvancontacttussen:

• oudersonderling • oudersenleerkrachten,waarhetomopvoedengaat • leerkrachtenenCJG • oudersenhetCJG,alsdatnodigis

Page 5: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 5

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Dezepersoonisookbehulpzaambijdecultuuromslagvandenkenin‘voorkomenvanzorg’naar‘versterkenvankrachtenentalenten’.Naarpedagogischpartnerschaptussenoudersenschool.

Wanthijofzij:

• iseengoedeluisteraar • heeftvertrouweninouders • iseenverbinder,brengtmensenmetelkaarincontact • laatouders,leerkrachtenenCJGmetelkaarsamenwerken,waarbijiederzijneigenrolheeftenelkaardaarin

respecteert. • denktinverstevigenvantalentenenkrachtenvanouders,kinderenenleerkrachten • weeteencultuurtecreërenwaarinhetnormaalisoveropvoedenenopvoedvragentepraten. • iseenvastgezicht • oordeeltniet • isbereikbaarentoegankelijk • komtafsprakenna • realiseertzichdatvragenvoorondersteuningvanuitdeoudersmoetenkomenennietvanuithet‘ondersteunings-

aanbod’ • gaatpraktischaandeslag • heefteenlangeadem • maaktgebruikvangoedevoorbeeldeneninterventiesdieerzijn • maaktdeeluitvandegemeenschap

Overigensvielonsopdaternogweinigwordtgedaanmetdemogelijkhedendienieuwemediakunnenbieden.Hierliggenookzekernogkansen.

Watkanerdangebeurenalsineensdeverbindingontstaattussenouders,leerkrachtenenCJGrondopvoedenenopgroeien?Alsdejuistechemieontstaat?

Ouderspratenmetelkaaroveropvoeden,wisselentipsenpraktischehulpuit.Erontstaateengevoelvanbetrokken-heidtussenoudersonderlingentussengezinnenindewijk.Datzelfdegevoelontstaattussenleerkrachtenenouders.Pratenoveropvoedenenvragendiejedaarbijhebtzijndaarbijnormaal.Depersoonzoalshierbovenbeschreveniseenvertrouwdgezichtopdeschool(indewijk)envormteendriehoekmetoudersenleerkrachtalshetomdeopvoedinggaat.

Devoorbeelden,tipsensuccesfactorendiewijtegenkwamenzijnoverigensnietalleentoepasbaarvoorhetonderwijs.Zijkunnennetzogoedbenutwordenvoorandereplekkenwaaroudersenkinderenkomen,zoalsdespeelzaalofhetkinderdagverblijf.

Heeftuvragen?Neemvooralcontactmetonsop.

ClaartjevanEijdenMirjamFaber

Hoezietdaterdanuit?

Page 6: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 6

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Interviews

Wie hebben we geïnterviewd?

Wehebbenmensengeïnterviewd,dievanuitverschillendeachtergrondenbetrokkenzijnbijopvoeden,opvoedonder-steuningenonderwijs.Hierondervindjeeenoverzicht.Verderopindithoofdstukvindjedegespreksverslagen,metdetipsenvalkuilen.Dezestaaninwillekeurigevolgorde.

Naam Achtergrond

MirandaValkhof CoördinatorOpvoed-enopgroeiondersteuningKANS-punt/CJGLelystad

JustinePardoen OudersOnline

HildeKalthoff SeniormedewerkerNederlandsJeugdInstituut(NJI),LandelijkecoördinatorStap-programma’s,Afdeling(PiT)Programma-implementatieTrainingen

MarianDeKleermaeker Zelfstandigadviseurenauteur

MarjoleinvanVessem LeidinggevendeOpvoedondersteuningCombiwel,ouder-en-kindcentraAmsterdamNoord.

JoséDankers DirecteursamenwerkingsverbandPassage,primaironderwijs‘s-Hertogenbosch

Linda* Moeder

JanWillemRoseboom TheFamilyFactory

HannyVersluis ProcesmanagerSPILEindhovenencoördinatorregionalekindermishandeling

*uit privacy overweging is hier een gefingeerde naam gebruikt

Page 7: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 7

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Functie: Coördinator Opvoed- en opgroei ondersteuning Kanspunt/CJG LelystadDatum interview: 13 mei 2011

Over Miranda ValkhofMirandaheeftgeruimetijdgewerktalsjeugdverpleegkundigebijGGDFlevoland,waarbijzijveelopscholenkwamvoorpreventievegezondheidsonderzoeken.Zijrichttezichdaarbijinhetbijzonderop(groepsgerichte)preventie,zoalshetgevenvanopvoedcursussenenthemabijeenkomstenenhetontwikkelenvanvoorlichtingsmaterialen.ZijwascoördinatorvanhetSteunpuntOpvoeding(STOP),devoorlopervanhetCJG.MomenteelwerktzijalscoördinatorOpvoed-enopgroeiondersteuningbijKanspunt/CJGLelystad.ZewerktdaarbijvanuitAtolplaza,eenmultifunctio-neelcentrum,waarinondermeer2scholen,eenpeuterspeelzaal,buitenschoolseopvang,buurthuisendiversemaatschappelijkeorganisatiesgevestigdzijn.

Wat doet het CJG in Lelystad op gebied van opvoedondersteuning samen met het onderwijs?

Opvoedcursussen op school HetCJGverzorgt4cursussenopscholeninLelystad: • Peuterinzicht • Opvoeden&Zo • Omgaanmetpubers • OpvoedeninNederland

Combineren integratie en opvoedondersteuningMomenteeliseengrootprojectinvoorbereidingrondopvoedondersteuningopmaat.Hiervoorloopteensubsidieaanvraag.

Dedriehoektussenouders,opvoedondersteuning(CJG)enschoolishierbijhetuitgangspunt.Kinderenvanbetrokkenouderskunnenhuntalentenbeterontwikkelen.VanuithetarmoedepreventiebeleidstaattalentontwikkelinghoogopdepolitiekeagendainLelystad.

Integratieenopvoedondersteuningwordenmetelkaargecombineerdineenproject,waarbijouders30wekenlang1dagdeelperweekeenprogrammavolgen,bestaandeuit12bijeenkomstenrondtaal,12bijeenkomstenrondopvoedenen6gecombineerdebijeenkomsten.

Hetprojectisgerichtopzowelallochtonen,alsautochtonenmeteenlageSociaalEconomischeStatus(SES).Ditiseengrootschaligtraject.Tegelijkertijdwordtgekekenoferopkleinereschaal,bijvoorbeeldinsamenwerkingmetHomestartalietsondernomenkanworden.

Spreekuren op scholen Opallescholenis1xpermaandeenopvoedspreekuurvanhetCJG.Ditisbestemdvoorouders,kinderen,

jongerenenleerkrachten.Indebeginperiodewashetwennen,maargeleidelijkwordthetsteedsdrukker.Alseréénschaapoverdedamis,volgenermeer.

GespreksverslaginterviewMirandaValkhof

voor

beeld

voor

beeld

Page 8: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 8

Stichting Actief Ouderschap, 2011vo

orbeeld

tip

tip

Opvoeddebatten Mirandageeftaandatdezenaamwathaarbetreftbeterkanwordenaangepast.“Koffieinloopochtend”iswat

haarbetrefteenbetereoptie.Vaakblijvenoudersophetschoolpleinnogwathangenommetelkaartepraten.Inplaatsdaarvanwordenzeactiefdoordeschoolgevraagdomevenbinnentekomen,waareenloungebank,koffie,kopjesstaan.Erliggenafbeeldingenvanopvoedsituaties(cursusmateriaalOpvoeden&Zo)optafel.Eriseengespreksleideraanwezig,vaakdejeugdverpleegkundigevandeschool.Deoudersbeginnenvanzelftepratenoverdeplatenmetopvoedsituaties,derolvandegespreksleiderisnietandersdanhetgesprektussendeoudersoverhoeomtegaanmetdeopvoedsituatiestebegeleiden.Watzoujekunnendoenindezesituatie,watisernogmeermogelijk,etc.Vooroudersisherkenningbelangrijk,teziendatanderenooktegensoortgelijkesituatiesaanlopen,metelkaartebesprekenhoejedaarmeeomkuntgaan.

Waarveeljeugdverpleegkundigeneendrempelervarenbijhetverzorgenvancursussenofthemabijeenkomsten,ishetvoorhenvaakgemakkelijkeromdeinloopbijeenkomstentebegeleiden,waarbijhetdraaitominteractietussendeouders.

Groep inburgeraarsMirandaiseenkeerbenaderdombijeengroepinburgeraarsietstevertellenoveropvoedondersteuning.Ditwerderggoedontvangenensindsdienwordtzijvakeruitgenodigd.Daarbijkomtuitdegroepwelkethema’saandeordemoetenkomen.Bijvoorbeeldstraffenvankinderen(verschillendeleeftijden),slaanofnietslaan,etc.Steedswordtaandachtbesteedaaneenanderthema.Doorhetinteractievekaraktervandebijeenkomstenvliegtdetijd.

Samenwerking met de scholenVoorheenrichttehetCJGzichvoornamelijkopdedirecteurendeIB-er.

