BVL-catalogus Veiligheidsregio Utrecht - IFV · 2016. 4. 8. · BVL-catalogus VRU, 26-03-2014 /...

BVL-catalogus VRU, 26-03-2014 / versie 5.1

1

BVL-catalogus

Veiligheidsregio Utrecht:

Stimulerende preventie en Veiligheidszorg op maat aan de voorkant van de keten

Datum: 26-03-2014 Opstellers: HOOP-werkgroep Communicatie Contactpersonen: Diana Bouwman (voorzitter, 088-8783578), Jouke van Dijk (portefeuillehouder, 088-8783634) Versie: 5.1


2

Inhoud Inleiding ............................................................................................................................. 3

1. Rookmeldercampagnes .............................................................................................. 4

2. Inzetten ambassadeurs .............................................................................................. 7

3. Workshop zelfredzaamheid ......................................................................................... 9

4. Wijkgericht werken / Netwerken ................................................................................ 11

5. Voorlichting algemeen BVL ........................................................................................ 12

6. Specifieke actie i.h.k.v. WK/ EK/ Koningsdag/ Kerst/ Brandpreventieweken ..................... 14

7. Brandveiligheidsvoorlichting via media ........................................................................ 15

8. Voorlichting groep 4 ................................................................................................. 16

9. Brandveiligheid thuis voor de bovenbouw van het basisonderwijs ................................... 18

10. BHV voor VMBO ....................................................................................................... 19

11. Voorlichting aan moeilijk opvoedbare jongeren ............................................................ 21

12. Bewustzijnsbevordering studenten (bewoners kamerverhuur) ........................................ 22

13. Studenten en Brandveiligheid .................................................................................... 24

14. Geen nood bij brand ................................................................................................. 25

15. WMO-benadering ..................................................................................................... 27

16. Ouderen en Brandveiligheid ....................................................................................... 28

17. Keurmerk Veilig Ondernemen .................................................................................... 29

18. Table top ................................................................................................................ 31

19. Gouden rookmelder .................................................................................................. 33

20. Jaarlijkse grote oefening ontruimen in horeca of bijeenkomst gelegenheden .................... 34

Bijlage 1: Relatie BVL-kaarten, Maatregelenmatrix VOM en Risicobeheersingsmaatregelen .......... 35

Bijlage 2: Samenstellers BVL-Catalogus ................................................................................ 36

Foto voorzijde: A. van Leeuwen, Maarssen


3

Inleiding

Veiligheidsregio’s investeren in de voorkant van de veiligheidsketen. Dat levert naar verwachting een grotere veiligheidswinst op dan investeren in bijvoorbeeld meer posten of meer voertuigen. Die beweging is verwoord in het landelijke visiedocument “De brandweer over morgen” en is ook een uitgangspunt van het bestuur van de VRU. Binnen gemeenten en later binnen de VRU is die beweging naar de voorkant al volop in gang gezet. Dat heeft geleid tot diverse gemeentelijke, regionale en landelijke BrandVeilig Leven activiteiten (BVL-activiteiten), ofwel stimulerende preventie in de praktijk. Met het opbouwen van de veiligheidsregio ontstond al snel de behoefte om BVL praktijkvoorbeelden te bundelen: Van elkaar te leren! Het wiel niet opnieuw uitvinden! Doelgroepgericht werken! Dat was de aanleiding om in 2012 te starten met de ontwikkeling van deze BVL-catalogus. De BVL-catalogus is in de jaarplannen van 2013 voor preventie en risicobeheersing dan ook als speerpunt benoemd.

Wat is de BVL-catalogus? Deze catalogus bevat de beschikbare BVL-activiteiten binnen de VRU, die tot doel hebben veiligheidsbewustwording te vergroten, eigen verantwoordelijkheid te laten nemen en de zelfredzaamheid te bevorderen. In de catalogus is per activiteit een BVL-productkaart gemaakt. Die BVL-kaart geeft inzicht in: doel, doelgroep, ervaringen uit het verleden, resultaten van (wetenschappelijk) onderzoek naar producten, benodigde capaciteit en middelen, beschikbare instrumenten, model documenten en deskundige contactpersonen binnen de VRU. De BVL-catalogus bevat een mix van landelijke, regionale en lokale BVL-producten. Het is een keur aan producten, met oog voor verschillende doelgroepen. De BVL-catalogus is een dynamisch document. Verzamelde ervaringen worden verwerkt en het aanbod aan BVL-producten wordt actueel gehouden.

Relatie met VOM en stimulerende preventie In het project Veiligheidszorg op Maat (VOM) heeft BVL recent een extra impuls gekregen, onder de noemer stimulerende preventie. Gerichte BVL-activiteiten kunnen helpen om de veiligheid op peil te houden of te brengen. In de inventarisatienotitie “Risicobeheersingsmaatregelen VOM” (Nederhoff, 2013; onderdeel van de AB-stukken d.d. 20 januari 2014: 04_VOM, p. 73) zijn dit soort risicobeheersingsactiviteiten in beeld gebracht. Doelgroepen worden gericht benaderd, waarbij zowel wordt gekeken naar risico’s van objecten, doelgroepen en gebieden. Genoemde notitie sluit nauw aan bij deze BVL-catalogus. De tabellen uit genoemde notitie zijn (geactualiseerd) en als bijlage aan de BVL-catalogus toegevoegd.

Voor wie is de catalogus? De catalogus is een keuze-instrument voor – naar believen - directie, regionaal bestuur of gemeentebestuur. Het kan verder helpen bij het project “Doorontwikkeling Risicobeheersing / Preventie". Wat is het best passende product bij een doel of doelgroep? Anderzijds is het een naslagwerk voor degenen die er mee aan de slag gaan.

Leeswijzer De BVL-productkaarten in deze catalogus zijn zo veel mogelijk ingedeeld volgens de landelijke indeling in vijf doelgroepen. Daarbij is vastgesteld dat de BVL-producten binnen de VRU verder reiken dan de deze beperkte indeling. Zo is de doelgroep Krachtwijken verbreed naar de verzameldoelgroep “Burgers”, waaronder bewoners van krachtwijken. En is een groep “Bedrijven en instellingen” toegevoegd. Dat leidt tot de volgende indeling:

• Burgers (Productkaart 1 t/m 7); • Jeugd (Productkaart 8 t/m 11); • Studenten (Productkaart 12 t/m 13); • Ouderen (Productkaart 14 t/m 16); • Bedrijven en instellingen(Productkaart 17 t/m 20);

De samenstellers van deze BVL-catalogus zijn in bijlage 2 vermeld. Veel leesplezier


4

BVL-product 1. Rookmeldercampagnes Doel Het geven van voorlichting over brandveiligheid in huis in krachtwijken of

andere gemeentelijke aandachtsgebieden en het installeren van rookmelders en zo de rookmelderdichtheid te vergroten. Hierdoor wordt de kans op brand verkleind en wordt een handelingsperspectief geboden in geval van brand.

Doelgroep Alle burgers in hun eigen woonomgeving, dit kunnen krachtwijken of andere gemeentelijke aandachtsgebieden zijn.

Beschrijving Persoonlijke benadering om rookmelderdichtheid te vergroten. Het ophangen en aanbieden van de rookmelders vindt plaats als service. In het district Utrecht is er een gezamenlijk project van Woningbouwcorporatie (Mitros), gemeente, De Wissel (bemiddelingsorganisatie die projecten en studenten aan elkaar koppelt) en leerlingen ROC geweest. Studenten ROC geven voorlichting in sociale woningbouw-woningen en installeren rookmelders.

Varianten De gemeentes Amersfoort, Utrecht en Zeist hebben inmiddels een traditie op gebied van rookmeldercampagnes.

