Cannabis, gezondheid

en kwaliteit van leven

Dr. Jojanneke Bruins

In mensen met een psychotische aandoening

Achtergrond

• Wat weten we al van cannabis?• Relatief veel gebruik psychose

• Trigger

• Langdurig psychotisch?• Langdurig cannabis gebruik?

Is het zinvol om bij langdurig zieke

cliënten nog in te zetten op

stoppen met cannabis?

2 onderzoeken

• Cannabis en gezondheid• Psychische gezondheid (ernst psychotische klachten)

• Lichamelijke gezondheid

• Cannabis en sociaal welbevinden• Kwaliteit van leven

• Psychosociaal functioneren

ROM-PHAMOUS

• Psychose/antipsychotica

• Jaarlijkse screening (ROM)

• Psychische klachten

• Lichamelijk onderzoek

• Bloedprikken

• Functioneren

• Welbevinden

• Sinds 2005-2006

• Jaarlijks 2000-3000 mensen gescreend

2 meetmomenten

~ 1 jaar tussen de metingen

Gebruikers Niet-gebruikers

Gebruikers Stoppers Starters Niet-gebruikers

• Gemiddelde leeftijd: 43 jaar

• Gemiddelde ziekteduur: 18 jaar

• 11.4% gebruikte cannabis

• 63% ≤ 1x per dag

• 16% 1 tot 2x per dag

• 21% ≥ 3x per dag

Wie hebben we onderzocht?

…

• … aten minder reguliere maaltijden

• … aten minder groente en fruit

• … rookten vaker (97% vs. 65%)

• … dronken vaker alcohol (65% vs. 36%)

• … waren jonger (~7 jaar)

• ... hadden een kortere ziekteduur (~3 jaar)

• ... waren vaker man dan de .

Onderzoek: cannabis en gezondheid

• Psychische gezondheid: PANSS-R*

• Lichamelijke gezondheid: BMI

Buikomvang

Bloeddruk

Cholesterol

Triglyceriden

Glucose

Covariaten

Leeftijd Roken

Geslacht Alcohol

Antipsychychotica

* Remissie criteria Andreasen e.a. (2005)

Cannabis en psychische gezondheid

Ernst psychotische klachten

Gebruikers (n=359)

Niet-gebruikers (n=2809)

17.37

16.49

p=0.026

n=3168

13,5

14

14,5

15

15,5

16

16,5

17

17,5

Verandering PANSS scores meting 1 meting 2

Gebruikers

Stoppers

Starters

Niet-gebruikers

p=0.004

Cannabis en psychische gezondheid

BMI (kg/m2) Buikomvang (cm) Bloeddruk (onderdruk; mmHg)

Gebruikers (n=359)

Niet-gebruikers (n=2809)

26.2

28.1

82.3

80.0

102.1

97.3

p=0.022

Cannabis en lichamelijke gezondheid

n=3168

p=0.003 p<0.001

25,5

26

26,5

27

27,5

28

28,5

Meting 1 Meting 2

Gebruikers

Niet-gebruikers

Starters

Stoppers

BMI

78

79

80

81

82

83

84

Meting 1 Meting 2

Gebruikers

Niet-gebruikers

Starters

Stoppers

95

96

97

98

99

100

101

102

103

104

Meting 1 Meting 2

Gebruikers

Niet-gebruikers

Starters

Stoppers

Buikomvang Bloeddruk

Cannabis en lichamelijke gezondheid

Veranderingen metabole risicofactoren van meting 1 meting 2

p=0.010 p=0.01 p<0.01

Onderzoek: cannabis en welbevinden

• Kwaliteit van leven: MANSA

• Psychosociaal functioneren: HoNOS

Covariaten

Leeftijd Roken

Geslacht Alcohol

Ziekteduur PANSS

Antipsychychotica

54

55

56

57

58

59

60

MANSA

Kwaliteit van leven

Gebruikers

Niet-gebruikers

Hoger = betere QoL

Ontevredenheid met

familierelaties

Ontevredenheid met

financiële situatie

Onderzoek: cannabis en welbevinden

n=2994

56.5

59.4

0

2

4

6

8

10

12

HoNOS

Psychosociaal functioneren

Gebruikers

Niet-gebruikers

Hoger = slechter functioneren

Meer:

Agressie

Destructief gedrag

Zelfverwonding

Criminaliteit

Onderzoek: cannabis en welbevinden

n=299411.5

9.1

• Stoppen/starten cannabis nog geen veranderingen meetbaar op MANSA en HoNOS

• Maar: gemiddeld gebruiksduur was 20 jaar

• 57% gebruikte al meer dan 10 jaar

Onderzoek: cannabis en welbevinden

Verandering MANSA / HoNOS scores meting 1 meting 2

Kanttekening

Cannabis-conclusies

• Cannabisgebruikers hebben meer psychotische klachten, een lagere kwaliteit van leven en een slechter psychosociaal functioneren...

• ... maar ze hebben wel minder metabole klachten dan niet-gebruikers.

• Stoppen met cannabis leidt binnen een jaar tot meetbare veranderingen in psychische en lichamelijke gezondheid, waarbij:

• Psychische klachten verminderen

• Lichamelijke klachten toenemen

• Stoppen met cannabis leidt niet binnen jaar tot veranderingen op sociaal gebied (kwaliteit van leven, psychosociaal functioneren).

• Gezien het vaak chronische gebruik is hier vermoedelijk meer tijd voor nodig.

JA! Met mogelijk directe gevolgen voor hun gezondheid, maar niet een direct meetbare impact op het sociale welbevinden.

Is het zinvol om bij langdurig zieke

cliënten nog in te zetten op

stoppen met cannabis?

Video onderzoeksresultaten cannabis & gezondheid

Don't blow it! Cannabis gebruik in psychose (NL)

Of zoek: “Jojanneke Bruins cannabis” op YouTube

Vragen / opmerkingen / contact ?

Jojanneke Bruins

j.bruins@lentis.nl