In deze editie• gesprekkenmetde buitenwereld• collegeconferenties• klankbordgroepen stuurgroep• 2esymposiumraden encolleges• debattrainingraadsleden• rondganglangs gemeenteraden

1

In dit document- Over dit document

1- Samenvatting 1- Met wie in de “buitenwereld” hebben we gesproken? 3- Onze vragen aan de “buitenwereld” 5- Kenmerken van de regio: Identiteit en trots 6- Regionale opgaven, kansen en ambities 7- Focusthema’s

8- Het gaat om buurt en regio 12- Bestuurlijke slagkracht en realisatiekracht 13

Toekomstvisie Leidse regio 2027

Wat vindt de buitenwereld ervan?Over de toekomst van de Leidse regio

de kracht van samen optrekken

Bulletin Toekomstvisie Leidse regiode kracht van samen optrekken

Nummer3/30mei2016

bulletin voor raadsleden en collegeleden van de G5 - Leidse regio

Samen toewerken naar het gewenste toekomstbeeld voor de Leidse RegioMet het verschijnen van de beelden van de buitenwereld is het project Toekomstvisie 2027 Leidse Regio de laatste fase ingegaan. Eind juni moet er een conceptvisie gereed zijn. Met een aantal voorbereidende documenten dat de afgelopen maanden is gerealiseerd, ligt er een goede basis om eind juni een concept-toekomstvisie Leidse Regio 2027 op te leveren. Behalve een omgevings-analyse en het document over scenario’s en toekomstbeelden Leidse regio af-komen en het document met scenario’s en toekomstbeelden zijn ook de vele gesprekken met ‘de buitenwereld’ ge-bundeld in een document dat een goed beeld geeft van hetgeen zij ons in deze fase hebben meegegeven. Daarnaast is er intensief gesproken met collegeleden en raadsleden over de toekomst van de Leidse regio.

Ikbentotnogtoezeertevredenmethetresultaat.Natuurlijkzijnweernogniet,maarikkanwelconstaterendatiedereenmetveelbetrokkenheidzijnofhaarsteentjebijdraagtenmeedenktoverdetoekomstvandezeregio.Datgeldtvoordestuurgroepenvoordeprojectgroep,maarzekerookvoordeklankbordgroepenraads-encollegeledenennatuurlijkdeafgelopenmaandenookvoordebuiten-wereld.Erisontzettendhardgewerktomtekomenwaarwenuzijn.Mooiookomteziendatzoveelmensenzichbetrokkentonenbijditgebied.Bedrijvenenorga-nisaties,hetbredemaatschappelijkmiddenveld,studenten,scholierenen‘frisdenkenders’uitde5gemeenten:Iedereenwasbereidom1ofmeeravondenmetonsmeetedenken.

Sommigeinwonersnamenuitzichzelfviadewebsitecontactmetonsopnaaraanleidingvaneenstukjeindekrant.Kortom,eengrotebetrokkenheidendatleverttenaanzienvandemensendiewehebbengesprokeneenbetrouwbaarbeeldopoverhoedebuitenwerelddeLeidseRegionuenindetoekomstziet.

Een tipje van de sluierIedereenziethetbelangvaneengoedeenintensieveresamenwerkingin.Nietalleonderwerpenhebbeneenintensieveresamenwerkingnodig,maaronderwerpenalsbijvoorbeeldwerkgelegenheid,infra-structuur,wonenenduurzaamheidenenergietransitielenenzichuitstekendomsamenintensieverenkrachtigerinoptetrekken.Datisookdebuitenwereldnietontgaan.OokzijzienveelkansenomhetgebiedvandeLeidseRegiosterkerenkrachtigeropdekaarttezetten.

Momenteelvindenerbijeenkomstenvoorraadsledenplaats.Daarinwordtookverkendwelkerandvoorwaardennodigzijnomdegezamenlijkebestuurskrachttevergrotenenwordtverkendwatvoor-ennadelenvandiversesamenwerkings-vormenzijn.Op1juniontmoetenweelkaarweerinhetAtriumvangemeente-huisLeiderdorpvooreengezamenlijksymposiumenna1junibegintdelaatstefase,deontwerpfaseenhetechteschrijf-werk.Hetisdebedoelingdatereindjunieenbreedgedragenconcept-visiegereedis.Metveelinzetenambitiegaatdatzekerlukken.