Proces Zeist en Amersfoort: Burgers worden persoonlijk benaderd door middel van een brief, waarna er een huisbezoek volgt. Utrecht: Met betrokken ROC-instelling zijn afspraken gemaakt over de mogelijkheid om dit project als stage voor studenten aan te merken. Op deze manier is aan ROC-studenten met een multiculturele achtergrond, de mogelijkheid voor een stage aangeboden. ROC-studenten in de technische richting (elektrotechniek, installeren rookmelders) en sociale richting (maatschappelijke dienstverlening, geven van brandveiligheidsvoorlichting) zijn opgeleid door Cor Kraaijenhagen (gedurende enkele maanden). De studenten hebben zelf een projectvoorstel moeten schrijven en hun werkzaamheden moeten beschrijven. Het onderdeel brandveiligheid, houding en gedrag is hun bijgebracht door Cor. Een student elektrotechniek plaatste de rookmelders, terwijl de student maatschappelijke dienstverlening aan de bewoners het belang van brandveilig gedrag en een brandveilige inrichting duidelijk maakte. Dit gebeurde in verschillende talen en daardoor was de boodschap nog duidelijker. In dit project is intensieve samenwerking met woningbouwvereniging Mitros geweest. Mitros heeft de aanschaf van de rookmelders gefinancierd. Tijdens de woningbezoeken konden bewoners ook zaken melden die de woningbouwvereniging betroffen. Deze zaken zijn opgepakt door Mitros. Tevens konden ook andere misstanden worden gesignaleerd en teruggekoppeld naar hulpverleners. In dit project is niet alleen voorlichting gegeven aan en rookmelders opgehangen bij bewoners van sociale woningbouwpanden, maar zijn ook de studenten geschoold in brandveiligheid. Zodoende kunnen zij ook brandveiligheid gaan uitdragen in hun kennissen- en vriendenkring.

Betrokkenen Extern: Gemeenten, woningcorporaties, ROC instelling, De Wissel, bewoners voor het aanleveren van adressen Eventueel pers

Intern: De afdeling preventie (T&H /V&A) Bedrijfsbureau

Capaciteit Voorbereiding Gebiedsafbakening (wijk, dorp, gebied). Adressenbestand genereren (via de gemeente).


5

Brieven printen, vouwen, insteken en verspreiden via de post. Reacties verwerken en afspraken plannen. Huisbezoeken afleggen. (1 uur per bezoek) Uitvoering Twee a drie preventisten gedurende circa 72 uur, tijdens kantooruren (afhankelijk van het aantal te bezoeken adressen) Utrecht: Incidenteel: ongeveer 400 uur door VRU.

Benodigd budget Zeist: Afhankelijk van de grootte van de campagne € 1.000, - tot € 1.500, -. Rookmelders worden al dan niet in rekening gebracht. Voor de methode Utrecht komen hier de kosten van vervoer en studentenbegeleiding bij

Ervaringen Wordt door burgers als een zeer prettige benadering ervaren en heeft een grote “olievlek“ werking. Project is zeer positief ervaren bij bewoners, studenten (Utrecht) en gemeenten. Bijvangst: stageplaatsen voor ROC-studenten.

Effectmeting De rookmeldercampagne in Amersfoort heeft landelijke bekendheid verworven en is vertaald in een handboek. In Zeist is onderzoek gedaan naar effecten van de rookmeldercampagne. Deze wordt door burgers gewaardeerd met een rapportcijfer 8, heeft een gunstig direct (VRU hangt rookmelders op) en indirect effect (initiatieven burger) op de rookmelderdichtheid en het veiligheidsbewustzijn. Zie voor het complete onderzoek het Onderzoeksrapport Rookmeldercampagne (2013). In Utrecht moet nog effectmeting plaatsvinden

Bron/contactpersoon District Binnenstroom: René Timmerman District Utrecht: Cor Kraaijenhagen District Eemland: Bas Gul

Beschikbare aanvullende gegevens

Zeist: Onderzoeksverslag Effectmeting door René Timmerman en Herman Wesseling Amersfoort: Handboek Utrecht: Speciaal ontwikkelde brochure


6

Rookmeldercampagne Zeist


7

BVL-product 2. Inzetten ambassadeurs

Doel Primair doel is burgers te informeren over brandveiligheid. Tevens is de doelstelling om brandweervrijwilligers bewust te maken van brandpreventie en zelfredzaamheid, door hen te motiveren om ambassadeur BVL te worden zodat zij ingezet kunnen worden bij voorlichtingsactiviteiten, open dagen, brandpreventieweken, etc.

Doelgroep De primaire doelgroep zal voornamelijk bestaan uit burgers in de woonsituatie, maar is per actie verschillend, maar. Brandweervrijwilligers zijn ook doelgroep door deze bewust te maken van brandpreventieve aspecten. Zij kunnen bijvoorbeeld worden ingezet bij wijkgerichte acties, voorlichting op scholen en/of open dagen.

Beschrijving Opleiden van brandweervrijwilligers om zo hun kennis en vaardigheden te vergroten om gemotiveerd, gecoördineerd en gefundeerd voorlichting te kunnen geven aan diverse primaire doelgroepen. Door het inzetten van vrijwilligers als ambassadeurs wordt het maatschappelijk belang van de brandweer versterkt. Daarnaast is het draagvlak onder vrijwilligers groot omdat zij zich verbonden voelen met hun eigen omgeving en hier direct kunnen anticiperen.

Proces Zie productkaart “Voorlichting BVL algemeen”. Betrokkenen Extern:

gemeenten (integraal veiligheidsbeleid). Intern: Postcommandanten, vrijwilligers, MT, preventisten

Aanwezige en benodigde middelen

Ten behoeve van de training aan de ambassadeurs en ten behoeve van de ambassadeurs; voorlichtingsmateriaal, training, kleding. Voor het gebruik van presentatie en voorlichtingsmateriaal door de ambassadeurs zie de productkaart “Voorlichting Algemeen”

Capaciteit Implementatie: Implementatie-inspanning (eenmalig per district) (20 uur) Voorbereiding: Gereedzetten middelen: presentatie Administratieve voorbereiding (4 uur) Uitvoering: Aanvragen verwerken en uitzetten bij ambassadeurs, evaluatie (4 uur)

Benodigd budget Oefenmiddelen en presentatiemateriaal Mailing: overhead Een aantal middelen worden in beginsel eenmalig aangeschaft, naar verloop van tijd zullen materialen vervangen dan wel opnieuw aangeschaft moeten worden Indien training aan den nieuwe ambassadeurs door eigen personeel wordt gedaan zijn de kosten € 500,00 per op te leiden groep van maximaal 12 personen. Wordt de training extern uitgevoerd dan vermeerderen de kosten met de uren van een externe trainer voor drie trainingsavonden van 3 uur. De geschatte kosten zijn dan € 2.000,00 per groep van maximaal 12 personen. De ambassadeurs kunnen de uren waarvoor ze zijn ingezet voor Brandveilig Leven declareren als repressieve oefenuren. Voor het gebruik van presentatie en voorlichtingsmateriaal door de ambassadeurs zie de productkaart “Voorlichting Algemeen”


8

Ervaringen Binnen Rijn & Venen is een groep enthousiaste ambassadeurs opgeleid en ingezet.

Effectmeting Effectmeting moet nog plaats vinden. Bron/contactpersoon District Rijn & Venen: Diana Bouwman Beschikbare aanvullende gegevens

Vastgesteld MT voorstel district Rijn en Venen


9

BVL-product 3. Workshop zelfredzaamheid

Doel Bewustwording van brandrisico’s in dagelijks leven en bieden van handelingsperspectief bij brand in de huiselijke omgeving.

Doelgroep Burgers in het algemeen en eventueel specifiek mensen met een fysieke of geestelijke beperking.

Beschrijving Een presentatie over brandrisico’s en brandveiligheid, gevolgd door het oefenen met blusmiddelen gericht op de thuissituatie van burgers.

Proces Wordt aangeboden aan diverse doelgroepen via lokale media of na persoonlijk contact en na aanmelding door burgers gegeven.