MirandainformeerttegenwoordiginKanspunt/CJGverbandheleschoolteamoverdemogelijkhedenenbespreektmethendewensen.Voorsuccesmoetjehethebbenvandeuitvoerders.Leerkrachtenhebbenoverhetalgemeenhelegoedeideeënoverwaternodigisenhoe.Alsjedaarnaarluistert,gaandeactiviteitenvanzelflopen.Temeeromdatdeleerkrachtenzelfdeaangeverzijnendaardooralsbestedemotievenkunnenaangeven!

Waarhetvoorheenmoeilijkwasombinnentekomenindescholenenanimovoordeactiviteitentekrijgen,verplaatstdevraagzichnunaarhoedefinancieringrondtekrijgen.

Voorsuccesiseenlangeademendoorzettingsvermogennodig.Jarenlangeenvastgezicht,doenwatjezegt,positieveinsteek,enthousiasmeren.Jehebtdetijdnodigomeenvertrouwensbandoptebouwenmetiedereenindebuurt;ouders,professionals,scholen.Jemoetcreditsopbouwen.

Decoördinatoropvoed-enopgroeiondersteuningisdaarbijeenspininhetweb,diesteedschecktofafsprakenwordennagekomenenofhetgeengebeurtinlijnismetdewens.

Page 9: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 9

Stichting Actief Ouderschap, 2011tip

valkuil

Alleenevidencebasedwerkenisbeperkend.Laathetsomslos.Laatdevraagdeboventoonvoeren.Uiteindelijkkomjedanvaakvanzelfopdeinzetvanevidencebasedmaterialen,(zoalsuitOpvoeden&Zo)uit.

Alsprofessionalsenzorgverlenershebbenwevaakdeneigingaannamestedoenenhetplaatjezelfintevullen.Leteropdatjealtijdgoedluistertnaardevraagenjeaannamescheckt!

Page 10: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 10

Stichting Actief Ouderschap, 2011tip

Functie: hoofdredacteur OudersOnlineDatum interview: 23 mei 2011

Over Justine PardoenJustinePardoenishoofdredacteurvanOudersOnline(www.ouders.nl).Begin2011kwamOudersOnlinemet:‘Codeoranje(weesalert)’hetverslagvanonderzoeknaarhoeoudersdejeugdgezondheidszorgervaren.WatvindenoudersvanhetCBendeschoolarts?

Waar hebben ouders volgens jou behoefte aan als het gaat om opvoedondersteuning?

Devoorwaardenmoetengeschapenwordenwaarbinnenoudersgemakkelijkkunnenpratenoverdingendiezemeemaken.Hetmoetlaagdrempeligzijnensimpel.Jedenktalbijnaweeraanhetwoordinfrastructuur.Maardatisnoujuistwatiknietbedoel.Hetgaatomhetonderlingmetelkaarincontactbrengenvanouders.Datouderselkaarvindenomkennisenervaringentedelen.

Endanooknogzonderdeangstdatdatgenewatzedelentegenhengebruiktkanworden.Opvoedondersteuningverondersteltdatprofessionalszichdienstbaarennietcontrolerendopstellen.Verplichteopvoedondersteuningiseencontradictiointerminis.Hetmoetdusnietzozijndatjeverplichtbentzoveelkeerbijelkaartekomen.

Laagdrempeligisalleswatoudersalszodanigervaren.Onderzoekduswatouderszelfalsdrempelszien.

Brengoudersonderlingmetelkaarincontact,laagdrempelig,simpelenzonderverplichtingen.

Hoe kijk je aan tegen school, maar ook kinderopvang en peuterspeelzaal als plek om opvoedondersteuning dichter bij ouders te brengen?

Justinegeeftaandathetdenatuurlijkeplaatsenzijnwaaroudersbijelkaarkomen.Jezietouderstochnietvoornietsnogpratendophetschoolpleinstaan?Zehebbenbehoefteaanonderlingcontact.Zewillenookgraagmetelkaarincontactkomen.Ditkanaansluitendzijnophetwegbrengenvanjekind.

Oudershorenbijeenbepaaldeschoolgemeenschap.Zehebbenzichdaarmeeookgecommitteerdaandeoudersdiebijdiegemeenschaphoren;maakdaargebruikvan.

Hetonderlingecontacthoefthelemaalnietoverproblementegaan.Ouderswetenzelfheelgoedoverwelkedingenzemetelkaarwillenpraten.

Dusalsschool,kinderopvangofpeuterspeelzaalhoefjealleenderandvoorwaardentecreërenomditonderlingecontacttelatenontstaan.

Jemoetlaagdrempelig,vrijblijvendkunnenbinnenlopen.Erzijngeenconsequentiesverbondenaanwelofnietkomenofaanwelofnietmeedoenmethetgesprek.

GespreksverslaginterviewJustinePardoen

Page 11: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 11

Stichting Actief Ouderschap, 2011tip

tip

tip

tip

Laatouderszelfbepalenwatzemetelkaarbespreken.

Zie je hierbij ook een taak voor het CJG?

NaastdezeonderlingecontactenkanschoolmeteenCJGmedewerkereeninlooporganiserenwaaroudersterechtkunnenmetpedagogischevragen.Hierbijisverwachtingsmanagementbelangrijk:isheteengroepsgesprek,ofkanhetookéénopéénmetdeCJG-medewerker?Watisdestatusvanhetgesprek?Wordterietsgenoteerdineendossier?Zorgdatouderswetenwaarvoorzekunnenkomenenwaarvoorniet.Voorkomopdringerigheid,accepteerdiversiteitonderoudersenhunopvoedstijlenenoordeelniet.Echtelaagdrempeligheidverondersteltdatergeenconsequentieszittenaandatgenewatoudersvragenofvertellen,behalvealsoudersdatzelfwillen.

Zorgdatoudersvandezemogelijkhedenweten.Viaberichtjesindeschoolkrant,viaaanwezigzijnopschool,email,smsofanderemanieren.

HetCJGkaneeninlooporganiserenopscholenwaaroudersterechtkunnenmetpedagogischevragen.Zorgdatouderswetendatergeenconsequentiesverbondenzijnaanwatzijdaarvertellenofvragen,andersdanwatouderszelfwillen.

Heb je tips voor leerkrachten om opvoedondersteuning dichter bij ouders te brengen?

Leerkrachtenmoeteneigenlijknietteveelaanpedagogischezakenkomen.Ikmerksteedsvakerdatleerkrachtenalbijnazelfeendiagnosestellen:‘ditkindlijktwel…tehebben’.Datmoetenwenietdoen.Juistniet.LeerkrachtenkunnennatuurlijkweleenschakelzijntusseneenCJG(medewerker)enouders.

LeerkrachtenkunneneenschakelzijntussenoudersenCJGmedewerkers.

Heb je tips voor CJG’s om opvoedondersteuning dichter bij ouders te brengen?

Ouderslijkenweleentheoretischconceptgeworden.Praatnietoverketenpartnersenvisiedocumenten.Houdjenietbezigmetstructuren!Hetzijnechtemensenwaarvoorjeietswiltorganiseren.Kijkzeinhunogen.Zewetenheelgoedwatzewillen.Bepaalnietinhunplaatswatzewillenofnodighebben.Praatnietoveroudersmaarmetouders!

Praatnietoveroudersmaarmetouders!Zewetenheelgoedwatzewillen!

Ikhebmensenalinoorlogstermenhorensprekenoveroudersenopvoedondersteuning:

‘Wijvoereneenanderestrijd,hoekrijgikmijnoudersbinnen!Hoehaalikzenaarbinnenenhoehoudikzebinnen?ZezijnhetdoelwitvandeCJG’s!’

Page 12: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 12

Stichting Actief Ouderschap, 2011tip

MaarouderszittenhelemaalniettewachtenopCJG’s.Zekernietalsdecontactenmetzo’nCJGvooralgerichtzijnopscreeningentoeleidingnaarjeugdzorg!Hetlijkttedraaienomcijfers.WanneeriseenCJGsuccesvol?Denknietintargetsenrapportages.Datisdeomgekeerdewereld.VolgensJustinezouhetsuccesafhankelijkmoetenzijnvandematevantevredenheidvanouders.

TevredenheidvanoudersisbepalendvoorsuccesCJG.Alleanderecijferszijnvanondergeschiktbelang.

Heb je tips voor CJG medewerkers om opvoedondersteuning dichter bij ouders te brengen?

Probeerjealsprofessionalgoedterealiserendatjenietkuntbepalenwateenandernodigheeft.Telkensmoetjeweeropnieuwproberenopentestaanvoordeouderopdatmoment.

Probeerjuistdekrachtvandeouderteverstevigeninplaatsvanhulptewillenverlenen.Somsmoetjenietsdurvendoen,enjebevrijdenvanjehulpverlenersreflex.Juistdoortesnelleconclusiesvanhulpverlenersblijkenoudersonzekertekunnenworden.Hulpverlenerszijnsomszobetrokkenenovertuigdvanhetfeitdatzeoudersmoetenhelpen,datzeouderseerderverzwakkendanversterken.

Veelprofessionalsbenadrukkendatzehetbelangvanhetkindvooropstellen.Zezijnechtgaandenkendatzeerzijnvoorhetkindendusnietvoorouders.Datiseendenkfout.Durfouderstevertrouwen:jeuitgangspuntmagnooitzijndathetbelangvanhetkindstrijdigismetdatvandeouders.Ditzouhetuitganspuntmoetenzijn:wieoudersversterkt,draagtbijaanhetwelzijnvandekinderen.

