Brussel en (on)veiligheid - · PDF file'Veiligheidsmonitor' is een bevolkingsonderzoek dat...

2
Inleiding Hoewel Brussel vaak aanzien wordt als een onveilige plaats, dalen recent net daar de criminaliteitscijfers het sterkst in vergelijking met de rest van het land. Hoewel deze daling door sommigen verklaard wordt door de aanwezigheid van meer 'blauw op straat' en een uitgebreider preventiebeleid, merken anderen op dat er sprake is van een internationale daling van de criminaliteit te wijten aan de effecten van de vergrijzing. Volgens deze laatste hypothese betekent minder jonge mannen, minder criminaliteit 1 . Ondanks de daling van de geregistreerde criminaliteit, blijven onveiligheidsgevoelens echter prominent aanwezig in en ten aanzien van Brussel, vooral bij mensen die elders in België opgroeiden. De veiligheidsproblematiek in Brussel is complex, omdat er zowel lokale, nationale als internationale dimensies aan verbonden zijn en er een grote verwevenheid bestaat tussen deze niveaus. Gezien de meervoudige hoofdstedelijke functies van Brussel heeft de stad te kampen met een aantal specifieke veiligheidsproblemen die zich ook in andere grootsteden voordoen, o.a. internationale criminaliteit. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bestaat uit 19 gemeenten die op verscheidene gebieden onderling erg verschillend zijn, b.v. wat betreft de samenstelling en omvang van hun populatie, de ligging ten opzichte van uitvalswegen, het huisvesten van bepaalde instanties. Sinds 2001 zijn de 19 vroegere gemeentelijke politiediensten omgevormd in zes lokale politiezones die telkens uit twee tot vijf gemeenten bestaan. De zes Brusselse politiezones zijn als volgt ingedeeld: 1. Brussel Hoofdstad Elsene (5339) 2. Brussel West: Sint‐Jans‐Molenbeek, Koekelberg, Jette, Ganshoren (5340) 3. Zone Midi: Anderlecht, Sint‐Gillis, Vorst (5341) 4. Ukkel, Watermaal‐Bosvoorde, Oudergem (5432) 5. Zone Montgomery: Etterbeek, Sint‐Pieters‐Woluwe, Sint‐Lambrecht‐ Woluwe (5343) 6. Schaarbeek, St. Joost en Evere (5344) Dalende criminaliteitscijfers ... De geregistreerde criminaliteit in het BHG is gedaald met 8,5% tussen 2012 en 2013 (van 180.855 geregistreerde feiten naar 165.536). Ook in de andere gewesten is er een daling vast te stellen maar deze is minder sterk: in het Vlaams Gewest zijn er 5,9% minder geregistreerde criminele feiten en in het Waals Gewest 3,3%. Op de grafiek die het aantal geregistreerde criminele feiten weergeeft tussen 2005 en 2013, valt op te merken dat er vooral in 2011 een sterke stijging was. Ten opzichte van 2005 bedraagt de daling in het BHG 2,2%. Bij de vaak voorkomende misdrijven kennen enkel de misdrijven m.b.t. drugs een fikse stijging in het BHG: van 5.947 in 2012 naar 7.330 in 2013 (+23,3 %). Bron: Federale Politie – CGOP, 2014 Brussel en (on)veiligheid

Transcript of Brussel en (on)veiligheid - · PDF file'Veiligheidsmonitor' is een bevolkingsonderzoek dat...

Page 1: Brussel en (on)veiligheid - · PDF file'Veiligheidsmonitor' is een bevolkingsonderzoek dat (on)veiligheidsfenomenen en criminaliteitsgegevens in kaart brengt. Het werd ... CGOP (2014).

InleidingHoewel Brussel vaak aanzien wordt als een onveilige plaats, dalen recent net daar de criminaliteitscijfers het sterkst in

vergelijkingmet de rest van het land.Hoewel deze daling door sommigen verklaardwordt door de aanwezigheid vanmeer

'blauwopstraat'eneenuitgebreiderpreventiebeleid,merkenanderenopdatersprakeisvaneeninternationaledalingvande

criminaliteit te wijten aan de effecten van de vergrijzing. Volgens deze laatste hypothese betekent minder jonge mannen,

minder criminaliteit1. Ondanks de daling van de geregistreerde criminaliteit, blijven onveiligheidsgevoelens echter prominent

aanweziginentenaanzienvanBrussel,vooralbijmensendieeldersinBelgiëopgroeiden.