Betrokkenen Extern: n.v.t.

Intern BJZ/C IB (Oefenmiddelen) Administratieve medewerkers


Presentaties Blusmiddelen 1 per 4 deelnemers Gasbak / geprepareerde ‘vlam in de pan’

Capaciteit Implementatie: Implementatie-inspanning (eenmalig per district) (10 uur) Voorbereiding Workshop: Gereedzetten middelen (1 uur) Administratieve voorbereiding (1 uur) Uitvoering Workshop Twee preventisten gedurende circa 3 uur, veelal in de avond: In totaal circa 6 uur.

Benodigd budget Oefenmiddelen (al aanwezig binnen VRU) Mailing (overhead)

Ervaringen Geschikt voor relatief kleine groepen (20 personen). Dit product wordt zeer gewaardeerd door de deelnemers. Vooral bewuste burgers lijken deel te nemen. Redelijke arbeidsintensief.

Effectmeting Het instrument lijkt effectief, omdat kennis, zelfredzaamheid en zelfvertrouwen van cursisten worden vergroot. Effectmeting moet nog plaats vinden.

Bron/contactpersoon District Binnenstroom: René Timmerman Beschikbare aanvullende gegevens

Flyer


10

Oefenen met “vlam in de pan” tijdens workshop zelfredzaamheid


11

BVL-product 4. Wijkgericht werken / Netwerken

Doel Bevordering van de veiligheid door een betere, gebiedsgerichte samenwerking tussen gemeente, woningbouwverenigingen, politie en brandweer.

Doelgroep Inwoners van een bepaalde wijk, ofwel een gericht deel van de inwoners.

Beschrijving Netwerken op diverse niveaus en aansluiten bij bestaande wijkgerichte activiteiten. Deelnemende partners kunnen eenduidig en integraal een gebied bereiken. Voorbeelden zijn aansluiten bij wijkgerichte overleggen of wijkbijeenkomsten en activiteiten.

Variant Een variant is de samenwerking met woningbouwverenigingen opbouwen. Het gezamenlijk belang om verhuurde woningen brandveiliger te maken leidt tot een vruchtbare samenwerking.

Proces Netwerken op diverse niveaus zodat men van elkaar te weten komt wat er leeft bij de diverse disciplines en men acties kan inzetten waarbij de partijen elkaar versterken.

Betrokkenen Extern: medewerkers van de diverse veiligheidspartners.

Intern: Preventisten met een netwerkende instelling.


Afhankelijk van de ingezette acties (projectgewijze benadering)

Capaciteit Implementatie: Kennismaken en aansluiten bij bestaande gebiedsgerichte / wijkstructuren en daarbinnen de brandveiligheid zo effectief mogelijk bevorderen. (3 uur) Voorbereiding: Afhankelijk van de gerichte acties Uitvoering: Betrokkenheid bij wijkgerichte acties

Benodigd budget Afhankelijk van de ingezette actie.

Ervaringen In Zeist zijn goede ervaringen opgedaan. Er wordt een grotere rookmelderdichtheid bereikt, door samenwerking van de diverse partijen, zoals woningbouwverenigingen.

Effectmeting Er wordt een hogere rookmelderdichtheid bereikt en informatie over brandveiligheid wordt beter bekend. De combinatie met woningbouwvereniging en aansluiting bij Politievoorlichting werpt extra vruchten af.

Bron/contactpersoon District Binnenstroom: René Timmerman Beschikbare aanvullende gegevens

Stappenplan


12

BVL-product 5. Voorlichting algemeen BVL

Doel Een zo breed mogelijk groep ‘burgers’ bewust maken van brandveiligheid in en om de woning.

Doelgroep Burgers (divers)

Beschrijving Voorlichting geven aan burger. Dit kunnen ouderen, kinderen, jongeren, allochtonen, zwakbegaafden, etc. zijn. Op de doelgroep afgestemde voorlichting geven op specifieke momenten. Maar ook tijdens open dagen, door het aanbieden van lespakketten, op verzoek van een wijk/welzijnsorganisatie, etc.

Proces Het vergroten van het brandveiligheidsbewustzijnsniveau van burgers. Betrokkenen Extern:

Per activiteit te bepalen. Intern: Preventisten, PC, MT, ambassadeurs


Audiovisuele apparatuur, presentaties, foldermateriaal, ondersteunende middelen.

Capaciteit Implementatie: Implementatie-inspanning (eenmalig per district): 40 uur Voorbereiding: Gereedzetten middelen:

• Foldermateriaal, • presentaties • Audiovisuele apparatuur • Hulpmaterialen ter verduidelijking • Toolbox met lespakket en materiaal voor scholen

Op basis van aanvraag en activiteiten: gemiddeld 4 uur Uitvoering: Op basis van aanvraag en activiteit: gemiddeld 4 uur

Benodigd budget Oefenmiddelen Mailing overhead Toolbox per doelgroep Een aantal middelen wordt in beginsel eenmalig aangeschaft, naar verloop van tijd zullen bijvoorbeeld lespakketten, foldermateriaal etc. vervangen dan wel opnieuw aangeschaft moeten worden. € 2000,00 op jaarbasis

Ervaringen Effectmeting Effectmeting moet nog plaats vinden.

Bron/contactpersoon District Rijn & Venen: Diana Bouwman District Eemland: Wim van Keulen en Menno van Gent


Inventarislijst


13

De Preventiecontainer


14

BVL-product 6. Specifieke actie i.h.k.v. WK/ EK/ Koningsdag/ Kerst/

Brandpreventieweken

Doel Het aandacht vragen voor en vergroten van brandveiligheid tijdens specifiek periodes of (culturele en sportieve) activiteiten.

Doelgroep Burgers, bedrijven en instellingen.

Beschrijving Tijdens bepaalde periodes in het jaar bijvoorbeeld kerst of bepaalde culturele of sportieve activiteiten bijvoorbeeld Koninginnedag of EK/WK voetbal wordt door een ‘ludieke’ actie aandacht gevraagd voor brandveilige versiering, bereikbaarheid brandweer, veilig vluchten etc.

Proces Aan het begin van het jaar wordt gekeken in de werkgroep welke periode of activiteiten in aanmerking kunnen komen voor speciale en specifieke aandacht. Daar wordt een plan voor opgesteld, door HOOP vastgesteld en bekostigd.

Betrokkenen Extern: Burgers, bedrijven en instellingen Gemeenten (communicatie en colleges) Pers Intern: Afdeling preventie Afdeling communicatie


Dit is afhankelijk van de in te zetten actie en de creativiteit van de betrokkenen.

Capaciteit Implementatie: Eenmalige inspanning afhankelijk van de actie. Uitvoering: Is sterk afhankelijk van de actie

Benodigd budget Is sterk afhankelijk van de actie, ervaring uit het verleden leert dat een budget van €7.500, regio breed toereikend kan zijn.

Ervaringen Positief, in de afgelopen jaren zijn er diverse acties geweest richting zorg, scholen en horeca al dan niet in combinatie met een TableTop actie. Er zijn kerstkaarten verstuurd, onderzetters in de horeca uitgedeeld etc. etc. Daarnaast wordt het gebruik van de speciaal ontwikkelde website als positief ervaren. De ervaring leert dat een regionaal ingestoken actie in de horeca op aandacht van de landelijke pers kan rekenen.

Effectmeting Nee

Bron/contactpersoon HOOP-Werkgroep Communicatie

Speciaal ontwikkelde flyer met de brandproef


15

BVL-product 7. Brandveiligheidsvoorlichting via media

Doel Brandveiligheidsvoorlichting via media.

Doelgroep Specifieke doelgroepen die gebruik maken / lid zijn van bepaalde media Beschrijving Lezers van een specifiek medium krijgen brandveiligheidsvoorlichting.