Page 13: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 13

Stichting Actief Ouderschap, 2011tip

tip

Functie: Senior medewerker Nederlands Jeugd Instituut (NJI), Landelijke coördinator Stapprogramma’s, Afdeling (PiT) Programma-implementatie TrainingenDatum interview: 20 mei 2011

HildeheefttweeinspirerendevoorbeeldengenoemdvansamenwerkingtussenCJGenonderwijs:DeThomasMoreschoolinTilburgenVVEThuisinDordrecht.

Thomas More school in Tilburg HildenoemtdeThomasMoreschoolinTilburgeengoedvoorbeeldomdatzemetbehulpvanpedagogisch

personeeloudersondersteunen.Zegebruikeneffectieveprogramma’sdiehetonderwijsondersteunendgedragvanoudersbevorderen.Ouderswordennietalleengeïnformeerdoverdeontwikkelingvankinderenmaarooklerendeoudersvaardighedenhoezehunkinderenkunnenondersteunenenstimuleren.DeThomasMoreSchoolheeftditechtvanuitvisiezogedaan.Toendegemeenteeenaantaljarengeledenbeslootomtebezuinigenopdezeprogramma’s,heeftdeschoolgekozenomdeprogramma’sovertenemen.Schoolgingzelfindegezinsge-richteprogramma’sinvesterenendeberoepskrachtendiemetdeouderswerktenkwamentoenindienstvanschool.Waarbijzijduseenechtekeuzemaaktenvanuithunvisieopouderbetrokkenheid!

Kieswatjewiltdoen!Maakeenduidelijkekeuze!Ganietallerleidingenhalfdoen.

VVE Thuis in Dordrecht BijVVE(voor-envroegschoolseeducatie)ThuisinDordrechtgaan(laagopgeleide)oudersmethunkind(-eren)

thuisactiviteitenuitvoerenrondhetzelfdethemaalsopdepeuterspeelzaal/bassischool.Dusalsopdespeelzaalofschoolvanalleswordtgeleerdover‘lente’dangaandeoudersthuisookaandachtaanhetthema‘lente’besteden.Bijvoorbeelddoornaardekinderboerderijtegaan,voortelezen,teknutselen,gesprekjestevoerenetcetera.VVEThuisheeftconcretematerialen(zoalsdethemaboekjes,voorleesboekjesenknutselmateriaal)enbiedtdeouderssteuninouderbijeenkomsten.Hierdoorishetprogrammageschiktisvoorlaagopgeleideouders.Bijiederthemaisereenouderbijeenkomst.Deouderskrijgendaarininformatieoverdeontwikkelingenopvoedingvankinderenenoverdespeelzaalofbasisschool.Ooklerendeouders,vooraldoorvoordoenensamendoen,hoezedeactiviteitenvanVVEThuisopeengoedemaniermethunkindkunnenuitvoeren.Aldoendelerenoudersvaardighedeninhetomgaanmethunkindenerontstaateenonderwijsondersteunendgezinsklimaat.Hetishierbijbelangrijkdatoudersnietperbriefmaarpersoonlijkeenuitnodigingkrijgenvoordeouderbijeenkomst.

Denkbijhetmakenvankeuzesaandewensenenbehoeftendieoudershebben,ensluitaanbijdekennisenvaardighedenvanouders.Ganietvanallerleiprogramma’szelfontwikkelenenuitproberen.Maakgebruikvanwaterisenwatblijkttewerken!

GespreksverslaginterviewHildeKalthoff

voor

beeld

voor

beeld

Page 14: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 14

Stichting Actief Ouderschap, 2011tip

tip

Waar hebben ouders volgens jou behoefte aan als het gaat om opvoedondersteuning?

Ouderszijnverschillend:déouderbestaatniet.Alleoudersmoetenmetrespectenopenheidbenaderdworden.Bijalleoudersgaathetomhunkind!Alsschoolmoetjegeloveninjeouders!Jemoetzoekennaarhoejejouwouderskuntactiverenenbetrekken.

Voorbeeld:eenbriefwaarinoudersgevraagdwordtomvoortelezenaanhunkinderenomdatdatgoedvoordekinderenis.Ditklinktpositiefmaarkanaverechtwerkenbijoudersdiezelfmoeitehebbenmetlezenofdienietgewendzijnomvoortelezen.Zijwordenhierdoorjuistonzeker.Goedvoorlezenisvoorveellaagopgeleideoudersmoeilijk.

Schoolgeloofinjeouders!Zoeknaarhoejouwoudersbetrokkenkunnenworden.

Schoolmoetdusrekeninghoudenmetdemogelijkhedenenvaardighedenvanoudersendaaropvoortbouwen.Sommigeoudershebbenconcretemiddelen,steunenvoordoennodigomhunkindtelerenstimuleren.

Somsgevenscholenaandatzijoudersnietbetrokkenvinden.Datisjammer.Hetistochonvoorstelbaardatoudersdaadwerkelijknietbetrokkenwillenzijn.Ikgaervanuitdat(zogoedals)alleouderswelbetrokkenwillenworden.Sterkernogdatoudersnietslieverwillen,maarsomsnietwetenhoezedatmoetenvormgeven.Ookdenktschoolbijouderbetrokkenheidmeestalalleenaanhelpenopschool,aanmeebeslissenofnaar10-minutengesprekkenkomen.Maarookwatoudersthuismethunkinddoen,bijvoorbeeldvoorlezenengesprekjesoverschool,isouderbetrokken-heid.Enjuistdievormvanouderbetrokkenheidishetmeestbelangrijkvoordeontwikkelingvankinderen.

Hoe motiveer je leerkrachten om in gesprek te gaan over opvoedthema’s?

Leerkrachtenmoetennietzelfopvoedthema’smetgroepenoudersbespreken.Daarzijngoedeexpertsvoordiedaarvooropgeleidzijn.

Schoolenleerkrachtenkenjegrenzen.Watkunnenwijzelfdoen?Enwathebbenwijnodigvananderedeskundigen?Hetkangoedbedoeldzijnalseenleerkrachtopvoedingsadviezengeeft.Maaralserechteadviezennodigzijnishetbelangrijkdatschooldaarvoorexpertsbenadert(kenjeprofessie).Basisschoolenpeuterspeelzaalmoetenzichmeernaarbuitenrichtenomdeskundigheidinteroepen;nietiedereenkanalles.

Maarhetiswelbelangrijkdatleerkrachtenbeseffendatookzijopvoedenendatvoorhenvangrootbelangisomtewetenhoehetkindthuisenindebuurtis.Deouderweetdaarhetmeestevanaf.Watdeouderverteltoverhetkindisvoordeleerkrachtvangrootbelangomgoedaantesluitenbijhetkind.Inbijvoorbeeld10-minutengesprekkenishetjuistnoodzakelijkomvragentestellenaanoudersoverhetopvoedenenomgaanmethunkind.Dievragenzijnheelbelangrijk.Bijvoorbeeld:hoegaathetthuismetjekind?Hoevindtjekind….?Waarmoetikopschoolrekeningmeehouden?Hierdoorkaneenleerkrachtontdekkenhoeeenkindthuisisenwatleeftbijhetkindeninhetgezin.Leerkrachtendienenouderstelatenmerkendatzijertoedoen!Deoudersmoetenzichgehoordvoelen.Endatmoeteenvanzelfsprekendheidzijn.

Deontwikkelingvanhetkindstaatimmerscentraal!

Page 15: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 15

Stichting Actief Ouderschap, 2011tip

Hoe zorg je nou dat het CJG zijn ouders bereikt? Kan het dichter bij het onderwijs plaatsen daarin het verschil maken?

Jadatmaaktzekeruit.LiefstwordthetCJGindeschoolgeplaatstzoalsSPIL-Eindhovenmetberoepskrachtenuitdiversecultureleachtergronden.Daarnaastooknaardemensentoegaandushuisbezoekenenbijeenkomstenopplekkenwaarouderskomen.Samenwerkenmetzelforganisatiesofandereorganisatiesdiedoelgroep(en)welbereiken.

Eentransculturelehoudingenvaardighedenzijnhierbijnodig.Sluitaanbijvragenvanoudersmetdiverseachter-grondenmetbehulpvanje‘openmind’!

Gebruikaltijdmethodiekendie‘ecologischvalide’zijn,duspassenbijdiversedoelgroepen.Ondermeermateriaalindiversetalenenookmateriaalvoorlaaggeletterdeouders.

Maakgebruikvanmultimediaenbeeldmateriaalfilmpjesenposters.

Belangrijkook:gebruikdiversemiddelen,erisimmerseendiversedoelgroep.Maakeenduidelijkplan:welkemiddelenwordenmetwelkdoelingezetenwanneer.

En:doorzetten!

Leerkrachtenmoetenouderslatenmerkendatzijertoedoen!Oudershebbenuiteraardzeerbelangrijkepedagogischeinformatieoverhunkinderen.Zorgdatouderszichgehoordvoelen.Endatmoeteenvanzelfsprekendheidzijn.