DeveiligheidsproblematiekinBrusseliscomplex,omdaterzowellokale,nationalealsinternationaledimensiesaanverbondenzijn

enereengroteverwevenheidbestaattussendezeniveaus.GeziendemeervoudigehoofdstedelijkefunctiesvanBrusselheeftde

stadtekampenmeteenaantalspecifiekeveiligheidsproblemendiezichookinanderegrootstedenvoordoen,o.a.internationale

criminaliteit.

HetBrusselsHoofdstedelijkGewestbestaatuit19gemeentendieopverscheidenegebiedenonderlingergverschillend zijn,b.v.

watbetreftdesamenstellingenomvangvanhunpopulatie,deliggingtenopzichtevanuitvalswegen,hethuisvestenvanbepaalde

instanties.Sinds2001zijnde19vroegeregemeentelijkepolitiedienstenomgevormdinzeslokalepolitiezonesdietelkensuittwee

totvijfgemeentenbestaan.DezesBrusselsepolitiezoneszijnalsvolgtingedeeld:

1.BrusselHoofdstadElsene(5339)

2.BrusselWest:Sint‐Jans‐Molenbeek,Koekelberg,Jette,Ganshoren(5340)

3.ZoneMidi:Anderlecht,Sint‐Gillis,Vorst(5341)

4.Ukkel,Watermaal‐Bosvoorde,Oudergem(5432)

5.ZoneMontgomery:Etterbeek,Sint‐Pieters‐Woluwe,Sint‐Lambrecht‐Woluwe(5343)

6.Schaarbeek,St.JoostenEvere(5344)

Dalendecriminaliteitscijfers...

De geregistreerde criminaliteit in het BHG is gedaald met 8,5% tussen 2012 en 2013 (van 180.855 geregistreerde feiten naar

165.536).Ookindeanderegewestenisereendalingvasttestellenmaardezeismindersterk:inhetVlaamsGewestzijner5,9%

mindergeregistreerdecriminelefeitenen inhetWaalsGewest3,3%.Opdegrafiekdiehetaantalgeregistreerdecriminelefeiten

weergeefttussen2005en2013,valtoptemerkendatervooralin2011eensterkestijgingwas.Tenopzichtevan2005bedraagtde

dalinginhetBHG2,2%.Bijdevaakvoorkomendemisdrijvenkennenenkeldemisdrijvenm.b.t.drugseenfiksestijginginhetBHG:

van5.947in2012naar7.330in2013(+23,3%).

Bron:FederalePolitie–CGOP,2014

Brussel en (on)veiligheid

Page 2: Brussel en (on)veiligheid - · PDF file'Veiligheidsmonitor' is een bevolkingsonderzoek dat (on)veiligheidsfenomenen en criminaliteitsgegevens in kaart brengt. Het werd ... CGOP (2014).

…doorpreventiemaatregelen?

Watbetreftveiligheidenpreventienamhetbeleidheelwatvoorzieningenopzich.Teneerstezijnerdeverschillendeinstantiesdiede

openbare diensten bijstaan (bv. de stadswachten). Een grote rol wordt toebedeeld aan 'Bravvo'. Deze organisatie is belastmet de

opdrachtomdesamenwerkingtussendeplaatselijkeactoreninzakeonveiligheidspreventieenontwikkelingindewijkenuittebouwen.

Concreet schakelen zij o.a. straathoekwerkers en gemeenschapswachten in en beschikken ze over een website waarin tal van

preventieadviezen worden gegeven. Bravvo is werkzaam op zeer uiteenlopende domeinen zoals onderwijs, cultuur, justitie, etc.