Proces In huis-aan-huis bladen, of bladen voor een specifieke doelgroep,

stimuleren we een terugkerende rubriek over brandveiligheid. Voorbeelden zijn: “De Oud Utrechter” (oplage 55.000 exemplaren), doelgroep: iedereen die geïnteresseerd is in verhalen van het oude Utrecht. De kranten zijn overal verkrijgbaar en worden goed gelezen. In deze krant schrijft Cor Kraaijenhagen, alias Brandweerman Cor, elke keer een stuk over brandveiligheid. Vaak zijn dit ook persoonlijke verhalen, waarin de gevaren van brand duidelijk naar voren komen. Vanwege het persoonlijke karakter hebben deze verhalen een grote impact of de lezer – brandveiligheidsvoorlichting blijft zo beter hangen en is effectiever. Een ander voorbeeld is een huis-aan-huis blad, zoals verspreid wordt in bijvoorbeeld Leidsche Rijn. Ook kun je denken aan speciale thema-artikelen over brandveiligheid. Maandelijks krijgen de afdelingen communicatie van de gemeenten een brandveiligheidstip, die worden gepubliceerd op gemeentelijke websites en gemeentelijke pagina’s in huis-aan-huisbladen. Bij lokale activiteiten wordt actief de pers opgezocht door de afdeling preventie in overleg met BJZ/C

Betrokkenen Extern Redactie bladen. Gemeenten Intern Medewerkers van de Brandweer


n.v.t.

Capaciteit Voorbereidingstijd, interview (eventueel), schrijven stuk, terugkoppeling, indicatie 3 à 4 uur per rubriek / activiteit. Personele capaciteit, incidenteel en structureel, is afhankelijk van het aantal op te leiden medewerkers en het aantal activiteiten.

Benodigd budget Budget voor personele capaciteit

Ervaringen De rubrieken worden goed gelezen

Effectmeting Er heeft nog geen effectmeting plaatsgevonden.

Bron/contactpersoon District Utrecht: Cor Kraaijenhagen. Regi breed; HOOP werkgroep Preventiecommunicatie BJZ/C: Herman Wesseling


16

BVL-product 8. Voorlichting groep 4

Doel Bewustwording van brandveiligheid, verhaal meenemen naar huis. Doelgroep Leerlingen groep 4 (7/8 jaar) basisschool Beschrijving Door middel van storytelling en de bijbehorende schatkist worden kinderen

van 7/8 jaar bewust gemaakt over de diverse aspecten van brandveiligheid. De les wordt gegeven door, bij voorkeur, vrijwilligers van de brandweer die opgeleid zijn tot ‘ambassadeur’ (zie hiervoor productkaart 2)

Proces Voorlichting over brandveiligheid aan schoolkinderen in groep 4 en 5 door middel van een verhaallijn die wordt ondersteund door voorwerpen die betrokken zijn (geweest) bij brand en gespeelde verklede personages. De kinderen worden uitgenodigd zelf voorbeelden aan te dragen en zelf acties te gaan ondernemen in hun eigen thuissituatie. Deze leeftijdsgroep is heel ontvankelijk voor informatie en geeft deze informatie ook aan de ouders door. Op deze manier komt de brandveiligheidsvoorlichting ook bij de ouders terecht.

Betrokkenen Extern: Leerlingen, docenten, directie, ouders

Intern: Vrijwilligers, preventisten


Schatkist, kleur- en Doeboek Billy Brandkraan, sleutelhanger Billy Brandkraan

Capaciteit Implementatie: Implementatie-inspanning (eenmalig per district): 40 uur Voorbereiding: Gereedzetten middelen: schatkist Administratieve voorbereiding:

• Aanschrijven scholen • Brief voor ouders deelnemende scholen • Evaluatie leerkracht en ouders (4 uur per school)

Uitvoering: Op basis van aanvraag (3-5 uur)

Benodigd budget Oefenmiddelen: diverse structureel en incidenteel/eenmalig/voorraad Mailing: overhead Bijvoorbeeld: (Schat)kist: (eenmalig per schatkist) 500, - Kleur- en Doeboek + Sleutelhanger € 3,00 per leerling

Ervaringen Het project is een aantal jaar geleden door “Brandweerman Cor”- Cor Kraaijenhagen- bedacht en ontwikkeld als het project “BrandMeester”. Inmiddels zijn er landelijk diverse varianten ontwikkeld. Leerlingen en medewerkers van scholen zijn veelal enthousiast.

Effectmeting Effectmeting heeft plaatsgevonden in de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek en Flevoland. Hieruit blijkt dat bij leerlingen die de voorlichting hebben gehad na drie maanden meer weten over brandveiligheid dan de groep die geen voorlichting heeft gehad

Bron/contactpersoon District Rijn & Venen: Diana Bouwman District Utrecht: Cor Kraaijenhagen, Iris Visser, Renée Köllmann,


Onderzoeksrapport Gooi en Vechtstreek en Flevoland Vastgesteld MT voorstel district Rijn en Venen


17

Schatkistproject Rijn & Venen

Brandweerman Cor – Project BrandMeester


18

BVL-product 9. Brandveiligheid thuis voor de bovenbouw van het

basisonderwijs

Doel Leerlingen van basisscholen voorbereiden op mogelijke gevaren van brand.

Doelgroep Leerlingen van groep 6, 7 & 8 ( 11 en 12 jaar).

Beschrijving Door middel van proefjes, filmpjes, games en leuke toetsen, leerlingen voorbereiden op mogelijk brandgevaar in en rond het huis.

Proces Huiswerkopdracht eindtoets. Certificaat van de brandveiligheidscursus.

Betrokkenen Extern Directie en leraren van basisscholen. Intern Afd. Preventie, beroeps en vrijwilligers


Brandweermaterieel, rookmachines, vuurlinten, communicatiemiddelen.

Capaciteit Implementatie: Implementatie-inspanning: 2 lessen van 1.5 uur Voorbereiding Gereedzetten middelen: 15 minuten Uitvoering Per les voorbereiding en afsluiting 3,5 uur incl. reistijd.

Benodigd budget Kosten papier voor certificaat, toetsen, proefjes en usb-stick: eenmalig € 5, - per les per klas. Excl. uren van de docent (zie capaciteit. In het district Rijn & Venen wordt tevens het lespakket van Billy Brandkraan voor groep 6/7 en Brandgevaar voor groep 7/8 ingezet. De kosten hiervoor zijn: € 1,50 per leerling voor het lespakket van Billy Brandkraan en € 3,00 per leerling voor het lespakket Brandgevaar Voor een aan de leerkrachten ter beschikking gestelde leskist is een budget van € 100, - per kist nodig.

Ervaringen Leerlingen zijn enthousiast door dat ze nu meer weten en hierdoor weer hun ouders stimuleren met wat ze nu al weten.

Effectmeting Leerlingen die kennis hebben van veiligheid maken zich meer druk over brandveiligheid thuis.

Bron/contactpersoon District Eemland: Wim van Keulen en Menno van Gent District Rijn & Venen: Diana Bouwman


19

BVL-product 10. BHV voor VMBO Doel Veiligheid in bedrijven en instellingen vergroten door VMBO-leerlingen te

scholen tot bedrijfshulpverlener. In contact komen met de brandweervrijwilliger van de toekomst. Maatschappelijk doel is verder de kansen op werk voor deze doelgroep te vergroten.

Doelgroep De directe doelgroep van dit BVL-product vormen de VMBO leerlingen. Indirect vervullen zij later een belangrijke rol in het vergroten van veiligheid op hun werkplek.

Beschrijving Jongeren de kans geven op het behalen van een BHV diploma, waardoor de kansen op de arbeidsmarkt vergroot worden en er een stuk bewustwording wordt vergroot. Tevens wordt daarmee de veiligheid in instellingen en bedrijven op termijn vergroot.