Alsietsnietluktnietmeteenhetvolgendeuitproberen.Probeereerststiltestaanbijwaaromietsnietgewerktheeftzoalsverwacht.Wantalshetgoedishebjeweleeneffectievemethodegekozen.Opeeningeslagenwegmoetjevoortgaan,uitbouwen,steedsverbeteren.Gageenzelfbedachteactiviteitenuitproberen!Erisgenoegevidencebasedmateriaalvoorhanden.va

lkuil

Page 16: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 16

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Functie: Zelfstandig adviseur Bestuur & Beleid, NetwerksamenwerkingDatum interview: 23 mei 2011

Over Marian De KleermaekerMarianDeKleermaekerwaseerderwerkzaambijdeVNG,waarzijzichbezighieldmetondermeerCentravoorJeugdenGezin(CJG).In2011publiceerdezijhet‘PraktijkboeklokaalJeugd-enOnderwijsbeleid,waareenwilisiseenweg.’

Lokaal Jeugd- en onderwijsbeleid, waar een wil is is een wegInhaarwerkvoordeVNG,waarMarianzichbezighieldmetdeCJG,vielhaaropdaterinhetlokaaljeugdbeleidweinigaandachtisvoordesamenwerkingmetonderwijs.DeCJG’shebbendezorgalsuitgangspunt,terwijlopvoedingsonder-steuningeigenlijkdekernis.Alsgesprokenwordtoverdeterm‘preventie’hebjehetinfeitealoverhetvoorkómenvanzorg.Hetgaatechteromverstevigenvandekrachtentalentenvankinderen.Talentontwikkelingiseenpositieveinsteek.‘Sportenisleuk’isbijvoorbeeldeenandereinsteekdan“bewegenisbelangrijkvooreengezondeleefstijlenomovergewichttevoorkomen”.

Onderwijsisdecarrièrevankinderen.Ditisdusdèplekvoortalentontwikkelingenopvoedondersteuning.

Hethuisvestingsbudgetisdeprimairefinanciëlerelatietussengemeenteenschool.Voorhetoverigegaatdefinan-cieringvanhetRijkbijnageheeldirectviadeschoolbesturennaardescholen.

Demuurtussenlokaaljeugdbeleidenonderwijswasdeaanleidingvoorhetschrijvenvanhaarboek.

Hetboekisbestemdvoorbeleidsambtenaren,schoolbesturenenschooldirecteurendiemeerwillendoenmetdemogelijkhedendieerzijnvoorsamenwerkingtussenonderwijsenlokaaljeugdbeleid.

Hetboekbeschrijfteerstderegels.Hetisbelangrijktewetenwatdeopdrachtisvandeander,omtezienwaardemogelijkhedenliggen,depuzzelstukjesomverbindingentemaken.

Vervolgensbevathetvoorbeeldenuitdepraktijk,waardeverbindingdaadwerkelijkisgemaakt.HetgeefteenkijkjeindekeukeninDenBosch.BartEigeman(voorheenwethouderJeugdenOnderwijs,tegenwoordigwethouderTalentontwikkelinginDenBosch,BendevanBart)werktemeeaanhetboek.Totslotbiedthetboekpraktischehandvatten,zoalsstroomschema’s,waarmeegemeentenenonderwijszelfaandeslagkunnen.

VoorbeeldendieeruitspringenophetgebiedvansamenwerkingopvoedondersteuningCJGenonderwijs,zijnvolgensMariandewijkgerichteBredeSchoolaanpakinAlphenaandenRijneninDelft.DaarnaasthetCJGinPekela.

Brede School in Alphen aan den Rijn DeBredeSchooliseenmooieingang,waarhetCJGsteedsvakereenplekinkrijgt.HetleukeinAlphenisdaarbij

dat,(ineersteinstantieuitnoodgeborenvanwegeruimtegebrek)denaschoolseBredeSchoolactiviteitenindewijkgeorganiseerdworden.Daarmeekrijgjeeensterknetwerkindewijk.Mensenlerenelkaarkennenengaanelkaarvinden,ookopandereterreinen.Duskinderen,ouders,leerkrachten,zorg,vrijwilligerswerk,etc.Ouderswordendusbreedgesteundbijdeopvoeding,metpositieveinsteek.Zowordenerkookcursussenvooroudersenkinderengegeven.

GespreksverslaginterviewMarianDeKleermaeker

voor

beeld

Page 17: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 17

Stichting Actief Ouderschap, 2011

CJG in Pekela InPekelaiservoorgekozenomhetCJGtelatenbestaanuittweemedewerkersdienaarallescholengaan.Zij

verzorgendaarondermeerspreekurenopafspraakenerzijnfolderrekken.ErisdusgeenapartCJGinlooppunt.Deleerkracht,ouderofkindneemthetinitiatiefomeenafspraakteplannenmetdeCJGmedewerker.Vaakvolgtdaaropeengesprekmetalledrie.

HetwerkenopafspraakdraagterinPekelaaanbijdatdemedewerkershuntijdefficiëntkunnenbesteden.WieeenafspraakwilmakenbeltdeCJGmedewerkerrechtstreeksophaarmobiel.

Detijdbuitendeafsprakenkunnendemedewerkersefficiëntbestedenaanhetopbouwenvanhetnetwerk,contactenmetIB-ers,etc.

VoorgemeentenwaarmendesamenwerkingmetscholeninCJGenjeugdbeleidwilversterken,heeftMariandeonderstaandetips.Zegeeftdaarbijaandatalgemenetipsaltijdhetrisicohebbendatdezezoalgemeenzijn,datzenietvoldoendehouvastbiedenalsjeerconcreetmeeaandeslagwilt.Zeverwijstgraagnaarhaarboekvoordesuccessenenfoutenvanandereninpraktischesamenwerkingssituatiestussenjeugdbeleidenonderwijs,waarveelvantelerenis.Vaakstaandecontactgegevensvandebetrokkenenerbij,zodatjezekuntbellenalsjemeerwiltweten.

• Beginkleinmeteenenthousiasteschooleneenenthousiastegemeenteambtenaar.Ganakennismakingovertotsamenwerkingaaneenkortetermijnproductmettastbaarresultaat.

• Focusophetpositieve,gavoorlaaghangendfruit • Vierjesuccessen • AlsjeinhetVoortgezetOnderwijs(enhelemaalophetROC)ouderswiltbetrekken,richtjedanopplekkendie

temakenhebbenmetdestudieofdeopleiding. • Neemdetijdomteinventariseren,vindjeeigenniche • Betrekdepartijenenbesteedveelaandachtaancommunicatie • Doeietswatwerkt,vindnietzelfhetwieluit.Belanderenvoorhunervaringen,zijvindenhetvaakleukom

erovertevertellen! • Laateenmethodegeendwingendkeurslijfworden.Zorgdatjedejuistevraagbeantwoordtopdejuiste

manier,vanuitjeexpertise.Evidencebasedwerkenblijktdanvaakvanzelfsprekend,maarhetuitgangspuntisaltijddevraag!

voor

beeld

tips

Page 18: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 18

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Functie: Leidinggevende opvoedondersteuning bij CombiwelDatum interview: maandag 6 juni 2011

Over Marjolein van VessemMarjoleinvanVessemisleidinggevendeopvoedondersteuninginAmsterdamNoordbijCombiwel.CombiweliseenorganisatievoorwelzijnvoorbewonersvandiverseAmsterdamsestadsdelen.Hethartvandeorganisatiewordtgevormddooractiviteiten,projectenendienstendieindeverschillendewijkensamenmetbewonerswordengeorganiseerd.InAmsterdamNoordzijnouder-enkindcentra(OKC),vergelijkbaarmetCJGinanderegemeenten.

Wat wordt er vanuit het OKC in Amsterdam Noord gedaan aan opvoedondersteuning in het onderwijs?

Voorscholen Amsterdam-Noord InAmsterdamNoordbestaanalheellangvoorscholen,gerichtopkinderenindeleeftijdvan2,5tot4jaar.Deze

zijnmetnamebedoeldvoorkinderenmeteentaalachterstand,eengrotegroepinAmsterdamNoord.Erzijnongeveer30groepen.Devoorschoolkunjezienalseenpeuterspeelzaalmeteendoorlopendelijntotenmetgroep2.ErwordtgewerktvolgenseenVVEprogramma,zoalsKaleidoscoopofPiramide.Bijdevoorschoolisextraaandachtvoorouderbetrokkenheid.Daarvoorzijnoudercontactmedewerkersindienstbijwelzijn.Deoudercontact-medewerkersrichtenzichophetvergrotenvandeouderbetrokkenheid.Zijinformerenoudersoverhetprogrammadatdekinderenvolgen.Ookorganiserenzijactiviteitenindeouderkamersopschool.Datvarieertvanbijvoorbeeldkaartenmaken,totvoorlichtingenvanbijvoorbeeldhetAlgemeenMaatschappelijkWerkofdeBrandwonden-stichting.Opallevoorscholenwordt3xperjaareenopvoedbijeenkomstgeorganiseerdvoorouders.DezeOpvoedondersteuningvanuithetOKCopdevoorscholengebeurtallangeretijd.

Hetstadsdeelheeftopdrachtgegevenomopvoedondersteuningookopbasisscholenaantebieden.MarjoleinvanVessemgaatdaartoemeteenopvoedondersteunernaardescholenomafsprakentemaken.

HetOKCbiedtscholenaanomoudercursussenenthemabijeenkomstenteorganiseren,waarbijzijvolgensdeopvoedmethodiekTriplePwerken.