Elco BrinkmanVoorzitterStuurgroep

Toekomstvisie Leidse Regio 2027 │ de kracht van samen optrekken

AnalysedocumentVersie 2.0 │ Maart 2016

Naar een scherpere blik op de Leidse regio

1

maartBasisscholieren

Voorschoten

                                                                   Toekomstvisie  Leidse  Regio  2027  │  de kracht van samen optrekken

Discussiedocument

1  

Versie  0.3  │  Maart  2016  

Toekomstbeelden  voor    

 de  Leidse  regio

CO

NC

EP

T

Over toekomstbeelden gesproken...

Work-in-progressMetdezedocumentenwordthetgoedegesprekinderegiogestimuleerdomtekomentothetgewenstetoekomstbeeld.

De tekening van Angus, leerling van basisschool De Vos

in Voorschoten. Zijn visie op de toekomst

van de Leidse regio in 2027: “meer flats

met meer groen voor mooi uitzigt”.

AanbasisscholierenindeLeidseregioisgevraagdwatvolgenshenanderszalzijnin2017endatindevormvaneentekeningweertegeven.Ditheeftbijzonderedoorkijkjesopgeleverdwaaronderonderstaandetekening.

Robert Strijk: Juist omdat we de bundeling van krachten om ons heen zien en omdat het slimmer en efficiënter kan, is een intensievere samenwerking belangrijk.

Ton de Gans: Samenwerking is niet alleen belangrijk bij de ‘harde kant’, maar ook bij bewonersparticipatie en dienstverlening.

Michiel van der Eng: Ik zie samenwerking als een grote kans om de kwaliteit te vergroten en de kosten te verlagen.

Jeroen Staatsen: Stilstand is achteruitgang. Willen we als Leidse regio sterker worden, moeten we naar een minder vrijblijvende manier van samenwerken.

Emile Jaensch: Er is de afgelopen maanden grote inspanning geleverd om het beeld scherp te krijgen over de toekomst van onze regio.

Wie  hebben  we  gesproken?  

         

                                                                                                                                                                                                                                               

Studenten  Scholieren  

 

Schiphol  

MRDH  

Programmaraad  Zuidvleugel  

Metropoolregio  Amsterdam  

Innova0on  Quarter  

Provincie  

Kaag  en    Braassem  

Alphen  aan    den  Rijn  Katwijk  

Wassenaar  

Teylingen  

Frisdenkers    

Maatschappelijk  middenveld  

 CEO’s  bedrijven  

en    Instellingen  

 

Noordwijk  

Raadsleden  Collegeleden  Ambtenaren    

Verbonden  par0jen    

 

Haarlemmermeer  

DelW   1

In dit document- Over dit document

1

- Samenvatting

1

- Met wie in de “buitenwereld” hebben

we gesproken?

3

- Onze vragen aan de “buitenwereld” 5

- Kenmerken van de regio: Identiteit en trots 6

- Regionale opgaven, kansen en ambities 7

- Focusthema’s

8

- Het gaat om buurt en regio

12

- Bestuurlijke slagkracht en realisatiekracht 13

Toekomstvisie Leidse regio 2027Wat vindt de buitenwereld ervan?

Over de toekomst van de Leidse regio

de kracht van samen optrekken

25 februari Denktank studenten

24 maart Frisdenkers

11 april Pitchavond Studenten MBO, HBO en WO

24 maart Basisscholieren

30 maart Basisscholieren

14 april Bijeenkomst bedrijven en instellingen

19 april Maatschappelijk middenveld

1 maartCollegeconferentie

Voorschoten

Leidse regio voelt als familieWelkeonderwerpenmoeteneenplekkrijgenindetoekomst-visievoordeLeidseregio?OverdievraagbogendewethoudersenburgemeestersvanLeiden,Leiderdorp,Oegstgeest,VoorschotenenZoeterwoudezichtijdenseeninformeleconferentieopdinsdag1maart,inVoorschoten.Datgebeurdeineenprettigsfeer:“Hetisfijnomineenheelopbouwendesfeermetelkaartespreken,opzoeknaarhetgemeenschappe-lijke”,merkteeenvandeburgemeestersnaafloopop.“Hetvoeltalsfamilieendatisheelprettig.”

GastheerJeroenStaatsentraptedebijeenkomstafmeteenontvangstinMuseumVoorschoten,temiddenvaneententoonstellingmeticonenvandeZilverfabriekVanKempenenBegeer.Van1856tot1984wasdiefabriekinVoorschotengevestigd.