Hiervoor werken ze samen met o.a. OCMW’s, de Stad Brussel, de politiezone en nog vele andere instanties. Een andere vaak

toegepaste manier om de veiligheid en preventie te waarborgen, is de aanpassing van de fysieke omgeving (bv. betere

stadsverlichting).Ookhetbewakenvanterritoriawordtregelmatigaangewendomdeveiligheidteverhogen.Hetgaatdanzowelover

menselijkealstechnischebewakingmeto.a.bewakingscamera’s.Eenanderebelangrijkevormvanpreventiezijndemaatregelenter

bevorderingvande levenskwaliteitenhet socialenetwerk.Tot slot iser een systeemvangemeentelijkeadministratieveboetesdat

gerichtisopderepressievaneengebrekaanburgerzin(dezogenaamdeGAS‐boetes).

Onveiligheidsgevoelens

In2014werdendeeersteresultatenbekendgemaaktvaneenonderzoekvanhetAgentschapvoorTerritorialeOntwikkelinguitgevoerd

bij4.400Brusselsestudenten.Uitderesultatenblijktdat41%vandestudentensomsmeteenonveiligheidsgevoelkampt.Erisechter

sprakevaneengrotevariatiewatbetrefthetonveiligheidsgevoel:ongeveer30%voeltzichzeldentotnooitonveiligmaareveneens30%

voeltzichvaakofaltijdonveilig.HetonveiligheidsgevoelishetsterkstbijBelgischestudentendienietuitBrusselafkomstigzijn.Datkan

verklaardwordendooreenminderekennisvanenvertrouwdheidmethetdagelijkseleveninBrussel.

Geografischeherkomstvandestudentenengevoelvanonveiligheid

Woonplaats voor de

opleiding

Nooit /

Zelden

Soms Vaak/Altijd

BHG 33,4% 40,4% 26,1%

BuitenBHG 24,7% 40,6% 34,7%

België 28% 40,5% 31,5%

BuitenBelgië 40,0% 41,6% 18,5%

Bron:ADT‐ATO,2014

Deplaatsendiealsonveiligwordengepercipieerd,zijnhetcentrumenhetopenbaarvervoer,’savondsen’snachts.OokuitdelaatsteVeiligheidsmonitor*(2008‐2009)blijktdatBrusselserespondenteneengroteralgemeenonveiligheidsgevoelhebbeninvergelijkingmet

deanderegewestenendatzijvakerhetopenbaarvervoervermijden.Tochzienwetussen2012en2013eenafnamevangeregistreerdemisdrijveninspoorwegstations,busstationsenmetrostations.Zoisereendalingvan12,7%vandemisdrijventegende

lichamelijkeintegriteitenvan18,3%vangeregistreerdemisdrijvenalsdiefstalenafpersing.Maarookopdetrein,tramofmetrozelfconstaterenweeendaling:‐16,1%vanmisdrijventegendelichamelijkeintegriteiten‐4%vandiefstalenafpersing.

KarenChaltin,17december2014.

VOETNOTEN

*De'Veiligheidsmonitor'iseenbevolkingsonderzoekdat(on)veiligheidsfenomenenencriminaliteitsgegevensinkaartbrengt.HetwerduitgevoerddoordeDienstBeleidsgegevensvandeDirectievandeoperationelepolitioneleinformatievandeFederalePolitie.

BRONNENENMEERINFORMATIE

• AgentschapvoorTerritorialeOntwikkeling(2014).BlikophetstudentenleveninBrussel:Stedelijkepraktijkenenomgangmetdestad.Tussentijdsverslag.

• FederalePolitie–CGOP(2014).Politiëlecriminaliteitsstatistieken.BrusselHoofdstad2000‐2013.• Mincke,C.,Smeets,S.&Enhus,E.(2009).Synthesenotanr.2:VeiligheidinBrussel.Staten‐GeneraalvanBrussel.Brussels

Studies.• VanderLaan,A.,Vervoorn,L.,VanNimwegen,N.&Leeuw,F.(2007).Justitieendemografie:overontgroening,vergrijzingen

verkleuring.Veranderingeninbevolkingssamenstellingendegevolgenvoorjustitie.

Brussel en (on)veiligheid