Proces In een aantal dagdelen krijgen de leerlingen een volledige BHV opleiding. Betrokkenen Extern:

Leerkrachten en EHBO instructeur

Intern: 2 gecertificeerde brandweer instructeurs

benodigde middelen NIBHV lesmateriaal, gas deemoed en diverse soorten blusmiddelen Capaciteit Implementatie:

Implementatie-inspanning (eenmalig per district): 36 uur Voorbereiding: Gereedzetten middelen: 1 dagdeel Administratieve voorbereiding: 1 dagdeel Uitvoering: Totaal structureel: 18 uur Totaal incidenteel: 18 uur

Benodigd budget Opleiding tot BHV-er op EHBO-onderdelen: € 500, - per cursist. Brandveiligheidsdeel is hierboven uitgedrukt in capaciteit van VRU-personeel. Oefenmiddelen Mailing

Ervaringen Voor ervaringen en nadere informatie bekijk de BHV folder en BHV brochure Effectmeting Structureel ingebed in de opleiding van VMBO SG Schoonoord in Zeist en

vanaf 2013 ook in Nieuwegein toegepast. Bron/contactpersoon District Binnenstroom / BJZ/C: Herman Wesseling Beschikbare aanvullende gegevens

Flyer Handreiking voor korpsen


20

Oefenen met “vlam in de pan” tijdens VMBO-BHV training


21

BVL-product 11. Voorlichting aan moeilijk opvoedbare jongeren Doel Jongeren bewust maken van het belang van brandveilig gedrag en hun eigen

verantwoordelijkheid hierin.

Doelgroep Moeilijk opvoedbare jongeren in kamertrainingscentra (KTC).

Beschrijving Pilot om moeilijk opvoedbare jongeren kennis te laten maken met brandpreventie in de eigen omgeving.

Proces VRU Brandweer District Utrecht is benaderd of zij medewerking wilde verlenen aan brandveiligheidsvoorlichting bij moeilijk opvoedbare jongeren. Deze jongeren (16-18 jaar) wonen in een gewone woonwijk onder begeleiding in een woonhuis met elk een eigen kamer en een gemeenschappelijke ruimte als woonkamer en keuken. Dit is een vorm van opvang die bekend staat als kamertraining (KTC). Een medewerker van de brandweer gaat op bezoek in een KTC-woonhuis en probeert ten eerste contact te krijgen met de jongeren. Vervolgens wordt geprobeerd om de jongeren kennis bij te brengen van brandpreventie. Met name, wat hun eigen rol en verantwoordelijkheid hierin is “met jouw gedrag kun je anderen in gevaar brengen”.

Betrokkenen Extern Bureau Jeugdzorg en diverse kamertrainingscentra (KTC). Intern Medewerkers van de Brandweer


Voorlichtingsmateriaal, ook audiovisueel.

Capaciteit Implementatie: Voorbereiding Voorbereidingstijd en tijd benodigd voor het geven van de voorlichting. Hoeveelheid tijd afhankelijk van de omvang van het project / aantal te bezoeken KTC. Uitvoering Afhankelijk van de omvang van het project

Benodigd budget Budget voor personele capaciteit, afhankelijk van de omvang van het project / aantal te bezoeken KTC.

Ervaringen Moeilijke doelgroep. Het kost tijd om vertrouwen te winnen. Mogelijk zijn meerdere bezoeken aan een adres noodzakelijk.

Effectmeting Effectmeting heeft nog niet plaatsgevonden.

Bron District Utrecht: Cor Kraaijenhagen


22

BVL-product 12. Bewustzijnsbevordering studenten (bewoners kamerverhuur)

Doel Vergroten van het veiligheidsbewustzijn van de bewoners. Doelgroep Kamerbewoners, studenten.

Beschrijving Door het aanbrengen van afbeeldingen in het pand wordt verkeerd gedrag in brandveilig gebruik onbewust positief beïnvloed. Onbewuste beïnvloeding blijkt een langdurig effect te hebben in het bevorderen van gedragsverandering. Het positieve effect wordt bereikt door de combinatie van een afbeelding en een tekst. De afbeelding en de tekst zijn ontworpen door gedragswetenschappers van Tabula Rasa.

Proces Door stickers aan te brengen tijdens een controle worden de bewoners onbewust herinnerd aan brandveilig gedrag.

Betrokkenen Extern: Bewoners en eigenaren van kamerverhuurpanden. Intern: Medewerkers van de afdeling preventie.


Voorbeeldstickers en het onderzoeksrapport van Tabula Rasa (gedragswetenschappers), in opdracht van de NVBR.

Capaciteit Implementatie: Implementatie-inspanning (eenmalig per district): laten drukken van stickers. Voorbereiding: Verdelen van stickers onder preventisten (per pand minimaal 1 sticker per verdieping). Administratieve voorbereiding: geen. Uitvoering: Preventisten plakken de stickers op locaties waar de bewoners vaak langskomen, zoals in de gangen, het trappenhuis en de gemeenschappelijke keuken of woonkamer.

Benodigd budget Drukkosten stickers

Ervaringen De pilots zijn uitgevoerd in Nijmegen, Rotterdam en Utrecht. In iedere gemeente zijn stickers aangebracht in 30 kamerverhuurpanden/ studentenhuizen. Daarnaast was er een controlegroep van 10 panden per gemeente. Stickers met een afbeelding en tekst volgens de descriptieve norm (Rotterdam) en de injunctieve norm (Utrecht) hadden een positief effect op het brandveilige gedrag van de bewoners. Stickers met een ‘prompt’ (een geheugensteuntje) zijn getest in Nijmegen. Deze vorm bleek geen effect te hebben op het gedrag van de bewoners.

Effectmeting De effectmeting is beschreven in het rapport van Tabula Rasa. Zij hebben deze pilot in opdracht van de NVBR (Brandweer Nederland) uitgevoerd. De tekst is opgesteld volgens de ‘descriptieve norm’ en de ‘injunctieve norm’. De descriptieve norm wil zeggen: wat mensen gewoonlijk zullen doen in een bepaalde situatie en mensen zich van nature steeds aanpassen aan de meerderheid (zie blz. 9 van het onderzoeksrapport voor een nadere uitleg). De injunctieve norm wil zeggen: volgens de regels over wat maatschappelijk verwacht, geaccepteerd en getolereerd wordt (zie blz. 10 van het rapport). Een afbeelding en een tekst die aan één van beide normen voldoet heeft bewezen positief effect op het brandveilig gedrag van de bewoners. Het meeste effect lijkt bereikt te worden door tijdens de controle van een kamerverhuurpand de bewoners voor te lichten over brandveiligheid en tegelijkertijd de stickers aan te brengen. Dan wordt zowel het bewuste en


23

onbewuste gedrag beïnvloed. Dit is echter niet getest.

Bron/contactpersoon Afdeling Risicobeheersing: Hans Nederhoff (projectleider pilot VRU). Beschikbare aanvullende gegevens

Rapport Tabula Rasa: Brandveiligheid stimuleren in studentenhuizen middels sociaal psychologische interventies. Resultaten van een veldexperiment in Utrecht, Rotterdam en Nijmegen Voorbeeld sticker


24

BVL-product 13. Studenten en Brandveiligheid Doel Studenten bewust maken van de gevaren van nonchalant brandonveilig

gedrag.

Doelgroep Studenten eerstejaars.

Beschrijving Tijdens de Introductieweek maken de eerstejaarsstudenten kennis met de gevaren van brandonveilige situaties.

Proces VRU Brandweer District Utrecht bemant een stand van de brandweer tijdens de Uitmarkt in de Introductieweek van eerstejaarsstudenten. Het doel is de studenten bewust te maken van het gevaar dat op de loer ligt als ze nonchalant (qua brandveiligheid) omgaan met hun woonsituatie. Proberen het gedrag te beïnvloeden door simpele, maar doeltreffende adviezen te geven. Dit werkt het best als het op een luchtige, maar doordringende manier gepresenteerd wordt. Tijdens de Uitmarkt zijn de vaste onderdelen dan ook de presentatie van “de-vlam-in-de-pan” (presentatie door Cor Kraaijenhagen) en een zoektocht naar de uitgang in een met (nep)rook gevuld “studentenhuis”. Verder wordt een brandpreventiequiz gedaan, waarbij leuke prijzen te verdienen zijn.