Debedoelingisdatersamenwerkingmetdescholenplaatsvindt,waarbijdeschoolaangeeftwelkeonderwerpenerspelenenwatdewensenzijn.Deleerkrachtenhebbeneenbelangrijkerolinhetbenaderenvanouders.

Indesamenwerkingwordtgezochtnaareenbalans.Descholen,zowelbasisonderwijsalsvoortgezetonderwijshebbenhetenormdruk.DusenerzijdsvraagthetOKCcommitmentvanhen,anderzijdswordtgeprobeerdhethengemakkelijktemaken,doorbijvoorbeeldkantenklareaanmeldformulierenvoorcursussenteverstrekken.

Opeenschoolspeeldeereenprobleemrondseksualiteitindeprivésfeer.Daardoorontstondendiscussiesopschooloverseksueelgrensoverschrijdendgedrag.Leerkrachtenwistenhiernietgoedraadmee.HetOKCheefttoeneersteenbijeenkomstvoorleerkrachtengeorganiseerdoverditthemaenvervolgenseenouderavond.

GespreksverslaginterviewMarjoleinvanVessem

voor

beeld

Page 19: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 19

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Opeenandereschoolwarenergezinnenwaarvanouderekinderenindecriminaliteitraakten.Deouderswetenditvaakaanverkeerdevriendenenzakendiebuitenhuninvloedssfeerlagen.Erzijnouderbijeenkomstengeorganiseerdomtebesprekenhoeouderszelfhetheftineigenhandkondennemenenelkaarkondenondersteunen.

Hetisbelangrijkomgoedoptelettenwatdeschoolofhetkinderdagverblijfwilenwatdebehoeftevanoudersis.Somszithierverschilin.Zokampteeenkinderdagverblijfmetveeldrukkekinderenenvondhetbelangrijkdatopvoedondersteuningrichtingouderszichdaaroprichtte.Deoudershaddenechtervragenoverslaapproblemen.

Stemjeaanbodafopdevragenvanjedoelgroep!Ouderskunnenanderebehoeftenhebbendanprofessionals.

Opvoedadviseur aanwezig op avonden 10-minuten gesprekken basisonderwijs OpallescholeniseenvastecontactpersoonvanuithetOKC.Dezeisookaanwezigopdeavondenwaaropde

10-minutengesprekkenplaatsvindenopschool.Zijzitbijdekoffietafelensteltzichzelfvooraanouders,infor-meerthenoverhetbestaanvanopvoedondersteuning.Ookherinnertzijdieavonddeleerkrachtnogevenaandemogelijkheidomoudersdoortesturenbijvragenoverdeopvoeding.VoordeleerkrachteniseenkaartgemaaktmethettelefoonnummervanhetOKCeneenopsommingvanzakenwaarvoormenbijhetOKCterechtkan.Dezekandeleerkrachtnaastzichleggenbijde10-minutengesprekken.

HetOKChoudtgeenopvoedspreekurenopdescholen.Hetschoolmaatschappelijkwerkdoetditwel,waarbijookopvoedthema’saandeordekomen.Hetschoolmaatschappelijkwerkrichtzichopindividuen,hetOKCopgroepen.Waarnodigvindenzijelkaar.

Ouders ondersteunen elkaarBijdemethodeTriplePpastdatoudersgebruikmakenvanhuneigenkracht,huneigensociaalnetwerk.DitpastookbijWelzijnNieuweStijl.Hiertoewordenouderbijeenkomstengeorganiseerd,waarbijdeberoepskrachtoudersstimuleertomelkaarteondersteunen.Bijvoorbeelddooroudersdingentelatenvertellenenandereouderstevragenofzijdatherkennen.Vragenomvoortedoenhoejeietszegttegenjekind.Ditleidtvaaktotherkenningenlachen.Metelkaarbedenkenhoejehetanderszoukunnendoenendatookteoefenen.Ditbrengtveelteweegonderouders.

Ditwerdooktoegepastbijhetbovengenoemdevoorbeeldoveroudersvankinderendieindecriminaliteitraken.Hoekunnenweersamenvoorzorgendathetbetergaatmetonzekinderen.

Voortgezet onderwijsLeerkrachteninhetvoortgezetonderwijsondernemenvaakpasactiebijheelopvallendgedrag.Somsishetbetererineenvroegerstadiumbijtezijn.

Workshops voor mentoren in het voortgezet onderwijs Inhetvoortgezetonderwijswordennuworkshopsgeorganiseerdvoormentoren,waarinzijgeïnformeerd

wordenoverwatdeopvoedadviseurkanbetekenen.Ditisvaakeeneyeopener.

voor

beeld

voor

beeld

tip

Page 20: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 20

Stichting Actief Ouderschap, 2011

10-minuten gesprek met opvoedadviseur op het voortgezet onderwijs Opéénvoortgezetonderwijsschoolkunnenoudersbijde10-minutengesprekkennuookaankruisendatzijmet

iemandvanopvoedondersteuningwillenspreken.Deeerstekeermaaktenal3oudersdaargebruikvan.Opdezeschoolwasdeworkshopalverzorgd.Jemerktdathetbeterlooptalsdeschoolzelfactiefis.

Leerkrachteninhetvoortgezetonderwijskunnenbijde10-minutengesprekkendezelfdekaartenmettelefoonnummerenthema’svanhetOKCgebruikenalshetbasisonderwijs.

Contacten met de scholenHetleggenvancontactenmetdescholenluktdeenekeergemakkelijkerdandeanderekeer.Scholenhebbentekampenmettijdgebrek.Somsduurtheteenhalfjaarvoorjeeenafspraakmeteendirecteurkuntplannen.Somsgevenscholenaanzichnietmetoudersbezigtehouden,ofspelenslechteervaringenuithetverledeneenrol.

Alsereenmaalcontactgelegdis,loopthetgoed.Hetwisseltperschoolwatergedaanwordt,opsommigescholenwordtjaarlijkseencursusPositiefOpvoedenen3themabijeenkomstengeorganiseerd,terwijlhetopanderescholenblijftbijéénouderavondperschooljaar.

HetOKCzouhetooknietaankunnenalsallescholenalleszoudenwillen.

Opdescholenwaarhetgoedgaat,zietMarjoleinvanVessemverschillendefactorendiedaarbijhelpen.

Succesfactoren:

•Directeuren,internbegeleiders(IB-ers)enleerkrachtendiehetbelanginzienvanopvoedondersteuning

•Schoolbrengtdeactiviteitenonderdeaandachtbijouders(bijvoorbeeldmetaffichesofingesprekken)

•Cultuurwaarbijhetnormaalisomindeouderkamervragentestellenoveropvoeden

•Deoudercontactmedewerkerspeelteenheelbelangrijkerol

DeoudercontactmedewerkerbenadertactiefoudersommeetedoenmetdecursusPositiefOpvoeden.Zijmaaktafsprakenmetdeleerkrachten,omouderstebenaderendievragenhebbenoveropvoeden.Zijzorgtdatouderszichgehoordvoelenalseropvoedvragenaandeordekomenindeouderkamer.

voor

beeld

Page 21: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 21

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Alleen evidence based werken, of niet?Ermoetruimtezijnomietsnieuwsteproberen.Zekeralsjemerktdathetwerkt.Welishetgoedomjetelatenondersteunenmetevidencebasedinterventies.PositiefOpvoedenisheelgestructureerd,hetgeeftveeloverzichteninzicht.Oudersvindenhetfijn.InmiddelsiserbijhetOKCveelervaringopgedaan,metalleniveausvanTripleP.Doordieervaringwordterflexibelerenhandigeromgegaanmetdemethodiek.Daardoorishetgeenkeurslijf.Erzittenveelgoedekantenaanhetprogrammaenerzijnveelmaterialen,zoalsfoldersenDVD’s.AlsjebijvoorbeeldmoederseenDVDmeegeeft,leidtdatersomstoedaterineensookvadersverschijnenophetspreekuur.OpdeDVDzienzevoorbeeldenenwordenzegeprikkeld,zienzedatjezelfietskuntdoen.TriplePiseenmethodiekwaarbijjenaastoudersstaat.

DecursusisooktoegespitstopmensendiedeNederlandsetaalnietgoedmachtigzijn.Erwordtveelgewerktmetbeeldenendingenvoordoen,datleidttotenthousiasmeenplezierbijdedeelnemers.

•Wilniettesnel,guniedereendetijd •Benaderdeschoolalsgeheel:directeur,IB-er,leerkrachten,oudercontactmedewerker,ouders •Zorgdatjezelfgoedweetwathetvoordeelisvanopvoedondersteuningopschool.VoorhetCJG:grotegroep

bereiken.Voordeschool:Jehoeftjenietmeerdruktemakenoveropvoedproblemen.Zokunjeerietsmeedoen,zonderdatjeformulierenhoeftintevullen.

tips

Page 22: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 22

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Functie: directeur samenwerkingsverband Passage, primair onderwijs ‘s-HertogenboschDatum interview: 26 mei 2011

HetsamenwerkingsverbandiskernpartnervanhetCJG.

Josévangtaanmeteengeweldigetipomdesamenwerkingtebevorderen.

Deelsamenéénkoffiepot!