NaeeninspirerendepresentatieovervitalebuurtenenwijkendoorPietervanderStraaten(tevenspenvoerdervandetoekomstvisie)gingendecollegeledeninviergroepeningesprekoverdegewensteinhoudvandetoekomstvisie.

Thema’sdiedecollegeledengraagterugziendetoekomstvisiezijnondermeervitaliteit,duurzaamheid,hetsocialedomein,economie,wonen,groen,verbindingenvanwandel-enfiets-routesovergemeentegrenzenheen,goedespreidingvanvoorzieningen,zoalszwembaden,bibliothekenenbedrijven-terreinen,gezamenlijkebeleidsontwikkelingenuitwisselingvankennis,know-howenervaringen.“Hetbenoemenvanzulkethemaisgemakkelijk”,merkteeenwethoudernaafloopop,“maardezeconcreetmakenisnogeenheleklus.Degoedesfeergeeftwelhetvertrouwendaterwatkomtwaarwewataanhebben.”

16 maartKlankbordgroep +

Stuurgroep Leiden

Om de toekomst te doorleven moet je ermee bezig zijnIsereengezamenlijkbeeldoverderegiotevindenwaarbijweonshappyvoelen?MetdezevraagtrapteElcoBrinkmanop16maarteenbijeenkomstafvandeklankbordgroep.Zo’ntwintigraadsledenenstuurgroepledenkwamendieavondbijeenindetuinzaalvandeHortusBotanicusinLeiden.Brinkmanlichttetoedatwescenario’sgebruikenommetelkaaringesprektegaanoverhetgewensteontwikkelperspectiefvoorderegio.

Aandedrierondediscussietafelsbleekalsneldatiedereeneigenbeeldenheeftoverdepreciezeontwikkelingvanderegio,endathetgoedenleukisomdiebeeldenuittewisselen.“Zokomenwesteedsverder,”concludeerdeeenraadsliduitLeiderdorpnaafloop,“wedenkensteedsmeerinhelikopterview.Hetismooiomteziendatwesteedsmeermetelkaarvanuitdezelfdehoekkijkennaareen

probleem.”EenraadsliduitLeidenvielhembij:“Ikgunonzecollega’sinderadeneenzelfdesessie:opeenlosseenonbe-vangenmanierhetgesprekaangaan.”

Nadediscussieoverdescenario’swarenerookzorgenbijsommigeledenvandeklankbordgroep.“Webeginnenmijlenvoortelopenoponzecollegaraadsleden.Hetgaatbestwelhard.Omdebeeldenoverdetoekomstvanderegiotedoorle-venmoetjeermeebezigzijn.Wemoetendusgaanwerkenaaneeninhaalslag,enonzecollega’sopdezelfdemanierbijdediscussiebetrekken.Welopenstiekemmisschienalverdervoordanwenselijkis.”

Opaanradenvandeklankbordgroepbevathetprogrammavoorderaadsconferentieop30maartveelruimtevoorinhoudelijkediscussieoverhetontwikkelperspectiefvoorderegio.

Cees Bremmer (klankbord-groeplid Voorschoten)

“Je kunt niet stil blijven staan of stationair draaien. Je moet blijven doorontwikkelen. Wil je bijvoorbeeld werk en welvaart zoals we dat nu kennen straks voor onze kinderen behouden. Samen verder is de klus waar-voor we staan. Als wij de toekomstagenda niet zelf bepalen, doen anderen dat voor ons”

Bob Vastenhoud(klankbordgroeplid Leiderdorp)

“Wanneer je de zaken regionaal bekijkt, blijk je veel meer creatieve mogelijkheden te hebben. Ik vind het mooi om te zien dat mensen tijdens dit proces steeds meer los komen en over de grenzen durven kijken”

30 maartSymposium

Corpus15,9%

20,7%

19,5%

28%

15,9%

Ruim 120 aanwezigen met elkaar in gesprek jdens het 2e Symposium Toekomstvisie

Leidse Regio, waarvan 1/3e voor het eerst aanschoof. Op de kaart

hiernaast de verdeling naar herkomst van de deel-nemers van de avond.

2e  Symposium  Toekomstvisie  Leidse  Regio  

Zijn  dit  ook  wat  jou  betre0  de  unieke  (trots  makende)  kenmerken  van  de  regio?    