Betrokkenen Extern Organisatie Uitmarkt voor eerstejaars studenten.

Intern Medewerkers van de Brandweer.


Alle benodigdheden voor de brandpreventiepresentatie en voor het bouwen van het “studentenhuis” en een rookmachine. Voorlichtingsmateriaal, quizmateriaal en prijzen.

Capaciteit Voorbereidingstijd en opbouwtijd (3 à 4 medewerkers). Aanwezigheid tijdens Uitmarkt (ongeveer 8 medewerkers).

Benodigd budget Budget voor personele capaciteit. Budget voor stand tijdens Uitmarkt. Advertentie in Studentenkrant. Budget voor brandpreventiepresentatie en voor het bouwen van een “studentenhuis”. Budget voor voorlichtingsmateriaal, quizmateriaal en prijzen.

Ervaringen Enthousiaste studenten, die vaak nog niet eerder geconfronteerd zijn met de mogelijke gevaren van brand en rook.

Effectmeting Effectmeting heeft nog niet plaatsgevonden.

Bron District Utrecht: André Overeem, Saskia Pouw, Cor Kraaijenhagen.


25

BVL-product 14. Geen nood bij brand Doel Het vergroten van de zelfredzaamheid en eigen verantwoordelijkheid.

Hierbij zijn kwetsbare doelgroepen als speerpunt benoemd Doelgroep De zorginstellingen en de verminderd zelfredzame bewoners.

Een gedeelte van de burgers met lichamelijke of geestelijke beperkingen verblijft tijdelijk, of woont permanent, in zorginstellingen zoals ziekenhuizen, verpleeg- en verzorgtehuizen, revalidatie instellingen of instellingen voor geestelijke gezondheidszorg.

Beschrijving • Het gedrag en handelen van de betrokkenen in een zorginstelling een positief effect krijgt op brandveiligheid.

• Het personeel en cliënten adequaat voorbereiden op een incident.

• Bewustzijnsverhoging op het gebied van eigen verantwoordelijkheid

• Verhoging veiligheidsbewustzijn van de gebruiker.

• Het op een andere wijze benaderen van medewerkers, cliënten, management en bestuur van een zorginstelling door o.a. het afsluiten van samenwerkingsovereenkomst, de inzet van veiligheidsexpedities en opstellen van een masterplan brandveiligheid. Van de preventiemedewerkers worden hierin een andere houding en competenties verwacht

Proces Indien een keuze wordt gemaakt om de methodiek GNBB in een zorginstelling te gaan inzetten wordt dit vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst op instellingen (koepels) niveau. Vervolgens wordt op locatie niveau na een Nulmeting een veiligheidsexpeditie gehouden. De leermomenten en aanbevelingen vormen de input voor vervolg acties uit de Toolbox en het opstellen van een masterplan brandveiligheid van de betreffende zorginstelling. Uiteindelijk moet dit resulteren in een veiligheid systematiek (beleid).

Betrokkenen Extern:

De zorginstellingen op bestuurlijk en management niveau en op locatie niveau het management, medewerkers en cliënten.

De gemeenten i.h.k.v. uitvoeringsprogramma en bevoegd gezag.

Intern:

De afdeling preventie, de GHOR en directie binnen de VRU.

De landelijke projectgroep GNBB omdat de methodiek doorontwikkeld wordt.


Fotocamera, tablet en Toolbox (in ontwikkeling zoals table-top, overige middelen t.b.v. de interne organisatie en cliënten enz.)

Capaciteit Momenteel wordt het uitvoeringsplan 2014 uitgewerkt en het Beleid GNBB 2015-2018 i.h.k.v. stimulerende preventie voorbereid. Hier maakt de capaciteit onderdeel van uit.

Benodigd budget Momenteel wordt het uitvoeringsplan 2014 uitgewerkt en het Beleid GNBB 2015-2018 i.h.k.v. stimulerende preventie voorbereid. Hier maken kosten onderdeel van uit.

Ervaringen De evaluatie VRU pilot 2013 GNBB is in de stuurgroep vastgesteld. De conclusie is dat de VRU moet doorgaan met de methodiek GNBB en deze in 2014 verder ontwikkelen met behulp van de leerpunten en aanbevelingen uit de evaluatie.

De zorginstellingen zijn enthousiast geworden en staan positief tegenover de methodiek. Ook is een groot deel van de preventiemedewerkers


26

enthousiaste expeditieleiders geworden.

Tijdens de pilot is er veel ervaring opgedaan, duidelijk is dat de voorbereiding op het gebied van samenwerkingsovereenkomst, veiligheidsexpeditie, de uitwerking daarvan en het maken van vervolgafspraken beter kan. Binnen de zorginstellingen moet het management en bestuur daadwerkelijk betrokken worden bij de methodiek. Hiermee neemt de bewustwording en verantwoordelijkheidsbesef toe en wordt het draadvlak van de methodiek groter.

Het effect moet beter gemeten gaan worden.

Effectmeting Tijdens de pilot 2013 is de effectmeting (nul en eind) naar de zorginstellingen beperkt gebleven. In het uitvoeringsplan 2014 wordt de effectmeting een belangrijk onderdeel van het proces.

Bron/contactpersoon Ton Klever projectleider / projectgroep pilot 2013 (expeditieleiders)


27

BVL-product 15. WMO-benadering Doel Samenwerken met de gemeentelijke afdeling WMO (Wet maatschappelijke

ondersteuning) bij het bevorderen van de (brand)veiligheid bij de doelgroep.

Doelgroep Inwoners van gemeenten die gebruik maken van de diensten van de afdeling WMO (mensen met een verstandelijke beperking, zoals ouderen met psychogeriatrische problemen, mensen met ernstige en langdurige psychiatrische klachten, mensen met een zintuiglijke beperking en allochtone burgers). Het betreft inwoners die in meer of mindere mate hulp ontvangen in het dagelijks functioneren.

Beschrijving Het extra bewust maken van de WMO-ers op het gebied van brandveiligheid, zodat zij de veiligheid kunnen bevorderen bij hun cliënten. Brandveiligheid maakt al onderdeel uit van de taken van de WMO-ers. Deze benadering is gestart in de Brandpreventieweek 2013. De ervaringen van VRU en WMO-partners worden nog uitgewisseld. De doelgroep wordt bereikt door samenwerking met de WMO-afdelingen en WMO-consulenten.

Proces Voor de brandpreventieweek 2013 zijn de afdelingshoofden van de gemeentelijke WMO-afdelingen uitgenodigd voor overleg over de mogelijke rol van WMO-consulenten op het gebied van brandveiligheid. Afgesproken is de WMO-consulenten in een reeks bijeenkomsten te informeren over brandveiligheidsaspecten en te stimuleren dat uit te dragen bij hun klanten.

Betrokkenen Extern: de gemeentelijke afdelingen WMO, met name de WMO-consulenten die de huisbezoeken doen.

Intern: de afdeling preventie


Onder constructie Workshop zelfredzaamheid Powerpoint presentatie Hoofden WMO en consulenten WMO NVBR folder controlelijst brandveiligheid thuis Bewaarklapper Brandwondenstichting

Capaciteit Implementatie: Implementatie-inspanning (eenmalig per district): 8 uur Voorbereiding: Locatie; Gereed zetten middelen Administratieve voorbereiding: 4 uur Uitvoering: Training WMO-consulenten door preventisten: 2 uur per sessie Ligt goeddeels bij de partners van de WMO-afdelingen.