Waar hebben ouders volgens jou behoefte aan als het gaat om opvoedondersteuning?

Erisbehoefteaaneenplekmetpersonenwaaroudersvertrouweninhebben.Hetmoeteenlaagdrempeligeplekzijnwaaroudersterechtkunnenmetvragen.Zijkrijgendaareenopmaatgemaaktantwoordofaanbod.Hetisbelangrijkdatereenvariëteitisaanmanierenomouderstebereiken.Nietalleouderszijnhetzelfde.

Hoe kijk je aan tegen de school, maar ook kinderopvang, peuterspeelzaal als plaats om opvoedondersteu-ning dichter bij ouders te brengen?

Inmiddelszijnwijerachterdatlokettenindewijknietwerken.Daarkomenweloudersnaartoemaarnietgenoeg.Omopvoedingsadviestegevenmoetjejeverbindenmeteenplaatswaaroudersopnatuurlijkewijzealnaartoekomen.

InDenBoschisschooldaaromeenvindplaats!Maardiezelfdescholenzijnookmeteenonsactieterrein.Wehebbenstandaardtrainingenmaarookeenopmaattemakenaanbod.

Opvoedparty’s Waarouderszelfbepalenwatzesamendoenenofzedaareenprofessionalbijwillenhebben.

KIES-trainingenvoorkinderenwaarbijookdeouderswordenbetrokken.Puberbrein,TriplePetc.

Ookzijnerouderkamersopdebredescholendezewordendoorsociaalcultureelwerkersbemenst.Hetzijnlaagdrem-peligekoffieochtenden.

DemedewerkersvandekernpartnersvanhetCJGbehorentotverschillendeorganisaties.Erisechtervoorgekozenomdezemedewerkersgezamenlijkcursussenenbijscholingtelatenvolgenenverzorgen.DitgaatallemaalonderdevlagvanhetCJG.Medewerkersuitverschillendeorganisatieslerenelkaarenelkaarswerkwijzedaardoorkennengerichtoppraktischzakenzoals:meldcodekindermishandeling,kinderendieopvallen,hetverhaalvanhetsignaaletc.

GespreksverslaginterviewJoséDankers

tip

voor

beeld

Page 23: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 23

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Heb je tips voor leerkrachten om opvoedondersteuning dichter bij ouders te brengen?

Communicatiemetoudersisbelangrijkvanafhetbegindateenkindnaarschoolgaat.Zorgdatereenbandontstaatmetouderswantouderszijndeexpertsophetgebiedvandeontwikkelingvanhunkinderen.

Onderwijsheeftookeenpedagogischeopdracht.Zekeralsjekijktnaarhetbijbrengenvannormenenwaarden.Daarnaastkaneenleerkrachtgoedverbindenenschakelen.Deleerkrachtweetwaterleeftindeschoolindewijkindeklas.Daarmeekanrichtinggegevenwordenaanmeerpedagogischgetinteactiviteitendiedandoorexpertswordenaangeboden.

IB-ers worden geschoold in Triple P InDenBoschisbeslotendatIB’ersuithetonderwijswelopdehoogtezijnengetraindinTripleP.Maarzijzijn

nietdegenediedeTriplePcursussendoen.Onderwijsrichtzichsterkeroponderwijsenopvoedondersteuningwordtdoorexpertsopdatgebiedonderwezen.

HetisbelangrijkdatleerkrachtenexpertisezoalsvaneenmedewerkervanhetCJGopjuistewijzeconsulteert.Hetisjuistgoedalseenleerkrachteenexpertvraagtommeetekijkenalserspecifiekevragenzijn.

Leerkrachtenmoetenzichheelgoedbewustzijnvanhetfeitdat‘hoerottigofslechthetersomsookuitziet;elkeouderwilhetbestevoorzijnofhaarkind’

Heb je tips voor CJG medewerkers?

Komniettesnelmeteenaanbod.Weesaanwezigopdeplekkenwaaroudersalkomen.Stelvragenomteachterhalenofergensbehoefteaanis.Weescreatiefmetjeaanbod.Pashetaanactuelethema’saan.Zorgdathetaansluitbijdebelevingvanouders.

Realiseerjewelelkedagdevraag:‘Ben ik vandaag van toegevoegde waarde geweest?Heb ik gewerkt vanuit mijn visie?’

Wegaanvanindicerennaararrangeren!

• Steljeeigenautonomieterdiscussie!Omgoedsamentekunnenwerkenmoetjeeenstukjevanjezelfenjeeigenorganisatieopzijzetten.Hetgaatomhetkind.Nietomjoualsprofessionalofdeorganisaties!

• Zorgdatpassendonderwijsnietapartkomttestaanvanalleandereontwikkelingen.Juistpassendonderwijsheeftdieexpertisevanverschillendedeskundigennodig;jekunthetnietalleen.Jehebtelkaarnodig!

• Blijfdeelvanhetnetwerk.Jemoethetsamendoen.Ganietopeeneilandzitten.Daardienjekinderennietmee.IampartofacommunityandthereforeIam.

• Professionalsmoetenderuimtekrijgenomcreatiefmetelkaartezijn.Discretionaireruimtemoetervarenworden.

• Zorgdatjeeengoedeenactievegemeentehebtmeteenstevigevisieoponderwijs,CJG,jeugdendetransitieopdejeugdzorg.

voor

beeld

tips

Page 24: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 24

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Datum interview: 15 juni 2011

Over LindaLindaismoedervaneenachtjarigejongendienaardebasisschoolgaat.

Waar hebben ouders volgens jou behoefte aan als het gaat om opvoedondersteuning?

Opvoedondersteuningklinktzozwaar.Hetwerpteensoortdrempelop.Bijmijnoudewerkgever(commerciëlesector)waseenpedagogischadviseurvoordemedewerkersindienst.Medewerkerskondendaarmetvragenenproblementerechtoveropvoeding.Iklieptegenvragenaanrondhetslapenvanmijnzoonenhadeenafspraakgeplandmetdeadviseur.Maarvoordathetgesprekplaatsvondwashetprobleemopgelost.Ikwildedaaromdeafspraakafbellenzodateenanderinmijnplaatskongaandieweleenprobleemhad.Deadviseurzeidatikgewoonkonkomenomdaterinhetgeheelgeenanimowasvoorhetspreekuur.Datvondikheelraar.Hetistochfijnomeensmetiemandtepratenoveropvoeding?Volgensmijzouermeergebruikgemaaktzijnvanhetspreekuuralserovergecommuniceerdwasalsietswatheelnormaalis.Gewoonpratenoveropvoedingennietperséoverproblemen.Datkomtzonodigvanzelfalsjemetzoiemandoveropvoedenpraat.

Natuurlijkhebikookveelaantipsenadviezenvanandereouders.Maarsomsishetooklastigalsjezietdatdetipsbijdekinderenvaneenanderwelwerken;enbijjouwkinddusniet.

Vind je de school (kinderopvang, peuterspeelzaal) een goede plek om opvoedondersteuning dichter bij ouders te brengen?

Juistdezeplekkenlenenzichervoorommetouderstepratenover:slapen,eten,TVkijken,vervelen,onmachtvanouders(bijvoorbeelddoordatjeslechtslaaptbenjesnelgeïrriteerd)endergelijke.Hetistochhandigomdatopeenplektedoenwaaroudersgewoonkomen.

Geefbijopvoedondersteuningopschoolduidelijkaandathetnietgaatom‘hoogdravende’dingen.Maaromalledaagseopvoedvragen.Datjegewoonlaagdrempeligoveropvoedingkuntpraten.

Heb je tips voor leerkrachten/school om opvoedondersteuning dichter bij ouders te brengen?

Leerkrachtendieoudersinformerenoverleerinhoudelijkedingenmakenhierdooralcontactmetouders.Zoalsdezeweekgaandekinderenleren‘…’hetzoufijnzijnalsuthuissamenmetuwkindgaatlezen.

Leerkrachtenhebbendancontactmetouderswaardoorzijopanderemomentenookgemakkelijkeroveropvoedkundigezakenkunnenbeginnen.Zelfzouikschrikkenalsdeleerkrachtvanmijnzoonineensmetmijoveropvoedingzouwillenpraten.Maarikweetookdateropschoolleerkrachtenzijndieheeldichtbijoudersstaan.Voordezeleerkrachteniseenbruggetjenaaropvoedingveelgemakkelijkertemaken.

GespreksverslaginterviewmetLinda,eenmoeder

tip

Page 25: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 25

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Hetzougoedzijnalsschoolgewoondoetoveropvoedkwesties.Laatditookgoedzien.

Maakduidelijkmetberichtjesindeschoolkrantoverwelke(gewone)dingenjekuntpraten.Hangpostersopdieheelnormaleopvoedsituatiesuitbeeldenmeteenverwijzingnaarhetmomentwaaropdeopvoedondersteunersindeschoolzijn.

Laattijdensdemiddagenofavondenvandetienminuten-gesprekkeneenfilmdraaienwaarintelkenskleinelaag-drempeligeenherkenbaresituatiesmetbetrekkingtotopvoedenaandeordekomen.

Bijonzeschoolzijneenpaaroudersdieeensoortvertrouwensfunctiehebbenbijouderswaarmeeropvoedvragenleven.Zijzoudenoudersincontactkunnenbrengenmetopvoedondersteuners.Hetzoudenechtambassadeurskunnenzijn.