Vote  Trigger  

1.   Ja  90.1%  

2.   Ja,  en  ik  wil  daar  nog  aan  toevoegen  (zeg  het  ons)  7.4%  

3.   Nee,  het  meest  onderscheidende  kenmerk  ontbreekt  (zeg  het  ons)  2.5%  

•  Kennisintensief    •  Hoge  kwaliteit  woon-­‐  en  leefomgeving  •  Strategische  ligging  •  Eenheid  in  verscheidendheid    •  Hechte  gemeenschappen  •  InnovaSef  en  internaSonaal    

2e  Symposium  Toekomstvisie  Leidse  Regio  

Geef  aan  welke  drie  thema’s  jij  het  meest  urgent  vindt  om  krachSger  op  samen  te  werken  en  een  gezamenlijke  koers  voor  te  bepalen  

Vote  Trigger  

InternaSonalisering  

1.   Economie  &  werkgelegenheid  17.0%  

6.8%  1.4%  

2.   Infrastructuur  &  bereikbaarheid  4.3%  

8.0%  1.1%  

3.   Energie,  duurzaamheid  &  groen  11.9%  

4.5%  3.1%  

4.   Voorzieningen  5.1%  

2.3%  1.4%  

5.   Vitaliteit  &  gezondheid  1.7%  1.7%  1.7%  

6.   Sociale  inclusiviteit  &  welzijn  2.6%  5.1%  

2.0%  

7.   Bestuurlijke  slagkracht  &  realisaSekracht  6.8%  

3.4%  2.8%  

8.  1.7%  1.7%  1.7%  

1st  Choice  =  3  Points   2nd  Choice  =  2  Points   3rd  Choice  =  1  Points  

Weighted  Results:  

2e  Symposium  Toekomstvisie  Leidse  Regio  

Wat  wil  je  de  stuurgroep  in  deze  creaSeve  fase  nog  meegeven?  

2e  Symposium  Toekomstvisie  Leidse  Regio  

Herken  je  deze  thema’s  /  urgenSe?  

Vote  Trigger  

1.   Ja  96%  

2.   Ja,  en  ik  wil  daar  nog  aan  toevoegen  (zeg  het  ons)  4%  

3.   Nee,  dit  thema  hoort  daar  wat  mij  betre0  niet  bij  want…  (zeg  het  ons)  0%  

•  Economie  &  werkgelegenheid  •  Infrastructuur  &  bereikbaarheid  •  Energie,  duurzaamheid  &  groen  •  Voorzieningen    •  Vitaliteit  &  gezondheid  •  Sociale  inclusiviteit  &  welzijn  •  Bestuurlijke  slagkracht  &  realisaSekracht  

30 maartSymposium

Corpus

Samen in gesprek over de toekomstrichting van de regioNaarmatehettrajectToekomstvisieLeidseRegiovordertkrijgensteedsmeerbetrokkenraads-encollegeledeneensteedsscherperbeeldvanwaterdanpreciesindeToekomstvisiemoetkomentestaan.DeavondinCorpusleverdeaanallegesprekstafels,vooralnadepauze,positievemaarstevigediscussiesop,overdeinhoudvandenogoptestellenvisie.WatisdegewensteontwikkelkoersvoordeLeidseregio?BeeldenalshetMaduro-damvandeRandstadtotdeinnovatieveregiometruimtevoorgroeienontwikkelingpasseerdenderevue.

Erontstondveelgedeeldeenergietenaanzienvandeterm‘karaktervollegroei’.Deonderwerpenwaarweindetoekomstkrachtigeropsamenkunnenwerkenwerdenpertafel‘geproefd’enbediscus-sieerd.Destemkastjeshielpenonsooknuweerominzichttekrijgeninprioriteitenenvoorkeurenvanhetgezelschap.N.a.v.deavondop30maartwerdeeneerstevoorzichtigeaanzetvoordevisie2027aanhetpapiertoevertrouwd,eenontwikkelrichtingdieopeenbredesteunzoukunnenrekenen,inclusiefdeterm‘karaktervollegroei’.

20 aprilBBQ en debattraing

raadsleden Leidse regio

Leiderdorp

StuurgroeplidMichielvanderEngwonin2015eendebattrainingvooreengrotegroeptijdenseenveilingenbeslootditaanderaadsledenvandeLeidseregiocadeautedoen.Naeenstukjetheoriekozenderaadsledentweestellingenuitomovertedebatterenineensoortlagerhuisdebat.Hetwerdendestellingen:“degemeentenindeLeidseregiomoetenfuserenendenaamwordt:Leiderdorp”en“dekleinerandgemeentenmoetenmeebetalenaandeculturelevoorzieningendiedestadLeidenbieden”.