Benodigd budget Oefenmiddelen zijn grotendeels aanwezig binnen VRU Mailing (overheid) Bewaarklapper, NVBR folder (€ 6500,00 per 10.000 stuks)

Ervaringen Eerste indruk is dat de afdelingshoofden van WMO-afdelingen de doelstelling van de samenwerking onderschrijven en bereid zijn hun medewerkers te laten deelnemen aan het project. De deelnemende WMO-consulenten worden momenteel geïnformeerd.

Effectmeting Effectmeting gaat nog plaats vinden in voorjaar 2014.

Bron/contactpersoon BKZ/C: Herman Wesseling Werkgroepleden HOOP communicatie


28

BVL-product 16. Ouderen en Brandveiligheid Doel Brandveilig gedrag bij ouderen stimuleren.

Doelgroep Zelfstandig wonende ouderen in een seniorencomplex.

Beschrijving Pilot om een specifieke voorlichting op te zetten voor ouderen.

Proces Statistisch gezien blijken ouderen vaker slachtoffer te zijn bij een brand. Waarschijnlijk komt dit door een combinatie van brandonveilig gedrag, brandonveilige inrichting en verminderde mobiliteit. Het doel van deze pilot is om een specifieke voorlichting te ontwikkelen, waarbij bewustwording en actiebereidheid van ouderen centraal staat.

Betrokkenen Extern VVE seniorencomplexen. Intern Medewerkers van de Brandweer


Voorlichtingsmateriaal, in diverse vormen.

Capaciteit Implementatie: Voorbereiding Voorbereidingstijd en tijd benodigd voor het geven van de voorlichting. Hoeveelheid tijd afhankelijk van de omvang van het project / aantal te bezoeken woningen / complexen. Uitvoering Afhankelijk van de omvang van het project

Benodigd budget Budget voor personele capaciteit, afhankelijk van de omvang van de pilot.

Ervaringen Pilot nog in vooronderzoekfase.

Effectmeting Een effectmeting zal worden opgenomen in de pilot.

Bron/contactpersoon District Utrecht: Renée Köllmann en Cor Kraaijenhagen


29

BVL-product 17. Keurmerk Veilig Ondernemen Doel Het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) verbetert op een gestructureerde

manier de veiligheid van winkelgebieden (KVO-W) en bedrijventerreinen (KVO-B). Duurzame samenwerking tussen ondernemers, gemeente, politie en brandweer staat hierbij centraal.

Doelgroep Alle ondernemers en burgers in het vooraf bepaalde KVO-gebied (bedrijventerrein of een winkelgebied).

Beschrijving Een stabiele samenwerking tussen de betrokken partijen realiseren. Hierdoor wordt er daadkrachtig gebouwd aan een sociaal veilig bedrijfsterrein of winkelgebied in de breedste zin van het woord. Problemen en knelpunten worden snel en vakkundig opgelost.

Proces Betrokkenen informeren per media (krant, internet en bijvoorbeeld via een nieuwsblad van het winkelcentrum). Tekenen van de intentieverklaringen. Organiseren van een avond- en dagschouw met alle projectgroepleden. Vervolgens een matrix opstellen van de op te lossen en de te verbeteren punten. Regelmatig een integraal overleg organiseren. Doelen duidelijk stellen en daaraan reële oplossingstermijnen koppelen. Toewerken naar de 1e stap in de Certificering van het KVO.

Betrokkenen Extern: Gemeente Politie Winkeliersvereniging Eigenaar / beheerder Woningcorporatie Adviseur voor de certificering (CCV) Overige lokale betrokken partijen zoals een jongerenvereniging

Intern: De afdeling preventie (V&A / T&H) en mogelijk ook preparatiemedewerkers

Capaciteit Voorbereiding: Projectvergadering Dagschouw Avondschouw T&H Controles in het KVO-gebied Deelproject (brandveiligheid) uitwerken Uitrukoverzichten opstellen en aanleveren Uitvoering: Vertegenwoordiging van de VRU in de projectgroep door 1 preventie medewerker. Daarnaast een 2e collega als back-up. Een T&H medewerker kan daarnaast gevraagd worden voor de specifieke KVO controles. Ook de afdeling TOR (preparatie) is betrokken bij de uitvoering Het aantal structurele dan wel incidentele uren is zeer variabel in de diverse districten

Benodigd budget Geen (Alleen personele capaciteit (uren) gevraagd). Ervaringen Door de projectgroepleden als zeer prettig ervaren. Goede en snelle

afstemming tussen de diverse partijen. Op den duur wordt het veiligheidsgevoel bij de ondernemers en de burgers vergroot. Men gaat zich veiliger voelen in het KVO-gebied.

Effectmeting Terugloop van overlast en brandstichtingen. Minder ongewenste brandmeldingen. Oorzaken meldingen beter bekend. Een hoger niveau van


30

brandveiligheid, mede gebaseerd op goede onderlinge verhoudingen. Onder de ondernemers worden de effecten gemeten op basis van enquêtes.

Bron/contactpersoon Gemeente Houten: Michiel Bult Gemeente Stichtse Vecht en Woerden: Diana Bouwman Gemeente De Ronde Venen: Sander Strik District Eemland: Frank van der Meer Gemeente Utrecht: André Overeem Gemeente Veenendaal : Roy van de Pijpekamp Gemeente Rhenen: Geert Jan Rijsterborg


31

BVL-product 18. Table top Doel Aanreiken van praktische ontruimingsoefenmethode om het

veiligheidsbewustzijn te vergroten en het handelingsmogelijkheden bij incidenten te vergroten. (geen vervanging van de echte ontruimingsoefening)

Doelgroep Directie en B.H.V. organisatie van (zorg)instellingen, scholen en bedrijven. Beschrijving Een presentatie en demonstratie over Table top gevolgd door een

gezamenlijke table top casus: aan de hand van de plattegrond van het eigen gebouw wordt kennis getest en een brandoefening gesimuleerd.

Proces De methode wordt aangeboden aan diverse doelgroepen via een gerichte aanschrijving en wordt na aanmelding door instellingen, bedrijven en scholen gegeven.

Betrokkenen Extern: BHV-organisaties en directies Intern: De afdeling preventie (T&H /V&A)

Capaciteit Implementatie: Implementatie-inspanning (eenmalig per district) (20 uur) Voorbereiding: Gereedzetten middelen: zaal en tafel indeling, pc & beamer, Administratieve voorbereiding: bedrijven (doelgroep) selecteren en aanschrijven. (4 uur) Uitvoering: Twee a drie preventisten gedurende circa drie uur, tijdens en na kantooruren.

Benodigd budget Oefenmiddelen (lego per set): € 550, - Mailing: afhankelijk van de doelgroep Bouwtekeningen, vluchtplan plattegrond kopiëren op A-0 formaat.

Ervaringen Wordt door alle doelgroepen gezien als een goede aanvulling op het oefenprogramma en als goede opstap naar een echte ontruiming(oefening). Het is tevens één van de inzetmiddelen van GNBB.

Effectmeting De table top oefening heeft een landelijke prijs gewonnen vanuit de brandpreventieweek in 2011. De BHV’ers komen beter beslagen ten ijs. De methode slaat aan bij de doelgroep en wordt verspreid als een olievlek.

Bron/contactpersoon BJZ/C: Jessica Pepermans District Binnenstroom: Maarten van Geresteijn District Rijn & Venen: Diana Bouwman District Heuvelrug: John Stooker en Geert Jan Rijsterborg


32

TableTop oefening


33

BVL-product 19. Gouden rookmelder Doel Het stimuleren van veilig gebruik van de brandmeldinstallatie en het

voorkomen van loze brandmeldingen. Bedoeld naar OMS-instellingen als aanmoedigingsprijs. Achterliggende doelen zijn uitrukkosten beperken, veiligheid in verkeer vergroten en de paraatheid van hulpdiensten en BHV-organisatie bevorderen.