Deopvoedondersteunersmoetencontacthebbenmetleerkrachtenenmetambassadeur-oudersomoudersmetvragengoedteadviseren.

Heb je tips voor de opvoedondersteuners zelf?

Staopenvoorouders,creëergeenafstand.Zorgdatdeoudersjekennen.Weesbetrokkenenbenaderbaar.Stapzelfopmensenaf.Maarzorgookdatjeietsaantebiedenhebtaandeleerkrachten.

Watikzelffijnzouvindenisdatleerkrachtenmeerbegripzoudenhebbenvoordethuissituatievankinderen.Devadervanonzezoonisoverleden.ElkjaarmoetikzelfhetinitiatiefnemenomingesprekmetdeleerkrachttegaanoverhoedatmethetVaderdagcadeaumoet.Hetzoumooizijnalsleerkrachtenhieropadequaterzoudeninspelen.Erzijnnamelijkveelmeeranderssamengesteldegezinnen.Mogelijkkandeopvoedondersteunerhierinietsbetekenenvoordeleerkrachten.

Hetzoufijnzijnalsdeleerkrachtenmeerbegripzoudenhebbenvoordethuissituatievankinderen.Erzijnbijvoorbeeldveelanderssamengesteldegezinnen.Mogelijkkandeopvoedondersteunerhiereenrolbijspelen.

tip

tip

tip

tip

Page 26: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 26

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Functie: initiatiefnemer Family FactoryDatum interview: 31 mei 2011

Over Jan Willem RoseboomJan-WillemRoseboomisinitiatiefnemervandeFamilyFactory.Toenhijvaderwerd,vielhethemopdatervanallesgeorganiseerdisvooroudersrondzwangerschapenbevalling.Maardaarnawordengezinneninhetdiepegegooid.Totdathetnietgoedgaat,wantdaniserwelvanalles.DatwasvoorhemaanleidingomdeFamilyFactoryoptestarten.

De Family FactoryDeFamilyFactorysteektinopenergieenenthousiasmevangezinnen.Zegaatdaarbijuitvandrieelementen:ontmoeting,inspiratieenpraktischehulp

DeFamilyFactorykijktwatwerktenprobeertplanvormingtebeïnvloeden.

ZoheeftdeFamilyFactoryhetprogramma‘Detijdvanjeleven’ontwikkeld.Vrijwilligersverzorgeneenserievanvijfinteractieveworkshopsdieoudersinspireert,coachtendeverbindingentussengezinnenversterkt.Ditjaarwordt‘Detijdvanjeleven’100xuitgevoerddoorvrijwilligers.Inmiddelszijner50teamsvanvrijwilligersactief.Zijzijnafkomstiguithetheleland.DeFamilyFactoryverzorgtdewervingvanvrijwilligers.Datgebeurtviaondermeermond-tot-mondreclame,media-aandachtenviakerken.

Ommeerduurzaamcontactteorganiserentussengezinnen,werktdeFamilyFactoryaangezinsnetwerken.MetstichtingPresentwordtsamengewerktaanvrijwilligerswerkvoorgezinnen.

DerolvandeFamilyFactorybestaatuithetontwikkelenvanprogramma’s,wervenvanvrijwilligersenondersteunenvanvrijwilligers.

DeFamilyFactoryheeftontdektdatmetsteedseenanderecombinatievanhundrieelementen(ontmoeting,inspiratie,praktischehulp)verschillendedoelgroepenzichaangesprokenvoelen.

Waarmet‘Detijdvanjeleven’vooralmoedersdeelnemen,blijkenvadersmethunkinderengraagdeeltenemenaanbepaaldevrijwilligersactiviteitendiemetstichtingPresentwordengeorganiseerd.

VanuitCentravoorJeugdenGeziniserveelbelangstellingvoordeaanpakvandeFamilyFactory.CJG’shebbensomsmoeiteomgezinnentebereiken.Ditvaltofstaatvaakmethoedichtdemedewerker(s)opdepraktijkzittenendematewaarindepolitiekerbovenopzit.

Waarweinigvisieisengoedemensenopdewerkvloer,daargaathetgoed!

DeFamilyFactorygaatniet(alleen)overopvoedondersteuning.Hetgaatoverderelatietussenpartners,hetvormgevenvanjegezin,waarbijjealsgezinonderdeelbentvaneenbrederecontext.DeFamilyFactorygaatovergezinzijn,overempowerment.

GespreksverslaginterviewJanWillemRoseboom

tip

Page 27: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 27

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Het Praathuiscafé InCulemborgisopvrijdagmiddagopdeschool‘HetPraathuis’hetPraathuiscafé.Iederevrijdagmiddagiser

weeksluiting,waaroudersbijaanwezigzijn.Vervolgensmoetenzijeenhalfuurwachtenvoordeschooluitgaatenzijhunkinderenkunnenophalen.Indathalfuurdrinkendeoudersmetelkaarkoffie.Ditiseeninitiatiefvanuit1à2ouders,diedekoffieverzorgen.

Alshetinitiatiefvanuitdeouderszelfgenomenwordt,werkthetbeterdanwanneerdeschoolditneemt.

‘De tijd van je leven’ in Nijkerk en Houten InNijkerkheefteenmoederandereoudersbenaderdomvrijwilligertewordenvoor‘Detijdvanjeleven’.Dit

leverde9vrijwilligersopdieworkshopsverzorgenmetdeoudersvandeschool.Zijnemenookcontactopmetdebibliotheek,peuterspeelzaalenhetCJG.

InHoutenisvanuitbasisschoolhetMozaïekgestartmeteenvervolggroepop‘Detijdvanjeleven’indevormvaneengezinsnetwerk.

HetwerkvandeFamiliyFactoryrichtzichopdecontactentussengezinnenonderling.

Rol van het CJGVoorhetCJGzietJanWillemtweerollen.Teneerstealsplekwaarjeterechtkuntvoorspecialistischebetrouwbare,kwaliteitsinformatieoverzakenwaarjealsgezinofgezinnenonderlingnietuitkomt.DaarnaastzouhetCJGeennetwerkkunnenzijn,waarvanzowelgezinnenalsorganisatiesdiezichbezighoudenmetjeugdigen/gezinnendeeluitmaken.

HetCJGmoetgeenrolinnemendiedebuurvrouwbeterkanvervullen.

AlshetCJGeenrolwilvervullenbijhetverbindenvangezinnen,vraagtditomeennieuwevisievanhetCJGenommedewerkersmetanderecompetenties.NuisdeCJGmedewerkervaakeenprocescoördinator.

Alsjewiltverbinden,hebjeiemandnodigdiedeeluitmaaktvandegemeenschap,eennetwerker,iemanddieontmoetingsenergiekancreëren,iemandmetlefomopmensenaftestappen,diedurftteproberen,diegoedkankijkenenluisteren,vanuitgelijkwaardigheid.

Deleerkrachtkaneensleutelzijnvoorontmoetingtussengezinnen.

voor

beeld

voor

beeld

tip

tip

tip

Page 28: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 28

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Alleenevidencebasedwerkenisdedoodindepot.Hetbelemmertexperimenteren.Devraagisofjemensenofmethodiekenvertrouwt.Opvoedengaatovermensen.Welishetgoedtezoekennaarsleutels,zoalshouding.

Zoeknietnaarwatevidencebasedis,maarnaarwatwerkt.tip

Page 29: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 29

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Functie: procesmanager SPIL en coördinator regionale kindermishandelingDatum interview: 9 juni 2011

Hannyisverantwoordelijkvoorhetrealiserenvaneensluitendeaanpakopvoedenenopgroeien.ZijisindienstbijdeLumens(welzijnsorganisatieinEindhoven).DeopdrachtdiezeuitvoertkomtvanuitdegemeenteEindhoven.

SPIL als goed voorbeeld waarbij onderwijs en CJG dicht bij elkaar staanSPIL-centrazijndoormeerderemensengenoemdalsgoedvoorbeeldrondopvoedondersteuningenonderwijs.WijhebbenHannyalsbelangrijkesleutelfiguurvandeSPIL-centragevraagdtevertellenoverdetipsenvalkuilendiezijistegengekomen.

SPIL in Eindhoven InEindhovenkomen57SPIL-centra.EenSPIL-centrumiseenplekwaarscholen,peuterwerkenkinderopvang

onder1daksamenwerkeninnauwesamenwerkingmetdejeugdgezondheidszorg.SPILstaatvoorSPelen,IntegrerenenLeren.

SPILheeftvijfdoelstellingen: • realisatievaneendoorgaandelijnvanopvoedondersteuningvan0tot12jaar • Opvoedondersteuningvooroudersopmaat • gezamenlijkezorgstructuur • buurtgerichtefunctie • veiligengezond

Algemene tips en valkuilenHetEindhovensjeugdbeleidheeftgeldvangebouwen,coördinatie,schoolmaatschappelijkwerkenopvoedondersteuningsamengevoegd.Hierdooriserbehoorlijkwatgeldbeschikbaarvoorjeugdbeleid.Degemeenteheeftvervolgensexplicietbeleidvoorjeugdvastgesteld.Zijhandeltinlijnvanditbeleid.

Steleerstgezamenlijkgemeentelijkbeleidvast.