Deraadsledendebatteerdentegenelkaarintweegroepen,ingemengdeteams.Enhetginghardtegenhard!DetheoriewerdmeteeninpraktijkgebrachtenhetwasprachtigomeenrasechteLeidenaarinvervoeringtehorenroepen:“IkbeneenLeiderdorper!”.Entochwonhijnietdehoofdprijs(eenprachtigebokaal).DiewasvoorDorienVerbreeuitLeiden.Zijwasgedurendehetheledebatfanatiek,felenvasthoudendenRoderikriephaardaaromtotwinnaaruit.

Hetwaseengeslaagdeavond.Hetbleekdatiedereenprimaoverzijngrenzenkankijken.Ineenspelsituatie......

Op de enige dag in april dat je buiten in de zon kon zitten vond

in Leiderdorp een BBQ plaats voor raadsleden uit de Leidse

regio, gevolgd door een debattraining. Niet alleen het weer werkte mee, de training onder leiding van Roderik van

Grieken van het Nederlands Debat Instituut was een groot

succes!

10 meiCollegeconferentie

Zoeterwoude

Hebben we beet qua inhoud en wat zijn randvoorwaarden voor versterken gezamenlijke bestuurskracht?

Dinsdag10meikwamende5collegesendeStuurgroepbijelkaarbijVoetbal-verenigingMeerburginZoeterwoude.NaeenkorteopeningdoordevoorzitterElcoBrinkman,wasereenuitgebreidepresentatiedoorJeroenTraudesoverdeomgevingsvisie.EenintersectoralevisiewaaraltweeënhalfjaarintensiefaanwordtgewerktenwaarveelopgavenvoordeLeidseregiouitvoortvloeien.Bijdetotstandkomingvandeomgevings-visiezijnvooralambtenarenuitdiversegemeentenintensiefbetrokken(nietalleendeG5;intotaal10gemeenten)enisdeinsteekvoornamelijk‘ruimtelijk’.

Daarnawerdenallebestuurdersbij-gepraatoverdestandvanzakenToekomst-visie,hoezeerdeToekomstvisieopgavenuito.a.deomgevingsvisiekanversterken,maarookwieertenbehoevevandeToekomstvisieindebuitenwereldisge-consulteerd,hoejedezeantwoordenopdiversewijzenkan‘lezen’enordenenenwatdatzegtoverdegewensteontwikkel-koersvandeleidseregio.

Nadepresentatieontstondeenzinvollediscussieoverderandvoorwaardendienodigzijnomtekomentoteenintensieveresamenwerkingtussende

5gemeenten.Hetonderwerp‘vormenvanbestuurlijkesamenwerking’werdslechtsaangestipt.Hetonderwerpwasnoglangnietuitgekristalliseerdtoendetijdhelaasalomwas.Daaromstaandezeonderwerpennuvoordekomendecollege-enraads-bijeenkomstnogeenkeeropdeagenda,nuingeleidenbegeleiddoor2expertsopditgebied,MartinedeJongvanTwynstraenGuddeenhoogleraarMarcelBoogers.

18 meiKlankbordgroep + Stuurgroep Leiderdorp

Op18meikwamdeklankbordgroepenstuurgroepweerbijelkaar.VanwegehetmeireceswashetnietmogelijkvoordecollegeconferentienogbijelkaartekomenenvandaardatdezebijeenkomstinLeiderdorpwerdafgetraptmeteenterugblikvandestuurgroepledenopdecollegeconferentievan10meiinZoeterwoude.ErwerdgeschetsthoedeverschillendegemeentenaankijkentegendeeersteconceptversievandeToekomstvisieenooktegendegeformu-leerdebestuurlijkerandvoorwaarden.

Aangemengdetafelsgingenderuim20raadsledenvervolgensmetelkaaringesprek.Watbetreftdeinhoudiserbehoefteaanmeerscherpte,zijhetdatvandeenegemeentehetambitieniveauhoger,scherperenprikkeldermagendatvooreenanderegemeentehetmisschienaleentandjeteambitieusis.Watbetreftdebestuurlijkevoorwaardensprongenmetnamedetermenvertrouwen,vanuitgezamenlijkbelangdenkenendoenenwalkyourtalk(doenwatjezegtenzeggenwatjedoet)eruitalsprioritair.Ookhetversterkenvandaadkrachtenslagkrachtendedemocratischelegitimatieberoerdedediscussie.