Doelgroep Elk bedrijf dat is aangesloten op het Openbaar Meldsysteem. Beschrijving Het jaarlijks belonen van het bedrijf dat de minste of geen nodeloze

brandmeldingen heeft gehad en/of de grootste inspanning heeft geleverd om loze meldingen terug te dringen. Voor uitreiking van de prijs door de burgemeester wordt gecontroleerd of de overige brandveiligheidszaken ook op orde zijn (logboek, certificaten etc.).

Proces Gegevens brandmeldingen van brandmeldinstallaties worden per jaar geregistreerd en gesorteerd op brand-, onecht en ongewenste melding. De objectorganisatie die er het beste in slaagt loze brandmeldingen te voorkomen, wint de aanmoedigingsprijs. Winnaar op de hoogte stellen Afspraak maken met burgemeester en objectdirectie Persbericht opstellen en verspreiden Uitreiking verzorgen.

Betrokkenen Extern: burgemeester en object (eventuele pers) Intern: Afdeling preventie, communicatie specialist Toezichthouders en administrateurs preventie


OMS databank en alle verdere tools om de meldingen te controleren.

Capaciteit Implementatie: Implementatie-inspanning (eenmalig per district): afhankelijk van de grote van het verzorgingsgebied. Uitvoering: Voorwaarde is dat administratie goed worden bijgehouden. Indien aan alle voorwaarden wordt voldaan kan het met enkele kleine inspanningen gerealiseerd worden (voorbereiding tekst burgemeester, deelname uitrukploeg aan uitreiking).

Benodigd budget Voor informatie over budgeten etc. contact opnemen met Huub Peters (District Binnenstroom).

Ervaringen Goede resultaten binnen de gemeente Zeist. Opgeleide Personen Brandmeldinstallaties zijn enthousiast om het aantal loze meldingen terug te dringen en zo de gouden rookmelder te winnen.

Effectmeting Minder loze meldingen. Het IFV heeft onderzoek gedaan naar het beleid om loze meldingen (naast Gouden rookmelder ook toezicht, advies en handhaving) terug te dringen in Zeist. Het IFV constateerde dat het beleid rendabel is.

Bron/contactpersoon District Binnenstroom: Huub Peters


34

BVL-product 20. Jaarlijkse grote oefening ontruimen in horeca of

bijeenkomst gelegenheden

Doel Het personeel van instellingen voor te bereiden op ontruiming.

Doelgroep Hulpdiensten, BHV-ers en personeel en burgers.

Beschrijving In grote horecagelegenheden met meer dan 100 personen (theater of bioscoop) realistische ontruiming oefenen.

Proces Door een grote ontruimingsoefening te houden - bijv. een theater waar 1000 mensen in kunnen - bekijken of alle hulpdiensten, politie, brandweer ambulance, gemeentelijke instanties, BHV-ers en overig personeel afgestemd opereren.

Betrokkenen Extern Politie, ambulance, onderneming waar oefening gehouden wordt Intern Afd. Preventie


Brandweer materieel, rookmachines, vuurlinten, communicatiemiddelen.

Capaciteit Implementatie: Implementatie inspanning 8 uur, voorbereiding met alle hulpdiensten en evaluatie rapportage Voorbereiding: Gereedzetten middelen: 1 uur voor aanvang Uitvoering: Door van elke discipline een aantal waarnemers te hebben kan er goed geëvalueerd worden.

Benodigd budget Afhankelijk de dag en tijdstip. Tijdens oefenavonden zijn vrijwilligers en eventueel beroeps aanwezig. Op andere dagen dienen er extra oefenuren in rekening gebracht te worden. Budget nader te bepalen afhankelijk van de grote van de oefening.

Ervaringen Zeker bij grote objecten, zoals hotels, theaters en bioscopen blijkt dat bij een ontruimingsoefening meer kennis en ervaring met ontruimen word opgedaan door de hulpdiensten. Tevens geeft het voor het personeel van het object meer zelfvertrouwen voor wat ze doen dat ze dat goed doen.

Effectmeting Door te oefenen wordt de samenwerking beter.

Bron/contactpersoon District Eemland: Wilco Jansen


35

Bijlage 1: Relatie BVL-kaarten, Maatregelenmatrix VOM

en Risicobeheersingsmaatregelen Productkaarten BVL vs. Risicobeheersingsmaatregelen VOM

Stim

ule

ren v

an h

et pla

ats

en v

an rookm

eld

ers

Com

municatie o

ver bra

ndrisico's

Pro

ductv

eilig

heid

Doelg

roep b

ewoners

van p

ortie

kflats

Doelg

roep b

ewoners

van w

onin

gen b

oven w

inkels

Doelg

roep z

org

inste

llin

gen

Doelg

roep w

oonfu

nctie v

oor verm

inderd

-zelfre

dzam

e b

ewoners

Doelg

roep b

ewoners

van a

andachts

wijken

Doelg

roep 6

0+

Doelg

roep jeugd

Doelg

roep s

tudente

n

Vers

terk

en B

HV-o

rganisaties

Keurm

erk

Veilig

Ondern

em

en

Pla

nvorm

ing b

randweer

Periodie

k toezicht

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

x x x x x x

*1

x x x x x x

*1

x x x x x x x x

x x x x x x x x x x x

x x x x x x x x x x

x

x

x

x

x x x

x

x

x

x

x

x

*2

x

Risicobeheersingsmaatregelen VOM vs. Gebouwfunctie VOM

Gebouwfunctie VOM

Gezondheidszorgfunctie 10 x x x x x

Celfunctie 9 x x x x

Onderwijsfunctie 9 x x x x

Winkelfunctie met gesloten constructie 9 x x x x

Overige gebruiksfuncties 9 x x x

Woonfunctie boven winkel 7 x x x x x x x

Industriefunctie 7 x x x x

Bijeenkomstfunctie 7 x x x

Woonfunctie verminderd zelfredzaam 7 x x x x x x

Woonfunctie portiek/portiekflat 6 x x x x x x x

Winkelfunctie 6 x x x x

Sportfunctie 6 x x x

Logiesfunctie 6 x x x x

Overige woonfuncties 6 x x x x x x

*1

*2

Impactscore brandrisicoprofiel

WMO benadering

Ouderen en brandveiligheid

Keurmerk Veilig Ondernemen

Table Top

Gouden Rookmelder

Voorlichting aan moeilijk opvoedbare jongeren

Bewustzijnbevordering studenten (bewoners kamerverhuur)

Studenten en brandveiligheid

Geen Nood Bij Brand

Jaarlijkse grote oefening ontruimen in horeca of bijeenkomstgelegenheden

Randvoorwaardelijk voor de andere BVL-activiteiten.

Maatregel is onderdeel van NUT/STOOM.

Maatregel

Risicobeheersingsmaatregelen

VOM vs. Gebouwfunctie VOM

Productkaarten BVL vs.

Risicobeheersingsmaatregelen VOM

Productkaart BVL-Catalogus

Rookmeldercampagne

Inzetten ambasadeurs

Workshop zelfredzaamheid

Wijkgericht werken / netwerken

Voorlichting algemeen BVL

Specifieke acties WK/EK/Kerst/brandpreventieweken

Brandveiiligheidsvoorlichting via de media

Voorlichting groep 4

Brandveiligheid thuis voor bovenbouw basisonderwijs

BHV voor VMBO


36

Bijlage 2: Samenstellers BVL-Catalogus HOOP-werkgroep Communicatie:

Voorzitter: Diana Bouwman René Timmerman Herman Wesseling André Overeem Wim van Keulen Ton Leppers Hans Nederhoff Opdrachtgever: HOOP Portefeuillehouder: Jouke van Dijk

BVL-catalogus Veiligheidsregio Utrecht - IFV · 2016. 4. 8. · BVL-catalogus VRU, 26-03-2014 /...

Documents

Transcript of BVL-catalogus Veiligheidsregio Utrecht - IFV · 2016. 4. 8. · BVL-catalogus VRU, 26-03-2014 /...