Verschillendefinancieringsstromenkunnensamengevoegdworden.Hierdoorwordtmeermogelijkindepraktijk.

VooriederindividueelSPIL-centrumwordteersteeninhoudelijkevisietenaanzienvandeomgangmetkinderenenoudersopgesteld.Ditishetpedagogischplan.Vervolgensmakendeuitvoerendmedewerkersvandediversebetrokkeninstellingenmetelkaarafsprakenoverhoezijhetpedagogischplanindepraktijkgaanuitvoeren.Daarnawordtgekekenhoedatmetdefysiekeomgevingmoet.Dusmoeteneraanpassingenaanhetgebouwplaatsvindenofmoetgezochtwordennaareennieuwgezamenlijkonderkomen?VervolgenskrijgendecentraeenlogovanSPILopdevoordeur.EnkrijgthetSPILbudgetvoorhetaanstellenvaneencoördinatorvoor1.uitvoeringen2.doorontwikkelingoplocatievanhetpedagogischplan.

Beginmetdeinhoud!Hetgebouwofdefysiekeomgevingvolgtdeinhoud.

GespreksverslaginterviewHannyVersluis

voor

beeld

tips

tip

Page 30: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 30

Stichting Actief Ouderschap, 2011

VeelgemeentenkomenvolgensHannyinmoeilijkhedenomdateersthetfysiekeaspectisgerealiseerd.Dusiedereenondereendak.Maarhetgaatuiteindelijknietomhetgebouwmaaromdemanierwaaropsamengewerktwordtenmetwieaanhetpedagogischplan.

SPIL in de wijkOpiederSPIL-centrumkunnenoudershunvragenstellenaaneenmedewerkerOpvoedenOpgroeiondersteuning,dusdichtbijindeeigenwijk.Oudersvanjongekinderenkunnenhunvragenookopdeconsultatiebureausstellen.

IniederSPIL-centrumiseenbreedSPIL-zorgteamwaarinzorgenrondomgezinnen(inprincipemettoestemmingeninsamenwerkingmethetgezin)besprokenworden.Benodigdebetrokkenenwordengevraagdhierbijaanwezigtezijn.

VanuitSPILwordenhuisartsengeïnformeerdviadeJGZoverhetdoorverwijzenvanoudersmetopvoedvragennaarSPIL-centra.Ditomdatblijktdatveelouderseerstnaardehuisartsgaanmetopvoedingsvragenofzorgenoverdeont-wikkelingvanhunkinderen.

CJGStedelijkheeftEindhoveneenfysiekeruimte,hetCentrumjeugdengezin.

HetstedelijkCJGheeftdriedoelen

• Beantwoordingvanopvoedenopgroeivragendoorpedagogischadviseurs(mondeling,telefonischen/ofviae-mail)

• InhetCJGvindendebesprekingenplaatsvancomplexecasussen • HetCJGiseenexpertisecentrumvooralleprofessionalsdiemetjeugdenhunouderswerken

VanuithetCJGwordenookgroepsbijeenkomstengeorganiseerdvooroudersenvoorprofessionals.Alleprofessionalswerkenvolgensdemethodiekvanpositiefopvoeden(TripleP).

Heb je tips voor opvoedondersteuners van het CJG om opvoedondersteuning dichter bij onderwijs/peuter-werk en kinderopvang te brengen?

OpvoedondersteunersvanSPILhebbenduidelijkeafsprakenoverpresentie.Wanneerzijnzewaaraanwezig.Dezeduidelijkheidisvooroudersvanbelangmaarookvoordeleerkrachtenengroepsleidsters.Wanneerkunnenzeopschoolbereiktwordenenhoe.Opvoedondersteunerslopensomsoverhetschoolpleinomcontactenmetoudersteleggen.EnerzijninloopbijeenkomstenvooroudersopdeSPILcentra(scholen).

Daarnaastintroducerendeopvoedondersteunerszichzelfbijhetteamopdeschool,depeuterspeelzaalendekinderopvangwaarzewerkzaamzijn.

Biedtopvoedondersteuningaandaarwaardeouderszijn! Zorgdatleerkrachten/groepsleidsterswetenwatzekunnenverwachtenvaneenopvoedondersteunerenwanneer

zedezegemakkelijkkunnenaansprekenindeschool.

DebelangrijkstecompetentieombijSPILopvoedondersteunertekunnenwordenisgerichtopdevaardighedenommetoudersomtegaan.DaarnaastzijndemedewerkersallemaalHBOgeschoold.

tips

Page 31: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 31

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Heb je tips voor het onderwijs om opvoedondersteuning dichter bij school te brengen?

Hetisbelangrijkdatduidelijkblijftwiewaaringespecialiseerdis.Dus:‘schoenmakerblijfbijjeleest’.Leerkrachtenmoetenechteopvoedingsvragennietzelfgaanbeantwoorden.MaarzemoetenmensenwelopeengoedemanierincontactbrengenmetdeOpvoedondersteuners.

Heb je tips voor alle CJG medewerkers?

AllemedewerkersvandeverschillendeorganisatiesdiesamenSPILvormenzijninmeerofminderemategeschooldinPositiefOpvoeden.TriplePisdemethodediedaarvoorgebruiktwordt.

Belangrijkisdatallebetrokkenmedewerkers(dusookdemedewerkerskinderopvang,peuterspeelzaal,onderwijsetc.)eenhoudinghebbendieuitstraaltdatopvoedenleukis!Maarookdathetlogischisdatoudersopvoedingsvra-genhebben.Degrondhoudingmoetdanookzijndaterpositiefgereageerdwordtopopvoedingvragen.Opvoedings-vragenzijngeenproblemen.

Gapositiefommetoudersdievragenstellenoveropvoeding!

Sluitvervolgensaanbijdebelevingswereldvanouders.Praatmetoudersovergewonedingenentreksituatiesnietmeteenindramasfeer!Hierdoorontstaatervertrouwenenwordthetvragenvanopvoedondersteuninglaagdrempelig.

Zegeens:‘gohhetvaltnietmeehe?’Zegniet:‘beleensnaarhetopvoedspreekuur.’Datiseendrempel.

Maakeerstcontactmetouderswaardoorvertrouwenontstaat.Opvoedingsvragen(letopHannyspreektnietoverproblemen)komendanvanzelf!

Eendeelvandescholing,bijvoorbeeldovermeldcodekindermishandeling,vindtgezamenlijkplaats.HierdoorkennendemedewerkersbinnenhetCJGelkaarookalzijnzevanverschillendeorganisaties.Hierdoorleggenzijookingevallenwaarbijhetgaatomopvoedvragengemakkelijkercontactmetelkaar.

ZorgdatdemedewerkersvanverschillendeorganisatiesdiebinnenhetCJGsamenwerkenelkaarkennen.Gezamenlijkescholingisdaarvooreenmooiinhoudelijkmiddel.

Evidence based interventies of niet?

HetisvastgelegdinhetgemeentelijkjeugdbeleiddatdeSPILcentraalleenevidencebasedinterventiesgefinancierdkrijgen.Wateffectheeftfinanciertdegemeente.Anderedingenniet!

tip

tip

tip

Page 32: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol

Opvoedondersteuning op school: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG 32

Stichting Actief Ouderschap, 2011

Bijeenkomsten over opvoeden in de ouderkamer Steedsmeerscholenhebbeneenouderkamer.Ditiseenontmoetingsplaatsvoorouders,waarookbijeenkomsten

overopvoedenplaatskunnenvinden.Daarbijspeelthetcontacttussenoudersenuitwisselenvantipsenervaringenoveropvoedeneenbelangrijkerol.

Opvoedspreekuur op school VerschillendeCJG’sverzorgenopvoedspreekurenopschool.

Oké-op-school IntensievesamenwerkingtussenhetOké-punt(CJG)enscholenveld(primairenvoortgezetonderwijs).

Trainingsprogrammavoorrisicoleerlingen. Meerinformatieopwww.oke-op-school.nl.

Opvoedcursussen en themabijeenkomsten op scholen VeelCJG’sverzorgenopvoedcursussenopscholen.Ondermeer:PositiefOpvoeden(TripleP),PeuterinZicht,

Opvoeden&Zo,OpvoedeninNederland,Omgaanmetpubers,TripleP.Themabijeenkomstenwordenvaakopmaatverzorgd,afhankelijkvanwaterspe.

Samenwerking kinderdagverblijven, consultatiebureaus en opvoedondersteuning DeCentraleOrganisatieKinderopvangDrechtsteden(COKD)haalteensperkwartaaldeopvoeddeskundigevan

StichtingCareyninhuisvooreenopvoedspreekuurwaarbijoudersalhunvragenkunnenstellen.Ditgebeurtopdekinderdagverblijven.OokwordteenactiviteitenmiddaggeorganiseerdmetCareynenhetconsultatiebureau.Eenvandedoelendaarvanisbekendheidtegevenaandesamenwerkingendeopvoedondersteuning.

Meerinformatieopwww.cokd.nl.

Extravoorbeelden

voor

beeld

voor

beeld

voor

beeld

voor

beeld

voor

beeld

Page 33: chemie tussen ouders, leerkrachten en CJG · deze omslag kan bewerkstellingen. Deze persoon weet opvoedondersteuning in te bedden in het onderwijs en kan een belangrijke sleutelrol