Overeigenheidvandediversegemeentendachtmenwisselendna.Waarvoordeenegemeentedegemeenteengemeen-schapals1wordengezien,zieteenanderegemeentedatheelanders.Totslotzijnkortdevoor-ennadelenvandeverschil-lendebestuurlijkesamenwerkingsvormenverkend.Ookoverditonderwerplopendedenkbeeldenuiteen.Waarmenhetunaniemovereensis“alsjevertrouwenwiltwinnenmoetjegezamenlijkesuccessenbepalenendievieren”.

Indemaandmeivindenerinteractievesessiesplaatsinallevijfdegemeenteraden.Investereninelkaarsdenkbeeldenstonddaarbijcentraal.Naeenupdateoverhetprojectgaanderaadsledenaanrondetafelsineengemengdetafelschikking(allepartijenverspreidoverdetafels)gepassioneerdingesprekoverdetoekomstvandeLeidseregio.Vragenoverhetproceszoals“luktomhetmaatschappelijkmiddenveldnogmaalstebevragenendanommeerhuurdersverenigingenenbuurtverenigingenaantafeltekrijgen”maarookzakenals“wemoetenechtmeermeeliftenopelkaarsenergieenbepaaldezakenregionaaloppakken”passeerdenderevue.

Deinhoudstondcentraalenthema’salseengezamenlijkwoningbouwprogrammaenmetelkaarkijkenwaarjeindezeregiowiltverdichtenentransformerenenwaarnietberoerdenveletafels.Ookdethema’sinfrastructuurenspreidingvanvoorzieningenwerdenzeerbelangrijkgevondenendaaroverwerdenbeeldentenaanzienvandetoekomstaangescherpt.Daarnaastisinelkeraadverkendwelkerandvoorwaardenhetmeestbelangrijkzijnombeterenintensieversamentewerkenendegezamenlijkebestuurskrachtteversterken.Vertrouwensprongdaarmetkopenschoudersbovenuit,gevolgddoordeorganisatorischevoorwaardenniet-vrijblijvend,democratischelegitimatieendeeigenheidenkwaliteitvandediversegemeenten.Dielaatsteblekenmindermakkelijkendebeeldendaarbijliepensomsuiteen.Devoor-ennadelenvandediversebestuurlijkesamenwerkingsvormenenwelkehetbestepassenbijderandvoorwaardenomdebestuurskrachtinderegiotevergrotenisookkortverkendenookditleverdeenerverendediscussiesop.Op1junigaanderadenvandeLeidseregiohierovergezamenlijkingesprekonderbegeleidingvaneentweetalexpertsopditgebied:MarcelBoogersenMartinedeJong.

Alternatiefkanzijntestartenineenlichterevormvansamenwerkingenvanuiteengroeimodeltoegroeiennaareenzwaarderevormvansamenwerking.Deklankbordgroepgeeftaanop1junigraagexpertiseintevliegen.“Watzeggenexpertsoverdezevraagstukken?Laathenvanuitdetheorieenpraktijkdevoor-ennadelenschetsen!”.Ineengoedesfeerisdeavondafgeslotenmeteeninformeleborrel.

12, 13, 19, 24 en 31 meiRondgang langs gemeenteradenLeiderdorp Voorschoten Oegstgeest Leiden Zoeterwoude

Nogmeerinspiratie?Interessanteartikelenovergemeentenensamenwerking:

Speech Thorbeckelezing o.a. over de regionale positie van steden, met voorbeelden van gezamenlijke gemeente-raden in Eindhoven en Drechtsteden:https://vng.nl/onderwerpenindex/bestuur/nieuws/zijn-gemeenten-nog-de-3e-laag-in-het-huis-van-thorbecke

Rapport van Studiegroep Openbaar Bestuur over het functioneren van het openbaar bestuur in Nederland https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2016D10815De Triomf van het Dorp https://ruimtevolk.nl/2016/05/11/de-triomf-van-het-dorp/

Agenda1juni

stuurgroep

1juni3e gezamenlijke symposium

raden en colleges

14junicollegeconferentie

22juniklankbordgroep + stuurgroep

6julistuurgroep

Als je vertrouwen wilt winnen moet je gezamenlijke successen bepalen en vieren